„Politie moet handhaven, maar
is er ook om boeven te vangen"
Bruidspaar met flink aantal baby's
Schippers wachten vol
ongeduld op baggerwerk
in haven Sint-Philipsland
Gemeente onderzoekt
mogelijkheden voor
3 tot 10 windmolens
Verkoping kerkbouw
van Ger. Gem. Tholen
Soms maar suikerklontje
werkzame stof per hectare
Oud-politiechef M. Verkerke uit Tholen stopt vervroegd met werken
Nieuwe podia na
fiasco renovatie
Donderdag 10 augustus 2000
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
Doop nieuwe Philipskercke in thuishaven onzeker
Sint-Philipslandse schippers wachten ongeduldig op het
uitbaggeren van de haven, want half september wordt de
eerste van twee splinternieuwe zandschepen ten doop
gehouden in de Sint-Philipslandse haven en dan moet het
baggerwerk klaar zijn. „De gemeente zegt dat het wel
goed komt, maar het wordt allemaal kort dag", zegt be
stuurslid G.L. Verkamman van de schippersvereniging
Schuttevaer. Hij ziet het doorgaan van de geplande festi
viteiten op deze manier somber in.
Met financiële steun van twee instellingen
Stedebouwkundig adviesbureau RBOI uit Middelburg
gaat voor de gemeente Tholen onderzoeken op welke
plaatsen er mogelijkheden zijn voor het oprichten van
drie tot tien windmolens. Twee particuliere instellingen
betalen daaraan mee: Zeewind uit Goes en Gen b.v. uit
Bergambacht leggen samen 20.000 gulden op tafel De
commissie gemeentelijke ontwikkeling spreekt maan
dagavond om half acht in het gemeentehuis te Sint-
Maartensdijk over dit voorstel, waarbij belangstellenden
gebruik kunnen maken van het spreekrecht.
Oliebollen en Chinees
Vijfjaar geleden vertrok hij als chef van de werkeenheid
Tholen en inmiddels geniet M. Verkerke alweer enkele
weken van zijn rust. In verband met een op handen zijn
de reorganisatie bij de politie Zeeland heeft hij op 57-ja-
rige leeftijd zijn pet vervroegd aan de wilgen gehangen.
De politieman zag in zijn achtjarige Thoolse periode de
groepsgrootte teruglopen van over de dertig tot beneden
de vijftien. „Dat is heel erg krap en ik heb dan ook een
grenzeloos respect voor de mensen die nu in Tholen hun
werk doen", zegt de politie-inspecteur.
Kippenhok
Meningsverschil
Koninginnedag
Onmisbare middelen
Niet gedogen
Het probleem zit hem in de vergun
ning die het ministerie van verkeer
en waterstaat moet verlenen op
grond van de wet oppervlaktewate
ren. Die ligt nog tot en met 18 au
gustus ter inzage in het gemeente
huis te Sint-Maartensdijk. Volgens
de stukken is het karwei door de ge
meente nog niet aanbesteed. De ver
gunning is 17 mei door de gemeente
aangevraagd, maar 29 mei werd er
via de fax nog een aanvulling ge
stuurd. Volgens het ministerie was er
12 april al vergunning gegeven voor
het lozen van perswater, maar daar
van is geen gebruik gemaakt. Deze
vergunning loopt 1 september af.
De nu nog lopende procedure betreft
vergunning voor het éénmalig stor
ten van 3000 m3 baggerspecie en het
lozen van 100 m3 perswater in de
Oosterschelde, afkomstig van on-
derhoudsbaggerwerk in de haven
van Sint-Philipsland. Er komt totaal
4000 m3 baggerspecie vrij, maar
1000 m3 direct langs de kade ter
hoogte van de molen is zogenaamde
klasse 3 specie. Dat betekent van
onvoldoende kwaliteit om terug te
storen in de Oosterschelde. Die spe
cie moet na behandeling naar de
landfarm bij de Kreekraksluizen bij
Rilland. Voor het baggeren van de
verontreinigde 1000 m3 is een
kraanschip met beun en een milieu
grijper nodig. Op het havenplateau
komt een container.
Voor Schuttevaer wordt het alle
maal heel krap. „Half september
wil Johan Faasse met zijn nieuwe
Philipskercke van 86 meter lang en
9,5 meter breed in de thuishaven
Sint-Philipsland een open dag hou
den. Hij durft echter het risico niet
te nemen wanneer er nog niet ge
baggerd is." Gezien de discussie
over het wel of niet open blijven
van de Sint-Philipslandse haven is
Verkamman blij met de vernieu
wing van de vloot, die aangeeft dat
deze bedrijfstak nog springlevend
is. „Behalve voor Johan Faasse is er
ook voor Marco Verkamman in
Druten een nieuw zandschip van 86
meter lang en 9,5 meter breed in
aanbouw. Die krijgt de naam Hol-
laere en vervangt de Lena Johanna
van 75 meter lang en 7,5 meter
breed. Deze vaart veel zand naar de
Hoop in Bergen op Zoom, terwijl de
Philipskercke veel op de Wester-
schelde zit. En behalve die twee
heeft Arend v.d. Reest een tweede
hands schip gekocht, waarmee hij
als nieuwe schipper toetreedt tot de
Sint-Philipslandse vloot", aldus
Verkamman. De feestelijke doop
van de Hollaere is half november
gepland in de Sint-Philipslandse ha
ven.
Het streekplan van de provincie
Zeeland geeft aan dat er voor
grootschalige windenergieprojec
ten (meer dan twintig turbines)
geen ruimte is in de gemeente Tho
len. Voor kleinschalige windmo
lenparkjes kan de gemeente zelf
beleid maken. Op dit moment zijn
er daarvan twee: drie turbines van
Zeeuwind aan de Pilootweg in Sta-
venisse en vier aan de Del Campo-
weg bij Anna Jacobapolder. Be
kend is, dat G.J. Hoek aan de
Pierhoekseweg in Sint-Maartens
dijk plannen heeft voor windener
gie, A. Geluk van de Karnemelks-
pot te Oud-Vossemeer en A. Geluk
aan de Annavosdijk te Sint-Anna-
land. De eerste wil dat samen met
Zeeuwind doen en de laatste met
Gen b.v. De gemeente Tholen is als
lid ook bij de vereniging Zeeuwind
betrokken. Naast genoemde drie
plannen zijn er in het verleden ook
aanvragen geweest van boeren die
één windmolen bij hun bedrijf wil
den plaatsen, alsook van onderne
mers op industrieterreinen die
eveneens één turbine wilden heb
ben.
B. en w. willen eerst gegevens over
het geluid, natuur, belemmeringen,
bodemgebruik en haalbaarheid van
kleine aantallen windmolens. En
de landschappelijke inpassing is
ook een belangrijk onderdeel.
Dankzij de financiële steun van
twee instellingen kan het onder
zoek op relatief korte termijn wor
den uitgevoerd; anders zou dat pas
in 2002 kunnen gebeuren. Zeeuw
ind en Gen hebben allebei belang
bij een snelle aanpak. Des te eerder
kunnen ze gaan draaien. B. en w.
verbinden er wel de strikte voor
waarde aan, dat de gemeente eind
verantwoordelijke blijft voor de
windenergienota. De instellingen
zijn er ook mee akkoord gegaan
dat ze geen nadere voorwaarden
zullen stellen. Het gemeentelijk
aandeel van maximaal 23.000 gul
den komt uit de pot onvoorziene
uitgaven.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Hoewel de kerk via de grondver-
koop aan de projectontwikkelaars
behoorlijk wat geld ontvangt en ook
de verkoop van een speciaal boek
over de Gereformeerde Gemeenten
(Wanneer ik voor U kniel) het nodi
ge zal toevoegen aan het kerkbouw-
fonds, zijn er heel wat miljoenen
nodig. Daarom wordt er zaterdag 9
september op het terrein van de fa.
Van der Harst op het industrieter
rein Welgelegen een grote verko
ping gehouden. Er worden zo'n
tachtig kramen verwacht. De ver
koop- en activiteitenmarkt is zowel
buiten als binnen bij Van der Harst.
De voorbereidingen zijn in volle
gang; nieuwe deelnemers zijn nog
welkom.
De verkoop- en activiteitenmarkt
wordt georganiseerd door het in ok
tober opgerichte Rehoboth Activi
teiten Comité (RAC), waarin afge
vaardigden van de tien verenigingen
zitten die de Gereformeerde Ge
meente Tholen rijk is. Voorzitter Ad
Quist noemt de inzet van verenigin
gen en leden groot. Zo wordt er ie
dere maandagavond in de kerkzaal
aan de Hoogaarsstraat snoep ver
kocht. Het gemengd koor repeteert
die avond en ook is dan de biblio
theek van de kerk geopend. Bezoe
kers kunnen dan tegelijk hun snoep-
voorraad op peil brengen. Verder
worden er statiegeldbonnen ge
spaard. Op verschillende plaatsen
staat daarvoor een bus.
De vrouwenvereniging heeft de op
brengst van de jaarlijkse verkoping
(13.500 gulden) bestemd voor de
kerkbouw. Het gemengd koor zorg
de voor 2400 gulden dankzij de ver
koop van slaatjes en oliebollen. De
jeugdvereniging maakte een paar
honderd Chinese maaltijden klaar
en verkocht die voor 3500 gulden.
Het jongerenkoor bracht met een
snerttocht 600 gulden bij elkaar.
Daarnaast waren er nog veel initia
tieven van vooral jeugdige leden,
zoals het verkopen van zelfgemaak
te kaarten, baddoeken met logo van
de nieuwe kerk, zelfgemaakte ca
deau-artikelen en borduurwerkjes.
Voorts zijn er ook sponsortochten
gehouden en kijkdozen gemaakt
voor het goede doel. Een moeder-
dagmarkt met o.a. verkoop van
plantjes en zelf vervaardigde artike
len bracht 5000 gulden op.
Spontaan ontstond het idee voor een
samenzangavond met de eigen or
ganist Jaco Akershoek, waarvan een
cd werd opgenomen, die ook weer
het nodige kan opleveren voor de
kerkbouw.
Het RAC heeft zich als doel gesteld
om in twee jaar 100.000 gulden bij
elkaar te brengen, naast de collecte
die regelmatig tijdens de zondagse
erediensten wordt gehouden en an
dere vrijwillige bijdragen van leden.
„Op zich is die ton best een heel be
drag, maar vergeleken met de kos
ten van een nieuwe kerk, is het nog
maar een beetje. We hebben echter
bewust hoog ingezet. Dan heb je
een uitdaging om naar toe te wer
ken. En gezien de grote inzet van
verschillende kanten ziet het er naar
uit, dat de 100.000 gulden binnen
de gestelde termijn gehaald zal wor
den", aldus voorzitter Ad Quist.
Tot nu toe is er 25 mille binnen en
de grote verkoping van 9 september
bij Van der Harst moet een belang
rijke impuls geven om de ton te ha
len.
De grote tuin bij zijn woning zal een behoorlijk deel van de vrije tijd van oud-politieman M. Verkerke gaan opslokken.
Verkerke kwam 1 april 1987 naar zegt hij terugkijkend. „Een uitda-
Tholen als plaatsvervangend groeps
commandant bij de rijkspolitie. Hij
vervulde tot op dat moment dezelf
de functie in de gemeente Reimers-
waal. „Ik werd gevraagd om te sol
liciteren en het zou een bevordering
opleveren tot adjudant. Maar ik
bieek pas nummer drie op de aanbe
veling te staan. En tóch ben ik toen
uitgekozen", vertelt hij. De Flak-
keese landarbeiderszoon ging in
1964 naar de politieschool in Arn
hem, deed de opleiding in één jaar
tijd en kon vervolgens in Steenber
gen aan de slag. Na drie jaar straat
dienst werd hij uitgekozen om re
chercheur te worden. „Dat was een
redelijk begeerde baan, want het be
tekende onder meer dat je een
dienstauto kreeg en dat je zelf je
werktijd kon indelen." De West-
Brabantse gemeente was een goede
leerschool, want daar speelde zich
in die tijd vanalles af. „Er zijn di
verse moorden gepleegd. Ik heb er
het hele wetboek van strafrecht ge
had." In 1976 volgde zijn aanstel
ling als opperwachtmeester en post-
commandant in Krabbendijke en
vier jaar later werd Verkerke plaats
vervangend groepscommandant.
Zijn overstap naar Tholen heeft hij
ervaren als een uitdaging en het was
een leerzame en inspirerende tijd,
ging omdat het één van de grootste
groepen in Zeeland was. In alle dor
pen waren toen nog politiemensen
gestationeerd en dat is steeds meer
gecentraliseerd in Tholen-stad." Dat
proces op gang brengen, was leer
zaam. Maar ook de contacten buiten
de politie, zegt Verkerke. „Met ver
enigingen en instellingen én met het
bestuur. Je hoorde en zag dingen,
had een bepaald doel voor ogen en
dat inspireerde." Verkerke, die na
verloop van tijd D. Coppoolse op
volgde als groepscommandant, had
wekelijks werkoverleg met burge
meester Van der Munnik. „Daar be
waar ik goede herinneringen aan.
Het klikte meteen tussen ons en de
samenwerking - als burgemeester
was hij verantwoordelijk voor open
bare orde en veiligheid - was prima.
Hij stond altijd klaar als het nodig
was, al was het in het holst van de
nacht." Verkerke stelt dat hij in Tho
len heel plezierig gewerkt heeft.
„Met prima collega's en een kader
waarop je kon bouwen. Dat liep
voortreffelijk." Hij waardeert het
dat op zijn afscheid in Goes dit nog
aan de orde is gekomen en dat di
verse collega's uit die tijd daar aan
wezig waren.
Waar Verkerke als commandant
mee te maken kreeg, was de huis
vesting in Tholen. Een tot bureau
omgebouwde woning aan de Hof
straat, later met een tweede woning
uitgebreid en uiteindelijk nog met
een portacabin, was het zenuwcen
trum vanwaaruit de politie opereer
de. Een wirwar van gangen en ver
trekken. Maar het kostte jarenlang
overleg en lobbyen eer er nieuw
bouw mocht plaatsvinden. Toen de
directeur van de rijksgebouwen
dienst in het najaar van 1992 in de
regio was, werd hij uitgenodigd om
in Tholen een kijkje te komen ne
men. „Zijn reactie was: Tjonge, wat
is het hier een kippenhok. En daar
moeten wij nou in werken, reageer
de ik meteen", aldus Verkerke. Het
gaf de doorslag, want een jaar later
kwam er budget vrij voor nieuw
bouw in Tholen (er was 2,5 miljoen
nodig). Coppoolse deed al veel in
het voortraject, maar de plaatsbepa
ling en de begeleiding van de bouw
kwamen uiteindelijk op het bord
van Verkerke. „Het personeel is
daar toen heel nadrukkelijk bij be
trokken, want het was tenslotte hun
werkplek." De politieman kwam er
in die periode achter hoe bureaucra
tisch het er bij de overheid aan toe
gaat. „Terwijl ik zelf hou van me
teen zaken doen." De opening op 19
mei 1994 werd onverwacht een hele
happening. Demissionair minister
van justitie Hirsch Ballin - die de
opening verrrichtte - was volop in
de IRT-affaire verwikkeld en dat
zorgde voor een ongekend grote be
langstelling van de pers. „Daar had
ik veel plezier in", zegt Verkerke,
die ook blij was met de enorme be
langstelling van de inwoners voor
de open dag waar veel werk van
was gemaakt. Dat er uiteindelijk
maar zo weinig agenten het bureau
zouden bevolken, had hij niet kun
nen voorzien.
De reorganisatie waarbij in 1994
rijks- en gemeentepolitie werden
samengevoegd en de regiopolitie
Zeeland tot stand kwam, verliep
niet zonder slag of stoot. De groep
Tholen werd meer dan gehalveerd.
Verkerke werd chef van de nieuw
gevormde werkeenheid. „Ik was de
enige in Zeeland die op zijn plaats
bleef, waarschijnlijk dankzij de ver
gevorderde nieuwbouw." De chef
vertoefde uiteindelijk echter meer
op het districtsbureau in Goes dan
in het nieuwe onderkomen aan de
Simon Lindhoutstraat. Dat stond
Verkerke niet aan, maar op dat punt
hield hij een onoverbrugbaar ver
schil van mening met "zijn baas.
„Een chef hoort bij zijn mensen te
zitten, vind ik. Je moet hen kunnen
ondersteunen en randvoorwaarden
scheppen. Zeker bij zo'n ingrijpen
de reorganisatie." Er zijn politie
mensen die dat zes jaar later nog
niet verwerkt hebben, weet hij. Het
leidde ertoe dat Verkerke in augus
tus 1995 stopte als chef van de
werkeenheid Tholen. „Dat is best
even een moeilijke tijd geweest,
maar je moet consequent zijn", zegt
hij. De politieman is blij dat er nu in
de persoon van J. Radejewski weer
een eigen chef in Tholen zit.
Overigens denkt Verkerke dat de
politie de moeilijkste tijd achter de
rug heeft. „Op dit moment zijn voor
Zeeland 89 mensen in opleiding en
dat is heel erg hard nodig." De poli
tie hoort in zijn ogen op straat. „Als
je maar met een klein clubje bent,
heb je daar je werk aan. Daarom
heb ik een grenzeloos respect voor
de mensen die nu in Tholen werken.
Want het is krap, maar ik hoor niet
al te veel klachten." Hij wijst erop
dat door de reorganisatie behalve
mensen ook taken bij de werkeen
heden verdwenen: recherche, ver
keer en vreemdelingenzaken zit nu
in Goes. Verkerke hecht aan toe
zicht op straat, de opvoedende taak
die voor de politie altijd belangrijk
is geweest. „We gaan de goede kant
op, maar leggen de lat voor onszelf
erg hoog. Vervolgens kun je niet al
tijd waarmaken wat je hebt be-
Anke en Jaap Roggeband-Nieuwenhuijzen tussen de baby's in kinderdagverblijf Puk en Muk.
loofd." De wijkzorg is een stap in
de goede richting. „Maar eigenlijk
moet je zoiets binnen een half jaar
gestalte geven, anders duurt het te
lang."
Terugkijkend is Verkerke vooral de
zaak bijgebleven van twee vermoor
de Chinezen die werden gevonden
in een watergang langs de Kreekweg
bij Oud-Vossemeer. „Een erg moei
lijke zaak, waarbij de Chinese maf
fia was betrokken. Het onderzoeks
team van dertig mensen opereerde
onder mijn verantwoordelijkheid.
Dat je na anderhalf jaar toch nog de
daders kunt vatten, is mooi." Als
oud-politieman doet het hem ook
goed wanneer hij leest, dat de dader
van een verkrachting bij Wilhelmi-
nadorp al na twee dagen in de kraag
is gevat. „De politie moet handha
vend en preventief bezig zijn, maar
is er ook om boeven te vangen. Het
is prima om daarin een rol te spelen,
want de politie moet dienstbaar zijn
aan de samenleving."
De Tholenaar kwam vijf jaar gele
den in Goes te werken, deed er een
tijdje voorlichting en nam diezelfde
functie negen maanden lang waar op
het regiobureau in Middelburg. Ook
viel hij drie zomers achter elkaar in
op Schouwen-Duiveland als de chef
daar met vakantie was. Hij werd
aangesteld als adviseur van de dis
trictschef - bevorderd tot inspecteur
- en was in die functie vooral met
beleid bezig. Ook de interne com
municatie (onder meer zaken om
trent beleid en werkafspraken)
kwam op zijn bord, waarvoor een ei
gen website beschikbaar was. En hij
maakte deel uit van de redactie van
het personeelsblad Deltagolf. Eén
keer had hij nog nadrukkelijk be
moeienis met Tholen en dat was bij
het bezoek van de koninklijke fami
lie aan Sint-Maartensdijk op ko
ninginnedag 1996. „Ik was binnen
het politiedistrict verantwoordelijk
voor de perscontacten en werd daar
om gebeld door de Rijksvoorlich
tingsdienst om dat te regelen. Daar
bij heb ik prima samengewerkt met
gemeentevoorlichter Bakx." Het
verliep op rolletjes, vindt de politie
man.
„Ik had niet gedacht dat dit werk me
zo zou bevallen, want ik was altijd
meer een man die bij het directe po
litiewerk betrokken was", vertelt de
Tholenaar over zijn staffunctie. Bij
een op handen zijnde reorganisatie
zou er voor Verkerke geen plaats
meer zijn in de staf. Hij zou weer
chef van een werkeenheid moeten
worden. „Ik deed mijn werk nog al
tijd met plezier, maar dat zag ik toch
niet zo zitten. Temeer omdat ik weer
terug naar school zou moeten en dan
waarschijnlijk ook nog tot mijn 62e
door zou moeten gaan." Er kon een
gunstige regeling getroffen worden
en zodoende stopt Verkerke nu met
werken. Eigenlijk per 1 september,
maar hij had nog zoveel verlofdagen
staan, dat hij al op 22 juni afscheid
nam. Zijn vrije tijd gaat hij onder
meer gebruiken om een leesachter-
stand weg te werken. „Ik lees erg
graag, net als fietsen en wandelen."
De tuin van 700 vierkant meter bij
de woning in Tholen vraagt ook de
nodige aandacht van de oud-politie
man en zijn vrouw. Verder denkt
Verkerke erover om een cursus En
gels te gaan volgen en ook heeft hij
een computer gekocht. En dan is er
tenslotte het Smalstads mannenkoor,
waarvan hij lid is. „Dat is een unie
ke club. Ik moet er hard voor werken
om mee te kunnen, maar we zingen
een breed genre en dat is leuk." De
vergrijzing is een probleem binnen
het koor, geeft Verkerke aan: „We
hebben dringend bassen en tenoren
nodig." Het koor zette zijn afscheid
luister bij en zong de vertrekkende
politieman en diens gezin een speci
aal lied toe.
De losse podiumdelen (praktikabels)
die in de gemeenschapscentra Meul-
vliet in Tholen en de Wellevaete in
Sint-Annaland gebruikt worden,
moeten worden vervangen. De podia
werden afgelopen jaar gerenoveerd
vanwege de slechte staat. Maar dat is
op een fiasco uitgelopen, omdat de
nieuwe vlonders krom zijn getrok
ken en hinderlijk lawaai en instabili
teit opleveren. Uit op Tholen (dat
veel van de podia gebruik maakt)
verwacht problemen met de artie
sten. B. en w. stellen daarom voor
nieuwe, in hoogte verstelbare podi
umdelen aan te schaffen. Beide cen
tra hebben een oppervlakte van 40
m2 nodig. Dat kost in totaal 50.000
gulden. Vanwege het culturele sei
zoen dat voor de deur staat, vragen b.
en w. om het geld meteen beschik
baar te stellen uit de post onvoorzien.
Het bruidspaar Roggeband-Nieu-
wenhuijzen uit Tholen was maan
dagmiddag nog maar net in het
huwelijk bevestigd, of ze zaten al
dik in de kinderen. Niet dat de
echtelieden zelf al kinderen had
den, maar de 20-jarige bruid An
ke Nieuwenhuijzen werkt als
groepsleidster in het kinderdag
verblijf Puk en Muk in Tholen.
Ze werkt in de babygroep. Ou
ders brachten samen met de kin
deren dan ook een hulde aan het
bruidspaar dat de baby's kwam
opzoeken in Puk en Muk. Anke en
haar 23-jarige echtgenoot Jaap
Roggeband (in opleiding aan de
politie-academie) stuitten op ere-
bogen en veel rijst bij de ingang.
Bij de groepsruimte was het ter
rasje overdekt met een partytent.
Daaronder zaten het bruidspaar
en de kinderen. Van de baby's
kregen de pasgetrouwden een
boek met daarin de geschiedenis
van henzelf, uitgebeeld door de
(verklede) kinderen. Van de ou
ders en het kinderdagverblijf
kreeg het paar een grote babyfles
met daarin geld. Met zang en
tractaties werd het feestje com
pleet.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
past. De Tweede Kamer wacht echter
te lang en heeft nog steeds geen wets
wijziging doorgevoerd waardoor de
negen middelen volgens de twee be
windslieden niet langer kunnen wor
den gebruikt. Pronk en Faber willen
niet meer wachten en inmiddels zijn
de landbouwspecialisten van de
Tweede Kamer voor een spoedzitting
teruggeroepen van het zomerreces.
Een meerderheid van het parlement is
namelijk vóór het toestaan van de ne
gen middelen. „Ik weet niet of het al
lemaal zoveel zal helpen", sombert
Bijnagte. „Eerste helpt één of andere
ambtenaar die nooit vanachter zijn
bureau vandaan komt, een hoop be
strijdingsmiddelen uit de roulatie. En
vervolgens moet je werken met mid
delen die niet of veel minder goed
werken, waarvan je dan weer een ho
gere dosering nodig hebt. En straks
hebben die milieujongehs weer wei
nig te doen en dan gaan ze eens kij
ken naar het gebruik van de middelen.
'Oh, maar dat is veel te hard toegeno
men. Daar moeten we maar eens wat
aan doen', zullen ze dan zeggen." Een
bezoeker vat het kort samen met de
woorden: „Boertje pesten, dat is het."
Het zijn onwaarschijnlijk kleine hoe
veelheden. Er zijn verschillende dose
ringen (afhankelijk van het middel en
de teelt) die variëren van enkele
grammen tot een paar liter per hecta
re. Volgens vice-voorzitter W. Boo
gaard van de studieclub gaat het vaak
om een suikerklontje aan werkzame
stof per hectare. „Je hebt het dan dus
over een oppervlakte van 10.000 vier
kante meter", zegt Bijnagte die zich
een beetje ergert aan de gedachte als
of landbouwers nonchalant om zou
den gaan met bestrijdingsmiddelen.
„Er wordt gesproken over schade aan
het milieu. Door 'gif' dat in de sloot
en het grondwater terechtkomt. Moet
je eens nagaan: een paar gram per
hectare! Bovendien kosten die midde
len behoorlijk veel geld. Er zijn er van
een paar honderd gulden per liter.
Denk je dat een boer er dan op zit te
wachten dat een deel daarvan in de
sloot terecht komt? Hij zal er juist al
les aan doen om ervoor te zorgen dat
het terecht komt waar het moet zijn:
in het gewas. Er worden geen enorme
hoeveelheden bestrijdingsmiddel ge
bruikt. Als hier iemand van de proef-
boerderij op het veld komt, dan lijkt
het net of hij een apotheek meebrengt.
Hij moet heel fijne meetinstrumenten
hebben om die minimale hoeveelhe
den middel af te kunnen meten."
Het spuiten van de verschillende do
seringen in de proef op bijvoorbeeld
de phloxen, gebeurt in de tweede en
derde strook precies hetzelfde als in
de eerste, maar dan telkens op andere
plaatsen in de rij. „Je zou bijvoor
beeld op een bepaalde plaats struc-
tuurschade in de grond kunnen heb
ben (een natte plek of zo). Dan blijft
het gewas achter, maar dat komt dan
niet door het beschermingsmiddel.
Als je de plaatsen per strook wisselt,
dan kun je die factoren uitsluiten", al
dus Bijnagte. Overigens moet de
proef met een middel drie jaar her
haald worden op hetzelfde gewas en
als er over die periode globaal dezelf
de resultaten uitkomen, buigt een spe
ciale commissie zich over de aan
vraag voor een toelating van het
middel op dat specifieke gewas. „Ze
halen alles erbij. De proefresultaten,
maar ook de chemische samenstelling
van het product", zegt Bijnagte. „Uit
eindelijk kan die commissie dan de
fabrikant van het middel toestemming
verlenen om op het etiket te vermel
den dat het ook in dat bepaalde gewas
kan worden gebruikt. En zo moet je
handelen voor ieder gewas waarin je
een middel toegelaten wilt krijgen."
De secretaris geeft daarmee aan dat
het een lange weg is voordat een be
paald gewasbeschermingsmiddel op
de markt kan komen. En dan hangt
het nog van de fabrikant af of die be
reid is voor de toelating te betalen.
Het proefveld in Sint-Annaland is bij
zonder omdat het 't enige is in heel
Nederland. Het is bovendien heel ac
tueel, nu minster Pronk negen midde
len niet meer wil gedogen. Het zijn de
resterende negen van een serie van
42. Al in 1993 was afgesproken dat
deze middelen in 2000 van de markt
zouden moeten verdwijnen. Eind vo
rig jaar bleken er echter te weinig al
ternatieven te zijn. De landbouworga
nisaties, die vrezen voor de teelt van
onder meer uien, drongen aan op een
verlaging van het aantal te verbieden
middelen tot 7. Dat lukte echter niet
en het maximaal haalbare bleek een
gedoogsituatie voor negen 'onmisba
re' middelen totdat de wet was aange-
Volgens Boogaard is het allemaal een
politieke kwestie. „De Tweede Ka
mer wacht gewoon te lang met het ne
men van beslissingen. Aan gedogen
hebben we niets. Het betekent dat
Pronk heeft gezegd: We houden ons
gewoon niet aan de wet. Maar als er
iemand naar de rechter stapt? Die
middelen hebben volgens de enige in
stantie die daarover iets te zeggen
heeft - het college voor toelating van
bestrijdingsmiddelen (CTB) - geen
toelating meer. De enige manier om
dit op te lossen is dat een andere in
stantie dan de CTB zich met de toela
ting gaat bemoeien. Je krijgt dan een
soort ambtelijke toelating van bestrij
dingsmiddelen. Maar niet gedogen,
want dat is geen beleid", aldus Boo
gaard. Onder de negen middelen is
onder meer Ramrod dat heel belang
rijk is voor de uienteelt, maar ook in
de bloemzaadteelt veel wordt ge
bruikt. „Daarvoor zijn maar zeer wei
nig alternatieven beschikbaar. We
zoeken op ons proefveld al twee jaar
naar een vervanger, maar die is moei
lijk te vinden", zegt Boogaard. Een
ander middel dat nu ter discussie
staat, is Pyramin dat belangrijk is
voor de bieten- en bollenteelt. Hier
voor is inmiddels een geschikte ver
vanger gevonden die echter nog toela
ting moet krijgen voor deze teelten.
Voor de bloementeelt (vaste planten)
is ook Symasin van belang.
Al met al gaan de landbouwspecialis
ten van de Tweede Kamer op 22 au
gustus vergaderen over een versnelde
wetswijziging met betrekking tot de
ze middelen. De voltallige Tweede
Kamer stemt dan een week later over
het voorstel en als het door de Eerste
Kamer is goedgekeurd, wordt de
nieuwe wet snel van kracht. Als alles
loopt zoals gepland, tenminste.
Hoeveel middelen die op het proef
veld worden getest, uiteindelijk een
toelating voor een bepaalde teelt krij
gen, varieert sterk. „Het ene jaar ko
men er drie tegelijk af en dan kun je
soms twee jaar lang niets krijgen. Dat
is moeilijk te zeggen. Maar het is wel
zo dat ongeveer 1 op de 10.000 stof
jes die ze bij fabrikanten ontwikkelen,
het proefveld haalt. De rest verdwijnt
zo in de prullenbak", zegt Boogaard
die aanmerkelijk minder optimistisch
is over een nieuwe wet op korte ter
mijn. Als het dit jaar nog gebeurt, dan
zou ik het snel vinden."
