Leen Geluk verruilt snoeischaar
voor baan als heftruckchauffeur
Thoolse bloemzaadtelers in geweer
tegen teeltvrije zone en omzetheffing
Bestuursdwang sloot is
voorkomen door akkoord
-ir
NFO zwaait
voorzitter uit
Standerdmolen
Sint-Annaland
draait het vaakst
DINSDAG 7 MAART A.S.
Thoolse fruitteler stopt als vice-voorzitter van afdeling NFO
Opbrengsten 1999 waren goed, ondanks een nat voorjaar
Donderdag 2 maart 2000
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
9
Problemen aan Hogeweg in Sint-Philipsland
Het waterschap Zeeuwse Eilanden had al bestuursdwang
aangekondigd, maar is toch nog tot overeenstemming
gekomen met F. Beyaerts uit Sint-Philipsland over een
kavelsloot. Wanneer hij ontheffing aanvraagt voor het
dempen van de sloot, en drainage aanlegt zodat de water
afvoer en waterberging is gewaarborgd, is de kou uit de
lucht. Volgens de eerder aanwijzing van het waterschap
moest de situatie voor 15 maart hersteld zijn. Anders zou
het waterschap het zelf doen op kosten van Beyaerts, die
dan ook de kosten van de bestuursdwang van 1100 gul
den zou moeten betalen.
Meter uit de sloot
Alternatieven
Nabuurschap
Nalatig
Stikstof
Ziekenhuis Lievensbera
Het leven van de (Thoolse) fruittelers gaat niet over ro
zen op dit moment. De prijzen voor met name appels
zijn dramatisch laag. „Als je 35 cent per kilo krijgt,
houdt het wel een eind op", zegt Leen Geluk uit Tholen.
Hij is vice-voorzitter van de afdeling Oost Zuid-Beve-
land/Tholen van de Nederlandse fruittelersorganisatie
NFO. Dinsdag nam hij afscheid als bestuurslid. Eerder
zei hij zijn beroep al vaarwel en verruilde hij het bestaan
als zelfstandig ondernemer in de fruitteelt voor dat van
uitzendkracht via een agrarisch uitzendbureau.
Te veel appels
Omschakeling
Twee momenten waren er donderdagavond waarop de
vergadering van de zaadteeltstudieclub eiland Tholen
wat roeriger verliep. Het betrof de behandeling van de
heffing van het productschap en een algemene maatregel
van bestuur voor een teeltvrije zone langs slootkanten.
De Thoolse boeren voelen zich in de wiek geschoten en
tekenen protest aan.
De bloemzaadtelers waren in groten
getale aanwezig in de Wellevaete te
Sint-Annaland. Een volle zaal was
getuige van een zeer kort huishou
delijk gedeelte, maar een des te uit
voeriger praatje van een vertegen
woordiger van het bedrijfslaborato-
rium BLGG en de aansluitende vra
genronde. De aftredende bestuursle
den C.J. Breure (voorzitter) en A.C.
Knuist werden bij acclamatie her
kozen. Prominent in het jaarverslag
van de studieclub staan de heffingen
van het productschap tuinbouw. Die
heffing gebeurde tot voor kort op
basis van het areaal. Dat kwam neer
op 65 gulden per hectare. Die
heffing moest onder andere de kos
ten dekken van het proefstation ak
kerbouw en vollegrondsgroenteteelt
(PAV) Zuidwest en de inzet van de
medewerkers van proefboerderij De
Rusthoeve. Tot voor kort vielen de
bloemzaadtelers onder de volle
grondsgroenteteelt. Eigenlijk wilde
men liever bij de akkerbouw inge
deeld worden, maar dat ging niet
door. Nu zijn de zaadtelers terecht
gekomen in de bloementeelt. En dat
is wat men altijd wilde voorkomen,
mede in verband met de toelaat
baarheid van bestrijdingsmiddelen
en de proeven die hiermee gehou
den worden bij het PAV. Bij de nu
voorgestelde heffing van het pro
ductschap tuinbouw, moeten de
bloemzaadtelers 1 procent van hun
omzet per hectare gaan betalen (de
groentezaadteelt 0,8 procent). Se
cretaris L. Bijnagte uit Scherpenisse
legt in het jaarverslag uit waarom
dat niet gunstig is voor de bloem
zaadtelers. „Als we kijken naar de
opbrengsten van de kleine intensie
ve (glas)teelten met veel handar
beid, waar saldo's per hectare tot
een enorme hoogte kunnen oplo
pen, dan moet daar ook een forse
heffing over betaald worden. Neem
het voorbeeld van een violenteler
die alle kosten voor eigen rekening
neemt en zo een kilogramprijs van
175 gulden beurt. Zijn buurman
laat de droog- en dorskosten voor
de firma en krijgt een prijs van 110
gulden per kilo. Bij een opbrengst
van 100 kilo zaad per hectare, beurt
de ene boer 17.500 gulden en de an
dere 11.000 gulden. De heffing is
het hoogst voor degene die juist het
meeste risico durft te nemen. Het
scheelt dan namelijk 65 gulden per
hectare", aldus Bijnagte. Op initia
tief van zaadtelersverenigingen uit
Walcheren en Ouddorp, is er protest
aangetekend tegen deze vorm van
heffing. „Wij willen het liefst bij
een areaalheffing blijven", zei vice-
voorzitter W.A. Boogaard uit Sint-
Annaland.
Een tweede aspect dat tijdens de
jaarvergadering in de Wellevaete de
gemoederen bezig hield, was de in
stelling van een zogenaamde 'teelt
en spuitvrije zone'. Er is een alge
mene maatregel van bestuur vastge
steld waarin wordt bepaald dat tot
2003 elk landbouwperceel tot op
een bepaalde afstand vrij dient te
blijven van bespuiting met onkruid
bestrijdingsmiddelen of bemesting.
Het gaat dan om 1,5 meter voor bij
voorbeeld aardappelen, 25 cm voor
graan en graszaad en 50 cm voor
bloemzaadteelt. Maar na 2003 wor
den de maten waarschijnlijk flink
opgetrokken tot meer dan een meter
en voor aardappelen zelfs meer dan
twee meter uit de slootkant. „Het
probleem is niet zozeer die afstand,
maar wel het feit dat wij er geen en-
zakelijke problemen meer aan mijn
hoofd." Of het er nog van komt om
op 55-jarige leeftijd te stoppen met
werken? „Ach, we zien wel."
Het probleem voor de fruittelers in
Nederland is de concurrentie.
„Toen ik begon als fruitteler, was
Europa het productiegebied. En als
er in het zuiden van Europa eens
een keer een flinke nachtvorst was
geweest, zat je hier goed. Maar te
genwoordig komen de appels uit
Chili, Zuid-Afrika of Nieuw-Zee-
land. En tegen heel lage prijzen en
andere productiefactoren", zegt
Geluk. „Je ziet ook in Nederland
steeds meer schaalvergroting.
Fruittelers moeten groeien om het
bij te kunnen houden. Voor een op
koper is 25 ton appels niets. Maar
als je net als Adriaan van Rossum
een groot bedrijf hebt waar je in
één keer 100 ton kunt aanbieden,
dan pas loopt het." De Tholenaar
voorziet geen verregaande samen-
kele vergoeding voor krijgen. Ons
wordt land afgepakt zonder dat er
iets tegenover staat. En dat moeten
we niet pikken", hield vice-voor-
zitter Boogaard de aanwezigen
voor. Hij deelde een papier uit met
daarop uitleg over een actie vanuit
de zaadteeltstudieclub Walcheren.
„Voor 300 gulden per bedrijf kan
men zich laten registreren als be
zwaarmaker tegen deze algemene
maatregel van bestuur. De bezwa-
rentermijn loopt nog tot half maart,
dus voor die tijd moet een bezwaar
schrift binnen zijn", legde Boog
aard uit. „De procedure wordt aan
gespannen via Den Hollander
advocaten uit Utrecht. Die zal na
mens alle aangemelde bedrijven
bezwaar aantekenen." Hoe eenslui
dend de aanwezige leden ook wa
ren in de afwijzing van de teeltvrije
zone, toch was niet iedereen onver
deeld gelukkig met deze reactie
daarop. „Ik betaal al flink wat lid
maatschapsgeld aan de ZLTO en
ook nog eens voor een rechtsbij
standverzekering. En nu moet ik
dan nog eens 300 gulden gaan beta
len voor deze zaak? Ik ga steeds
meer betalen", merkte een teler pp.
Een ander sprak cynisch over een
werking tussen verschillende fruit
telers en ook het aanboren van in
komsten uit andere teelten lijkt er
niet van te komen. „Fruittelers, ze
ker op het eiland, zijn echte fruitte
lers. En ze proberen als zodanig
het hoofd boven water te houden.
Als dat niet lukt, gaan ze tenonder.
Maar bijvoorbeeld aardbeien als
neventeelt gaan kweken, zoals el
ders in het land wel gebeurt, zal
hier niet snel voorkomen. En een
soort maatschapsvorm waarbij ver
schillende bedrijven productiemid
delen delen, net als in de akker
bouw, is niet te doen. Akker
bouwers kunnen afspreken de ene
dag hier te rooien en de andere dag
bij een ander. In de fruitteelt zitten
alle bedrijven in dezelfde paar we
ken in de piek."
Ook fruittelers hebben te lijden on
der milieunormen waardoor er on
der andere minder en met minder
middelen mag worden gespoten.
„We zijn wel eens gaan kijken bij
zogenaamde biologisch dynami
sche teelt, maar als het zo moet,
hoopvol element dat er voor 300
gulden in elk geval nog een kansje
op resultaat in zit. „Dat was wel an
ders met die 500 gulden voor een
spuitcertificaat dat we allemaal ver
plicht moesten halen en waarvan
we van tevoren wisten dat het weg
gegooid geld was." Boo-gaard
maakte duidelijk dat hij de brief
niet had rond laten gaan om leden
over te halen mee te doen. „Het is
puur ter uwer informatie. Als we dit
van de hand wijzen, dan wil ik dat
we dat welbewust doen en niet om
dat we niet van de actie hebben ge
weten. Ik zelf ga die 300 gulden in
vesteren. Ik wil wel eens weten hoe
dat zit. En misschien is het zo dat
degenen die nu bezwaar maken, la
ter in aanmerking komen voor een
vergoeding. Wie weet?"
Landbouwers kunnen wel een ver
goeding krijgen voor een teeltvrije
zone, maar dan moet dat gebeuren
in het kader van het project akker-
randenbeheer. Een veel bredere
strook dan de meter waarover in de
spuitvrije zone wordt gesproken,
moet dan echter ingezaaid worden
met een kruidenmengsel of iets der
gelijks. Men kan zich voorstellen
dat zoiets voor bloemzaadtelers niet
dan wil ik geen fruitteler meer zijn.
Je hebt er veel meer werk van. En
de winkels willen die producten
wel kopen, maar die mogen eigen
lijk niet meer kosten dan het fruit
dat met reguliere methoden wordt
geteeld. En dat kan gewoon niet.
Bovendien zullen ook de eventuele
meèrprijzen zakken als men zich
massaal op de biologisch dynami
sche teelt stort", denkt Geluk. Wat
de gewasbeschermingsmiddelen
betreft, is er voor sommige ziekten
een alternatief. Bijvoorbeeld het
gebruik van roofmijten tegen spint
en roestmijt in appels. „Maar op
peren werkt die roofmijt niet. En
kon je vroeger nog een huisvrouw
voor een paar gulden per uur in de
boomgaard laten werken, nu kost
diezelfde huisvrouw (inclusief pre
mies en belasting) zo'n 23 gulden
per uur. Dat is niet meer te betalen,
als je dat afzet tegen die 35 cent
per kilo die je krijgt. En dat er min
der arbeidsuren beschikbaar zijn,
heeft weer gevolgen voor de be
drijfsvoering. Het opbinden, afbui-
te doen is (onkruid en kruisbestui
ving).
Het was een redelijk goed jaar voor
de bloemzaadteelt. Het voorjaar had
nog te kampen met de wateroverlast
uit september 1998. Het was nat en
daardoor kon er pas laat worden be
gonnen met inzaaien. Maar de zomer
was goed met regelmatig een malse
bui en meer zonurcn dan gemiddeld.
Daardoor kon er in verschillende
soorten nog een leuk saldo worden
behaald. Toch merkte Bijnagte in het
jaarverslag op dat er ook (net als ie
der jaar) percelen vernietigd moesten
worden. Sommige producten die bij
de drogerij belandden, waren zo
slecht dat ze volgens andere telers
beter op het land verhakseld hadden
kunnen worden. De secretaris
schrijft in het jaarverslag nog een
apart stukje over 'goed nabuur
schap'. Daarmee refereerde hij aan
het feit dat telers elkaar moeten hel
pen en zeker niet dwarsliggen (met
name wat betreft het gebruik van ge
wasbeschermingsmiddelen die
schadelijk zijn voor gewassen op een
naburig perceel).
gen en accuraat snoeien, schiet er
dan bij in. Daar is geen of onvol
doende tijd voor. Maar ik ben altijd
iemand geweest van: het moet
goed gebeuren, of niet. En dat be
tekent dat we veel zelf hebben ge
daan, maar ook dat kan niet altijd.
Ik had met een bedrijfje van vijf
hectare mijn handen vol, samen
met mijn vrouw. Maar er zijn wel
eenmansbedrijven die vijftien hec
tare hebben. Dat moet ten koste
gaan van de kwaliteit en dat is voor
een fruitteler moeilijk om te aan
vaarden, maar tegenwoordig wor
den we wel allemaal die kant opge
dreven." Wat dat betreft, is Geluk
er in elk geval niet rouwig om dat
hij die zorgen niet meer heeft. „Ik
heb nog een klein stukje boom
gaard bij mijn huis aangehouden
als hobby. Want dat fruit telen blijft
toch in je zitten. Ik blijf ook nog
lid van de NFO en de boomgaard
staat officieel nog steeds op mijn
naam. Maar nu snoei ik alleen nog
maar als ik er zin in heb. En dat is
het verschil."
De problematiek rond de gewasbe
scherming treft met name de kleine
re teelten. Staatssecretaris mevr.
G.H. Faber van landbouw, natuurbe
heer en visserij stelde een tijd gele
den dat Nederland voortrekker moet
zijn in het EU-beleid aangaande ge
wasbeschermingsmiddelen. Dat be
tekende dat er veertig middelen van
de toelatingslijst afgevoerd zouden
worden. Heel landbouwend Neder
land kwam in opstand en de com
missie Ginjaar (onder leiding van
oud-staatssecretaris Ginjaar-Maas)
kwam er nog aan te pas om te bezien
of er 'onmisbare' middelen bij wa
ren. Daaruit kwam voort dat een aan
tal gewasbeschermingsmiddelen
waarschijnlijk nog gebruikt mag blij
ven worden, zij het met de nodige
beperkingen. Mede daardoor is het
proefveld dat de studieclub jaarlijks
aanlegt en waarop diverse middelen
worden uitgeprobeerd, aangepast.
De gewasbeschermingsmiddelen (of
onkruidverdelgers zo u wilt) Pire-
min, Venzar, Ramrod en Arizin ko
men niet meer terug in de proeven.
Er zijn overigens wel positieve resul
taten te verwachten met middelen
die elders in de landbouw zijn toege
staan. Wat planten betreft, deden lu-
Het profiel van een kavelsloot en de
afvoerbuis van de kavelsloot naar de
sloot langs de Hogeweg waren, in
strijd met de keur waterbeheer, ge
wijzigd. Volgens het waterschap
werd de afvoer van het polderwater
hierdoor ernstig belemmerd: op de
omliggende percelen ontstonden er
problemen. In strijd met de wet ver
ontreiniging oppervlaktewater had
Beyaarts pakken hooi en dode bo
men in de sloot gegooid en dat mag
niet volgens de regels van het wa
terschap. Zeeuwse Eilanden noemt
demping van de sloot, gelet op het
belang van een goede ont- en afwa
tering van de daar gelegen percelen,
niet acceptabel.
Ondanks dat het waterschap Bey
aerts daar 4 oktober al op wees,
bleek er in februari nog niets veran
derd te zijn. En in november was
hem al bestuursdwang aangezegd
dat zowel de kavelsloot als de af
voerbuis in oorspronkelijke staat
hersteld moest worden.
Volgens Beyaerts was de aanschrij
ving gebaseerd op een klacht van
een buurman en niet op de zorg
voor een goede waterhuishouding.
Hij noemde de kavelsloot ook niet
van belang voor de ont- en afwate
ring van percelen omdat Beyaerts er
nimmer water in had waargenomen.
Beyaerts voerde verder aan, dat er
geen overleg was gevoerd over de
situatie, terwijl dit in het normale
maatschappelijke verkeer wel de
gewoonte moet zijn. Het hooi en de
dode bomen zouden door derden in
de sloot gegooid zijn. En toen Beya
erts de kavelsloot wilde herstellen,
zou hij daarin door zijn buurman te
gengewerkt zijn.
Onderzoek van het waterschap wees
uit, dat er drainage in de sloot uit
komt. Bovendien constateerden me
dewerkers van Zeeuwse Eilanden
meerdere malen - o.a. op 5 oktober -
dat er water in de sloot aanwezig
was. Het feit dat er een klacht is ge
komen, noemt het waterschap niet
vreemd. In juli 1999 is daar al door
medewerkers van het waterschap
naar gekeken en meerdere keren is
pine en leeuwebek het slecht op het
proefveld. De opbrengst was laag. Er
zal dit jaar nog meer aandacht aan de
leeuwebek besteed worden (op tijd
inzaaien) en de lupine (die te kam
pen heeft met krulziekte) verdwijnt.
Dahlia is een nieuw gewas van de in
totaal dertig soorten die op het proef
veld worden ingezaaid. Het proef
veld komt dit jaar weer te liggen op
de hoek van de Oude Zeedijk en de
Veilingweg.
De spreker op de jaarvergadering
was T. van Mierlo van het bedrijfs-
Iaboratorium BLGG Oosterbeek.
De bemestingsspeciailist ging in op
het voorkomen van meststoffen in
de bodem en de manier waarop de
BLGG monsters neemt, analyses
maakt en uiteindelijk tot een bemes
tingsadvies komt. De leek die Van
Mierlo zou hebben gehoord, had er
weinig van kunnen volgen, tenzij
hij scheikunde heeft gehad. Het be
toog duurde nog lang en ging over
vrij droge stof. Hier en daar dwaal
de de aandacht van de aanwezigen
dan ook af. Toch staat men er ver
steld van welke stoffen er in de bo
dem voorkomen en worden opgeno
men door planten. Calcium (kalk),
ijzer en water zijn bekend, maar wat
te denken van stikstof, ammoniak,
borium, magnesium, koper, man
gaan, zwavel en kali? Van Mierlo
gaf aan in welke mate deze stoffen
worden opgenomen door de plant.
Stoffen die overigens allemaal no
dig zijn. Stikstof en kali worden het
meest opgenomen, tot wel 3000
keer zoveel als bijvoorbeeld mo-
lybdeen. Ook magnesium, calcium
en fosfor worden in sterkere mate
opgenomen. Van Mierlo legde uit
dat de traditionele manier van stik
stofbepaling in de grond (nodig
voor bemestingsadvies) te ongenu
anceerd is. Er wordt alleen gekeken
naar wat er op dat moment in de
grond zit. Maar je moet ook reke
ning houden met gewasresten van
de vorige teelt. Met stikstof die nog
vrijkomt uit groenbemesting en or
ganische mest en die via de neerslag
erbij komt. Verder speelt uitspoe
ling een belangrijke rol. Ook is er
stikstof dat weliswaar in de grond
zit, maar zich gebonden heeft zodat
het niet direct beschikbaar is voor
de planten", vertelde Van Mierlo.
„Er wordt geredeneerd: er zit 40 kg
stikstof per hectare in de grond,
mijn gewas heeft op dit moment van
de groei 80 kg nodig, dus ik mest 40
bij. Met de stikstof-plus-methode
kan het advies zijn dat je helemaal
niet bij hoeft te mesten omdat er via
andere factoren ruim voldoende
stikstof voorradig komt." Volgens
Van Mierlo is bij het bepalen van
het bemestingsadvies de juiste mon-
stername van groot belang. „Wij ne
men minimaal veertig monsters,
want dan kun je van een redelijk be
trouwbaar beeld uitgaan." Met een
aantal vragen over de toepassing
van fosfaat- en mangaangiften en de
zuurtegraad van de grond (op klei
grond altijd hoger) werd de bijeen
komst afgerond.
daar mondeling met Beyaerts con
tact over geweest, waarna dat in ok
tober nog eens schriftelijk bevestigd
is. Zeeuwse Eilanden kan het dan
ook niet rijmen, dat de aanschrij
ving Beyaerts nu rauw op het dak
valt. „We hebben u zowel monde
ling als schriftelijk in de gelegen
heid gesteld om de situatie te her
stellen. Pas nadat u hierin nalatig
bent gebleven, zijn wij overgegaan
tot de formele procedure", aldus het
dagelijks bestuur van het water
schap in een brief aan Beyaerts.
De kavelsloot die gedempt is, dan
wel verontreinigd met hooi en dode
bomen, is zijn eigendom. „U heeft
het in uw macht om de demping on
gedaan te maken. Het feit dat de
demping wellicht in het verleden
door derden is gebeurd, is voor het
herstel niet van belang. Overigens
blijkt uit in juli genomen foto's, dat
kort daarvoor ter plaatse van onder
meer de buisleiding grondaanvullin-
gen zijn aangebracht."
Het feit dat Beyaerts in het verleden
van plan is geweest om de kavel
sloot 'in oude luister te herstellen' is
voor het waterschap een aanwijzing
dat hij ook van mening is, dat de
sloot in goede staat moet verkeren.
„Aangezien de betreffende sloot ge
heel bij u in eigendom is en gelet op
de breedte van de sloot ook geheel
vanaf uw eigendom kan worden on
derhouden, zien wij niet in, waarom
u de sloot niet zou kunnen herstel
len. Van tegenwerking van uw buur
man kan geen sprake zijn, nu deze
zelf een aanmerkelijk belang heeft
bij een goede ont- en afwatering
van de betreffende sloot en buislei
ding."
Op de jaarvergadering van de afde
ling Oost Zuid-Beveland/Tholen
van de NFO, in paviljoen De Speel
mansplaten aan de Oesterdam, nam
behalve L. Geluk ook voorzitter T.
Vogelaar afscheid. Hij moet er (na
25 jaar preses te zijn geweest) mee
stoppen omdat hij de leeftijd van 65
jaar heeft bereikt, het maximum
voor een bestuurslidmaatschap bij
de NFO. Zijn zoon Martijn volgt
hem op in het bestuur. Wie de nieu
we voorzitter wordt, is nog niet be
kend. Tholen wordt in het bestuur
nu nog vertegenwoordigd door se
cretaris P. Alkema uit Sint-Maar
tensdijk en P. Roggeband uit Tho
len. Alkema was aftredend en werd
herkozen. Het is de bedoeling deit
het nu nog uit zeven man bestaande
bestuur teruggebracht wordt tot vij f,
waarvan drie van Zuid-Beveland ên
twee uit de gemeente Tholen.
Op 23 maart is er op de Speelmans
platen voor de NFO-leden een dia-
lezing. Onder de titel 'Beestenboe l
in de boomgaard' vertelt entomo
loog J. Woets over plagen in cle
boomgaard, vijanden van die plagen
en over de invloed van het gebruik
van middelen.
Biologische landbouw. Voor de
aanstelling van een coördinator bio
logische landbouw voor de periode
2000-2002 stelt de provincie 80.000
gulden beschikbaar uit de pot vita al
platteland.
De Korenbloem in Scherpenisse is
één van de zeven Zeeuwse molens
die vorig jaar niet hebben gedraaid.
Er wordt door de gemeente al gerui
me tijd een restauratie voorbereid
van de 128 jaar oude molen, die; aan
één kant is verzakt en daarom recht
gezet zal moeten worden.
Op grond van een provinciale irege-
ling krijgen draaiende molens, een
draaipremie. Per 300 asomwente-
lingen wordt een gulden bet:aald,
met een minimum bedrag van 200
gulden en een maximum van 4000
gulden. Over 1999 betaalt Mi ddel
burg voor zeven Thoolse molens elk
200 gulden. Het aantal gemaakte
asomwentelingen (geregistreerd aan
de hand van een teller) loopt e chter
sterk uiteen: van 1300 tot 59.000.
Per molen zijn de cijfers als volgt:
standerdmolen Sint-Annaland
59.679 omwentelingen, De Jager
Oud-Vossemeer 50.484, De Nijver
heid Sint-Maartensdijk 17.622, De
Hoop Sint-Philipsland 12.693, De
Korenaar Poortvliet 5283, Dt: Hoop
Tholen 4618 en de molen van Sta-
venisse 1356 omwentelingen.
Van de 66 molens in Zeeland die
van een teller zijn voorzien, hebben
er 29 meer dan 60.000 asomwente
lingen gemaakt zodat ze voor meer
dan 200 gulden premie in aanmer
king komen. De enige die aan het
maximum van 4000 gulden komt, is
De Onderneming te Wissen kerke
met ruim 1,4 miljoen asorawente
lingen in een jaar tijd. In tcraai be
taalt de provincie 35.313 gullden aan
draaipremies uit.
Muskusratten. De provincie wil
het waterschap Zeeuwse Eilanden
893.137 gulden betalen voor de
.muskusrattenbestrijding in het jaar
2000.
zijn alle poliklinische afdelingen
gesloten, mét uitzondering van
de afdeling spoedeisende hulp.
ir3.
4
Advertentie I.M.
De 54-jarige Geluk is zijn hele le- Maar toch denk ik dat het voorde
ven al bezig in de fruitteelt. Hoewel
zelf woonachtig aan de Molenvliet-
sedijk in Tholen, had hij zijn be
drijf aan de Zwarteweg. Het is een
familiebedrijf, maar eigenlijk had
zijn vader er niet zoveel mee te ma
ken. „Mijn vader was helemaal
geen fruitkweker, maar een boertje
dat allerlei andere gewassen ver
bouwde. Na de ramp kwam er een
grote ruilverkaveling en iedere klei
ne boer die door wilde gaan, kreeg
5 hectare land. Dus mijn vader ook.
Ik zei tegen hem dat ik best in het
bedrijf wilde komen, als we in het
fruit gingen. Want dat zag ik wel
zitten", vertelt Geluk als hij in zijn
stoel zit met zijn grote Berner Sen-
nehond naast zich. „Zo ben ik erin
gerold." Economisch gezien zat het
tij niet zo mee. „We zaten toen ook
in een niet zo beste periode. Maar
het is gelukt en het is weer beter
gegaan. Ook nu zitten we in een
moeilijke tijd en het is de vraag hoe
lang de fruittelers het uit kunnen
zingen. Want ze zijn aan het interen
op de reserves. Een rendabele be
drijfsvoering is vandaag de dag ge
woon erg moeilijk."
De Tholenaar is sinds 1991 als be
stuurslid actief geweest binnen het
NFO-afdelingsbestuur. Eerst werd
hij gewoon lid, maar al na drie jaar
volgde hij C. v.d. Berge uit Tholen
op als voorzitter van wat toen nog
de afdeling Tholen van de NFO
was. De laatste jaren was Geluk vi
ce-voorzitter. „Ooit waren er meer,
kleinere zelfstandige afdelingen
van de NFO in Zeeland. Maar ook
wij kunnen niet onder de schaalver
groting uit. Tholen is een paar jaar
geleden gefuseerd met Oost Zuid-
Beveland (tot net achter Krabben-
dijke). Je moet ook wel, mede door
het dalende aantal leden en de stij
gende kosten. Vroeger kwam een
spreker gratis. Tegenwoordig moet
de portemonnee getrokken worden,
soms tot 300 gulden per dagdeel."
En de NFO-afdeling is wat ledental
betreft nog niet uit de problemen.
„Er zijn heel wat fruitteeltbedrijven
op Tholen en Sint-Philipsland,
maar er zijn er ook redelijk veel
geen lid van de NFO. De secretaris
(P. Alkema uit Sint-Maartensdijk)
vertelde dat in januari ook al weer
heel wat kaartjes zijn binnengeko
men van mensen die zich bedank
ten als lid. Het is ook vrijblijvend.
Je bent niet verplicht lid te worden.
len oplevert. Behalve dat het gezel
lig is en goed voor de contacten,
staat de NFO in Den Haag wel voor
je klaar als er werkelijk iets op
doet", aldus Geluk.
De Thoolse fruitteeltsector staat,
net als collega's in den lande, onder
druk. De prijzen zijn schrikbarend
laag voor met name de appels. „Er
is een overcapaciteit aan product,
de prijzen zijn slecht en de con
sumptie van appels daalt in Neder
land. De peren zijn nog wel redelijk
goed te verkopen. En veel telers
hebben dan ook van de rooiregeling
voor appels gebruik gemaakt en pe
ren teruggeplant. Maar als iedereen
dat gaat doen, zal de prijs van de
peren ook weer kelderen. Daar ben
ik wel een beetje bang voor", be
kent Geluk.
Na jaren zijn bedrijf te hebben ge
rund, heeft Geluk nu de snoei-
schaar aan de wilgen gehangen. Is
hij dan niet verknocht aan de
boomgaard? „Tja, het is gewoon zo
gegaan. Ik heb altijd gezegd dat ik -
als het kon - zou stoppen op mijn
55e. Het punt is dat ik geen opvol
ger heb. Nadat in 1984 vrijwel de
hele boomgaard kapot gevroren
was, heb ik nog een paar jaar ander
werk gedaan. Tot zelfs in de bouw.
Toen de boomgaard weer in pro
ductie was (want dat duurt toch wel
een jaar of vier) ben ik weer volle
dig op de fruitteelt overgegaan. Dat
is inmiddels 15 jaar geleden en ik
ben nu 54. Ik stond voor de beslis
sing of ik mijn hele boomgaard nog
een keer zou rooien en opnieuw in
planten. Maar waarom zou ik dat
doen? Voor wie zou ik moeten sla
ven als ik geen opvolger heb?",
vertelt Geluk. „Mijn buurman aan
de Zwarteweg is kippenboer en die
wilde de fruitteelt er al een tijdje
graag bij doen. Daarom verhuur ik
de boomgaard nu. Eerst de helft,
omdat ik een beetje vangnet wilde
hebben als het nieuwe werk bij
agrarische bedrijfsverzorging ABS
(een soort uitzendbureau) onver
hoopt niet mocht lukken. Maar in
middels zit ik al 1,5 jaar als hef
truckchauffeur bij zaadverwer
kingsbedrijf Van der Have in Ka-
pelle. En ik heb het er prima naar
mijn zin. Dus heb ik de hele boom
gaard nu verhuurd. Het scheelt een
hoop in de zorgen. Ik ben vrijwel
eigen baas en als ik de deur achter
me dicht trek, heb ik verder geen
Leen Geluk in de 'hobbyboomgaard'hij zijn huis aan de Molenvlietsedijk.
Boeren krijgen te maken met stroken langs sloten en watergangen waarop niet gespoten mag worden.
