De uitgifte van
bouwgrond aan
banden gelegd
Commissie zonder
morren opgeheven
Drie raadsfracties
bezorgd over plan
Bergse industrie
Rabolientje en Tilanuspenning
bij zilveren EHBO Stavenisse
Het is Gods bewarende hand"
sterilon
Subsidie voor
twee molens
Boek over 50 jaar Chr. Geref. Kerk in Oud-Vossemeer
99
Donderdag 11 december 1997
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
'Projectontwikkelaars snoepen werk weg'
Als grote projectontwikkelaars op Tholen grond voor
woningbouw kopen, dan heeft de gemeente minder in
vloed op wat er gebouwd wordt. Dat zei wethouder J.
Versluys maandagavond in de commissie voor het be
drijfsleven naar aanleiding van een vraag van JJ.P.A.
Boulogne die het CNV vertegenwoordigt.
Alleen J. Boulogne van CNV tegen
Een grote meerderheid van de commissie voor het be
drijfsleven ging maandagavond zonder morren akkoord
met het opheffen van de commissie. Op 16 maart is de
laatste bijeenkomst van het adviesorgaan dat bestaat uit
vertegenwoordigers van de gemeenteraad, middenstand,
bedrijfsleven, landbouw, campinghouders en vakbewe
ging. Alleen JJ.P.A. Boulogne van het CNV-Tholen was
tegen het opdoeken van de commissie.
Genoeg kanalen
Van der Linde: geen hoge pet op van overleg
RPF/GPV, PvdA en D66 hebben in de commissie ruim
telijke ordening hun zorgen geuit over de communicatie
met buurgemeente Bergen op Zoom. Die wil in de Au-
vergnepolder, aan de Brabantse kant van het Schelde-
Rijnkanaal, het akkerbouwgebied veranderen in een
groot industrieterrein.
Opvallend aspect
Alleen arbeidsintensief
Poortvliet
Verbaasd keken de vijftig
EHBO'ers in De Stove
naar het groepje mensen
dat onverwachts hun her-
halingsles onderbrak. Al
na een half uur liet dokter
Veldman het er bij. Maar
daar was dan ook een spe
ciale reden voor, zei voor
zitter mevr. L. Guequièrre
van de EHBO-vereniging
Stavenisse. De afdeling
bestond namelijk 25 jaar
en er was één persoon ook
al vanaf het prille begin
lid. Een totaal verraste me
vr. A. Eerland-de Ruiter
werd woensdagavond in
het zonnetje gezet en kreeg
als klap op de vuurpijl de
Dr. Tilanus-penning opge
speld. Voor de jubilerende
vereniging was er een
nieuwe instructiepop, die
meteen de naam Rabolien-
tje kreeg als verwijzing
naar de sponsor Rabobank
Tholen.
Voorbeeld
Zonder sponsoring
Jeugd-EHBO
Uw getrouwheid is van ge
slacht tot geslacht. Deze ti
tel, ontleend aan Psalm
119 vers 90, draagt het
boek dat is verschenen ter
gelegenheid van het 50-ja-
rig bestaan van de Christe
lijke Gereformeerde Kerk
in Oud-Vossemeer. Het
eerste exemplaar is don
derdagavond door ouder
ling M.A. van Gorsel over
handigd aan ds. M.C.
Tanis uit Sliedrecht. De
predikant schreef een Ten
geleide in het 155 bladzij
den tellende boekje, dat
aan elk lid en dooplid van
de iets meer dan honderd
leden tellende gemeente
wordt geschonken.
Met ere herhaald
Kruisgemeente
Scheuring
ONTSMET IN ELKE Si
KONINKLIJKE HO
Vereniging is ontstaan op initiatief van Veilig Verkeer Nederland
De vakbondsman wilde weten hoe
het met de uitgifte van kavels zal
gaan nu er door de provincie en het
rijk veel minder gebouwd mag wor
den in de kleine woonkernen op
Tholen. En wat de rol van de pro
jectontwikkelaars is die zich steeds
meer roeren op de Thoolse woning
markt.
Volgens de wethouder is Tholen re
delijk bedeeld geworden met wo
ningen; in Tholen-stad mogen er 50
per jaar gebouwd worden, daarbui
ten 59. Hij gaf toe, dat er voor de
andere dorpen niet veel overbleef,
minder dan tien. „Met die 59 kan
wel wat geschoven worden door
hier en daar wat meer en hier en
daar wat minder te bouwen." Vol
gens Versluys is de belangstelling
wisselend: in Scherpenisse bestaat
een wachtlijst, maar voor Vroonste
de in Sint-Annaland en voor Stads-
zicht in Tholen zijn nog geen in
schrijvingen.
Volgens Versluys moet het college
zich nog beraden over de wijze
waarop de grond uitgegeven zal
worden. „Economische gebonden
heid zal een rol gaan spelen." De
wethouder benadrukte het belang
van nieuwbouw in de kleine woon
kernen: „Toen er in Stavenisse geen
woningen werden gebouwd voor
particulieren en huurders betekende
dat wel dat de basisschool in een
bepaald jaar geen nieuwe kinderen
kreeg."
Boulogne stelde dat de grote pro
jectontwikkelaars het werk bij de
kleine aannemers 'wegsnoepen.'
Wat de macht van de projectontwik
kelaars betreft zei Versluys: „We
kunnen ook bij projectontwikke
laars zaken opleggen, zoals voor
keurslijsten van wie wel en wie niet
in aanmerking komt voor een wo
ning. Maar ik geef toe, dat we min
der in de pap te brokkelen hebben."
Het college vindt dat de sectoren in
de commissie hun belangen beter
kunnen behartigen door rechtst
reeks naar b. en w. te stappen. Dat is
volgens wethouder J. Versluys al ja
ren de praktijk: de recreatie-onder-
nemers, de landbouwvertegenwoor-
digers maar ook de middenstanders
staan regelmatig op de stoep bij het
college om voor hun belangen op te
komen. „Als die punten dan in de
commissie ook nog eens behandeld
worden, doen we zaken dubbel".
Maar volgens Boulogne is het geen
goede zaak om de zaken alleen op
die manier te regelen. Hij hield een
pleidooi de commissie te handhaven
waarin voorstellen op een democra
tische manier behandeld worden.
Hij vergeleek de werkwijze van de
commissie met de economische
concentratiegroep van de provincie
waarvan onder meer de vakbewe
ging, werkgevers en landbouwers
deel uitmaken.
Versluys stelde echter dat de vak
bonden ook welkom zijn om hun
belangen te komen behartigen. Hij
richtte zich daarbij ook naar J. van
Akkeren van de FNV-Tholen. Maar
volgens Boulogne wordt de discus
sie dan gemist. De wethouder merk
te op, niet zo onder de indruk te zijn
van de discussies in de commissie
bedrijfsleven en sport (die ook op
geheven wordt).
J.P. Moerland van het Overleg Or
gaan Industrie Tholen (OOI) kon
zich helemaal vinden in het voor
stel. „Er zijn genoeg kanalen om
onze belangen te behartigen." Het
opheffen van de commissie was
geen agendapunt, maar werd tijdens
de rondvraag door C.G. Visser
(middenstandsfederatie) aan de or
de gesteld. Hij vroeg alleen om na
dere uitleg. De sector landbouw was
maandag overigens niet vertegen
woordigd in de commissie. G. Hoek
en L. de Oude waren verhinderd en
werden ook niet vertegenwoordigd
door een vervanger. Ook het raads
lid M. Dijke ontbrak. Ook hij werd
niet vervangen. Naast het opheffen
van de commissie voor het bedrijfs
leven en de commissie sport, is het
de bedoeling dat er in april drie
nieuwe commissies komen die de
zes raadsfracties vervangen: midde
len, algemeen bestuur en welzijn en
gemeentelijke ontwikkeling.
De provinciale planologische com
missie (PPC) is onlangs akkoord
gegaan met de ontwerp-beleidsvisie
bedrijventerreinen Tholen. Men
verbond daaraan wel de voorwaar
de, dat de Tljoolse bestuurders bij
het ontwikkelen van de bedrijven
terreinen hun plannen afstemmen
met buurman Bergen op Zoom. In
de ontwerp-beleidsvisie, waarmee
woensdag door de commissie ruim
telijke ordening werd ingestemd,
wordt het bedrijventerrein Welgele
gen bij Tholen gezien als een ge
bied met een regionale functie. De
andere bedrijventerrein op het ei
land hebben een lokale functie.
De verplichting van de provincie
noemde PvdA-raadslid M.A.J. van
der Linde ,een opvallend aspect.'
„De kans bestaat, dat Bergen op
Zoom ons als klein broertje gaat be
schouwen en verder gewoon haar
gang gaat. Ik heb er geen hoge pet
van op", aldus een kritische Van der
Linde, die ook nog waarschuwde
voor de milieu-gevolgen van indus
trie in de Auvergnepolder. Hij was
ook van mening, dat Tholen het
aanbod van de provincie om te be
middelen, niet mag afslaan.
Van Belzen vroeg zich af, of er
sprake zal zijn van echt overleg of
van elkaar op de hoogte houden. „In
welke fase zitten we nu eigenlijk?"
Burgemeester Van der Munnik
meende, dat de vragenstellers onno
dig bezorgd waren. „Men verwacht
overleg van ons, maar niet over de
ze beleidsvisie. Indien er knelpun
ten komen, wat ik niet verwacht,
zullen we zeker in overleg treden
met de provincie", zegde de burge
meester toe.
Van den Donker wees op het hoge
werkloosheidspercentage, zoals in
de nota wordt aangegeven voor de
ze regio. Daarom wilde hij graag
criteria voor het acquisitiebeleid
vastleggen. „We kunnen niet onbe
perkt bedrijven blijven aantrekken.
Ga dus gericht op zoek naar ar
beidsintensieve ondernemingen",
aldus het D66-raadslid, dat de
schaarse industriegrond niet wilde
opofferen voor bedrijven/kermisex
ploitanten die alleen maar grote
loodsen plaatsen en nauwelijks per
soneel hebben. De burgemeester
hield Van den Donker voor, dat deze
commissie niet de juiste was om
over die materie van gedachten te
wisselen.
CDA-raadslid W.C. van Kempen in
formeerde naar de plannen voor het
bedrijventerrein Poortvliet. De bur
gemeester kon er niet meer over
zeggen, dan dat er volop onderzoek
naar gedaan wordt. Tussen april en
oktober volgend jaar zal er meer
over bekepd zijn, zei Van der Mun
nik. „Het gaat mij erom, dat het niet
onder in een la blijft liggen", aldus
Van Kempen. De op de publieke tri
bune aanwezige directeur A. Bou-
man van Woonboulevard Poortvliet
werd daar niet veel wijzer van.
Alle 65 actieve leden van de ver
eniging waren tevoren door het be
stuur gebeld met de vraag om naar
de lesavond te komen. De reden
werd niet onthuld, maar zo'n vijf
tig EHBO'ers gaven aan het ver
zoek gehoor. Terwijl zij in de grote
zaal naar de uitleg van huisarts
Veldman luisterden, vingen be
stuursleden elders in De Stove een
aantal genodigden op. Toen zij de
zaal binnen stapten, sloot de voor
af geïnformeerde dokter zijn les af
en gaf het woord aan de voorzitter.
Zij noemde het voor een klein
dorp als Stavenisse een hele pres
tatie om met een EHBO-vereni
ging zo'n hoog niveau te bereiken
als waarop de jubilerende afdeling
draait. Tijdens wedstrijden kwam
Stavenisse altijd goed voor de dag
en in de afgelopen kwart eeuw zijn
119 EHBO'ers opgeleid voor het
eenheidsdiploma met verbandleer.
Een deel van hen is tevens in het
bezit van het diploma hartreanima-
tie. Mevrouw Guequièrre haalde
vervolgens mevrouw A. Eerland
naar voren, omdat zij als enige al
vanaf de oprichting lid is van de
vereniging. Ze is erg actief en al
24 jaar bestuurslid. De voorzitter
bedankte haar, maar ook het thuis
front voor de steun. De jubilaris,
die door de hulde totaal werd ver
rast, kreeg een rieten wasmand vol
cadeaus en bloemen aangeboden.
Na de pauze kwam daar nog iets
bij, want hoofdbestuurslid A.
Koole speldde mevr. Eerland de
Dr. Tilanus draagpenning op. „Ik
weet dat jullie een actieve vereni
ging zijn, want op wedstrijden ont
moet ik jullie altijd", aldus Koole,
die de zilveren vereniging de feli
citaties overbracht van het hoofd
bestuur. Vervolgens somde hij de
verdiensten op van de jubilaris: 25
jaar lid en 24 jaar bestuurslid,
waarvan de laatste zestien jaar
penningmeesteresse. „Dat bete
kent ontzettend veel werk. Boven
dien bezoekt u alle oefenavonden
en hebt u 27 keer aan wedstrijden
meegedaan. Daardoor bent u een
voorbeeld voor velen, want vaak
moeten we eraan trekken om men
sen te vinden die aan wedstrijden
meedoen." Samen met de voorzit
ter zit mevr. Eerland al verschil
lende jaren in de commissie die
rampenoefeningen voor Tholen
uitwerkt met het Rode Kruis, de
ambulancedienst, brandweer en
politie. Al met al reden genoeg om
de onderscheiding toe te kennen,
aldus Koole.
En daarmee was de koek nog niet
op, want vervolgens kreeg P. Grof-
fen, voorzitter van de raad van toe
zicht van de Rabobank Tholen, het
woord. Hij vond het een hele pres
tatie dat de vereniging een kwart
eeuw lang zonder enige vorm van
sponsoring kon bestaan. En daarbij
nog prima presteerde, want elf
keer werd men Thools kampioen
en zeven keer de Zeeuwse titel in
de wacht gesleept. Groffen, die
vertelde zijn militaire dienst bij de
geneeskundige dienst te hebben
vervuld, zei dat de bank het jubi
leum graag aangreep om een ver
eniging met een dienstverlenend
karakter te belonen. Een grote
doos werd aangedragen en toen
mevr. Eerland deze had uitgepakt,
bleek er een nieuwe instructiepop
in te zitten. Een welkom geschenk
voor de EHBO-vereniging, want
de oude was tot op de draad ver
sleten. „Een overweldigende ma
nier van sponsoring", vond voor
zitter mevr. Guequièrre. Een
dergelijke pop zou voor de vereni
ging zelf een buitengewoon dure
aanschaf zijn geweest. De pop
werd meteen 'Rabolientje' ge
doopt. Instructeur H. Dorst de
monstreerde hoe de pop gebruikt
gaat worden. Namens het bestuur
kregen de heren Groffen en G. Vos
van de bank, de heren Koole en
Uijtdewillegen van het hoofd- en
het districtsbestuur van de EHBO,
dokter Veldman en oud-instructeur
P. Averdieck een attentie. Daarna
was men nog gezellig bijeen onder
het genot van een hapje en een
drankje.
Het initiatief voor een EHBO-ver
eniging in Stavenisse is in 1972
genomen door de afdeling van Vei
lig Verkeer Nederlandv die toen
werd gevormd door C.G. v.d.
Hoek, J. v.d. Sanden, J. Vermaas
en T. Struik. Zij zetten een cursus
eerste hulp bij ongelukken op,
waarvoor zich 29 deelnemers
meldden. Het resulteerde erin, dat
op 29 november een afdeling van
de landelijke vereniging werd op
gericht. De krant van een kwart
eeuw geleden meldt dat het eerste
bestuur werd gevormd door voor
zitter J. v.d. Sanden, secretaris
mej. T. Gaakeer en penningmees
ter G. de Moed. Huisarts P. van der
Eist verzorgde de cursus en bij het
praktijkgedeelte assisteerden de
dames Van Rossum en W. Neele.
Verbandleer werd gegeven door
Tj. Heijboer en P. Snoep uit Sint-
Annaland.
De afdeling deed mee aan wed
strijden in de kring Tholen en won
die tussen 1974 en 1985 elf keer.
wat plaatsing betekende voor de
districts wedstrijden. Deze won
men zeven keer, zodat Stavenisse
Zeeland mocht vertegenwoordigen
op de nationale wedstrijd. Twee
keer - in 1982 en 1984 - werd Sta
venisse hier tweede en twee keer -
1985 en 1997 - derde. Ook bij ju
bileumwedstrijden van andere ver
enigingen was Stavenisse regelma
tig van de partij en boekte daar
goede resultaten.
Na het vertrek van dokter Van der
Eist in 1977 nam dokter E.H. Veld
man de theorielessen over. Hij
reikt ook altijd de diploma's uit en
de prijzenkast met daarin de be
kers die Stavenisse op wedstrijden
won, hangt in zijn spreekkamer.
Elf jaar lang was de al eerder ge
noemde P. Snoep kaderinstructeur,
daarna gedurende zes jaar P. Aver
dieck uit Hoogerheide en sinds
1990 H. Dorst uit de eigen gelede
ren. Hij wordt sinds vorig jaar bij
gestaan door mevr. E. Helmons uit
Fijnaart, omdat de groep cursisten
voor één instructeur te groot werd.
Er is een toenemende belangstel
ling voor EHBO-cursussen omdat
bedrijven (maar ook bijvoorbeeld
scholen) op grond van de arbo-wet
verplicht zijn een gediplomeerd ie
mand aanwezig te hebben, vertelt
secretaris T. de Rijke. Stavenisse
organiseert elke twee jaar een ba
siscursus en daarnaast elke winter
een avond voor verbandleer en zes
herhalingslessen. Het nieuwe cur
susboekje van het Oranje Kruis
voorziet een verandering, want de
hartreanimatie wordt bij het een
heidsdiploma betrokken, aldus De
Rijke. Hij benadrukt het belang
van de herhalingslessen: „Er ver
andert geregeld iets, bijvoorbeeld
in de technieken. En je staat er
versteld van hoe snel je dingen
verleerd bent. Daarom is oefenen
en herhalen heel belangrijk."
Ook de wedstrijden zijn in de loop
der jaren veranderd. Vroeger
moesten alle ploegen hetzelfde on
geval behandelen. Tegenwoordig
zijn diverse boxen ingericht in de
vorm van een circuit dat afgewerkt
moet worden. Het is veel meer een
vaardigheidsproef geworden en er
komen ook meer aspecten aan de
orde, zegt De Rijke. Naast theorie
bijvoorbeeld verbanden leggen en
beademen. „Voor het publiek is
het overigens minder leuk gewor
den." De nieuwe opzet maakt wel,
dat meer mensen nodig zijn die
slachtoffer willen spelen. Stave
nisse heeft er zelf één, mevr. S.
Vermaas. EHBO'ers van de ver
eniging zijn regelmatig aanwezig
bij evenementen, zoals de plaatse
lijke fietsdriedaagse. Ook in ande
re dorpen springen ze bij. Daar
naast verzorgt de vereniging al
diverse jaren de opleiding jeugd-
EHBO A op de basisscholen. Mee
doen aan oefeningen hoort er ook
bij. Daarbij wordt in toenemende
mate samengewerkt met het Rode
Kruis en andere hulpdiensten.'
„Dat gaat steeds beter", zegt De
Rijke.
De jubilerende EHBO-vereniging
in Stavenisse heeft de steun van
ongeveer 200 donateurs. Het be
stuur bestaat naast de dames
Guequièrre en Eerland en de heer
De Rijke uit mevr. M. Hout en H.
Dorst.
De provincie betaalt aan de ge
meente een bijdrage in de onder
houdskosten van twee molens.
Voor de korenmolen in Stavenisse
ontvangt Tholen 750 gulden en
voor molen De Nijverheid in Sint-
Maartensdijk 648 gulden. Het be
treft de afrekening over 1996.
Middelburg draagt voor molens
die in bedrijf zijn geweest 15%
van ten hoogste 5000 gulden bij.
Die regeling is op beide genoemde
molens van toepassing. Voor Sta
venisse krijgt de gemeente de
maximale subsidie; voor De Nij
verheid lagen de onderhoudskos
ten lager en wordt 15% betaald
van 4317 gulden.
Eén doel van het boekje is, om de
komende generaties de historie van
de gemeente mee te geven, zei ou
derling Van Gorsel in zijn toespraak.
Daarnaast is het een stuk waardering
naar de gemeente toe, omdat de ker
kenraad daarop in die halve eeuw
nooit tevergeefs een beroep deed
wanneer er geld nodig was om de
kerk te verbouwen, een verenigings
gebouw te realiseren of een pastorie
aan te kopen. „Misschien zijn er on
der u die zeggen: Was dit nu nodig?
Wat is het nut? We zijn toch maar
een kleine gemeente?", aldus Van
Gorsel, die vervolgde: „Ja, we zijn
een kleine gemeente, maar we heb
ben Gods grote daden mogen bemer
ken. Zondag aan zondag is hier de
afgelopen 50 jaar het Woord verkon
digd. Er is een geslacht weggevallen,
maar er is een nieuw geslacht bijge
komen."
Van Gorsel legde de achtergrond uit
van de titel die het door de kerken
raad samengestelde boek draagt. Hij
herinnerde aan het institueren van de
Christelijke Gereformeerde Kerk in
1946 en de scheuring tien jaar later,
die dwars door families ging. De
kerkenraad werd daarna jarenlang
gevormd door ouderling IJ. van
Gorsel en de diakenen Th. Aarnoud-
se en J. Duine, die inmiddels alledrie
overleden zijn. In de huidige kerken
raad keren diezelfde drie achterna
men terug (ouderling M.A. van Gor
sel, scriba D.F. Duine, diaken D.A.
Aarnoudse). „Hierin mogen we de
hand van de Heere zien die Zijn
werk in stand houdt."
Van Gorsel zei dat het ontzettend
donker wordt in de wereld en dat de
kerk steeds meer in een hoek wordt
gedrukt. „Wij weten niet hoe het zal
gaan, wat zal onze kinderen te wach
ten staan?" Hij wees op de toene
mende kerkverlating, maar zei dat de
-
Ouderling M.A. van Gorsel (rechts) overhandigt het eerste exemplaar van het jubileumboek aan ds. M.C. Tanis. Op de achtergrond scriba
D.F. Duine.
kerk nog altijd een boodschap heeft.
„God in de hemel leeft. Laten we dat
onze kinderen voorhouden en hen
vertellen dat ze altijd met de Heere
mogen spreken. En komt het ooit zo
ver dat ouders niet meer met hun
kinderen over God kunnen spreken,
laat dan de ouders met God over hun
kinderen spreken", hield Van Gorsel
de aanwezigen - waaronder veel jon
geren - voor. „Ruim 50 jaar christe
lijk gereformeerd. Hebben wij dat
verdiend? Nee, het is Gods bewaren
de en sparende hand."
Ook ds. Tanis noemde het 'groot en
rijk' dat er van het ene geslacht naar
het andere geslacht kerk mag zijn.
„En dat Hij de prediking laat door
gaan. En de leesdiensten geeft die
we vandaag niet mogen onderschat
ten. De oude generatie heeft de ze
gen van de Heere mogen ontvan
gen." De predikant wees erop hoe al
die 50 jaren niet alleen de prediking,
maar ook het pastoraat en catechisa
ties mochten doorgaan en dat de jon
geren betrokken zijn bij het Woord
en de belijdenis van de kerken. Ds.
Tanis noemde het erg dat kerken
moeten sluiten omdat er geen kerk-
gangers meer zijn. "Het is goedheid
van de Heere dat de kerken nog be
staan. Dat is ook bij u het geval. U
bent klein in getal, maar u bent er
nog." De predikant zei dat het oog
van de Heere niet de massa zoekt,
maar dat Zijn Woord zich in de eer
ste plaats op de enkeling richt. Ook
ging hij nader in op Psalm 119 „die
in vele opzichten een loflied ge
noemd kan worden op het Woord
van de Heere." Het woord getrouw
heid in deze psalm, een woord dat te
rugkeert in de titel van het gedenk
boek, is volgens ds. Tanis verwant
aan de waarheid, zoals bedoeld in
Exodus 34. Ds. Tanis riep in herinne
ring het drietal dat jarenlang de ker
kenraad vormde. Hun foto's sieren
de voorkant van het boek. „Ik heb ze
allen goed gekend. We mogen hen
niet vergeten, zij worden met ere
herhaald. Ieder heeft op zijn wijze en
naar eigen inzicht de gemeente ge
leid", aldus de predikant, die in 1954
voor het eerst in de gemeente preek
te.
De bijeenkomst in de kerk aan de
Molenstraat werd geopend met het
zingen van Psalm 119 vers 45 en 65.
Uit dezelfde Psalm las ds. Tanis de
verzen 89 t/m 96 en na zijn meditatie
en gebed werd Psalm 72 vers 3 en 9
gezongen. De bijeenkomst werd af
gesloten met het staande zingen van
Psalm 68 vers 10 en 17.
'Uw getrouwheid is van geslacht tot
geslacht' beperkt zich niet tot dê his
torie van de Christelijke Gerefor
meerde Kerk in de afgelopen halve
eeuw. Het begint met een hoofdstuk
over de afscheiding in 1835 en daar
na, toen een groep inwoners uit de
Hervormde Kerk trad en zich rond
ds. H.J. Budding schaarde. In 1850
werd een Kruisgemeente gesticht,
die een pakhuis bouwde (voor een
kerk kreeg men geen vergunning)
aan de Molenstraat op de plaats van
het huidige verenigingsgebouw De
Voorhof. In 1871 werd een kerk be
trokken op de plaats waar de huidige
Gereformeerde kerk staat. Sinds
1858 was men geen Kruisgemeente
meer, in 1863 werd de gemeente
Christelijk Gereformeerd en in 1892
Gereformeerd. Dit laatste was het
gevolg van een vereniging tussen de
Chr. Geref. en de Nederduits Geref.
Kerk. Een groep die het met deze
vereniging niet eens was, begon
aparte samenkomsten te beleggen.
Zij hielden die jarenlang in panden
in de Achterstraat en vanaf 1910
weer in het eerder genoemde ge
bouw in de Molenstraat. Dit was ook
het jaar dat men zich aansloot bij ds.
L. Boone die toen in Sint-Philipsland
stond.
Geleidelijk aan ging men meer voe
len voor de prediking van ds. W.
Baaij uit Tholen en op den duur sloot
men zich aan bij diens Vrije Gerefor
meerde Gemeente. Toen de predi
kant in 1945 overging naar de Chris
telijke Gereformeerde Kerken,
volgde de gemeente hem. De in
schrijving dateert van 24 maart
1946. De kerkenraad bestond op dat
moment uit Adr. Aarnoudse Azn„ A.
Aarnoudse Bzn. en B. Aarnoudse.
Nog datzelfde jaar vertrok ds. Baaij
en kwam ds. H. van Leeuwen naar
Tholen. In zijn periode ging men de
psalmberijming uit 1773 zingen in
plaats van de berijming van Datheen.
Het boekje vermeldt vrij gedetail
leerd alle verbouwingen en uitbrei
dingen aan het kerkgebouw, functie
wisselingen en dergelijke. Maar ook
de onenigheid over het verhuren van
een woning. En de scheuring in
1956, voortkomend uit de moeite die
een deel van de kerkenraad en de ge
meente kreeg met het kerkverband.
Er gingen regelmatig predikanten
voor van de Oud-Gereformeerde Ge
meente. In een emotionele vergade
ring op 11 mei 1956 wilden van de
20 aanwezige leden er 13 Chr. Geref.
blijven en 3 uittreden, 3 stemden
blanco en één verliet de zaal voor de
stemming. Diaken J. Duine, het eni
ge overgebleven kerkenraadslid, leg
de zijn functie neer. Uiteindelijk ble
ven er van de 56 belijdende en 43
doopleden respectievelijk 36 en 33
over. De scheuring liep dwars door
families heen. Over het eigendoms
recht van het kerkgebouw is nog ja
ren getwist. 'Heden ten dage is de
verwijdering, die er toen ontstaan is,
nog duidelijk merkbaar', staat in het
boek te lezen.
Eind 1957 nam ds. J. van Doom een
beroep naar Tholen aan. De gemeen
te van Oud-Vossemeer droeg een
vijfde deel van de kosten van deze
predikant, die in 1963 vertrok. Pas in
1988 kwam er een opvolger in de
persoon van ds. A.G. Boogaard, voor
wie de voormalige burgemeesters
woning in de Coentjesweg als pasto
rie werd aangekocht. Hij vertrok in
1996.
De oprichting van vrouwenvereni
ging 'Wees een zegen' in 1986, van
jeugdvereniging Het Kompas in
1990, de samenwerking met Tholen
bij het uitgeven van een kerkbode, de
totstandkoming van De Voorhof en
de in het dorp gehouden particuliere
synode van het Zuiden komen in het
boek aan de orde. Evenals levensbe
schrijvingen van de ambtsdragers J.
Duine (1893-1987), IJ. van Gorsel
(1920-1989) en Th. Aarnoudse
(1924-1996). Er wordt uitvoerig in
gegaan op het werk van de kerken
raad en in het boek zijn preken opge
nomen van de predikanten Baaij,
Van Leeuwen, Van Doom en Boog
aard. Het werkje, dat bij de scriba
verkrijgbaar is, sluit af met een toe
komstverwachting. De teneur is dat
het gezag van de bijbel alsmaar meer
onder druk komt te staan, zelfs in de
eigen kring worden vraagtekens ge
zet bij normen en waarden. 'Dit is
ons inziens veel en veel gevaarlijker
dan wanneer de wereld ons openlijk
aanvalt en bestrijdt'
Er blijft desondanks toekomst voor
de kerk, maar bij het samen optrek
ken van kerken worden vraagtekens
geplaatst. Wat de eigen kerkgemeen
te betreft, is de constatering dat wei
nig groei te verwachten valt. Het
kerkbezoek is goed en daarom wil
men de drie diensten op zondag
handhaven. De kerkenraad is be
ducht voor vernieuwingen, meldt het
jubileumboek.
N KL IJK?
ïVOOR COMPLETE W0NÉ
ERENIGINGl
Mevr. A. Eerland-de Ruiter kreeg de Tilanuspenning uit handen van EHBO-hoofdbestuurslid A. Koole.