In zoutmijn 120 meter onder grond
goed voor ademhalingsproblemen
Provincie Zeeland
Provinciaal cultuurbeleid
2001-2004
Vitaal platteland
Familie Noom brengt hulpgoederen naar Roemenië
Donderdag 27 juli 2000
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
11
Kerkbouw
Onder de grond
Informatierubriek van
de Provincie Zeeland,
nr. 30/2000
Afdeling Voorlichting,
Abdij 6, postbus 6001,
4330 LA Middelburg,
telefoon (0118) 63 10 39
infocentrum@zeeland.nl
Op 11 juli 2000 hebben Gedeputeerde Staten (GS)
de conceptnota 'De kracht van cultuur';
uitgangspunten provinciaal cultuurbeleid 2001-2004, vastgesteld.
Deze nota wordt de opvolger van de nota Boven het maaiveld.
In 'De kracht van cultuur' zet GS de lijnen
voor het provinciale cultuurbeleid van de komende jaren uit.
In beroep
Zeelandbrug
Armoede, werkers en patiënten met ademhalingsproblemen in de zout
mijnen en een kerk die vanwege geldgebrek niet kan worden afge
bouwd. De familie J.L. Noom uit Scherpenisse bezocht onlangs weer
het dorp Salard waar ze een hulpactie voert voor met name het bejaar
dentehuis Filadelfia, maar ook voor anderen in de gemeenschap.
Regelmatig gaan er hulpgoederen le personeelsleden van het tehuis in
vanuit Tholen richting Roemenië.
De familie Noom is de drijvende
kracht achter de 'Actie Hulp Roe
menië' die zich richt op het dorpje
Salard. Het plaatselijke bejaardente
huis Filadelfia heeft de bijzondere
aandacht. Nadat eerder al onder
meer de elektrische en cv-installatie
waren vernieuwd, stond er nu een
schilderbeurt op het programma
voor de tuinmuur met hekwerk en
poort. De totale lengte van ruim 40
meter werd met assistentie van enke
één week van een nieuwe verflaag
voorzien.
De familie Noom had deze keer ook
de nazorg voor de in december afge
leverde kerstpakketten die leerlingen
van twee Thoolse scholen hadden
gemaakt voor de kinderen in Salard
en omliggende dorpen. Veel kleur
platen die waren meegestuurd, had
den de Roemeense kinderen nu inge
kleurd en sommigen hadden zelfs
een brief geschreven. De familie
Noom vertoonde op een school nog
dia's van Nederland en dat werd zeer
op prijs gesteld, want men heeft er
slechts weinig eigen lesmateriaal. De
schriften en kleurpotloden die wer
den aangeboden, werden dan ook in
dank aanvaard.
Met de tuinders werd ook overleg
gepleegd. De Tholenaren deelden
onder de boeren 25.000 witlofzaad
jes uit. De proef van vorig jaar met
dit gewas lijkt te lukken, zodat men
waarschijnlijk met dit product een
inkomen kan realiseren in het voor
jaar. De structuur van de bodem was
dit jaar heel slecht. In maart had het
nog veel gesneeuwd en direct daarop
was er veel regen gevallen door het
warme weer. Veel werk moest nog
gebeuren op het land. Door de hoge
kosten en lage opbrengsten blijft er
ook veel grond onbebouwd. Half ju
ni was er nog geen regen gevallen en
het was erg warm met temperaturen
tussen de 35 èn 45 graden. Gevreesd
wordt dat de landbouwopbrengsten
dit jaar zeer laag zullen zijn.
De armoede is dan ook nog heel
schrijnend. Tegenover de steeds stij
gende kosten voor levensonderhoud,
staan geen extra inkomsten. „De a-
doptiefamilies die wij bezochten,
veelal grote gezinnen, verkeren in
kommervolle omstandigheden. De
levensmiddelenpakketten die ze van
onze sponsors ontvangen, zijn dan
ook zeer welkom", zegt Noom. In
december werden er op Tholen en
Sint-Philipsland nog acties gehou
Bij de school in het Roemeense dorp Sintimerey kwam in december een deel van de kerstpakketten aan, afkomstig van de Juliana
Stolbergschool in Sint-Maartensdijk en de Groen van Prinstererschool in Scherpenisse.
In de tuin van Filadelfia zit een aantal bejaarden aan de maaltijd.
den in de supermarkten. Van de op
brengst daarvan werden voedselpak
ketten samengesteld die de kerk in
Salard onder de armen verdeelde.
„De mensen daar hebben ons ge
vraagd iedereen die hieraan heeft
meegewerkt hartelijk te bedanken."
Gebrek aan geld is er ook de oor
zaak van dat de bouw van de Baptis-
tenkerk in Salard (nu meer dan twee
jaar bezig) sinds oktober niet gevor
derd is. Toen kwam het dak nog net
dicht voor de winter. Om de ge
meente toch verder te helpen, gaan
Jan Wesdorp, Kees Visser en Jo
Quist de elektrische installatie aan
leggen. Eerder werd op een soortge
lijke manier ook al een Hongaars
Gereformeerde kerk geholpen bij de
bouw van een pastorie en bij de res
tauratie van de kerk. Ook de aanleg
van watervoorzieningen in het me
disch centrum van Salard en aanleg
van centrale verwarming in het be
jaardentehuis Filadelfia werden al
eerder aangepakt. Een Thoolse aan
nemer maakt bij wijze van spon
soring de buitenkozijnen voor de
Baptistenkerk. De gemeente heeft
zelf geen geld om materialen te ko
pen voor de centrale verwarming,
aftimmering van het plafond, stuka
doorswerk en bestrating. „Wij ho
pen hier de financiën voor te mogen
ontvangen, zodat deze kerkbouw
voor de groeiende gemeente door
kan gaan."
Omdat de familie Noom - anders
dan voorheen - nu meer tijd had om
in Roemenië te blijven, maakte ze
nog een reisje verder het land in.
„We kwamen onder de indruk van
de prachtige natuur van Roemenië.
Op enkele v,an de hoge toppen van
de Karpaten lag nog sneeuw. We lo
geerden in een kerkelijk vakantie
verblijf waar in de zomer kinder
kampen en andere bijeenkomsten
worden gehouden. Bij het afscheid
gaven we nog een pakket bijbels,
een institutie van Calvijn en enkele
andere boeken in het Hongaars weg.
Daarmee was men zeer blij", aldus
Noom.
„We bezochten ook een zoutmijn.
Het bovenste gedeelte - toch nog al
tijd 120 meter onder de grond -
wordt 's morgens zeer druk bezocht
door mensen (jong en oud) die pro
blemen hebben met hun luchtwe
gen", aldus Noom. „In de mijn met
grote zalen van wel 18 meter hoog
komen ze dan een kuur doen van
tien dagen, vier uren per dag. Dat
heeft naar het schijnt een goed resul
taat. Van een dokter die we spraken,
vernamen we dat het bij kinderen
dan wel weer jaren goed kan gaan.
Voor aan- en afvoer rijdt er over en
kele honderden meters een bus door
deze mijn. Wij kwamen terug met
een groep mijnwerkers die op 300
meter diepte aan het werk was.
Mijnwerkers gaan hier op hun 48e
met pensioen."
Op een andere plaats in de bergen,
zag Noom hoe stenen los gewrikt
werden en naar beneden rolden.
Daar werden ze op een wagen gela
den en naar het volgende dorp ver
voerd waar ze tot kalk verwerkt wer
den. „Onder een afdak was een oven
gebouwd waarin de stenen geduren
de 48 uren roodgloeiend gemaakt
werden. Na afkoeling werd de oven
leeggehaald en de stenen met water
overgoten. Ze vielen dan als witte
kalkpoeder uit elkaar", vertelt
Noom. „Het zijn familiebedrijfjes
dicht bij de grens met Moldavië.
Een oud vrouwtje dat daar werkte,
zei: 'Wij Roemenen zijn altijd dom
gehouden'. Het werk in de kalkfa-
brieken levert dan ook maar weinig
geld op.
De steeds hoger wordende kosten
van levensonderhoud zijn ook goed
merkbaar in het bejaardentehuis Fi
ladelfia. Daar moeten dagelijks zo'n
50 mensen te eten krijgen. (Bejaar
den, personeel en oude, arme men
sen uit het dorp waar warm eten
wordt bezorgd). Al negen jaar lang
kan dat gebeuren door de opbrengst
van de verkoop van kleding, schoe
nen enzovoort in de vier winkels op
diverse plaatsen.
Binnenkort vertrekt er weer een
vrachtauto met hulpgoederen naar
Salard. Men kan dan ook kleding,
schoenen, dekens en matrassen, kin
derwagens, huishoudelijke appara
tuur en dergelijke inleveren bij de
familie Noom aan de Lage Markt/
Kerkpad in Scherpenisse. Een finan
ciële bijdrage kan worden gestort óp
rekening 34.02.31.777 t.n.v, Acfie
Hulp Roemenië.
Abdij
Nieuws
Informatie
Bij de provincie is 'één loket'
ingericht voor projecten van plat
telandsontwikkeling. Er wordt
gewerkt met één aanvraagformu
lier voor alle programma's.
Informatie over het programma
en de ontwikkeling daarvan is ver
krijgbaar bij de afdeling Econo
mie, directie Welzijn, Economie
en Bestuur (tel. 0118-631443)
Het Uitvoeringsprogramma 2000-
2006 is verkrijgbaar bij het
Informatiecentrum van de provin
cie Zeeland, Abdij 9, postbus
6001, 4330 LA Middelburg, tel
0118-631400.
E-mail: infocentrum@zeeland.nl
Het informatiecentrum is van
maandag tot en met vrijdag geo
pend van 9.30 tot 12.30 uur en
van 13.30 tot 16.30 uur.
In 1998 is het project vitaal plat
teland Zeeland gestart. Het doel
was de vernieuwing van het
Zeeuwse platteland een extra
impuls te geven. Om alle betrok
kenen mee te kunnen laten pra
ten is het bestuurlijk consortium
vitaal platteland Zeeland opge
richt. Hierin hebben vertegen
woordigers zitting van de
Zeeuwse organisaties van land
bouw, natuur en landschap, re
creatie, bedrijfsleven, verwerken
de industrie, gemeenten, water
schappen en de Provincie Zee
land. De Dienst Landelijk Gebied
is adviseur van het consortium.
Doelstellingen
Het beeld van de provincie Zee:
land wordt voor een belangrijk
deel bepaald door de landbouw,
maar er is meer. Daarom is er
ook aandacht voor recreatie,
natuur en toerisme en de leef
baarheid op het platteland in het
algemeen. Als uitwerking van de
doelstellingen voor een vitaal
platteland zijn er vier prioriteiten
uitgewerkt: verhogen van de kwa
liteit van water, milieu, natuur en
landschap in het landelijk gebied;
bevorderen van duurzame land
bouw; bevorderen van diversifica
tie economische dragers; bevor
deren van de leefbaarheid op het
platteland. De uitwerking van de
prioriteiten staat beschreven in
het Uitvoeringsprogramma 2000-
2006.
Spelregels
Voor het verstrekken van subsi
dies en bijdragen aan projecten
in het kader van het Uitvoerings
programma Vitaal Platteland
Zeeland 2000-2006 zijn er een
aantal spelregels opgesteld. Een
belangrijke voorwaarde is natuur
lijk dat het project een directe bij
drage levert aan de vitaliteit en
kwaliteit van het platteland.
Uiteraard moet de uitvoering van
een project verenigbaar zijn met
het Europese, nationale en regio
nale beleid.
Subsidie
Voor financiering van de pro
gramma's kan een beroep ge
daan worden op Europees subsi
diegeld. Voor Zeeland is onge
veer acht miljoen gulden beschik
baar. In de loop der jaren kan dat
nog wat oplopen. Omdat de
Europese subsidie 25 be
draagt zal het fonds verder door
de regio (gemeenten, water
schappen, provincie) moeten wor
den aangevuld. De provincie zal
aan de subsidiepot 1,8 miljoen
gulden toevoegen.
Op 1 augustus 2000 zal de
adviescommissie bezwaar
schriften van de provincie Zee
land een hoorzitting houden.
De indieners van de bezwaar
schriften zijn uitgenodigd hun
visie mondeling te komen toe
lichten.
Om 15.00 uur wordt het be
zwaarschrift van de heer
M. Hovijn te Biggekerke behan
deld tegen een besluit van de
Commissaris van de Koningin
van 30 maart 2000 inzake
een geweigerde vergunning ex
artikel 10 van de Vogelwet om
door afschot van waterhoen
tjes schade aan gewassen te
voorkomen.
Om 15.30 uur wordt het be
zwaarschrift van de heer
E. Haak te Colijnsplaat behan
deld. Hij heeft bezwaar ge
maakt tegen een besluit van
GS van 17 februari 2000 inza
ke tijdelijke verkeersmaatrege
len in verband met uitvoering
van de werken aan de provin
ciale weg Goes-Zierikzee
(N256), gedeelte Zeelandbrug
met toeleidende wegen.
De zittingen zijn openbaar en
vinden plaats in het provincie
huis, Abdij 6, Middelburg. Voor
nadere informatie over beide
zaken kan contact worden
opgenomen met de secretaris,
mevrouw C.W. Ramondt, tele
foonnummer 0118-631377.
Het provinciaal cultuurbeleid
heeft twee belangrijke hoofddoel
stellingen:
1. een gevarieerd en kwalitatief
hoogwaardig cultureel aanbod
realiseren waarbij ook ruimte
is voor vernieuwing en ontwik
keling;
2. het stimuleren van een zo
groot mogelijke publieksparti
cipatie.
GS wil hiermee bereiken dat er
meer cultuur en meer cultuurpar
ticipatie in Zeeland komt.
Samenwerking en afstemming
tussen provincie, andere overhe
den en culturele instellingen is
daarvoor noodzakelijk.
Nieuw beleid
In het nieuwe cultuurbeleid is
meer ruimte voor de culturele
eigenheid van Zeeland. Hiermee
worden niet alleen traditionele
waarden zoals het landschap,
gebruiken, karakteristieke dorpen
en steden bedoeld, maar ook za
ken als ruimte voor eigenzinnig
heid en vernieuwing. Door meer
oog te hebben voor de culturele
eigenheid, verwacht GS dat het
belang van cultuur in de Zeeuwse
samenleving zal toenemen. Een
belangrijk kenmerk van het cultu
rele leven in Zeeland is de grote
inzet van vrijwilligers. Hier wil GS
de komende jaren meer aandacht
voor hebben. Ook jongerencul
tuur kan op meer belangstelling
rekenen dan voorheen.
Basisstructuur
In de conceptcultuurnota is ook
veel aandacht voor het instand
houden van een aantal provinciale
culturele organisaties en instellin
gen. Deze organisaties vormen
de culturele basisstructuur van
Zeeland. Het gaat hierbij om
instellingen op de volgende deel
gebieden: podiumkunsten en fes
tivals, beeldende kunst, vormge
ving en architectuur, cultuuredu
catie, amateurkunst, media,
bibliotheken en letteren, cultureel
erfgoed, musea, monumenten
zorg, archeologie en cultuur over
de grenzen. Met dit laatste be
leidsterrein wordt niet alleen cul
turele samenwerking met bijvoor
beeld Vlaanderen bedoeld, maar
ook cultuur over de grenzen van
heel andere gebieden zoals ruim
telijke ordening en toerisme.
Incidentele projecten
Naast meerjarige subsidies voor
diverse organisaties wil de pro
vincie ook geld vrijmaken voor
incidentele projecten en activitei
ten. Het geven van subsidies is
een belangrijk instrument om de
doelstellingen te verwezenlijken.
Er zijn twee regelingen waarop
organisaties een beroep kunnen
doen voor incidentele subsidie.
Stimuleringsprogramma
Een belangrijk instrument om de
doelstelling 'meer cultuurpartici
patie' de komende jaren te ver
wezenlijken, is het Stimulerings
programma cultuurparticipatie
Zeeland 2001-2004. Dit pro
gramma wil projecten en initiatie
ven ondersteunen waarbij sprake
is van: een interdisciplinaire aan
pak, samenwerking en afstem
ming, innoverende aanpak om
nieuw publiek te bereiken en een
duidelijke relatie tussen cultuur
en samenleving. Er zijn drie deel
programma's.
Nieuw publiek
Het eerste deelprogramma
Stimulering aanbod en nieuw
publiek richt zich op het verster
ken van de programmering van
podia, stimuleren van jongeren
cultuur en culturele diversiteit.
Het is de bedoeling dat culturele
organisaties nieuw publiek vero
veren. Het uitvoeren van een
opera of theaterspektakel op een
ongebruikelijke locatie is wellicht
een mogelijkheid.
Culturele identiteit
Het tweede deelprogramma,
Stimulering activiteiten culturele
identiteit; cultuur van stad en
landschap, is bedoeld voor activi
teiten met betrekking tot het ont
sluiten van cultureel erfgoed en
bekendmaken van culturele plano
logie bij het Zeeuwse publiek.
Culturele planologie wil zeggen
dat bij stedenbouw en inrichting
van het landschap rekening wordt
gehouden met culturele en cul
tuurhistorische kenmerken.
Op het Zuiden
Tenslotte richt het derde deelpro
gramma Op het Zuiden zich op
de uitvoering van het gezamenlij
ke activiteitenplan van de provin
cies Zeeland, Noord-Brabant,
Limburg en de steden Eindhoven,
Tilburg, Maastricht, Breda en Den
Bosch. Zeeuwse organisaties
worden opgeroepen om een
onderdeel van dit activiteitenplan
te realiseren.
Beschikbare subsidie
In totaal is er voor het Stimule
ringsprogramma cultuurpartici
patie Zeeland voor 2001
743.372 - beschikbaar. Dit
bedrag is verdeeld over de diver
se deelprogramma's. In de jaren
2002-2004 zal het totale bedrag
oplopen tot ruim een miljoen gul
den per jaar. Het aanvraagformu
lier Stimuleringsprogramma cul
tuurparticipatie Zeeland 2001-
2004 (inclusief extra informatie)
kunt u aanvragen via telefoon
nummer 0118-631418 (afdeling
Welzijn).
Incidentele subsidies 2001
Naast een beperkt aantal meerja
rige subsidies en het stimule
ringsprogramma stelt de provin
cie ook budgetten voor incidente
le kunst- en cultuursubsidies
beschikbaar. Voor activiteiten op
het gebied van podiumkunsten,
beeldende kunst, cultuureducatie,
amateurkunst en leesbevordering
kunt u evenals vorig jaar subsidie
via het aanvraagformulier aanvra
gen. In totaal is er in 2001 een
bedrag van 621.106,- beschik
baar, dat verdeeld is over de hier
genoemde gebieden. Het aan
vraagformulier kunt u aanvragen
via telefoonnummer 0118-
631418 (afdeling welzijn).
Reageren
Tot 15 september a.s. is het
mogelijk uw inspraakreactie te
geven. Alle reacties zullen wor
den verwerkt in een nota van ant
woord. Mede op basis van deze
reacties zal GS medio oktober de
nota vaststellen. Provinciale
Staten nemen naar verwachting
op 15 december 2000 een be
sluit over de nota 'De kracht van
cultuur'.
Meer weten
Wilt u meer weten over 'De
kracht van cultuur', dan kunt u de
nota bestellen bij het Informatie
centrum van de provincie Zee
land, Abdij 9, postbus 6001,
4330 LA Middelburg, tel 0118-
631400.
E-mail: infocentrum@zeeland.nl
Het informatiecentrum is van
maandag tot en met vrijdag geo
pend van 9.30 tot 12.30 uur en
van 13.30 tot 16.30 uur.
Voor fietsers en bromfietsers
is de Zeelandbrug in verband
met de reconstructie afgeslo
ten. Het fietsverkeer is sinds
1 april aangewezen op een
speciale fietsbus en het regu
liere openbaar vervoer. Na
1 november kunnen zij pas
weer op eigen kracht over de
brug. Tijdens de werkzaamhe
den aan de brug geldt voor
automobilisten een snelheids
beperking van 50 kilometer
per uur en er is een inhaalver-
bod. Deze maatregelen zijn
noodzakelijk in verband met
de veiligheid van de werkers
aan de weg, maar ook voor de
verkeersdeelnemers.
