Het werk van de telefonistes is
alleen aannemen en doorverbinden
„Hoe zorgt politiek dat ik op afstand
van varkensstal vrij van stank blijf"
Twee
minuten
verlies
ZMO: Intensieve veehouderij i§ normale tak van landbouw
Donderdag 11 september 1997
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
Ria Bolier en Bert Klein van het actiecomité voor een
beter 112 uit Scherpenisse bezoeken de alarmcentrale in
Tilburg. Ze zijn uitgenodigd toen ze twee weken gele
den meer dan 3000 handtekeningen overhandigden aan
wethouder J. Versluys van de gemeente Tholen. Ze gaan
er heen met vragen. Ze worden uitgebreid te woord ge
staan. Ze bezoeken de kamers waar de telefoontjes voor
de politie, brandweer en ambulance binnenkomen.
Actiecomité voor een beter 112 op bezoek in alarmcentrale Tilburg
Huiscentrale
Lijn bezet
Krokodillentranen
,,We praten hier alleen
over de landbouw, de bur
gerij wordt gewoon verge
ten." J. Oudesluijs uit
Sint-Maartensdijk wil aan
het einde van een VVD-
bijeenkomst over de var-
kensproblematiek nog
even zijn ei kwijt. „Ik
woon niet in de buurt van
een stal, maar ik kom veel
overal op Tholen om te
sporten. Met al die stank
van varkens wordt het
sporten je echter onmoge
lijk gemaakt."
Stavenisse
Varkensbaronnen
Vreemde constructie
Bloemdijken
Wassen neus
Betalen voor fotokopieën door de krant
Bert Klein en Ria Bolier van het actiecomité krijgen uitleg van H. Horsthuis (rechts) en W. Henderson in de meldkamer van de alarmcen
trale 112 te Tilburg bij telefoniste Nelleke Hamers.
Ze spreken met politiefunctionaris
sen en telefonistes. Ze raken onder
de indruk van de openheid waar
mee over de alarmering wordt ge
sproken en van de pogingen die de
centrale doet om de dienstverlening
te verbeteren. Er worden misver
standen uit de weg geruimd, maar
ze blijven ook zitten met een onbe
vredigend gevoel over de alarme
ring op 25 en 26 juli bij de brand
bij de familie Vroegop in de Laban
Deurloostraat.
Klein: „We zijn uitgebreid voorge
licht. Ze gingen er echt voor zitten.
Onze klachten worden serieus ge
nomen. Ze erkennen ook duidelijk
hun fouten." Klein kan zich ook
wel vinden in de zaken waar 112
aan werkt om de bereikbaarheid te
verhogen. „Daar wordt continue
aan gewerkt. Alleen had ik wel ver
wacht dat de centralisten allemaal
politiemensen zouden zijn."
Niet eerder was in de alarmcentrale
112 in Tilburg een actiecomité op
bezoek. Die primeur was voor
Klein en Bolier van het actiecomité
voor een beter 112, maar liever wa
ren ze gewoon thuisgebleven. Als
er bij de alarmering in Scherpenisse
maar geen fouten waren voorgeko
men die de hulpverlening zo ernstig
vertraagden dat de brandweer pas
bijna 18 minuten na de eerste mel
ding arriveerde. Ze maakten zich
zorgen en schreven een brandbrief
die massaal werd ondertekend.
Nu konden ze zich ter plekke laten
informeren bij het grote verdeel-
centrum dat 112 is. De eerste ver
rassing was dat de alarmcentrale
112 in Tilburg met twee soorten
centralisten werkt: overdag zijn het
parttime telefonistes, 's nachts full
time politieagenten.
De alarmcentrale is ondergebracht
in het gloednieuwe gebouw van de
politie Noord-Brabant, het district
Midden en West aan de Ringbaan.
Wie denkt dat het in de alarmcen
trale een drukte van jewelste is,
heeft het mis. Bij calamiteiten kan
het een heksenketel zijn, maar over
dag bedienen slechts twee dames de
telefoon in een van de kantoorruim
ten in het gebouw. Van acht uur 's
morgens tot tien uur 's avonds zit
ten zij achter de knoppen. Daarna
wordt de dienst in een andere ka
mer van het gebouw overgenomen
door vier of vijf politieagenten.
De telefonistes bedienen naast het
112 alarmnummer «ok de telefoon
centrale van het gebouw. „De huis
centrale wordt in de wacht gezet als
het alarmnummer wordt gebeld:
112 heeft altijd voorrang," legt W.
Henderson, hoofd van de politie-
eenheid uit. Samen met H. Horst
huis die belast is met de dagelijkse
gang van zaken op de centrale, staat
hij het actiecomité te woord.
Het verbaast Klein en Bolier enigs
zins dat er maar twee telefonistes
zitten die overdag de telefoon van
Het besluit om de Eendrachtbode te
laten betalen voor kopieën van ex
tra stukken van de raadsagenda die
de redactie opvraagt, moet herzien
worden. Dat heeft de VVD in de
gemeenteraad gevraagd. D66 meld
de informatie te hebben gekregen
waaruit zou blijken dat de raadsle
den onjuist zijn geïnformeerd in de
ze zaak. „Dat is een ernstige zaak.
In hoeverre kun je het college van
b. en w. dan nog serieus nemen",
stelde J. van den Donker. De burge
meester zei vervolgens, niet te re
ageren op informatie die hij niet
kent. „Maar u hebt die informatie
zélf; het zijn kopieën van de aan
vragen die de Eendrachtbode bij de
gemeente heeft gedaan", aldus de
D66'er. Maar de burgemeester
hield vol geen nadere informatie te
hebben en zag daarom geen reden
zijn woorden uit een eerdere raads
vergadering - die erop neerkwamen
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Statenlid Van Doorn, die met zijn
brief de gedeputeerde tot een ant
woord dwong, zei ,heel positief' te
zijn over de uitspraken van Dek.
„Het gaat de goede kant op, want
de tekortkomingen bij de handha
ving van regels op het gebied van
milieu en ruimtelijke ordening ten
aanzien van de varkensstallen, moe
ten opgeheven worden." Het AOV-
statenlid zei blij te zijn met de steun
van PvdA, D66 en de VVD.
Commissie-voorzitter mevr. H.A.
Polderman-Martin uit Tholen was
het roerend met de gedeputeerde
eens. „Ik snap niet dat de gemeente
niet optreedt tegen stallen die in
overtreding zijn. Als ik met mijn
auto met twee wielen op het trottoir
sta, krijg ik ook een bekeuring,
maar de-controle op de stallen is
onvoldoende. Een tuinhuisje moet
wel verplaatst worden en als de
dakpannen rood zijn in plaats van
blauw, moeten ze eraf, maar var-
kensboeren hoeven de wettelijke re
gels niet na te leven. Gelukkig heb
ben we Dek nu aan het praten ge
kregen, want het CDA had tot nu
toe gezwegen."
Het VVD-statenlid vindt, dat Tho
len achteraf heel erg blij moet zijn,
dat het bestemmingsplan niet door
de provincie goedgekeurd is. „We
zijn nu hard aan het werk om wat
beters te maken. Een gezamenlijke
inspanning van rijk, provincie en
gemeenten is noodzakelijk. Zelf
heb ik de Tweede Kamerfractie van
de VVD bijgepraat over de varkens-
problematiek in Zeeland. Duidelijk
is, dat het bestemmingsplan buiten
gebied veel eerder herzien nad
het alarmnummer aannemen. En
bovendien niet de status hebben van
politieagent. Volgens Henderson
zijn overdag twee mensen voldoen
de. „Voor 112 is niet constant werk.
Dat hoeven ook geen politiemensen
te zijn. Dat werk kunnen telefonis
tes ook. Het is aannemen en door
verbinden."
De centrale telt momenteel 37 tele
fonistes, parttimers die naast hun
werk huisvrouw zijn. Volgens Hors
thuis worden nieuwe telefonistes
aangetrokken via een uitzendburau
dat gespecialiseerd is in personeel
op dit gebied. En wordt er bij de se
lectie gekeken naar 'stressbesten
digheid.' Mocht een van de telefo
nistes niet kunnen opnemen (omdat
ze bijvoorbeeld naar het toilet is) en
de andere telefoniste is bezet, dan
wordt een nieuwe beller overgeno
men in de meldkamer van de politie
op dezelfde verdieping van het ge
bouw.
De alarmcentrale gaat na tien uur
over naar de meldkamer van de po
litie. „Die zit daar met een dubbele
pet op. De agenten mogen zelf geen
actie ondernemen. Als er iemand
vraagt om een ambulance voor een
gewonde bij een vechtpartij, dan
wordt de GGD (de gemeenschappe
lijke gezondheiddienst -red.) inge
schakeld. Met de informatie over de
vechtpartij mogen ze niks doen. De
klant heeft om de GGD gevraagd.
In zo'n geval schakelt de GGD dan
zelf de politie in."
Klein, die ervan uitgaat dat 112 on
der de politie valt, kijkt er van op
dat dit niet het geval is. Henderson:
„112 is van ons allen. Het hoort
niet bij de politie, maar de alarm
centrales zijn wel bij de politie
korpsen ondergebracht omdat ze
stig procent van de 112-meldingen
voor de politie zijn bestemd."
De bellers in de nachturen zijn dus
voor politiemeldkamers. „De men
sen die daar zitten, volgen dezelfde
procedure als de telefonistes over
dag. Ze hebben maar twee vragen:
welke dienst iemand wil hebben en
in welke plaats.
Dat het regelmatig gebeurt dat
mensen die bellen merken dat de
lijn bezet is, komt volgens Henders
on niet doordat de alarmcentrale
bezet is. „Dat heeft te maken met
de hulpdiensten (ambulance, politie
of brandweer -red.) waarmee wij de
melder doorverbinden. Die vragen
de melder uit. En dat duurt even.
Als er dan 5 melders zijn, dan krij
gen die het gevoel dat ze niet door
112 komen. Dat is heel vervelend."
Horsthuis wijst erop, dat een cen
tralist altijd moet doorverbinden,
ook al lijkt het om hetzelfde onge
val of om dezelfde brand te gaan.
„Ze mogen niet zeggen: dat weten
we al. Het kan heel goed mogelijk
zijn dat er in de buurt of in dezelfde
straat een tweede brand is uitgebro
ken. Dat hebben we meegemaakt."
dat de krant plotseling veel meer
stukken opvraagt - terug te nemen.
„Ik ben sportief genoeg om toe te
geven wanneer ik fout zou zijn",
aldus Van der Munnik die stelde dat
mensen elkaar verschillend kunnen
benaderen: rechtstreeks of achter
iemands rug om. De informatie
waarover VVD en D66 spraken,
was door de uitgever van de krant
aan de fractievoorzitters gestuurd.
M.A.J. van der Linde (PvdA) zei
dat het al met al een minder ver
kwikkelijke zaak aan het worden is.
„Maar ik vind goede contacten met
de pers belangrijk. Daarom zou ik
een andere koers willen inslaan.
Namelijk hier in de commissie be
stuurlijke aangelegenheden over
spreken of het met de pers uitpra
ten." „U mag daar b?st in bestuur
lijke aangelegenheden over pra
ten", sloot de burgemeester de dis
cussie af.
moeten worden. Andere gemeenten
hadden hun zaken beter in orde dan
Tholen. Het ministerie van VROM
legt de wettelijke regels op en de
provincie moet alles toetsen aan het
rijksbeleid, terwijl de landbouw
weer vrijheid wil voor neventak
ken." Mevr. Polderman wil vrijdag
in de Zeeuwse staten een motie in
dienen bij de behandeling van het
streekplan om het beleid van minis
ter Van Aartsen voor herstructure
ring van de varkenssector te onder
steunen. Het VVD-statenlid vindt
dat het gemeentebestuur van Tho
len veel te weinig in Middelburg
komt om samen op te trekken ten
aanzien van de varkenskwestie.
SGP-statenlid G.D. Roeland, die
geen deel uitmaakt van de commis
sie milieu, maar wel van de com
missie ruimtelijke ordening, heeft
zich over de uitspraken van gedepu
teerde Dek verbaasd. „Tholen had
een verouderd bestemmingsplan,
dat klopt, maar dat de provincie een
oplossing zou hebben voor de var-
kensproblematiek, dat verbaast
me." Voor gedeputeerde J.G. van
Zwieten van ruimtelijke ordening is
de zaak duidelijk.
„Alles wat na 1 maart is ingediend,
moet van een mer-plicht zijn voor
zien en een neventak is alleen nog
voor 1000 m2 mogelijk. De deur is
nu dicht."
Volgens Van Zwieten gaat het nu de
goede kant op. „Maar de gemeen
ten moeten geen krokedillentranen
laten over wat gepasseerd is, want
de provincie heeft ze allemaal ge
waarschuwd."
De twee telefonistes (met de zoge
naamde achterwacht) kunnen tien
bellers 'in de wacht zetten'. Bellen
er meer dan tien tegelijk, dan krij
gen die geen centralist meer aan de
lijn. Maar mocht in Tilburg de
stroom uitvallen dan werkt de
alarmcentrale gewoon door omdat
er overgeschakeld wordt op een ei
gen stroomvoorziening.
De dienstverlening gaat er op voor
uit nu de telefonistes op het
schermpje van hun apparatuur het
nummer af kunnen lezen van de
melder. Horsthuis: „Sinds 1 juni
zijn we in staat het telefoonnummer
te zien en terug te bellen als iemand
in paniek de hoorn erop heeft ge
gooid.", Dat komt volgens hem wel
eens voor. Dat iemand neerlegt zon
der door te zijn verbonden. Dat de
telefonistes zich moeten beperken
tot twee vragen is volgens Horst
huis logisch. „Als ze meer zouden
moeten vragen, houdt dat het num
mer te lang bezet." Als de telefoon
overgaat, antwoordt de telefonis
te:,,!^ alarmcentrale, wie wilt u
spreken?." Als het antwoord is, de
politie van Tilburg, zegt ze. „Blijft
u aan de lijn, ik verbind u door." En
drukt ze op een knop. De verbin
ding is tot stand gekomen. Mocht
dat niet gebeuren, dan komt de mel
ding terug. De telefonistes nemen
om beurten op. Zijn ze allebei be
zet, dan nemen de collega's van de
Het maandelijkse politiek café van
de Thoolse liberalen in Sint-Anna-
land is deze keer aanmerkelijk
drukker bezocht dan normaal. Het
thema, het mestbeleid - in feite:
vestiging van varkensstallen - geeft
daar alle aanleiding toe. Behalve de
bekende VVD-gezichten zitten er
nogal wat boeren in de zaal, maar
ook niet-agrariërs. Twee dames van
het actiecomité Varkens Nee lopen
demonstratief met protestborden
langs de rijen stoelen. Afdelings
voorzitter J.L. van Gorsel introdu
ceert de sprekers voor deze avond:
mevrouw H.A. Polderman-Martin
(Thools statenlid voor de VVD),
A.G.M. Sauter (namens de natuur-
vereniging) en E. Hage (afdelings
voorzitter landbouworganisatie
ZMO).
Mevrouw Polderman licht het pro
vinciale beleid toe, dat er in feite op
gericht is om de groei van de vee
stapel te sturen. Er is een tijdelijke
maatregel genomeu die bouwplan
nen beperkt tot 1000 vierkante me
ter en een milieu-effectrapportage
voorschrijft voor stallen vanaf 1000
dieren. In verband daarmee is ge
meenten geadviseerd een voorbe-
reidingsbesluit te nemen om het be
stemmingsplan aan te passen. „Niet
alle gemeenten deden dat, ook Tho
len niet", zegt mevr. Polderman.
„Tholen was dus veel te laat", con
cludeert iemand uit de zaal. Feit is
echter, dat op dat moment in Tho
len al een voorbereidingsbesluit van
kracht was en een bestemmings
planwijziging ter goedkeuring bij
de provincie lag. Toch schuift mevr.
Polderman de zwartepiet richting
gemeente: „De gemeente heeft ja
renlang verzuimd de oude bepalin
gen in het bestemmingsplan aan te
passen. De noodzaak daarvan heeft
men te laat ingezien." Oud-raadslid
M. van Damme mompelt instem
mend.
Niet alleen de gemeente, maar ook
politie op de meldkapier de hoorn
op. Alle tafels zijn voorzien van een
eigen stroomvoorziening. In de
meldkamer van de politie staan ook
nog eens monitoren met plattegron
den van heel Nederland. Dat wordt
nu volgens Horsthuis geschoond
omdat ze niet allemaal nodig zijn
voor het district. „Dan wordt het
bestand kleiner en werkt het snel
ler."
Klein vindt dat er altijd actie moet
worden ondernomen, ook al is de
melding summier, zoals bij het on
geval op 8 augustus aan de Kerk-
weg/Scheldseweg in Stavenisse.
Toen duurde het een half uur voor
dat de ambulance arriveerde nadat
het was misgegaan bij de alarme
ring. De mevrouw die meldde, zei
alleen dat er een ongeval was ge
beurd en wist niet of er gewonden
bij waren. In zo'n geval waar
schuwt de centrale de politie in
Middelburg. Henderson: „Die was
op dat moment bezig met een ach
tervolging. Toen de tweede melding
twintig minuten later kwam, was
het wel bekend dat er gewonden
waren. Toen is de meldkamer in
Roosendaal gewaarschuwd."
Volgens Henderson is het nodig om
het publiek beter voor te lichten.
„Elke seconde telt bij 112 maar de
de provincie heeft volgens Sauter
fouten gemaakt waardoor tientallen
bouwaanvragen voor grote varkens
stallen mogelijk werden. „De nota
ruimtelijk beleid landelijke gebie
den dwong de gemeente om de stal
len in te passen. De gemeenteraad
torpedeerde dat en liet - door on
derschatting - mogelijkheden voor
omschakeling open." In de ogen
van Sauter toont de gemeente op dit
moment weinig daadkracht, terwijl
rigide stappen genomen zouden
moeten worden in verband met
stankoverlast van de stallen. Verder
zou het volgens hem de landbouw
organisaties sieren indien ze met de
'varkensboeren' overleg zouden
voeren.
Het zoneringenplan zou alsnog op
de proppen moeten komen, betoogt
Sauter. Het gaat er daarbij om, dat
het Thoolse poldergebied wordt in
gedeeld in drie zones op grond van
landschappelijke waarden. Intensie
ve veehouderij zou in bepaalde ge
bieden uitgesloten zijn. „Het gebied
dat overblijft zou nog groot genoeg
zijn om alle aangevraagde stallen te
realiseren", reageert mevr. C. van
Dalen-Doeleman. Raadslid mevr. E.
Frigge-Hogesteeger herhaalt dat na
melder moet wel aan de lijn blijven
om doorverbonden te worden. Ken
nelijk is dat nog onvoldoende be
kend."
Mevrouw Bolier wil weten wat er
gebeurt als iemand tijdens een hart
aanval 112 belt en daarna bewuste
loos raakt, zonder dat het slacht
offer bekend kon maken waar van
daan gebeld werd. Dat kan volgens
Horsthuis opgelost worden nu het
telefoonnummer bij de centrale be
kend is. „Het bestand met namen
krijgen we nog van de PTT. Straks
weten we wie er gebeld heeft, maar
dat geldt alleen voor de PTT-abon-
nees. Andere nieuwe commerciële
telefoonbedrijven hebben geen ver
plichting om hun bestand over te
dragen." Het bekend worden van de
beller is volgens Horsthuis ook heel
belangrijk in verband met het be
strijden van misbruik. Dat komt
veel voor.
Bolier en Klein maken het mee dat
om kwart voor één de telefonistes
tot twee keer toe worden gebeld
door jolige schoolkinderen tijdens
de middagpauze. Via het telefoon
nummer op het schermpje kunnen
de centralisten de plaats lokaliseren
en direct terugbellen. Zoals elke
melding is deze ook opgenomen.
De telefoniste kan het direct teru
gluisteren. Horsthuis belt meteen
het nummer van de school en maant
de onderwijzer van de school de
derhand nog eens. Hage zegt dat de
georganiseerde landbouw het zone
ringenplan afwijst omdat het de
ontwikkelingskansen voor boeren
bedrijven per polder verschillend
maakt. Hij wil gelijke kansen voor
ieder. Uit een onlangs gehouden en
quête blijkt, dat ongeveer tweeder
de van de Thoolse ZMO-leden zo
nering afwijst. „Wij als natuurorga
nisatie kijken met een andere pet op
naar zonering", aldus Sauter, die
erop wijst dat de toen geldende
stankcirkels bij het plan betrokken
hadden moeten worden waardoor
wél beperkingen mogelijk werden.
A. Pot en L.J. van Doorn bekritise
ren de manier waarop de ledenen
quête is opgesteld en waarop de re
sultaten door Hage worden ge
bruikt. De ZMO-voorzitter wijst die
kritiek van de hand.
„Intensieve veehouderij is een nor
male tak van de landbouw, hoewel
de grote stallen bijna industrieel
overkomen", zegt Hage. Hij vult
aan dat provinciaal het standpunt
van zijn organisatie is, dat bestaan
de bedrijven tot 5000 vierkante me
ter moeten kunnen omschakelen op
kinderen erop te wijzen dat 112 niet
van deze telefoontjes gediend is.
Dat 112 nog al eens de zwarte piet
wordt toegeschoven, vindt Horst
huis niet terecht. „Het zit hem vaak
vast op de hulpdiensten. Als die be
zet zijn, wordt er naar 112 gewe
zen. Dat is niet terecht." Maar daar
mee is weer niet gezegd dat de
alarmcentrale de fouten die ze
maakt, goed wil praten. Dat het bij
de melding van de brand in Scher
penisse fout kon gaan, was volgens
Henderson te wijten aan een fout
van de centralist op de politiemeld-
kamer van 112.
Die verbond door naar Vlissingen
in plaats van Roosendaal. Henders
on: „De centralist wilde snel hande
len. Dat heeft een beetje verlies op
geleverd. Het is een menselijke
fout. Als het computersysteem was
geraadpleegd, was het niet ge
beurd."
Henderson wijst erop dat de ge
meente Tholen een 'specifiek' geval
is. Op de kaart van zijn politiedis
trict die het actiecomité meekrijgt,
komt het niet voor. „Onze eigen
mensen kennen de plaatsen in hun
gebied. Ze weten waar ze moeten
zijn. Tholen zit er nu aan vast, maar
wij komen er nooit." Om aan te to
nen, dat er een probleem kan ont
staan, noemt Henderson het buurt
schap De Rand even buiten Scher
penisse. „Waar ligt dat? We hebben
de kaart van Tholen er nog eens
grondig voor bestudeerd en het ge
bied verder gedetailleerd. We heb
ben nu meer plaatsnamen van dor
pen en gehuchten in het systeem
zitten. Het raadplegen moet er bij
de centralist goed inzitten. Het in
zien kost 15 tot 20 seconden." In
het bestand zijn de volgende woon
kernen en gehuchten opgenomen:
Anna Jacobapolder, Botshoofd, De
Rand, Het Oudeland, Malland,
Mosselhoek, Oud-Vossemeer,
Poortvliet, Scherpenisse, Schoon-
dorpe, Sint-Annaland, Sint-Maar
tensdijk, Sint-Philipsland, De Sluis,
Stavenisse, Stenen Kruis, Strijen-
ham, Tholen en Westkerke. Daar
achter staat vermeld met welke
meldkamer er doorverbonden moet
worden: Middelburg voor de politie
en Roosendaal voor de brandweer
en de ambulance.
Volgens Henderson kleven er aan
de indeling van Tholen voor de
brandweer en ambulance bij West-
Brabant haken en ogen. „Voor ons
is het onbekend gebied. Het hoort
niet bij ons. Het is een vreemde
constructie en heeft de potentie van
fouten maken in zich."
Maar volgens Horsthuis is het niet
een kwestie van geografische ken
nis. Er zijn meer 'grensgebieden' in
Nederland waar dit speelt. „Er zijn
21 alarmcentrales, maar 25 politie
regio's. Die vallen dus niet overal
samen. Wel is het de bedoeling om
ze gelijk te trekken. Dat betekent
dat er vier bijkomen. Maar of het
waterdicht te krijgen is, weet ik
niet." Volgens Horsthuis is het niet
per se noodzakelijk om kennis te
hebben van het gebied. „Als de
centralist in het computersysteem
De Rand intikt, dan kost dat 15 se
conden. Dan is het bekend en wordt
er goed doorverbonden. Daar wordt
nu meer op gehamerd."
Het actiecomité adviseerde de ge
meente dat er een werkgroep zou
moeteif komen om de alarmering te
verbeteren. Overheid, meldkamers,
politie, brandweer, ambulancedien
sten en telecommunicatiebedrijven
zouden daarin vertegenwoordigd
moeten zijn. Uit de uitleg van Hors
thuis blijkt, dat er landelijk al twee
werkgroepen actief zijn: eentje die
bekijkt hoe de bereikbaarheid te
verbeteren is en een ander die de
technische mogelijkheden op een
rijtje zet. Maar telecommunicatie
bedrijven mogen volgens de Euro
pese wetgeving daarin geen advise
rende taak hebben. „We moeten
zelf vaststellen wat we willen. Laat
je de PTT als adviseur toe, dan laat
je je teveel leiden. Bovendien kom
je in de problemen bij de aanbeste
ding als die boven de vier ton
komt." De vrije markt doet hier zijn
werk.
Dat inwoners van de gemeente
Tholen in Tilburg terechtkomen als
ze 112 bellen en niet in Middelburg
heeft volgens Horsthuis alleen maar
te maken met de telefoonkabel uit
Bergen op Zoom. „Dat heeft met de
indeling van de brandweer en de
ambulance niets te maken. Zou je
het toch in Middelburg laten bin
nenkomen, dan los je daar niet per
definitie het probleem mee op, want
Middelburg moet toch ook voor de
hulpdiensten voor Tholen in
Roosendaal zijn."
Samen met Henderson nemen
Klein en Bolier het tijdschema
door van de alarmering in de
nacht van 25 op 26 juli. Het
schema is door de centrale op
gesteld aan de hand van de
bandopnamen. In de kamer met
de technische apparatuur staan
kasten met bandopnemers die
24 uur registreren wat er op 112
binnenkomt.
De eerste melding (van me
vrouw C. Vinjé-van der Jagt)
vindt om 23 uur 58 minuten en
14 seconden plaats. Zestien se
conden later wordt er doorge
schakeld naar Vlissingen (ter
wijl dat Roosendaal had moeten
zijn). Naar aanleiding van het
eerste gesprek wordt ook de
meldkamer van de politie in
Zeeland gealarmeerd, namelijk
om 23 uur 58 minuten en 49 se
conden. Tussen deze tijd en zes
seconden later komen er nog
twee meldingen binnen bij de
alarmcentrale Vlissingen via
112 in Tilburg die zijn niet
verder uitgewerkt omdat ze niet
van invloed zijn geweest op het
verdere verloop).
De vierde melder belt om 65 se
conden voor middernacht. Ne
gen seconden later wordt (weer)
doorgeschakeld naar Vlissingen.
Daar wordt de melding om 1 se
conde voor middernacht ontvan
gen. Om 9 seconden over 12
geeft Vlissingen de melding te
rug aan 112 in Tilburg terwijl de
Zeeuwse meldkamer dan ook de
meldkamer in Roosendaal ver
wittigd. 112 waarschuwt de
meldkamer in Roosendaal die
om 20 seconden over twaalf op
neemt.
Dat het daarna fout gaat bij het
waarschuwen door Roosendaal
van de brandweer in Sint-Maar
tensdijk, valt buiten het bestek
van 112.
Henderson concludeert dat er
ruim 2 minuten verlies is ge
weest. „Bij ons is een aantal ke
ren verkeerd doorverbonden.
Daar ligt schuld."
Volgens mevrouw Bolier was
het tien voor twaalf toen de
brandweer werd gealarmeerd.
Ze zegt dat op grond van haar
eigen waarneming op haar hor
loge.
„Om tien voor twaalf ben ik
gaan lopen. Dat duurt ongeveer
1 minuut naar het huis van
Vroegop. Ik begrijp het niet. De
politie was er om twee voor
twaalf al, terwijl die om ruim
twee voor twaalf is gealar
meerd."
Henderson zegt dat de originele
band vanaf half twaalf is beluis
terd en dat de eerste melding om
23.58 uur heeft plaatsgevonden.
Twijfel kan er volgens hem niet
bestaan want drie personen heb
ben de band afgeluisterd. „We
kunnen geen eerdere melding
vinden dan deze."
de gemeente Tholen bij die instan
tie een voet tussen de deur heeft.
De Rijke bekritiseert de burgemees
ter, maar volgens Van Gorsel is dat
niet terecht. „De burgemeester
voert uit wat de gemeenteraad wil.
Dus moet u dit niet op zijn conto
schrijven, maar op het conto van de
raad."
Volgens de heer Bouman uit Anna
Jacobapolder is stank niet het enige
probleem bij de varkensstallen. Hij
wijst op de af en aan rijdende trail
ers, wat 24 uren per dag doorgaat
bij de stal aan de Sluisweg nabij
zijn woning. „Zes jaar geleden
kocht ik een puntgaaf huis, maar nu
verschijnen overal scheuren in de
muren."
In verband met mogelijke schade
aan polderwegen is het waterschap
misschien een bondgenoot in de
strijd tegen de varkensstallen, aldus
Bouman. Hij snijdt het onttrekken
van grondwater aan de bodem aan
en het lozen daarvan, wat tot stank
in sloten zal leiden. Maar Sauter
weerlegt dat: het opgepompte wa
ter. dat gebruikt wordt om de mest
te koelen zodat ze minder stinkt,
wordt in de bodem geïnjecteerd. De
milieubeweging ziet geen reden om
daar tegen te zijn.
De stal aan de Noormansweg bij
Scherpenisse ruikt ook niet lekker,
laat B.F.R Tanzer weten. Hij infor
meert of het mogelijk is om bloem
dijken aan te wijzen.
Dat zijn dijken met waardevolle
plantensoorten die gevoelig zijn
voor ammoniak (stallen stoten deze
stof uit) en daarom beschermd
moeten worden. Volgens Sauter
moet de provincie ze aanwijzen,
waarna de gemeente in haar be
stemmingsplan de bijzondere na
tuurwaarden kan opnemen. Doordat
dit tot nu toe niet is gebeurd, zit de
milieubëweging op dit punt klem.
„De gemeente Steenbergen is zo
slim geweest wél bloemdijken aan
te wijzen. Daardoor is het onlangs
gelukt een varkensstal te weren",
aldus Oudesluijs.
Tegen het einde van de bijeenkomst
maakt mevr. Polderman zich nog
boos omdat ze vindt dat ze, in te
genstelling tot de landbouw, te wei
nig tijd krijgt om haar zegje te
doen.
Maandagavond wordt in Oud-
Vossemeer opnieuw een bijeen
komst gewijd aan de varkenspro-
blematiek, op initiatief van D66.
Kamerlid P. ter Veer, statenlid J.
de Zeeuw en raadslid J. van den
Donker zijn de sprekers. De bij
eenkomst in De Vossenkuil begint
om half acht.
intensieve veehouderij. „Wat heeft
een megastal met 5000 varkens nog
met landbouw te maken. Het gaat
hier om industrie, opgezet door var
kensbaronnen. En uw leden verko
pen de grond en strijken hun centen
op", reageert D.J. van de Velde.
„Hoewel je nu ziet dat bouwblok
ken in hun geheel verkocht worden
(in feite is dat nieuwvestiging en
geen omschakeling, meent mevr.
Frigge), kunnen we geen regels be
denken die de verkoop van onroe
rend goed beletten", aldus.Hage.
„Maar schaalvergroting is overal de
tendens. Er is ook meer productie
nodig voor hetzelfde inkomen." Hij
wil omschakeling en neventak ge
scheiden zien. Sauter vindt 5000
vierkante meter géén neventak
meer.
„Door de goede lobby van de geor
ganiseerde landbouw zitten we nu
met die stallen", merkt Pot op. Ha
ge heeft eerder gezegd zowel het
zoneringenplan als het plan dat
voorzag in een concentratiegebied
in de Weihoek van tafel gekregen te
hebben door de politiek te overtui
gen. Slechts de PvdA liet zich niet
overtuigen. „Tot onze verbazing
wees de provincie de bestemmings
planwijziging vervolgens af omdat
er te weinig mogelijkheden in zaten
voor nieuwvestiging. We zijn bij de
Raad van State in beroep gegaan",
zegt Hage. Mevr. Polderman re
ageert dat de provincie dit moest
doen omdat het plan strijdig was
met het rijksbeleid.
Van de Velde snijdt de stankoverlast
aan, die met name bewoners van de
Dalempolder in Tholen-stad onder
vinden' van een stal in de Oud-Vos-
semeersepolder. „Ik vraag de poli
tiek ervoor te zorgen dat ik, op 800
meter afstand, vrij blijf van stank.
De milieuvergunning neemt 300
meter als afstand, maar dat is een
wassen neus." Het is een probleem
dat stankhinder juridisch eigenlijk
nauwelijks meetbaar is, vindt mevr.
Polderman. „Volgens mij wordt de
mate van overlast gemeten aan de
hand van het aantal klachten dat
binnen komt. Dat is niet reëel." C.P
de Rijke onderschrijft de hinderlij
ke stank; hij ervaart die dagelijks
van de stal aan de Zwarteweg bij
Poortvliet. Zijn bezwaren zijn ech
ter door de Raad van State verwor
pen, wat volgens hem bewijst dat
De grootschalige manier waarop varkens nu ook in Tholen gemest worden, roept veel weerstand op.