J. van Outryve: „Wij zijn altijd de
krekel geweest en jullie de mier"
Onderhoudswerk waterschap is
vertraagd door het slechte weer
J
'CDA de enige partij die
wat voor boer wil doen'
ZLTO heeft
flink tekort
op rekening
Landbouw is teleurgesteld
in gemeente inzake LOP
Meer melkveehouders
komen naar Tholen
Donderdag 4 maart 1999
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
17
J.F. van Outryve voor Thoolse landbouwers
Boeren behoren niet tot het kiezerspubliek van de meeste
politici die aan de macht zijn. Dat zei de Belgische jour
nalist J.F. van Outryve maandagavond op de jaarverga
dering van de ZLTO Tholen/Sint-Philipsland. Op deze
bijeenkomst werd tevens gesproken over het landbouw
ontwikkelingsplan voor Tholen.
Het komt niet zo vaak voor
dat sprekers op een verga
dering een sprankelend be
toog hebben. Toch was het
voor de ongeveer 40 aan
wezigen op de jaarvergade
ring van de ZLTO Tho
len/Sint-Philipsland
maandag eigenlijk een
avondje cabaret. Met veel
'jeu' legde de Vlaamse
journalist J.F. van Outryve
de vinger op de zere plek
ken wat betreft het Europe
se landbouwbeleid, maar
ook wat betreft het imago
van de boeren.
De muur
Geen waterbuffer
op laaggelegen
landbouwgrond
Gevaar
Misbruik
Niet denken
Behoud coöperaties
Het aantal melkveebedrij
ven op Tholen zal de ko
mende jaren toenemen.
Landelijk moeten er zo'n
500 tot 600 ondernemin
gen in deze sector wijken
voor dorps- en stadsuit
breiding of aanleg van in
dustrieterreinen en velen
daarvan zullen zich in het
zuidwesten vestigen. Ook
Tholen zal daarvan een
deel ontvangen. De nieu
welingen hebben een zak
met geld gekregen op hun
bestaande plaats en kun
nen daarmee op het eiland
flink wat grond kopen.
Milieuverzekering
Grondprijzen zullen verder stijgen
Belgisch journalist voor ZLTO: Boer roept imago over zichzelf af
De adjunct hoofdredacteur van het
weekblad 'Boer en tuinder' van de
Belgische Boerenbond en voorzitter
van de Belgische vereniging van
landbouwjournalisten heeft wat
moeite om in het spookachtige weer
het Holland Huis in Scherpenisse te
vinden. Maar met de watertoren als
baken valt Van Outryve toch nog net
voor hij aan de beurt is binnen. De
ingenieur volgt al zo'n twintig jaar
de landbouwpolitiek en blijkt niet
alleen over een scherp analytisch
vermogen te beschikken, maar ook
nog over de gave om zijn bood
schap met veel humor te verpakken.
En dat valt bij de stugge Tholenaren
in goede aarde. „Is er nog plaats
voor de landbouw in het nieuwe Eu
ropa?", vraagt Van Outryve zich af
waarna hij op een kaartje laat zien
hoever de Europese Unie zich uit
strekt. „De EU is niet alleen het
midden van Europa, nee, ze strekt
zich uit van de Eskimo's boven de
poolcirkel tot aan de Turken op Cy
prus (hoewel Cyprus er nog niet bij
hoort). En in juni vorig jaar werd er
in Spanje al graan geoogst, terwijl
de boeren in Finland nog moesten
uitzaaien. Kun je dan nog één land
bouwbeleid voeren? Het moet mo
gelijk zijn. Ik heb ook moeite met
de EU, maar we kunnen nu niet
meer terug, zeker Nederland en Bel
gië niet."
Het probleem zit hem volgens Van
Outryve voor een groot deel in het
verdwijnen van de Berlijnse muur.
„De Europese Unie is ontstaan
dankzij de muur. Duitsland was
eerst perfect in evenwicht. Industrie
in het westen en voedsel in het oos
ten. De komst van de muur is voor
West-Duitsland erger geweest dan
voor Oost-Duitsland. Want als je je
Volkswagen kwijtraakt, koop je
toch een Trabant? Maar als je je
voedselproductie kwijtraakt, heb je
een groot probleem. Voor onze boe
ren was de periode na de Tweede
Wereldoorlog een goede tijd. Men
verwachtte dat Frankrijk als land-
bouwland bij uitstek de voedsel
voorziening in Duitsland op zich
zou nemen, maar dat gebeurde niet.
Juist Nederland en België expor
teerden heel veel naar Duitsland. En
daarbij kwam nog eens het geld van
het Marshallplan van de Amerika
nen. Maar pas op, die geven niets
voor uw mooie ogen. Ze wilden dat
wij zo snel mogelijk zouden herstel
len om een buffer te vormen tegen
het communisme. Dankzij de Muur
heeft de landbouw hier een enorme
ontwikkeling doorgemaakt", vertelt
Van Outryve aan de verzamelde a-
grariërs die aan zijn lippen gekluis
terd zitten. „Sinds 1989 moeten we
het zonder de bescherming van de
Muur doen. Zo zie je dat zaken
waar we zelf niets aan kunnen doen,
veel invloed op ons leven kunnen
hebben. Doordat de twee Duitslan-
den zich binnen de Europese Unie
herenigd hebben, staan er nu nóg 12
landen te trappelen om 'geel' te
worden (de kleur die de EU-landen
op het kaartje van Van Outryve heb-
Het aanwijzen van aan natuurgebie
den grenzende laaggelegen land
bouwgronden als buffers bij over
vloedige neerslag, is voor de
georganiseerde landbouw niet accep
tabel. ZLTO-bestuurder L. de Oude
uit Sint-Philipsland heeft dat donder
dag gezegd op een vergadering van
de gebiedscommissie van het water
schap. Gezworene J.L.C. Mol uit
Sint-Maartensdijk was het persoon
lijk met dat standpunt eens. „Natuur
gebieden zoals de Bruintjeskreek
hebben van oudsher als buffer ge
diend", aldus De Oude. Wil men na
tuurgebieden ontzien, dan zal elders
compensatie gevonden moeten wor
den. De Zeeuwse VVD-statenfractie
zou juist het inruilen van 'hoge' na
tuurgebieden voor 'lage' landbouw
gronden als waterbuffer bespreek
baar willen maken. De liberalen
wijzen erop dat er in de geldende
peilbesluiten mee gerekend wordt
dat ook laaggelegen gebieden voor
rendabele landbouw geschikt zijn.
Intussen is het waterschap aan de
slag gegaan met het herstellen van de
door de wateroverlast veroorzaakte
schade. „Het repareren van ingezak
te taluds zal de aangelanden overlast
geven, dat is helaas niet te voorko
men", aldus Mol. Zeeuwse Eilanden
is druk doende alle knelpunten te in
ventariseren. De kleinere worden nu
al opgelost. Zo zal het maken van
muurtjes bij stuwen op maaiveld
hoogte de aandacht krijgen, terwijl
nieuwe peilbesluiten ook tegen het
licht gehouden zullen worden. Maar
buffers voor waterberging - inclusief
een schaderegeling voor de grondge
bruikers - of het verdubbelen van de
capaciteit van de gemalen (alleen al
voor Zeeland een miljardenzaak)
zijn punten van langere adem.
De bescherming tegen het water
krijgt ook op een ander punt de aan
dacht. Momenteel leggen meetploe-
gen de toestand vast van de glooiing
van de zeeweringen. Een toetsing die
vereist is op grond van de wet op de
waterkeringen.
ben - red.)."
Outryve vertelt dat veel boeren den
ken dat het 'gevaar' voor de land
bouw in Nederland en België uit het
oosten komt. „Natuurlijk zijn daar
allerlei ontwikkelingen gaande en
trekken boeren die kant op. Maar
toch zijn er ook aanzienlijke proble
men. Ik ken een Belgische varkens-
boer die in Budapest een unversi-
teitsbedrijf met 20.000 varkens
heeft opgekocht omdat hij in België
niet uit mocht breiden. En zijn zoon
wilde in het bedrijf stappen. Maar
inmiddels is die zoon alweer terug
in België. Hoe kan dat?", vraagt
Van Outryve zich hardop af. „Kijk,
zijn mest was geen probleem. Die
liet hij op een eigengemaakt filter
van pakken stro lopen en de rest
ging zo het bos in. Maar veiligheid
was wel een probleem. Elke week
was hij zeven varkens kwijt. Het
was ook niet gemakkelijk om aan
voer te komen, want je kunt daar
maar één keer aan graan komen, en
wel vlak na de oogst. Er wordt
enorm veel geëxporteerd en alleen
via de maffia (en dan moet je heel
goed ingeburgerd zijn) kun je nog
aan graan komen. Dus laat die boer
al zijn grondstoffen al jaren uit Bel
gië komen. Dan wordt het al anders
boeren hè?"
Van Outryve gelooft niet dat het ge
vaar voor de landbouw uit het oos
ten komt. „Als men daar ooit meer
zal gaan produceren dan ze zelf no
dig hebben, en dat zal nog wel even
duren, dan zullen ze eerder naar
Rusland exporteren. Dat zijn ze van
oudsher gewend en daar is ook de
vraag het grootst", zegt de Vla
ming. „De tuinders zeggen dat het
gevaar uit het zuiden komt. Daar
wordt heel goedkoop groente en
fruit geteeld. Maar ook dat is wel
tegen te gaan door dezelfde milieu
normen te hanteren die ze ons hier
De vele neerslag van het afgelo
pen najaar en deze winter heeft
ertoe geleid dat het waterschap
Zeeuwse Eilanden op diverse
fronten vertraging heeft opgelo
pen met de werkzaamheden. Zo
moet er nog een vijf kilometer ta
lud aangepakt worden, 10 tot 15
kilometer waterloop gedolven
worden en 20 tot 25 kilometer
door de strot gewrongen hebben.
Wij kunnen hier veel milieuvriende
lijker produceren dan in die warme
landen waar veel meer gespoten
moet worden tegen insecten en
ziekten. Pas die trucs gewoon toe en
gooi het over die boeg." Ook wat
betreft het westen (Amerika) ziet
Van Outryve niet erg veel bedrei
gingen. „Ach, Amerika bemoeit
zich niet zoveel met Europa. Ze pla
gen ons een beetje en sinds de
komst van de euro ben ik wat min
der bevreesd voor de dollar, want
we hebben daar tot nu toe het mees
te last van gehad. De dollar zorgde
voor de schommelingen op de we
reldmarkt. En wat veroorzaakte die
schommelingen? Daar heb je geen
invloed op. Als er bij Clinton iets
omhoog gaat, gaat de dollar om
laag. Met de euro zal dat effect min
der merkbaar zijn. Bovendien kun
nen we nu de Arabieren in euro's
voor de olie betalen en dan hebben
zij weer euro's om onze melk te ko
pen", zegt Van Outryve tot groot
vermaak van zijn publiek. „Boven
dien heeft uw eigen minister An-
driessen destijds bij de GATT-on-
derhandelingen aan Amerika
beloofd: 'Europa zal nooit met sub
sidie naar Azië exporteren. Azië is
voor u'. Je moet wel echt een Hol
lander zijn om zoiets te beloven.
Want wie denkt u dat er meer in
vloed hebben op de prijs van bij
voorbeeld het varkensvlees. Een
paar meisjes van 14 tot 21 jaar die
vegetariër worden of 1,3 miljoen
Chinezen die vlees gaan eten? Toen
onze premier naar China ging,
meldden de kranten op een dag dat
China al sinds jaar en dag de groot
ste afnemer is van het 'vijfde kwar
tier' van het varken in Nederland en
België, De journalisten dachten de
ze landbouwterm wel te kunnen ge
bruiken. Ik was geschokt dat het
gros van de veehouders niet wist
wat het 'vijfde kwartier' van een
varken is. Dat zijn namelijk de po-
berrn gemaaid worden, deelde
M. Anemaet mee in de gebieds
commissie, die donderdag in
Sint-Annaland vergaderde. In
het voorseizoen zal misschien
nog enig delfwerk plaatsvinden,
maar waarschijnlijker is het dat
dit na roven oogst wordt afge
maakt, aldus de waterschapsme-
dewerker. Verder is de onder-
ten, oren en ingewanden. Dat klopt
niet. Er zijn heel wat veehoüders die
nog nooit bij een slachterij hebben
gekeken. Je moet weten waar je
product naartoe gaat." Volgens Van
Outryve richt Amerika zich qua ex
port veel meer op Azië dan op Euro
pa. „Dat is ook niet gek. De groot
ste landbouwstaat is Californië en
waar ligt dat denkt u? Het duurt vier
keer zo lang om van Californië in
Europa te komen dan in Azië."
Nee, de Belgische journalist ziet de
grootste uitdaging - zoals hij het
zelf noemt - komen uit het noorden.
„Als u dit voor het eerst hoort, ver
wondert me dat. Zweden, Finland.
Denemarken en ook Oostenrijk (dat
zit weliswaar niet in het noorden,
maar heeft dezelfde mentaliteit) ko
men namelijk elke vergadering met
voorstellen om milieu- en diervrien
delijker te produceren. Zo stelde
men bijvoorbeeld voor om antibioti
ca in de veehouderij te verbieden.
Maar werd dat voorgesteld omdat
ze zo van bloemetjes en dieren hou
den? Welnee, het gaat altijd om eco
nomisch gewin. In die noordelijke
landen werkte men niet met antibio
tica. Men zag dat wij hier een betere
voedselconversie hadden en dat we
een voorsprong hadden opgebouwd.
Ze konden twee dingen doen. Zelf
het gebruik van anti-biotica invoe
ren, maar dat was niet te doen van
wege de publieke opinie. Dus dan
maar proberen het bij de rest verbo
den te krijgen. En men is er inge
trapt. Vaak gebeurt dat om van het
gezaag af te zijn. Nu al moet de an
ti-biotica in voedsel worden afge
bouwd. En er zijn meer voorbeelden
van het feit dat dierenwelzijn wordt
misbruikt voor economische doel
einden. Finland wilde het Belgische
ras blauw-wit verbieden omdat het
'niet natuurlijk' zou zijn. Het is een
dikbilras waar in plaats van 1 op de
boudstoestand opgenomen van
de duikers.
Op het delfplan voor dit jaar
staan de Stavenisse- en Marga-
rethapolder, de Smaalzij-, Baars-
dijk- en Mariapolder en de Hik-
ke-, Leguit, Vogelzang- en Oud
Kijkuitpolder. Ook wordt twee
kilometer betuining aangebracht
in waterlopen. De 1118 km berm
2000, 2 op de 3 koeien dikbil zijn.
Men vond dat niet natuurlijk omdat
85 procent van de kalveren met de
keizersnee geboren wordt. Krijgt
men zo'n ras (dat overigens Euro
pees erkend is) verboden, is er weer
een concurrent verdwenen, want in
Finland gebruikt men geen blauw
wit."
De vele voorbeelden maken het ver
haal van Van Outryve zeer goed te
verteren. Italië dat een maatregel
steunt om het transport van levende
varkens te beperken tot tweemaal
acht uur. Niet vanwege het dieren
welzijn, maar omdat Nederlandse
en Belgische varkens dan niet meer
tot aan de grens van Italië kunnen
komen. En dus kan Italië zelf de
varkenssector uitbreiden. „Maar er
wordt niet altijd consequent gehan
deld. In Nederland is bijvoorbeeld
de productie van 'foie gras' (gan
zenlever) verboden vanwege het
welzijn van de dieren. Probeer dat
zelfde er maar eens in Frankrijk
door te drukken waar al foie gras
wordt geproduceerd sinds de Ro
meinen en waar duizenden mensen
werkzaam zijn in deze bedrijfstak.
Als je dat Europees zou doen, stapt
Frankrijk uit de EU. Hetzelfde geldt
voor de stierengevechten in Span
je", aldus Van Outryve die consta
teert dat we van de voorstellen uit
het 'noorden' het laatste nog niet
gehoord hebben.
Een tweede punt waar Van Outryve
zich zorgen over maakt, is het ima
go van de landbouw. En dan niet
zozeer het imago in de maatschap
pij, als wel bij de boeren zelf.
„Voor een deel is het zo dat als we
denken dat het slecht met ons gaat,
dat het dan ook echt slecht gaat.
We denken dat de niet-landbouw
slecht over ons denkt. Maar u moet
hier niet over denken, u moet het
vragen. Hoeveel tijd verspillen we
wordt weer door het bedrijf Gel
ten gemaaid. Over een aantal
schadeclaims van aangelanden -
gevolg van het maaien in 1998 -
onderhandelt het waterschap
nog met dit bedrijf, kreeg L. de
Oude uit Sint-Philipsland te ho
ren op een vraag aan gezworene
J.L.C. Mol uit Sint-Maartens
dijk.
niet (ook in ons privéleven) met
denken over wat anderen van ons
denken? Als je aan de maatschap
pij vraagt: 'Is de landbouw nood
zakelijk voor de samenleving?'
Dan zegt de meerderheid 'ja'. Je
moet degenen die tegen je zijn ook
niet proberen te overtuigen. Dat
lukt toch niet. Probeer de voorstan
ders te behouden", aldus de
Vlaamse spreker. Op zijn vraag
waar boeren het eerst aan denken
bij landbouw, antwoordt voorzitter
E. Hage 'voedselproductie'. „Pre
cies. Daar denken wij aan. Maar
daar denkt de burger niet aan. Die
denkt bij landbouw aan platteland,
rust, fietsen, wandelen, goed eten
en drinken. In tegenstelling tot de
stad die staat voor werk, stress, fi
les en luchtvervuiling. Ziet u dat
die twee beelden een beetje wrin
gen? Men denkt bij landbouw niet
meer aan de zorg voor voedsel.
Vroeger zorgde de landbouw voor
voedsel, nu levert ze grondstoffen.
Zo denkt men erover. De fabrieken
maken er voedsel van. En men
heeft geen ongelijk, hoe vervelend
dat ook is. Kijk naar de suikerbiet
die komt toch niet zo op tafel?
Nee, de suikerfabriek maakt er sui
ker van. En de aardappel dan? Er
worden steeds minder aardappelen
gegeten. Hoe komt dat? Het duurt
te lang om ze te schillen en te ko
ken. In de jaren '50 besteedde men
gemiddeld per dag nog 1,5 uur aan
het klaarmaken van het eten. Nu is
dat nog twintig minuten. En onder
zoekers voorspellen dat we toegaan
naar zes minuten voor de hoofd
maaltijd en drie voor de bijmaaltij
den." De Vlaming vertelt dat in
zijn land de verkoop van broodma
kers explosief gestegen is. „Over
een tijdje behoort dat tot de stan
daarduitrusting in de keuken. 'We
gaan weer zelf brood maken, net
als vroeger', zegt men dan. Dat
lijkt gezond en omdat je er heel
weinig tijd mee kwijt bent (de in
grediënten in de machine en op de
knop drukken) is het gemakkelijk.
Dus als ik dit zo zie, zeg ik: de
landbouw blijft nodig, want die in
grediënten moeten verbouwd wor
den. Wat de warme bakker betreft,
weet ik het echter nog niet zozeer.
De landbouw krijgt te maken met
een dubbele markt. Door-de-week
wil men snelle maaltijden en in het
weekeinde wordt er als hobby nog
uitgebreider gekookt met verse
producten. Daar moet de boer op
inspelen. Men koopt steeds minder
aardappelen en meer snel-klaar-
producten. Weet waar je producten
naartoe gaan. Dan kun je leren wat
kwaliteit is", zegt Van Outryve.
De landbouw heeft vrees voor con
currentie uit de Oost-Europese lan
den. „Maar waar zal er verbouwd
worden? Waar de verwerkende in
dustrie staat. Zorg dan dat hier die
verwerkende industrie komt te
staan. Jullie hebben hier in Neder
land geluk gehad, want hier zijn
nog veel coöperaties. In België is
dat niet zo en veel bedrijven zijn
aan het buitenland verkocht. Het
grootste deel van de melkindustrie
is naar Nederland verkocht en de
vleesindustrie is grotendeels in
Duitse handen. Dat ligt ook een
beetje aan de mentaliteit van de
Belgen die niet zo uit de voeten
kunnen met de verplichtingen die
aan zo'n coöperatie zitten. Wat dat
betreft, is het net als het verhaal van
de krekel en de mier. Wij zijn altijd
de krekel geweest en jullie de mier.
Houdt die coöperaties vast. U be
paalt dat zelf", zegt de Belgische
landbouwjournalist die na een be
toog dat veel langer duurt dan ge
pland was, afsluit met een wijze
spreuk: „Mensen die genoeg te eten
hebben, hebben vaak veel proble
men. Mensen die honger hebben,
hebben er maar één. Ik heb dan lie
ver meer problemen."
Dat maakte J.H. Uenk. directeur a-
grarisch advies van het accountants
kantoor Accon, dinsdagavond duide
lijk in de Weilevaete, waar de
Rabobank Sint-Annaland-Poortvliet
een voorlichtingsbijeenkomst organi
seerde onder de titel .agrarische toe
komst door samenspel.' Uenk. die
voor zijn Accon-tijd bij het Land
bouwschap, de provincie Gelderland
en de mestbank werkte, somde voor
de tachtig belangstellenden een aan
tal kansen en bedreigingen op. Voor
het eerste aspect noemde hij o.a. het
telen van specifieke producten als
bloemzaden en vroege aardappelen,
alsmede windenergie (het waait veel
op Tholen, volgens Uenk) of huisver
koop als neventak. J.L. Goedege-
buure was er niet van onder de in
druk. „Je mag geen bord aan de weg
zetten voor huisverkoop, je mag geen
varkens meer houden of kippen. Wat
mag er eigenlijk nog?" Uenk noemde
daarop de melkveehouderij, waarbij
hij goede samenwerkingsmogelijk
heden zag met de akkerbouw. Die
kan op de eigen percelen gras telen
voor de melkveehouders en de akker
bouwers kunnen op grond van de
melkveehouders aardappelen e.d.
verbouwen. „Maar iedereen moet
niet hetzelfde gaan doen, anders
wordt de spoeling te dun." De Ac-
con-medewerker voorspelde dat de
Tijdens de discussie in de jaarverga
dering ging Van Outryve in op de
het feit dat de landbouwministers
tijdens de vergaderingen over het
beleidsplan Agenda 2000 in Brussel
zo weinig bevoegdheden meer heb
ben. Het akkoord dat de ministers
bereikten, werd door diverse rege
ringsleiders afgewezen en de minis
ters kunnen nu weer terug rond de
tafel. „Het politieke landschap is
veranderd. Op dit moment zitten er
in dertien van de vijftien lidstaten
socialisten in de regering. En die
hebben de boer niet als kiespubliek.
Die maken zich niet druk om de
boeren. De publieke opinie is ge
richt op milieu. In Nederland is de
enige partij die nog iets voor de
boeren wil doen, het CDA", zegt de
Vlaming die zelf kandidaat is voor
het Europees parlement namens de
Vlaamse collegapartij van het CDA,
de CVR Overigens stond Van Ou
tryve aanvankelijk op een onver
kiesbare plaats, maar doordat oud
premier W. Martens zich terugtrok,
schoof Outryve een plaatsje op. „Je
ziet dat het zelfs bij een partij als de
CVP van zo'n ongelukkig toeval af
hangt, of je als landbouw een verte
genwoordiger in het Europees par
lement krijgt."
De rekening over 1998 laat voor de
ZLTO-afdeling Tholen/Sint-Philips-
land een fors tekort zien van dik
12.000 gulden. Dat is ruim 8500 gul
den meer dan begroot was. Redenen
hiervoor zijn de extreme waterover
last in september vorig jaar en extra
bestuurskosten. De wateroverlast le
verde een schadepost op van dik
De Thoolse landbouw is wat te
leurgesteld in de gemeente Tho
len. De afdeling Tholen en Sint-
Philipsland van de ZLTO wil
graag een landbouwontwikke
lingsplan (LOP) uitvoeren op
Tholen, maar de gemeente wei
gert hieraan mee te betalen.
Een dergelijk plan houdt eigenlijk
in dat de boeren via een uitgebreide
enquête inventariseren wat de goede
en zwakke punten van de Thoolse
landbouw zijn. „Die punten worden
centraal opgesteld en daarna gaat
een werkgroep aan de slag om er
ook actiepunten uit te halen", zegt
penningmeester L. de Oude van de
ZLTO-afdeling. „Als we eerlijk
zijn, zien we eigenlijk dat het steeds
moeilijker wordt om in de akker
bouw een boterham te verdienen.
Daar moeten we iets aan doen. Via
zo'n LOP kun je de mogelijkheden
en onmogelijkheden in beeld bren
gen." Volgens het ZLTO-bestuur is
er een afspraak tussen de vereniging
van Zeeuwse gemeenten (VZG), de
provincie en de landbouw dat deze
ieder een derde van het LOP zullen
betalen. „In Reimerswaal is zo'n
plan al opgesteld en ook in Axel.
grond, mede door de komst van de
melkveehouders van elders, steeds
duurder zal worden, terwijl daarente
gen de rendementen in de landbouw
verminderen. „Landbouwers gaan
dus steeds armer leven en rijk ster
ven."
Verlaging van de garantieprijzen
door de EEG noemde Uenk als een
bedreiging voor de agrarische sec
tor, terwijl ook het saldo van de tar-
weteelt een zwak punt is voor de
toekomst. Meer samenwerking zal
daarom noodzakelijk zijn. Het leve
ren van een toegevoegde waarde aan
de zelf geteelde producten en het be
ter benutten van agrarische gebou
wen en machines. En als het op het
eigen a-grarisch bedrijf niet meer
gaat, neem dan een nevenbaan, advi
seerde de Accon-adviseur. „Daar is
niks mis mee. Stoppen of emigreren
zijn verdergaande beslissingen. Laat
de ontwikkelingen niet zomaar op je
afkomen. Kies een planmatige aan
pak en neem doelbewust beslissin
gen." Volgens Uenk past daarin het
vaststellen van een bedrijfsmissie -
'waar droomt u van' - een externe en
interne analyse van hel bedrijf en het
formuleren van lange en korte ter
mijn doelstellingen.
Voor de soep (die in de pauze werd
geserveerd) kregen de bezoekers in de
Weilevaete twee inleidingen opge
diend. Eerst van C.F. Roodenburg, in
specteur agrarische sector van verze
keraar Inteipolis en vervolgens van J.
Francke, hoofdvertegenwoordiger ak
kerbouw bij de landbouwcoöperatie
CZAV. De eerste maakte melding
van een klankbordgroep van 600 boe
ren die de maatschappij kritisch volgt
ten aanzien van bestaande en nieuwe
producten. Roodenburg ging nader in
op de noodzaak van een milieuverze
kering gezien de gevolgen van asbest,
Ook over de quota is in Brussel
door de ministers gesproken. Het
plan is om de quota af te schaffen.
Maar dat zal niet in één keer gebeu
ren. Maar ik denk dat in 2006, als
een aantal andere landen bij de EU
komen, de quota zullen verdwijnen.
Want kun je in Polen een quotarege
ling invoeren? Ik denk het niet."
Van Outryve uitte zijn onvrede nog
over het feit dat er zo weinig Neder
landers waren bij de betoging van
boze boeren in Brussel. „Vijftig Ne
derlanders op 45.000 betogers is
niet veel", zei Van Outryve. Voor
zitter E. Hage van de ZLTO merkte
op dat men in Nederland niet zulke
geweldige ervaringen heeft met
boerendemonstraties (zie de uit de
hand gelopen acties van varkens-
boeren die een overheidsgebouw
bezetten en dossiers ontvreemd
den). „Bovendien hebben de minis
ters in Brussel nauwelijks iets ge
merkt van de betogingen en de
nadruk in de media is komen te lig
gen op de onlusten", zei Hage. Van
Outryve meende dat het wel dege
lijk was opgevallen bij de bewinds
lieden. „Ik heb Nederland een beet
je gemist." Voorzitter Hage besloot
met: „Die zullen we in onze zak ste
ken."
5300 gulden (extra vergaderingen
enzovoort) en ook de fusie tussen
ZMO, GLTO en NCB tot de ZLTO.
samen met overleg over de ziekte
phytophthora creëerden een schade
post van meer dan 1200 gulden. De
totale rekening kwam daarmee op
ruim 37.000 gulden. Overigens ver
wacht penningmeester L. de Oude
het bedrag voor de wateroverlast te
rug te krijgen uit een vergoeding via
de ZLTO. Voor dit jaar is een begro
ting van meer dan 42.000 opgesteld.
Grootste post is daarbij de bestuurs
kosten (22.000 gulden). De afdeling
heeft overigens een eigen vermogen
van ruim 212.000 gulden.
Op Walcheren is men ermee bezig.
Zo'n LOP kost in totaal ongeveer
60.000 gulden. Het probleem is dat
de gemeente Tholen zegt: 'Wij ho
ren wel bij de VZG, maar als we
jullie subsidie geven, komen er
straks anderen ook om geld vragen.
Dus we doen het niet.' En daardoor
hebben we nu al een jaar verspeeld,
want in de landbouw zet je zulke
dingen in de winter op stapel. Van
het voorjaar tot het najaar is daar
geen tijd voor. En de provincie wil
alleen meedoen, als de gemeente
ook een derde betaalt", zegt De Ou
de. Voorzitter E. Hage sprak maan
dagavond op de jaarvergadering van
de ZLTO-afdeling nog de hoop uit
dat de belangstelling die de provin
ciale politiek op dit moment voor de
landbouw heeft, ook tot het ge
meentehuis van Sint-Maartensdijk
zal doordringen.
Crohn en Colitis Ulcerosa. De af
deling Zeeland van de Crohn en Co
litis Ulcerosavereniging Nederland
houdt woensdag een bijeenkomst in
hotel Terminus in Goes. Deze avond
- die om half acht begint - is be
stemd voor nieuwe leden.
mest en olie. Hij sprak overigens niet
alleen over verzekeren, maar ook over
het opheffen of verminderen van risi
co's.
Francke behandelde het mineralen
aangifte systeem (minas), waarop el
ke agrarische ondernemer zijn bemes-
tingsbeleid moet afstemmen. Kosten
besparende maatregelen zijn nodig,
want de richtlijnen worden aange
scherpt. Zo zullen er voor schapen en
meststieren in 2000 ook geen vrijstel
lingen meer gegeven worden. En wie
wel vrijgesteld is, dient voor controles
dier- en grondkaarten voor handen te
hebben. Uenk zag in minas voor de
akkerbouwer overigens veel meer een
kans dan een bedreiging. De akker
bouwer kan met zijn grond namelijk
andere agrarische ondernemers de
helpende hand bieden om hun mest
problemen op te lossen.
Na de drie inleidingen volgde er nog
een korte discussie, waarna de be
langstellenden zich tegoed konden
doen aan een buffet. Het programma
was ook al om half zeven begonnen.
Behalve dat ongebruikelijke tijdstip
had directeur A. Slieker ook de vrou
wen van de boeren uitgenodigd.
„Man en vrouw zijn immers het beste
voorbeeld van samenspel, het thema
dat de Rabobank in het jubileumjaar
1998 heeft gelanceerd en dat voor de
Rabobank Sint-Annaland-Poortvliet
het begin is van continue samenspel
met leden en klanten." Volgens Slie
ker hadden zich buiten de leden en
klanten nog mensen spontaan aange
meld die deze agrarische voorlich
tingsavond niet wilden missen. Ge
zien de grote animo - .we vinden het
bijzonder verheugend dat we stoelen
moeten bijzetten' - concludeerde de
bankdirecteur een goede formule te
hebben gevonden, geheel passend in
de visie 2000 die het bestuur heeft
vastgesteld. Hij kondigde aan, dat er
nog meer van deigelijke activiteiten
georganiseerd zullen worden.
Aan de Oudelandsedijk tussen Stavenisse en Sint-Annaland wachten oude rioolhuizen op hun nieuwe bestemming.
De boeren verbouwen geen voedsel meer, maar slechts grondstoffen, aldus journalist Van Outryve.
3 «gs§
t
