Molen in de vreugdestand en de
molenaar in de maling genomen
Sociaal voelend vakbondsman al ruim
twintig jaar maatschappelijk actief
Boegbeeld van voetbalvereniging
Noad '67 krijgt onderscheiding
Een verdienstelijk EHBO'er
'De school wil ik nadrukkelijk
bij dit huldeblijk betrekken'
74-jarige Maris Kodde uit Sint-Annaland
Vakbondsman A. den Haan uit St.-Maartensdijk onderscheiden
Erevoorzitter, consul en voorzitter terreincommissie L.C. Vroegop
Gommert Heijboer uit Sint-Annaland
Donderdag 6 mei 1999
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
Molenaar M.A. Kodde (74) uit Sint-Annaland was don
derdag op bezoek bij zijn jarige zoon Jos in Tholen, die
hem meenam voor een wandeling. Op de Markt aange
komen, bogen ze af naar de Grote Kerk. „Wat moeten
we hier nu doen?" vroeg Kodde. „Zo maar eens kijken",
antwoordde zijn zoon Jos.
Kenner
A. den Haan uit Sint-Maartensdijk keek vreemd op
toen hij in de Grote Kerk door burgemeester Van der
Munnik naar voren werd geroepen. Hij was net, ver
laat, binnengekomen en zag hoe er een lintje werd uit
gereikt. En vervolgens kreeg hij er zonder nadere aan
kondiging zelf ook een. De 70-jarige Den Haan werd
lid in de orde van Oranje-Nassau wegens zijn vele
werk voor de vakbond.
Uitkeringsgerechtigden
Maartenshof
Als suppoost van het
streekmuseum ging hij met
bestuurslid mevr. W. Nelis-
se naar Tholen omdat er
iemand van de Meestoof
onderscheiden zou wor
den. „Wie, dat wist ze niet
en dat vond ik al een beetje
vreemd. Woensdag werd er
ook al het een en ander
duidelijk. Zelf heb ik ook
al met dit bijltje gehakt
toen onze EHBO-voorzit-
ter Tj. Heijboer onder
scheiden werd. Maar 't
was leuk", zegt G.A. Heij
boer (61) uit Sint-Anna
land, die donderdag be
noemd werd tot lid in de
orde van Oranje Nassau.
„Ik ben erg blij met dit blijk
van waardering, maar wil
daar nadrukkelijk de school
bij betrekken." J.C. van
Voorst (59) uit Tholen was
donderdag de jongste gede
coreerde. Zijn bestuurlijk
werk voor de Eben-Haëzer-
school en het mannenkoor
Rehoboth kreeg koninklij
ke waardering.
Op het moment dat L.C. Vroegop de Grote Kerk in Tho
len binnen kwam, was de burgemeester al aan zijn toe
spraakjes begonnen. Hij zocht een plekje en had geen
tijd om te kijken of er ook bekenden waren. „En tijd om
na te denken waarom ik daar was, al helemaal niet", ver
telt de bijna 70-jarige Sint-Philipslander. Hij werd als
laatste in de rij van tien naar voren geroepen om een on
derscheiding opgespeld te krijgen.
Velden keuren
Oranjevereniging
Schoolbestuurder en zanger Van Voorst krijgt lintje
Rehoboth
Binnen in de koorkerk trof hij een
hele drukte aan en onder de talrij
ke aanwezigen waren ook zijn
vrouw en kinderen. ,,Ik ben in de
maling genomen", zei Kodde,
toen burgemeester Van der Mun-
nik hem een koninklijke onder
scheiding opspeldde. Hij was to
taal verrast. „De molen in Tholen
stond wel in de vreugdestand,
maar ik dacht: dat is een dag te
vroeg voor koninginnedag." Kod
de let altijd op molens, want vanaf
zijn 16de zit hij al op de standerd
molen op de Molendijk in Sint-
Annaland. Daar was zijn vader al
molenaar en zijn broer. Maris
Kodde was in verband met de me
chanisatie in de landbouw en de
verdere industrialisatie in 1960
genoodzaakt om als beroepsmole
naar te stoppen. Hij werd met veel
andere Sint-Annalanders havenar
beider bij de SHB in Rotterdam,
waar Kodde in 1982 met pensioen
ging, maar hij bleef molenaar.
Maris Kodde stamt immers uit een
echte molenaarsfamilie, waarin de
vakkennis van vader op zoon werd
overgedragen. Alle vijf zonen
werden molenaar en Maris is dat
nog steeds in hart en nieren.
„Door uw kennis en inzet als vrij
willig molenaar in Sint-Annaland,
hebt u sinds 1966 een aanzienlijke
bijdrage geleverd aan de instand
houding van deze standerdmolen.
Vanaf november 1987 doet u dat
tevens in Oud-Vossemeer. Om de
week laat u de wieken van molen
de Jager rondgaan en maalt u
graan tot meel."
Kodde heeft sinds 1960 vrijwillig
en belangeloos meerdere mensen
opgeleid tot vrijwillig molenaar in
de regio Tholen en West-Brabant.
Hij is de laatste nog in leven zijn
de vak-molenaar in deze streek.
„De overdracht van vakkennis aan
vrijwillige molenaars is dus van
groot belang voor het blijvend in
werking houden van de molens",
aldus de burgemeester. Over 1997
maakte de standerdmolen in Sint-
Annaland 58.680 omwentelingen
en De Jager in Oud-Vossemeer
71.352 omwentelingen. Maris
Kodde geeft tijdens de molendag
e.d. graag een nadere toelichting
aan de bezoekers. Hij laat zich
evenmin onbetuigd als het gaat
om klein onderhoud en schilder
werk.
Als kenner kan Kodde precies
aangeven, hoe de technische staat
van de molens is, waar mogelijke
gebreken voorkomen en wat op
korte termijn aangepakt moet wor
den. „Het is van groot belang, dat
er vrijwillig molenaars zijn die
hun hele persoon inzetten om die
oer-Hollandse monumenten voor
nu en later te behouden", zo
schetste de burgemeester de (cul
turele) betekenis van molenaar
Kodde voor de Thoolse samenle
ving.
De zoon van oud-raadslid A. den Haan was ook met zijn gezin aanwezig bij de uitreiking van de onderscheiding aan zijn vader.
Een foutje in de regie was de uit
reiking van het eerste lintje in een
reeks van tien donderdagmorgen.
De burgemeester begon zijn toe
spraak over de verdiensten van
Den Haan, maar toen hij klaar was
en hem naar voren riep, bleek de
inwoner van de smalstad niet aan
wezig te zijn. Niemand had Van
der Munnik daarover ingeseind
zodat hij de volgorde nog had
kunnen veranderen. Tijdens de
uitreiking van de volgende onder
scheiding arriveerde de nietsver
moedende Den Haan alsnog. Om
vervolgens tot zijn verbazing een
onderscheiding opgespeld te krij
gen. Helemaal aan het einde van
de bijeenkomst deed de burge
meester zijn toespraakje over.
„Ik was hierheen gelokt met de
mededeling dat iemand van de
centrale cliëntenraad, waar ik ook
bij betrokken ben, een lintje zdu
krijgen. Toen ik op het punt stond
om thuis weg te gaan, kwam er
een telefoontje en daardoor was ik
te laat. En dat terwijl ik altijd op
tijd ben", vertelt Den Haan die
helemaal niet op een koninklijke
onderscheiding had gerekend.
De burgemeester typeerde hem als
'warm, sociaal voelend, zeer ai
mabel en hulpvaardig'. Iemand
die vanaf 1976 onafgebroken
maatschappelijk actief is. Twintig
jaar lang was Den Haan - van huis
uit machinaal houtbewerker -
voorzitter van de afdeling Sint-
Maartensdijk van de bouw- en
houtbond FNV. Na de fusie tot één
afdeling Tholen in 1996 werd hij
bestuurslid. Den Haan was van
1976 tot 1985 ook voorzitter van
de NVV-afdeling (later FNV)
Tholen, en daarvan tussen 1985 en
1997 secretaris/penningmeester.
Zestien jaar geleden kwam de in
woner van Sint-Maartensdijk in de
wao terecht. Hij ging deel uitma
ken van de werkgroep uitkerings
gerechtigden en ouderen in het
FNV-district Zeeland en was daar
van tussen 1993 en 1997 voorzit
ter. Diezelfde periode gaf hij te
vens leiding aan de landelijke
adviesgroep uitkeringsgerechtig
den van de bouw- en houtbond.
Ook bij de belastingservice van de
vakbond was Den Haan actief. Als
vraagbaak voor mensen die pro
blemen hadden met het invullen
van hun aangifteformulier, maar
ook als coördinator van de groep
vrijwilligers die deze formulieren
jaarlijks voor de mensen invult.
„Den Haan was er de man niet
naar om zich op zijn werk te be
roemen", aldus de burgemeester.
Politiek was Den Haan actief bin
nen de Partij voor de Arbeid. Voor
deze partij maakte hij van 1990 tot
1998 deel uit van de Thoolse ge
meenteraad. Inmiddels woont Den
Haan in Maartenshof, waar hij
voorzitter is geworden van de be
wonerscommissie. En sinds kort is
hij bestuurslid van de afdeling van
de ouderenbond Anbo in zijn
woonplaats.
In de koorkerk van de Grote Kerk
kreeg hij als eerste van tien Tholena-
ren de medaille opgespeld door bur
gemeester Van der Munnik. „Ik zat
al met mijn jas dicht", vertelde
Gommert Heijboer, die al vanaf de
oprichting in 1966 bij de EHBO-af-
deling Sint-Annaland betrokken is.
Vanaf 1 maart 1968 tot heden is hij
Allerlei dingen, zoals telefoontjes,
in de dagen voorafgaand aan de lin
tjesregen hadden Van Voorst al een
en ander doen vermoeden. Op de
dag zelf vroeg zijn vrouw hem 's
morgens een bedrijfsonderscheiding
van zijn colbert te halen. „Gaande
weg viel alles op zijn pli^ats", zegt
Van Voorst, die vijftien maanden ge
leden in de vut ging na een carrière
van 35 jaar bij het Ahold-concem.
De Tholenaar is actief als bestuurs
lid van de basisschool op gerefor
meerde grondslag Eben-Haëzer in
zijn woonplaats. Van 1991 tot 1997
was hij voorzitter. De ontwikkelin
gen binnen het onderwijs in de afge
lopen periode, die ook voor bestuur
ders de werkdruk hebben doen
toenemen, zijn door Van Voorst ge
volgd. Hij heeft zich sterk gemaakt
voor de vorming van commissies,
waarin bestuursleden specifieke za
ken behandelen, voorbereiden en
behartigen. In samenhang hiermee
worden nieuwe bestuursleden gese
lecteerd op kwaliteit, zodanig dat
een evenredige bezetting van de
commissies gewaarborgd blijft. Bij
zonder ingezet heeft Van Voorst zich
voor het totstandkomen van de
schoolhof. Hij was nauw betrokken
bij het opstellen van de plannen, de
uitvoering ervan en het financieel
rondbreien van dit project. Omvor
ming van een schoolplein in een
Vroegop is in zijn woonplaats op
verschillende terreinen actief (ge
weest). Heel intensief is hij be
trokken bij voetbalclub Noad '67,
die hij als voorzitter leidde van
1970 tot 1983 (en in 1988 gedu
rende een half jaar als interim-
voorzitter). Bij het onderhouds
werk aan de terreinen is hij
bijzonder nauw betrokken. En die
functie werd aangegrepen om hem
donderdag naar Tholen te lokken.
„Er zou een feestelijke bijeen
komst zijn in Sint-Maartensdijk in
verband met de bereikte overeen
stemming tussen voetbalfederatie
en gemeente over het beregenen
van de voetbalvelden. Met voorzit
ter A. van Dijke reed ik erheen. We
bekeken ook nog een watertank."
Zijn onderscheiding noemt de
Sint-Philipslander - hij werd lid in
de orde van Oranje-Nassau - een
plezierige en mooie verrassing.
Wat Vroegop bij de voetbalclub -
waarvan hij sinds 1983 erevoorzit
ter is - allemaal doet, is haast te
veel om op te noemen. Sinds 1970
was hij leider van het eerste elftal
en de laatste elf jaar verzorgt hij
nog altijd de administratieve za
ken rondom de wedstrijden. Ne
gen jaar geleden werd hij voorzit
ter van de terreincommissie. Een
belangrijke commissie bij Noad,
want de club deed al het onder
houdswerk (zoals maaien) zelf en
legde ook zelf een tweede veld
aan. Na de gemeentelijke herinde
ling mocht Noad - tot groot onge
noegen van de leden - dat onder
houd niet meer zelf blijven doen
en nam Tholen het veld over.
Vroegop voerde, samen met Van
Dijke, de onderhandelingen. Hij is
bijna dagelijks op het sportterrein
te vinden en zodoende aanspreek
punt voor velen.
Vanaf 1983 keurt Vroegop als
consul van de KNVB de bespeel
baarheid van de velden, een func
tie die hij dit jaar neerlegt omdat
hij zeventig wordt. Van de suppor
tersvereniging van Noad was hij
mede-oprichter en zes jaar lang
voorzitter. Voor zijn verdiensten
voor de voetbalsport ontving de
Sint-Philipslander in het verleden
al de bronzen en de gouden waar-
deringsspeld van de KNVB afde
ling Noord-Brabant.
Ook het overige verenigingsleven
in Sint-Philipsland deed niet te
vergeefs een beroep op Vroegop.
In de jaren zestig gaf hij zes jaar
lang leiding aan de vogelvereni
ging Tivoli en ruim veertig jaar
(van 1950 tot 1990) was hij be
stuurslid en secretaris van de
oranjevereniging. Van muziekver
eniging Concordia was hij 33 jaar
lang spelend lid en tevens van
1965 tot 1978 penningmeester.
Kerkelijk betrokken was Vroegop
eveneens en dat leidde ertoe dat
hij tussen 1972 en 1987 notabel en
kerkvoogd was van de Hervormde
Gemeente, en van 1987 tot 1996
president-kerkvoogd.
Tenslotte was Vroegop politiek
actief binnen het CDA. In 1980
werd hij lid van de begeleidings
commissie en in 1990 volgde zijn
verkiezing tot lid van de gemeen
teraad (tevens fractievoorzitter).
Dat bleef hij tot de opheffing van
de gemeente Sint-Philipsland per
1 januari 1995.
zakelijk is", bracht de burgemeester
naar voren.
J.C. van Voorst met vrouw, zoon
schoolhof (wat bij meer basisscho
len gebeurt) moet de spelmogelijk-
heden en de ontwikkeling van kin
deren door spelactiviteiten bevorde
ren.
Bij de oprichting van het mannen
koor Rehoboth, in 1973, werd Van
kleinzoon.
Voorst bestuurslid en hij is dat ruim
20 jaar gebleven: 17 jaar als pen
ningmeester, twee jaar als voorzitter
en het laatste jaar als bestuurslid.
Het belang van het koorwerk voor
zowel de leden als de samenleving
zag de Tholenaar altijd in en hij was
actief betrokken bij opnamen op di
verse geluidsdragers.
Tenslotte was Van Voorst ook, zo
meldde de burgemeester, ruim 14
jaar (1983 tot 1997) hulpkoster in de
Gereformeerde Gemeente. Als uit
vloeisel daarvan is hij nog altijd lid
van het EHBO-team dat bij eredien
sten optreedt wanneer er ongevallen
zijn of kerkgangers onwel worden.
Al met al zijn deze activiteiten vol
doende om Van Voorst te benoemen
tot lid in de orde van Oranje-Nassau.
Het echtpaar Vroegop omringd door Noad-bestuurders en hun dochter (rechts).
EHBO'er G.A. Heijboer werd als eerste onderscheiden door
burgemeester H.A. van der Munnik.
secretaris. „U steekt heel veel tijd in dat het uw overtuiging is, dat des
deze zeer bloeiende vereniging om- kundige hulp bij ongelukken nood-
Heijboer was niet alleen plaatselijk
actief. Hij hielp ook de EHBO-afde-
lingen Stavenisse en Sint-Philipsland
mee oprichten. De Sint-Annalander
deed veel voor de organisatie van ei-
landelijke grote oefeningen, in sa
menwerking ook met het Rode Kruis
Tholen. Hij speelt ook zelf slacht
offer, want vanaf 20 januari 1973 tot
heden is Gommert Heijboer actief
lid van de Lotuskring Noord- en
Midden-Zeeland. Van 1970 tot 1994
is hij lid geweest van het provinciaal
districtsbestuur van de EHBO. Voor
zijn vele verdiensten bij de EHBO
ontving Gommert Heijboer in 1992
de zilveren Tilanuspenning.
Hij is voor medeburgers in zijn
woonplaats een grote steunpilaar bij
zieke mensen en inwoners in het ter
minale stadium.
Sedert een paar jaar is hij suppoost in
de Meestoof en als vrijwilliger be
heert de vroegere medewerker van
het psychiatrisch ziekenhuis Vrede
rust ook het winkeltje van zorgcen
trum de Schutse in Sint-Annaland.
Samen met zijn vrouw en zoon (onderaan zijn kleinkind) brengt M.A. Kodde een toost uit.
