Na ruim 200 jaar stopt de
laatste bakker Van Bendegom
Vrederust ziet af van
Thoolse polikliniek
Krabbenfoor:
meer geld, historie
en enthousiasme
'Het was toch verschrikkelijk
gemakkelijk voor de mensen'
Laatste telg exploiteerde 41 jaar winkel in St. Annaland
Bouw- en houtbond vervangtp.v.'ers door beroepskrachten
Ponderdag 25 juli 1996
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
Zaterdag komen de laatste
broden uit de oven van
bakker C.P. van Bendeg-
om. Maar rond de kerst
eten een aantal St. Anna-
landers nog het beroemde
banket van deze bakker en
op oudejaarsavond nemen
ze traditioneel een niet te
evenaren worstebroodje.
"Zolang er spijs is, helpen
we de klanten. We kunnen
het deze week niet aange
bakken krijgen", zegt het
bakkersechtpaar Van Ben-
degom-van Hekezen, dat
zaterdag na 41 jaar de win
kel in de Voorstraat sluit.
Behalve banketletters gaan
er bij St. Annalanders die
hun trouwe bakker maar
moeilijk kunnen missen,
ook worstebroodjes, crè
metaarten en tompoucen in
de diepvries.
500 Banketletters
Chocoladefiguren
Met volle melk
Samenwerking
Er komt geen onderzoek naar de haalbaarheid van een
polikliniek van psychiatrisch ziekenhuis Vrederust op
Tholen. In een nota over het beleid tot het jaar 2000
wordt dit voornemen weliswaar kenbaar gemaakt, maar
inmiddels is ervan afgezien, meldt directeur algemene
zaken A.M.M. Nagtzaam.
Na ruim 200 jaar
Laatste tractatie VZOS
Hellend vlak
De Bourgondische Krabbenfoor die ook dit jaar (van 25
t/m 27 juli) weer in Bergen op Zoom gehouden wordt, is
toe aan een opwaardering. Er moet meer geld ingepompt
worden om het historische karakter beter uit te laten
komen. Daarnaast moeten deelnemende ondernemers
enthousiaster gemaakt worden. Dat alles moet leiden tot
meer bezoek en meer bestedingen. Dat zijn de conclusies
die de Sint-Annalandse studente Tanny van Loon trekt in
haar scriptie over de Krabbenfoor.
Sponsors
Matig
Evenementen
Dertig jaar lang ging de postbode geen dag zijn deur
voorbij, maar sinds begin juni is dat anders. Dick Lind
hout uit Oud-Vossemeer moet er nog aan wennen dat hij
niet langer het aanspreekpunt is voor de bouwvakkers in
zijn woonplaats. De bouw- en houtbond FNV heeft de
plaatselijk vertegenwoordigers (p.v.'ers) in elke afdeling
vervangen door één centrale functionaris. Toevallig valt
dat zowat samen met de fusie van de vijf Thoolse afde
lingen van de vakbond.
Tractor
Handel in zegels
Cluster
Thuis bellen
CNV
Van Bendegom ervaart de extra
bestellingen bij zijn afscheid als een
waardering voor zijn produkten.
Aan de ene kant vindt men het ver
dwijnen van deze warme bakker
jammer, maar aan de andere kant
gunt men de 67-jarige bakker en zijn
62-jarige vrouw de rust na meer dan
veertig jaar klaar te hebben gestaan.
"Met name de zeventig klanten,
waar mijn man vijf dagen per week
het brood bezorgde, zullen deze
dienstverlening missen", vertelt
mevr. Van Bendegom. "Dat zijn het
meest oudere mensen, maar er is
overal een tijd van. In januari heb
ben we gezegd: in de vakantie stop
pen we."
Pogingen om de bakkerij te verko
pen aan een opvolger slaagden niet.
"Vorig jaar was het bijna gelukt met
een jonge bakker uit Krimpen a/d
IJssel. De financiering was rond,
maar zijn vrouw wilde niet in een
klein dorp wonen. Dan houdt het op,
want zoiets moet je samen doen. Dit
is een echt gezinsbedrijf, waar man,
vrouw en de kinderen samen in wer
ken."
De afgelopen kerst werd dat nog
eens bewezen. Rond drie uur 's
nachts werd de griep Kees van Ben
degom te machtig. Zoon Martin -
accountant bij het regiokantoor van
•de Rabobank in Zwolle - die bij der
gelijke piekdagen altijd bijspringt,
moest maar zorgen dat de vijftien
banketletters in de oven afgebakken
werden. Hij had dat wel meer
gedaan, zodat de kwaliteit er niet
Het bakkersechtpaar Van Bendegom in de winkel aan de Voorstraat in St. Annaland, waarmee ze na 41 jaar stoppen.
onder leed. Maar rond de jaarwisse
ling werd Van Bendegom sr.
opnieuw door de griep geveld. Dat
droeg er mede toe bij, dat de knoop
werd doorgehakt om eind juli te
stoppen. De nachten gingen steeds
zwaarder tellen, met name dan van
vrijdagavond half elf tot zaterdag
middag vier uur. "Vrijdag en zater
dag sta je op je kop en maandag kun
je het op je sloffen aan, maar zo is
ons vak. Met kerst en rond de jaar
wisseling was het ook niet altijd
even leuk; soms was de drukte
gewoon verschrikkelijk."
Collega's verbaasden zich erover,
dat Van Bendegom met de kerst 500
banketletters maakte, voor oude
jaarsdag 60 tot 70 pond worst ver
werkte in de worstebroodjes en een
enorme hoeveelheid oliebollen op
tafel bracht. Van Bendegom bakte in
de ogen van vele St. Annalanders
specialiteiten die nergens anders te
vinden waren. Op de jaarlijkse
donateursavond van Accelerando
wachtte menigeen op de worste
broodjes van Van Bendegom die
rond middernacht te koop waren.
Het echtpaar Ridderhof is al 76 jaar
klant bij de familie Van Bendegom,
die ruim 200 jaar bakkerijen in St.
Annaland hebben geëxploiteerd.
Arie van Bendegom op de Molen
dijk en Piet van Bendegom in de
Voorstraat. Kees begon na de lagere
school bij zijn vader op de Molen
dijk, maar in 1955 ging hij in de
Voorstraat aan de slag, waar het
bakken voor beide zaken geconcen
treerd werd. Jannetje en Mina van
Bendegom deden de verkoop in de
winkel tot 1960, toen Kees trouwde
met maatschappelijk werkster Adrie
van Hekezen uit Zwijndrecht. Hoe
wel ze het ondernemerschap van
huisuit niet kende, ontwikkelde ze
zich als een echte bakkersvrouw, die
de kneepjes van het vak leerde. Na
een aantal jaren nam ze het maken
van de chocoladeletters en -figuren
voor Sinterklaas voor haar rekening.
Dat was precisiewerk, want bij het
maken van de chocolade kwam het
op een halve graad aan.
Na de Tweede Wereldoorlog maak
ten machines het bakkersvak lichter,
maar handwerk bleef bij de ambach
telijke bakkerij Van Bendegom
belangrijk. Zo wordt de spijs voor
de banketletters zelf gemaakt. De
amandelen worden bij de importeur
gekocht, gepeld en verwerkt. Het
zelfde gebeurde met het crèmege
bak. "Aan slagroom kun je niet veel
doen, behalve wat suiker en vanille
erbij. Maar crème is iets aparts met
specifieke smaakstoffen. Sommige
mensen vragen nu om het recept,
maar met huishoudmixers krijg je
dat niet goed voor elkaar. Je moet
niet alleen goede apparatuur hebben,
maar ook de smaakstoffen."
Tompoucen waren ook zo'n specia
liteit van bakker Van Bendegom. De
room werd met volle melk gekookt
en dat maakte dit produkt zo smaak
vol. Kees van Bendegom leerde het
vak van huis uit, maar in Tilburg
volgde hij cursussen die zijn kwali-
Vrèderust heeft regelmatig contact
met de Zeeuwse instelling voor
geestelijke gezondheidszorg, de
stichting Emergis. Hoewel Zeeuws,
vallen Tholen en Sint-Philipsland
namelijk binnen het werkgebied van
het Brabantse ziekenhuis. Vanuit
Emergis is de Riagg-Zeeland op
Tholen actief. "De afstemming daar
mee is perfect", zegt Nagtzaam.
"Voor klinische behandeling wor
den mensen naar ons doorverwe
zen." Hij maakt duidelijk dat Vrede
rust geen concurrent wil zijn van de
Zeeuwse organisaties die op Tholen
werkzaam zijn. Wèl heeft het zie
kenhuis al poliklinieken in Halste
ren, Roosendaal en Oudenbosch.
Vorig jaar kwamen 32 patiënten van
Vrederust van Tholen en Sint-Phi
lipsland. Dat is een kwart minder
dan de voorgaande negen jaar en
nog geen tien procent van het totaal
aantal patiënten van het psychia
trisch ziekenhuis, zo blijkt uit het
jaarverslag. Dat meldt dat van de
576 vorig jaar opgenomen patiënten
20 mannen en 10 vrouwen uit de
gemeente Tholen kwamen.
Behalve de Riagg maakt de Zeeuw
se instelling beschermd wonen
(ZIBW) deel uit van Emergis. Deze
heeft op de hoek Rosarium/Oranje
rie in Tholen een onderkomen voor
acht ex-psychiatrische patiënten. Er
verblijven ook mensen die bij Vre
derust uitbehandeld zijn.
Het Halsterse ziekenhuis heeft
besloten met de Riagg en de RIBW
in westelijk Noord-Brabant nauwer
Afstemming met Zeeuwse organisaties werkt goed
te gaan samenwerken. Daartoe zal
een afzonderlijke stichting in het
leven worden geroepen. Een regio
naal zorgplan en één regionale indi
catiecommissie zijn zaken waaraan
die stichting moet gaan werken. De
krimpende geldstroom en toene
mende werkdruk nopen de instellin
gen tot nauwere samenwerking. Op
die manier hoopt Vrederust ook wat
te kunnen veranderen aan de behan-
delduur van patiënten. Het streven
is, aldus directeur patiëntenzorg
mevrouw W. Smith-van Rietscho
ten, gericht op kortdurende zorg van
een goede kwaliteit. "Het is ook
meer van deze tijd om mensen min
der 'weg te stoppen'. Als mensen
naar huis kunnen, gaan ze ook en
blijven wij ze daar helpen. Op die
manier houden ze het contact met
hun omgeving." De directeur geeft
aan dat veel psychische ziekten niet
te genezen zijn. "Psychiatrie is vaak
meer zorg dan genezing. We kunnen
dan slechts werken aan een mens
waardig bestaan voor de patiënt."
teiten op het gebied van banket ver
der verfijnden.
Hij versleet in de Voorstraat drie
ovens: een die met turf en hout werd
gestookt, de volgende die met kolen
draaide en tenslotte de gasoven, die
na 23 jaar prima dienst te hebben
gedaan, maandag wordt gesloopt.
St. Annaland, dat als enige woon
kern op Tholen nog drie warme bak
kers had, valt dan terug op twee.
Ook voor werkster Ploon den
Engelsman, meer dan 25 jaar in
dienst bij Van Bendegom, zit het
karwei er dan op, evenals voor
zaterdaghulp Anné Sturris (al 11
jaar werkzaam in de bakkerij) en
Jessica Stoutjesdijk, die de laatste
jaren in de winkel bijspringt. Na
ruim 200 jaar moet St. Annaland
zonder bakkerij Van Bendegom ver
der. Van de elf leden die de familie
eens kende, trouwden er maar drie,
vanwie Kees als enige zoon in de
bakkerij verder ging. Diens zoon
Martin koos voor een bankcarrière
en dochter Rianne werkt in de zwak
zinnigenzorg.
Veertien jaar geleden stopte bakker
P. Gaakeer in de Voorstraat en toen
kreeg Van Bendegom er nogal wat
klanten bij. De bakkerij werd uitge
breid om de grotere produktie aan te
kunnen, nadat in 1960 en 1974 de
winkel was vernieuwd. Na ruim
twee jaar geleden de groenteboer,
stopt er zaterdag dus een bakkerij in
de Voorstraat. "Met z'n tweëen heb
ben we het altijd druk gehad, vijf
dagen per week, want op woensdag
bakten we niet. Maar jonge mensen
zie je tegenwoordig nogal eens voor
het gemak van de supermarkt kiezen
en daar valt alleen met specialiteiten
tegen te vechten."
Vanaf volgende week heeft het echt
paar Van Bendegom het een stuk
rustiger. "Het zal wel even een leeg
te geven, maar we hopen nog een
poosje plezier van de rust te mogen
hebben. We hebben nu tijd voor
onze kinderen en kleinkinderen en
op vrijdagavond kunnen we voor
taan ook ergens naar toe." Op dins
dagavond doen ze dat al veertig jaar,
want eens per maand komt er een
kaartclubje van acht mensen bij
elkaar, om de beurt bij elk paar aan
huis.
Dat biedt gezelligheid, zoals mevr.
Van Bendegom ook graag zingt bij
VZOS, waarvan de leden voor de
vakantie hun laatste bolustractatie
kregen. En de bakker zelf houdt van
puzzelen, maar dat komt er nog even
niet van. Eerst staat de verhuizing
naar de Bierensstraat op het pro
gramma. Het pand aan de Voorstraat
is verkocht aan de familie Suurland-
Zwagemaker, dat er een woonhuis
van maakt.
Probleem is dat het aantal mensen
dat een beroep doet op de geestelijke
gezondheidszorg enorm toeneemt.
Maar er komt niet meer geld. Nagt
zaam vindt de bezuinigingen die de
politiek doorvoert zonder de medi
sche kant in acht te nemen, niet zon
der risico. "Dat is een hellend vlak
en gaat een keer fout." Vrederust
kiest - mede daarom - in de toe
komst voor een andere benadering,
namelijk de vraag aan zorg. Daarom
wil het ook een breder aanbod kun
nen bieden. Maar voor ieder pro
bleem biedt de psychiatrie beslist
geen oplossing. "We zijn geen
machine van geluk", aldus J.F.J. van
den Bosch, werkzaam in de acute
poliklinische psychiatrie.
St.Annalandse student neemt Bergse braderie onder de loep
Mevr. Van Loon (studente aan de
nationale hogeschool voor toerisme
en verkeer te Breda) hield als afstu
deeropdracht een enquête over de
Krabbenfoor. Via het onderzoek
kwamen positieve, maar ook enkele
pijnlijke punten aan het licht. De
Bergse ondernemersvereniging
BOB/MGH die de jaarlijkse brade
rie organiseert, kreeg enkele aanbe
velingen waarmee ze aan de slag
kan.
Zo werd duidelijk dat het historisch
karakter van de Krabbenfoor en van
Bergen op Zoom uitgebuit moet
worden. Dat kost echter flink wat
geld en de organisatie heeft maar
een budget van 50.000 gulden. Vol
gens mevr. Van Loon moet
BOB/MGH dan ook op zoek naar
sponsors. Want van de eigen leden
kan men niet verwachten dat ze
ineens een flink bedrag meer inbren
gen. "Slechts de helft van de onder
nemers in het centrum van Bergen
op Zoom is lid van de BOB/MGH.
Het draagvlak voor financiële
ondersteuning is dus niet groot",
concludeert de studente in haar
scriptie. Ze merkt verder ook op dat
tevens de bereidwilligheid van de
ondernemers om zich actief in te
zetten voor de organisatie klein is.
De BOB/MGH wil ook werken aan
een sterkere historische aanblik van
de Krabbenfoor, maar het geld ont
breekt. "Het kost enorm veel om de
stands een historisch aanzicht te
geven. Maar je kunt moeilijk 1000
gulden meer huur per stand gaan
berekenen en ook de verhuurder wil
daar niet aan", zegt R.G.L.M. van
Egeraat. "We hebben al wel contac
ten met verenigingen en bijvoor
beeld de carnavalsbouwers van de
stad. Maar die hebben het meestal al
zo druk met hun eigen activiteiten."
Toch probeert de BOB/MGH meer
historische trekjes in de Krabben
foor te leggen. Zo worden er drie
historische stadspoorten nagebouwd
waarvan de eerste (de Wouwsche
Poort) dit jaar tijdens de braderie in
gebruik genomen wordt door burge
meester mevr. A. van den Berg en
de onlangs weer in het leven geroe
pen markies Francois Egon de la
Tour d'Auvergne. De drie poorten
worden gemaakt door Ton Verhee-
zen (de overige komen volgend jaar
gereed) en kosten bij elkaar 100.000
gulden. De gemeente verstrekte
hiervoor een renteloze lening.
Aan het publiek zal het niet liggen.
In de drie dagen dat de Krabbenfoor
duurt, brengen naar schatting zo'n
300.000 mensen een bezoek aan
deze braderie. Die leveren de mid
denstand bij elkaar zo'n 15,8 miljoen
gulden omzet op. Maar aangezien
daarvan 'slechts' 8,4 miljoen afkom
stig is van mensen die dat geld nor
maal niet in Bergen zouden beste
den, noemt mevr. Van Loon de eco
nomische betekenis van de Krab
benfoor matig. Het meeste van dit
geld verdwijnt in de zakken van de
horeca-ondernemers. De belangrijk-"
ste motieven voor de bezoekers - die
voor het grootste deel uit de regio
Bergen op Zoom afkomstig zijn -
om naar de Krabbenfoor te komen
zijn de gezelligheid, de koopjes èn
de historische aankleding. Mevr.
Van Loon raadt de Bergse onderne
mers aan om te kiezen waar het met
de braderie naartoe moet. "Indien ze
een rol wil vervullen in het toeris
tisch recreatief actieplan, dan moet
het braderie-element ondergeschikt
gemaakt worden aan de historische
elementen", schrijft de studente.
Verder moeten volgens haar de
ondernemers gestimuleerd worden
om meer te doen aan de presentatie
van hun produkten. Ook moet de
organisatie van de BOB/MGH ver
beterd worden. Extra geld moet er
ook komen. "Hiertoe dient een strak
en professioneel sponsorplan
geschreven te worden", meldt mevr.
Van Loon. Op korte termijn moeten
er volgens haar stencils met pro
grammapunten en een plattegrond
tijdens de Krabbenfoor uitgedeeld
worden. Ook extra parkeerplaatsen
dicht bij het centrum zijn wenselijk.
De Krabbenfoor heeft dit jaar toch
wel weer meer historische elemen
ten. Niet alleen de markies, zijn
vrouw en een lakei die alledrie de
dagen aanwezig zullen zijn, maar
ook het programma is hierop ten
dele aangepast. Zo voert de toneel
groep Phoenix het wagenspel 'Moe
dertje Armoe' op. Ook zijn er
demonstraties van de Bergse weer-
visSerij, oude ambachten, muzikale
optredens, wandelingen langs histo
rische panden en diverse spelen en
wedstrijden. Als historische optre
dens zijn er behalve Phoenix de
muziekgroep Folkcorn, Troubadour
Frank, Pantomimespeler Pietro en
de vendeliers en fanfare uit Ouden
aarde. Ook de Celtic Shop put zich
uit in muzikale presentaties met
diverse live-optredens. De vervoers
maatschappij BBA heeft een specia
le pendeldienst ingesteld die tijdens
de Krabbenfoor heen en weer rijdt
tussen het parkeerterrein de loswal
aan de Theodorushaven en het cen
trum. Er zal meer dan voldoende te
koop, te zien en te horen zijn op de
Krabbenfoor die donderdag om half
twee begint met het openen van de
Wouwsche Poort in de Stations
straat.
"Een groot verlies voor de afdeling
en het dorp", noemt Lindhout het
verdwijnen van de de p.v.'er. Gene
raties bouwvakkers zijn ermee
opgegroeid; als er iets was, konden
ze op het eigen dorp terecht. "Ande
re vakbonden waar dat allang niet
meer was, noemden ons verwend.
Eigenlijk is dat ook waar, maar het
was verschrikkelijk makkelijk voor
de mensen."
De p.v.'er deed in feite werk voor de
bedrijfsvereniging, het sociaal fonds
bouwnijverheid. Werk dat traditio
neel op het bordje kwam van de pen
ningmeester van de plaatselijke vak-
bondsafdel ing.
Lindhout steekt niet onder stoelen of
banken dat deze combinatie de vak
bond goed uitkwam. "Jaarlijks kwa
men alle leden tenminste één keer
bij de p.v.'er om de vakantiebonnen
in te leveren. Op die manier was er
contact." Behalve het verzilveren
van die vakantiezegels was ook het
aanvragen van werkloosheidsuitke
ringen een taak van de p.v.'er. Werk
lozen werden door hem af- en aan
gemeld bij het ziekenfonds. "En wie
vroeger in de bouw ging werken,
kwam bij de p.v.'er terecht om een
formulier in te vullen. Want er
moest een registratienummer aange
vraagd worden." Stukje bij beetje
verdwenen, vooral de laatste vijf
jaar, de taken. Alleen de w.w. bleef
over.
Naast penningmeester en p.v.'er was
Lindhout twintig jaar lang klachten
man van de FNV-afdeling. Als
bouwvakkers problemen hadden
met hun werkgever en de vakbond
moest eraan te pas komen, kwamen
ze bij de Vossemeerder terecht. Veel
werk, maar niet altijd evenveel
waardering. "Dikwijls was je een
soort ombudsman", vertelt hij terug
kijkend op al zijn werk voor de
bond. "Tot huwelijksproblemen aan
toe kreeg je te horen."
Het inzamelen van de vakantiebon
nen was een heel werk, vertelt Lind
hout. "Soms waren er in een jaar wel
veertig verschillende waarden uitge
geven. Die moesten uit de zegel
boekjes gehaald worden en per
waarde op vellen van 35 stroken
verzameld worden." Ondanks hulp
van anderen had de p.v.'er daar soms
wel tien avonden werk aan. De Vos
semeerder stond erom bekend dat
hij ook tussentijds wel kleine aantal
len bonnen verzilverde. Eigenlijk
mocht dat niet. Maar Lindhout
schoot het geld meestal zelf voor.
"Het waren vaak dezelfde mensen
die kwamen. Er belde eens iemand
uit Stavenisse en die kwam vervol
gens met een tractor naar mijn huis
gereden. Zijn brommer was kapot,
zei hij", lacht de Vossemeerder. Bij
de eindverzilvering werd aanvanke
lijk contant uitbetaald. "Dan nam ik
een halve snipperdag en maakte
tevoren de enveloppen met de cen
ten gereed voor iedereen. Het geld
haalde ik overdag van de bank. Eén
keer deed ik dat al op vrijdag om hel
zaterdag uit te betalen, maar toen
durfde ik 's avonds de deur niet meet
uit."
Honderdduizenden guldens had de
p.v.'er in die tijd in huis. Eigenlijk
onverantwoord, zegt Lindhout nu.,
De ingezamelde bonnen moest hij
zelf naar het kantoor van het sociaal
fonds in Amsterdam brengen. "Voor
600 a 700.000 gulden aan bonnen.
Ik ging altijd samen met Toon de
Koning van het NKV. We dronken
dan eerst koffie bij mijn zuster in
Amsterdam en aten daar 's middags
ook. Het was jaarlijks een uitje."
Dat de vakantiebon op den duur is
verdwenen, ligt aan de mensen zelf,
stelt Lindhout. Er ontstond een
levendige handel in met name de
risicozegels die aan de vakantieze
gels zaten.
De winst voor de opkopers en kop
pelbazen zat hem erin, dat over elke
zegel maar één keer sociale lasten
betaald werden. Maar ze werden
meerdere keren doorverkocht." De
vakantiebon werd in de jaren tachtig
vervangen door de zogenaamde
RBS-zegel. Het inleveren bij de
p.v.'er bleef, maar giro- en bankver
keer namen de plaats in van het con
tant uitbetalen. "Een hele verbete
ring. In het begin kreeg ik één
bedrag overgemaakt van het sociaal
fonds en moest ik zelf naar ieder
afzonderlijk zijn geld overmaken",
aldus Lindhout.
Ook het uitbetalen van werkloos
heidsuitkeringen was aanvankelijk
een taak van de p.v.'er. Bouwvak
kers zonder werk moesten daar hun
w.w.-briefje inleveren; eerst weke
lijks, later elke vier weken. Voor dat
inleveren en uitbetalen reserveerde
Lindhout de donderdagavond.
Vooral toen het begin jaren tachtig
slecht was in de bouw betekende dat
veel werk. "Elke week kwamen er
toen zo'n dertig ww'ers om geld. En
eens in de vier weken kwamen daar
nog een stuk of vijf vutters bij."
Enkele jaren geleden was de Vosse
meerder wegens ziekte langere tijd
uit de roulatie. Maar het p.v.- en
bondswerk ging gewoon door, want
zijn vrouw werd ingeschakeld. De
laatste jaren is de motivatie bij Lind
hout door verschillende oorzaken
wat minder. Nu door een fusie de
afdeling Oud-Vossemeer verdwijnt,
pakt hij die kans dan ook aan om
met het bondswerk te stoppen. In het
dorp blijft Jos Hommel als klachten
man fungeren. Maar de fusie doet.
pijn. "Vossemeer was tegen, maar
stond op Tholen alleen. Terwijl
fusie niet verplicht was, want er was
de mogelijkheid om te clusteren.
Meerdere zelfstandige afdelingen
konden een cluster vormen met
minimaal 250 leden. Daarvoor zou
een afzonderlijk clusterbestuur
gevormd worden. Aanvankelijk
zagen meer Thoolse afdelingen die
constructie wel zitten, maar ik denk
Alle plaatselijke vertegenwoordigers van het Sociaal Fonds Bouwnijverheid op Tholen en St.Philipsland, zoals dhr. Lindhout uit Oud-Vos
semeer, hebben hun werk aan beroepskrachten moeten overdragen.
dat er op hen is ingepraat door de
districtsbestuurder", zegt Lindhout.
Hij verwacht dat de fusie en het ver
dwijnen van de p.v.'er de bouw- en
houtbond op Tholen leden zal gaan
kosten.
"Als mensen vergaten om hun w.w.-
briefje in te leveren, belde ik ze thuis
op. Dat zal de nieuwe functionaris
beslist niet doen", meent de Vosse
meerder. "Alles moet tegenwoordig
professioneler. De nieuwe functio
naris moet een bepaald opleidings
niveau hebben, met de computer
kunnen omgaan en alles afweten
van de sociale wetten. Van de huidi
ge p.v.'ers kwam daarvoor niemand
in aanmerking."
Voor de bouw- en houtbond FNV
houdt sinds juni Ellen Otto zitting
als administrateur plaatselijk verte
genwoordiger (a.p.v.'er). Elke
maandag en op donderdagmiddag is
ze te vinden in het arbeidsbureau
aan de Haven in Sint-Maartensdijk.
Op andere dagen doet ze hetzelfde
werk in Zierikzee of Goes. Uit de
hele gemeente moeten bouwvakkers
nu dus - op vaste dagen - naar Sint-
Maartensdijk. "Als ze op het open
baar vervoer zijn aangewezen, is dat
al helemaal een probleem", zegt
Lindhout. Een digitaal klokje met in
de voet een vakantiebon en een risi
cozegel vormt de tastbare herinne
ring aan drie decennia p.v.-schap.
Automatisering, efficiency, centrali
sering, professionalisering. De
toverwoorden van deze tijd hebben
een voor de bouw vertrouwd insti
tuut verdrongen.
Bij de hout- en bouwbond CNV
heeft de a.p.v.'er in november vorig
jaar officieel al de taken overgeno
men van de p.v.'ers. Voor Tholen en
Sint-Philipsland houdt Piet de Kroo
wekelijks op maandagmorgen en
donderdagmiddag zitting in Haes-
tinge te Sint-Maartensdijk. Jan Lig-
tendag uit Sint-Philipsland gaat een
cursus volgen om in de toekomst als
vraagbaak te fungeren voor CNV'ers
die problemen hebben waarbij de
vakbond ingeschakeld kan worden.
"Ik ga in de vut en daarom wil ik
meer tijd gaan besteden aan het
bondswerk", zegt de Sint-Philipslan-
der.
