Dienstverlening
werklozen in zorg
Ten Anker-directeur F. Bordui
wil in elke plek woonzorgcentrum
Verpleegkundigen
reizen naar Polen
Thoolse dag van de muziek
winderig maar met veel zon
Gemeente praat over
bijdrage huizen Schutse
F Bordui wil druk verlichten
CDA Tholen discussieert over thema zorgvoorzieningen
CDA-vrouwen
op werkbezoek
naar Tholen
Epilepsiefonds
Woord en Daad
Opkomst publiek op openluchtconcerten erg wisselend
Donderdag 5 juni 1997
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
Groepsdirecteur F. Bordui van de SVRZ zou willen dat
politiek Den Haag gaat bezien of er voor werklozen
geen vrijwillige sociale dienstverlening ingesteld kan
worden. Op een thema-bijeenkomst van het CDA over
de zorg, constateerde de directeur van onder meer Ten
Anker in Tholen, dat de zorgsector de komende jaren
meer hulpvragen en juist minder middelen zal krijgen.
Actief beleid
Het was zaterdag een zon
nige dag. Het leek 's mor
gens even mis te gaan,
maar gaandeweg werd het
toch fraai weer. Spelbreker
was echter de harde oos
tenwind die het toch nog
wat frisjes maakte. Maar
dat mocht de Thoolse dag
van de muziek niet deren.
Op alle plaatsen in de ge
meente Tholen trad een
muziekkorps of een rei
zend carillon op in de
openlucht.
Vijf man
Ieder dorp in de gemeente
Tholen zijn eigen woon
zorgcentrum. Dat was één
van de stellingen die
groepsdirecteur F. Bordui
van de stichting voor re
gionale zorgverlening
woensdag verdedigde op
een thema-bijeenkomst
van de afdeling Tholen
van het CDA. Bordui
toonde zich bezorgd over
de toekomst van met name
de ouderenzorg. Ook Tho
len zal volgens hem niet
ontkomen aan een groei
ende druk op de zorgin
stellingen.
Op eigen dorp
Zorg geremd
Boterham met jam
Zand
Plaatsen inleveren
Voorsprong
Uitwisseling Lievensberg met Itawa
Verbetering zorg
Directeur F. Bordui van de SVRZ (rechts) in gesprek met voorzitter E.Ph. Nieuwkerk van het CDA Tholen.
Links luistert CDA-secretaris J.A. de Boe mee.
„Het is nu al een probleem om aan
voldoende deskundig personeel te
komen", zei Bordui. „Voor geld
kun je eventueel nog onderhande
len, maar goed personeel is moeilij
ker te vinden. Dus dan moet je bij
voorbeeld oudere arbeidskrachten
langer door laten werken of we
kunnen toch weer immigranten
hiernaartoe halen. In het verleden is
dat al meer gebeurd en dat zal niet
eenvoudig zijn. Al was het maar
wegens de taal die in de zorg erg
belangrijk is." Als oorzaak voor een
schaarste aan personeel, noemde
Bordui dat er weinig van dergelijke
werknemers zijn op Tholen en
daarnaast trekken Brabantse werk
gevers veel personeel weg uit de
gemeente.
De SVRZ-directeur klopte ook nog
bij de gemeente aan. „We moeten
optimaal steun bieden aan thuiszorg
en mantelzorg. Daar komt steeds
meer druk op te staan omdat de ver
zorgingshuizen steeds meer ver
pleeghuizen worden. Alleen de
mensen die zwaardere zorg nodig
hebben, komen daar binnen. De rest
moet zo lang mogelijk thuis blijven
wonen. En vaak wil men dat ook",
zei Bordui. „De overheid en ook de
gemeente moet daar een heel actie
ve rol in spelen. Er zijn mensen die
geen betaald werk verrichten, maar
die zich wel in kunnen zetten voor
de samenleving. Die zouden mis
schien een soort sociale vrijwillige
dienstverlening kunnen verrichten.
Wellicht ook via Melkertbanen of
werkervaringsplaatsen en dergelij
ke", meende Bordui.
Op een vraag van mevr. M. v.d.
Het gemeentebestuur gaat op
nieuw om de tafel zitten met
de landelijke hervormde
bouwstichting voor bejaar
den. Deze organisatie bouwt
bij zorgcentrum De Schutse in
Sint-Annaland 30 bejaarden
woningen met een centrale
ruimte.
De gemeente Tholen was om een
eenmalige bijdrage in de kosten ge
vraagd, maar burgemeester en wet-
Het CDA-vrouwenberaad Zeeland
(CDAV) bracht woensdag een
werkbezoek aan Tholen.
Van allerlei afdelingen van het CD
AV waren er vertegenwoordigers
aanwezig.
Het vrouwenberaad werd destijds
opgericht om 'de deelname van
vrouwen aan maatschappelijke en
politieke processen in de huidige
samenleving te bevorderen'. Ook in
de gemeente Tholen is een afdeling
van het CDAV actief onder voorzit
terschap van mevr. C. de Ruijter-
Riemslag Baas uit Scherpenisse.
Om aan het wel en wee in de ge
meente Tholen meer bekendheid te
geven in de provincie, kwamen zo'n
twintig dames van het vrouwenbe
raad uit Goes, Kapelle, Middelburg,
Schouwen en Terneuzen naar Tho
len.
's Middags werd de groep ontvan
gen en rondgeleid in het gemeente
huis in Sint-Maartensdijk door
voorlichter F.A.P.M. Bakx.
De geschiedenis en de huidige situ
atie van de gemeente werden toege
licht.
Na een gezamenlijke maaltijd na
men de dames deel aan de thema
avond van het CDA Tholen over de
zorgsector.
Het comité Woord en Daad Tholen
heeft de collecte voor de gelijkna
mige, landelijke stichting gehou
den. De volgende bedragen werden
opgehaald: Tholen ƒ2570,60;
Poortvliet ƒ623,-; Scherpenisse
ƒ461,-; Sint-Maartensdijk ƒ988,65;
Stavenise ƒ925,60; Sint-Annaland
ƒ1206,65; Oud-Vossemeer ƒ439,10.
De opbrengst is bestemd voor het
project 'werkgelegenheid in Ban
gladesh' van Woord en Daad. Ge
vers en collectanten hartelijk be
dankt.
De collecte voor het nationaal epi
lepsiefonds heeft in Sint-Annaland
ƒ1160,60 opgebracht. In Sint-Maar
tensdijk bracht de collecte
ƒ1044,60 op en dat is zo'n honderd
gulden meer dan vorig jaar. In Tho
len deed men ƒ3402,70 in de col
lectebussen. In St. Philipsland haal
de men 1.366,40 op. Gevers en
collectanten hartelijk bedankt.
Munnik over hoe Bordui die dienst
verlening in zou willen vullen, had
hij geen pasklaar antwoord. „Ik heb
daar geen afgewogen plan voor.
Maar ik weet dat er globaal twee
groepen mensen zijn: één groep
werkt zich rot en is elke avond weg
voor zijn baas of op vrijwillige ba
sis en de andere groep doet niets.
Soms doen mensen gedwongen
niets, omdat ze wel wat zouden wil
len doen, maar het niet mogen. We
moeten proberen die mensen te mo
biliseren voor taken in de samenle
ving die aansluiten bij hun talenten.
Dan kan er voor veel mensen meer
zin aan hun leven gegeven worden.
Maar dat vraagt een actief beleid.
Op Tholen kunnen we ons gelukkig
prijzen. Er is hier al veel mantel
zorg, maar er komt zoveel op ons
af, dat we nog meer mensen nodig
zullen hebben.
Er is voor iedereen wel wat te doen.
En het zou de druk op de zorgsector
flink kunnen verlichten." Verder
merkte Bordui nog op, dat ook ou
deren met aow en bijstandsmoeders
met kinderen actief door de ge
meente benaderd moeten worden
voor financiële ondersteuning via
ondermeer kwijtschelding van be
lastingen. „Dit zijn de twee groe
pen die in Nederland relatief arm
zijn. Ook hier moei actief ingegre
pen worden door de gemeente,
want het is bekend dat mensen niet
graag hun hand ophouden en vaak
kennen ze ook de mogelijkheden
niet. De drempel naar het gemeen
tehuis is te hoog. Daarom moeten
deze mensen actief benaderd wor
den. Vooral ouderen zijn niet ge
wend om financiële hulp te vragen,
ze bijten nog liever op een houtje",
aldus Bordui.
houders voelden daar niets voor. In
de welzijnscommissie bleek echter,
dat de meeste fracties uit de ge
meenteraad wél mee willen betalen
aan deze vorm van ouderenhuisves
ting. SGP, VVD, RPF/GPV en D66
deden een beroep op b. en w. om
hun mening te herzien. De PvdA
sprak zich niet voor of tegen uit,
maar het CDA steunde als enige het
college. Dat heeft nu besloten het
eerdere standpunt in heroverweging
te nemen.
Het was de eerste keer dat het een
'Thoolse' dag van de muziek werd
genoemd. Voorheen organiseerde
een landelijke stichting jaarlijks een
dag van de muziek en daar speel
den plaatselijke verenigingen dan
op in. Maar die stichting is ter ziele
en daarom besloot de Thoolse bond
van muziekgezelschappen zelf de
organisatie ter hand te nemen. Bei
aardier Gerard de Waardt (die ook
regelmatig de carillons in Tholen
en Sint-Maartensdijk bespeelt), was
bereid gevonden om een reizende
beiaard te bespelen. Dit klokken
spel - een promotiestukje van klok
kengieterij Petit Fritsen uit Aarle
Rixtel - zou op alle Thoolse plaat
sen te horen zijn.
Het vervoer van het zware carillon
bleek nog niet eenvoudig. Trans
portbedrijf De Groen en Zn. uit
Poortvliet stelde zijn nieuwste
vrachtwagen (nog maar vier weken
oud) ter beschikking. Maar het ge
vaarte was slechts met het nodige
pas en meetwerk door de nauwe
straatjes van bijvoorbeeld Oud-Vos-
semeer te krijgen. Desondanks deed
de chauffeur zijn werk en het klok
kenspel arriveerde op de afgespro
ken plaatsen. De reizende beiaard
deed 's morgens alleen de dorpen
aan die zelf geen muziekvereniging
hebben. Om tien uur begon De
Waardt in Anna Jacobapolder.
Blijkbaar hadden de inwoners het te
druk met de voorbereidingen voor
het 150-jarig bestaan, want er kwa
men slechts vijf mensen opdagen
waarvan er aan het eind van het
concert nog maar één over was. Op
verzoek van deze dame speelde De
Waardt nog de Zuiderzeeballade.
Vervolgen reed de beiaard naar
Poortvliet waar op de Markt al re
delijk wat volk te vinden was. In
Scherpenisse was het echter op de
Hoge Markt alweer aanzienlijk
minder druk, maar dat werd weer
goed gemaakt door een goed be
zocht concert op het Van der Lek de
Clercqplein in Stavenisse.
's Middags stonden concerten van
Het CDA organiseert een aantal
thema-avonden om - zoals voorzit
ter E.Ph. Nieuwkerk opmerkte - 'bij
mensen politieke belangstelling te
wekken'. Volgens de voorzitter is
die belangstelling tanende. „Vol
gend jaar gaan we naar de stembus
en daarom moeten we ons zodanig
profileren dat we herkenbaar zijn",
meende de voorzitter, die de sug
gesties, vragen en problemen die de
thema-avonden opleveren, wil in
brengen in de gemeenteraad. Aan
belangstelling voor de avond (die
werd gehouden in gemeenschaps
centrum Meulvliet in Tholen) had
het CDA deze keer beslist niet te
klagen. Dat kwam mede doordat
een grote delegatie van het CDA
vrouwenberaad Zeeland aanwezig
was. De afdeling Tholen was name
lijk aan de beurt om een bijeen
komst te organiseren en vele dames
namen van de gelegenheid gebruik
om de thema-bijeenkomst bij te
wonen.
Eén van de problemen die Bordui
voor de nabije toekomst voorziet, is
het gebrek aan plaatsen in de zorg
instellingen. „Om dat op te vangen,
zijn er woonzorgcentra. Deze zul
len een belangrijke rol gaan spelen
als steunpunt voor de zorginstellin
gen. We hebben nu in Tholen de
serviceflat van Ten Anker, in Sint-
Maartensdijk het nieuwe Maartens-
hof, in Stavenisse de Elenahof en in
Sint-Philipsland de Rozeboom.
Maar volgens mij moet er ook in de
overige plaatsenruimte gemaakt
worden voor een woonzorgcen
trum", zei de directeur. „Dat hoeft
niet zo luxe als Maartenshof of Ele
nahof, maar met vrij beperkte mid
delen kan toch een extra zorgvoor
ziening worden gerealiseerd. Zo
kunnen mensen zo lang mogelijk
op hun eigen dorp blijven wonen."
Drs. T.G.A. Westerveld (voorzitter
van de raad van toezicht van de
stichting Beter Wonen) zag dat niet
zo zitten. „Is dat een realistische
gedachte? Ik ben het eens met het
idee dat ouderen zo lang mogelijk
op hun eigen dorp moeten kunnen
blijven. Maar is een woonzorgcen
trum daarvoor nodig? Ik zou eerder
denken aan de bouw van levens-
loopbestendige woningen", zei
het carillon samen met de muziek
verenigingen op het programma.
Als eerste was Euterpe in Sint-
Maartensdijk aan de beurt. In de
schaduw, maar tenminste nog wat
beschut voor de wind, zaten de mu
zikanten bij het gemeentehuis op de
Markt. Met zo'n zestig man publiek
was voorzitter M.P. Steketee (coör
dinator van de muziekdag die ook
met het carillon meereisde) best te
vreden. In Sint-Maartensdijk zon
gen de kleuters van basisschool De
Rieburch nog een liedje over een
carillon. „Het is bekend dat het pu
bliek niet in groten getale naar con
certen in de open lucht toe komt.
Maar in het algemeen zijn er toch
wel redelijk wat mensen komen lui
steren naar de concerten, al heb je
wel wat uitschieters", zegt Steketee.
Tot die uitschieters behoorde Oud-
Vossemeer in elk geval niet. Van
het middagprogramma was het hier
Westerveld. Bordui hield echter vol
dat een woonzorgcentrum een stuk
je extra zorg zou kunnen bieden.
De gemeente zou dan bij moeten
dragen in de stichtingskosten en via
een exploitatiesubsidie.
Bordui (zelf overigens geen
CDA'er, maakte hij duidelijk) ging
in op de situatie in de gezondheids
zorg en met name de zorg voor ou
deren. Dat hij met het huidige rege
ringsbeleid niet tevreden is, stak de
directeur bepaald niet onder stoelen
of banken. In de gemeente Tholen
vallen ondermeer het splinternieu
we Maartenshof, De Rozeboom en
Ten Anker onder de hoede van
Bordui. „Het is een gegeven dat
mensen een hoge prioriteit geven
aan de kwaliteit van leven, waarbij
een goede gezondheid bovenaan
staat", zei hij. "Meer nog dan een
belastingverlaging", merkte Nieuw
kerk op. Maar volgens de directeur
van de SVRZ komt dat niet tot uit
drukking in het beleid van de rege
ring. „Het blijkt dat de gezond
heidszorg sterk geremd wordt in
haar ontwikkelingsmogelijkheden,
het minst druk. Steketee spreekt
van 'een handvol mensen'. Ook
OVM - dat midden op de Ring
stond - had te lijden van de wind.
De beiaard kwam zo'n tien minuten
te laat aan omdat de vrachtwagen
moeilijk kon manoeuvreren in de
nauwe Raadhuisstraat. Net op tijd
arriveerde het klokkenspel om vier
uur in Tholen waar Concordia op
de Markt stond opgesteld. De com
binatie tussen carillon en muziek
vereniging bleek goed te werken.
Beiaardier De Waardt zat in een
soort glazen huisje voor de klokken
op de vrachtwagen (een pausmobiel
zoals een omstander het noemde).
Bijkomend voordeel was dat het
publiek de gemeente-beiaardier ein
delijk eens te zien kreeg. Want als
hij de carillons van Tholen en Sint-
Maartensdijk bespeelt, zit hij on
zichtbaar hoog in de toren. In het
zonnetje staand of zittend op stoe-
dit in tegenstelling tot wat de
staatssecretaris en minister in de
media roepen", vertelde Bordui.
„De zorg wordt nog vaak gezien als
een collectieve last en niet als teken
van welvaart en beschaving. Want
hoe een volk omgaat met zijn zie
ken en ouderen, zegt iets over de
mate van beschaving. Daarbij geldt
bovendien nog steeds dat de ge
neeskunde met medische hoog
standjes zoals transplantaties, hart
operaties en vruchtbaarheidsbehan
delingen veel geld nodig heeft en
dat vaak ook krijgt, terwijl de zorg
sector met veel minder tevreden
moet zijn. En we krijgen toch
steeds meer met die verzorging te
maken. Maar tot het jaar 2005 zul
len er 40.000 plaatsen in de zorgin
stellingen verdwijnen, terwijl er ei
genlijk juist meer zouden moeten
komen."
Bordui somde nog een aantal ont
wikkelingen op die volgens hem
ook niet aan Tholen voorbij zullen
gaan zoals: toenemende vergrij
zing, ouderen die langer thuis blij
ven wonen, het steeds meer gericht
len geleend van café The Pub, be
keken en beluisterden zo'n vijftig
mensen het concert. „Veel hebben
er een binding met de harmonie.
Het is jammer dat er maar zo wei
nig anderen komen. Je vraagt je af
hoe je de muziek weer onder de
aandacht van de mensen kunt bren
gen. Dit is toch een hartstikke leuk
initiatief?", zegt voorzitter mevr. J.
Provoost van Concordia. Het aan
wezige publiek waardeerde de uit
voering in elk geval wel.
De wagen met daarop het carillon
moest om kwart voor vijf in allerijl
naar Sint-Philipsland waar Concor
dia een kwartier eerder al was be
gonnen met het concert. Deze
plaats was uitschieter in het aantal
luisteraars. Er kwamen zo rond de
honderd mensen naar de Kerkring
zijn op het 'ik' en minder op het col
lectief en het scheiden van wonen
en zorg. „Ook zal zware zorg
steeds meer verdeeld gaan worden
over lichtere zorg. Dat wil zeggen,
dat men gaat kijken of de zorg die
iemand heeft, niet verdeeld kan
worden over een aantal instanties.
Het is in feite hetzelfde als iemand
die een boterham met jam smeert.
Dan komt er iemand anders en die
zegt: 'Als we nu met dezelfde hoe
veelheid ieder een boterham sme
ren, hebben we toch allemaal de
smaak van jam.' Maar dat kan vol
gens mij niet de bedoeling zijn", al
dus Bordui.
Bordui voorziet voor de komende
jaren (zeker tot 2035) een toene
mende druk op de zorginstellingen,
de thuiszorg en de zogenaamde
'mantelzorg' (familie of kennissen).
„In de mantelzorg gaat de emmer
straks echt overlopen. Er wordt te
veel op de schouders van echtgeno
ten, familie en vrienden gelegd. Als
we de mantelzorg niet zouden heb
ben, zou dat nu al een strop zijn.
Die vertegenwoordigt namelijk op
dit moment een economische waar
de van tien miljard gulden", meldde
de directeur. „Maar ook de wacht-
om de combinatie fanfare en caril
lon te horen. Het slotconcert was
gepland in Sint-Annaland. Maar 's
middags was nog niet zeker of dat
wel door zou gaan wegens twee
sterfgevallen in het dorp. „In over
leg met de betrokken families en de
muziekvereniging, heeft men het
concert toch door laten gaan", zegt
M.P. Steketee. Er waren zo'n vijftig
luisteraars - de meesten aanhang
van de leden - onderwie nogal wat
kinderen. Die vermaakten zich op
het speelterreintje in Vroonland,
maar de muzikanten hadden door
de harde wind last van zand uit de
zandbak. Bestuurslid J. Westdorp
van muziekvereniging Accelerando
(tevens secretaris van de Thoolse
bond van muziekgezelschappen)
sloot de dag van de muziek af door
Gerard de Waardt en chauffeur Jan
Boerma met een boeket bloemen te
bedanken.
lijsten voor opname in een zorgin
stelling zullen gaan groeien en de
financiële druk op de zorginstellin
gen zal toenemen. Er komen meer
hulpaanvragen en de zorg wordt
steeds zwaarder. En daarbij is het
nu al moeilijk om aan deskundig
personeel te komen."
Ook Tholen zal volgens Bordui
moeten inleveren. „Er komen vol
gens het Zeeuws plan ouderenzorg
dat tot het jaar 2000 loopt, in de ge
meente Tholen 28 verpleeghuis
plaatsen bij, maar er gaan in totaal
elf verzorgingshuisplaatsen af. Het
bejaardenhuis wordt steeds meer
een verpleeghuis", zei de SVRZ-di
recteur.
„De extra verpleeghuisplaatsen ko
men in een verpleegeenheid in De
Schutse en in Ten Anker. De Schut
se houdt hierdoor uiteindelijk maar
65 plaatsen meer over (in plaats
van 76)." Volgens Bordui zal het
aantal mensen van 75 jaar en ouder
in Zeeland tot het jaar 2010 met
tien procent stijgen (van 1500 tot
1658). „Dus zal de extra benodigde
zorg moeten worden gerealiseerd in
woonzorgcentra en in de thuiszorg.
Maar ik ben bang dat ook de toe
gang tot de zorg, via de indicatie
commissie, steeds moeilijker zou
worden.
Vroeger kon je je als gezonde 65-
jarige inschrijven voor een plaats in
het bejaardenhuis en dan kreeg je
die ook.
Tegenwoordig heeft dat geen enkel
nut, want je moet al heel wat man
keren voordat je in aanmerking
komt voor een plaats op de wacht
lijst. Kortom, ook in Tholen zal de
druk op de totale zorg verder toene
men. Ook ziekenhuizen zullen ech
ter gedwongen worden hun patiën
ten eerder te ontslaan omdat ze
minder bedden ter beschikking krij
gen."
Bordui zette vraagtekens bij het
ontstaan van commerciële zorg.
„Die ontwikkeling is wat afgeremd
omdat er een chaos ontstond. De
vraag is ook of de iets zwaardere
zorg sowieso privé te financieren is
voor de gemiddelde burger. Een
verpleeghuisplaats met alles erop
en eraan kost 250 gulden per dag,
een verzorgingsplaats 110 gulden
per dag (exclusief zaken als medi
cijnen, arts, verbandmiddelen, rönt
genfoto's en laboratoriumonderzoe
ken) en in de thuiszorg is dat 100
gulden per uur. Dat is maar heel be
perkt vol te houden."
De directeur merkte nog op dat
Tholen voor de meeste zorg aange
wezen blijft op de voorzieningen in
West-Brabant. „Verstandelijk-ge-
handicaptenzorg, algemeen en psy
chiatrisch ziekenhuis en ambulan
cehulpverlening sluiten wat betreft
bereikbaarheid en historie nu een
maal beter aan bij de Thoolse hulp
vraag dan ooit vanuit Zeeland ver
wacht mag worden. De planning en
sturing via gezondheidsregio West-
Brabant sluit wellicht ook beter aan
dan vanuit Zeeland verwacht kan
worden.
Bordui somde de grootste proble
men op die hij in de komende jaren
verwacht. „De toelating tot de zorg
is de eerste. Tholen koos ervoor om
zich af te scheiden van de gemeen
schappelijke regeling met de Beve-
landen. Dat zorgde voor een voor
sprong in het denken over de indi
catiestelling.
Die voorsprong zal Tholen moeten
houden en dat vergt tijd en geld",
aldus Bordui die daarbij richting
CDA-wethouder J. Versluys keek.
Hij pleitte ook voor intensieve sa
menwerking (of zelfs fusie) tussen
ziekenhuizen, verpleeghuizen en
thuiszorg.
„Ook het schuiven met beschikbare
middelen is mogelijk als men de re
gie uit handen durft te geven. In
Tholen zijn heel goed zorggelden
samen te voegen zodat er niet er
gens geld blijft liggen, terwijl er el
ders een tekort is.
Dat betekent dat de gelden klantge
bonden ingezet worden, in plaats
van gebonden aan een project of in
stelling." Bordui noemde het een
uitdaging om ook in de toekomst
voldoende zorg te kunnen blijven
bieden. „Maar ik ben wel cynisch
over het beleid van de huidige rege
ring", besloot hij.
Een delegatie van het ziekenhuis Lievensberg uit Bergen op Zoom is
onlangs op bezoek geweest in het Poolse Itawa. Het betrof een tegenbe
zoek voor Poolse leerling-verpleegkundigen die in september en okto
ber hun stage in het Bergse ziekenhuis doorbrachten. Itawa heeft een
stedenband met Tholen.
vloeren schoon te houden om zo
het aantal infecties te beperken.
De Poolse leerling-verpleegkundi
gen die vorig jaar naar Bergen op
Zoom kwamen, verzorgden nu de
rondleiding. Zij konden als tolk
dienen in de gesprekken met perso
neel en specialisten. De parade-
paardjes van het ziekenhuis in Ita
wa zijn de goed toegeruste dialyse
afdeling, het laboratorium en de
röntgenafdeling. Men woonde ook
operaties bij. Hoewel het Poolse
ziekenhuis sterk gericht is op het
verkrijgen van moderne instrumen
ten en apparatuur, neemt de oplei
ding van het personeel een erg be
langrijke plaats in. Ook de commu
nicatie en beroepshouding wegen
zwaar. Dat bleek bij de plechtige
afsluiting van de beroepsvoorberei
dende periode van 22 leerling-ver
pleegkundigen. In aanwezigheid
van provinciale en gemeentelijke
ambtenaren legden ze hun belofte
af om zich aan de beroepscode te
houden. Daarna was er een uitbun
dig feest. Vervolgens maakte het
gezelschap van Lievensberg samen
met de leerlingen en hun begelei
ders een dagtocht naar de drieling
steden Gdyma, Sopot en Gdansk.
De avond voor het vertrek werd er
een feestavond gehouden aan het
meer bij Itawa. Burgemeester
Adam Zylinski had zich even vrij
gemaakt om de Nederlanders te be
danken voor de stages van vorig
jaar en hij liet de groeten overbren
gen aan Tholen en aan het zieken
huis Lievensberg.
Dertien medewerkers van Lievens
berg - onder wie de in Tholen
woonachtige p.r.-medewerker J.P.
van Kuijk - werden ontvangen in
het ziekenhuis en de school voor
verpleegkundigen in Itawa. Van
Kuijk is door de stichting Tholen-
Itawa gevraagd om bestuurslid te
worden. Hij zal met name de aspec
ten rondom de gezondheidszorg op
zich nemen. Het jeugdorkest van de
stad speelde diverse nummers als
welkom. Daarbij was ook het lied
'Having the time of your life' van
de Zweedse groep Abba. De Neder
landers hadden in elk geval wel de
tijd van hun leven. Ze werden ont
vangen door het Poolse comité van
de stichting Itawa-Tholen dat het
werkbezoek had voorbereid. Cen
traal stonden de opleiding van ver
pleegkundigen en de gang van za
ken in het ziekenhuis. Daarnaast
kwamen activiteiten op sociaal, cul
tureel en educatief terrein aan bod.
De directie en medewerkers van het
ziekenhuis in Itawa spannen zich in
om de kwaliteit van de zorg te ver
beteren. Momenteel staan ook in
Polen reorganisaties van de ge
zondheidszorg en het onderwijs
voor de deur. Met beperkte econo
mische middelen wordt het zieken
huis in fases, heel geleidelijk geren
oveerd. Dat is hard nodig, want het
voormalige klooster is bouwtech
nisch sterk verouderd. Het is met
name niet gemakkelijk om de ruwe
In hun zelfgemaakte uniformen staan Poolse leerling-verpleegkundigen
klaar om een demonstratie te geven in het praktiiklokaal van hun school.
Beiaardier Gerard de Waardt liet vanuit zijn 'pausmobiel' de klokken klingelen, samen met Concordia dat buiten in de wind zat.
