Ter Veer: Slechts bouwstop
biedt oplossing varkensstallen
Bintje levert zestien cent op
Ergotherapeute uit Ten Anker
komt ook aan huis voor advies
Gemeente talmt met
aankoop van garage
PERSIA
Smalstads mannenkoor op festival
WD denkt aan centraal meldpunt gemeente voor stankklachten
Van aangepast bestek tot de aanvraag van een rolstoel
Gemeenteraad Schouwen wijst
gedoogbeleid softdrugs af
WD stelt schriftelijke vragen
Exclusief
en voordelig
Donderdag 18 september 1997
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
Handtekening
Adviseur
Schaalvergroting
Samenwerken
De drie regeringspartijen steunen het beleid van land
bouwminister Van Aartsen om de varkensstapel met een
kwart in te krimpen, maar voor Tholen zal die maatregel
weinig soelaas bieden. Tweede-Kamerlid P.K. ter Veer
(D66) zei dat maandag op een bijeenkomst in Oud-Vos-
semeer. Hij vindt dat varkensstallen op industrieterrei
nen thuis horen.
Fouten
Een broodplank om met
één hand brood te kunnen
snijden, een lange schoen
lepel om zonder te bukken
een schoen aan te doen,
een beker met een uitspa
ring voor de neus voor ie
mand die zijn hoofd niet
naar achteren kan brengen.
Een greep uit de voorraad
kleine hulpmiddelen waar
Els Willekes uit kan put
ten. Zij is ergotherapeute
in zorgcentrum Ten Anker
in Tholen en ondersteunt
mensen die door ziekte of
ongeval beperkt zijn in het
uitvoeren van allerlei da
gelijkse zaken zoals was
sen, koken, eten, kleden,
schrijven en lezen. Met
een hulpmiddel en oefe
ning kan iemand zelfstan
dig blijven, zonder steeds
een beroep te hoeven doen
op anderen.
Stap voorwaarts
Een inwoner van Tholen die de gemeente grond te koop
aanbiedt, maar na negen maanden nog altijd niet weet
waar hij aan toe is. Dat speelt in Oud-Vossemeer en de
VVD-raadsfractie heeft er schriftelijke vragen over ge
steld aan burgemeester en wethouders.
Verbaasd
Peizen, Beibers, Kelims,
Nepals, Gabbeh's.
Tweede-Kamerlid ir. P.K. ter Veer (midden) en Thools gemeenteraadslid J. van den Donker van D66
moeten speciale kleding aan bij hun bezoek aan de varkensstal van E.M. Rijnen (rechts).
Het actiecomité Varkens
Nee houdt volgende week
een handtekeningenactie in
alle plaatsen in de gemeen
te Tholen. Op die manier
wil men het gemeentebe
stuur, de provinciale en de
landelijke politiek duidelijk
maken dat een groot deel
van de inwoners tegen de
varkensinvasie op Tholen
en Sint-Philipsland is. De
politiek moet een signaal
krijgen dat ze een verant
woordelijkheid heeft ten
aanzien van de burgers, on
der wie de angst leeft van
een dreigende onleefbaar
heid van Tholen. Vrijwilli
gers zullen in de periode 22
t/m 26 september huis-aan-
huis handtekeningen opha
len. De inwoners van Tho-
len-stad en van het polder
gebied krijgen een brief in
de bus en kunnen een
strookje inleveren op be
paalde adressen. Voor het
verspreiden van de folders
kan Varkens Nee nog men
sen gebruiken. Geïnteres
seerden kunnen contact op
nemen met Koosje Boulog
ne (652109) of Maya Bun-
gener (652290).
blijken. Een nieuw Thools plan -
met een concentratiegebied voor in
tensieve veehouderij in de Weihoek
- haalde het evenmin; het concen
tratiegebied werd geschrapt. Maar
dit keer was er in de raad géén
meerderheid meer voor beperkte
nevenvestiging tot 2500 vierkante
meter. „De lobby heeft goed ge
werkt", stelde Van den Donker
vast. „Het is een grote fout ge
weest, die ook ik gemaakt heb.
Maar wie kon vermoeden dat agra
riërs in nood hier brood in zagen."
De bestemmingsplanherziening is
inmiddels gedeeltelijk goedgekeurd
door gedeputeerde staten. Land
bouworganisatie LTO en raadsman
J. van Groningen namens een aantal
varkenshouders hebben hiertegen
beroep ingesteld bij de Raad van
State.
Van den Donker zei dat zijn hoop
nu op de rijksoverheid gevestigd is
voor wat betreft het beteugelen van
de aanwas van de varkensindustrie.
Hij vroeg zich hardop af welke
middelen de komst van een groot
aantal stallen op Tholen nog kan
voorkomen: „Bloemdijken? Polder
wegen? Verkeersveiligheid? Regel
geving voor stank? De gemeente
raad zal een beslissing moeten ne
men, maar die weet het ook niet."
D66 heeft, gesteund door de VVD,
burgemeester en wethouders ge
vraagd een adviseur in te huren die
de mogelijkheden onderzoekt. „Dat
mag van mij best een ton kosten."
Het D66-raadslid zei het de inwo
ners moeilijk te kunnen uitleggen
waarom bepaalde zaken op het ter
rein van de ruimtelijke ordening
niet worden toegestaan, maar de
varkensstallen wél gebouwd kun
nen worden. „En als Tholen - ge
dwongen door provinciale en rijks-
regels - de stallen moet toestaan
terwijl de inwoners ze niet willen,
dan heeft voor mij het woord
rechtsstaat een heel andere beteke
nis gekregen." De discussieavond
werd geleid door E. Kooiman uit
Scherpenisse. J. de Zeeuw, voor
D66 lid van provinciale staten, zou
ook het woord voeren maar was op
het laatste moment verhinderd.
Varkenshouder E.M. Rijnen middenin overall) leidt de D66-delegatie rond in en om zijn bedrijf in de Oud-Vossemeerpolder. Links Twee
de-Kamerlid ir. P.K. ter Veer en naast hem gemeenteraadslid J. van den Donker.
er nog stallen bijkomen. Gemeente
raadslid E. Frigge-Hogesteeger
(VVD) had het Kamerlid gevraagd
of een eventuele maatregel van be
stuur met terugwerkende kracht de
aangevraagde stallen in Tholen kan
tegenhouden. Inmiddels is bij de
gemeente de 28e bouwaanvraag in
behandeling. L. Boudeling uit Anna
Jacobapolder wil zijn varkensstal
vergroten naar 996 vierkante meter
en blijft daarmee net binnen het
door de provincie in het streekplan
genoemde maximum (1000 vier
kante meter).
Gezien de grootte van de varkens-
mesterijen en het feit dat de pro
ductie los van de grond gebeurt,
zou deze sector niet langer onder de
landbouw maar onder de industrie
gerekend moeten worden, aldus Ter
Veer. De stallen zouden bij elkaar
op industrieterreinen geplaatst moe
stank. M.D. Geuze uit Poortvliet
was niet overtuigd dat dit de juiste
oplossing zou zijn: „Vanwege de
varkenspest mogen stallen juist niet
vlakbij elkaar gebouwd worden.
Bovendien blijf je de stank houden,
waarvan de mensen last zullen heb
ben die op een industrieterrein wer
ken." Geuze wees erop dat de in
dustrieterreinen op Tholen dichter
bij de woonkernen liggen dan de
plekken waar de stallen nu verrij
zen. Oud-statenlid mevrouw M.
Geluk zei dat dit in feite bedrijven
terreinen zijn, niet bedoeld voor het
vestigen van dit soort bedrijven.
Wat D66 betreft, moeten er in Ne
derland geen varkens meer bijko
men. Er zijn er nu 15 miljoen,
waarvan twee derde wordt geëxpor-
Sindsdien is de varkensstapel echter
met 25% gegroeid en het aantal
kippen met 16% toegenomen. Om
die reden is niet iedereen ervan
overtuigd, dat de plannen van Van
Aartsen effect zullen hebben. „Ik
heb mijn twijfels", zei AOV-staten-
lid L.J. van Doorn. Maar Ter Veer
keek er positiever tegenaan.
Overigens had hij niet zo'n moeite
met de grootschaligheid van de be
drijfstak. De schaalvergroting slaat
immers op velerlei terreinen toe. En
5000 varkens is in feite nog maar
een kleine stal, aldus Ter Veer, want
in het buitenland is een gebouw
voor 50.000 dieren geen bijzonder
heid. Hij wilde het probleem voor
de streek niet bagatelliseren, maar
zei dat in de kustprovincies altijd
nog maar 8% van de varkensstapel
rondloopt; de rest is te vinden in de
concentratiegebieden
len. Ze kregen er een uitgebreide
rondleiding. Zowel Ter Veer als
raadslid J. van den Donker lieten
zich positief uit over hoe het bedrijf
er bij ligt en wat er is geïnvesteerd
in milieumaatregelen. „Ondanks
dat is er vanuit het stadje Tholen
nogal kritiek over stank. Hoe moet
dat opgelost worden?" aldus Van
den Donker. Deze week heeft de
varkenshouder overleg met mensen
van de gemeente en van actiegroep
Varkens Nee om te bezien wat er
gedaan kan worden.
Stankoverlast is probleem nummer
één, zo werd ook nu weer duidelijk
gemaakt. „Zondag fietste ik op een
kilometer afstand voorbij de stal
van Rijnen en het stonk verschrik
kelijk. Wie kan ik bellen?" zei
C.W. de Leeuw uit Oud-Vössemeer.
Hij wees op de grens van 300 meter
die volgens de regelgeving in acht
Behalve Ter Veer spraken ook Van
den Donker en voorzitter L. v.d.
Lugt van Varkens Nee. Deze om
schreef zijn actiecomité als 'radi
caal'. „We zijn ontstaan uit boos
heid, angst en naar aanleiding van
klachten. Wat willen wij? Geen var
kens, geen megastallen. En de stal
len die er al staan, dienen zich aan
de regels te houden." Volgens Van
der Lugt gebeurt er nogal eens iets
wat niet strookt met de verleende
vergunning. Hij legde uit, dat Var
kens Nee steun vraagt voor het plan
van Van Aartsen. Ook heeft de
groep bezwaar tegen het verlenen
van ontheffing van de mer-plicht
(milieu-effectrapportage) voor de
bouw van stallen. Van der Lugt be
kritiseerde het gemeentebestuur, dat
voortdurend naar de raadsfracties
wijst als het om verantwoordelijk
heid op dit terrein gaat. Uit ge
sprekken is hem gebleken dat D66,
Het wetsvoorstel van Van Aartsen
laat ondernemers de ruimte om var
kensproductierechten overal van
daan te verzamelen en vervolgens
een bedrijf te stichten als een be
stemmingsplan daartoe ruimte
biedt, legde Ter Veer uit. Alleen een
bouwstop, waarvoor door D66 is
gepleit, zou kunnen verhinderen dat
ten worden. „Maar de minister is
zover nog niet", aldus het Kamer
lid. Als voordelen noemde hij dat in
mindere mate wegen kapot gereden
worden en dat oneigenlijk gebruik
van landbouwschuren voorkomen
wordt. Door de concentratie kan er
bovendien beter regulerend opge
treden worden tegen bijvoorbeeld
teerd. Ter Veer vertelde dat minister
Braks dertien jaar geleden de inte
rim-wet introduceerde met de be
doeling het aantal varkens en kip
pen niet verder te laten stijgen.
De D66-woordvoerder voor land
bouw bezocht 's middags samen
met Thoolse partijgenoten de var
kensstal van E.M. Rijnen aan de
Groeneweg ten noorden van Tho-
genomen moet worden. „De stank
is echt erg. Het beheerst je hele le
ven", aldus C.R de Rijke, die vlak
bij de stal aan de Zwarteweg woont.
Hij zei dat door deze problematiek
de waarde van zijn woning is ver
minderd. De Rijke wilde weten
waar de schade te verhalen valt.
Van den Donker ging in op de 300-
metergrens. „De wetgever zegt niet
dat het op 300 meter afstand niet
mag stinken, maar: het stinkt op
300 meter niet meer. Maar uw neus,
en ook de mijne, denken daar ken
nelijk anders over." Het raadslid
wist te melden dat Rijnen gaat be
kijken of het spoelen in de stal met
andere zuren een oplossing kan
zijn. Helemaal zal de stank echter
nooit verdwijnen.
Bij het groen-labelsysteem is nooit
naar stank gekeken, maar alleen
naar de ammoniak, aldus Van den
Donker. Rijnens adviseur, de heer
Van Laarhoven van voerderfabri
kant Cehavé, legde dat nader uit.
Het groen-labelsysteem is inder
daad opgezet om de ammoniakuit-
stoot terug te dringen. Daarnaast
wordt onder meer gelet op het die
renwelzijn en de economische haal
baarheid. „Tot voor kort werd de
stank hier niet bij betrokken. Maar
dat gaat nu wél gebeuren bij de
stichting groen label", aldus Van
Laarhoven. Er is een meetmethode
ontwikkeld met zogenaamde geur-
panels, mensen die met geavanceer
de apparatuur opereren. Volgens de
Cehavé-man zijn de afstanden voor
stank in de milieuregelgeving geba
seerd op de concentratiegebieden
en in feite niet toegesneden op de
'schone' gebieden.
VVD, AOV, RPF/GPV en PvdA het
duidelijkst stelling nemen tegen de
varkensinvasie. „Wij vragen steun
van alle partijen.
Maar kennelijk blijft het voor hen
moeilijk om samen te werken, met
een eensluidend standpunt te ko
men." De actievoerder vindt dat de
gemeente een speciale opsporings
ambtenaar moet aanwijzen om de
naleving van de vergunningen door
de varkensmesters voortdurend te
controleren. Voor wat de klachten
over stank betreft, opperde me
vrouw Frigge het idee om de ge
meente te vragen een centraal
meldpunt in te stellen. Nu is er bui
ten kantoortijd niemand om eventu
ele klachten in ontvangst te nemen
en daarop actie te ondernemen.
De politiek heeft in het verleden
fouten gemaakt, stak Van den Don
ker de hand in eigen boezem. Toen
de herziening van het bestemmings
plan buitengebied Sint-Philipsland
aan de orde was, halveerde een
raadsmeerderheid de maximale op
pervlakte voor intensieve veehou
derij als nevenvestiging van een ag
rarisch bedrijf tot 2500 vierkante
meter. Vervolgens werd voor Tho
len het zogenaamde zoneringenplan
afgewezen nadat de georganiseerde
landbouw zijn afkeuring had laten
Het rooien van het late aardappelras
Bintje is in volle gang. De weer
somstandigheden zijn uitstekend.
Op Prinsjesdag drukten de handela
ren op de St. Annalandse veiling de
knop in vanaf minimaal 13 tot
maximaal 16 cent voor een kilo
Bintjes. De aanvoer was echter
honderd ton minder dan vorige
week dinsdag, terwijl de prijzen
stabiel of iets lager zijn. Voor de Ei
genheimer werd vorige week nog
20-24 betaald, maar die waren er
afgelopen dinsdag niet, evenmin als
Koopmans Blauw, waarvoor een
kwartje per kilo betaald moest wor
den.
Dinsdag 16 september met tussen
haakjes de prijzen van een week
eerder: Doré 11-14 (10-13), Pre
mière 11 (13), bonken 20, Gloria
12-13 (13-15), Frieslander 16 (13-
15), drielingen 10, kriel 55, Bintje
13-16 (10-16), bonken 21-22 (23-
26), drielingen 8 (8), kriel 50 (52),
Bildtstar 17-20 (20-23), kriel 12,
aanvoer 206 ton (303 ton).
Het Smalstads mannenkoor doet zaterdag 27 sep
tember mee aan het zevende muziekfestival voor
koren en ensembles in Goes. Aan het festival doen
33 koren en ensembles mee uit binnen- en buiten
land. Er is dan ook een grote variatie aan muziek
soorten te horen in de Grote Kerk, het museum voor
Zuid- en Noord-Beveland en de Zeeuwse Muziek
school. Het Smalstads mannenkoor (behalve de di
rigent bestaande uit twee eerste tenoren, drie twee
de tenoren, drie baritons en drie bassen) zal vanaf
half twee in de Grote Kerk geestelijke en wereldlij
ke muziek uit alle stijlperioden zingen.
De therapeute doet dat voor bewo
ners en tijdelijke patiënten in het te
huis, maar ze gaat ook bij mensen
thuis langs die advies willen over
hulpmiddelen in hun huishouden of
daarbuiten. Van een drinkbeker tot
een rolstoel. Het project heet ergo
therapie aan huis.
Willekes. „Dat kan op allerlei ge
bied zijn. Er zijn mensen die moei
te hebben met het opstaan uit een
stoel of van het toilet. Moeite heb
ben met koken omdat ze niet zo
lang achtereen kunnen staan. Pro
blemen hebben met het aantrekken
van kousen en schoenen. Of moei
lijk de trap op- of afgaan."
De ergotherapeute bekijkt thuis wat
het probleem is en geeft een advies,
helpt bij het oefenen met de (nieu
we) hulpmiddelen of verwijst. Zo
kan de aanschaf van een hogere toi
letpot heel handig zijn. Of beugels
in de w.c. En een hoge kruk in de
keuken kan uitkomst bieden voor
het koken. Een verlengde schoenle
pel is een voorbeeld van een een
voudig hulpmiddel. Of een stan
daard voor een boek, een leesloep
en een stok met een haak om kou-
uinsaag in sepiemDer met tussen aanvoer zon ton iooo toni.
sen aan te trekken „Samen bekijken
we wat het beste hulpmiddel is. Op
die manier is het mogelijk om ie
mands zelfstandigheid te vergro
ten." Een extra trapleuning of een
lift is wat ingewikkelder maar de
ergotherapeute weet waar ze aan te
vragen zijn. Ook daarin speelt ze
een rol. „Voor een aantal hulpmid
delen zijn vergoedingen mogelijk
via de wet voorzieningen gehandi
capten (WVG) van de gemeente. Ik
kan advies geven over een bepaalde
rolstoel en helpen bij het aanvra
gen." De ergotherapeute kan ook
verwijzen. „Het gebeurt regelmatig
dat iemand oefening nodig heeft bij
het traplopen. Dan is er fysiothera
pie nodig. De therapeut kan ik vra
gen om het over te nemen."
Willekes benadrukt dat het bij de
ergotherapie niet alleen om ouderen
gaat. Die indruk zou kunnen be
staan omdat ze aan Ten Anker is
Els Willekes met een aantal eenvoudige hulpmiddelen.
verbonden. „Ook jonge mensen ko
men ervoor in aanmerking. De helft
van de aanvragers is zelfs onder de
65 jaar."
Geeft ze de ene keer advies aan een
reumapatiënt over aangepast be
stek, de andere keer gaat het om
een aanpassing van een auto voor
de bestuurder die maar één arm kan
gebruiken.
Het project (extramurale ergothera
pie) is een proef van een jaar. Vijf
instellingen in Zeeland doen er aan
mee. Behalve,ten Anker zijn dat Ter
Valcke in Goes, de Corneliastich-
ting op Schouwen, Ter Weel in
Krabbendijke en de stichting revali
datie geneeskunde Zeeland in
Goes.
„Voorheen mochten alleen mensen
in instellingen gebruik maken van
de ergotherapie. Nu ook daarbui
ten."
En dat is een stap voorwaarts voor
haar beroepsgroep, vindt ze. De
nieuwe vorm van zorgverlening is
tot stand gebracht samen met de
ziektenkostenverzekeraar VGZ.
„Per verzekerde mag ik maximaal
tien uren besteden. Er is gekozen
voor een ergotherapie vanuit de in
stellingen omdat wij de middelen al
in huis hebben."
Het behandelen of het geven van
advies wordt voor ziekenfondsver
zekerden volledig vergoed. Voor
particulier verzekerden is dit afhan
kelijk van de polisvoorwaarden.
Het proefproject loopt tot 1 januari.
Volgens Willeks loopt het goed.
„Het duurt wel even voordat het bij
iederen bekend is. De mensen moe
ten het weten." Alle huisartsen op
Tholen en Sint-Philipsland, de
thuiszorg Oosterschelde en de spe
cialisten in Lievensberg (die de
aanvragen bij de ergotherapeute in
dienen) zijn op de hoogte gesteld
over de zorgverlening vanuit Ten
Anker.
De ergothearpeute werkt zelf tot
eind november nog in Ten Anker,
daarna gaat ze met zwangershaps-
verlof.
De stichting voor regionale zorg
verlening (SVRZ) zoekt vanaf 1
november een nieuwe ergothera
peute voor 16 uur die haar gaat op
volgen. Wie dat wordt, is nog niet
bekend omdat de sollicitatieproce
dure nog loopt.
Een ruime meerderheid van de ge
meenteraad van Schouwen-Duive-
land wijst een gedoogbeleid iïiet
betrekking tot softdrugs af. Slechts
D66 en Groen Links (3 van de 21
raadsleden) hebben vóór een ged
oogbeleid gestemd en daarmee te
gen het voorstel van burgemeester
en wethouders.
Een coffeeshop als verkooppunt
van softdrugs wil de Schouwse po
litiek niet toestaan. Daarmee keert
men zich tegen de nota waarin een
regionaal drugesbeleid voor het po
litiedistrict Oosterscheldebekken is
uitgestippeld. Was daarin voor Tho
len de nuloptie (geen coffeeshops)
voorzien, op Schouwen was wél
een coffeeshop gedacht. De politiek
steekt daar nu een stokje voor, maar
heeft unaniem ingestemd met het
preventiebeleid.
November vorig jaar is de commis
sie openbare werken gevraagd in te
stemmen met de sloop van een ver
waarloosd pandje - dat dienst deed
als garage en eigendom is van de
gemeente - aan Onder de Molen
vlakbij de Molenweg (het staat er
nog steeds - red.). In een krantenbe
richt hierover las de heer M.C. van
Driel, die de aangrenzende garage
in eigendom heeft, dat de gemeente
ook belangstelling voor zijn pand
zou hebben. Hij nam in januari con
tact op met de gemeente, een amb
tenaar kwam kijken en naderhand
belde de gemeente diverse keren
met dhr. Van Driel. Deze kreeg te
horen dat de zaak opgemeten zou
worden, maar dat gebeurde pas na
dat Van Driel begin maart zelf weer
contact had opgenomen. Hij ver
zocht de gemeente om spoed, om
dat de erfpacht van de grond afliep
en hij op korte termijn moest be
slissen of hij deze van de ambachts
heerlijkheid wilde kopen. Van Driel
hoorde echter niets meer van de ge
meente en heeft de grond inmiddels
gekocht.
Volgens de brief van de VVD aan
het college is de Vossemeerder, on
der bepaalde condities, nog altijd
bereid de garage en de grond aan de
gemeente te verkopen. Hij wil zelf
graag een nieuwe garage bouwen
achter zijn huis, langs de provincia
le weg. Zijn nieuwe buren hebben
op hetzelfde stuk grond recht van
overpad gevraagd. 'Het is logisch
dat de heer Van Driel eerst duide
lijkheid wil hebben, voordat hij
hierover een beslissing neemt', al
dus de VVD. De Vossemeerder bel
de begin deze maand nog maar
eens naar de gemeente en kreeg een
ambtenaar aan de lijn die verbaasd
was dat er nog geen actie was on
dernomen.
De VVD-fractie wil nu van b. en w.
weten waarom het maanden moet
duren voordat een inwoner ant
woord krijgt. En of men Van Driel
op korte termijn wil laten weten of
de gemeente de garage met grond
wel of niet wil kopen. Verder vraagt
de VVD waarom een burger uit de
krant moet vernemen dat de ge
meente plannen heeft om zijn ei
gendom aan te kopen.
Fortuinsh-aat 3 Bergen op Zoom
Tel.: 0164-243509
Advertentie I.M.
