„Je kunt kinderen beter leren zwemmen
dan ze verbieden bij 't water te komen"
Iferburah
„Normen en waarden niet los te koop,
maar gebaseerd op levensovertuiging"
„Geel-groen hart met paarse
vlekken en zwarte stippen"
Werkbezoek
CDA in Tholen
Leider SGP-statenfractie W. Kolijn spreekt in Sint-Philipsland:
Donderdag 4 februari 1999
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Het Thoolse CDA zal het vanaf 16 februari met een an
dere voorzitter moeten doen. E.Ph. Nieuwkerk doet dan
afstand van de troon. Wie de nieuwe kroonprins wordt, is
nog niet bekend, maar wel dat het een 'waardig opvolger
zal zijn'. Nieuwkerk verlaat na veertig jaar de actieve
politiek en neemt plaats langs de zijlijn.
CDA-voorzitter E.Ph. Nieuwkerk neemt na 40 jaar afscheid van politiek
'Als het CDA er niet
zou zijn, zou ik VVD
of PvdA stemmen'
Orthodoxer
Het was bepaald niet druk
op de verkiezingsbijeen
komst die de SGP-staten-
kring Tholen en Sint-Phi-
lipsland donderdagavond
belegde. In het verenigings
gebouw van de Oud Gere
formeerde Gemeente in St.-
Philipsland kwamen 23
belangstellenden, inclusief
statenleden en bestuur.
Maar dat is volgens Kolijn
niet erg. Hij sprak over nor
men en waarden en gaf aan
dat de SGP inzet op een ze
tel in gedeputeerde staten.
Werkkampen
Slangen en wespen
Democratische plicht
Stofje in de zon
Waterhuishouding
De 'C'
Het Sint-Annalandse SGP-
statenlid G.D. Roeland wil
van Zeeland geen provin
cie maken met alleen maar
recreatie en landbouw. Dat
bepleitte hij donderdag
avond op een verkiezings
bijeenkomst van de SGP in
Sint-Philipsland. Zijn be
toog kwam neer op 'van
alles met mate, maar met
de nadruk op landbouw.'
Transportmiddel
Vitaal blijven
'Ik ben met een
mooie vrouw uit
geweest, maar niet
verliefd geworden'
VVD-statenlid
mevr. Polderman
in politiek forum
voorh«en Crusio
b.V.
specialisten in
- Computersnetwerkensystemen op maat
- Hi-end audio(speciale luisterruimte).
- Beeld en geluidsystemen door heel uw huis.
- Eigen technische dienst en service afdeling.
SGP-statenlid Roeland wil van alles een beetje
Scheidend CDA-voorzitter E.PhNieuwkerk - immer goedgemutst - bracht ondernemingsgeest en politiek tezamen en verpakte dat in een
fraai papiertje of zoals hij zelf zegt 'een interessant voertuig'.
Zoals de vader van Dik Trom over
zijn zoontje zei: 'Het is een bijzon
der kind en dat is 'ie', kan datzelfde
gerust gezegd worden van Evert
Philippus Nieuwkerk uit Poortvliet.
Niet dat hij een kind is, want de 72-
jarige heeft levenservaring genoeg,
maar de man van de beeldspraken is
meer dan één opzicht bijzonder.
Niet in de laatste plaats vanwege
zijn welbespraaktheid, maar ook
vanwege het feit dat hij veertig jaar
een bindende factor is geweest bin
nen de Thoolse en Zeeuwse christe
lijke politiek. De uit Krabbendijke
afkomstige Nieuwkerk is van huis
uit banketbakker. In Poortvliet zette
hij Nieuwkerks banketfabriek op
die later IBC (internationale banket
combinatie) werd. Maar uiteindelijk
werd het een verpakkingsbedrijf:
Budelpack, dat inmiddels een turbu
lente groei heeft doorgemaakt en
steeds verder uitbreidt. Het bedrijf
heeft bij Nieuwkerk altijd voorop
gestaan en dat zorgde ervoor dat hij
nooit een full-time baan in de poli
tiek nam. Toch speelde hij het klaar
om veertig jaar lang een bestuurs
functie in de politiek te vervullen.
Een kwestie van talenten benutten,
vindt Nieuwkerk. „En dat wil niet
zeggen datje altijd alles moet doen.
Als je maar één talent in je doosje
hebt en je gebruikt dat, dan heb je
optimaal resultaat geboekt. Heb je
er tien, maar je laat de helft liggen,
dan ben je in gebreke gebleven."
Al vroeg voelde Nieuwkerk zich
aangetrokken tot de Christelijk His
torische Unie (CHU) die in de jaren
'70 samen met de Anti-revolutionai
re Partij (ARP) en de Katholieke
Volkspartij (KVP) het CDA zou
vormen. „Die CHU zat in het mid
den van die drie partijen. Negentig
procent van de CHU-stemmers
kwam uit de Nederlandse Hervorm
de Kerk. En zelf had ik ook die ach
tergrond. dus het kwam daar ook ei
genlijk uit voort. Maar doordat de
Hervormde Kerk op Tholen een
stuk orthodoxer is geworden, is de
voedingsbodem voor een partij als
de CHU, maar ook het CDA nu ver
anderd. De kerk is naar rechts opge
schoven en het CDA naar links. We
drijven alleen maar verder uit el
kaar", zegt Nieuwkerk. „Die CHU
was destijds eigenlijk al een beetje
wat het CDA nu is. Een overkoepe
lend orgaan van verschillende
groepjes. Links en rechts en alles
wat daar tussenin zat, kon zich
Die plaats in g.s. is er de laatste twee
decennia niet gekomen. Bij de staten
verkiezingen in 1991 wilde de SGP
zelf niet in g.s. en in 1995 werden de
staatkundig gereformeerden buiten de
deur gehouden door VVD, PvdA en
CDA. Dit ondanks het feit dat ze op
grond van de zetelverdeling in pro
vinciale staten wel recht hadden op
een plek in g.s. „Ik besef heel goed
dat onze opvattingen niet sporen met
de heersende politieke stromingen en
ook dat we als SGP dagelijks meer
geïsoleerd komen te staan en dat we
op tal van punten - zoals zondagsrust,
verzet tegen de 24-uurs economie en
de waardering van huwelijk en gezin
- tegen de stroom in roeien. Vandaar
(tot op heden) onze blijdschap, ver
wondering en dankbaarheid over het
behoud van zes zetels bij de vorige
statenverkiezingen. Het feit dat we
dankzij de verdeel-en-heerstactiek
van de VVD, het gedogen daarvan
door PvdA en het angstig gedrag van
het CDA buiten g.s. zijn gehouden,
doet daar niet aan af", betoogt Kolijn.
De SGP had overigens één keer - van
1978 tot 1982 - een gedeputeerde in
de persoon van R. van Ommeren.
Op de bijeenkomst in Sint-Philips-
land is vrijwel de voltallige staten
fractie van de SGP aanwezig: G.D.
Roeland (Sint-Annaland), M.J. Goud
(Waarde), P.J. Hamelink (Zaamslag),
J. Houmes (Westkapelle) en W. Ko
lijn (Terneuzen). Alleen G.R.J. van
Heukelom (Nieuwerkerk) ontbreekt
vanwege famil ie-omstandigheden
De avond wordt geopend door voor
zitter J.W. Duvekot van de statenkring
Tholen en Sint-Philipsland. Hij zet de
toon al een beetje door in te gaan op
de discussie over normen en waarden.
„De bijbelse normen en waarden
moeten weer terug in de maatschap
pij", aldus Duvekot die daarbij ook
nog noemt het 'instellen van werk
kampen voor ontspoorden die niet
meer in de greep te houden zijn'.
De kwestie rond normen en waarden
dringt zich in Nederland de laatste tijd
steeds sterker op, aangewakkerd door
onder meer toenemend geweld. Ook
Kolijn vindt dat het op zich een goede
zaak is dat er over zulke dingen wordt
nagedacht, maar hij heeft zijn beden
kingen bij de manier waarop dat ge
beurt. „Men denkt tegenwoordig dat
thuisvoelen bij de CHU die niet
voor niets 'unie' heet en geen 'par
tij'. Dat was het wat mij aantrok."
Rond 1950 (hij weet zelf eigenlijk
niet meer precies wanneer) werd
Nieuwkerk lid van de CHU. Tien
jaar lang beperkte zijn politieke ac
tiviteit zich tot dat lidmaatschap. In
1960 werd hij echter voorzitter van
de afdeling Poortvliet van de Chris
telijk Historische Unie. „De toen
malige burgemeester van Poortvliet,
Van Oeveren, vertrok en Van Doom
kwam voor hem in de plaats. Ik
volgde Van Oeveren toen op als
voorzitter van de CHU-afdeling.
Van Doorn en wijlen ingenieur
Geuze vonden dat ik dat maar
moest gaan doen. Ik was de 'minst
slechte'.
De Poortvlietse voorzitter maakte
vrij snel carrière, want bij de staten
verkiezingen van 1970 werd hij
voor de CHU in de Zeeuwse staten
gekozen. Inmiddels was hij ook
P.W.C. van Westen opgevolgd als
voorzitter van de CHU-statenkring
Tholen. Er waren toen zes kiesver
enigingen op het eiland, overkoe
peld door de kring. In 1974 gingen
CHU, ARP en KVP samen als CDA
de statenverkiezingen in en ook nu
was Nieuwkerk van de partij. „Sta
tenleden kwamen vaak uit de amb
telijke en onderwijswereld.. Onder
nemers zaten er zelden bij. Ik denk
dat het feit dat ik ondernemer was,
wel een rol heeft gespeeld om mij
als statenlid te vragen. Daarnaast
heb ik natuurlijk ook geprobeerd
het product zo goed mogelijk te ver
pakken", zegt de Poortvlietenaar
om maar op zijn eigen vakgebied te
blijven. En met die verpakking
heeft hij nooit moeite gehad. Toch
was het ook voor hem wel een ver
rassing toen men hem vroeg voor
zitter en dus lijsttrekker van de
CDA-statenfractie te worden. „Er
waren meer gegadigden die eigen
lijk favoriet waren zoals Jaap Vente-
vogel en Kees Balkenende. Daarom
was ik verrast toen de toenmalige
voorzitter Gerrit Kerkhove van het
CDA-Zeeland bij mij kwam en me
vroeg om na te denken over het
lijsttrekkerschap. Niet dat mijn am
bitie niet groot genoeg was, maar
Ventevogel kwam van Walcheren en
daar zat het grootste aantal leden,
terwijl Tholen het kleinst was. Maar
gaandeweg kreeg ik het gevoel dat
steeds meer mensen zeiden: 'Het is
het beste dat jij het doet.' Dus heb ik
me beschikbaar gesteld."
Maar Nieuwkerk wilde geen plaats
nemen in het college van gedepu
teerde staten, wat normaal gespro
ken wel voor de fractieleider is
weggelegd. „Ik moest als voorzitter
normen en waarden los de te koop
zijn. Dat je ze hier en daar vandaan
kunt plukken. Maar dat is selectief
winkelen. Normen en waarden verlie
zen hun kracht als ze niet gebaseerd
zijn op een levensovertuiging, of dat
nu de christelijke of de socialistische
of liberale is. Ik denk dat we als SGP
wat dat betreft misschien vroeger nog
wel beter met PvdA en VVD konden
optrekken dan nu. Je had toen nog
wat aanknopingspunten op bepaalde
principes, maar dat gaat er nu steeds
meer uit", zegt Kolijn.
De vrij homogene samenstelling van
de achterban van de SGP heeft tot
nog toe voor een behoorlijk stabiele
opkomst gezorgd. Voor de statenver
kiezingen bleef de SGP de afgelopen
twee perioden op zes zetels staan. In
de eigen gelederen van de SGP loopt
de belangstelling voor politiek echter
wel terug. „Helaas wel. Nog niet zo
zeer onder de jongeren, want we heb
ben een grote en goed georganiseerde
jongerenbeweging, maar vooral men
sen tussen de veertig en vijftig zijn af
gehaakt", zegt Kolijn. „We proberen
daarom toch zoveel mogelijk per-
de onderhandelingen bijwonen
voor het college van g.s. Maar in de
fractie was al genoeg rumoer ge
weest. En er waren diverse kandi
daten voor een g.s.-zetel. Ik heb
toen besloten geen gedeputeerde te
willen worden en daar heb ik geen
moment spijt van gehad. Dat had
bovendien betekend dat ik de ont
wikkelingen binnen mijn bedrijf
had moeten missen en dat is uitein
delijk wel leuker geweest", zegt
Nieuwkerk die het fractievoorzit
terschap niet licht heeft opgevat.
„Je weet dat wat je ook beslist, het
voor bepaalde mensen nooit goed
zal zijn. Je hebt aan de ene kant een
mand met slangen en aan de andere
kant een mand met wespen. De
voorzitter mag kiezen of hij gebe
ten of gestoken wil worden." Iets
wat de Poortvlietenaar wel voor
zich opeiste, was de zitting in de
commissie economische zaken en
de vertegenwoordiging in het be
stuur van de PZEM (nu Delta Nuts
bedrijven). „Dat was een commer
ciële hoek en die post bij de PZEM
was een felbegeerde. „Ik voelde me
ondernemer, maar ik had toch ook
soonlijk contact te leggen met de kie
zers. We hebben ook bewust gekozen
voor bijeenkomsten in wat kleinere
dorpen. Je kunt natuurlijk wel weer
naar Tholen-stad gaan, maar ook hier
is het nuttig om te komen. En dan
geeft het niet dat er niet zoveel men
sen zijn."
De fractievoorzitter laat een verma
ning horen naar de SGP-achterban
die niet voor de statenverkiezingen
gaat stemmen. „Politieke belangstel
ling in het algemeen en met name
voor de provinciale politiek loopt te
rug en dat vertaalt zich in slechte op-
komstcijfers bij verkiezingen. Daarbij
moeten we helaas constateren dat dit
op verschillende plaatsen ook onze
achterban binnensluipt. Dat zou on
der ons niet zo mogen zijn. Calvijn
noemde het een groot voorrecht om
zelf bestuurders te mogen kiezen en
in "het licht van onze visie op de over
heden als Gods dienaressen, past het
niet om lichtvaardig deze democrati
sche plicht te verzaken. Maar ook in
praktisch opzicht is het een slechte
zaak. Veel meer dan velen denken
heeft de provinciale politiek invloed
op uw en mijn bestaan. Die invloed is
de laatste jaren toegenomen en zal
ongetwijfeld nog verder toenemen."
graag het organisatorische deel in
handen. Net als de dirigent van een
koor of muziekvereniging. Wat je
zelf niet kunt bespelen, toch stu
ren."
In zijn carrière in de staten, maar
ook als voorzitter van het CDA
Tholen en als ondernemer, maakte
Nieuwkerk ook verschillende min
der leuke dingen mee. Eén daarvan
was een affaire rond onkostenver
goedingen voor gedeputeerden.
Door die zaak traden enkele gede
puteerden af, waaronder ook
CDA'er Ventevogel. Een pijnlijke
kwestie waar Nieuwkerk weliswaar
niets mee te maken had, maar wel
aangreep. „Het is een voorbeeld
van wat je kan overkomen in zo'n
functie." Wat zijn zaak betreft, wa
ren er ook enkele moeilijke beslis
singen te nemen in de loop der ja
ren. „Ik had het gevoel dat ik op
een rotonde reed, maar dan zonder
een bordje 'hier inrijden' dat de
goede richting aangaf. Maar toen er
keuzes gevraagd werden, heb ik
Kolijn noemt hierbij als voorbeelden
de ruimtelijke ordening, recreatie, be
drijventerreinen en ook de ambulan
cevoorzieningen waarover in het ge
val van Delta Noord een strijd gaande
is tussen de ambulancedienst zelf en
onder andere gedeputeerde staten van
Zeeland. „Eén ding is zeker, zo'n juri
disch gevecht kan nimmer in het be
lang van de burger zijn", aldus Ko
lijn.
Ook over veiligheid heeft Kolijn nog
een duit in het zakje te doen. „Vooral
in de zomermaanden - met op be
paalde plaatsen veel overlast door re
creatieve overdruk - is er in Zeeland
te weinig politie beschikbaar. Onze
prioriteiten liggen in het bestrijden
en terugdringen van de criminaliteit
die zich meer en meer verspreidt,
van vandalisme in steeds bruter
vorm en van onverantwoord gedrag
in het verkeer", houdt Kolijn zijn ge
hoor voor. „We moeten echter niet
blijven steken in symptoombestrij
ding, hoe belangrijk ook, maar we
moeten ons als maatschappij eens
bezinnen op de oorzaak: het verlaten
van Gods woord." De fractievoorzit-
ook durven kiezen en ook van die
keuzes heb ik nooit spijt gehad",
zegt Nieuwkerk.
Wat hij erg jammer vindt, is dat de
voedingsbodem voor de CHU op
Tholen zo sterk veranderde. „Ik
ken al die predikanten nog uit de
tijd dat ik voorzitter werd van de
Unie. Je had bijvoorbeeld Batelaan
in Tholen. De CHU en de Neder
landse Hervormde Kerk waren toen
sterk verbonden, maar dat is gaan
deweg veranderd. De kerken op
Tholen werden orthodoxer en men
ging meer en meer op de SGP
stemmen. Ik vond dat jammer. Ik
heb ook in gesprekken met kerken
raden, de classis en zelfs de synode
gevraagd of dat nu zo moest. Want
er waren ook heel wat mensen die
de kerk hebben verlaten. Ik wilde
de mensen zowel politiek als kerke
lijk graag onder één dak houden.
Een echte CHU-gedachtengang.
Maar het kon allemaal niet meer."
Overigens is het opmerkelijk dat
Nieuwkerk zelf geen echte sympa
thie voelt met de kleine christelijke
partijen SGP, RPF of GPV. Wat als
het CDA morgen niet meer zou be
ter blikt qua veiligheid ook even
richting het water. „Met al onze ken
nis en kunde blijkt toch ook weer on
ze volstrekte afhankelijkheid. Waar
staat de mens als de regens aanhou
den? Wat onze fractie betreft des te
meer reden om na de erkenning van
onze afhankelijkheid en de onmis
baarheid van Gods zegen over al ons
werk. onze waterhuishouding op or
de te brengen. We staan volstrekt af
wijzend tegenover de merkwaardige
mode van onze dagen om landerijen
- anders dan uit oogpunt van duide
lijk aanwijsbare veiligheidsredenen -
geheel of gedeeltelijk onder water te
zetten. Daar krijgt men de SGP-frac-
tie niet in mee." Kolijn vindt ook dat
er te veel geld wordt besteed aan
'compromissen om het paarse kabi
net in het zadel te houden'. Daarbij
doelt hij op de hoge-snelheidslijn en
de Betuwelijn. „Die vergen enorme
bedragen waardoor de ontwikkeling
van de infrastructuur in andere delen
van het land, waaronder Zeeland,
voor tientallen jaren negatief beïn
vloed wordt. De SGP heeft er pro
vinciaal en landelijk boven verhou
ding aan bijgedragen dat er voor
Zeeland toch nog projecten gered
konden worden."
staan? Welke partij zou zich dan
mogen verheugen in de stem van
Evert Nieuwkerk? „In elk geval
geen van de kleine christelijke par
tijen", zegt de CDA-voorzitter be
slist. „Even heb ik nog getwijfeld
over D66, maar dat was maar een
stofje in de zon. Nee, het zou de
VVD óf de PvdA worden. Ook daar
is in wezen best ruimte voor chris
telijke principes."
De wonderlijke combinatie van Ka
tholieken, Gereformeerden en Her
vormden die leidde tot het Christen
Democratisch Appèl bleek een suc
cesformule. Jarenlang hield de
CDA de touwtjes in handen, met
name op landelijk gebied. Tot in
1994. Toen werden de christende
mocraten uit het zadel gewerkt
door een paars kabinet. En ook in
1998 leed de partij forse verliezen.
De vraag dringt zich op hoe dat kon
gebeuren. Is het CDA niet herken
baar genoeg meer voor het christe
lijke volksdeel? Nieuwkerk zegt
van niet. „Als je kijkt waar de
Roeland noemde vooral VVD-ge-
deputeerde J.G. van Zwieten als
degene die zich ingespannen heeft
om de recreatie in Zeeland sterk
uit te breiden. „Als het aan hem
ligt, wordt de recreatie verder in
het binnenland ontwikkeld", zegt
Roeland in het zaaltje van de Oud
Gereformeerde Gemeente. „De
mens heeft behoefte aan ontspan
ning en onthaasting in deze jachti
ge tijd. Maar het zijn toch vooral
de bewoners van steden die deze
behoefte aan rust voelen. Zeeland
heeft die rust, maar heeft ook ge
noeg recreatie. Moet de hele pro
vincie dan in het teken van deze
sector komen te staan? Geens
zins!" Roeland pleit ervoor om
juist rond de steden meer ruimte te
maken voor recreatie en ontspan
ning waar hij overigens ook de
bijbelse normen en waarden voor
wil hanteren.
Ook voor Tholen en Sint-Philips
land wil Roeland geen verdere uit
breiding van de toeristische sec
tor. „Er moet hier niet meer
recreatie komen. Dit is een ge
bied, aangewezen voor landbouw.
Dat is van oudsher al zo geweest
en dat moet ook het primaat hou
den", zegt het statenlid. „Die
landbouw staat onder druk. De
provincie moet dan ook ruimte
bieden voor specialisatie en ver
nieuwing. Zo is er bijvoorbeeld
nog best ruimte voor melkveehou
derij en ook de glastuinbouw moet
uitbreidingskansen krijgen. Voor
Tholen is Sint-Annaland het glas-
In het kader van de statenverkiezin
gen organiseert het CDA een werk
bezoek op Tholen. Op 16 februari
bekijkt het gezelschap de waterzui
vering in Sint-Maartensdijk, het
melkveebedrijf van J. Vissers en ge
maal De Eendracht bij Tholen. De
delegatie bestaat uit statenleden,
raadsleden en bestuursleden van
CDA Tholen. ZLTO-afdelingsvoor-
zitter E. Hage en waterschapsge-
zworene J.L.C. Mol zullen hen in
formeren. 's Avonds om half acht is
er in Meulvliet in Tholen een open
bare ledenvergadering, waar lijst
trekker L. Coppoolse (nu gedepu
teerde) en het Thoolse
kandidaat-statenlid J. v.d. Merbel
spreken. Ook wordt er afscheid ge
nomen van afdelingsvoorzitter
E.Ph. Nieuwkerk.
stemmen die bij het CDA wegvie
len naartoe gegaan zijn, dan zie je
dat die niet naar de kleine christe
lijke partijen zijn gegaan. Die zijn
immers niet of nauwelijks ge
groeid. Nee, het KVP-deel is ver
trokken, naast aanhangers van
Ruud Lubbers en de jongere, meer
pragmatisch leden", zegt de schei
dende CDA-voorzitter. „Als er
CDA'ers weg zouden gaan die heel
erg aan het christelijke karakter
hechtten, dan zouden die beslist
klein rechts moeten gaan. Dus het
gaat in dit geval niet om de herken
baarheid van het CDA."
Hoewel de zogenaamde bloedgroe
pendiscussie (over het aandeel van
de vroegere ARP, CHU en KVP
binnen de partij) weer wat is afge
zakt, lijkt de discussie rond de 'C'
van het CDA nog niet voorbij. „Er
zijn leden die zeggen dat die 'C'
nooit losgelaten mag worden en an
deren zijn er die het een storende
factor vinden. Een belemmering
voor anderen om lid te worden of
op het CDA te stemmen", zegt
Nieuwkerk hierover. „Voor mezelf
hecht jk niet zo erg aan een naam.
Ik denk dan maar aan de apostel
Paulus die naar Galaten geweest is
en in zijn brief schrijft dat hij heel
teleurgesteld is dat de christenen uit
de joden de anderen willen overha
len om zich toch nog te laten be
snijden. De oude groep moet de
nieuwe niet allerlei zaken op willen
leggen. Het gaat om dat ene waar
we allemaal voor staan. Solidariteit
en rechtvaardigheid zijn belangrijk;
hoe je het noemt, kan me niet sche
len, als je het maar doet."
Toch krijgt het CDA - met name
vanuit de hoek van de kleine chris
telijke partijen - regelmatig het ver
wijt de 'C' niet meer in ere te hou
den. Tijdens een bijeenkomst van
de SGP-statenkring Tholen sprak
voorzitter W. Kolijn van de Zeeuw
se SGP-statenfractie nog over een
verwatering van normen en waar
den bij de VVD, PvdA en het CDA.
„De SGP kan dat wel zeggen, maar
eigenlijk is het heel gemakkelijk
om de strenge lijn te kiezen. Je
hoeft dan niet over moeilijke vraag
stukken na te denken. Over abortus
en euthanasie bijvoorbeeld. De
SGP zegt 'Nee'. Het CDA zegt ook
nee, maar daar volgt dan wel 'be
halve' achter. Er zijn omstandighe
den die uitzonderingen vormen.
Daar moet je over na kunnen den
ken. In een waterrijk land als dit is
het beter om je kinderen te leren
zwemmen dan om ze te verbieden
bij het water te komen. Rust je toe,
want vroeg of laat komen ze toch
bij dat water", zegt de Poortvlietse
CDA-voorzitter.
Nieuwkerk ziet dat het CDA duide
lijk terrein verliest. „Wat is de zin
nog van een partij als het CDA,
vraag je je af. Nou, het CDA staat
midden tussen het volk met ver
schillende stromingen. Het is een
heldere, transparante partij. Maar
tuinbouwgebied. We willen daar
geen gigantische glasvelden, maar
wel ruimte voor uitbreiding."
Minister J.P. Pronk van volkshuis
vesting, ruimtelijke ordening en
milieu heeft het idee gelanceerd
om bepaalde plattelandsprovincies
te bestempelen als 'groen hart'.
Daarmee zouden recreatie en
landbouw de punten zijn waarop
ontwikkeld moet worden. Roeland
is het daar niet helemaal mee
eens. „Wij kunnen meegaan met
minister Pronk als hij zegt dat het
platteland vitaal moet blijven.
Maar dat mag niet betekenen dat
Zeeland alleen maar op landbouw
en recreatie gericht moet zijn", al
dus Roeland die zegt dat de SGP
best bereid is mee te denken over
nieuwe economische dragers op
het platteland. „Maar dat mogen
beslist géén minibedrijventerrein-
tjes zijn. Wel zou ik me voor kun
nen stellen dat viskweek mogelijk
is of dat een architect zich vestigt
in een leeggekomen boerderij.
Maar onze eerste inzet moet zijn
het in stand houden van de agrari
sche sector."
Roeland zegt ook te kijken naar
het andere 'groene hart' tussen
Zuid-Holland en Utrecht. „Daar
over werd onlangs nog gezegd dat
het doodbloedt. De jeugd gaat er
weg omdat er geen werk is en de
woningbouw wordt geminimali
seerd. Alleen de mensen met het
grote geld komen er voor de rust
wonen. Maar de gewone man. die
er al jaren woont, moet weg", al
dus de Sint-Annalander. „Lokale
bedrijventerreinen moeten op het
platteland ook kunnen ontwikke
len. Geen grootschalige industrie,
maar een maximum van vijf hec-
als je kijkt naar de VVD, dan zie je
dat die nu zegt dat christelijke nor
men en waarden niet zomaar weg
gegooid moeten worden. En de
PvdA die vroeger het opkomen
voor de zwakkeren koste wat kost
wilde doorvoeren, heeft dat stand
punt nu ook verlaten. Ze zijn alle
maal wat naar het midden opge
schoven en daardoor is het
speelterrein voor het CDA kleiner
geworden", zegt Nieuwkerk. Toch
ziet hij mogelijkheden en bestaans
recht voor zijn partij. „Er komt in
de nabije toekomst een ander soort
overheid. Niet meer dirigerend,
maar als een rentmeester. Dat is een
begrip dat uit de tijd is, maar het is
wel een mooi begrip. De rentmees
ter beheert de eigendommen van
zijn meester. Die rentmeester zal
een sociaal en rechtvaardig beleid
moeten voeren, maar er wordt na
tuurlijk wel van hem verwacht dat
zijn werkwijze rendement oplevert.
Het CDA-model past daar beter bij
dan het liberale of socialistische.
En ook in de toenemende plurifor
miteit binnen de kerken zit voor het
CDA toekomstperspectief."
De scheidende partijvoorzitter zou
persoonlijk de C echter niet willen
schrappen uit de naam van het
CDA. „Je moet dan een compleet
nieuwe naam verzinnen. Ik zou dat
niet aandurven. Ik ben wel iemand
van 'als het er niet is, móet je er
niet aan beginnen, maar als iets er
altijd al geweest is, kun je dat niet
zomaar afschaffen'. Wel ben ik van
mening dat het etiket niet mag
voorkomen dat de inhoud gekocht
wordt", vindt Nieuwkerk en vol
gens hem is er met de inhoud van
het CDA niets mis. „Behalve de
boodschap moet er echter ook een
aantrekkelijk transportmiddel zijn.
Na Lubbers is er geen aanspreken
de, charismatische partijleider meer
geweest. Het is misschien triest,
maar mensen gaan voor het poppet
je en lang niet altijd voor de bood
schap. En als ik nou naar Jaap de
Hoop Scheffer kijk (ik ken hem en
heb hem diverse malen gezien en
gehoord) dan denk ik 'Ik ben met
een mooie vrouw op stap geweest,
maar ik ben niet verliefd gewor
den'. Je moet zoiets ook in je poot
jes hebben. De Hoop Scheffer heeft
dat niet. Weet je wie het wel heeft?
Ad Melkert. Die heeft het in z'n
pootjes. Het CDA is nu nog een
partij die onvoldoende aandacht
vraagt. Maar dat kan snel verande
ren als het transportmiddel een in
teressant voertuig wordt", besluit
Nieuwkerk die op de ledenvergade
ring van 16 februari definitief een
punt zet achter zijn politieke loop
baan. En daarmee verliest de
Thoolse politiek op z'n minst een
markante figuur.
tare is wel wat aan de magere
kant. De leefbaarheid van het plat
teland is gebaat bij uitbreiding van
bedrijven en woningen, maar met
mate.
Wat de volkshuisvesting betreft,
vindt de SGP dat er regelmatig
een woningmarktonderzoek moet
worden gehouden. „De ontwikke
lingen gaan snel en er moet een
strategische visie op de huidige
woningvoorraad komen. De vraag
en het aanbod zijn in onvoldoende
mate op elkaar afgestemd. We
moeten niet alleen maar de wo
ningvoorraad uitbreiden, maar
ook de bestaande voorraad her
structureren. En wij denken dat er
de komende jaren meer huurwo
ningen verkocht zullen moeten
worden", betoogt Roeland.
„Ik pleit voor het geel-groene
hart. Op de planologische kaarten
staat geel voor landbouw en groen
voor natuurwaarden. Dat geel
groene hart moet echter doorspekt
zijn met roze en paarse vlekken,
dat zijn de bedrijventerreinen en
met zwarte stippen: de dorpen die
ook in de toekomst de kans moe
ten krijgen om uit te breiden."
Het Thoolse VVD-statenlid mevr.
H.A. Polderman-Martin neemt
dinsdag 16 februari deel aan een po
litiek forum, opgezet door de
Zeeuwse vrouwenraad. De bijeen
komst wordt in de Scoopera te Mid
delburg gehouden en duurt van half
vier tot vijf uur. Belangrijkste vraag
zal zijn wat de politiek de komende
vier jaar voor vrouwen in Zeeland
kan betekenen.
Antwerpsestraat 12 - 14 - 16
4611 AG Bergen op Zoom a
tel. 0164 - 237940 fax 245360 1
Advertentie LM.
In de pauze van de matig bezochte SGP-bijeenkomst in Sint-Philipsland hebben de statenleden verschillende bezigheden. Lijsttrekker W.
Kolijn (links vooraan) deelt verkiezingsprogramma's uit. G.D. Roeland drinkt een kopje koffie en voert een geanimeerd gesprek met P.J.
Hamelink. M.J. Goud (rechts) bereidt zich al wat voor op de forumdiscussie.
