Een parasolletje
boven je bolletje
Braderie Sint-Philipsland
wisselvallig als het weer
Nachtvorst brengt fruitbedrijven
op Tholen een gevoelige klap toe
Veel animo sport en spel
op schoolplein Ter Tolne
Donderdag 3 juli 1997
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Vrienden onder elkaar
Verenigingen draaien redelijk tot goed, handel is minder
Natte en droge periodes
wisselden elkaar zaterdag
af op de braderie in Sint-
Philipsland. Zo wisselval
lig het weer, zo wisselval
lig waren de bevindingen
van de deelnemers. Regen
kleding en paraplu's domi
neerden het straatbeeld.
Standhouders moesten re
gelmatig een extra zeil in
zetten om hun waren
droog te houden; eenmaal
droog zat de stemming er
weer goed in en liep het
braderieterrein weer vol
bezoekers. En geen stand
bleef onbezet.
Bijverdienen
Milieu
Stormverzekering
Niet denderend
Het in banen leiden van
agressie, het voorkomen
van pesten op school. Er
wordt veel aandacht aan
besteed de laatste jaren.
Dat ook het schoolplein
daar een rol in speelt,
wordt steeds duidelijker.
Het herinrichten van het
ouderwetse, meestal kale
en lege schoolplein wordt
bijna overal met verve ter
hand genomen.
Geen cent van
de gemeente
Ouders en bedrijven brengen bijna 40 mille bij elkaar
Acht onderdelen
Bittere pil
Zoet water
t
IVF.RVOLG VAN VOORPAGINA
Het nieuwe bestuur bestaat uit ze
ven leden. Tholen levert er daarvan
drie waarbij de secretaris en de vi-
ce-voorzitter. Van het huidige be
stuur wordt voorzitter L. Geluk de
nieuwe vice-voorzitter. Secretaris P.
Alkema neemt ook in de nieuwe af
deling oost-Zuid-Beveland/Tholen
het secretariaat op zich. De Sint-
Maartensdijkse fruitteler staat ech
ter niet direct te springen om deze
functie. „Ik dank u voor het ver
trouwen dat u in mij stelt en in
principe wil ik het ook wel doen.
Maar toen ik terugkwam in het
Thoolse afdelingsbestuur, heb ik
gezegd dat dat voor maximaal drie
jaar was. Dat wil ik hier nog eens
herhalen", houdt Alkema de aan
wezigen voor. „Bovendien ben ik
niet van plan om overal zelf achter
aan te hollen. Ik zal ook het nodige
delegeren naar de andere bestuurs
leden. Ik ga deze kar niet alleen
trekken, dat moeten we samen
doen." Ook bestuurslid P. Rogge
band gaat mee naar het nieuwe af
delingsbestuur dat verder bestaat
uit de Bevelandse leden: voorzitter
T. Vogelaar, penningmeester W.
Bruijnzeel, I. Barendrecht en T.
Gouloze.
De Bevelandse voorzitter T. Voge
laar is niet helemaal onbekend met
Tholen. „Mijn voorouders komen
hiervandaan. Mijn oma uit de Hol-
Onder hen ook M.H. Murre uit
Poortvliet. Hij was vanaf de oprich
ting tot 1968 bestuurslid van de af
deling. Murre geeft een overzicht
van gebeurtenissen in de afdeling
sinds de oprichting in het najaar
van 1946. Al in 1949 wordt er ge
zocht naar vereenvoudigde ziekte
bestrijding, een zoektocht die nu
nog niet ten einde is. In 1952, zo
meldt Murre, was er slechts een ba
tig saldo van 29 gulden. „Ook toen
had men het financieel al moei
lijk", zegt de Poortvlietse oud-be
stuurder. „De veilingvereniging De
Eendracht had een subsidie toege
zegd en men besloot daar gebruik
van te maken. Er werd een bijdrage
van 50 gulden gevraagd." De finan
ciën bleven kwakkelend en in 1957
vroeg de toenmalige voorzitter zich
af of de NFO wel zou blijven be
staan. In die jaren doet de nevel
spuit zijn intrede. In 1958 zijn er
minder plezierige berichten. Spint
blijkt steeds vaker resistent (onge
voelig) te worden voor bestrijdings
middelen. Daarnaast duikt meel
dauw op, een nieuwe plaag voor de
fruittelers. In 1959 zakt het batig
saldo naar 25 gulden en men vreest
dat er geldgebrek zal komen. Maar
in de volgende jaren trekt de situ
atie wat aan. De EEG komt steeds
meer in beeld. „In 1960 wordt ge
constateerd dat er veel jonge fruit-
teeltbedrijven op Tholen zijn. De
veilingvereniging Eendracht sprong
daarop in door een koelcel te bou
wen. Vooral veel landbouwbedrij-
De braderie van Sint-Philipsland was er eentje met veel paraplus 's
in de aanslag maar ook open zoals bij dit meisje in de Voorstraat.
Ze had geen parasolletje voor de zon nodig hoewel het hartje zomer is.
De regen mocht de pret voor de meesten niet drukken...
Bij de kraam van De Kleine Winst
is het niet druk. „Jammer van de
weer," zegt mevrouw A. Neele die
elk jaar met ondergoed voor haar
winkel staat. „Ik moet mijn spullen
steeds afdekken en alles opruimen.
Een verregende braderie kun je wel
stellen," vindt ze 's middags even
na vieren. Toch heeft ze nog rede
lijk verkocht. Voornamelijk aan
vaste klanten die elk jaar terugko
men voor dezelfde aanbieding: het
tweede stel ondergoed voor de hal
ve prijs.
Bij voetbalvereniging Noad'67
gaan de zaken goed. „Ondanks de
regen kopen de mensen envelop
pen. We raken er elk jaar 1200
kwijt. Dat zal vandaag ook wel luk
ken, zegt voorzitter R. Houdé van
de activiteitencommissie. Wel heeft
hij een extra zeil moeten spannen
om te voorkomen dat alle prijzen
weer nat zouden regenen na een
flinke regenbui rond een uur of een.
Visboer C. van Vossen van vishan
del A.J. Schot uit Tholen heeft he
lemaal niet te klagen. De gerookte
paling en de haring gaan als warme
broodjes over de toonbank. „Mis
schien niet zo'n topdag als andere
jaren, maar toch heel goed. Mensen
wilen nu eenmaal graag eten op
zo'n dag."
Bij de kraam van vrijetijdskleding
cipe mogelijk zijn omdat men in
Zuid-Beveland gebruik kan maken
jan landbouwwater dat de Deltan
levert. „Voor Tholen is dat echter
geen optie, want dat water hebben
we hier niet. En er wordt ook geen
water uit het Zoommeer in de
Thoolse sloten gepompt zodat we
daaruit zouden kunnen putten",
zegt secretaris Alkema die het voor
Tholen somber inziet. „Je weet na
tuurlijk nooit of en wanneer je
nachtvorst krijgt. Maar als dit nog
een keer zou gebeuren, kan dat be
drijven de kop gaan kosten."
Een ander probleem van de fruitte
lers is de pma-regeling die per 1
maart is ingegaan. Mensen met een
uitkering mogen zes weken per jaar
een bepaalde premie bijverdienen.
„Wij staan niet direct te juichen om
deze nieuwe wet", legt Alkema uit.
„Voorheen viel onze piekarbeid (in
de plukperiode) onder een speciale
fruitplukregeling. Nu zijn alle rege
lingen komen te vervallen." Omdat
de pluk van fruit pas aan het eind
van de zomer en in het najaar plaats
vindt, zijn de fruittelers bang dat
veel mensen hun premievrijstelling
al bij andere bedrijven op hebben
gebruikt. „En het is nu zo dat ie
mand op zijn uitkering wordt ge
kort als hij wat bijverdiend. Dat be
tekent dat iemand per maand 140
gulden over zou houden als hij
geen premie vrijstelling meer heeft.
En voor iets meer dan een gulden
voor dames- en heren heerst een
mineurstemming. Mevrouw R.
Staps uit Rijen komt al voor het
zesde jaar. „Ik heb het hier altijd
verschrikkelijke goed gehad maar
de mensen die komen, komen
schuilen. Dat geldt voor iedereen
vandaag, hoor." Om tot negen uur
's avonds te blijven, vindt ze erg
lang. Als het weer niet verandert,
breekt ze eerder op, zegt ze. Toch
komt ze graag op Tholen en Sint
per uur gaat natuurlijk niemand in
de boomgaard staan", zegt Alkema.
„Het is zowel voor ons als voor de
mensen die willen plukken geen
voordeel. En de gemeente mag wel
meer doen, maar dat moeten ze dan
uit eigen zak betalen. En in Tholen
wordt dat niet gedaan." De fruitte
lers zien verder op tegen de admini
stratieve rompslomp en ze zijn
bang voor de regeling dat ze de
fruitplukkers ook bij ziekte door
moeten betalen. „We zijn bang dat
veel mensen, al dan niet ten on
rechte, gebruik zullen gaan maken
van deze regeling", voegt ook
voorzitter T. Vogelaar hieraantoe.
„Voor ons is het een heel slechte
ontwikkeling."
Tot slot komt ook het milieu aan de
orde in de rij van problemen voor
de fruittelers. Bestrijdingsmiddelen
tegen allerlei ziekten, insecten en
schimmels waren vroeger in ruime
re mate voorhanden. Murre weet
zich nog goed te herinneren waar
men vlak na de oorlog mee werkte.
„We hadden diverse papjes. En ook
wel andere middelen. We gingen
steeds zwaardere middelen gebrui
ken om alle ongerechtigheden te
doden.
Maar je kreeg steeds meer resisten
tie. Men zag in dat het een heilloze
weg was en er werd daarna meer
gezocht naar specifieke middelen
om één bepaalde groep aan te pak
ken", vertelt Murre. „Er waren
Philipsland. „Het is hier een prettig
publiek. Het is wel of het is niet
goed bij de mensen."
De gospelgroep Rejoice uit Anna
Jacobapolder maakt fruitcoctails
alsof het een tropisch zomer is.
Geen verkeerde keus, die menge
ling van appel, kiwi, peer en ban
aan want de verkoop loopt goed.
Ook voor het spelltej kratje tillen is
veel belangstelling. „Naar omstan
digheden niet slecht," zegt A. van
toen veel bedrijven die bestrijdings
middelen op de markt brachten.
Maar nu zijn daar alleen nog maar
de grootste van overgebleven zoals
Bayer. Ik weet nog dat we zelf ko
per en kalk moesten mengen met
warm water." Oud-lid J.A. v.d. Ber
ge voegt daar grappend aan toe:
„En de vraag was dan: Moet ka bij
ko of ko bij ka?"
Steeds meer bestrijdingsmiddelen
werden in de loop der jaren uit de
handel genomen, vaak omdat ze te
schadelijk waren voor het milieu.
Vee4 Thoolse fruittelers doen aan
'milieubewuste teelt'. W. Nieuwen-
huize uit Stavenisse is lid van de
'gewasbeschermingsregistratie-
club'. „Het is een groep telers die
precies bijhoudt en met elkaar be
spreekt wat er gespoten wordt en
hoeveel. Voor mij is het een verrij
king, want je ziet resultaten van an
deren en die worden ook nog eens
met cijfers onderbouwd. Het is ook
nuttig en goed om bewust te leren
kijken naar waar je mee bezig bent.
Je moet leren wat je moeilijkheden
en je mogelijkheden zijn", zegt
Nieuwenhuize. „Je kunt ook eens
in de keuken kijken bij iemand an
ders. Hoeveel spuit hij, met welk
middel en wat kost het? Dat bete
kent natuurlijk wel dat je volstrekt
eerlijk moet zijn. In die tijd dat we
nu bezig zijn, zijn we er in elk ge
val achter gekomen dat het zonder
een degelijke gewasbescherming
echt niet kan. We zijn echter wel
een klein beetje bang dat de cijfers
die deze club oplevert verkeerd ge-
den Burg, terwijl er weer iemand
probeert met gestrekte armen het
kratje zo lang mogelijk voor zich
uit te houden. De winnaar krijgt
een vol kratje.
De vraag naar naambordjes is groot
in Sint-Philipsland. J. Walhout en
D. Bruijnzeel uit Sint-Annaland
hebben bijna onafgebroken klanten
aan hun kraam. Ze frezen de na
men, al dan niet met een figuurtje
versierd, in de hardhouten plankjes
bruikt worden. Je moet zulke din
gen altijd over meerdere jaren be
kijken, want het ene jaar ligt het
middelenverbruik heel laag, maar
dat kan het jaar erop wel eens heel
anders zijn. De omstandigheden
waaronder je moet spuiten spelen
een grote rol. Vorig jaar had ik een
heel laag middelengebruik bijvoor
beeld, maar nu is er veel schurft en
moet ik veel meer spuiten. Het
blijft een moeilijke zaak. Want het
is echt niet zo dat fruittelers graag
veel willen spuiten. Het kost je dui
zenden guldens per jaar en ik zou
dan ook liever met schoon water
spuiten, maar dat gaat nu eenmaal
niet."
Voorzitter L. Geluk stelt de leden
ook nog de vraag of er belangstel
ling is voor een verzekering tegen
storm en vorstschade. „Onze verze
keringsmaatschappij heeft gepro
beerd om van het ministerie van
landbouw steun te krijgen voor
fruittelers die getroffen worden
door storm of vorst. Maar de minis
ter wilde daar niet aan. Hij is wel
bereid om een bedrag als starton
dersteuning voor een verzekerings
fonds te geven", leggen Geluk en
secretaris Alkema uit. De verzeke
ring is vrij uniek omdat tot nu toe
de risico's van storm en vorst ner
gens onder te brengen waren. Maar
toch wordt er maar lauw gere
ageerd door de meeste aanwezigen.
De premie voor de verzekering be-
die de bezoeker kan uitkiezen. Na
men voor aan de gevel, maar ook
naar bordjes als Vrij en Bezet voor
bij een toilet, wordt gevraagd. Of
naar namen van paarden en zelfs
konijnen.
Bij de klimwand die de braderie
commissie voor de kinderen heeft
laten komen staat, zo gauw het
droog is, een rij wachtenden. De
kleurige wand uit Haarlem is een
attractie en een blikvanger aan de
Kerkring voor bezoekers die in de
Voorstraat de braderie oplopen.
Een verkoopster uit Den Haag heeft
twee kramen gehuurd voor vrij
etijdskleding. „Niet echt dende
rend," zegt ze en ze drukt het voor
zichtig uit. „Het weer is ook zo
vreemd. Dan regent het en dan
draait het ineens weer om. Ik hoop
dat het nog goed wordt," zegt ze te
gen vijf uur, „nu is het een ramp."
Bij de kraam van Pieneke met T-
shirts, speelgoed en sweaters is de
stemming opgewekt. Ook in de
winkel achter de kraam. J. Oskam:
„Als het regent komen de mensen
hier naar binnen. Kopen doen ze
ook wel. In Sint-Philipsland is het
altijd druk. De mensen uit het dorp
willen toch een keer over de brade
rie, maar mensen van buitenaf zul
len door het slechte weer eerder
thuisblijven."
Bij de stand van de welfare van het
Rode Kruis is het maar 'magertjes,'
zegt mevrouw C.S. Nuijens die sa
men met N. ten Hove probeert on
der meer sokken, tafelkleden en
schorten te verkopen voor de ver
eniging. „Het komt gewoon door
het weer. De mensen van buiten
blijven weg. Ik heb bewondering
voor de mensen die nu over straat
lopen."
Bij radio Sloth is animo voor het
dartspel. Ook het guldenspel loopt
goed. Volgens p.r.-man A. Tichem
heeft de lokale omroep niet te kla
gen over belangstelling. „Vanaf ne
gen uur al heeft het gelopen." Tij
dens de hoosbui moest de appara
tuur snel worden afgedekt, maar
daar waren de vrijwilligers op bere
kend.
draagt maximaal drie gulden per
1000 gulden verzekerde waarde.
Dat komt neer op zo'n 64 gulden
per hectare. Een aantal fruittelers
vindt dat te veel. „Je hebt eens in
de vijftien a twintig jaar een echte
catastrofe. Maar je betaalt dan wel
al die tijd premie", verwoordt Van
Nieuwenhuize de twijfel over de
verzekering. W.C. van Kempen ziet
het vooral als een solidariteitsmaat
regel.
„Het is een stuk risicodekking voor
fruittelers die in de problemen ko
men door dit soort rampen. En als
je zo'n risico af kunt dekken, moet
je dat doen", zegt de kringvoorzit
ter. Ook het bestuur en de Beve
landse voorzitter Vogelaar zijn po
sitief over de verzekering. „Ik ga
ervanuit dat het bedrijfsresultaat in
de plus zit. Nou, dan valt 640 gul
den voor een bedrijf van tien hecta
re best op te brengen. Bovendien
moet je niet vergeten dat de belas
ting er ook een deel aan meebe
taalt." Ondanks deze woorden is er
echter weinig animo voor de verze
kering te merken bij de NFO'ers,
mede door het eigen risico van der
tig procent.
Daar de klok al half elf aangeeft en
er niets meer op de agenda staat,
overhandigt L. Geluk symbolisch
de voorzittershamer aan de kersver
se voorzitter T. Vogelaar van de
nieuwe NFO-afdeling oost-Zuid-
Beveland/Tholen. Daarmee ver
dwijnt na een halve eeuw (weer)
een zelfstandige afdeling van een
'boeren'organisatie van Tholen.
Tovert de ene school het plein om
in een schoolhof met een tuinge-
deelte, de andere school zoekt het
meer in spelactiviteiten. Zo beleef
de de openbare basisschool Ter Tol-
ne in Tholen vrijdagmiddag de eer
ste school-speel-plein-spel-dag, zo
als het schoolteam het zelf om
schreef. Alle groepen van 1 tot en
met 6 konden aan spelletjes mee
doen op het nieuw ingerichte
schoolplein, begeleid door kinderen
uit groep zeven en acht. Door de
school wordt het plein nu niet lan
ger schoolplein genoemd maar
schoolspeelplein. Want er kan van
alles gespeeld worden: volleybal,
basketbal, tafeltennis, jeu de boules
en voetbal.
Er wordt al enkele maanden ge
bruik van gemaakt en de kinderen
zijn zo enthousiast dat er een roos
ter is gemaakt om iedereen aan zijn
trekken te laten komen. Zowel in de
pauze als voor schooltijd.
Directeur J.F. Kousemaker van ter
Tolne: „We zijn er vorig jaar al een
beetje mee begonnen. Het werkt
heel goed. Kinderen kunnen zich
nu uiten in het spel en reageren
zich niet af op anderen. Ze zijn ge
woon bezig. Dat is heel positief. Er
wordt zoveel gebruik van gemaakt
dat we in de pauze zelfs een keer
moeten wisselen om iedereen aan
de beurt te laten komen."
Aan de deur hangt dan ook een
heus weekrooster voor de spelon-
derdelen, met een indeling van
groep en tijd. Ook hier zijn ouders
Bij het onderdeel tafeltennis slaan de kinderen de ballen over het net nadat ze uit een houten gootje
zijn gerold.
en bedrijven betrokken bij het in
richten van het plein. Sponsors
kwamen dan ook een kijkje nemen.
Het plein met een stuk gras (langs
de Molenvlietsedijk) is voor een
groot deel benut. "Er is ontzettend
veel door de ouders gedaan. Bedrij
ven hebben ons gesteund. Ik denk
dat alles bij elkaar toch tussen de
30.000 en 40.000 gulden heeft ge
kost. Er zit geen cent van de ge
meente bij."
Het volleybalveld (weliswaar op te
gels) is dicht bij de ingang van de
school. De aluminium palen zijn
licht en gemakkelijk op te ruimen.
Het net kan op verschillende hoog
tes worden gespannen zodat er be
halve volleybal, ook badminton en
voetbaltennis gespeeld kan worden.
De betonnen tafeltennistafel staat in
een hoek van het schoolplein, in de
luwte van het gebouw, zodat de
wind het spel met de pingpongbal
minder kan beïnvloeden. De jeu de
boulesbaan is nog niet helemaal af,
maar er wordt tijdens de speldag
druk gebruik van gemaakt. De kin
deren zijn betrokken bij de keuze
van de verschillende onderdelen.
„Dat niet alleen. Ze hebben ook het
voorstel gedaan voor een kapstok
aan de buitenmuur. Als ze voor
schooltijd op het plein willen spe
len, willen ze vaak hun jas uitdoen
en hun tas ergens kwijt kunnen. We
laten ze niet steeds in een uit lopen.
Nu gaan we ook de ruimte naast de
ingang benutten voor het opbergen
van hun tassen." De opzet van de
school-speel-plein-speldag is om
kinderen uit groep 1 tot en met 6
een schoolsportdiploma te laten ha
len, zoals de groepen 7 en acht dat
kennen.
Oplopend in moeilijkheidsgraad: A,
B, C, D en E. De kinderen uit de
hoogste groepen zijn belast met het
invullen van de resultaten en het
toezicht houden bij de toestellen.
De jonge begeleiders lopen met de
kleintjes mee. Leerkracht O. Huis
kamp heeft de verschillende onder
delen bedacht en ervoor gezorgd
dat de verrichtingen meetbaar zijn.
Zo mogen de kinderen vijf keer
schieten op de goal. Is het vijf keer
raak, dan is dat een E.
Vanaf het klauterrek is een touw
gespannen waarlangs de kinderen
zich hangend moeten voortbewe
gen. Hoe verder ze komen, hoe ho
ger ze scoren. Op de tegels zijn
vakken geplakt die aangeven welke
letter is gehaald.
In totaal zijn er acht onderdelen.
Elke groep is verdeeld in drie groe
pen van acht. Bovendien is er ook
verschil gemaakt in de zwaarte van
de onderdelen. De groepen 1 en 2
werken een lichter programma af
dan de groepen 3 en 4. Mogen de
kleintjes proberen de bal in een
korf op geringe hoogte te werpen,
de grote leerlingen wagen een po
ging in de veel hogere basket. Bij
het touwtje springen wordt gekeken
hoe vaak een leerling het kan in één
minuut.
Ook de duikelstangen zijn in het
programma opgenomen. En bij het
tafeltennissen hoeven de leerlingen
niet zelf het balletje op te gooien,
maar moeten ze proberen het balle
tje dat uit een gootje naar beneden
valt, over het net te slaan. Bijna op
het eind van de middag, met nog
twee rondjes te gaan, gooide het
weer roet in het eten. Een zware re
genbui met onweer maakte een ab
rupt eind aan de speldag. In een
mum van tijd was het volle en le
vendige plein, leeg. Het bleef rege
nen. De kinderen vonden het jam
mer dat niet alle onderdelen afge
rond kon worden, maar ze kregen
op basis van hun reeds behaalde re
sultaten toch een diploma.
t
ontdoken op Tholen. De hectarebij-
drage is ook nu nog een probleem.
Op Tholen is ongeveer de helft van
het aantal hectares boomgaard in
handen van niet-Thoolse bedrijven.
Die betalen de hectarebijdrage aan
hun eigen NFO-afdeling (of hele
maal niet). Dat zou de afdeling
Tholen graag anders zien. „De hec
tares horen bij Tholen, dus zouden
wij de bijdrage moeten krijgen. Dat
zou een verdubbeling van de hecta
res betekenen", zegt Alkema. Ook
zou hij graag zien dat de Sint-Phi-
lipslandse telers zich bij de nu
Thools/Bevelandse organisatie aan
sloten. Maar die zitten van oudsher
bij noord-West-Brabant ingedeeld
en willen niet naar de Zeeuwse af
deling komen.
Murre meldt in zijn verslag ook een
catastrofale hagelbui die in 1988 in
het westen van het eiland hele
boomgaarden vernielde. In 1989
werd het zoetwaterprobleem aange
kaart bij het waterschap. In de jaren
'90 kwamen allerlei nieuwe pro
ductiemethoden en -materialen in
de belangstelling (bevloeiingssyste-
men en pluktreinen bijvoorbeeld).
Het milieu ging een steeds grotere
rol spelen en de milieubewuste teelt
(mbt) brak door. In 1995 maakten
veel fruittelers gebruik van de Eu
ropese rooiregeling.
Tegenwoordig kampen de fruitte
lers met diverse problemen. Het
fruit levert weinig meer op en vaak
wordt het onder de kostprijs ver
kocht. Concurrentie uit lage-lonen-
landen en strakke regelgeving zijn
daarvan oorzaken. Op de op
heffingsvergadering is er daarom
ook bezorgdheid over deze ontwik
kelingen te horen. Dit jaar is er een
zeer forse daling van de oogst te
verwachten. „Er zal bij de appels
gemiddeld njaar zo'n vijftig tot ze
stig procent van de normale oogst
binnengehaald worden. Bij peren
ligt dat op ongeveer zeventig tot
tachtig procent", houdt secretaris
Alkema de aanwezigen voor. „Er
zijn zelfs bedrijven waar nog maar
tien procent van de normale oogst
aan de bomen hangt. Oorzaken zijn
één keer nachtvorst in maart en
twee keer in april, stormschade en
een te forse natuurlijke rui van de
bomen. Het is een sombere situatie.
In deze tijd waarin het toch al niet
best gaat met het fruit, kunnen we
voor de continuïteit van het bedrijf
eigenlijk geen oogst meer missen.
Maar we kunnen er niets tegen
doen. Het ontbreekt ons hier aan
water om vorstschade goed te kun
nen bestrijden."
Elders in den lande is de nachtvorst
dit voorjaar bestreden door te bere
genen. Het water bevriest dan rond
de bloesem en merkwaardig ge
noeg, blijven bloem en vrucht dan
gespaard. „Maar wij hebben hier
niet voldoende water bij de hand
om dit voor een redelijke prijs te
kunnen doen", zegt Alkema. „Des
tijds is het verdichtingenplan voor
de zoetwatervoorziening door de
landbouw afgestemd. Voor ons was
dat een bittere pil en nu zitten we
met de resultaten daarvan."
Naar schatting is in Zeeland de
helft van de fruitoogst verloren ge
gaan door de nachtvorst. Op Zuid-
Beveland is men bezig te bezien of
er (in samenwerking met het water
schap Zeeuwse Eilanden en Delta
nutsbedrijven) basins aangelegd
kunnen worden waaruit fruittelers
water kunnen halen om te berege
nen bij nachtvorst. Dat zou in prin-
In het vijftigjarig bestaan van de NFO-afdeling Tholen veranderden
de technieken veel. Zo deden bijvoorbeeld pluktreintjes hun intrede
zoals hier bij fruitkweker L. Hoek in Poortvliet.
lairepolder en mijn opa van Sint-
Philipsland. Dus de binding is er
wel", meent Vogelaar. „Ik hoop dat
we een bloeiende afdeling zullen
krijgen. Maar bloei kan alleen als
de leden ook meeleven. Ze moeten
ook ideeën aandragen. Ik beschouw
het als een soort coöperatie. On
danks de privatisering van onder
meer de voorlichting, moeten wij
juist ook saamhorig zijn, ervaringen
delen en de informatie die we van
onze voorlichters krijgen ook delen.
Nu heerst er op veel bedrijven toch
nog een waas van geheimzinnig
heid. Het zou goed zijn als de fruit
teelt onder één noemer zou opere
ren. Ik hoop dan ook op een vrucht
bare samenwerking als vrienden
onder elkaar." W.C. van Kempen,
lid en oud-bestuurslid van de afde
ling Tholen, brengt als voorzitter
van de kring Zeeland/West-Brabant
van de NFO de felicitaties over van
de kring en het hoofdbestuur. Ook
hij meent dat kennisoverdracht en
samenwerking belangrijk zijn voor
de fruitteelt.
Op de vergadering zijn een aantal
leden van het eerste uur aanwezig.
ven schakelen over naar fruitteelt",
vertelt Murre. „En mechanisatie is
in deze tijd het toverwoord." De
Poortvlietenaar stopte in 1974 als
bestuurslid en werd tot erelid van
de afdeling benoemd.
Niets nieuws onder de zon. Dat
bleek zo nu en dan in het verhaal
van Murre. Zo werd er al in 1979
gesproken over de mogelijkheid
van een zoetwatervoorziening. Op
dit moment is het basisplan zoetwa
tervoorziening in uitvoering bij het
waterschap. Eind jaren '70 brak
ook het perenvuur uit en bleef ja
renlang een terugkerende kwaal. Er
werd gesproken over een betere
presentatie van het fruit en over
nieuwe rassen zoals discovery, alk-
mene en summerred. Bij het begin
van de NFO-afdeling teelde men
ondermeer Jonathan en James
Greeve en de golden delicious wa
ren nieuw. Het areaal aan boom
gaarden slonk eind jaren '70 be
hoorlijk. In 1985 werd voor een
kwart van de hectares de bijdrage
Bij de gospelgroep Rejoice konden bezoekers 'kratje tillenHet gewicht was gelijk aan een krat ge
vuld met lege flesjes.
