Moerland maakt laatste proefrit
Verbutgh u
'De laatste jaren dacht ik vaak:
bij wie zou de ellende nu weer zijn'
WEERPERIKELEN
Januari zeer zacht en
zonnig, maar veel wind
Drie dozijn inwoners
worden honderd jaar
Brandweerman uit Stavenisse moet er na 24 jaar mee ophouden
M. Potappel na ruim 34 jaar afgezwaaid bij brandweer Tholen
Donderdag 11 februari 1999
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Ondanks het winterse einde was januari uitzonderlijk
zacht en warm. De normale maandtemperatuur bedraagt
3,2 graden en nu kwamen we uit op 5,2 graden. Januari
was ook weer nat met 72,4 mm neerslag tegen 60 mm
normaal. Maar ook de zon was vele uren meer te zien
dan het gemiddelde van 50, namelijk 77 uren. Volgens de
weermannen L. van Driel uit Sint-Maartensdijk en J.
Stouten uit Sint-Philipsland was er ook veel wind in de
eerste maand van 1999.
Jarig Halt wil
meepraten over
St.-Annaland en
hangplek Tholen
Schutse en Ten Anker
„Dit was dan de laatste
keer", zegt J. Moerland als
hij de accu van de brand
weerauto onder stroom zet
in de kazerne van Stave
nisse. Hij is net terug van
de wekelijkse proefrit.
Moerland werd vorige
week 55 en dan zit het er
voor een brandweerman
op. Eigenlijk gaat zijn ont
slag op 1 maart in, maar
zolang wacht de Stavenis-
senaar niet. In de week van
zijn verjaardag bezoekt hij
voor het laatst een oefe
ning en zet daarmee een
punt achter zijn carrière.
Niet aangenaam
Ruggen sneeuw
Sloep
Chinezen
Speldenprik
Straalstroom
Zon en kou
voorh«»n Crusio
specialisten in
- Computersnetwerkensystemen op maat
- tii-eni audio(speciale luisterruimte
- Beeld en geluidsystemen door heel uw huis
- Eigen technische dienst en service afdeling.
Januari
Mevr. Van Vossen-Rijstenbil oudste deze eeuw
Bij het bereiken van de 55-jarige leeftijd heeft J. Moerland de Stavenisser brandweer vaarwel gezegd.
Het Halt-bureau Ooslerscheldebek-
ken wil advies gaan geven over de
oplossingen van de problemen in het
uitgaansleven te Sint-Annaland en de
aanleg van een jongerenontmoetings
plaats in Tholen. Dat zegt coördina
tor mevr. S. de Kocijcr van Halt. De
organisatie bestaat tien jaar. Het Halt
bureau verzorgt alternatieve straffen
voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar
die zijn aangehouden voor kleine de
licten. ..Wc begonnen met 50 verwij
zingen in een kleiner gebied dan nu.
Momenteel zitten we op ruim 300
verwijzingen in een regio met
150.000 inwoners (Tholen, Sint-Phi
lipsland, de Bevelanden en Schou-
wen-Duiveland)", zegt mevr. De
Koeijer. „Ik denk dat de harde groei
er nu wel uit is. Tholen heeft elk jaar
zo rond de 30 verwijzingen."
De delicten waarvoor jongeren naar
Halt verwezen kunnen worden (in
plaats van een boete en een strafblad)
zijn kleinere zaken. „In Tholen gaat
het in de meeste gevallen om vernie
ling en diefstal. Normaal gesproken
is er weinig graffiti en heling en zelfs
weinig vuurwerkdelicten, hoewel dat
laatste dit jaar weer hoger lag", zegt
mevr. De Koeijer. „We hebben als
uitgangspunt dat de straf te maken
moet hebben met het delict. Het liefst
gaan we ook terug naar de plek waar
het gebeurd is. Dus iemand die een
winkeldiefstal heeft begaan, gaat in
diezelfde winkel helpen. Soms kan
dat niet en soms is het ook niet wen
selijk om terug te gaan. Van geval tot
geval wordt bekeken wat de straf
wordt." Halt heeft veel plaatsen om
straffen uit te voeren. „We hebben
bijvoorbeeld een keer jongeren een
keuken laten schoonmaken die ver
scheept moest worden van Tholen
naar Polen", zegt de coördinator.
■Van de jeugd die bij Halt terecht
komt, keert tien procent nog een
tweede keer terug (drie keer mag
niet) en zo'n zelfde aantal gaat door
op het verkeerde pad. Halt gaat dit
jaar alle basisscholen materiaal aan
bieden en daarnaast worden gastles
sen gegeven. Op Tholen heeft Halt
ook met het Scheldecollege overleg
en er worden soms gastlessen en
voorlichting gegeven.
De gegevens over Nederlanders die
100 jaar of ouder worden, worden al
vele jaren verzameld door de heer
F.M.H. van Dam uit Barneveld.
Momenteel ordent hij die in map
pen per gemeente. Voor Tholen
heeft hij elf mannen en 25 vrouwen
geregistreerd. Dat zijn mensen die
binnen de gemeente woonden op
het moment dat ze honderd (of ou
der) werden. Liefst drie inwoners
zijn in deze eeuw 105 jaar oud ge
worden. Met een leeftijd van 105
jaar en 226 dagen was mevr. C.W.
van Vossen-Rijstenbil (Oud-Vösse-
meer 1891, Sint-Annaland 1996) de
oudste, de anderen waren J.W. Rijs-
tenbil (Oud-Vossemeer 1871, Poort
vliet 1976) en M.J. Moerland (Sint-
Annaland 1882-1987). Deze beide
mannen waren, toen ze overleden,
respectievelijk de oudste man van
Nederland en van Zeeland.
Dertien Thoolse eeuwelingen over
leden binnen een jaar na hun hon
derdste verjaardag. K. van de Sande
uit Tholen was slechts 49 dagen een
eeuw oud, hij overleed in februari
1962. Toen mevr. Luijk-Heijboer in
maart 1914 overleed, had ze in haar
leven een hele rij Nederlandse
staatshoofden meegemaakt. Gebo
ren in maart 1813, op een moment
dat ons land nog deel uitmaakte van
het Franse keizerrijk onder Napole
on (pas negen maanden later werd
Willem I uitgeroepen tot souverein
vorst), leefde ze achtereenvolgens
onder drie koningen (Willem I, II en
III), regentes Emma en koningin
Wilhelmina.
Op dit moment wonen in de ge
meente Tholen drie mensen van 100
jaar of ouder: mevr. M.H. van Dij-
ke-Verkerke (1896) en en mevr. H.
Rijstenbil-Zeedijk (1899) in de
Schutse en mevr. W.G. Geluk-Bie-
rens (1898) in Ten Anker. Verder
zijn vier inwoners in 1900 geboren.
Geboren Tholenaren die naar elders
verhuisden en daar deze mijlpaal
bereikten, zitten natuurlijk wel in
Van Dams verzameling maar dan
bij de gemeente waar ze toen woon
den. Dat is voor onze streek van be
lang omdat mensen soms naar be-
Op toerbeurt maken drie leden van de
blusgroep Stavenisse wekelijks een
korte rit met brandweerauto 4333. Ter
controle, want als er een calamiteit is
mag het voertuig niet haperen. Tij
dens zo'n proefrit is dat Moerland
overigens wel een keer overkomen,
vertelt hij. De in 1996 aangeschafte
auto was nog maar enkele maanden
oud toen hij er tussen Stavenisse en
Sint-Annaland, op een dijk de brui
aan gaf. „Het bleek dat er een moertje
los zat bij de brandstofpomp. Dat zie
je niet en je rekent er bij zo'n nieuwe
auto ook niet op."
Eens per drie weken een rit maken is
nog wel te doen. maar er is een tijd
geweest dat Moerland wekelijks in
het geweer moest komen. „Toen wa
ren we met tweeën en stonden er hier
ook twee auto's, namelijk nog een
voertuig van de regio", vertelt de Sta-
venissenaar. Hij kwam 24 jaar gele
den bij de brandweer, daarvoor -
evenals zijn buurman - gevraagd door
Bram van Prooijen. „Er was op dat
moment een chauffeurstekort, dus
mocht ik binnen een jaar mijn rijbe
wijs halen op kosten van de gemeen
te." Na een rijles of wat bij Van Haaf-
ten werd het begeerde papiertje
verkregen en zo was Moerland
chauffeur/pompier. „Tegenwoordig
moet je daar de nodige papieren voor
hebben; de eisen zijn flink aange
scherpt."
In een kleine plaats als Stavenisse valt
het niet mee om de blusgroep op vol
doende sterkte te houden. Je moet ge
noeg mensen hebben die in de buurt
werken, zodat ze te allen tijde oproep-
jaarden- of verpleeghuizen elders
vertrokken. In de Vossemeren te
Nieuw-Vossemeer bijvoorbeeld
overleed anderhalve week geleden
mevr. D. Schot-van Duivendijk op
de leeftijd van 104 jaar en tien
maanden. Zij kwam uit Tholen.
Ook mevr. H. Wagemaker-Bartels
(1880-1986) uit Anna Jacobapolder,
J.L. Niemantsverdriet uit Poortvliet
(1891-1992) en L.J. Havermans uit
Oud-Vossemeer 1890-1991woon
den in het bejaardentehuis in de
Brabantse plaats.
De lijst van overige Thoolse eeuwe
lingen ziet er als volgt uit. De heer
Van Dam (tel. 0342-414778) zoekt
van twee van hen nog een foto:
mevr. Luijk uil Stavenisse en mevr.
Stormezand uit Oud-Vossemeer.
Stavenisse: M. Luijk-Heijboer
(1813-1914); M. Moerland (1874-
1975).
Oud-Vossemeer: A. Stormezand-
van Houdt (1826-1926); J.P. Rijs-
tenbil-van der Wcrff 1897-1997
Poortvliet: H.C. Koppenhol-Grijs
(18^3-1953); J.P. Gebraad (1862-
1965); J.P. Anthonisse (1862-1963);
J.W. Rijstenbil (1871-1976); M.W.
Goudzwaard (1881-1984).
Scherpenisse: B. Quaak-de Graaf
(1858-1961); mej. M.M. Bruijnzeel
(1863-1965).
Tholen: K. van de Sande (1862-
1962); S. Meulenberg-de Vos (1872-
1974); mej. H.E. van Dijk (1878-
1978); PC. Bijl (1884-1985); J.
Overbeeke-Geuze (1893-1993); J.P.
Potappel-Deurloo 1898-1998).
Sint-Philipsland: M.I. Beurkens-
Mol (1863-1965); J. den Braber-
Verwijs (1870-1972); D. den Bra-
ber-Quist (1882-1982).
Sint-Annaland: N. Hartog-Keur
(1873-1975); L. Theunisse (1875-
1975); M.J. Moerland (1882-1987);
G. van der Gouwe-Geene (1884-
1986); M. Heijboer-van Vessem
(1887-1988); C.W. van Vossen-Rijs
tenbil (1891-1996).
Sint-Maartensdijk: P.C. Manneke
(1876-1978); M.C. Franke-Huijssen
(1880-1982); S. Scherpenisse-Priem
(1882-1984); J. Menheere-Geuze
(1884-1988); J.M. Koopman-Bijl
(1888-1991); M.A. van Beveren
(1889-1992); R.C. van Damme-van
Popering 1895-1996).
baar zijn. Voor Moerland geen pro
bleem: hij werkt al vanaf de school
banken - 'in oktober was ik er veertig
jaar' - bij de gebroeders Van Beveren
in de bloembollen en bloemen. „De
spoeling wordt dunner. Het kan ook
zijn dat mensen aanhikken tegen het
volgen van cursussen." De Stavenis-
senaar geeft een voorbeeld van de
krapte: vorig jaar belandde in de
Scheldseweg een auto in de sloot en
kon de blusgroep met slechts drie
mensen uitrukken. „De rest kwam
wel achteraan met eigen auto's."
Tijdens het gesprek stuurt Moerland
de brandweerauto door de Poststraat
het dorp uit en volgt de provinciale
weg. Via de rotonde bij Poortvliet
gaat het over de Paasdijkweg en de
Engelaarsdijk langs Scherpenisse te
rug naar de kazerne aan de Julianas-
Potappel kwam met groot verlof uit
militaire dienst en vernam toen dat hij
op een lijst stond voor de B.B. (be
scherming bevolking). „Ik heb me
snel bij de brandweer gemeld, waarbij
ik overigens nog wel vrijwillig BB'er
moest worden want dat was toen zo",
vertelt hij. Met L. Deurloo, G. Akers-
hoek, P. Schot, G. de Kok en K. La-
ban kreeg hij les van de toenmalige
commandant Arie van Dijke. „In die
tijd werd net de verplichte keuring in
gevoerd en dat leidde ertoe dat nogal
wat brandweerlieden afgekeurd wer
den. Daarom hadden ze nieuwe men
sen nodig."
Zijn eerste brand weet Potappel zich
niet meer te herinneren: „Ik heb er de
afgelopen tijd vaker over zitten den
ken." Wat hem wél nog bij staat, is de
brand bij cafetaria De Fuik. „Dat was
's nachts van zaterdag op zondag. Ik
werkte bij het waterschap en had toen
net dijkwaeht. Thijs Schot kwam
waarschuwen." In die tijd was de
brandweerkazerne op het hoekje van
de Wal en de Kaaij gevestigd, waar nu
het clubhuis is van watersportvereni
ging De Kogge. De brandweerauto
stond naderhand ook nog bij Contant
in de Molenvlietsestraat. „Ik heb ook
heel wat boerenschuren in vlammen
zien opgaan, zoals bij Van der Slikke
aan de Kadijk. En van de Laatste
traat in Stavenisse. De wagen zit
comfortabel. Moerland is, met andere
leden van de groep, betrokken ge
weest bij het bouwen van de auto. „Ik
ben een paar keer mee geweest naar
Groningen. En daar hebben we de au
to ook opgehaald toen hij klaar was,
dus hadden we meteen een mooie
rit."
De eerste uitruk van de Stavenisse-
naar was niet spectaculair. „De groe
ne keet, op de zeedijk bij de Irenehoe-
ve aan de Keetenweg, was door
spelende kinderen in brand geraakt.
Het waterschap sloeg er zandzakken
en palen op. Het is niet eens uitge
brand", herinnert hij zich. De groep
Stavenisse komt meestal maar een
keer of 6 per jaar in actie, maar 1998
was een topjaar met 13 uitrukken.
Grote branden die Moerland zich her
innert. zijn die bij timmerfabriek de
Pluimpot in Sint-Maartensdijk en bij
de veiling in Sint-Annaland. Maar
Stuiver, bij Goorden. Een goede ken
nis van me en dan doet zoiets best
zeer."
Zijn debuut als chauffeur zal Potappel
niet snel vergeten. „Dat was op 2 ja
nuari 1969 's morgens, toen er brand
was bij Verduit op het Oudeland.
Chauffeur Thijs de Laater was niet
thuis en daarom moest ik opeens rij
den. terwijl ik nog nooit achter het
stuur van de brandweerauto had geze
ten. Ik moest dan ook nog zoeken hoe
die gestart kon worden. Onderweg op
de smalle polderwegen lagen ruggen
sneeuw en het was glad. Maar we zijn
er gekomen." Tholen beschikte toen
over een opvallende gele Ford - 'je
moest double clutchen en dat had ik
gelukkig in dienst geleerd' - en een
3000-1iterpomp. In de jaren zeventig
kwam er een nieuwe wagen en begin
jaren negentig opnieuw. „Die laatste
is in Geldermalsen gebouwd. Aan de
inrichting en indeling daarvan heeft
onze blusgroep het nodige bijgedra
gen". vertelt hij. Inmiddels was aan
de Grindweg, de oude oprit naar de
brug, een nieuwe kazerne verrezen en
ook dat was een hele verbetering.
Ten aanzien van opleidingen bleef
Potappel wat achter bij de rest van het
ook andere, trieste, voorvallen. „Zo
als het zoeken naar een vrouw die
verdronken was. Dat soort dingen,
branden met slachtoffers, blijft je al
tijd bij. Het is niet aangenaam." Druk
in de weer was Stavenisse in septem
ber bij de wateroverlast. Niet in het
eigen dorp, maar met name in Sint-
Philipsland. „We zijn daar al meteen
zondagnacht (toen de regenval begon
- red.) heengegaan en kwamen er
donderdags voor de laatste keer. Hele
dagen en nachten zijn we er bezig ge
weest. En ook nog enkele uren in
Sint-Annaland."
Aan brandweerwedstrijden heeft
Moerland ook altijd graag meege
daan. „Vanaf het begin ben ik meege
gaan. Het was leuk en je leerde bo
vendien van de fouten die je maakte."
Elke veertien dagen wordt er door
korps. Zijn leeftijd en functie zullen
daarbij een rol hebben gespeeld.
Maar hij noemt het een goede zaak
dat voor een brandweerman allerlei
diploma's vereist zijn. gezien de ta
ken bij hulpverlening en rampenbe
strijding. Ook de periodieke keurin
gen - vanaf je vijftigste gebeurt dat
jaarlijks - vindt hij belangrijk. Bij de
groep Tholen is het tot op heden geen
probleem geweest om voldoende
mensen te vinden. Een blusgroep telt
zestien mensen, in feite een dubbele
bezetting want een ploeg bestaat uit
acht brandweerlieden. Door zijn ver
huizing naar de Kettingdijk was Pot
appel de laatste jaren niet altijd meer
de vaste chauffeur. „Ik woon 3,5 kilo
meter buiten Tholen, dus dan ben je
bij een alarm niet zomaar bij de ka
zerne. Daarom reed ik dan meestal
zelfde brandweerauto achterna." Zijn
werk als pompier lette nauw, blijkt uit
de uitleg: „Je moest goed opletten dat
er niet teveel druk op de slangen
kwam, want die zouden kunnen klap
pen."
Het brandweervak heeft Potappel
ook als een hobby gezien. „Mijn
werk bij de provincie ging altijd voor.
daarvoor heb ik moeten tekenen.
Maar aan oefeningen deed ik regel
matig mee. Twaalf op een jaar was
verplicht en ik kwam meestal aan 17
of 18." Vroeger zat je op een brand te
wachten, vertelt de Tholenaar. „Maar
de laatste jaren absoluut niet. Als dan
Stavenisse geoefend, maar die fre
quentie zal opgevoerd moeten wor
den. stelt de brandweerman. „Het
moeten veertig oefeningen op een
jaar worden. Dat is veel. want het gaat
immers om vrijwilligers." Moerland
kijkt met plezier terug op zijn periode
bij de brandweer: „Ik heb het graag
gedaan, je moet het zien als een hob
by."
Terug in Stavenisse rijdt hij de auto
voor het laatst de garage in en koppelt
de pomp weer aan. Kijkt dan even
naar de sloep die ook binnen ligt.
„Die wordt nauwelijks meer gebruikt
Wc zijn er nog eens mee uitgevaren
naai' het jacht van een Duitser, dat op
hel Scheldt zonder benzine lag. Het
sprxikte behoorlijk op het water en
dat benauwde de Duitser behoorlijk.
Hij ging op de bodem van de sloep
zitten, die onder water stond", lacht
de afzwaaiende brandweerman uit
Stavenisse.
m'n pieper ging, dacht ik: bij wie zou
de ellende nu weer zijn." Dat had ook
te maken met de vele keren dat de
brandweer voor ongevallen moest
uitrukken. „Op de Thoolse brug, in
de Gecrweg en de Duivekeetseweg
bijvoorbeeld." Als er slachtoffers te
betreuren zijn, grijpt je dat altijd aan,
stelt Potappel. Aparte ervaringen
noemt hij de berging van de ver
moorde Chinezen, die in de Hikse-
kreek bij Oud-Vossemeer werden ge
vonden ('Daar kwam ik voor m'n
werk toevallig langs'), maar ook de
eerste keer dat de traumahelikopter
op Tholen werd ingezet. Dat was
toen een Vossemeerse tussen een
aardappelrooier bekneld raakte. Bij
het blussen van de villa Nieuw-Mo-
lenvliet was de groep Tholen zelfs op
televisie te zien. „En op fruitbedrijf
Vrouw Belya heb ik nog een vracht
auto met brandend dekzeil naar bui
ten kunnen rijden." Bewust artikelen
en foto's verzameld heeft Potappel
nooit. Maar van zijn collega's kreeg
hij enkele leuke collages waarop
hoogtepunten te zien zijn. Hij is er
merkbaar mee in zijn sas.
In de groep heeft hij het best naai" de
zin gehad. „Al werd ik, samen met
Leen Deurloo. wel de oudste en dan
is het toch heel anders." Hij werd ook
nog wcleens geplaagd naar aanlei
ding van een schoorsteenbrandje bij
hem thuis, een paar jaar geleden.
„Tegen dat de brandweer er was, had
ik het zelf al gedoofd. Dat heb ik
vaak aan moeten horen", lacht de
oud-brandweerman.
Op de eerste dag van het nieuwe
jaar was het overwegend zonnig. De
temperatuur kwam net boven de
tien graden. Maar het bleef niet zo
mooi. In het weekeinde van 2 en 3
januari veranderde het weer. Het re
gende geruime tijd en ook de win
nam flink toe, vooral op de zondag.
Tegen de avond kwamen er wind
stoten voor van kracht 9 uit het
zuid-zuidwesten. Het bleef zacht. In
de eerste helft van de nieuwe week
deed de temperatuur er nog een
schepje bovenop. Met 14 graden
leek het wel eind april, in plaats van
januari. Vorst zat er voorlopig niet
in. De depressies volgden elkaar in
snel tempo op. Maandag de 4e was
een sombere, regenachtige dag met
als enige voordeel dat de wind een
stuk minder straf was dan voorgaan
de dagen. Na wat regen in de nacht,
was dinsdag een mooie dag met
flinke zonnige perioden. De tempe
ratuur kwam uit op 13,3 graden en
dat is erg hoog voor januari, zelfs
lente-achtig. Opvallend was ook de
hoge nachttemperatuur van 11 gra
den en dat in hartje winter. Deze
waarden komen we normaal pas
eind mei of begin juni tegen. Het
kwik zou deze nacht rond het vries
punt hebben moeten liggen. Voor
woensdag 6 januari stond er nog
zo'n mooie dag op het programma,
maar het weer veranderde van lente-
naar herfstachtig. In de nacht van
woensdag op donderdag viel de eer
ste regen. Donderdag was het over
dag nog lang droog met wat zon. In
de avond begon het opnieuw te re
genen met een toenemende westen
wind, kracht 6. De temperatuur ging
flink omlaag naar meer normale
waarden.
Vrijdag 8 januari waren er naast
wolkenvelden ook zonnige perioden
en in de avond draaide de wind naar
noordelijke richtingen. Een niet al
te sterk hogedrukgebied zorgde er
voor dat koudere lucht uit Scandi
navië onze kant op kwam. De wind
nam sterk af en was niet meer dan
zwak tot matig. In het weekeinde
ging de temperatuur verder omlaag
met 's nachts lichte vorst. We waren
in een heel snel tempo van de lente
weer terug in een winterse sfeer. De
ontwikkelingen in de luchtdrukver
deling waren echter van dien aard
dat het winterweer niet lang zou du
ren. Het was niet meer.dan een spel
denprik. Zaterdag 9 en zondag 10
januari waren mooie, droge dagen
met veel zon. Na weer een nacht
met lichte vorst, was ook maandag
weer een schitterende, zonnige dag.
Er was één verschil met de dagen
ervoor; er stond meer wind waar
door het veel kouder aanvoelde. In
de nacht van maandag op dinsdag
was er lichte dooi als inleiding op
de definitieve dooiaanval op dins
dag. Tegen de avond naderde vanuit
het westen een front met sneeuw die
in de late avond overging in regen.
Toch werd het voor het eerst deze
winter, een witte wereld. Dat lever
de gladde wegen op. De wind joeg
met kracht 7 de sneeuw door de
straten waardoor het veel weg had
van een mini-sneeuwstorm. Rond
half negen 's avonds was het ergste
weer voorbij. De temperatuur kwam
boven nul en de korte periode met
vorst behoorde weer tot het verle
den. De rest van de week bleef het
weer herfstachtig met perioden met
regen. Woensdag 13 januari was er
naast wolkenvelden ook wat zon te
zien.
Als het in de winterperiode niet
vriest, is er niets anders te verwach
ten dan herfstweer. In de hogere at
mosfeer was er weer een straal
stroom ontstaan. Dan is het
weerbeeld duidelijk: depressie na
depressie. Donderdag 14 januari
zaten we nog net voor de eerste de
pressie waardoor het droog bleef
met flinke zonnige perioden. De
temperatuur kwam uit op 7 graden
en dat is niet slecht voor midden ja
nuari, maar de wind maakte dat het
kouder aanvoelde. Ten noorden van
Schotland was een zeer diepe de
pressie aangekomen van 928 hecto-
pascal (Hpa). Dat leverde donder
dagavond en -nacht regen en wind
op. De depressie begon vrijdag
steeds meer wind op te leveren en
in de nacht liep dat uit op een zuid
westerstorm met regen. Zaterdag
was er ook nog veel regen en wind.
Om zeven uur werd er 9,6 mm
neerslag afgetapt. De wind was
toen inmiddels wat gaan liggen.
Zondag de 17e zag er een stuk
vriendelijker uit. Het bleef droog
en later op de dag brak de zon af en
toe door. De temperatuur bleef op 7
graden steken. Tussen de depressies
door, deed de zon maandag goede
zaken. In de dagen die volgden,
ging het roer weer om. Er was over
wegend veel bewolking met af en
toe wat regen en perioden met veel
wind. Het kwik steeg weer naar de
voor deze maand hoge waarde van
11 graden en ook 's nachts kwam
de temperatuur niet beneden de 8
graden. Vrijdag de 22e breidde een
rug van hogedruk zich over onze
streek uit. Hierdoor kwam er meer
rust in de atmosfeer. Na eerst mist
in de ochtend, brak de zon af en toe
door. De temperatuur zakte weer
wat af naar 6 graden. In de nacht
kwamen we dicht bij het vriespunt.
Wind was er weinig waardoor de
mist langer bleef hangen. Het zag
ernaaruit dat het rustige, grijze
weer snel voorbij zou zijn. Depres
sies met bijbehorende fronten, kwa
men onze kant uit. Zaterdag 23 ja
nuari begon nog met mist. Later in
de middag begon de wind toe te ne
men vanuit het zuiden en het was
gedaan met de mist. In de nacht van
zaterdag op zondag regende het.
Zondag was weer een grijze dag
met af en toe motregen en een
krachtige zuidwesten wind. Maan
dag was er veel wind, regen en we
derom een zeer hoge temperatuur
van 11,5 graden. Dinsdag de 26e
begon droog met wat zon, later
kwamen er echter enkele buien en
in de avond en nacht was er op
nieuw regen van een frontale sto
ring. Er stak een krachtige, gure,
noordwestenwind op. De tempera
tuur kwam niet hoger dan 8 graden
en tot het weekeinde bleef het zeer
wisselvallig weer met perioden met
regen.
Er waren tekenen dat bij de over
gang van januari naar februari in het
weekeinde zich een hogedrukge
bied ging vormen boven Scandina
vië. Dat betekende dat de deur van
de diepvrieskou die boven deze lan
den aanwezig was, op een kier
kwam te staan. Koudere lucht
kwam onze kant op. Toch waren de
vooruitzichten op een wat langere
vorstperiode niet groot. De 5-daag-
se verwachting gaf aan dat het na
het weekeinde weer zachter zou
worden, dit misschien tot teleurstel
ling van de schaatsliefhebbers.
Donderdag 28 januari was er eerst
veel bewolking met regenbuien. La
ter in de middag vielen er nog enke
le buien met daarin soms hagel. In
de avond klaarde het vanuit het
noorden op als inleiding op droger
en kouder weer. De wind draaide
naar het noordoosten en was zwak
tot matig. Doordat er weinig bewol
king was, kreeg de zon meer ruimte.
Vanaf vrijdag ging het 's nachts
overwegend licht vriezen. OVerdag
bleef het kwik rond het vriespunt
zitten. Het eerder genoemde hoge
drukgebied (met een kerndruk van
1042 Hpa) verplaatste zich zuid
waarts en kwam boven ons land tot
stilstand. Zaterdag 30 en zondag 31
januari waren dan ook prachtige,
zonnige dagen. Omdat er weinig
wind stond, was het buiten zijn heel
aangenaam. Februari slaat inmid
dels weer een somberder toon aan
met nu en dan sneeuw.
Antwerpsestraat 12 - 14 - 16
4611 AG Bergen op Zoom
tel. OI64 - 237940 fax 245360
Advertentie LM.
St.-Philipsland
St.-Maartensdijk
Temperatuur
Gemiddelde temperatuur
5,2
5.7
Gemiddelde maximum temperatuur
7,7
7.9
Gemiddelde minimum temperatuur
2,9
3,5
Hoogste maximum temperatuur
13,3(5)
13,0(5)
Laagste maximum temperatuur
1.8(12)
1.6(10)
Hoogste minimum temperatuur
8.6(5)
9,0(5)
Laagste minimum temperatuur
-4,3 (30)
-4,1 (30)
Aantal uren zonneschijn
Tl
80
Aantal vorstdagen
8
6
Aantal vorsturen
81
66
Dagen met lichte vorst tot -5 °C
8
6
Koudegetal van Hellmann
-3,0
-1,6
Neerslag
Aantal dagen met neerslag
23
25
Aantal dagen met hagel
1(28)
-
Aantal dagen met sneeuw
1(12)
1(12)
Hoogste etmaalsom
9.6(16)
9.8(3)
Totaalsom
72,4
71,9
Atmosfeer
Gemiddelde luchtdruk
1013
1013
Hoogste luchtdruk
1042 (30.31)
1043(30,31)
Laagste luchtdruk
992 (3)
992 (3)
Laagste luchtvochtigheid
54(30)
48(30)
Aantal dagen met mist
3
2
Gemiddelde windsnelheid
5,5 m/sec
5,2 m/sec
Hoogste windsnelheid
23,2(3)
25,0(16)
De getallen tussen haakjes zijn de data.
Deze eeuw hebben op Tholen en Sint-Philipsland 36 mensen de leeftijd
van 100 jaar hereikt. De eerste was mevrouw M. Luijk-Heijhoer uit
Stavenisse, in juli 1913; de laatste mevrouw H. Rijstenbil-Zeedijk te
Sint-Annaland, in januari van dit jaar. Slechts twee van de 36 bereikten
deze respectabele leeftijd in de eerste helft van de twintigste eeuw.
Bij het afscheid kreeg M. Potappel van zijn collega's een fotocollage als aandenken.
Met zessen traden ze in de zomer van 1964 toe tot de brandweer van
Tholen. Als voorlaatste van die groep is M. Potappel nu afgezwaaid. De
chauffeur/pompier kreeg per 1 september functioneel leeftijdsontslag
omdat hij 55 is geworden. „In het begin mis je het natuurlijk wel, maar
het is me achteraf meegevallen", zegt de Tholenaar.
