En alles bleef zoals het was na een
'teleurstellend' rustige jaarwisseling
ET I
Geen incidenten in gemeente Tholen in verband met de millenniumbug
Donderdag 6 januari 2000
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
11
iets, rien du tout, sta
sis, totally nothing.
Dat omschrijft wat er ge
beurde op het moment dat op
31 december de klok van één
minuut voor twaalf ver
sprong naar twaalf uur. Geen
stroomuitval, geen spontaan
afgaande raketten, geen
'shutdown' van chemische
fabrieken of kerncentrales en
zelfs geen computers die het
af lieten weten. Eigenlijk is,
na zoveel voorbereiding, de
overgang naar het jaar 2000
teleurstellend rustig verlo
pen. Tholen ging gewoon
mee naar het laatste jaar van
de twintigste eeuw. Of zoals
de bekende spreuk zegt: En
zij hieven het glas. En ze de
den een plas. En alles bleef
zoals het was.
Spanning
Er gebeurt niets
Ontruiming
Vreugdevuurtje
Misplaatst feest
Rond getal
Leden van het crisisteam in gesprek voor de wand met kaarten van Tholen. Vd.n.r.L. Vermeij, A. W. van Tol, J. de Feijter, S. Nieuwkoop en F.A.P.M. Bakx
Het is oudejaarsdag. In alle dorpen
van Tholen zijn de brandweerkazer
nes of dorpshuizen aangewezen als
meldposten waar mensen naartoe kun
nen als er noodhulp nodig is, terwijl
bijvoorbeeld de telefoonlijn is uitge
vallen. Van daaruit kunnen hulpdien
sten met een radioverbinding worden
opgeroepen. Twee brandweermannen
bezetten deze meldposten. Het water
schap heeft personeel paraat en bij de
gemalen zijn grote generatoren geïn
stalleerd voor het geval er iets met de
stroomvoorziening mocht gebeuren
en het in de oudejaarsnacht gaat gie
ten. De politie heeft geen verloven
toegestaan en een continue bezetting
en surveillance opgezet. De gemeente
heeft diverse ambtenaren 'geconsig
neerd', dat wil zeggen dat ze oproep
baar zijn. Maar het centrum van al die
activiteit is de brandweerkazerne van
Sint-Maartensdijk. Daar zit de aan
sluiting op het noodnet en van daaruit
zullen alle eventuele inzetten om pro
blemen op te lossen, worden gecoörd
ineerd.
Als eerste (en dan even het gesjoemel
met tijdzones en zomer- en wintertijd
buiten beschouwing gelaten) is Ant
arctica aan de beurt om het jaar 2000
in te gaan. Later volgen de onbewoon
de Antipode Eilanden ten zuidwesten
van Nieuw-Zeeland en vervolgens Pitt
Island (met een handjevol inwoners)
nog dichterbij Nieuw Zeeland. Maar
om twaalf uur gaat aan het vasteland
dan toch Gisbome (in elk geval een
flinke plek) over naar 2000. En met
een niet helemaal verborgen teleur
stelling in zijn stem concludeert Mart
Smeets, die de live tv-uitzendig Hallo
2000 presenteert, dat er geen enkele
storing optreedt. En zo vergaat het
ook de andere landen, steden en dor
pen die volgen. Ook in de gemeente
Tholen verliezen enkele mensen een
deel van hun spanning.
Toch is die spanning er wel weer als
het in Nederland tegen twaalven
loopt. Je weet het toch maar nooit. De
tijd tikt weg en er worden nog wat
grappen gemaakt over kaarsen, extra
water en etenswaren. Maar onver
stoorbaar tikken de klokken over de
twaalf heen en ook de lage landen,
ook Zeeland en ook Tholen blijft ver
licht, verwarmd en voorzien van wa
ter. Na een paar seconden is iedereen
weer bezig waar men bij oud en nieuw
altijd mee bezig is: zoenen, wensen,
eventueel het ontkurken van een fles
(nep)champagne (fors in prijs geste
gen) en het afsteken van vuurwerk
(record hoeveelheid verkocht). In het
crisiscentrum zitten de kopstukken
van het kernteam bij elkaar. Burge
meester H.A. van der Munnik, ge
meentesecretaris S. Nieuwkoop, voor
lichter F.A.P.M. Bakx, ambtenaar L.
Vermeij, politiechef A.W. van Tol en
brandweercommandant J. de Feijter
moeten deze keer oud en nieuw zon
der hun echtgenote vieren. Terwijl
buiten de brandweerwagen en de am
bulance gereed staan om uit te rukken,
zit de bemanning binnen aan een jus
d'orange of een alcoholvrij biertje en
kijkt naar het zoveelste beeld van een
feestvierende menigte ergens op de
aardbol. Rust en ontspanning over
heersen zo rond een uur of een.
Als het ergens vandaan moet komen,
is het van de ruimte waarin normaal
de brandweerauto staat. Daar is nu in
een hoek een portacabine weggezet
van de regionale brandweer met daar
op het treffende woord 'verbindin
gen'. Hier zitten brandmeester J.
Dorst van de blusgroep Sint-Maar
tensdijk en inspecteur van politie M.
de Klerk achter een aantal telefoons
en een fax. Dit is de plek waar de
communicatielijnen lopen. „We heb
ben een gewone telefoonlijn, het mo
biele noodnet, het vaste noodnet, mo
bilofoons en noem het maar op", zegt
De Klerk die echter maar weinig te
doen heeft. De enige fax die over het
noodnet is verstuurd, is een test. Alle
gewone communicatielijnen zijn in de
lucht gebleven en de spaarzame me
dedelingen die via dit 'bureau verbin
dingen' binnenrollen, komen allemaal
neer op 'alles in orde'.
De medewerkers van ambulance
dienst De Bevelanden en de aanwezi
ge brandweerlieden zeggen het er
gens wel een beetje met spijt. „Er is
nog helemaal niets gebeurd." Of het
moet de tractorband zijn die op de
steigers van de haven van Stavenisse
in brand werd gestoken. Ook sneuvel
den er twee bushokjes en was er wat
ander kruimelwerk. Maar dat bete
kent allemaal niets vergeleken met de
zaken waarop men was voorbereid.
Het noodplan 'Tholen millennium-
proef' ligt dicht tussen de borrelnoot
jes en de salade in de kantine van de
kazerne. Op een barkruk zitten ge
meentesecretaris Nieuwkoop, voor
lichter Bakx (uitgerust met een spe
ciale millenniumstropdas) en amb
tenaar Vermeij ontspannen aan een
glaasje fris. Aan de zijkant staat een
bord met daarop drie kaarten van de
gemeente Tholen. Het is ongebruikt.
Op de bar staat een lege champagne
fles met een bloem erin en achter de
bar is men bezig met het klaarmaken
van soep en andere hapjes. Het is bur
gemeester H.A. van der Munnik alle
maal erg meegevallen. „Je bereidt
zoiets heel grondig voor en je oefent
ervoor, maar zekerheid heb je niet.
Maar toen ik vanmiddag had gezien
hoe het in andere landen was gegaan,
viel er een heel stuk spanning weg.
Het moest wel heel gek lopen, wilde
het hier fout gaan."
En het ging dan ook niet fout. „We
hebben geen meldingen van millenni
umproblemen gekregen", zegt brand
weercommandant J. de Feijter. „Er is
nog wel een tractorband in brand ge
stoken op een steiger in Stavenisse en
er zijn wat mensen in het water gelo
pen. Maar verder is er geen reden ge
weest om uit te rukken." De brand
weerbaas is tevreden, maar of dat ook
gezegd kan worden; van de paraat
zijnde brandweermannen, is nog
maar de vraag. In Sint-Maartensdijk
zitten er twee met een alcoholvrije
versnapering voor de buis, naast twee
mensen van de ambulancedienst. Een
van hen merkt lachend op: „Het is
toch wat. Zit je hier een hele avond en
dan gebeurt er niets." Burgemeester
Van der Munnik heeft inmiddels con
tact gehad met zijn collega G.C. de
Groot van Kapelle via het noodnet.
„Dat hebben we op die manier ook
uit kunnen testen en het ging prima.
Alles was daar ook in orde", zegt Van
der Munnik.
Tholen heeft zich gesteld onder de
aansturing vanuit het regionaal coör
dinatiecentrum in Roosendaal. Dit
vanwege het feit dat de brandweer de
hoofdrol speelt en die is aangesloten
bij de regionale brandweer West-Bra
bant. Ondanks het feit dat de politie
op Tholen vanuit Zeeland aange
stuurd wordt, is voor deze keer beslo
ten dat ook via Roosendaal te laten
verlopen. „Dat is wel zo gemakkelijk,
want dan heb je één lijn vanwaar de
alarmering komt. Bovendien is het
wel een goede oefening in de onder
linge communicatie. Het zal wellicht
nog wel meer voorkomen dat we sa
men moeten werken met Brabant, bij
voorbeeld bij een ramp", zegt politie
chef A.W. van Tol. Hij is zichtbaar
tevreden over het verloop van de jaar
wisseling. „Wat ik tot nu toe uit heel
het Zeeuwse heb gehoord, is het zelfs
vergeleken bij een normale jaarwisse
ling heel rustig."
De rust wordt verstoord als ineens
een aantal piepers afgaan. Nog nooit
zag men een zaal zo snel leeglopen.
In een flits is iedere hulpverlener van
uit de kantine richting het verbin
dingscentrum gerend. Maar enkele
seconden later sjokken ze allemaal
weer terug. Het regionaal commando
centrum meldt slechts 'business as
usual', aldus De Feijter. Even later
(omstreeks half drie) komt het sein
'afbouwen naar normale procedure'.
En dat betekent dat het crisiscentrum
kan worden opgeheven. Burgemees
ter Van der Munnik deelt het nieuws
officieel mee aan de aanwezigen. Ge
meentesecretaris Nieuwkoop houdt
het voor gezien. Hij gaat terug naar
familie in Steenbergen, waar hij en
zijn gezin oud- en nieuw vieren. De
rest blijft nog wat nagenieten van de
hapjes en drankjes. Het is eigenlijk
allemaal voor niets geweest. „Nou ja,
het punt is dat het eigenlijk nooit
goed is. Als je wel wat doet, dan kost
dat behoorlijk wat geld. Daar wordt
dan door sommigen over gemopperd.
Maar als je niets doet en zou fout
gaan, dan is het leed niet te over
zien", zegt voorlichter Bakx. Boven
dien vindt hij zo'n nachtje waken ook
wel een charme hebben. „Het is net
als bij de oefening die we van tevoren
hebben gehad. Gaandeweg krijg je
toch steeds meer dat groepsgevoel en
een stukje spanning hoort er natuur
lijk ook bij. Het is volgens mij goed
voor de binding in een organisatie."
Ambtenaar Vermeij is het met hem
eens. „We gaan ook steeds meer toe
naar realistischer en uitgebreidere oe
feningen", vertelt hij.
Terwijl de televisie nog steeds volop
feestgedruis verspreidt, gaan de politie
mannen Van Tol en De Klerk richting
Tholen. Het politiebureau is deze nacht
continue bezet. „We hebben geen ver
lof gegeven en draaien gewone dien
sten", zegt Van Tol. „Dat betekent dat
ik binnen een kwartier tien mensen er
gens ter plaatse kan hebben." Zolang
dat niet nodig is, surveilleren de agen
ten gewoon. Maar eenmaal aangeko
men op het politiebureau, blijkt het ook
voor de lange arm der wet een rustig
nachtje geweest te zijn. „Ik heb nog
maar zelden zo weinig mensen op
straat gezien als nu", zegt één van de
dienstdoende agenten die net terug is
van een surveillanceronde. De oliebol
len zijn inmiddels op, maar er zijn nog
versnaperingen genoeg voor de agen
ten.
Op een steenworp afstand is er nog
steeds volop leven in de brandweerka
zerne van Tholen. Behalve de twee
dienstdoende spuitgasten, hebben zich
uit solidariteit ook andere leden van de
blusgroep bij hun collega's gevoegd.
Ze hebben in sommige gevallen hun
vrouw en kinderen meegenomen en het
is dan ook een gezellige boel. Hoewel
inmiddels het sein al is gegeven dat
men kan gaan opruimen, blijft iedereen
toch nog wat napraten. De brandweer
moest op de Ten Ankerweg nog voor
een vreugdevuurtje komen opdagen dat
was ontstoken op het plein van de
voormalige gemeentelijke mavo aan de
Jan van Bloisstraat. Maar aangezien dit
het enige incidentje was (en de brand
weermannen niet vies zijn van een
vuurtje) besloot men het maar gewoon
onder toeziend oog uit te laten bran
den. De mensen die van de post Poort
vliet ('t Ouwe Raed'uus) terugkomen,
melden eveneens dat er niets is voorge
vallen. Ook hier klinkt wat teleurstel
ling door. En ja, aan de ene kant is het
ook zo dat als je toch een nachtdienst
hebt, het maar beter een beetje span
nend kan zijn. Maar men concludeert
toch realistisch dat het gelukkig is dat
er zich geen problemen hebben voor
gedaan door de millenniumbug.
Al een aantal jaren hing de zogenaam
de millenniumbug als een zwaard van
Damocles boven ons hoofd. Het afge
lopen jaar werd er pas echt hard aan
getrokken en miljarden werden geïn
vesteerd om een ramp - of in het gun
stigste geval overlast - te voorkomen.
Of dat nu allemaal nodig geweest is,
zullen we wel nooit weten. Want we
waren voorbereid en er is niets ge
beurd. Overal is wel iets gebeurd om
de 'bug' te slim af te zijn. En dat er
niets gebeurd is, mag dan voor Cuba
aanleiding geweest zijn om het geheel
te betitelen als een 'kapitalistische truc
om de computerverkopen op te jagen',
maar wat er gebeurd zou zijn als we al
les op z'n beloop hadden gelaten, is
een geheim van het verleden. Soit, het
zij zo. Wij hebben er in elk geval wel
iets aan gedaan en niet zo'n beetje ook.
Het is naar alle waarschijnlijkheid de
duurste jaarwisseling die de wereld
ooit heeft gekend. En dan eigenlijk nog
voor een misplaatst feest. Het lijkt mis
schien prekerig, maar helaas zijn de
feiten nu eenmaal zo. Het nieuwe mil
lennium waar alom over gesproken
wordt (zelfs in zogenaamde 'kwali
teitsmedia'), is namelijk helemaal nog
niet begonnen. Onze jaartelling, ver
zonnen door de monnik Dionysius Exi-
guus, begint namelijk niet met het jaar
nul. Dionysius kreeg in het jaar 525
van paus Johannes I opdracht om de
jaartelling te moderniseren. Tot dan toe
rekende de westerse (Romeinse) we
reld vanaf de oprichting van de stad
Rome (AUC, ofwel ad urbe condita).
Dat was 754 jaar voor Christus. Aange
zien de kerk natuurlijk veel meer be
lang hechtte aan de geboorte van
Christus dan de oprichting van een
stad, draaide Dionysius de klok voor
uit. Overigens wordt inmiddels aange
nomen dat Christus vier jaar eerder ge
boren werd dan waar Dionysius vanuit
ging, maar dat kun je hem nu niet meer
aanrekenen. Indertijd kende men de 0
als zelfstandige eenheid niet in de re
kenkunde. Dat getal werd in de wester
se wereld pas in de tiende eeuw inge
voerd. En die nul is nou net de ware
oorzaak van alle ellende.
Die nul, die nul. Ook Tholen staat voor
een deel op z'n kop vanwege dat uit
Arabië geïmporteerde getal. Het gekke
is dat het zogenaamde millenniumpro
bleem, helemaal geen millenniumpro
bleem is. Ook al zou het derde millen
nium wél op 1 januari 2000 beginnen.
De hele 'hype' rond de zogenaamde
millenniumwisseling komt namelijk
voort uit de fascinatie van mensen voor
een rond getal en het feit dat computers
en software voor een deel problemen
met de overgang van het jaar 1999 naar
2000 hadden. Dat mensen weg zijn van
een mooi, rond getal, is best te begrij
pen. Maar die computers, dat is toch
een wat andere zaak. Gemakzucht is de
oorzaak van dat probleem geweest. Al
bij het ponskaartensysteem van voor de
Tweede Wereldoorlog werd de datum
genoteerd met twee posities voor zo
wel de dag, de maand als het jaar. Dat
werd overgenomen in de computer
techniek. Al in de jaren '70 wist men
van het datumprobleem af, maar ge
heugenruimte was te duur en met een
'na-ons-de-zondvloed-mentaliteit' be
sloot men dat de technici tegen de tijd
dat het zover was wel een oplossing
zouden bedenken. Dat probleem dook
echter pas heel laat weer op en haast
was geboden. Over de hele wereld
werd - in meer of mindere mate - ge
werkt om het tij te keren. Ook in Tho
len gebeurde dat.
Er is een gemeentelijk millennium
team opgezet en allerlei computersys
temen werden aangepast, vernieuwd
en 'proof gemaakt. De landelijke
overheid beweerde de laatste weken
van december luidkeels dat Nederland
'er' klaar voor was. Toch is er een lan
delijk crisiscentrum opgezet en in elke
gemeente is eveneens zo'n plaats aan
gewezen. Voor Tholen was dat de
brandweerkazerne in Sint-Maartens
dijk. Ondanks het feit dat we zeggen
dat alles veilig is, nemen we namelijk
toch het zekere voor het onzekere.
Want we zijn wel goed, maar niet
gek... Toch?
Ambulancepersoneel van De Bevelanden en brandweermannen van de blusgroep Sint-Maartensdijk
maakten hun dienst vol met het kijken naar de buis en het nuttigen van enkele versnaperingen.
Lege glazen en gebaksdozen op het politiebureau in Tholen omstreeks drie uur 's nachts.
Brandmeester J. Dorst en politie-inspecteur M. de Klerk in het verbindingscentrum.
Burgemeester Van der Munnik praat - terwijl hij wacht op het sein 'veilig' van het regionaal
coördinatiecentrum - met ondercommandant R.J. Weggemans van de brandweer en politiechef A. W. van Tol.
