Einde aan bijna eeuw Zeeuwse betrokkenheid bij Vrederust Bergen op Zoom bol van jazzmuziek Streeksieraden in Zeeland Zeeuwse streeksieraden Van De Koperen Tuin Countryfeest met J. Szabo in Haestinge B. en w. willen Tholenaren meer laten betalen voor Sloth Busbedrijf Carlier failliet Vereniging tot chr. verzorging zenuwzieken opgeheven Centrum De Veste Standaardwerk over sieraden bij Kieaerdracnien J Donderdag 4 juni 1998 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 9 Er komt een einde aan bij na een eeuw Zeeuwse be trokkenheid bij het psy chiatrisch ziekenhuis Vrederust in Halsteren. De algemene ledenvergade ring van de Vereniging tot Christelijke verzorging van geestes- en zenuwzie ken in Zuid-West Neder land heeft op 27 mei beslo ten zich op te heffen. De aanwezigen namen nog wel de gelegenheid te baat om het bestuur kritische vragen te stellen, onder meer met betrekking tot het omvangrijke vermogen van de vereniging. Toch overheerste een gevoel van 'het is jammer maar onver mijdelijk'. Roemrucht Vermogen Streetparade Kerkdienst Deel 1: Schouwen-Duiveland, Tholen en St.-Philipsland, Walcheren en Noord-Beveland vanaf 6 juni in de boekhandel Krullen, spiegelbellen, bengeltjes. Prachtige termen voor even zo mooie ornamenten bij de klederdracht. Uitvoe rig worden ze beschreven in het nieuwe tweedelige stan daardwerk 'Streeksieraden in Zeeland'. Het deel over Tholen, Sint-Philipsland, Schouwen, Duiveland, Noord- Beveland en Walcheren verschijnt morgen bij uitgeverij De Koperen Tuin in Goes. Sluitspelden Derde lustrum van wandelvierdaagse Vrachtauto gestolen De Tholenaar moet vanaf volgend jaar twee gulden extra gaan betalen via de omroepbijdrage. De heffing is be doeld voor de lokale omroep Sloth die daarmee veertien duizend gulden per jaar opstrijkt. Bezuiniging Verbetering O. Contant: „Bericht sloeg in als bom Het Middelburgse touring- carbedrijf Carlier is woensdag failliet ver klaard. De vervoersmaat schappij had een schuld van zeven miljoen gulden. Voor het personeel was het een onverwachte, harde klap. Carlier vervoerde on der meer schoolkinderen van Tholen naar Krabben- dijke en Goes. Schoolvervoer Flink aantal boetes zijn de oogst van acht-uurscontrole Astmafonds Kinderhulp Keukens Sanitair Sauna's Tegels De vergadering vond plaats in het gebouw de Sprenge op het terrein van Vrederust. De in 1904 opgerich te vereniging was tot 1985 exploi tant van het van oorsprong prote stants-christelijke psychiatrisch ziekenhuis in de bossen bij Halste ren. In dat jaar werd de bestuurlijke opzet van Vrederust ingrijpend her zien. Het psychiatrisch ziekenhuis ging verder onder de naam stichting Vrederust. De vereniging bleef ech ter nog wel actief, met name in de ondersteuning van de geestelijke verzorging in Vrederust en het psy chiatrisch ziekenhuis Emergis. Gezien het gestaag afnemende le dental en de verminderde bestuurlij ke betrokkenheid bij Vrederust acht te het bestuur een voortzetting van de vereniging geen reëele optie meer. Tijdens de algemene leden vergaderingen rezen de afgelopen jaren geregeld vragen over het func tioneren van de organisatie. Het voorstel tot opheffing kwam voor de leden dus niet als een donderslag bij heldere hemel. Toch heerste tijdens deze op één na laatste algemene ledenvergadering wel enige weemoed. De vereniging kent een lang en roemrucht verle den. In de tijd dat zij nog exploitant was van Vrederust beschikte de in stelling over ongeveer 180 hectare grond, zegt penningmeester C. Meertens uit Poortvliet. Een groot Penningmeester C. Meertens uit Poortvliet blijft aan tot de definitieve opheffing van de verenigingeind van dit jaar. deel daarvan werd in 1985 verkocht aan Het Brabants Landschap. Het huidige, doolhof-achtige wegen- en padenstelsel op het terrein is vol gens de voormalige chef-financiën bij de gemeente Tholen een uitvloei sel van de verkeersremmende maat regelen die moesten worden geno men, toen bleek dat veel Bergenaren Vrederust als sluiproute gingen ge bruiken. Meertens kan zich de vroegere alge mene ledenvergaderingen nog goed voor de geest halen. „De mensen kwamen hier met bussen vol naar toe uit heel Zeeland. Emergis in Kloetinge bestond nog niet en lang niet iedereen had al een eigen auto. De vergaderingen hielden we in ons kerkgebouw De Ark. Die zat dan stampvol, want de algemene leden vergadering werd meestal gecombi neerd met een bezoek aan familiele den die hier zaten." Eind vorig jaar bracht de vereniging een gedenkboek uit, onder titel 'Van idealen en mensenwerk'. Auteur Dr. J.J.A.M. Gorisse beschrijft hierin op basis van formele en informele do cumenten, en ooggetuigenverslagen de geschiedenis van Vrederust. Vrederust heeft nu nog slechts wei nig Zeeuwse patiënten, doordat al leen Tholen en Sint-Philipsland nog tot het verzorgingsgebied van het ziekenhuis behoren. De rest van Zeeland valt onder het verzorgings gebied van Emergis. In Vrederust zijn nu ongeveer 25 bedden beschik baar voor Tholen en Sint-Philips land. Daarnaast zijn er bedden voor dit gebied op de zogenaamde p.a.a.z. (psychiatrische afdeling al gemeen ziekenhuis) van Lievens- berg in Bergen op Zoom. Vreemd genoeg vallen Tholen en Sint-Phi- lipsland voor wat betreft de ambu lante zorg (RIAGG) en het begeleid wonen (RIBW) weer onder Emer gis. Tijdens de algemene ledenvergade ring kwam ook eventuele overdracht van het ledenbestand aan de Vrien den van Emergis aan de orde. Deze vereniging heeft hier herhaaldelijk om gevraagd. Voorzitter G. Christi- aanse liet echter weten dat het be stuur hiertoe wettelijk niet bevoegd is. De resterende leden moeten zelf een keuze maken of ze weer lid wil len worden van een vereniging tot ondersteuning van de geestelijke ge zondheidszorg. Het bestuur deed de toezegging om bij de laatste algeme ne ledenvergadering met informatie te komen over de Vrienden van Emergis en de stichting Ondersteu nende patiëntenzorg van Vrederust, waarbij de oud-leden zich eventueel zouden kunnen aansluiten. Verschillende leden vroegen zich af hoe de inning van achterstallige contributies door kan gaan, als be kend wordt dat de vereniging opge heven wordt. Het bestuur liet weten dat de mensen nog wel een verzoek om betaling zullen ontvangen, maar dat de actieve invordering door de plaatselijke correspondenten stopt gezet wordt. Het resterende vermogen van de vereniging, ruim 750 duizend gul den, zal ten goede blijven komen aan de geestelijke verzorging Vrede rust en Emergis. Bij Vrederust be treft dat het onderhoud van het kerk gebouw de Ark en de begraafplaats, en een bijdrage aan de personeels kosten van de dienst geestelijke ver zorging. Emergis krijgt een bijdrage voor de verbouwing van het zogehe ten stiltecentrum, en voor de pastor ale zorg vanwege de kerken. Beide instellingen zullen de besteding van de gelden nog gedurende tien jaar in hun accountantsverslagen moeten verantwoorden tegenover vertegen woordigers van het bestuurs van de nu op te heffen vereniging. De leden van de vereniging kregen ook nog gelegenheid om vragen te stellen aan directeur algemene za ken van Vrederust, drs. A.M.M. Nagtzaam. Een van hen toonde zich bezorgd over het lot van de Zeeuwse patiënten in Vrederust. Ze vroeg zich af of die nu naar Emergis moe ten worden overgeplaatst. Nagtzaam kon haar op dat punt echter gerust stellen. Voorzitter Christiaanse bedankte de leden bij de sluiting van de vergade ring voor hun vertrouwen en de wij ze waarop ze over het voorstel tot opheffing hadden gesproken. Eind november volgt nog een laatste algemene ledenvergadering, zodat de opheffing van de vereniging met ingang van volgend jaar een feit zal zijn. Het bestuur van de vereniging blijft nog tot aan deze laatste verga dering aan. Om die reden werd het bestuurslid I.C. Hage uit Oud-Vos- semeer, die zich herkiesbaar had ge steld, nog herbenoemd. Meertens blijft tot de definitieve opheffing In Bergen op Zoom begint morgen het 23ste Philip Morris jazzweek- end. De organisatie houdt in grote lijnen vast aan de succesvolle formu le van de afgelopen jaren. Naast Belgische, Australische en Amerikaan se jazzmusici zullen er vooral Nederlandse muzikanten aanwezig zijn. Het festival opent vrijdag om 10.30 uur met een schoolconcert, waaraan leerlingen van groep 7 van de basis scholen deelnemen, in samenwer king met de stichting educatieve jazzprojecten en de gemeentelijke muziek- en dansschool. De kinderen hebben een jazzproject gevolgd op school. Ze zullen lopend van de Markiezenhof naar de Stoelemat een zelfgeschreven rap ten gehore bren gen, onder begeleiding van een straatorkest. Om 13.30 uur herhaalt dit zich nog eens. Vrijdagavond spelen van 21.00 tot 1.00 uur achtereenvolgens het Brus sels Jazz Orchestra (bigband-mu- ziek) en het Engelse funkjazzhipho- prockdance-collectief Raise the roof. Deze topacts treden op in de festival tent op de Grote Markt. Zaterdag om 13.30 uur vangt het programma aan met een supersessie, onder leiding van jazzdocent Paul Spoelstra. Muzikanten die de basis vaardigheden beheersen en noten kunnen lezen, kunnen hieraan deel nemen. De opzet van de supersessie staat garant voor swingende muziek. Voor muzikanten die nog geen erva ring hebben met swingmuziek is dit een unieke kans. Een ritmesectie is al aanwezig. Om 14.00 uur begint de 'streetpara de' door de binnenstad. De optreden de orkesten zijn de Cultivated Swab Jazzband, de Deaf Quartle Jazzband, EBJSO Brandaris, de May Day Jazz band, Midlife Crises Jazzband en de Doucettes (Rob Musters c.s). In de Bosstraat spelen de conservatorium studenten van Miyuki's Hammond Trio muziek die is geïnspireerd op de orgelcombo's uit de jaren vijftig en zestig, terwijl op het Beursplein het legendarische duo Pete Klute Carl Lunsford uit de Verenigde Staten staan. De streetparade wordt om 16.30 uur afgesloten met een geza menlijk optreden van de orkesten. Zaterdagavond is het van 21.30 tot 1.45 uur 'kroegentocht' met live- jazzmuziek in 19 cafés en in de festi valtent. Alle stijlen binnen de jazz, van dixie tot swing, van bebop tot fusion en van hotclub de France tot samba en merengue, zijn daar te be luisteren. Zondagochtend om 10.00 uur wordt in de Gertruidskerk een oecumeni sche kerkdienst in samenwerking met de gereformeerde en de her vormde kerk gehouden. Hieraan wordt deelgenomen door het Debo rah J. Carter Quintet, de Deaf Quart le Jazzband en de verenigde Bergse koren. Om 11.15 uur vindt in de fes tivaltent een koffieconcert plaats met Minor Swing, dat bestaat uit jonge Bergse muzikanten die zich toeleg gen op jazzmuziek in de traditie van de hotclub de France. Om 13.30 uur speelt in de festival tent de jonge bigband Kings of Bon go Bong, die tijdens het jazz week einde van vorig jaar al opvielen met hun swingmuziek. Bop till you drop treedt om 15.15 uur op met swingen de jump jive-muziek. Dit orkest staat garant voor een zinderende show met, op last van de brandweer, tenminste één langzaam nummer. Het jazz weekeinde wordt afgesloten door de Australische globetrotters van Hotter than Six, met Bob Bar nard. Zij spelen muziek met hoorba re invloeden van Louis Armstrong, Jelly Roll Morton en andere groothe den uit de jaren twintig. Dit gezel schap was op een festival in het Amerikaanse Sacramento de pu bliekslieveling. een tweedelig standaardwerk over de sieraden van de Zeeuwse klederdrachten; met honderden schitterende foto's in kleur! een prachtig Zeeland-hoek van: boekhandel en uitgeverij Keizersdijk 16 4461 KA Goes tel. 0113-231072 fax 0113-230241 Johanna Adriana Geluk (1862-1892) uit St.-Maartensdijk. getrouwd met Abraham van derSIikke. in een rijk versierde dracht. De foto is beschikbaar gesteld door de werkgroep fotografie van het Genealogisch centrum. Boekennieuws r Advertentie I.M. t De Zeeuwse drachten waren geen statisch geheel. Ze kenden een rijke ontwikkeling sinds het begin van de vorige eeuw. Ook de regionale va rianten waren talrijk. Al deze aspec ten worden systematisch behandeld in 'Streeksieraden in Zeeland'. Het boek is geschreven door kleder drachtkenner Sina Mol-Kleinepier uit Zierikzee. Haar man Wim Mol maakte de honderden detailopna men van Zeeuwse sieraden die in het boek - volledig in kleur uitge voerd - zijn afgedrukt. Sina Mol be handelt de sieraden in relatie tot de verschillende Zeeuwse drachten en 5i de verschillende stijlperioden. Nieuw is, dat ze de ontwikkeling van vorm en functie van elk streek- sieraad minutieus behandelt. Of het nu gaat om Thoolse rouwsieraden, Walcherse oorijzers, Arnemuidse vissersdracht of Noord-Bevelandse 'klokkenbellen'. Naast de detailopnamen zijn ook oude prenten en aquarellen in het boek opgenomen. Ze tonen de oudst bekende vormen van de Zeeuwse drachten, onder andere de rond 1850 gemaakte aquarellen van Va- lentyn Bing en Jan Braet von Ueberfeldt. Ook beschrijvingen en prenten van E. Maaskamp (1803) en H. Greeven (1828) zijn in het boek te vinden. Foto's en portretten uit deze en de vorige eeuw tonen de ontwikkeling van dracht en sieraad, maar ook de meest recente periode komt in woord en beeld aan bod. Wat Tholen en Sint-Philipsland be treft zijn er onder meer hoofdstuk ken gewijd aan vrouwendracht en rouwdracht. De auteur meldt dat de Thoolse dracht veel lijkt op die van Noord-Beveland. Maar ze noteert verschillen zoals de plaats van de mutsenspelden en het feit dat op Tholen spluitspelden in plaats van steekspelden gebruikt werden. En beschrijft gebruiken ten aanzien van de dracht. Zoals een brede of een smalle zoom aan de rouwmuts, waaruit af te leiden viel in hoeverre men aan de overledene verwant was. Sinds het al lang uitverkochte 'Kos tuum en sieraad in Zeeland' (1967) van J. de Bree is geen standaard werk over streeksieraden meer ver schenen. Volgens uitgever J. Bruijns van de Koperen Tuin voorziet 'St reeksieraden in Zeeland' dan ook in een leemte. Het boek is vanaf zater dag verkijgbaar in de boekhandel pn Jany Szabo is een van de artiesten die op zal treden op het country- en westernfestival dat op 4 juli in re creatiecentrum Haestinge in Sint- Maartensdijk wordt gehouden. Be halve Jany treedt ook Mike de Rijcke uit de smalstad op, bekend van de sound mixshow van Henny Huisman. Andere gasten op het festival zijn Savanna, The Silver Eagle en Sorry Paganini. Zangeres Jany Szabo heeft een breed repertoire maar legt zich sinds vijf jaar toe op countrymu- ziek. In 1981 verscheen haar eerste plaat 'If you weren't here'. Ze be gon haar loopbaan met middle-of- the-road-muziek, ballads, reggae en rock and roll. De Rotterdamse trad op tijdens country-avonden, diner-dansants en personeelsfees ten. In 1996 kwam haar eerste cd 'Her e's Jany' uit, gevolgd door een single-cd met drie nummers waar onder 'Silence ain't golden'. Ze werd drie keer genomineerd voor een gram award op het Dutch countrymusic-awards gala voor de beste zangeres, meestbelovende act en het beste countryalbum. Ze werd uiteindelijk zangeres van het jaar. Vorig jaar verscheen een com- pilatie-cd bij Comstock Records met daarop het nummer 'If I knew now'. Jany's vader is Hongaar die als zeeman Nederland bezocht en met een Hollandse trouwde, van daar haar Hongaarse achternaam Szabo. Het festival in Haestinge duurt van 's middags drie uur tot 's nachts 2.00 uur. Sint-Philipsland VERVOLG VAN PAGINA Het comité van de avondwandel vierdaagse stelt iedereen in de ge legenheid om deel te nemen aan de vier wandelavonden. Deze worden vam maandag 15 tot en met don derdag 18 juni gehouden. Het eve nement krijgt een feestelijk tintje, omdat het dit jaar de vijftiende keer is dat de wandelvierdaagse wordt gehouden. Belangstellenden kunnen zich maandag 15 juni van af zes uur opgeven in café de Drui ventros, waar ook elke avond om zeven uur de start plaats vindt. Uit de Eendrachtstraat is in de vroege donderdagmorgen een lich te witte Volkswagen vrachtauto gestolen, eigendom van Augustijn grondwerken te Steenbergen. In de laadbak stond een klein model graafmachine dat gebruikt wordt voor graafwerkzaamheden in trot toirs en op moeilijk bereikbare plaatsen. De politie vermoedt dat het de daders om deze zogenaam de mini-graver te doen was. Het apparaat, merk Bobcat, is wit met een zwarte cabine en aan de onder kant- van de cabine een rode bies. Op de cabine staat een oranje zwaailicht en het apparaat rijdt op rupsbanden. In plaats van 10 mille subsidie, 14 mille opcenten Om het geld in de wacht te slepen, moest Sloth wel beloven om te pro beren de uitzendingen en de luister dichtheid te verbeteren. Een luister onderzoek wees dit voorjaar uit dat slechts elf procent van de Tholena ren wel eens naar Sloth luistert. De ze luisteraars gaven de omroep ge middeld een waardering van 5,6. Geen bijster goede resultaten om in aanmerking te komen voor een bij drage via opcenten. Het college van b. en w. zag echter kansen om te bezuinigen. De huidi ge subsidie van 10.000 gulden wordt langzaam afgebouwd. In het eerste jaar dat er opcenten geheven worden (volgend jaar) zal de subsi die nog volledig worden gegeven. Daarna bouwt men die af met 2000 gulden per jaar. In plaats van een gemeentelijke bijdrage van 10 mil le, komt er dus een bijdrage van de bevolking van 14 mille. De burger gaat dus vierduizend gulden meer betalen. Waarschijnlijk is dat per hoofd van de bevolking nog meer dan nu, want niet ieder gezin heeft een televisie. En voor degenen die alleen een radio hebben, gelden an dere regels met betrekking tot toe slagen voor lokale omroepen. Ver der is er ook nog een groep die helemaal geen omroepbijdrage be taalt. Een actie die de Tholenaren geld gaat kosten dus. Om het imago van Sloth op te vijze len, heeft voorzitter E.A. Kooijman een aantal plannen op stapel staan. In vijf jaar tijd wil hij naar een waardering van 7,5 toe, de luister dichtheid moet omhoog naar vijf tien procent en een uitbreiding van het vrijwilligersbestand moet - in combinatie met opleidingen - leiden tot gevarieerdere en betere pro gramma's. De ontvangst is volgens de lokale omroep verbeterd. Overi gens blijkt dat mensen met een oud radiotoestel niet altijd de nieuwe frequentie van Sloth (107,5 MHz FM) kunnen ontvangen. Een wens 'die uit het luisteronderzoek naar vo ren kwam, was dat er meer Neder landstalige muziek gedraaid zou worden. Dat was volgens de voor zitter al gebeurd. Een echt plan voor de verbetering van de kwaliteit kon Sloth nog niet overleggen. Het college van b. en w. wil overigens nadere afspraken maken met Sloth over de punten die verbetering behoeven. Na 3,5 jaar wordt via een nieuw luisteronder zoek nagegaan of het bereik van en de waardering voor de lokale om roep genoeg zijn verbeterd om de opcenten te handhaven. Verslaggever Han van Tig ge Ie van Sloth in gesprek met oud-Ajacied Sjaak Swart. na de wedstrijd van Lucky Ajax tegen een Thools team. Enige Thoolse werknemer bij het bedrijf is O. Contant uit Tholen die schoolkinderen vervoerde van en naar Zuid-Beveland. Een Oud- Vossemeerse collega van Contant ging eerder al naar de BBA en een chauffeur uit Sint-Maartensdijk gaf zijn werk op vanwege het uit de hand gelopen vandalisme. „Ik ben op dit moment de enige Thoolse werknemer nog", zegt Contant voor wie het een hard ge lag is. „Ik hoorde het pas de avond van de 27e. De volgende dag moest ik mijn bus inleveren. Het bericht is bij het personeel echt als een bom ingeslagen. We hadden er geen idee van dat het zo slecht ging met het bedrijf." Contant heeft echter nog wel een hoopje dat het goed komt. „Ik ben nogal optimistisch ingesteld. Dus wie weet wordt het bedrijf wel overge nomen en dan kunnen de perso neelsleden aanblijven. Maar we kunnen voorlopig niets doen. Ik neem maar een afwachtende hou ding aan. Het werk is er. De schoolkinderen moeten vervoerd worden. De vraag is alleen wie gaat dat doen? Het is apart werk, met schoolkinderen rijden. Dat leer je in de praktijk." Carlier was erg actief in het schoolvervoer. Behalve vanaf Tholen, werd er ook gereden in de gemeenten Vlissingen, Middel burg en Borsele. Voor het school vervoer heeft het Calvijn College (dat ook in Tholen een school heeft) contact gezocht met AMZ uit Borssele. Carlier (genoemd naar ene Carlier uit Domburg) is een bedrijf met ruim 100 werknemers, gesticht in 1960. Oud-Tholenaar C. Hage was tot voor kort eigenaar van het be drijf. Twee jaar geleden verkocht hij echter zijn aandelen aan Noot Holding uit Ede, de huidige eige naar. Hage - die eerder ontkende iets van de slechte positie van het bedrijf te hebben geweten - runt nu Taxicentrale Renesse dat dit sei zoen het Transferium gaat uitvoe ren (pendelbussen tussen een par keerterrein en het strand bij Renesse). Vorig jaar deed Carlier dit vervoer nog. Het Middelburgse busbedrijf heeft zelf het faillise- ment aangevraagd. De acht-uurscontrole die de politie te water in samenwerking met andere overheidsinstanties heeft opgezet in en om de Oosterschelde, heeft resul taat gehad. In het pinksterweekeinde en op Hemelvaartsdag werden er 70 overtredingen geconstateerd en in 37 gevallen werd er een proces-ver baal uitgeschreven. Vooral het ille gaal spitten naar zeeaas was een pro bleem. Twaalfmaal werden spitters aangetroffen op een mosselperceel en dat is verboden, dus volgde een bekeuring. Ook werden er zes spit ters op de bon gezet die op andere plaatsen buiten de aangewezen ge bieden actief waren en nog eens zes die in beperkt toegankelijk gebied aan het spitten waren. Twee automo bilisten die op het fietspad van de Oesterdam reden en parkeerden, kre gen eveneens een bekeuring. Verder kreeg de duiksport veel aandacht. Vijf keer werd een proces-verbaal opgemaakt wegens het duiken zon der de benodigde Zeeland-vergun ning. Het project acht-uurscontrole is een initiatief van de lokale con tactgroep milieu Oosterschelde waarin politie, justitie en overheids instellingen vertegenwoordigd zijn. Het loopt tot eind augustus en houdt in dat er tijdens piekdrukte elke dag acht uren gecontroleerd wordt. De collecte voor het Astmafonds heeft in Tholen ƒ2093,40 opgebracht. In Sint-Annaland werd bijna net zo veel opgehaald, namelijk ƒ2041.80. In Sint-Maartensdijk werd ƒ1171,70 ingezameld, iets meer dan vorig jaar. De collecte voor Europa Kinderhulp heeft in Sint-Maartensdijk ƒ944.80 opgebracht. Gevers en collectanten hartelijk be dankt. KEUKENCENTRUM Steenbergseweg 85, Lepelstraat Telefoon: 0164-682871 Advertentie I.M.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1998 | | pagina 9