"In die richting moetje ergens
kijken, naar dat bruine hoedje"
Koningin Beatrix vond het
prachtig in St. Maartensdijk
BEDANKT
SINT-MAARTENSDIJK
St.Maartensdijk ruim 1,5 uur het middelpunt van Nederland
Donderdag 2 mei 1996
«pril
Nogmaals onze GROTE DANK
In opperbeste stemming
Feestgedruis
Daar is ze
Privé bezoekje
Pers
Vol in beeld
"Ik had graag nog een rondje gemaakt met de koningin en
haar dan bij mij thuis uitgenodigd óp de koffie." Voorzit
ter J. de Feijter van het evenementencomité Smalstad is
een meer dan tevreden mens wanneer de koninklijke bus
St. Maartensdijk uitrijdt, na een historisch bezoek van het
staatshoofd en haar familie op 30 april 1996. Hij was
eerst 'zonder woorden' maar daarna schieten de superla
tieven al gauw tekort. "Het was echt super", zegt een
opgeluchte en trotse De Feijter. "De tijd was eigenlijk
tekort, maar de koningin is 20 minuten langer gebleven
dan gepland, zo prachtig vond ze het! Dat is de beloning
voor de vele honderden vrijwilligers die aan het pro
gramma hebben meegewerkt."
s^hieutbod
Eendrachtbode, de Thoolse Courant
Postbus 5
4697 ZG Sint Annaland
Telefoon 0166-652752 b.g.g. 653474
Telefax 0166-653318
Het enige nieuwsblad voor de streek Tholen
en Sint Philipsland waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag.
Postrekening 12 44 07
Bankrekening 30 30 05 556
Abonnement 25,90 per halfjaar, 47,30 p.j.,
per post 61,90 per jaar, allemaal incasso.
Losse nummers 2,00.
Opgave advertenties voor dinsdag 16.00 uur.
Advertentieprijs 0,47 plus btw per mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden 10,- contant.
Aangesloten bij de Zeeland Combinatie.
Hoofdredacteur W. Heijboer.
Wij zijn zéér onder de indruk van de prachtig verlopen en
gedenkwaardige Koninginnedag, die in Sint-Maartensdijk afge
lopen dinsdag is gevierd.
De inwoners en alle gasten van de Smalstad hebben zich van
hun beste zijde laten zien èn horen.
Door velen is het Koninklijk bezoek als een absoluut hoogtepunt
in hun bestaan gevoeld. Honderden vrijwilligers hebben, onder
leiding van het EvenementenComité Smalstad, hun uiterste best
gedaan hun niet geringe creatieve kwaliteiten aan te boren. Het
resultaat klonk als een klok!!
Alle onderdelen van de Koninklijke wandelroute waren daar het
bewijs van. Maar ook alle straatversieringen buiten de
Koninklijke route mochten er zijn!
Wij willen alle vrijwilligers, die in welke vorm ook hun mede
werking aan deze fantastisch geslaagde Koninginnedag hebben
verleend, HEEL HARTELIJK DANKEN. Wij wisten dat wij op
uw aller medewerking konden rekenen. Dat die op zo'n indruk
wekkende en enthousiaste wijze gedurende vier maanden lang is
gegeven, stemt ons tot grote dankbaarheid en tevredenheid.
Sint-Maartensdijk heeft een nieuwe, zeer belangrijke bladzijde
aan haar rijke historie toegevoegd. Koninginnedag 1996 met de
Koninklijke Familie in de Smalstad: een unieke en eenmalige
gebeurtenis, waar nog tot in lengte van jaren over gesproken zal
worden.
Als gemeentebestuur en EvenementenComité Smalstad zijn wij
er bijzonder trots op dit feest te hebben mogen meemaken en
organiseren met de onmisbare en geweldige steun van de inwo
ners van Sint-Maartensdijk. Op deze wijze heeft u allen een
belangrijke en niet te onderschatten bijdrage geleverd aan de
bevordering van:
- de populariteit bij en de genegenheid van de bevolking van
Nederland voor ons vorstenhui»;
- de naamsbekendheid van de gemeente Tholen en van Sint-
Maartensdijk;
- de saamhorigheid in Sint-Maartensdijk
Namens het EvenementenComité Smalstad,
J. de Feijter, voorzitter
Namens het gemeentebestuur van Tholen
H.A. van der Munnik, burgemeester
Advertentie I.M.
De koningin en burgemeester Van der Munnik hadden het 30 april in
St. Maartensdijk prima naar hun zin.
De voorzitter van het evenementen
comité kreeg van de koningin nog
een boodschap mee: "Wil je ieder
een hartelijk bedanken die dit tot
zo'n leuk en spontaan feest heeft
gemaakt." De Feijter: "Bij elke acti
viteit sprak de vorstin haar verba
zing uit, zoveel werk er aan besteed
was. Jammer dat het voorbij is. Met
goed weer is een koninginnedag al
half geslaagd en wanneer je het
meemaakt als vandaag, is het hele
maal fantastisch. Woorden schieten
tekort." De voorzitter karakteriseert
de koningin als 'een heel lief en aar
dig mens die majesteit is en die net
als iedere Nederlander heel ontspan
nen koninginnedag viert.' "Uit eige
ner beweging heeft ze met iedereen
langs de route gesproken. Er was
heel veel werk aan alle activiteiten
besteed, dat zag de koningin ook
goed." Voor tien uur was het wel
spannend voor De Feijter. "Maar als
je eenmaal aan de gang bent, gaat
het prima. En wanneer alles goed
verloopt, geeft dat een enorme
opluchting."
Intussen staat burgemeester H.A.
van der Munnik op de Molendijk
diverse radioverslaggevers te
woord. In het NOS-programma 'Met
het oog op morgen' had hij maan
dagavond net voor middernacht op
30 april 'vrolijkheid alom' voorspeld
in het volgens presentator Jan
Tromp 'zwaar gereformeerde Tho
len.'
Zijn dank ging in de eerste plaats uit
naar hare majesteit, die zo vriende
lijk was om naar St. Maartensdijk te
komen. "En als gemeentebestuur
zijn we bijzonder trots op het evene-
Het bezoek van koningin Beatrix
op 30 april aan St Maartensdijk
en de Koninginnedag-festiviteiten
in de andere woonkernen op
Tholen en SL Philipsland in woord
en beeld op pagina 1, 7,9 en 11.
De kleurenfoto's komen van Pieter
Honhoff. De zwart-wit foto's zijn
gemaakt door Arie de Viet, Rolant
Quist, Kees de Koning en Wim
Heijboer, die ook de redactie
verzorgden.
mentencomité, dat na vier maanden
hard werken deze koninginnedag tot
een succes heeft gemaakt. Het is
allemaal prima verlopen, een volko
men geslaagde koninginnedag. Een
fantastisch bezoek met veel beter
weer dan voorspeld werd. En de
koningin was in opperbeste stem
ming. Ze vond mij wel een beetje
streng omdat ik me aan de tijd wilde
houden, maar het was moeilijk om
de koningin los te trekken van de
verschillende programma-onderde
len. Iedereen die 30 april in St.
Maartensdijk was, heeft iets unieks
meegemaakt, want dit komt niet
meer voor", aldus de Thoolse burge
meester.
In zijn welkomstwoord tot de konin
gin op het podium voor het gemeen
tehuis, prees hij Tholen aan als een
gastvrij stukje Zeeland waar de zon
het meest schijnt. "En als het niet in
de lucht is, dan wel in de harten van
de inwoners. U bent hier in de hof
van Zeeland, in de nijvere smalstad
St. Maartensdijk." De burgemeester
besluit met de bekende strofe uit het
Zeeuws volkslied: we hebben
slechts één enkele keus, Oranje en
Zeeland, da's de leus! Na een 'leve
de koningin' en een driewerf hoera,
steken de 550 leerlingen van de
Thoolse basisscholen, de Veste, het
Calvijn- en Scheldecollege van wal
met hun aubade. Het Zeeuwse
volkslied klinkt, In een blauw gerui-
ten kiel en De zilvervloot, waarbij
Peter de Rooij de fanfare Euterpe en
het schoolkoor dirigeert. De leerlin
gen zijn in rode, witte en blauwe T-
shirts gestoken. De kop is eraf. Deze
bijzondere Koninginnedag 1996 is
echt begonnen.
'Ongelofelijke maar waar, Trix je
bent bij ons dit jaar', zoals op een
spandoek aan de Markt valt te lezen,
is werkelijkheid. Smurdiek is zo
groas as een bezem, zo meldt een
bewoner van de Oostsingel.
Koningin Beatrix, prinses Mar
griet, prins Claus en de jarige
mr. Pieter van Vollenhoven mei
vijf van de zes prinsen op het
podium voor het gemeentehuis
in St. Maartensdijk, waar de
aubade in ontvangst werd geno
men.
De wereld moet op 30 april toch wel met verwondering kijken naar ons
kleine Nederland. Zou er ergens nog een land zijn dat elk jaar een hele
dag lang op z'n kop staat om de verjaardag van één - zij het dan vorste
lijk - persoon te vieren? En nu, koninginnedag 1996, kijkt de wereld
verwonderd naar Sint-Maartensdijk. De dinsdagmorgen is oranje
gekleurd, versierd met rood, wit en blauw. Letterlijk en figuurlijk, want
vandaag komt de koningin naar Tholen. Voor één dag is Sint-Maar
tensdijk weer echt van haar 'vrouwe'. Oranje en Zeeland da's nu de
leus.
Vroeg uit de veren. Om half negen is
het al druk op de provinciale weg
van Tholen naar Sint-Maartensdijk.
Tientallen fietsers en auto's volge
pakt met mensen spoeden zich naar
de smalstad. Bussen voeren scholie
ren uit alle plaatsen aan voor de
aubade. Poortvliet en Scherpenisse,
aan de route waarlangs de koninklij
ke stoet naar Bergen op Zoom zal
rijden, treffen de laatste voorberei
dingen. Negen uur blijkt laat te zijn
als je naar een plaats gaat waar de
koningin te zien zal zijn. Tenminste,
als je hoopt nog iets van de vorstin
of haar familie te zien. Daarom heb
ben sommige mensen al vroeg in de
morgen met een thermoskan koffie
en een klapstoel post gevat op een
mooi plekje langs de route. De poli
tie heeft haar handen al vol om de
stromen mensen in goede banen te
leiden. De routes naar de parkeerge-
legenheden en de vakken zelf zijn
verstopt. Een paar ringrijders die in
het middagprogramma optreden,
komen erachter dat ze op de ver
keerde weg zijn en keren met een
wagen vol spullen midden op een
splitsing. De politie heeft geen tijd
een reprimande uit te delen. Langs
de weg staan diverse spandoeken
met teksten als: 'A bin de rediesjes
vóós, op Beatrix bin me hróós', 'Trix
krijgt hier koffie voor niks, maar het
zal geen Haags bakje zijn' en 'Voor
Beatrix een zoen, maar Ajax kam
pioen'.
Vanaf de Nijverheidsweg zijn de
Provincialeweg en Sportlaan dicht.
Alleen mensen met een speciale ont
heffing, voetgangers èn fietsers
mogen er nog door. In een gestage,
niet aflatende stroom lopen mensen
over de Sportlaan naar het centrum.
Af en toe wordt de sliert doorsneden
door een auto of een woest kijkende
agent van de motorpolitie. Het zijn
meest 'gewone' bezoekers, maar ook
zangers, musici en anderen die een
taak hebben in het oranjefeest. Het
anders zo rustige dorp Sint-Maar
tensdijk is nu veranderd in een
plaats vol feestgedruis. Op de Markt
blijkt inmiddels vrijwel ieder plekje
in een straal van honderd meter van
af het gemeentehuis bezet. Sommi
gen hebben op het dak van hun huis
een plaatsje gezocht en één man is
erin geslaagd om het hele spektakel
met een verrekijker vanaf de toren
van de Nederlandse Hervormde
kerk te volgen.
Maar de aankomst van de koninklij
ke familie (exclusief Johan Friso)
laat op zich wachten. De geplande
aankomst is tien over half tien op het
sportveld en steeds meer mensen
verdringen zich rond de hekken bij
Haestinge. Op de oprit staat de
koninklijke bus al gereed, bewaakt
door politie, militairen en de mare
chaussee. Deze houden ook de men
sen op afstand. Het is een vriende
lijk feest, koninginnedag, maar ook
opdringerige fans kunnen lastig zijn.
Enkele mensen weten over het hoge
hekwerk te komen en stellen zich
aan de rand van het sportveld op.
Dat wordt oogluikend toegelaten,
mede omdat de aanwezige agenten
hun handen vol hebben bij het hek.
Een man komt met zijn kleine doch
tertje door de bosjes gekropen en
probeert zo dichtbij de koninklijke
bus te komen. Een marechaussee
krijgt hem echter in de gaten en
resoluut wordt hij teruggedrongen.
Het wachten duurt voort, het is
inmiddels al tien voor tien.
Geronk klinkt in de lucht. De men
sen kijken verwachtingsvol
omhoog: het zijn de helikopters!
Nee, het is een vliegtuigje met recla
me voor oranje-krasloten. Maar
even later, toch nog vrij onverwacht,
klinkt het onmiskenbare, kloppende
geluid van roterende bladen. De eer
ste twee helikopters met daarin
leden van het koninklijk huis arrive
ren. Het kurkdroge sportveld stuift
als de wentelwieken landen. Er stapt
een militair uit en dan volgt een
dame met een maïsgele mantel en
een grote hoed met dezelfde kleur.
"Daar is ze!", roepen verschillende
mensen en fotocamera's klikken.
Maar het is 'ze' niet. Het is prinses
Margriet met haar man mr. Pieter
van Vollenhoven.
Maar het wachten duurt niet lang,
want al snel komen er nog drie heli's
aangevlogen. En nu zit de koningin
er wel in. De mensen duwen richting
het hek, maar de agenten zijn onver
biddelijk. "Terug nu mensen, de bus
heeft ruimte nodig. Nee, nu echt
terug!" Marechaussees drukken het
publiek in elkaar, de stoep op. Eerst
vertrekt de kleinere bus met daarin
diverse hoogwaardigheidsbekleders
zoals commissaris van de koningin
in Zeeland drs. W.T. van Gelder.
Jammer voor deze mensen, maar het
voertuig passeert vrijwel onopge
merkt het publiek. Als de koninklij
ke bus (met extra grote ramen en een
goudkleurige kroon boven de voor
ruit) gaat rijden, barst er echter een
gejuich los. Foto's worden genomen
en voor het eerst zwaait de koningin
naar haar Thoolse onderdanen. "Heb
je ze gezien?" "Ja en Willem-Alexa-
nder ook, die zat voorin". "Ze zwaai
de naar me". "Ik hoop maar dat mijn
foto's gelukt zijn."
Het volk stroomt van de Sportlaan
richting de Markt. Die zit al aardig
vol, maar krijgt nu nog een extra
stoot publiek te verwerken. Slechts
een handvol mensen komt op het
idee om te gaan kijken aan de ach
terkant van het gemeentehuis. Daar
komt het steegje op uit waarlangs de
koninklijke familie, na de korte bus-
rit, het gemeentehuis in zal gaan.
Zodoende krijgen deze Tholenaren
een soort privé bezoekje, want de
vorstin en haar gevolg passeren op
nog geen tien meter. Uit een paar
monden klinkt toch al ferm 'Oranje
boven'. Maar de vorstelijke familie
heeft haast (men loopt per slot van
rekening al een kwartiertje achter)
en dus snel het gemeentehuis in. De
mensen aan de andere kant van het
dranghek haasten zich naar de
Markt. Bij het overvliegen van de
helikopters is daar een gejuich opge
gaan.
Het is op de Markt inmiddels echt
vol geworden, hoewel men aan de
oostzijde nog redelijk goed kan
lopen. Dus vijftienduizend mensen
zullen Sint-Maartensdijk niet aange
daan hebben. Hoewel ze overal van
daan komen: Limburg, Oudeschip
in Groningen, Ridderkerk, Duits
land en natuurlijk van Tholen.
Zenuwachtig zijn de kinderen die in
het rood, wit, blauw en oranje
gekleed staan te wachten tot ze
mogen zingen. Ze roepen enthou
siast als even voor tienen een flink
aantal oranje ballonnen boven de
bibliotheek de lucht ingaan. Weder
om gejuich als de deur van het
gemeentehuis opengaat en burge
meester H.A. van der Munnik,
gevolgd door koningin Beatrix en
haar familie het gelegenheidsbordes
betreden. Na een korte, gloedvolle
toespraak van de burgervader waar
in de gemeente Tholen als de 'Hof
van Zeeland' wordt opgevoerd,
begint de aubade. Van het Zeeuwse
volkslied naar 'In een blauw geruite
kiel' en 'De Zilvervloot'. Na deze
muzikale hulde begint de rondwan
deling door de smalstad.
Daar doet zich een probleem voor.
Wie vast van plan is om alle evene
menten mee te maken en om de
koninklijke familie zoveel mogelijk
in beeid te krijgen, moet daarvoor
heel wat over hebben. Enige kennis
van de steegjes en doorsteekjes in
Sint-Maartensdijk is bijvoorbeeld
een pré. Zodra de koningin hen
gepasseerd is, zetten velen het op
een lopen vanaf de Markt, via het
slopje tegenover de Oudestraat naar
de Oostsingel of naar het voormali
ge postkantoor. Ondanks de vertra
ging doet de koninklijke stoet er
lang over om de Markt af te komen.
Reikhalzend leunen de mensen over
de dranghekken om te zien of er al
iemand aankomt. In het algemeen
zijn ze rustig. Hier en daar wordt
geapplaudisseerd, of het 'Oranje
boven' aangeheven.
Mannen van de NOS slepen met
meterslange kabels als voeding voor
de lopende camera die het alleen
recht op een frontale aanblik van de
vorstin en haar gezelschap opeist.
Daarnaast zijn er camera's op hoe
ken van straten en zelfs op een enor
me hoogwerker, ver boven de mas
sa. De overige pers, voornamelijk
fotografen, heeft nog wel eens te
klagen over het slechte zicht op de
dingen die de leden van de konink
lijke familie ondernemen. Er wordt
geduwd, getrokken en gescholden
op veiligheidspersoneel dat in de
baan van de lens staat. Op hun beurt
klagen toeschouwers over persmen
sen voor hun neus.
Afwijken van het protocol is niet of
nauwelijks mogelijk. En terwijl
Joop van Zijl voor de thuisblijvers -
Nederland voor de buis - de gebeur
tenissen verslaat met hulp van Henk
Elenbaas uit Tholen, probeert het
publiek door wéér een korter weg
getje op een ander deel van het par
cours te komen. De koningin zie je
per slot van rekening maar weinig
keren in je leven van zo dichtbij.
"Daar ergens, naar dat bruine hoedje
moet je kijken." Bram de Raat uit
Sint-Philipsland voegt een journalist
toe: "Ik heb de koningin beter op de
foto dan jij." De vorstin passeerde
hem op enkele passen afstand. Een
bord met de tekst 'Majesteit ik ben
óók jarig' levert een meisje - en haar
moeder - een handdruk op van prins
Constantijn. Aan de Parallelweg
slaan de Poolse jongelui uit Itawa
het hele gebeuren gade. "That was a
real prince", legt een tolk hen uit als
het koninklijke gezelschap gepas
seerd is. p
Sommige straten zijn door de rijks
voorlichtingsdienst, de politie en/of
de veiligheidsdienst te krap bevon
den om er publiek in toe te laten. De
Beatrixstraat (Koningin Beatrix-
straat vanaf heden) is daar een voor
beeld van. Dus zijn maar weinig
mensen getuige van het feit dat de
hele koninklijke familie de hand
schudt van mevr. M.C. Tichem-
Geluk, mevr. J.P. Deurloo-van de
Velde en G. Quaak die vrijdag van
hare majesteit een koninklijke
onderscheiding kregen. En verder
gaat het. Er is niet veel tijd, want
men loopt inmiddels al fors achter
op schema. Bergen op Zoom wacht.
Op de Öostsingel reageert het
publiek al even enthousiast als op de
rest van het parcours. De afdeling
Tholen van de Nederlandse fruitte
lersorganisatie heeft hier haar kwar
tier opgeslagen met vlaggen, span
doeken en borden. Men deelt appels
uit aan het publiek en op de route
staan een aantal kistjes met Thoolse
appeltjes. Op één ervan staat een
briefje: 'Deze appels zijn voor prins
Willem-Alexander'. "Ik hoop maar
dat hij ze meeneemt", zegt oud-
NFO-secretaris P. Alkema uit Sint-
Maartensdijk. Boven op het karretje
van de fruitteler zitten zijn dochter
Leontine en haar vriendin Hille
Clijsters. Ze zijn zoals zoveel men
sen op deze dag, o.a. uitgedost met
een oranje, vilten punthoed. "Die
nemen we af en zwaaien ermee als
de koningin langskomt", zeggen de
twee lacherig. Ze weten al dat ook
de NOS-camera hen ontdekt heeft.
"We zijn vol in beeld geweest", zeg
gen ze.
En dat vinden ze reuze leuk, al heb
ben ze op school straks wel heel wat
uit te leggen over hun vreemde uit
monstering. Als de koninklijke stoet
passeert, roepen de twee luidkeels
naar de kroonprins. Willem-Alexan
der kijkt en zwaait. De dames zijn
tevreden. Een man roept: "Pieter,
gefeliciteerd hè!"
Het publiek begint alweer te lopen.
Men voelt dat het einde van het pro
gramma nadert. Nog even langs de
Molendijk en dan de pas gereno
veerde trap op. Een menigte zwaait
de koninklijke familie uit als de bus
vertrekt naar Bergen op Zoom waar
burgemeester mevr. A. van den
Berg al ongeduldig staat te wachten.
Het is weer voorbij. Nog een mid
dagje vertier (ook in de acht andere
plaatsen van Tholen) en dan kunnen
de versieringen weer in de kast en de
foto's in het plakboek. Wellicht tot
dat koning Willem-Alexander de
gemeente weer aandoet. Dag majes
teit.
Koningin Beatrix geniet van het hazenspel, dat door leerlingen van de groepen 1 en 2 van de twee basisscholen op de Markt werd uitge
voerd o.l.v. lerares mevr. G. Steketee-Bijl. Rechts naast de koningin voorzitter J. de Feijter van het evenementencomité Smalstad.