PERSIA
Hartje winter bij Gorishoek
Poortvlietse student
verzamelt dode vogels
langs Thoolse kust
Geen ruimte voor
meer glastuinbouw
'Bijvoeren watervogels nodig
maar conditie is nog redelijk'
mm
Opvoedbureau
naar Tholen
Exclusief
en voordelig
PvdA volgt
varkensfokkers
met argusogen
Donderdag 16 januari 1997
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
11
Vogelbescherming
op televisie en
bij waterschap
Peizen, Berbers, Kelims,
Nepals, Gabbeh's.
Zomaar een winterse dag.
Een helderblauwe hemel
en een gezonde, frisse
lucht. Althans, zo voelt het
aan. De deur van het Poort-
vlietse huis wordt geopend
door Joost Krijger. Een 18-
jarige student aan het
Groencollege in Goes met
veel hobby's waaronder
vogels observeren. Op zich
niets buitengewoons, maar
juist de interesse voor
vogels heeft hem deze win
ter menig vrij uurtje
gekost. Joost verzamelt
namelijk dode vogels.
Genoeg reden om hem een
paar vragen voor te leggen.
Observeren
Joost Krijger vrijwilliger rijksinstituut kust en zee
Niet nek omdraaien
Voedseltekort
Vel over been
Ontwerp-streekplan nauwelijks aangepast
De opmerkingen die de gemeente Tholen heeft gemaakt
over het nieuwe ontwerp-streekplan, hebben tot minima
le aanpassingen door de provincie geleid. Weliswaar is
de suggestie overgenomen om de zuidkant van Tholen
als ontwikkelingszone aan te merken voor plattelands-
toerisme (ook de provinciale VVV vond dat Tholen hier
onderbelicht bleef). Maar gedeputeerde staten vinden
niet dat Sint-Annaland en Stavenisse als recreatieconcen
tratie aangeduid moeten worden zoals dat voor andere
Zeeuwse plaatsen met een jachthaven geldt.
Stroomwegen
Investeringen
Landbouwvoorman
in St. Annaland
Het bijvoeren van watervogels is nodig maar de meeste
vogels zijn nog in redelijke conditie. Tot die conclusie
komt de vogelwerkgroep van de natuurvereniging Tho
len. Die ging zaterdagmorgen met negen leden en vier
auto's vol brood, zaden en graan op pad om watervogels
te voeren.
Kruimeltjes
Ouders die met eenvoudige vragen
over hun opgroeiende kinderen zit
ten, kunnen in de toekomst terecht
op het spreekuur van een deskundi
ge. De stichting jeugd en gezin gaat
deze houden in Tholen-stad en Sint-
Maartensdijk, waar zogenaamde
opvoedbureaus gevestigd worden.
De gemeente wordt gevraagd een
wachtruimte en een telefoonruimte
voor twee halve dagen per week
(gedurende maximaal 42 weken)
beschikbaar te stellen. Daarmee is
1600 gulden gemoeid. De provincie
staat de eerstkomende drie jaar
garant voor de voorziening, die
voortkomt uit het Zeeuwse plan
jeugdhulpverlening.
Bij het opvoedbureau houdt een
orthopedagoog een vrij toegankelijk
spreekuur. Mensen kunnen er, ook
telefonisch, terecht zonder dat spra
ke zal zijn van intensieve hulpverle
ning. In de meeste gevallen zal met
één of meer contacten het probleem
aangepakt kunnen worden; soms zal
doorverwijzing plaatsvinden. Het
gemeentebestuur denkt dat het
opvoedbureau op Tholen in een
behoefte zal voorzien. Als de wel-
zijnscommissie dinsdag positief
adviseert, wil de gemeente de stich
ting vast toestemming geven om de
organisatie van het Thoolse spreek
uur ter hand te nemen.
Niet alleen bij bezorgde burgers
komen de vogels aan bod die van de
strenge winter te lijden hebben. Ook
de vogelbescherming zet zich danig
in om de gevederde vrienden zoveel
mogelijk in beeld te krijgen. Maan
dag 27 januari is er bijvoorbeeld in
een televisieuitzending van de
NCRV te zien wat het werk van
vogelbescherming Nederland is. Er
is te zien hoe de ooievaar in Neder
land van de ondergang werd gered,
waarom de steenuil op de rode lijst
van bedreigde vogels staat en hoe
vogelorganisaties in binnen- en bui
tenland de belangrijke vogelgebie-
den langs de trekroute naar Afrika
veilig stellen. De vogelbescherming
maakt zich zorgen om wat ze het
'wanbeheer' van de Waddenzee
noemt. Dit belangrijke natuurgebied
lijdt volgens de natuurorganisatie
enorm van mechanische schelpdier
visserij waardoor trekvogels het
slachtoffer worden van voedselge
brek. De uitzending van de NCRV,
op Nederland 1, begint om zeven
uur.
Waarnemend directeur E. Wanders
van de vogelbescherming overhan
digt aanstaande woensdag het eerste
exemplaar van de-brochure 'Voedsel
voor lepelaars' aan de kersverse
dijkgraaf W.A. Gosselaar van het
waterschap Zeeuwse Eilanden. De
brochure is speciaal geschreven om
waterschappen een handvat te bie
den om bij de uitoefening van hun
taak rekening te houden met de
eisen die lepelaars en hun prooidie
ren stellen aan water en oevers. De
brochure wordt om twee uur aange
boden op het kantoor van Zeeuwse
Eilanden in Goes.
Fortuinstraat 3 Bergen op Zoom
Tel-0164-243509 r-~^
Advertentie I.M.
ti «i
Eenmaal aan de keukéntafel doet
Joost zijn verhaal uit de doeken. Het
is minder vreemd dan het lijkt. De
Poortvlietenaar spaart namelijk niet
zomaar voor zichzelf overleden
vogels, maar doet dat voor een
instelling die luistert naar de een
voudige naam rijksinstituut voor
kust en zee (RIKZ). Dit instituut
(onderdeel van rijkswaterstaat) doet
onderzoek naar het milieu in en rond
de kustwateren. Maar Joost begint,
bij het begin. Hij is namelijk niet
altijd zo gek op vogels geweest.
"Dat is eigenlijk pas gekomen toen
ik naar de groene school in Goes
ging. Daar leerde ik Roland-Jan
Buijs uit Woensdrecht kennen", ver
telt de Poortvlietenaar. "Hij was al
heel veel bezig met vogels en van
hem heb ik het zo'n beetje overgeno
men."
Joost is ook lid van de Thoolse
natuurvereniging Rubia Tinctorum
die werkgroepen voor gewone
vogels en roofvogels heeft. Hij en
zijn Woensdrechtse vriend gaan
regelmatig naar vogels kijken. Daar
voor zijn enorme telescopen in de
handel waarmee je een rietzangertje
vanaf honderd meter in de gaten
kunt houden, maar die apparaten
zijn een beetje prijzig. "Daar moet ik
nog even voor doorsparen", erkent
Joost. "Maar ik heb wel een goede
verrekijker gekocht en daar kom je
ook wel een heel eind mee. Eind
vorig jaar waren we met z'n tweeën
op de Philipsdam naar vogels aan
het kijken, toen we daar iemand aan
het werk zagen. Het was Henk Bap
tist van het RIKZ. Hij sprak ons aan
en zei dat er eigenlijk te weinig vrij
willigers waren om te helpen met
het inventariseren van de sterfte
onder vogels aan de kust. En hij
vroeg of wij er iets voor voelden.
Nou, zo is het dus gekomen", vertelt
Joost.
'Het' houdt in dit geval in dat de
Poortvlietse student in de winter
regelmatig een flink stuk zeedijk
langs moet fietsen om te zien of er
dode vogels liggen. "Ik heb een stuk
van de Oesterdam vanaf de eerste
bocht na de Speelmansplaten rich
ting Tholen en dan verder de dijk
langs Scherpenisse, Sint-Maartens
dijk en Stavenisse naar Sint-Anna-
land. Mijn vriend doet de andere
helft van de Oesterdam en de zee
dijk tot aan Yerseke", zegt Joost als
of het niets is. "Het is inderdaad een
flink stuk en dat kun je ook niet in
één keer afzoeken. Dat doe ik dan
ook in twee dagen. Het inventarise
ren zal nog wel tot maart doorgaan,
want ook na de winter zullen er nog
veel vogels doodgaan omdat ze te
zwak zijn geworden."
De opdracht die Joost van het RIKZ
mee heeft gekregen is vrij simpel:
Fiets langs de dijk (aan de zoute
kant) en neem alle dode vogels mee
die je tegenkomt. Dat lijkt eenvoudi
ger dan het is. De strenge winter eist
een zware tol onder de vogels die
aan de kust leven. Vooral de schol
eksters (u weet wel, die zwart-witte
vogels met oranje snavels die op de
slikken naar schelpdiertjes zoeken)
hebben van de vorst te lijden. "Daar
van gaan er zoveel dood, dat ik ze
niet allemaal zelf kan meenemen.
Tot nu toe zijn er zo't\ 4000 dode
scholeksters in Zeeland gevonden
en men verwacht dat het er aan het
eind van de rit 10.000 zullen zijn",
legt Joost uit. "Dus die verzamel ik
allemaal en gooi ze op hopen aan de
dijk.
Het RIKZ haalt die vogels dan later
met een auto op. Maar de rest,
strandlopers, pleviertjes en ture
luurs, neem ik wel mee in vuilnis
zakken." Het is een karweitje dat
Joost als natuurliefhebber aan de
ene kant wél en aan de andere kant
niet graag doet. "Het is natuurlijk
absoluut niet leuk om dode vogels
op te pakken en in zakken te stoppen
of op een hoop te gooien. Het is een
rottig gezicht.
Maar je leert er ook een hoop van.
Want je kunt de vogels van heel
dichtbij bekijken, wegvliegen zullen
ze niet meer", zegt de Poortvlietse
natuurfanaat, die echter ook wel
eens half-dode vogels tegen het lijf
loopt. "Je ziet die vrij regelmatig.
Dat is echt heel vervelend. Je kunt er
niets tegen doen. Bijvoeren is
natuurlijk onbegonnen werk. Als je
langs zo'n groepje loopt, dan zie je
al of ze verzwakt zijn of niet. Ze
vliegen niet meer weg. Sommigen
zijn zo verzwakt, dat ze bij eb zelfs
die honderd meter naar de waterkant
niet meer kunnen vliegen. Daar is
nog wel wat voedsel te vinden
omdat die slikken nog niet bevroren
zijn.
Maar sommige kunnen het gewoon
niet meer aan. Tja, wat moet je dan
doen? Doorgaan, want ik ben niet
iemand die ze dan zelf de nek om
gaat draaien."
De felle kou die veel voedselplaat
sen voor de vogels onbereikbaar
maakt, is niet de enige reden van de
grote vogelsterfte. "Het is een com
binatie van factoren. De vorige win
ter was ook al streng. Toen zijn er
veel schelpdieren bevroren. Het
voedselaanbod was dus al wat
beperkt en daar komt ook nog eens
overbevissing bij zodat er weinig
meer overblijft. Als je dan zo'n
strenge winter krijgt als nu, hebben
de vogels gewoon niet genoeg reser
ves", legt Joost uit. "Een aantal
vogels trekt dan verder naar het zui
den. Maar een groot deel blijft
zolang mogelijk en heeft daar dan
vervolgens de kracht niet meer
voor."
Dat het aantal vogels dat aan de kust
het loodje legt niet gering is, bewijst
de lijst van dode exemplaren die
Joost in de afgelopen drie weken
heeft gevonden op zijn traject: 350
scholeksters, 60 bonte strandlopers,
55 IJslandse tureluurs, 25 zilverple
vieren, vijftien Steenlopers, tien
wulpen (die beginnen nu ook aan het
eind aan hun reserves te komen),
vier rosse grutto's en nog wat andere
soorten zoals brilduikers. En dat is
volgens de Poortvlietenaar nog lang
niet alles.
"Er zijn ook vogels die doodgaan en
opgegeten worden, die nog onder
het ijs zitten of die door andere men
sen opgeruimd worden. Dat is bij
voorbeeld op een stuk dijk bij Sint-
Annaland gebeurd. Niemand weet
wie het gedaan heeft, maar het
RIKZ heeft dat natuurlijk liever niet,
omdat het de aantallen gevonden
vogels beïnvloedt", vertelt Joost.
Het RIKZ neemt echt Mie vogels
mee. "Ja, ze worden één voor één
onderzocht. Daarvoor worden ze
opgeslagen in een grote koelcel."
Een ritje naar de Oesterdam volgt.
Een stuk van het werkterrein van
Joost waar veel vogels verblijven.
"De Oesterdam en de Slikken van de
Dordtsman tussen Sint-Maartens
dijk en Stavenisse zijn grote verza
melplaatsen. Daar vind je dan ook
veel dode vogels op dit moment",
vertelt Joost. Aan het uiterste puntje
van zijn gebied, tegenover de Speel
mansplaten, loopt de RIKZ-vrijwil-
liger de dijk over waar hij een 'hoop
je' scholeksters heeft weggelegd om
opgehaald te worden. Het is een tra
gisch beeld.
De vogels zijn veelal in hun slaap
overvallen door de vorst. Ze zien
eruit alsof ze opgezet zijn. In hun
karakteristieke houding, het kopje
zelfs rechtop en de ogen open, zijn
ze bevroren. Een enkeling heeft de
kop nog tussen de veren, een teken
dat het dier is ingeslapen om nooit
meer wakker te worden. Maar Joost
laat zien dat de vogels niet zo mooi
meer waren als ze eruit zagen. Als
hij de veren wat weghaalt, is duide
lijk het uitstekende borstbeen te
zien. Letterlijk vel over been.
Op de dijk liggen ook her en der
veren van verzwakte vogels die door
roofdieren zijn gepakt. De dieren
overnachten op de glooiing van de
dijk. "Vreemd genoeg vind je ze dan
daar ook dood. Je zou verwachten
dat ze in het gras gaan slapen, maar
dat doen ze bijna niet", zegt Joost.
Hij verwacht dat hij ook deze dag
weer veel op zal moeten ruimen. Het
trieste beeld van de vele door de kou
bevangen vogels staat in schril con
trast tot de prachtige aanblik die Ie
Oosterschelde biedt in deze strenge
winter. Enorme, soms manshoge
stukken ijs worden door de vloed
aangevoerd en blijven bij eb achter
op de glooiing en het slik. Hier en
daar liggen hele ijsplaten van tien
tallen vierkante meters groot. Met
de strakke, blauwe hemel erboven,
zou je je even aan de kust van een
poolgebied kunnen wanen. Wit en
blauw schittert het ijs op het grijze
slik. Op de stenen, een eindje hoger
op ligt echter de zoveelste scholek
ster die deze pracht niet overleefde.
Evenmin wil Middelburg flexibeler
omgaan met de uitbreiding van
jachthavens, maar vasthouden aan
het beleidsplan Oosterschelde. De
Recron (organisatie van recreatie
ondernemers) mist aandacht voor
het toerisme in Tholen in de regio
nale uitwerking in het voorontwerp.
Maar volgens g.s. zal dat in gemeen
telijke visies aan de orde moeten
komen.
Aangaande de woningbouw houdt
de provincie vast aan het uitgangs
punt dat in kleine kernen alleen
gebouwd mag worden voor de eigen
behoefte. In de statencommissie
ruimtelijke ordening waren verschil
lende leden het daarmee niet eens.
Zo vond het Thoolse SGP-statenlid
G.D. Roeland dat als gevolg van
verdringing meer woningbouw in
kleine kernen nodig is om de plaat
selijke bevolking te kunnen huisves
ten. Uitbreiding moet volgens hem
mogelijk blijven. G.s. willen voor
rang geven aan het opvullen van
lege plekken in de bebouwing, maar
sluiten uitbreiding niet uit. Ook
AOV-statenlid L.J. van Doorn uit
Sint-Maartensdijk wilde meer
bouwmogelijkheden voor kleine
kernen.
Het aanduiden van bovenregionale
Thoolse wegen (Philips- en Oester
dam) als stroomweg gaat ook niet
door. G.s. lichten toe dat stroomwe
gen bedoeld zijn voor een hoge rij
snelheid van voertuigen en dat daar
toe ondermeer gescheiden rijrichtin
gen nodig zijn en dat kruisend en
overstekend verkeer moet ontbre
ken. In dat licht bezien is het weinig
consequent, dat vervolgens op
Schouwen de provinciale weg van
Bruinisse naar Haamstede als
stroomweg wordt aangeduid. Die
voldoet namelijk evenmin als de
Thoolse wegen aan de gestelde cri
teria. Het Thoolse gemeentebestuur
had daar in zijn reactie ook op gewe
zen. Ten aanzien van windenergie
zullen de resultaten van een milieu
effectrapportage het provinciale
beleid bepalen. Waar de LTO-raad
Zeeland (georganiseerde landbouw)
een terughoudend beleid ten aanzien
van windturbines bij agrarische
bedrijven afwijst, wil de gemeente
Tholen grootschalige parken slechts
langs de Oesterdam toestaan.
Ruimere mogelijkheden voor glas
tuinbouw bij Sint-Annaland, zowel
door Tholen als de LTO-raad en het
Thoolse SGP-statenlid G.D. Roe
land bepleit, wijst de provincie van
de hand. Ze houdt vast aan een
maximum van 20 hectare glas. Ook
de VVD-statenfractie wilde van g.s.
weten waarom het geen 30 ha kan
zijn, temeer daar voor Sint-Anna
land verzoeken zijn ingediend. De
gedeputeerde heeft geantwoord bij
complexen uit te gaan van minstens
100 ha. Glastuinbouw vergt fikse
investeringen ten aanzien van de
infrastructuur en wanneer de
gemeente via een regiovisie groen
licht zou geven voor een dergelijke
Vogel voedering. De afdeling Ber
gen op Zoom van de dierenbescher
ming heeft samen met de vereniging
De Scharrelslager een voederingsac-
tie voor vogels opgezet. Mensen
kunnen bij slagerij Jochems vetkrui-
mels halen die samen met wat brood
tot een balletje gekneed kunnen
worden. Dat kan dan in een netje
opgehangen worden. De dierenbe
scherming roept de mensen wel op
om geleidelijk met voeren te stop
pen als sneeuw en ijs verdwenen
zijn.
investering, zou wat Middelburg
betreft een andere situatie ontstaan.
Terwijl ten aanzien van de agrari
sche ontwikkeling Sint-Philipsland
in het voorontwerp nog de kwalifi
catie 'flexibele landbouw-ontwikke-
ling' had, is de kaart in het ontwerp
plan aangepast als gevolg van een
opmerking van de LTO-raad. Heel
Tholen en Sint-Philipsland worden
nu kansen toegedicht voor intensie
ve teelten. Dit ondanks een reactie
van waterschap Zeeuwse Eilanden,
dat genoemde teelten minder kans
rijk zijn omdat het verdichtingen
plan voor de aanvoer van zoet water
van de baan is.
De inspraakprocedure voor het ont
werp-streekplan wordt nu op gang
gebracht.
De landelijk GLTO-voorzitter B.
van het Erve was gisteravond met
secretaris mr. J. Oggel in de Gouden
Leeuw te St. Annaland voor een
gesprek met het bestuur van de kring
Zeeland-Noord en de afdelingsbe
stuurders van Tholen en Schouwen-
Duiveland. Dit gebeurde in het
kader van de zogenaamde 'rondgang
langs de kringen.' 's Middags verga
derde het kringbestuur o.l.v. de
Schouwse voorzitter P. Vis en 's
avonds werd het gezelschap aange
vuld met afdelingsbestuurders. Vol
gens de Thoolse voorzitter E. Hage
uit Scherpenisse kwamen er met
name verenigingstechnische zaken
aan de orde, waaronder de contribu
tie. Van het Erve was eerder al te
gast bij een vergadering van de
GLTO-afdeling Tholen in decem
ber.
PvdA-raadslid M.A.J. van der Linde
is benieuwd naar de mate waarin
Thoolse agrarische bedrijven
omschakelen op het fokken van
slachtvarkens. In de commissie
ruimtelijke ordening zei hij dat de
vinger aan de pols gehouden moet
worden. Burgemeester H.A. van der
Munnik bevestigde dat er ten aan
zien van omschakeling inderdaad
een beweging op gang komt, maar
kon geen concreet getal noemen.
Van der Lindes opmerking werd
door diverse commissieleden met
instemmend gemompel ontvangen.
Terwijl ze in oktober nog en masse
(uitgezonderd de PvdA en SGP'er
Walpot) akkoord gingen met het
bieden van een omschakelingsmo
gelijkheid tot 5000 m2 aan bestaande
agrarische bedrijven in het buitenge
bied. De burgemeester beloofde Van
der Linde - die de ontwikkelingen
wil blijven volgen - een overzicht
van de tot nu toe ingediende aanvra
gen voor de bouw van een varkens
stal.
J. van den Donker was tijdens een rit
door de Poortvlietse Weihoek tot de
ontdekking gekomen dat bij de in
aanbouw zijnde stallen geen wonin
gen komen. "Ik had me dat niet ge
realiseerd. Het schijnt dat straks
iemand uit Brabant elke morgen een
rondje langs de stallen maakt om op
een knop te drukken. Dat is duide
lijk industrie", zei de D66'er. Hij zou
in nieuwe vergunningen een clausu
le willen zien die verplicht tot het
bouwen van een bedrijfswoning.
Maar Van der Munnik hield hem
voor dat zoiets wettelijk niet kan.
Volgens Piet Stols van de vogel
werkgroep blijkt er nog voldoende
voedsel voor eenden, ganzen,
smienten, zwanen, meerkoeten en
waterhoentjes op gras-en tarweland.
"Er is nog wat gras waar de vogels
bij kunnen komen. Maar veel kun
nen ze er niet meer bijhebben. Voor
al als het gaat sneeuwen komen ze in
de problemen."
Voor de meeste reigers en scholek
sters is de strenge winter echter
fataal. Reigers kunnen niet aan vis
komen nu de sloten zijn dichtgevro
ren en voor scholeksters geldt dat ze
niet in staat zijn om kokkels en mos
sels te eten nu de zandplaten in de
Oosterschelde bedekt zijn met ijs.
Het voeren door de vogelwerkgroep
betrof die watervogels die niet van
vis of schelpdieren alleen afhanke
lijk zijn. Daarvoor hadden de vrij
willigers bakkers en zaad-en graan
handelaren benaderd voor voer. Dat
leverde veel respons op. Kratten met
brood in allerlei vormen; stokbrood,
gesneden wit, bruin en volkoren
brood en koeken, zonnebloempitten
en tarwe.
Onder het voer is een mislukte cake
van vijftig kilo. Door een kleine
stroomstoring bleef het product te
dun; ongeschikt voor de verkoop,
goed voor de vogels. Om ook de
scholeksters te kunnen helpen had
de groep wel een beroep gedaan op
het kokkelbedrijf van J. Moerland in
Sint-Maartensdijk maar die ligt nu
stil.
Het eiland werd verdeeld in vier
stukken. Volgens Stols was de actie
ook bedoeld om een beeld te krijgen
van de omstandigheden voor de
vogels. Kees Luijsterburg van de
werkgroep had al eerder een ronde
gemaakt en vond nogal wat dode
zwanen bij de Oesterdam en vele
winterslachtoffers onder de scholek
sters aan de zuidkant van Tholen.
"Bij de Noord in Sint-Maartensdijk
kun je ze tellen."
Tijdens de rit langs de zuidkant van
Tholen troffen A. Helleman, S. de
Koek en P. Cools groepen smienten
aan, rotganzen en wilde eenden. De
aanwezigheid van mensen wordt
door de vogels niet op prijs gesteld,
al komen ze met lekkers het land op;
de meeste dieren gaan op de wieken
bij het eerste sneetje brood. In de
wetenschap dat de dieren terug zul
len komen laten de vrijwilligers het
brood en de cake achter. Om zo naar
een volgende plek te zoeken waar
zich grote groepen vogels ophou
den. Wordt er binnendijks gevoerd,
ook buitendijks stappen de vogel
vrienden uit de auto om groepen
smienten, ganzen en eenden van wat
extra's te voorzien.
De Koek loopt bij de Schelphoek de
beijsde glooiing af om een zak met
brood uit te strooien op de witte
vlakte die zich in de Oosterschelde
heeft gevormd. Wat opgetast in de
auto nog veel leek, zijn nu op de ijs
massa in de zeearm niet meer dan
kruimeltjes.
En bij het haventje van Strijenham
ontmoetten ze mensen die hen erop
attent maken dat er een grote groep
eenden in de Auvergnepolder bij
Halsteren in de problemen is geko
men.
Ook daar probeert de werkgroep de
nood wat te ledigen. "Het is niet op
Tholen, maar vogels zijn vogels,"
redeneert De Koek.
Stols: "Op sommige plaatsen zullen
we deze week nog wat bijvoeren
waar grote concentraties zijn, zoals
in de Oudelandpolder bij Sint-Maar
tensdijk, in de buurt van de Win-
kelszeese watergang en op een paar
plaatsen langs het Schelde-Rijnka-
naal.
Dat is zeker nodig." In de buurt van
de smalstad trof Stols wilde zwanen
aan die zich meestal rond het IJssel-
meer ophouden maar hier niet in
grote aantallen overwinteren. Ook
de IJslandse tureluur is nu volgens
Stols in onze streek waar te nemen.
Sjak de Cock van de natuurvereniging Tholen leegt op het ijs een zak met brood en cake voor de watervogels aan de Schelphoek.