St. Philipslandse
haven toch dicht
per 1 april a.s.
'We hebben altijd van het vrije
leven genoten, maar dat is over'
Schippers verdeeld
over regiobestuur
'Poort van Europa' gaat een
onzekere toekomst tegemoet
Woningbouw
baai Duivendijk
stoort schippers
Commercie in de binnenvaart neemt hand over hand toe
Donderdag 9 januari 1997
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
Schuttevaer gaat zich zeer zeker verweren
Laatste 5 jaar
geen overslag
Vele tonnen
Daags na nieuwjaar zijn de meeste binnenschippers ver
trokken uit hun thuishaven Sint-Annaland, waar ze tradi
tioneel tijdens de feestdagen liggen. "Ze willen bij de
aanhoudende vorst niet vast komen te liggen in het ijs",
vertelt oud-schipper J. Sturris. Hij stapt aan boord van de
Hoop op Zegen van L. Pape om nieuwjaar te wensen.
Ook F. Becker en zijn vrouw - van de Union 1 - komen
daar binnen. De beide schippers, vijftigers, hoeven niet
meer zonodig. "Laat ons hier maar rustig liggen. Als je
niet oppast vaar je een hoop schade, want het ijs geeft
niet mee tegen het harde staal van de schepen", zegt
Pape.
Veevoer
Beurs
Lamsoren
Sint-Philipsland voor, Stavenisse twijfelt
De beide Thoolse afdelingen van de kon. schippersver
eniging Schuttevaer - Stavenisse en Sint-Philipsland -
hebben ingestemd met de vorming van een Zeeuws
regiobestuur. Ging dat in de afdeling Stavenisse met de
nodige twijfels - vooral bij het bestuur - gepaard, in Sint-
Philipsland maakte de ledenvergadering er geen woorden
aan vuil. De vergadering was unaniem voor, terwijl in
Stavenisse na schriftelijke stemming negen schippers
voor bleken te zijn en vijf tegen.
Kostenverdeling
Logger
Schippers tegen
afluisteren politie
Desnoods handtekeningenactie voor openhouden haven St. Philipsland
Volgens het bestuur van Schuttevaer Sint-Philipsland zijn
de grote investeringen die de gemeente voor de haven in
gedachten heeft, helemaal niet nodig. Het argument om
de handelshaven op te heffen vanwege de kosten is daar
mee volgens de binnenschippers van de baan. Met behulp
van het hoofdbestuur zal Schuttevaer er alles aan doen
om de haven voor het dorp te behouden, deelde voorzit
ter A.W. Beurkens mee op de jaarvergadering in De
Wimpel.
Stavenisse
Volière
Handtekeningen
Tegen de dijk
Ondanks de grote bezwaren van de St. Philipslandse schippers en de
koninklijke schippersvereniging Schuttevaer, houden b. en w. van Tho-
len vast aan de voorgenomen sluiting van de haven. Het kost allemaal
veel te veel. Eerder werd dit onder druk van de schippers en de gemeen
teraad opgeschort, maar het college wil zo mogelijk 1 april a.s. de St.
Philipslandse handelshaven opheffen. De commissie openbare werken,
die maandagavond a.s. vergadert, mag er nog een advies over uitbren
gen. Bestuurslid L.H.M. Kosten laat weten, dat Schuttevaer St. Philips-
land 'zeer zeker verdere stappen gaat ondernemen.'
"In december hebben we nog een
gesprek met wethouder Van der Jagt
gehad en we hebben het cru, dat nu
de beslissing al genomen is op per 1
april de haven te sluiten. De burge
meester was op onze jaarvergade
ring aanwezig en heeft daar niets
van gezegd. Hij was nogal gesloten.
Wij zullen juridisch advies van onze
organisatie inwinnen en de raads
fracties benaderen, want voor de St.
Philipslandse schippers is hun thuis
haven nog van veel betekenis."
Het feit dat kosten en baten totaal
niet in evenwicht zijn, spreekt Kos
ten niet aan. "Dat geldt nog wel voor
meer zaken. Een landweggetje dat
naar één boerderij loopt, wordt toch
ook regelmatig geasfalteerd. En bin
nendijken die totaal geen betekenis
meer hebben voor de zeewering,
worden ook steeds gemaaid. Een
oud kerkhof dat de gemeente niets
meer opbrengt, kun je dan ook wel
wegdoen. St. Philipsland heeft altijd
een haven gehad. Dat hoort histo
risch gewoon zo. Toen we nog zelf
standig waren, heeft het gemeente
bestuur de haven nooit ter discussie
gesteld, maar we zijn een blauwe
maandag bij Tholen en b. en w. wil
len onze haven sluiten. Daar leggen
we ons niet bij neer!", zegt bestuurs
lid Kosten van Schuttevaer St. Phi
lipsland.
De laatste vijf jaar heeft er geen
overslag van goederen in of uit sche
pen in St. Philipsland plaatsgevon
den, zo is de gemeente uit onder
zoek gebleken. Na de wijziging in
het bietentransport (per vrachtwa
gen in plaats van per schip) is er
nagenoeg geen overslag meer
geweest.
Overslag en vervoer van landbouw
producten was vroeger de belang
rijkste functie van de St. Philips
landse haven. In beperkte mate was
er in het verleden aanvoer van
bouwmaterialen voor plaatselijk
gebruik. Het transport van goederen
is in de loop der jaren echter sterk
gewijzigd: het vervoer per as is flink
toegenomen, maar het transport over
water is met name over korte afstan
den en met kleine hoeveelheden,
zeer sterk gedaald. De St. Phlips-
landse haven heeft volgens b. en w.
in feite zijn functie als handelshaven
al jaren verloren. Alleen rond de
jaarwisseling liggen er nog een aan
tal schepen. Recreatief (mede)ge-
bruik vindt niet plaats.
De gemeente heeft becijferd, dat
zelfs de salariskosten van de haven
meester (4 uur per week) niet gedekt
worden uit de liggelden. En het
onderhoud vergt vele tonnen, zo
hebben b. en w. bij een opname van
de situatie in 1994 al geconstateerd.
Binnen een tijdsbestek van enkele
jaren moeten er ingrijpende werk
zaamheden worden uitgevoerd om
de haven voor het huidige gebruik in
stand te houden. Daarbij zegt het
gemeentebestuur gebonden te zijn
aan veiligheids- en milieu-eisen.
Een havenontvanginstallatie (hoi)
voor de opvang van olie en andere
schadelijke stoffen vergt 80.000
gulden; baggerwerk kost 75 mille;
herstel van de betonnen damwand
en behandeling van de stalen dam
wand maar liefst een half miljoen
gulden en vervanging van de palen
en herstel van de havendam zal vol
gens de gemeente 65.000 gulden
gaan kosten, totaal dus 720.000 gul
den!
Op grond daarvan hebben b. en w.
het principebesluit genomen de St.
Philipslandse handelshaven zo
mogelijk per 1 april a.s. te sluiten.
Met Schuttevaer is dit voornemen
besproken. Volgens de gemeente
leverde dat gesprek in feite geen
nieuwe gezichtspunten op. Schutte
vaer wil de haven behouden en trekt
de voorgestelde voorzieningen in
twijfel of acht deze op dit moment
niet noodzakelijk. B. en w. voeren
aan, dat de gemeente bij het instand
houden van de haven verantwoorde
lijk is voor schade die ontstaat door
onvoldoende onderhoud. Daarom
houdt het college vast aan de voor
genomen sluiting.
Het bestuur van Schuttevaer Stave-
nisse zal de gemeente en rijkswater
staat benaderen in verband met de
geplande bouw van woningen langs
de baai van Van Duivendijk in Tho
len, op een steenworp afstand van
het Schelde-Rijnkanaal. Dit naar
aanleiding van een opmerking van J.
Sturris, die klachten over overlast
van de scheepvaart op het kanaal
vreest - omdat daarmee geen reke
ning gehouden zal worden - als daar
eenmaal mensen wonen. "We moe
ten alert blijven, wantje zult zien dat
de projectontwikkelaar eerst gaat
bouwen en dat vervolgens de klach
ten gaan komen", zei de oud-schip
per op de ledenvergadering in Sint-
Annaland. M. Boomsluiter, die in
het verleden al op soortgelijke pro-
blematieken wees, adviseerde om
contact op te nemen met rijkswater
staat. "Want die moet vergunning
geven voor de bouw." Voorzitter
Ph.J. de Rijke stelde dat er voor het
project een wettelijke procedure
gaat komen met inspraakmogelijk
heden, maar zover is het nog niet.
Ook elders in het land wordt de
scheepvaart met dit soort zaken
geconfronteerd. In Tholen komt er
nog bij, dat de vluchthaven die func
tie zal verliezen als gevolg van het
project.
De schippersparen Pape (links), Becker en oud-schipper J. Sturris rechtszien de binnenvaart in snel tempo veranderen.
Een praatje met de schippers maakt
duidelijk, dat ook in deze bedrijfstak
de commercie hand over hand toe
neemt. "We hebben als particuliere
schippers altijd van het vrije leven
genoten, maar dat houdt nu op. Het
is net zoals bij de winkels, waar
steeds grotere ketens gevormd wor
den'", zegt Becker. "Het echte varen
is eraf, er is nergens meer tijd voor",
stelt Sturris vast. Hij woont sinds
twee jaar aan de wal, maar mist de
waterkant niet. "Het sociale leven op
het water is gewoon weg." De ande
ren knikken instemmend. Waar nu
nog volop vrouwen aan boord zijn
en ook meewerken, verwacht de
Sint-Annalandse oud-schipper dat
dit een aflopende zaak is. Er ver
schijnen alsmaar grotere schepen,
duwbakken en koppelverbanden op
het water. "De aangeboden partijen
vracht worden steeds groter om de
kosten te drukken." Volgens Sturris
denkt de klant nauwelijks aan de
vervoerder; hij wil zijn vracht zo
goedkoop mogelijk vervoeren, maar
stelt daar niets tegenover.
Aan de andere kant zullen particu
liere schippers met kleinere schepen
nodig blijven zolang er kleinere
'ontvangers' (klanten waar lading
afgeleverd wordt) gevestigd blijven
aan de kleinere vaarwegen, meent
Sturris.
"Maar steeds meer van die kleintjes
verdwijnen en daarmee het werk",
stelt Becker vast. Hij vervoert
meestal veevoer met zijn 360 ton
metende motorschip en vaart veel
op België.
Ook de Hoop op Zegen (740 ton)
wordt voor het transport van vee
voer ingezet, maar dan op de bin
nenlandse wateren. Een voorbeeld
van de situatie die Sturris schetst, is
er. "Twee jaar geleden bracht ik 500
ton tapioca naar Oosterhout. Vorig
jaar was de vracht voor eenzelfde
lading 1,10 gulden minder", vertelt
Pape.
Hij noch Becker hebben een opvol
ger, maar ze zouden die ook niet met
hun schip willen 'opzadelen'. Beide
zijn te klein om als ondernemer je
brood mee te verdienen als je ook
nog schulden af te lossen hebt.
Daarom kunnen de ondernemers
ergens ook wel begrijpen dat A.
Lindhout het afgelopen jaar zijn
schip van 2400 ton verruilde voor
een van 4000 ton. "Hij heeft twee
zoons als opvolgers."
Wie denkt dat een schipper voortdu
rend met vracht onderweg is, heeft
het mis. "We rekenen met ongeveer
24 reizen op een jaar", vertelt Pape.
Behalve varen vergen het laden en
lossen de nodige tijd. Bovendien
wordt een schip door een ontvanger
ook wel als drijvend pakhuis
gebruikt; het blijft dan een aantal
dagen geladen liggen. "Het afgelo
pen jaar had ik 100 van zulke ligda
gen", aldus Pape, die al 38 jaar
schipper is en begon op de tjalk van
zijn vader. Via de beurs worden de
vrachten over de schippers verdeeld.
"Ieder op zijn beurt, in feite is dat het
laatste sociale systeem in Neder
land", zegt Becker. Hij ervaart het
als een probleem dat een schipper in
feite het schip moet kunnen leveren
dat bij een vracht past. "Ben je 740
ton, dan kun je geen vracht van 750
ton laden." De concurrent, het weg
vervoer, is flexibeler want daar kan
eenvoudigweg een vrachtwagen
extra ingezet worden.
Overigens staat de schippersbeurs
op het punt om te verdwijnen en dat
ervaren beide Sint-Annalandse
ondernemers als een minpunt. "Er
wordt al steeds vaker buiten de
beurs om gevaren en dat betekent
dat je als schipper op zoek moet naar
nieuwe relaties. Bovendien gelden
nu vaste tarieven en zonder beurs
zullen de vrachtprijzen nog verder
dalen door de onderlinge concurren
tie", zegt Pape. Volgens zijn vrouw
ondermijnt ook de telefoon het
beurssysteem. Sturris beaamt dat:
"Toen die er niet was, was' een
schipper gedwongen naar de beurs
te gaan en was hij onderweg niet
bereikbaar. Als een opdrachtgever
nu weet dat een schipper ergens leeg
is, kan hij hem bellen voor een vol
gende opdracht." Dat komt regelma
tig voor, zegt ook Pape. "Laatst was
ik in Den Bosch aan het lossen, toen
ik gebeld werd om in Spijk te
laden."
Een ander probleem voor de schip
pers is de stroom van milieumaatre
gelen. In een provincie als Friesland
leidt die aandacht voor de natuur er
bijvoorbeeld toe, dat de vaarwegen
qua uitrusting achterblijven bij de
snelwegen stelt Becker, die ook al
33 jaar een eigen schip heeft. "Als ik
veevoer overboord spuit wanneer ik
het ruim schoonmaak, ben ik straf
baar.
Maar ik zag in Maasbracht eens hoe
een groep sportvissers hun emmers
vol overgebleven aas in het water
kieperden", aldus Pape. "Dat er
tegen olievervuiling opgetreden
wordt, vind ik normaal. Maar een
emmertje lamsoren snijden zoals
vroeger is er niet meer bij, terwijl
wél excursies over de schorren
gestuurd worden waarbij alles ver
trapt wordt en de vogels opge
schrikt." Sturris vindt het maar niks
dat in de zomermaanden schippers
hun vaartuigen niet meer op de plaat
bij Sint-Annaland mogen zetten
voor onderhoudswerk.
Drie mannen die hun leven op het
water doorbrachten, zien hun
bedrijfstak veranderen. "Maar wie
aan de weg wil timmeren, kan best
nog wat verdienen", meent Sturris.
"Op den duur komt het goed, maar
dan zijn er weinig particuliere schip
pers meer over", aldus Becker. Hoe
wel hij zich een leven aan de wal
moeilijk kan voorstellen, zal het er
voor hem en Pape binnen nu en vijf
jaar waarschijnlijk wel van komen.
Al jarenlang kennen de zeven
Zeeuwse afdelingen (inclusief Goe-
ree-Overflakkee) een regionaal
overleg. Bestuursafvaardigingen
komen twee keer per jaar bij elkaar,
regelmatig zijn daar ook beheerders
van vaarwegen (zoals rijkswater
staat) bij aanwezig. Juist om tegen
over die vaarwegbeheerders sterker
te staan lijkt een regiobestuur wen
selijk; de (soms kleine) afdelingen
hoeven dan niet ieder afzonderlijk
met hun wensen op nautisch-tech-
nisch. gebied aan te kloppen. "Maar
het regiobestuur mag en wil geen
afbreuk doen aan de rechten van de
afdelingen", legde hoofdbestuurslid
C. van den Broek uit Temeuzen in
Sint-Philipsland uit. Door die afde
ling was het voorstel gelanceerd,
nadat vorig jaar de vergadering een
fusie had afgewezen. De Sint-Phi-
lipslandse schippers hadden geen
vragen of opmerkingen over de uit
leg en vaardigden unaniem hun
voorzitter A.W. Beurkens af als lid
voor het regiobestuur.
De leden van de afdeling Stavenisse
hadden op hun vergadering in Sint-
Annaland meer moeite met een
regiobestuur. En dan met name
diverse bestuursleden, die volop
vragen en opmerkingen afvuurden
op regiovertegenwoordiger J.C.J. de
Vries uit Hansweert. Vooral de kos
ten en de angst voor het verdwijnen
van de eigen identiteit spelen een
rol, zo bleek uit de woorden van
voorzitter Ph.J. de Rijke. Die liet na
de uitslag van de stemming (9 voor,
5 tegen) weten, op de eerste regio
vergadering de kostenverdeling aan
de orde te zullen stellen. Hij vond
dat kleine afdelingen minder zouden
moeten bijdragen dan de grotere en
dat vond weerklank bij meerdere
aanwezigen. Het voorstel van de
werkgroep is echter, om de totale
kosten evenredig over de zeven
afdelingen om te slaan. "Wil je ver
schil in bijdrage, hoe zit het dan met
de stemmenverhouding?" merkte
secretaris J.H.J. Vogelaar op. Die
koppeling mag volgens De Rijke
niet gemaakt worden. De bedoeling
is, dat elke afdeling één vertegen
woordiger levert. "Dat wordt een
vaste afgevaardigde, terwijl nu vaak
wisselende bestuursleden op de bij
eenkomsten aanwezig zijn", aldus
De Vries. Hij meent dat door de vor
ming van een regiobestuur de lijnen
naar het hoofdbestuur korter wor
den. De Rijke denkt juist dat de
betrokkenheid bij de regio zal afne
men als slechts één bestuurslid daar
de afdeling vertegenwoordigt.
De opzet is om jaarlijks één regio
vergadering te houden bij een van de
afdelingen en een tweede bijeen
komst met de gezamenlijke beheer
ders van de vaarwegen. Volgens De
Vries staat men dan sterker, dan
wanneer iedere afdeling afzonder
lijk zijn problemen bij deze instan
ties aankaart. De Rijke was echter
bang voor een logger apparaat,
bovendien vreest hij dat de vaar
wegbeheerders individuele afdelin
gen die aankloppen zullen verwijzen
naar de regio. "We moeten als afde
ling gesprekspartner kunnen blijven,
want we hechten behoorlijk aan
onze identiteit." En J. Sturris zei
bang te zijn dat het regiobestuur de
voorloper is van een fusie. Maar
volgens De Vries is dat niet het
geval. Hij had er zelfs vertrouwen
in, dat het hoofdbestuur in de toe
komst de regio's financieel zal steu
nen wanneer blijkt dat die goed
functioneren. Erelid M. Boomsluiter
hield een pleidooi voor het in het
openbaar vergaderen door het toe
komstige regiobestuur.
Inmiddels hebben alle zeven afde
lingen groen licht gegeven voor het
regiobestuur, zodat dit op de eerst
volgende bijeenkomst in maart geïn
stalleerd kan worden. Het bestuur
van de afdeling Stavenisse moet nog
een vertegenwoordiger aanwijzen.
De waterpolitie luistert onterecht
gesprekken af van binnenvaart
schippers, om op die manier te con
troleren of ze zich houden aan het
vaartijdenbesluit. Dat werd gesteld
op de ledenvergaderingen van zowel
Schuttevaer Sint-Philipsland als Sta
venisse. De politie heeft er speciale
apparatuur voor aangeschaft, maar
volgens hoofdbestuurslid C. v.d.
Broek wordt daarmee misbruik
gemaakt van gegevens die via de
marifoon verstrekt worden. "Het is
bij de wet verboden om ons af te
luisteren." Het vaartijdenbesluit
schrijft verplichte rusttijden voor,
zoals die ook bij het vrachtverkeer
op de weg gelden.
Beide Schuttevaer-afdelingen werk
ten op de jaarlijkse vergadering een
aantal huishoudelijke zaken af. In
Sint-Philipsland werden voorzitter
A.W. Beurkens en de bestuursleden
J.M. den Braber en L.H.M. Kosten
bij acclamatie herkozen. De afdeling
Stavenisse stemde schriftelijk: voor
zitter Ph.J. de Rijke en penning
meester J. Hout werden unaniem
herkozen door de 16 aanwezige
leden, secretaris J.H.J. Vogelaai
kreeg 15 stemmen. Hij gaf te kennen
er gezien zijn leeftijd mee te willen
gaan stoppen, maar er dienden zich
geen kandidaten aan. Beide verga
deringen begonnen met een minuut
stilte ter nagedachtenis aan de over
leden ereleden A.A.J. Tazelaar (Sta
venisse) en P. Aarnoudse (St.Phi-
lipsland).
De vergaderingen aan het eind van
het jaar worden traditioneel aange
grepen om de onderlinge banden
aan te halen. Meestal staat een geza
menlijke maaltijd en gezellige
avond op het programma voor de
leden en hun gezinsleden. In Stave
nisse was daaraan dit keer de viering
gekoppeld van het 85-jarig bestaan.
Half 1995 stelde het gemeentebe
stuur het voortbestaan van de haven
ter discussie in zijn zoektocht naar
bezuinigingen. Het zou jaarlijks
7700 gulden aan uitgaven schelen.
Sluiting vanaf 1996 wees de com
plete commissie financiën van de
hand, maar SGP en CDA legden
zich voor de toekomst niet vast.
Inmiddels is een onderzoek inge
steld, voerde de gemeente een
gesprek met Schuttevaer en werken
ambtenaren aan een voorstel voor
burgemeester en wethouders. Waar
schijnlijk zal in februari de commis
sie openbare werken een advies uit
brengen.
Op de meerjarenraming prijken voor
de toekomst drie zaken die de Sint-
Philipslandse haven betreffen: plaat
sing van een havenontvangstinstal
latie in 1998 80.000,-), vervangen
van de meerpalen en herstellen van
de havendam in 1999 65.000,-)
en herstel van de damwand in 2000
500.000,-). Baggerwerk - wat
enkele jaren geleden nog was voor
zien voor 1997 en 75.000,- zou
vergen - komt in de toekomstplan
ning niet meer voor. Volgens Schut
tevaer zijn de uitgaven niet nodig.
"Baggeren is niet nodig. Het egalise
ren van de zate (de zandbodem
waarop schepen bij laag water rus
ten - red.) is voldoende", zei Beur
kens in de vergadering. "Enkele
bestuursleden hebben de zaak
onderzocht. Aan de havendam man
keert helemaal niets, van de meerpa
len heeft er slechts één een rotte plek
en ook de damwand kan nog jaren
mee." Wat een havenontvangstin
stallatie betreft, die is volgens
Schuttevaer wettelijk niet verplicht.
"Bergen op Zoom heeft er ook geen.
En in Stavenisse is ze op slot gedaan
omdat niet de schippers, maar de
landbouw er gebruik van maakte.
Ons inziens zullen ook in Sint-Phi
lipsland de inwoners er hun afval
brengen." Volgens de voorzitter
hebben ambtenaren van de gemeen
te deze posten vanachter hun bureau
opgevoerd. Maar ze stonden al in de
meerjarenraming die vóór de herin
deling door de gezamenlijke stuur
groep van Sint-Philipsland en Tho
len is opgesteld. En de havenont
vangstinstallatie is volgens wethou
der J. van der Jagt een eis van rijks
waterstaat.
"Het gaat er het gemeentebestuur
helemaal niet om om zomaar een
haven weg te halen", herhaalde bur
gemeester H.A. van der Munnik zijn
uitleg van een jaar eerder. "De
gemeente kijkt de laatste jaren
scherper naar de kosten, weegt nut
en offer tegen elkaar af. En dan moet
je ook eens naar de haven kijken."
Volgens de gemeentebegroting kost
de Sint-Philipslandse haven dit jaar
18.563 gulden en levert ze 3500 gul
den op. Het havengeld is niet eens
toereikend om de havenmeester van
te betalen, liet Van der Jagt het
Schuttevaer-bestuur in een gesprek
weten. Het gebruik als handelsha
ven is minimaal, alleen met de feest
dagen ligt er steevast een aantal
schepen. Beurkens stelde in het
gesprek met de wethouder ook de
graanoverslag op het havenplateau
aan de orde, alsmede het gratis
gebruik van dat plateau door vracht
wagens. Eén van de aanwezigen
meende dat voor de graanoverslag
niets betaald werd, maar de man van
havenmeester Ruijtenberg zei dat
zijn vrouw wel degelijk de hoeveel
heid graan opmeet waarna de
gemeente een nota voor kadegeld
stuurt. Tegelijkertijd pleitte Ruijten
berg voor het vlak maken van de
zate, waardoor grotere schepen - van
Cebeco, of met zand en grint - in de
Sint-Philipslandse haven terecht
zouden kunnen en de inkomsten
zouden toenemen. "Als de haven te
weinig opbrengt is het een taak van
de gemeente om daar wat aan te
doen", vond ook A. Kosten.
"Het is bij de gemeente net als in de
landelijke politiek. Ze willen van de
haven af en zoeken daar argumenten
voor", meende C. Leeuwensteijn.
"Ik heb begrip voor het maken van
een kosten-batenanalyse, maar is er
ook iets aan gedaan om de baten te
vergroten?" Volgens Ruijtenberg
kan Tholen veel meer van haar
havens profiteren dan nu gebeurt:
"Antwerpen is het achterland. Het
gemeentebestuur protesteert als Ber
gen op Zoom plannen voor een
haven heeft, maar kon beter zelf iets
ondernemen." Beurkens concludeer
de tot hilariteit van de aanwezigen
dat de Sint-Philipslandse haven 'de
poort van Europa' is.
Hoofdbestuurslid C. van den Broek
uit Temeuzen bekritiseerde de vorig
jaar in de commissie financiën
gepresenteerde bezuinging van 7700
gulden die sluiting zou opleveren.
"Dat is net zoveel als afstoten van de
volière in Oud-Vossemeer, het her
tenkamp in Stavenisse en de bloem
bakken op straten en pleinen, lees ik
in het verslag. Ik noem dat diep treu
rig, want een haven is toch heel iets
anders." De in de meerjarenraming
genoemde bedragen bij de investe
ringen deed de Zeeuws-Vlaming af
als 'suggestief. "Laat plaatselijke
mensen en deskundigen goede bere
keningen maken", adviseerde hij het
Schuttevaer-bestuur. Beurkens zei
de inspraakprocedure in het verdere
verloop goed in de gaten te zullen
houden, maar dat zou volgens Van
den Broek weinig uithalen. "Die
commissievergaderingen zijn
levensgevaarlijk. Hecht niet teveel
waarde aan het spreekrecht. Want
hoewel de politici luisteren omdat
ze het verplicht zijn, is het besluit
Rond de jaarwisseling zoeken de Sint-Philipslandse schippers hun thuishaven op. Dat willen ze graag zo houden. Maar de gemeente zet di
kosten en de baten op een rij en beslist dit jaar of de haven gehandhaafd blijft.
dan al genomen. Dat is een politiek
spel." Maar volgens de burgemees
ter is het juist andersom: op de slui
ting wordt al bijna twee jaar gestu
deerd omdat de gemeenteraad een
ander geluid liet horen. "Dat uitein
delijk de opvattingen van de schip
pers en de gemeente niet sporen, dat
kan. Ieder kijkt uiteindelijk naar de
eigen positie", aldus Van der Mun
nik.
De opmerking van Van den Broek
dat Sint-Philipsland vanaf 'de over
kant' bestuurd wordt, wat hem een
rare smaak bezorgt, noemde de bur
gemeester een miskenning van de
samenvoeging van beide gemeenten
en van de kosten die de nieuwe
gemeente daarbij op de nek heeft
genomen. F. Kosten vond dat
desnoods een handtekeningenactie
in het dorp op touw gezet moet wor
den om de haven te behouden. "En
de jeugd heeft me gevraagd onder de
aandacht van de gemeente te bren
gen dat ze de haven 's zomers
gebruikt om te zwemmen." Leeu-
westeijn vroeg zich af of er juridisch
iets mogelijk is omdat de haven met
rijksgeld in het kader van de Delta
wet is aangelegd. Mevrouw C. Ver
kamman riep het bestuur op om
goed onderbouwde argumenten op
een rij te zetten voor de gemeente.
C. Cornet vulde dat aan; hij stelde
voor om de belangstelling voor de
haven te inventariseren, zodat een
goede prognose gemaakt kan wor
den van het gebruik en de inkom
sten. "Is er geen subsidie voor te
krijgen?" zei J. Domenie. Haven
meester mevrouw Ruijtenberg riep
de Schuttevaer-leden op om meet
van de haven gebruik te maken. "Ik
zie hier vandaag schippers die ei
nooit komen, dus die hebben weinig
belang bij de haven." Beurkens zeg
de toe de leden (de afdeling telt 15
varende leden en 28 B-leden) schrif
telijk van de ontwikkelingen op de
hoogte te houden.
Na de herbedijking van Sint-Philips
land in 1645 meerden de schepen
aanvankelijk af tegen de dijk bij de
molen, waar naderhand een houten
beschoeiing werd gemaakt met
enkele meerpalen, meldt H. Uil in
het boek 'Sint-Philipsland eiland in
de Zeeuwse delta'. In 1870 kocht de
gemeente slikken aan en liet de
haven uitdiepen, 25 jaar later werd
deze vergroot. Maar in 1920 werd
een deel van de haven weer gedempt
en tegelijk een betonnen kademuur
gebouwd. Kiekjes uit die tijd, maar
ook van de laatste jaren, werden tij
dens de vergadering op dia vertoond
door J. Kempeneers. Tegelijk met
de dijkversterking eind jaren zeven
tig is de haven opnieuw aangepakt.
De kade werd verbreed, de haven op
diepte gebracht en de meerpalen
vernieuwd. Eind 1980 werd de
haven officieel heropend. Zes jaar
geleden is ze voor het laatst gebag
gerd.
