"jat m
'Maddy ei hoed heluusterd'
'Politie zie je bij vuurwerk toch niet'
elijk nieuws
Kerken rekenen op gezond verstand van Thoolse jeugd
Wateroverlast
Hoe laat is het?
Het is leest als
Bob nuchter
Un i&Do//
Mevr. M. Hage-v.d. Velde 50 jaar organiste in N.H.-kerk Tholen
Vrijdag 29 december 2000
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
Zonnebloem viert kerst
Kerst plattelandsvrouwen
Opnamestop kleuters
Keurslagerij
J.A. Geilings
Kerstzangavond
Den Braber beste visser
Het liefst was ze er maar
stilletjes aan voorbij ge
gaan, maar iemand die al
vijftig jaar organiste is,
komt daar niet zo vanaf.
Vandaar dat de 65-jarige
Maddy Hage-v.d. Velde
zaterdagavond tijdens een
kerstconcert in Tholen
werd gehuldigd in de Ne
derlandse Hervormde
kerk. Ze kreeg een onder
scheiding van de landelijke
vereniging voor kerkvoog
dijen in de Nederlandse
Hervormde Kerk.
Toepasselijk
Met ambulance
De meeste kerken in Tho
len nemen geen bijzondere
maatregelen om op oude
jaarsdag, zondag 31 de
cember, overlast van vuur
werk tegen te gaan. Ze
rekenen op het gezonde
verstand van de afstekende
jeugd. Op oudejaarsdag
mag vanaf tien uur 's mor
gens vuurwerk worden af
gestoken. In een aantal
kernen van Tholen begint
dan de eerste kerkdienst.
Gemeente doet niets
Millenniumdip
Enschede
van lezers
Met belangstelling heb ik het inge
zonden stukje van de heer C. Neele
in dit blad gelezen. Jammer dat hij
zijn meningen niet op de inspraak
avond van 4 december j.l. naar vo
ren heeft gebracht. Neele twijfelt
of ze een volgende keer Sint-Phi-
lipsland droog kunnen houden,
omdat het onder het maaiveld ligt.
Wat dat betreft heb ik zelfs geen
deskundige nodig om Neele gerust
te kunnen stellen. Sint-Philipsland
ligt niet onder, maar ruimschoots
boven het maaiveld. Het maaiveld
van 'Plan Noord' en De Luijster I'
ligt aan de lage kant en daarom is
er bij overvloedige regen water
overlast. Met welke stromingen
een grote hoeveelheid water naar
beneden komt, is onvoorspelbaar.
Dat hebben we begin dit jaar in
Frankrijk gezien. Zelfs de weer
kundigen hadden dat niet aan zien
komen en de overlast was enorm.
Weersvoorspellingen en statistie
ken, zoals Neele die beschrijft, zijn
weliswaar belangrijk, maar niet
bruikbaar om een deel van de in
woners van Sint-Philipsland van
wateroverlast af te helpen. Sinds
februari 2000 is er met ambtenaren
van het waterschap Zeeuwse Eilan
den en de gemeente Tholen onder
handeld om de ingangen van het
dorp op een deskundige manier af
sluitbaar te maken, te weten de
bergingssloot aan de westzijde van
het dorp, de duiker onder de Luijs-
terlaan, de duiker onderdoor de
Rijksweg bij Buitenlust, en de buis
die uitmondt aan de Zuiddijk bij P.
Voorwinden. Als dat straks is uit
gevoerd is het aannemelijk dat het
dorp Sint-Philipsland met een
pomp van betrekkelijk weinig ca
paciteit droog gehouden kan wor
den. Moeten we er nu niets aan
doen, en weer maar lijdelijk af
wachten totdat 'Plan Noord', in
clusief de begraafplaats en andere
straten weer overstromen? Dat kan
een waterschapsman als Neele niet
bedoelen.
J. Kempeneers
Mosselkreekstraat 12
4675 BP Sint-Philipsland
✓"f
Stemmen
van lezers
Bijna is het op de wereldklok weer
een jaartje later en ligt het veelbe
sproken millenniumjaar ook weer
achter ons. Maar hoe laat is het nu
werkelijk? Waarom ik daarover na
denk? Omdat er zoveel verschrik
kelijke dingen op deze wereld ge
beuren die volgens mij aangeven
dat het echt 'al heel laat is'.
Soms bekruipt me dat gevoel heel
hevig en verlang ik te leven zonder
krant, televisie, radio etc. Elke dag
opnieuw zoveel ellende voor m'n
ogen en m'n oren, onvoorstelbaar
zo erg!
En hoe pijnlijk ik dit alles ook er
vaar, die oorlogen, hongersnoden,
aardbevingen, overstromingen,
vluchtelingenellende: het gebeurt
wél! En mijn ogen ervoor sluiten,
betekent alleen maar oppervlakkig
heid, domheid en/of angst voor de
realiteit. Want ik maak wel deel uit
van die wereld waarop dat alles ge
beurt. Al droom ik van een andere
wereld, een wereld waar plaats is
voor iedereen.
Als ik nu zie en hoor hoe liefde
loosheid en onrecht steeds meer
toenemen, ook onder christenen,
dan is het net of ik een stem hoor
die aan mij vraagt: Zit er wel olie
in je lampje? Een zeer actuele
vraag, want het is later dan wij
denken.
Mevr. P.J. Gaakeer
Verdiweg 399
Amersfoort.
VERVOLG VAN PAGINA 2
De kerstmiddag van de Zonnebloem
in het Holland Huis is een geslaag
de bijeenkomst geworden. Na een
welkomstdrankje las voorzitter Nel
van Vliet een gedicht voor over het
jaarthema 'Samen'. Na het zingen
van kerstliederen werd het kerstdi
ner opgediend, waarbij er keus was
uit kalkoen of tongfilet. Tussen het
eten door werden door de gasten en
vrijwilligers gedichten voorgelezen
en kerstliederen gezongen. Me
vrouw Hage uit Sint-Maartensdijk
las het kerstverhaal. Na de koffie
met wat lekkers gingen alle aanwe
zigen voorzien van een kerststukje
huiswaarts. Mede dankzij een aantal
sponsors kon de Zonnebloem deze
bijeenkomst organiseren.
Op 13 januari staat de volgende ac
tiviteit gepland, de toneeluitvoering
van Sint Joseph in Oud-Vossemeer.
In Scherpenisse bakt Oranjever.
Prins Willem Alexander ze op
zaterdag 30 december weer bruin.
U kunt ze afhalen vanaf 8 uur aan
de keuken van het Holland Huis.
Voor de inwoners van Scherpenisse
die slecht ter been of ziek zijn,
brengen we ze graag thuis. Tel.
662341 of 06-54945666.
Advertentie I.M.
Zestig plattelandsvrouwen hebben
in het Holland Huis het kerstfeest
gevierd. Na de opening en een wel
komstdrankje las de voorzitter het
kerstevangelie. Hierna liet iedereen
zich het diner goed smaken. Tussen
door werd een gedicht voorgedra
gen en bracht het eigen koortje on
der leiding van Jaap Wesdorp sfeer
volle kerstliederen ten gehore. An
nie Hage las een kerstverhaal en de
avond werd besloten met het samen
zingen van 'Ere zij God'. De fami
lie Slager en de heer Wesdorp kre
gen als dank voor hun inspanningen
een kerststuk aangeboden.
Het gebouw bleek prima om te zin
gen, de klank was mooi. De kerk
was half gevuld met belangstellen
den. Leen Heijboer begeleidde de
koren, die samen begonnen met 'In
to my heart' - op het orgel, terwijl
Jaap de Graaf de samenzang bege
leidde. Ds. N. den Ouden uit Tholen
verleende zijn medewerking aan de
ze avond.
De Kon. Julianaschool voert per 1
april noodgedwongen een leerlin
genstop in. Eind maart zal groep 1
het maximale aantal van 35 kinde
ren tellen. Nieuwe kleuters kunnen
tot aan de zomervakantie geen volle
week naar school komen, maar
moeten voor anderhalve dag terecht
bij onderwijsassistente Joke van 't
Hof. De school mag twee extra lo
kalen bouwen, maar moet wachten
tot de oude kleuterschool (die nu de
bibliotheek en de peuterspeelzaal
herbergt) is afgebroken. De groei
van het leerlingental is dermate, dat
het schoolbestuur inmiddels met de
gemeente praat over het versneld re
aliseren van een derde nieuw lokaal.
De groei en de klassenverkleining
leiden er toe, dat na de zomervakan
tie een nieuwe leerkracht zal aantre
den. Juf Annemieke Steenbeek uit
Sommelsdijk, die nu nog studeert
aan de Driestar in Gouda, is inmid
dels benoemd.
In het bestuur van de Kon. Juliana
school is P.J. Florijn de opvolger
van P. van Vossen, terwijl A.M.
Noorthoek de plaats zal innemen
van P. Voorwinden. Diens functie
van algemeen adjunct is overgeno
men door P. Huijser. Penningmees
ter W.C. Kempeneers wordt gewoon
bestuurslid en draagt zijn functie
per 1 januari over aan G. Moerland.
Tholen, Vossemeersepoort 13
St. Philipsland, Voorstraat 28
Voor aanbiedingen zie de
advertentie onder
plaatselijk nieuws Tholen
Advertentie I.M.
Poortvliet
Het gemengd koor VZOS en het
mannenkoor DEV, beide uit Sint-
Annaland en geleid door Rinus van
Gorsel, verzorgden vrijdag een
kerstzangavond in de N.H. kerk.
A.M. den Braber heeft de boutwed
strijd gewonnen van zeehengelclub
De Makreel. Hij sprokkelde zater
dag 1880 punten bij elkaar. Albert
van Kolthoorn werd tweede met
1010 punten; 3. Jan van Moort 810
p; 4. Jarco Verwijs 500 p; 5. Thijs
Geuze 410 p.
Advertentie I.M.
„Geen interview. Nee, sorry. Ik be
grijp het best vanuit uw standpunt,
maar ik wil er gewoon zo weinig
mogelijk ruchtbaarheid aan geven."
Mevr. Hage is resoluut als ze een na
der gesprek over vijftig jaar op de
orgelbanken afwijst. Toch komt ze
er niet zo eenvoudig vanaf. Want tij
dens het kerstconcert in de Grote
Kerk in Tholen, werd ze in het zon
netje gezet. In deze kerk is ze name
lijk al vanaf haar vijftiende jaar offi
cieel in dienst als organiste. Een
bijzonder jeugdige leeftijd en een
zeldzaam lange staat van dienst. Tij
dens het kerstconcert werd mevr.
Hage dan ook toegesproken door
voorzitter A. van Elsacker van de
kerkvoogdij. Hij memoreerde het
feit dat mevr. Hage ook al voor haar
officiële benoeming regelmatig het
orgel tijdens erediensten bespeelde.
„Een situatie uit nood geboren. Het
is bepaald geen kleinigheid als je als
meisje van vijftien plotseling voor
zo'n opdracht geplaatst wordt. Maar
als u toentertijd al de nuchterheid
had die u nu ook heeft, zal dat voor
de omstanders wellicht meer bijzon
der geweest zijn dan voor uzelf. Een
nuchterheid die je als organist ook
hebt", aldus van Elsacker. Hij haal
de een anekdote aan waarbij het or
gel het al tijdens het voorspel van de
eerste psalm begaf. „Gelukkig kon
er uit de koorkerk nog een orgel
worden gehaald en zonder verdere
ophef of zenuwen (althans niet
zichtbaar) ging u hier voor in de
kerk verder op 'het orgeltje van de
zang' zoals we dat hier noemen." De
kerkvoogdij-voorzitter vertelde ook
nog van een misverstand waardoor
mevr. Hage rustig door bleef spelen,
terwijl de ouderling van dienst (Van
Elsacker zelf) al achter het catheder
stond om enkele mededelingen te
doen. Mevr. Hage had dat niet door
en bleef maar spelen. „Iedereen, be
halve de organiste, had inmiddels
door wat er aan de hand was en ge
noot van deze onverwacht lachwek-
Het echtpaar Hage-v.d. Velde bewondert de fiets die de jubilerende organiste kreeg van de kerk en haar kinderen. Rechts zoon Jaap Hage.
kende situatie. Ook de ouderling
lachte, maar meer als de bekende
boer met kiespijn. Uiteindelijk be
steeg een gemeentelid de trap naar
het orgel en daarna werd het snel
stil."
„Voor u is orgelspelen veel meer
dan het maken van muziek. Het is
van belang, naast de preek en alles
wat er in de dienst gebeurd. En te
recht, want het doet mensen iets als
er op het orgel een treffende toepas
sing wordt gespeeld, bijvoorbeeld
na een doopbediening of bij het uit
gaan van de kerk. Dan kan het orgel
spel als het ware een voortzetting
zijn van de verkondiging van het
Woord", zei Van Elsacker. „Het is
mij in de afgelopen jaren regelmatig
opgevallen dat predikanten in de
consistorie tegen ons als kerkenraad
opmerkten (als zij het orgelspel na
de dienst hoorden): 'De organiste
speelt een mooie toepassing op de
preek'. Of zoals één van de (hier
aanwezige) oud-predikanten het op
merkte in plat Thools; 'Maddy ei
hoed heluusterd'."
Het jubileum is voor mevr. Hage
geen afscheid. Ook na 50 jaar blijft
zij achter het orgel zitten tijdens de
erediensten. „Ik wens u toe, dat u
ook voor de toekomst de kracht en
de lust mag ontvangen om met de u
geschonken, muzikale gaven op het
orgel uw bijdrage te leveren aan de
erediensten in onze gemeente. Dat
het mag zijn tot eer en verheerlij
king van de Heere die u deze talen
ten heeft geschonken", aldus Van
Elsacker. Maar, zoals Van Elsacker
opmerkte, geen vijftigjarig jubileum
zonder herinnering. De voorzitter
van de kerkvoogdij riep mevr. Hage
dan ook naar voren om de onder
scheiding goud met briljant in ont
vangst te nemen. Aansluitend brach
ten de kleinkinderen Niek en Anne
een muzikale hulde aan oma Hage
en ook het bejaardenkoor uit zorg
centrum Ten Anker (waarvan mevr.
Hage sinds jaar en dag vaste orga
niste is) bracht een lied ten gehore.
Tot slot van de huldiging zong het
kerkkoor Immanuël de jubilaris toe
met het eerste vers van psalm '121.
De hele gemeente volgde met het
vierde vers van diezelfde psalm.
Behalve mevr. Hage werd ook haar
echtgenoot C. Hage voor het voet
licht gehaald. Dat gebeurde zelfs
nog voor de huldiging van zijn
vrouw. „Een woord van dank voor
de jaren waarin u de tuin rondom de
kerk heeft verzorgd. U deed dat de
afgelopen jaren als een soort combi-
natietaak met het schoonhouden van
de kerk. U gaf aan het wat rustiger
aan te willen doen en dat respecte
ren wij. Het is fijn dat u als schoon
maker van de kerk (tegenwoordig
heet dat met een mooi woord 'interi
eurverzorger') nog beschikbaar
blijft. Want, zoals u zelf zei: 'Je mö
toch nog wat te doen ebbe'. Daar is
de kerkvoogdij het helemaal mee
eens en we zijn er mooi mee gehol
pen", aldus Van Elsacker. „Eigenlijk
is het voor u een jubileum en een af
scheid. Een afscheid omdat u stopt
als tuinman en een jubileum omdat
u inmiddels al weer tien jaar lang de
kerk schoonmaakt." Hage kreeg van
de kerkvoogdij een enveloppe met
inhoud.
Ook mevr. Hage kreeg een cadeau,
maar moest daar nog even op wach
ten. Na de zangavond in de kerk,
volgde namelijk nog een receptie in
verenigingsgebouw De Wingerd.
Van de kerkvoogdij en van de naaste
familie kreeg mevr. Hage een fiets
aangeboden en daarmee was ze
zichtbaar verguld. Haar zoon, Jaap
Hage, sprak haar kort toe. „Het or
gel is een prachtig instrument om de
gemeente mee te begeleiden. Na
tuurlijk wilden wij vroeger liever dat
ma drummer was geworden, maar
dat is er nooit van gekomen. Mis
schien nog eens een leuke aanvul
ling tijdens de diensten", prikkelde
Hage de aanwezigen. „Ik heb zelf
nog orgelles gehad, tot wanhoop van
Paul Heijboer, maar ben daar toch
vrij snel mee gestopt." Zoon Hage
memoreerde de tijd dat het hele ge
zin (woonachtig in Sint-Maartens
dijk) elke zondagmorgen naar Tho
len reed om daar ter kerke te gaan,
de rest van de dag bij oma door te
brengen en 's avonds wederom naar
kerk te gaan. „Pa is 23 jaar ambu
lancechauffeur geweest. Ik herinner
me dat we soms in de ambulance
naar kerk gingen, als pa weekend
dienst had. Eens moesten we er bij
Poortvliet uit, omdat er een ongeval
was gebeurd en de ambulance moest
uitrukken. Daar stonden we dan.
Moeder en kinderen buiten langs de
weg. Hoe we thuis zijn gekomen,
weet ik niet meer. Maar wel weet ik
dat we altijd naar kerk zijn geweest.
Weer of geen weer." Jaap Hage wist
zich ook de uren nog te herinneren
die ze op het orgel doorbrachten bij
het straalkacheltje. „Soms, als het
een erg droge zomer was, moesten
we het orgel met een plantenspuit
bevochtigen, aldus Hage jr. „Maar
de combinatie van 50 jaar organiste,
een eigen winkel en 23 jaar ambu
lancechauffeur heeft ons wel geleerd
om niet zomaar op te geven. Jullie
hebben ons ook bijgebracht dat we
dat in Gods kracht mogen doen."
Als lid van het zangkoor Immanuël
droeg mevr. A. van de Sande .vervol
gens nog een zelfgemaakt gedicht
op mevr. Hage voor. De jubilaris
werd ook nog toegesproken door
voorzitter Bos van datzelfde koor.
Deze bedankte haar, maar ook diri
gent I. Riedijk, dirigente M. Klaver-
Wessels van kinderkoor Samuël en
ds. N. Den Ouden voor hun bijdrage
aan het kerstconcert van Immanuël.
Tot slot kwam mevr. Hage zelf aan
het woord. „Ik had gevraagd om al
les stil te houden, maar toen het
voorstel kwam om er tijdens dit
kerstconcert op de 23e december
aandacht aan te geven, kon ik me
daar wel in vinden. Mijn gedachten
gaan terug naar thuis. Naar het sa
men zingen en muziek maken, met
name op de zondagavonden. Ieder
een hartelijk bedankt", aldus de ju
bilerende organiste die op haar eigen
verzoek het lied "k Wil u, mijn God,
mijn dank betalen' liet zingen. En
natuurlijk begeleidde ze dat zelf op
het orgel. „Achteraf ben ik blij dat
het zo gegaan is. Ik ben echt ver
rast", wil mevr. Hage toch nog wel
kwijt tegen de verslaggever.
Scriba L.G. Eerland van de Oud-
Gereformeerde Gemeente in Ne
derland in Stavenisse ziet oude
jaarsdag zeker niet met angst en
beven tegemoet. Om halftien 's
morgens begint de eerste dienst,
vervolgens om 14.00 uur en om
18.00 uur. „Onze kerk staat aan de
rand van het dorp. Zeker in de och
tend en de middag verwachten we
geen overlast. Doorgaans is het in
Stavenisse rustig. Op oudejaarsdag
beginnen de jongeren zo rond een
uur of twaalf met het afsteken van
vuurwerk. Dat duurt dan tot 's
nachts een uur of een."
Uiteraard herkent ook hij de plaag
geesten. „Maar die kiezen door
gaans het centrum van Stavenisse
als afsteekterrein. Dat hebben we
al eens eerder gemerkt. Dan gaat er
iemand van de kerk in die buurt
naar buiten en vraagt de afstekers
of ze willen stoppen. „We zeggen
dan dat we kerk hebben."
Eerland denkt niet dat de diensten
verstoord zullen worden. Van de
politie verwacht hij in dat geval
niet veel. „Die zie je hier nauwe
lijks. Het zou natuurlijk wel helpen
als die bijvoorbeeld tussen 's
avonds zes en acht extra zou pa
trouilleren."
De Gereformeerde Kerk in Anna
Jacobapolder wordt vertegenwoor
digd door Piet van de Reest. Zelf
woont hij in St.-Philipsland. „Hoe
we tegen vuurwerk bij de kerk
moeten optreden wordt besproken
in de kerkenraad. Wij hopen dat de
jeugd zich netjes zal gedragen, 's
Ochtends verwachten we weinig
last. Dan slapen de meeste jonge
ren nog."
In St.-Philipsland is volgens Van
de Reest het afsteken van vuurwerk
populair. „Normaal gesproken hoor
je de hele dag dat er vuurwerk
wordt afgestoken. We verwachten
echter niet dat de kerkdiensten
daardoor zullen worden ver
stoord."
Van de gemeente hoeven de kerken
weinig heil te verwachten. Burge
meester W. Nuis kondigde eerder
aan geen maatregelen te nemen.
Hij kan volgens de algemene plaat
selijke verordening wel gebieden
aanwijzen waar het afsteken van
vuurwerk is verboden. Volgens de
gemeentewoordvoerder gebeurt dat
niet. Wel wordt ingegrepen als er
sprake is van overlast. Daarvan is
in Tholen geen definitie gemaakt.
„Iedereen die een hekel heeft aan
vuurwerk kan de politie bellen dat
er sprake is van overlast. Iedereen
in Tholen weet ook dat oudejaars
dag op zondag valt. Logisch dat het
De Bloemenhal verkoopt het meeste vuurwerk van de Thoolse verkooppunten.
gemeentebestuur aan de afstekers
vraagt dat niet te doen in de buurt
van kerkgebouwen."
Verder legt het gemeentebestuur de
vuurwerkafstekers geen strobreed
in de weg. „Het mag op zondag",
leest een van de ambtenaren de re
gels er nog eens op na. „De burge
meester mag bepaalde gebieden
aanwijzen waar het verboden
wordt. Maar dan moet daarbij een
bijzondere reden worden opgege
ven."
Daarvan is in Tholen tot dusverre
geen sprake. Maar elke predikant
weet dat het afsteken van een Chi
nese rol voor de deur van de kerk
de bezoeker tenminste afleidt. Ds.
P.C. Hoek van de Hervormde Ge
meente in St.-Annaland is daarvoor
niet bang. Zijn kerk staat in het
centrum van het dorp en om 10.00
uur en 18.00 uur zijn er diensten.
„Ik ga er vanuit dat de jeugd in ons
dorp zijn gezonde verstand ge
bruikt. We nemen geen extra maat
regelen en in noodgevallen staat de
koster paraat."
Een aantal Tholenaren die naar hun
mening wordt gevraagd wil het niet
hardop zeggen, maar vindt de aan
dacht voor het onderwerp óverdre
ven. Dat geldt vooral de aandacht
die de SGP-fractie tijdens de com
missie algemeen bestuur en wel
zijn op de vuurwerkafstekerij ves
tigde. „Als je laat merken dat je
bezorgd bent voor verstoring van
onze erediensten, lok je dat mis
schien juist uit", zegt iemand die
'beslist niet' met zijn naam in de
krant wil.
Ds. A. van der Zwan, die zowel in
Oud Vossemeer als in Tholen dien
sten leidt, heeft over verstoringen
'zelfs niet nagedacht'. Ook hij
heeft het over het gezonde verstand
van de jeugd en wijst er op dat met
name Tholen veel kerkelijk gezin
de jongeren telt. Die zullen het wel
uit hun hoofd laten om de diensten
te verstoren, is zijn uitgangspunt.
Zeker voor de diensten die 's mor
gens om tien uur beginnen heeft hij
geen angst. „Een aantal mogelijke
vuurwerkliefhebbers is zaterdag
avond uit geweest. Die slapen om
die tijd nog."
Voorzorgsmaatregelen neemt de
dominee zeker niet. „De koster een
oogje in het zeil laten houden? Die
mevrouw is zeventig jaar. Die
maakt liever de dienst mee."
In Scherpenisse zorgt dominee J.
Lohuis voor de preek. Hij schreef
over de mogelijke overlast een
stukje in de Kerkbode. Hij ver
wacht geen problemen. Hij is te
vens consulent in St.-Maartensdijk.
Daar geldt wat Lohuis betreft het
zelfde.
Dat neemt niet weg dat er ook in de
diverse kernen van Tholen stevig
zal worden afgestoken. Het ge
meentebestuur heeft zes verkoop
vergunningen afgegeven. In totaal
mag daar voor bijna 5000 kilo
vuurwerk worden opgeslagen. De
grootste vuurwerkverkoper op het
eiland is De Bloemenhal in Tholen
met een opslagvergunning voor
2000 kilo. Eigenaar H. Jansen
merkt op dat de voorverkoop min
der uitbundig is dan vorig jaar.
Naar zijn indruk zijn daarvoor
twee argumenten aan te wijzen.
„Vorig jaar had je de millennium
viering. Die mis je nu. Ook ligt de
vuurwerkramp in Enschede bij de
meeste mensen nog vers in het ge
heugen."
Ook Jansen kreeg na die ramp con
trole. „Ik heb iemand gezien die
kwam kijken of we aan de voor
waarden voldeden. Nee. Bepaald
streng kon je dat niet noemen. De
man keek een beetje rond. Een
Sprinklerinstallatie (een bluswater
systeem) hoeven we niet te heb
ben."
Jansen denkt dat de ramp in En
schede mensen afschrikt vuurwerk
te kopen. Aan de andere kant wbrdt
dat weer goedgemaakt door de
drempels die België heeft opge
worpen tegen de aanschaf van
zwaar vuurwerk (zoals spektakel
vuurwerk) dat in Nederland niet
mag worden verkocht. De Belgen
eisen bij de aanschaf daarvan een
uittreksel van de Kamer van Koop
handel, een BTW-uittreksel of be
wijs van vrijstelling daarvan en een
legitimatie.
De Eendrachtbode onderzocht of
het de kopers uit Nederland inder
daad moeilijker werd gemaakt en
toog naar het Belgische Kapellen.
Uit de verhalen in de dagbladpers
en via tv-journaals werd gemeld dat
de nieuwe scherpere regelgeving in
België gemakkelijk was te omzei
len met valse uittreksels en BTW-
bewijzen. „Dat kon alleen in de be
ginperiode", aldus een vuurwerk
verkoper in een van de Kapel lense
bedrijven. „Na die publicaties zijn
er op ons ook strengere controles
gekomen."
De beroemde Chinese rollen kun
nen slechts worden gekocht na
overhandiging van een uittreksel
van een Nederlandse Kamer van
Koophandel. De koper moet kun
nen aantonen dat hij degene is die
op het uittreksel staat vermeld. Zo
niet, dan moet hij een volmacht to
nen van de eigenaar of directeur of
vennoot van het bedrijf. Geen
BTW-nummer? In Nederland is een
aantal branches vrijgesteld van
BTW. In die sectoren kan geen
BTW worden verlangd en ook niet
teruggevorderd. Die vrijstelling
willen de Belgen nu zwart op wit
hebben.
Er worden duplikaten gemaakt van
het uittreksel, van de vrijstelling en
van de legitimatie. Die gaan bij het
bestelformulier. De koper van het
in Nederland verboden vuurwerk
krijgt een vrachtbrief mee waarmee
hij het vuurwerk in België mag ver
voeren. Wat er verder gebeurt, daar
staat de Belgische verkoper buiten.
Niet zelden wordt een koper door
politie, douane of marechaussee
gepakt. Het vuurwerk kan worden
ingeleverd en de dader krijgt een
boete die kan oplopen tot enkele
duizenden guldens.
„Dat is gunstig voor de handel in
Tholen", ervaart Jansen. „Die
maatregelen schrikken de mensen
af om in België nog vuurwerk te
kopen."
Uit de cijfers van het Korps Lande
lijke Politie Diensten (KLPD) blijkt
dat er aan de grenzen met België
'flink minder' vuurwerk in beslag
wordt genomen. Tot 16 december
nam justitie 173.000 kilo illegaal
vuurwerk in beslag. Vorig jaar om
die tijd was dat 400.000 kilo.
L. Tichem van boekhandel Diele-
man in Tholen mag 300 kilo vuur
werk opslaan. „Voldoende", vindt
hij. De voorverkoop is begonnen.
Maar de aantallen zijn minder dan
vorig jaar. Hij wijdt dat aan de mil
lenniumwisseling. „We draaien nu
ongeveer net zo als in 1998."
Een soortgelijk beeld meldt Pascal
van Geloven, eigenaar van de I&W
in Scherpenisse. Ook voor hem is
300 kilo het maximum dat hij in
huis mag hebben. De groothande
laar waar hij de spullen koopt,
hoeft doorgaans geen tweede keer
langs te komen. „We verkopen het
meeste siervuurwerk. Wat luxere
pakketten."
Bouwmarkt Muller-Franke in St.-
Maartensdijk, vergunning voor de
opslag van 1000 kilo, heeft bij
monde van woordvoerder Franke
geen klachten over de verkoop.
„Wel wat minder in de aanloop dan
vorig jaar. Toen had je het millen
nium, nu heb je Enschede", geeft
hij als reactie.
Heel anders klinkt Astrid de Ronde
in Oud-Vossemeer. Ze mag 300 ki
lo vuurwerk in voorraad hebben en
heeft dezelfde verkoopervaringen
als in 1998. Over Enschede zit ze,
zo klinkt het althans, echt in. „Maar
elke dag gebeurt er iets verschrik
kelijks. Kijk maar naar de tv. Dat
had je twintig jaar geleden niet zo
erg. Toen zou een ramp als in En
schede heel Nederland hebben aan
gegrepen. Toen hadden de Neder
landers de aankoop van vuurwerk
waarschijnlijk massaal geboycot."
Dat dit nu niet is gebeurd, wijt ze
aan het egoïsme van de mensen.
„Iedereen leeft voor zichzelf. Heel
de wereld is veranderd. Het is voor
al droevig voor onze kinderen. Kijk
maar eens wat er in 's-Hertogen-
bosch gebeurd is na de dood van
een voetbalsupporter. Waar zijn we
eigenlijk mee bezig", vraagt ze
zich af.
Nee. Ze heeft nooit overwogen met
de vuurwerkhandel te stoppen. Niet
dat ze de winst nodig heeft, maar
vooral om haar dorpsgenoten die
graag een rotje laten knallen, niet in
de steek te laten. „Ik kan in mijn
eentje de wereld niet veranderen.
Maar dat we een droevige tijd tege
moet gaan, dat kan ik u wel vertel
len."
Bij bouwmarkt Weggemans in St.-
Annaland heeft woordvoerster Car-
la niet zo over Enschede nage
dacht. Het gaat goed met de
voorverkoop, meldt ze. „Enschede
is toch een heel eind uit de buurt.
Vooral de jongere generatie houdt
zich met dat soort rampen niet zo
bezig", denkt ze. Weggemans mag
1000 kilo vuurwerk opslaan en
heeft aan die hoeveelheid door
gaans genoeg.
Dominee J. de Goei tenslotte, pre
dikant van de Hervormde Gemeen
te Rehoboth in St.-Maartensdijk, is
niet bang voor overlast. „We heb
ben 's ochtends, maar ook 's avonds
om zeven uur een dienst. De kans
dat je in de kerk vuurwerk hoort, is
's avonds groter. Maar doorgaans
komen de jongeren daarmee niet iri
de buurt van ons gebouw."
