'Alarmering voor ouderen kan
stukken beter en goedkoper'
Partners eerst niet, dan toch wel
welkom op reünie lintjesdragers
Meisje en twee bestuurders gewond
bij zoveelste aanrijding op Hoge weg
Stavenisse
huldigt Hoek
Bijeenkomst gedecoreerden in Vossenkuil druk bezocht
Omwonenden zijn vele ongelukken op kruising meer dan zat
Donderdag 4 mei 2000
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
De maatschappij wordt harder. Steeds meer mensen heb
ben steeds minder voor elkaar over. Als gevolg daarvan
mist een groeiend aantal ouderen de boot als het gaat om
snelle alarmering. Ouderen die via een alarmeringssys
teem willen voorkomen dat ze dagenlang op de grond
liggen zonder dat iemand het weet, moeten twee of drie
telefoonnummers van buurtgenoten opgeven om het sys
teem te laten slagen. Juist die twee of drie buurtgenoten
zijn nauwelijks meer te vinden.
Gevaarlijk
Traditioneel waarschuwingssysteem dreigt te falen door gebrek aan relaties
Vrijwilligers
Vrijwilligers achilleshiel
Spraakherkenning
Het was druk en bovenal ook behoorlijk warm in de Vos
senkuil te Oud-Vossemeer waar vrijdagmiddag de reünie
plaatsvond van Tholenaren die koninklijk onderscheiden
zijn. Behalve de gedecoreerden waren ook hun partners
aanwezig. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar eerst was de
gemeente dat niet van plan.
Eigen verdienste
Doe maar gewoon
Drie mensen zijn donderdagmiddag naar het ziekenhuis
gebracht na een aanrijding tussen twee auto's. Dat ge
beurde rond kwart voor vijf op de kruising van de Hoge-
weg met de Rijkebuurtseweg en Roolandseweg te Oud-
Vossemeer. De brandweer kwam eraan te pas om de
inzittenden te bevrijden van één auto die in de sloot lag.
Ook de traumahelikopter werd ingezet.
Thoolse werkgroep
van Dorkas Hulp
n a
Dat zegt Ank Verschoor, bestuurslid
van het Regionaal Indicatie Orgaan
(RIO), de stichting die op Tholen
onder meer onderzoekt wie er voor
een alarmeringssysteem in aanmer
king komt.
"Straks heb je die twee of drie
buurtgenoten niet meer nodig. Een
computer gaat net zo lang voor je
aan de slag tot er hulp is gevonden."
Dat zegt Aad van Keulen uit Sint-
Annaland, directeur van TNO/Uni-
call het bedrijf op Sint-Philipsland
dat een computergestuurd alarmsys
teem heeft ontwikkeld en daar bin
nenkort bij 350 instellingen de boer
mee opgaat. Zelfs verzekerings
maatschappijen zijn zo van het sys
teem overtuigd, dat de kosten in het
verzekeringspakket worden meege
nomen.
Voor Verschoor is elke verbetering
welkom. "Het eiland kent hele
hechte gemeenschappen waar het
normaal is dat je voor elkaar zorgt.
Maar zelfs op Tholen moet steeds
vaker een aanvraag voor een alar
meringssysteem worden afgewezen
omdat de aanvrager onvoldoende
adressen kan opgeven waarheen kan
worden gebeld als er iets mis is.
Oudere mensen wonen doorgaans
in wat oudere wijken. Daar is spra
ke van vergrijzing. Buren hebben
vaak geen zin om als tweede of der
de gebeld te worden als er iets met
een omwonende zou zijn. Kinderen
wonen vaak te ver weg en als je een
half uur moet rijden voordat je bij
vader of moeder bent, ben je te
laat."
Het zal volgens Verschoor niet de
eerste keer zijn dat een oudere uit
bed valt en urenlang op de grond
ligt voordat iemand in de gaten
heeft dat er iets mis is. "De alarm
centrale heeft minstens twee adres
sen nodig van mensen die kunnen
worden gealarmeerd als de abonnee
de telefoon niet beantwoordt. Twee
adressen zijn nodig omdat er ie
mand met vakantie is, of ziek kan
zijn. Vroeger zocht de stichting
Welzijn voor Ouderen Tholen en
Sint-Philipsland zelf twee of drie
relaties voor de alarmaanvrager. Dat
werd steeds moeilijker en nu moe
ten de mensen het zelf doen."
Al lukt het niet altijd om twee of
drie reserveadressen te vinden, toch
blijven we proberen, zegt Joke
Kloet. Zij werkt bij de stichting en
heeft ervaren dat het gevaarlijk is
ouderen alleen te laten wonen.
"Zodra wij een aanvraag binnen
hebben, wordt er gekeken of de be
trokkene voor een subsidie in aan
merking komt. De subsidie wordt
door de gemeente betaald en kan
soms oplopen tot vijftig procent van
het totaalbedrag."
Joke kan niet zeggen om hoeveel
geld het gaat, omdat dat niet voor
iedereen gelijk is. Wie voor een
alarmeringssysteem in aanmerking
komt, passeert eerst het Regionaal
Indicatie Orgaan RIO. Het RIO
geeft de gemeente advies al dan niet
te subsidiëren. Directeur A. Pinxte-
ren: "We zijn pas anderhalf jaar be
zig. In die tijd hebben we in Tholen
ongeveer 25 mensen aan een alar
meringssysteem geholpen en zijn er
bij mijn weten twee die geen buren,
familieleden of vrienden hebben ge
vonden om als tweede of derde man
te fungeren als de telefoon niet
wordt opgenomen. Die vielen dus
af."
Waar het allemaal om draait, zegt F.
Bakker, sedert tien jaar vrijwilliger
bij de Stichting Personen Alarme
ring Nederland (SPAN), is het lan
ger zelfstandig blijven wonen door
ouderen. De stichting stelde in Zee
land 1700 alarmeringsinstallaties
ter beschikking. Een alarminstalla
tie, zo groot als een telefoonboek
dat in een huiskamer, keuken, of
slaapkamer wordt opgehangen. De
installatie heeft een luidspreker en
microfoon en de gebruiker heeft een
alarmknop ter grootte van een luci
fersdoosje om de nek hangen. Zodra
er iets aan de hand is, is een druk op
de knop voldoende om contact te
krijgen met een alarmcentrale van
bijvoorbeeld een verzorgingshuis.
De dienstdoende verpleegkundige
reageert op het alarm en vraagt via
de luidspreker wat er aan de hand is.
De gebruiker roept dat hij uit zijn
bed is gevallen en niet meer kan op
staan. De verpleegkundige heeft en
kele adressen die vervolgens op
volgorde gewaarschuwd worden,
zodat er hulp wordt geboden.
Bakker: "Als er niemand is die kan
helpen, hebben we een probleem.
Onze centrale staat in Koudekerke.
We gaan net zolang door tot we ie
mand hebben gevonden die kan
gaan kijken wat er aan de hand is.
Lukt dat niet, dan bellen we de poli
tie."
De gemeente Tholen is een van de
weinigen die de aanschaf van de ap
paratuur subsidieert. Bakker: „Nieuw
kost een apparaat ons 1400 gulden.
De gebruiker betaalt eenmalig aan
sluitkosten van honderd gulden en
per maand zeventien gulden abonne
mentskosten. Verder niets. We wer
ken in Zeeland met 35 vrijwilligers.
Ze plaatsen de apparaten, doen de ad
ministratie en bemannen de centra
le."
Bakker heeft vorig jaar met zijn
vrijwilligers ruim 2000 alarmerende
gebruikers kunnen helpen. "De re
den om op de alarmknop te drukken
is heel verschillend. Vaak omdat ie
mand is gevallen en niet meer over
eind kan komen. Ik denk dat we
tenminste 200 ouderen na een ern
stige valpartij hebben geholpen."
Zonder vrijwilligers is zo'n centrale
alarmering niet in actie te houden,
ervaart Bakker. Wegvallen van de
dienst kan ook niet. "We zijn in
1983 opgericht toen het een aantal
malen voorkwam dat ouderen da
genlang dood in huis op de grond la
gen. Dat mag niet meer gebeuren en
is ook niet nodig."
De organisatie van Bakker heeft
echter te maken met concurrentie.
"Steeds meer verzorgings- en ver
pleeghuizen trekken aanleunwonin
gen of huisjes die in de buurt van het
verzorgingshuis staan, bij hun eigen
alarmering. Daardoor raken wij
minder toestellen kwijt. Daarnaast
raakt de markt verzadigd. Toch is
het aantal abonnees dit jaar al weer
met circa veertig gegroeid. Die groei
is nodig om de dienst betaalbaar te
houden."
Die vrijwilligers en de menskracht
die er aan te pas komt, zijn volgens
Aad van Keulen uit Sint-Annaland
de achilleshiel van het alarmsys
teem. "En lig je dan onder je bed,
dan hangt er in het gunstigste geval
een soort hondenpenning om je nek.
Die moet je dan dag en nacht met je
meedragen terwijl het veel eenvou
diger is je een paar maal per dag
door een computer te laten opbellen.
Een gemeenschappelijk alarmsys
teem kost veel minder omdat er
minder mensen aan te pas komen en
als er iets aan de hand is, hoef je ook
niet gelijk je hele hebben en houden
te vertellen."
Van Keulen is directeur van Unicall
in Sint-Philipsland, het bedrijf dat,
samen met TNO in Leiden, bezig is
met het samenstellen van een water
dicht, landelijk netwerk van alarm
installaties.
Hij legt de vinger op de zere plek.
De vrijwilligers. De noodzakelijke
burenhulp. Verschoor: "Daarom zijn
in Tholen telefooncirkels niet van de
grond gekomen. Zo'n clubje men
sen dat elkaar elke dag belt en als er
iets mis is, gelijk alarm slaat. Dat
willen de mensen hier niet. Die zeg
gen: mijn dochter kijkt wel. Ik heb
er geen zin in gelijk te vertellen dat
je met een beetje griep op bed ligt."
Van Keulen, die samen met zijn col
lega F. van den Berge complete
alarminstallaties aan verzorgings
huizen en verpleeghuizen aanbiedt,
kent die gevoelens van de Zeeuwen.
"Die gaan niet met de pet in de hand
naar de gemeente voor een subsidie.
Wij komen straks met een landelijk
dekkend netwerk van alarmsyste
men. Beter en goedkoper dan het nu
gaat", is zijn overtuiging.
Binnenkort krijgen 350 instellingen
een brief van TNO/Unicall waarin
wordt uitgelegd wat er op het gebied
van alarmering intussen is verbe
terd. "Ook om zo lang mogelijk
zelfstandig te blijven. Gewoon met
je zaktelefoontje. Daar kunnen we
ook Albert Heijn aan koppelen. Dan
geef je je boodschappen op en hoef
je de deur niet uit. Speciaal ontwik
keld voor mensen die niet de hele
dag met zo'n hondenpenning om
hun nek willen lopen. Wij bedoelen
een GSM. Zonodig voorzien van
enorme letters", geeft hij het letter
type van menig reclamefolder aan.
Bakker weet dat er de komende ja
ren nogal wat op het gebied van
alarmering en gekoppelde systemen
op de oudere afkomt. "Maar een
GSM weegt zwaarder dan onze
knop. En wat gebeurt er als je met je
GSM belt en er neemt niemand
op?"
Volgens Van Keulen geen probleem.
"Het systeem zit zo in elkaar dat de
computer blijft zoeken naar iemand
die wel kan helpen. In laatste instan
tie is dat de plaatselijke huisarts of
de politie."
Het aardige daarbij is, verwacht Van
den Berge, dat het systeem van
TNO/Unicall in het verzekerings
pakket wordt opgenomen. "De
Zwolsche en het Zilveren Kruis heb
ben toegezegd de kosten te vergoe
den. Als er één schaap over de dam
is, volgen er meer."
Het aardige van de techneuten uit
Sint-Philipsland is, dat de alarme
ring met alle mogelijke diensten kan
worden gekoppeld. De bediening
blijft kinderlijk eenvoudig en de
kosten laag.
Van Keulen voorspelt, dat de tijd
niet ver meer is dat de computer be
grijpt watje zegt. "Dus geen knop
pen meer indrukken, maar er tegen
praten. Dat heet spraakherkenning.
Daarmee zijn we hier in Sint-Phi
lipsland al heel erg ver."
TNO/Unicall gebruikt de spraakher
kenning voor het doen van onder
zoeken. In Harlingen en Sneek belt
de computer inwoners met de vraag
of ze de afgelopen maand een onge
luk hebben gehad. De computer
vraagt de juistheid van de naam.
Antwoord de ondervraagde met ja,
dan komt de vraag over het ongeluk.
Is het antwoord nee, dan bedankt de
wat metalige stem luid en duidelijk
voor de medewerking en gaat naar
de volgende. Zegt iemand dat er
sprake is van een ongeluk, dan
wordt de computer vervangen door
een menselijke stem en wordt uitge
breid gevraagd wat er dan aan de
hand was. Van Keulen: "Dat kan
een snee in je vinger zijn, maar ook
een gebroken been."
Het onderzoek staat onder leiding
van Gert-Jan Wijlhuizen en is be
stemd voor TNO Preventie en Ge
zondheid. De gegevens worden uit
eindelijk gebruikt om te zien of er
en op welke gebieden maatregelen
moeten worden genomen om onge
lukken te voorkomen.
De eerste uitnodiging die de deur
uitging, was uitsluitend bedoeld voor
de lintjesdragers zelf. „De zaal in ge
meenschapscentrum Meulvliet in
Tholen was bezet. En Haestinge is
niet zo gezellig, dus zaten we met
een probleem. We konden eigenlijk
alleen maar in de Vossenkuil terecht.
Maar we waren bang dat daar niet ie
dereen in zou kunnen. Daarom heb
ben we in eerste instantie alleen de
gedecoreerden uitgenodigd", legt
gemeentevoorlichter F.A.P.M. Bakx
uit. „Daar kwam echter zoveel pro
test op, dat we een hernieuwde in
schrijving hebben gehouden, ditmaal
mét partners. Het is een fout geweest
en die moetje ruiterlijk toegeven."
Die kleine vergissing vooraf, kon de
pret van de middag echter niet druk
ken. De zaal van de Vossenkuil zat
vol (ongeveer de helft van de gede
coreerden die bij de gemeente be
kend zijn, was aanwezig) en het ge
sprek was al in volle gang toen
burgemeester H.A. van der Munnik
het spreekgestoelte beklom om voor
de tweede (en voor hem laatste) keer
de bijeenkomst voor gedecoreerden
te openen. „Driejaar geleden was de
eerste keer. Sommigen wilden er
destijds een jaarlijks gebeuren van
maken. Het gemeentebestuur besloot
echter dat een volgende reünie in
2000 zou plaatsvinden en dat ge
beurt nu vandaag", aldus de burger
vader die nog een keer de onder
scheidenen van deze dag opsomde
(W.C. van Kempen uit Poortvliet,
A.A. Nieuwkerk uit Tholen, M.C.
den Engelsman uit Sint-Annaland en
mevr. G. Boelhouwers uit Tholen.
Van der Munnik ging even in op het
systeem van het uitreiken van lintjes.
„Het systeem van deze onderschei
dingen kent criteria op grond waar
van de verdiensten worden beoor
deeld. Natuurlijk is er op dat systeem
altijd wel iets aan te merken. Óók op
dat, welk geldt sinds 1996. Maar er
is geen politieke meerderheid te vin
den voor het afschaffen ervan. De
mensen, althans de meesten, hebben
er geen enkele moeite mee en waar
deren de onderscheidingen."
Volgens de burgemeester weten de
ontvangers van een koninklijke on
derscheiding ook wel dat ze die niet
alleen aan eigen verdiensten te dan
ken hebben. „Ik noem hier het be
langrijkste werk van het thuisfront,
van de echtgenoot of echtgenote. Zij
maakten vaak ruimte voor hun man
of vrouw om hen te kunnen laten
functioneren. Ik noem ook de werk
nemers en andere collega's, de me
debestuursleden en ga zo maar even
door", aldus Van der Munnik die de
activiteiten waarvoor de aanwezigen
hun lintje hebben gekregen, bestem
pelde als 'het cement van de samen
leving'. „Hetzij door een dienstbaar
beroep, hetzij door dienstbaar vrij
willigerswerk." Volgens de burge
meester worden samen met degenen
die een lintje krijgen óók degenen
die niet aan de criteria voldeden, ge
waardeerd om hun werk.
Als vermaak was deze middag ge
kozen voor een man van 'over de
dam'. De Zuid-Bevelandse trouba
dour Engel Reinhoudt bracht enkele
van zijn liedjes ten gehore. Aanvan
kelijk had hij weinig licht en - zoals
hij zelf memoreerde - kent hij zijn
liedjes nog steeds niet uit zijn hoofd.
Natuurlijk werd 'een bolus bie de
koffie' gezongen, waarbij de aanwe
zigen een klein beetje meezongen.
„Als dat morgen bij de aubade net
zo gaat, hoeft de burgemeester zijn
oren niet dicht te houden", grapte
Reinhoudt. Hij speelde ook in op de
gelegenheid waarvoor hij naar Öud-
Vossemeer was gekomen. „Het is
natuurlijk prachtig als je een onder
scheiding krijgt en de meesten ver
dienen die ook wel. Maar er zijn er
toch wel een paar (en nu kijk ik
maar omhoog om niemand te be
schuldigen) die wat met hun borst
vooruit staan. En dat is niet zo best.
Want mijn moeder zij altijd 'doe
maar gewoon'. En dat betekent niet
dat je je altijd gewoon moet gedra
gen. Je mag gerust gek doen. Maar
dat je gewoon moet zijn. Je bent
niets meer of minder dan een an
der", zie Reinhoudt die opmerkte
dat discriminatie niet goed is, behal
ve als het positieve discriminatie is.
„Iemand positief onderscheiden van
de rest. Dat is met jullie ook ge
beurt. Jullie zijn in feite positief ge
discrimineerd." Reinhoudt zong
hierna ook een lied met als titel
'Wees mè heweun'.
De aanwezige gedecoreerden en hun
aanhang konden de middag wel
waarderen. „Het is voor mij de eer
ste keer, maar het is heel gezellig.
En je ziet zo een heleboel mensen
die je niet kent of waarvan je niet
wist dat ze een koninklijke onder
scheiding hadden", zegt J.W. van
Popering die vorig jaar lid werd in
de orde van Oranje-Nassau. „En het
is natuurlijk wel veel gezelliger met
partners erbij." Aan een andere tafel
zit A. van den Hoek uit Scherpenis-
se. De voormalig bankdirecteur
werd twaalf jaar geleden, bij zijn
pensionering, onderscheiden als rid
der in de orde van Oranje-Nassau.
Hij vindt de bijeenkomst ook heel
gezellig en vindt het tevens belang
rijk dat de partners mee mochten
naar de reünie. „Want het thuisfront
heeft er inderdaad net zo goed voor
gezorgd dat je zo'n onderscheiding
kon krijgen. Het werk is per slot van
rekening allemaal gebeurd in uren
dat je niet thuis was!" De Scherpe-
nissenaar vermaakt zich momenteel
prima met onder andere tuinieren en
fietsen. Al met al hebben de aanwe
zigen een geslaagde middag. „Wees
maar blij dat je onderscheiden bent,
want anders zat je hier niet. En als je
er zat, moest je alle drankjes uit ei
gen portemonnee betalen", grapte
Engel Reinhoudt.
Terwijl hulpverleners het gewonde meisje afvoeren, zijn brandweerlieden nog bezig met de zyvaarbeschadigde auto in de sloot.
Een 42-jarige Tholenaar reed vanuit
de Rijkebuurtseweg de kruising op
en zag daarbij een van rechts uit de
richting Oud-Vossemeer naderende
auto over het hoofd, bestuurd door
een 35-jarige inwoner. Door de klap
belandde eerstgenoemde auto,
waarin ook het zevenjarige dochter
tje van de bestuurder zat, in de sloot
aan de noordkant van de Hogeweg.
Hoewel de inzittenden niet bekneld
zaten, werd de brandweer uit Sint-
Maartensdijk erbij gehaald om hen
te bevrijden uit het schuin tegen het
talud hangende voertuig. Inmiddels
was de traumahelikopter gearri
veerd, evenals twee ambulances uit
Sint-Maartensdijk en Bergen op
Zoom. Het meisje werd gestabili
seerd en, met bebloed hoofd, uit de
auto getild en op een brancard naar
een ambulance gebracht. Zij is met
de helikopter (die in het weiland
van de familie Geuze was geland)
vervoerd naar het Sophia kinderzie
kenhuis in Rotterdam. Haar vader,
die met een pijnlijke rug rondliep,
ging ter observatie mee naar het
Dijkzigt ziekenhuis. De andere auto
die op de rijbaan stond met de neus
richting Vossemeer, was aan de
voorkant zwaar beschadigd. De 35-
jarige bestuurder ging met nekletsel
naar ziekenhuis Lievensberg. Het
verkeer uit de richting Poortvliet
werd door brandweerlieden via de
Kadijk door de polder omgeleid, uit
de richting Vossemeer gebeurde dat
via de Roolandseweg.
Op deze kruising gebeuren regel
matig ongelukken, en vaak allemaal
op dezelfde manier: een voorrangs-
fout vanuit de Rijkebuurtseweg aan
het eind van de middag. Omdat bij
na altijd één of meer auto's in de
sloot belanden, komt de brandweer
er praktisch altijd aan te pas (sep
tember vorig jaar nog). En ook de
traumahelikopter landde er donder
dag niet voor het eerst. Op de Hoge
weg wordt vaak met hoge snelheid
gereden. De bewoners van het
Kraaikot - pal aan de kruising gele
gen - zijn het in ieder geval meer
dan zat. Ze gaan bij het waterschap
aan de bel trekken om iets aan deze
kruising te doen. Meerdere keren
per jaar worden ze opgeschrikt en
meestal zijn zij er als eersten bij.
„Je kunt die mensen toch niet laten
liggen. Maar de kruising zou on
overzichtelijker gemaakt moeten
worden", zegt mevrouw Govers. In
het oorspronkelijke landinrichtings
plan was erin voorzien om de krui
sing aan te passen door de Rooland-
se- en Rijkebuurtseweg niet langer
loodrecht in elkaar te laten over
gaan. Het is uit het plan geschrapt.
Volgens voorzitter J.L. van Gorsel
van de landinrichtingscommissie
omdat waterschap en provincie - dit
dit onderdeel hadden moeten beta
len - de noodzaak niet zagen omdat
er 'te weinig' ongelukken zouden
gebeuren.
Onlangs is een werkgroep Tholen op
gericht van de stichting Dorkas Hulp
Nederland. De groep gaat activiteiten
organiseren als de nationale voedsel-
actie, het inzamelen en sorteren van
van kleding en goederen (men zoekt
nog opslagruimte) alsmede het pre
senteren en promoten van Dorkas in
Tholen. De stichting verleent nood
hulp in gebieden die worden geteis
terd door natuurrampen, hongersnood
of oorlogsgeweld. W. Andriesse uit
De stichting Actief Stavenisse, voort
gekomen uit de stichting 400 jaar Sta
venisse, heeft Rien Hoek zaterdag
avond in de Stove gehuldigd wegens
zijn jarenlange inzet voor activiteiten
Scherpenisse (664421), B.J. Bolier uit
Sint-Philipsland (573092), J. Bolier
uit Anna Jacobapolder (572937) en T.
de Jong uit Stavenisse (692967) zijn
de contactpersonen.
op koninginnedag. Hij is vele jaren
lid geweest van het inmiddels opge
heven Oranjecomité. Daarnaast heeft
Hoek zich vorig jaar actief bezigge
houden met de organisatie van 400
jaar Stavenisse. De oprichting van de
stichting Actief Stavenisse vond Rien
Hoek een goed moment om te stop
pen. Het was nu welletjes. Voorzitter
Rip de Rijke bedankte hem en zijn
vrouw voor al hun vrijwilligerswerk
ten gunste van de inwoners van Sta
venisse. Rien Hoek ontving als blijk
van waardering een gouden, dasspeld
gegraveerd met het wapen van Stave
nisse.
V
bruidsmode
Nieuwe japonnen
Knippakketten
Enorme
collectie
bruidsstoffen
241) AE Bodegraven
0172-613751
Zuiddijk 16
3244 AZ Nieuwe Tonge
0187-652134
Om u zo goed mogelijk te kunnen helpen
werken wij alleen op afspraak
Advertentie I.M.
Ó.-V.v
Unicall in Sint-Philipsland ontwikkelt samen met TNO computergestuurde alarmsystemen.
Een Scherpenissens onderonsje tijdens de lintjesreünie in de Vossenkuil met links aan de tafel de gedecoreerde A. van den Hoek en naast
hem de heren J.L. Noom en M.J. Giljam. Op de rug gezien J.D. de Korte.
