Setallands spektakel is een
indrukwekkend schouwspel
Trucks wachten bruidspaar op
Uitersten in juni
met temperatuur
Wie er niet bij was
die heeft wat gemist:
Tropische en aprilwaarden
Donderdag 13 juli 2000
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
11
Het Setallands spektakel is de annalen ingegaan als on
betwist hoogtepunt van de viering van het 525 jarig be
staan van Sint-Annaland. Indrukwekkend en meesterlijk,
met een lach en een traan, stijlvol en uitbundig, van een
verrassend hoog niveau, waren enkele karakteristieken
van het openluchtspel, waarin de geschiedenis van het
dorp aan de Krabbenkreek werd uitgebeeld. Met muziek
en zang, veel teksten in dialect, prachtige kleding, stoere
paarden, sierlijke zeilschepen, massascènes en individu
ele optredens zoals de samenspraak van de opa met zijn
kleinzoon, en met licht- en geluidseffecten, sloeg de
voorstelling bij iedereen aan.
Twee uitverkochte voorstellingen over geschiedenis 525jaar Sint-Annaland
Het water
Zwarte katten
de viering van 525 jaar Sint-Annaland!
Beste Setallanders en alle andere betrokkenen,
Dankzij de gigantische medewerking van veel,
héél véél mensen kunnen we met grote tevreden
heid terugkijken op een schitterende viering, zelfs
het weer was ons goed gezind. Het begon met het
Setallands Spektakel en eindigde met een licht-
stoet, daartussen tal van geslaagde activiteiten.
Maar ook de fantastisch versierde huizen, straten
en wijken waren een uiting van betrokkenheid. U
heeft laten zien waar een klein dorp groot in kan
zijn.
Karrenvrachten vol met complimenten hebben we
ontvangen en dat is voor ons een teken dat we het
doel van deze viering hebben bereikt: een feest
vpor iedereen! Verrast en trots zijn we op de on
derscheiding die we hebben ontvangen: ereburger
van het Toaverkot Setalland. Bedankt! Maar onze
taak zit er nog niet op. In december organiseren
we nog een kerstmarkt en een promsconcert.
Hierover krijgt u nog meer informatie.
In ons dankwoord willen we geen namen noemen
omdat het er zoveel zijn. Dus iedereen die, op wel
ke wijze dan ook, zijn/haar steentje heeft bijgedra
gen aan de viering van 525 jaar Sint-Annaland
wordt heel hartelijk bedankt!
Comité Sint-Annaland 525/2000
David Hage en Peter, Sander en Jack Westdorp
Wat de temperatuur betreft hadden we in juni drie va
rianten. Het eerste deel van de maand iets boven normaal
met even in de twintig graden en enkele dagen wat re
gen. Het middelste deel droog, zeer warm tot tropisch
En het laatste deel een stuk koeler met wat regen. Toch
was de gemiddelde temperatuur met 16,6 graden voor
deze maand weer hoog, tegen 15,7 graden normaal
Storing
Tropische dagen
Stuk koeler
Juni
Elk dorp heeft wel zijn optocht en
ook zijn feestavond met muziek,
maar met de uitvoering van het
spektakel viel Sint-Annaland op bij
zondere wijze op. „Je hoort alleen
maar complimenten", zei Ab West
dorp, die als soldaat en als drager
van de grote trom twee verschillen
de rollen had. Na de lovende reac
ties op de eerste voorstelling van
woensdagavond kwam er donder
dag opnieuw vraag naar de tweede
uitvoering, maar de liefhebbers
moesten teleurgesteld worden om
dat de tribunes al volledig bezet wa
ren.
Het woord spektakel had sommige
inwoners afgeschrikt. Maar toen ze
de enthousiaste verhalen hoorden,
hadden ze er spijt van toch niet eer
der een kaartje gereserveerd te heb
ben.
Hoe treffend werd de geschiedenis
van Sint-Annaland immers niet ge
schilderd tijdens dit historisch
openluchtspel op het havenplateau.
De verhalen van dorpshistoricus
Han Dekker, zoals hij die in 1969
van Accelerando.
„En zo is het allemaal begonnen",
vertelt opa (Henny Bungener) tegen
zijn kleinzoon (Matthijs Westdorp).
Anna van Bourgondië en haar echt
genoot Adolf van Kleef komen hun
aanwinst nog wel eens bekijken. De
twee zitten in een wagen, getrokken
door een tweespan van Brooijmans.
Anna wil dat er ook een klooster
komt in Sint-Annaland, zodat de in
woners hun religieuze plichten kun
nen vervullen. Geheel in het wit ge
stoken monniken, scherp afstekend
tegen de donkere lucht, komen -
plechtig zingend - met fakkels voor
bij.
De Tachtigjarige Oorlog verstoort
de vrede. Spaanse officieren hebben
ook in Sint-Annaland soldaten no
dig voor de slag bij Zierikzee. Na
een drinkgelag met plaatselijke
schonen moeten de militairen toch
oversteken naar Sint-Philipsland om
in actie te komen. Accelerando
speelt krijgshaftige muziek, kanon
schoten bulderen vanaf de haven-
dijk. Verder op de dijk vertrekt een
De openingsscène, waarbij groene banen het pas bedijkte land symboliseerden.
mei voor een meesterlijke bal
letscène met sterke begeleiding van
Accelerando. De jongste acteurs -
leden van gymnastiekvereniging
WIK - spelen zwarte katten die de
Brabantse vrijer insluiten, waar
door die uiteindelijk op de vlucht
gaat.
Het zingen krijgt een extra accent in
de Nonnetjeshuis-scène met de drie
gezusters Elenbaas: Kaatje (Jolanda
Hoogedeure-Bazen, Coba (Saskia
Guequièrre-Westdorp), Wantje (Je-
anine Pleune). Geen heksen, zoals
de kleinzoon denkt, maar drie hele
brave vrouwen, vertelt opa.
In de volksvermaak-scène schittert
Kees van Winkelen als dirigent van
Accelerando in oprichting. Stunte
lig lopen de muzikanten het plein
op. Marcheren en musiceren samen
Crescendo en fanfare Accelerando
met de spreuk Altyt bet groeyende.
Kermisdrukte zorgt ook voor een
levendig tafereel met sterke rollen
van Marijn Snoep als bakker Pol
derman van de Meuldiek en Arie
Weijler met de kiekkasse van Je-
wannes Hage. De uitbundigheid
slaat om in anstige stilte wanneer
de alarmklok begint de luiden. „Ik
heb nou bijna alles over Sint-An
naland verteld, maar het ergste heb
ik nog overgeslagen: het water,
jongen, het water!", vertelt de opa
tegen zijn kleinzoon. In een zwel
lend akkoord van Accelerando
worden de grote blauw/groene
stroken textiel weer over het speel-
Annaland van 2000 met het rijke
verenigingsleven, de jachthaven,
e.d. Alle spelers komen nu op met
vaandels/vlaggen van de verschil
lende verenigingen. Leden van
gymnastiekvereniging WIK zorgen
met sierlijke linten voor een fleurige
finale en nog eenmaal klinkt de
Setallandse hymne:
Dit hier is het land
waar ik ben geboren,
dit hier is het land
waar ik sterven wil,
dit hier is het land
waar 'k voor vechten wil,
imposant, polderland,
ons Sint-Annaland.
Regisseur Kees van Broekhoven,
die ook de tekst voor het Setallands
schreef voor een seriepublicatie in
de Eendrachtbode, herleefden.
Terwijl Accelerando opent met
'Also sprach Zarathustra' komt een
grote groep spelers op, geheel in het
zwart gekleed. Ze rollen lange ba
nen met stof uit, aan de ene kant
blauw (het water) en wanneer de
golven bedaren, blijft uiteindelijk
de andere kant boven liggen: het
frisse groen van het pas ingepolder
de Sint-Annaland.
Dan komt op een zwart paard Karei
de Stoute (Piet Mosselman) het
speelterrein op met zijn hofhouding
uit Brugge, een statig gevolg met
o.a. geestelijken. Een schip zeilt de
haven binnen met daarop Anna van
Bourgondië (Jolanda Goedege-
buure). De stichtingsakte wordt
voorgelezen en 6 januari 1475 staat
Sint-Annaland op de kaart.
'Proost, op het nieuwe land!' klinkt
het en de leden van volksdansver
eniging Dodi Dodi komen in actie
in hun prachtige kleding, die extra
in de schijnwerpers wordt gezet.
Ook het gewone volk sluit zich aan.
Vuurspuwers en jongleurs verma
ken het gezelschap. Een levendig
tafereel met fantastische muziek
grote groep soldaten met fakkels.
Op het speelterrein verzamelt zich
de bevolking. Moe van het werken
van "s morgens vroeg tot 's avonds
laat. Dat wordt ook bezongen in een
lied, met als refrein de Setallandse
hymne 'Dit hier is het land waar ik
ben geboren', dat nog verschillende
keren zal klinken.
Dan plotseling begint de alarmklok
te luiden. Paniek op het plein. Een
groot deel van Sint-Annaland staat
in brand. De grote dorpsbrand van
23 mei 1692, uitgebeeld met een ro
de vuurgloed op de dijk langs de Jo
anna Mariapolder. Een emotionel
moment in het Setallands spektakel.
De inwoners vormen een lange rij
en proberen met emmers water het
vuur te blussen. 56 huizen en 34
schuren met bijna de gehele inboe
del gaan verloren.
Uit het huis van schepen Dirk Cor-
neliszoon van Noorden (Marijn
Snoep) worden 150 zakken graan
ontvreemd. Door zijn onachtzaam
heid zou de brand ontstaan zijn. Hij
moet voor de schepenbank verschij
nen, waarbij de baljuw Maatje Goe-
degebuure en Gerrit Abrahamsen
Scermer als getuigen hoort. Een
scène waarbij het acteertalent van
de spelers goed uit de verf komt.
Na de brand wordt Sint-Annaland
weer opgebouwd. Zowel op het
plein als in de haven is er grote be
drijvigheid. Maar liefst drie twee
spannen van Brooijmans komen in
het geweer met karren vol met land
bouwproducten. Vier zeilschepen in
de haven zorgen voor een prachtige
achtergrond. Wasvrouwen maken
een praatje op het plein, kinderen
spelen.
Na die historische gebeurtenissen
komen er een aantal scènes die ver
band houden met het toaverkot-
adagium dat rond het 525-jarige
dorp hangt. Het mysterieuze ver
haal van de hoeve Blijendaal aan
de Kleine Dijk, waar één van de
twee dochters verkering kreeg met
een Brabantse boerenjongen. De
opa vertelt het hele verhaal tegen
zijn kleinzoon. Terwijl het paartje
op een hooiberg zit, ziet de jongen
uit de mond van het in slaap geyal-
len meisje een hommel kruipen.
Ellen van Haaften zorgt als hom-
Anna van Bourgondië en Karei de Stoute reden ook mee in de historische optocht.
valt niet mee. De drager van de
grote trom slaat al draaiend een
paar muzikanten tegen de grond.
Accelerando speelt bewust heel
slecht, maar naarmate er wordt ge
oefend, gaat het beter en Truitje
Bierens overhandigt een vaandel
aan de mannenzangvereniging
plein getrokken. Opa en kind ver
dwijnen eronder. Vanaf de Sint Fe-
lixvloed van 1530 tot en met de
verschrikkelijke nacht van 1 febru
ari 1953 worden de stormvloeden
genoemd.
De jongen ontwaakt uit zijn droom
en vertelt enthousiast over het Sint
spektakel had geschreven, alsmede
dirigent Pierre van Broekhoven, die
o.a. de hymne had gecomponeerd,
werden met een boeket bedankt. En
het publiek had tussen de verschil
lende bedrijven door de spelers al
diverse keren met applaus bedankt.
Het was geweldig.
Advertentie I.M.
Raymona Hartog (21) en Pieter
Deij (22) werden vrijdagmiddag na
de huwelijksvoltrekking volledig
verrast toen ze het gemeentehuis in
Sint-Maartensdijk uitkwamen. Vijf
glimmende trucks stonden het
bruidspaar op te wachten. De
chauffeurs claxonneerden toen het
stel de eerste schreden op de Markt
zette en luidden met dit oorverdo
vend lawaai het huwelijk van hun
collega in. Omstanders brachten
hun handen naar de oren, maar het
bruidspaar bleef vriendelijk lachen
onder de geluidsgolf. Eén van de
vijf trucks was door Deij zelf naar
het gemeentehuis gereden. De Oud-
Vossemeerder is sinds drie jaar
chauffeur bij mestdistributie J. van
Leijsen uit Poortvliet. Hij haalde
zijn bruid op in Sint-Maartensdijk.
Ze mocht plaats nemen in de ver
sierde en opgepoetste cabine. Deij
had niet gedacht dat zijn truck
'King of the shit' (koning van de
stront) nog gezelschap zou krijgen.
Rijdt Pieter met mest, Raymona
verkeert voor haar werk in een heel
andere omgeving. Ze werkt ruim
een jaar als medisch secretaresse
op de afdeling orthopedie van het
ziekenhuis Lievensberg in Bergen
op Zoom.
Na de trouwplechtigheid in de
smalstad vertrok het echtpaar naar
de Gereformeerde Gemeente in
Scherpenisse voor de kerkelijke be
vestiging van het huwelijk. Het
echtpaar gaat in Scherpenisse wo
nen.
wolking en kwam de zon door.
Met 232,1 uren zon kwamen we net
boven de normale hoeveelheid van
220 uren. Juni was met 51,4 mm re
gen in Sint-Philipsland iets droger,
want normaal valt er 60 mm. De ge
middelde windsnelheid week met
3,9 m/sec niet af van het normale
beeld.
Hemelvaartsdag 1 juni was een te
genvallende dag. 's Morgens eerst
wat regen, daarna werd het droog.
De bewolking bleef en de tempera
tuur kwam evenmin van de grond.
Vrijdag was er meer zon en een ho
gere temperatuur van even in de
twintig graden. Boven midden-Eu
ropa lag een groot hogedrukgebied
dat zich langzaam zuidoostwaarts
verplaatste. Veel hadden we daar
niet aan, ook op langere termijn
niet. Zaterdag zag het er goed uit, al
scheen de zon niet altijd. De tempe
ratuur was met 26 graden prima.
Later in de middag nam de bewol
king toe op de nadering van een on-
weersgebied. Snel daarop vielen de
eerste buien en we hadden er de he
le avond last van. Zondag de vierde
was het droog met flinke zonnige
perioden. Wel stond er een strakke
westenwind, kracht vijf. Ondanks
dat we in een westelijke circulatie
terecht kwamen, waren de vooruit
zichten voor de nieuwe week niet
ongunstig.
Eerst moesten we op maandag nog
een slecht-weergebied verwerken
dat vanuit het zuiden naderde. Al in
de loop van de morgen begon het te
regenen en de temperatuur bleef op
een schamele 15 graden steken.
Dinsdag de zesde werd het al beter:
er was zon, maar ook wolkenvel
den. Het werd 18 graden bij een vrij
krachtige westenwind. Er was beter
weer op komst. Een hogedrukge
bied breidde zich uit richting west-
Europa. De wind draaide naar het
zuidoosten, waarmee aanzienlijk
warmere lucht onze kant op kwam.
Woensdag de zevende was daar nog
niet heel veel van te merken, al
bleef het wel droog met steeds meer
zon. Donderdag was een dag met
veel zon en een snel tot boven de 20
graden oplopende temperatuur.
Vrijdag was een prachtige dag en
nog warmer; met 29,8 graden werd
de dertig graden net niet gehaald.
Een storing behorende bij een de
pressie was vanuit het westen in
aantocht en dat was vrijdagavond
al merkbaar. De bewolking nam
toe en er kwam meer wind uit
west-noordwestelijke richting. De
temperatuur ging dan ook hard on
deruit. Zaterdag de tiende was het
aanmerkelijk minder warm. Pas in
de middag kwam de zon erbij,
maar het werd niet warmer dan 20
graden. De scheidslijn van warme
en koelere lucht lag boven ons
land. Vaak gaat dat gepaard met
buien, maar deze keer bleef het
droog. De pinksterdagen gaven
weinig verandering te zien en ver
liepen al met al niet stralend.
Maandag was er weinig zon en
veel wind. Ook dinsdag duurde het
lang eer de zon tevoorschijn kwam.
Pas rond twaalf uur klaarde het op
en het kwik steeg naar bijna 23
graden. In de loop van woensdag
morgen kwam de bewolking opzet
ten tengevolge van een storing bij
Ierland. Maar later in de middag
klaarde het op en kwam af en toe
de zon terug. Lang duurde dat niet;
er kwam meer bewolking, de zuid
westenwind nam toe tot krachtig
en in de avond vielen er enkele
spatten regen. Donderdag de vijf
tiende was het zwaar bewolkt en 's
morgens viel er wat lichte motre
gen. De noordwestenwind voerde
koelere lucht aan. Na de middag
brak vanuit het noordwesten de be-
Voor de komende dagen zag het er
goed uit. Een hogedrukgebied ver
plaatste zich van de Azoren richting
midden-Europa. In het weekeinde
draaide de wind naar zuid tot zuid
oost. Hiermee werd zeer warme
lucht aangevoerd met zomerse tot
tropische temperaturen. Vrijdag
(16) was de weersverbetering al
merkbaar: weinig wind, veel zon en
temperaturen van juist 20 graden.
Nog steeds een zomerse drukverde-
ling. Het gehele weekeinde was
zonnig, met op zaterdag temperatu
ren van ruim 25 graden en op zon
dag nog hoger. Voor het eerst dit
jaar werd de 30-gradengrens over
schreden, want er werd 31,8 graden
gemeten. Er was weinig wind zodat
het tuineffect, waar de temperatuur
wordt gemeten, een rol speelt.
Maandag opnieuw een tropische
dag en het werd 33,6 graden. Vol
gens het KNMI werd het record
(van 100 jaar geleden) voor midden
juni gebroken. Dinsdag de twintig
ste zag het ernaar uit dat dit voorlo
pig de laatste tropische dag zou
worden. Vóór twaalf uur wees het
kwik al meer dan 30 graden aan en
bleef uiteindelijk op 34 graden ste
ken. In de loop van de middag nam
de bewolking toe, de wind draaide
naar het noordwesten en daardoor
liep de temperatuur snel terug.
Het hogedrukgebied dat ons zomers
tot tropisch weer bracht, trok naar
het zuidoosten weg. Daardoor kon
een oceaandepressie west-Europa
bereiken en dat leidde tot wisselval
lig weer. Woensdag de 21e, het be
gin van de astronomische zomer,
was het in de morgen nog zonnig.
Maar al snel kwamen we in de
voorste begrenzing terecht van be
wolking behorende bij een depres
sie westelijk van Schotland. Dank
zij de zon haalde de temperatuur
nog de 25 graden, maar in de dagen
erna werd het koeler. Donderdag
was het overwegend bewolkt en in
de middag viel een lichte bui. De
wind was krachtig uit het westen.
Tegen de avond brak de bewolking
en kwam de zon nog terug. Vrijdag
hadden we een mix van wolken,
buien en een enkele opklaring. Tij
dens het weekeinde veranderde er
weinig. Vooral zaterdag de 24e vie
len er talrijke buien, die bij elkaar
meer dan 16 mm regen brachten. De
wind was matig tot krachtig, uit
west tot zuidwest. Met maximaal 16
graden bleef de temperatuur ver on
der de maat voor eind juni. Zondag
was het niet veel warmer, maar er
vielen minder buien. Inmiddels was
een hogedrukgebied aangekomen
boven de Britse eilanden. Het had
de neiging daar voor anker te gaan,
waardoor de overwegend matige
wind voorlopig uit het noorden
bleef waaien. Maandag (26) was
een koele dag met wat meer zon,
dinsdag scheen die nog wat meer en
koerste de temperatuur richting de
20 graden. Woensdag gaf weer
meer bewolking te zien en aanzien
lijk meer wind (kracht 5 6 uit het
noord), zodat de temperatuur op 19
graden bleef steken. De voorlaatste
junidag was uitermate somber en er
viel een lichte motregen bij een
temperatuur van 14 graden (nor
maal voor april!). Het was kachel-
weer. Deze kou wordt in de volks
mond ook wel schaapscheerderskou
genoemd, omdat in deze tijd van ju
ni de schapen ontdaan worden van
hun vacht. Vrijdag de dertigste was
het een stuk beter. Het bleef droog,
er was meer zon en daardoor was
het ook warmer.
St.-Philipsland
St.-Maartensdijk
Temperatuur
Gemiddelde temperatuur
16,8
16,3
Gemiddelde maximum temperatuur
21,9
21,0
Gemiddelde minimum temperatuur
12,1
12,5
Hoogste maximum temperatuur
34 (20)
32,1 (20)
Laagste maximum temperatuur
14,3 (29)
15,0(29)
Hoogste minimum temperatuur
20,3 (20)
19,2 (20)
Laagste minimum temperatuur
7,2 (27)
6,9 (27)
Tropische dagen v.a. 30 °C
3
2
Zomerse dagen v.a. 25 °C
7
6
Warme dagen v.a. 20 °C
20
15
Aantal uren v.a. 18 °C
257
203
Aantal uren zonneschijn
232,1
301
Warmtegetal
27,0
Warmte-etmalen
6
Neerslag
Aantal dagen met neerslag
12
17
Aantal dagen met neerslag v.a. 10 mm
2
2
Hoogste etmaalsom
17,8 (24)
12(4)
Totaalsom
51,4
34,1
Atmosfeer
Gemiddelde luchtdruk
1020
1021
Hoogste luchtdruk
1031
1031 (17)
Laagste luchtdruk
1009
1011(9)
Laagste luchtvochtigheid
36(18)
Aantal dagen met onweer
1(3)
1(3)
Aantal dagen met weerlicht
-
Aantal dagen met mist
-
-
Gemiddelde windsnelheid
3,9 m/sec
3,0 m/sec
Hoogste windsnelheid
17,0 (14)
15(15)
De getallen tussen haakjes zijn de data.
Ook bezoekers aan het spektakel hadden zich in historische kleding gehuld.
Chauffeur Pieter Deij en medisch secretaresse Raymona Hartog werden verrast door collega-chauffeurs op de Markt in Sint-Maartensdijk.
