Zeeuwse muziekschool in kerstsfeer
14e
VOLKS-
M.H. Vermuë volgt
proces biocatalyse
Komt allen tesamen
Jamila: 'Ik ben bruin,
het is een mooie kleur'
A*A*A.
Kerstmis 1995
Plaatselijk nieuws
Nationaal Comité kiest gedicht Allali
Vijfhoek derft
18.320 gulden
aan inkomsten
Donderdag 21 december 1995
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
21
Sint-
Maartensdijk
Kerst op Rieburch
Oud-
Vossemeer
Oud-St.Philipslandse gepromoveerd
De 34-jarige mevrouw ir. M.H. Vermuë uit Langbroek,
oud-inwoonster van Sint-Philipsland, is aan de land
bouwuniversiteit te Wageningen gepromoveerd tot doc
tor in de landbouw- en milieuwetenschappen. Het onder
werp van haar promotie-onderzoek heeft op het eerste
gezich weinig met deze titel gemeen: Biocatalyse in
ongebruikelijke oplosmiddelen.
Bijwerkingen
Tholen vreest
commerciële toer
van Deltan
VVD tegen
opslagplaats
gemeentewerken
Dichten doet ze niet. Uitblinken in taal evenmin maar
toch is haar gedicht uitgekozen uit de inzendingen van 50
basisscholen uit het hele land. Het staat zelfs in zwarte
inkt gedrukt op een kaart dat in een mapje van zes kaar
ten wordt uitgegeven door het Nationaal Comité 4 en 5
mei.
Niet alleen feest
Gezinsviering
Sint-
Annaland
St.Annaland zingt
Comt nu met Sangh
Rehobothkerk
Christmas Rave
Intercultureel jaareinde
Kerstnachtdienst
Poortvliet
Kerst zondagsschool
Avonddienst
Sint-
Philipsland
Volkskerstzang
onder leiding van Heieen Troost.
Ds. W.C. Meeuse verzorgt de medi
tatie. De zangavond begint om half
acht.
Vanavond (donderdag) zijn alle
groepen van basisschool De Rie
burch op school voor hun jaarlijkse
kerstviering. De kleutergroepen
doen dat gezamenlijk in een feeste
lijk versierde hal. De overige klas
sen vieren het in hun eigen lokalen
die allemaal zijn omgetoverd tot
zalen in kerstsfeer met veel rood,
groen, wit en natuurlijk met een
kerstboom. De zelfgemaakte kerst
stukjes, de brandende kaarsen en
feestelijke kleding zorgen voor een
prettige sfeer en iedereen doet z'n
best om deze avond goed voor de
dag te komen. De groepen 1 en 2
hebben verschillende liedjes inge
studeerd, het gedicht van de tien
kleine kaarsjes wordt uitgebeeld en
er is een echt orkestjes. Met accor
deonbegeleiding wordt er gezongen
en aan de hand van dia's wordt het
verhaal 'Het aller mooiste kerstge
schenk' verteld.
Zilveren twinkel is de titel van de
kerstmusical die groep 4 instudeerde
en de kinderen van groep 3 vormen
het publiek. Ze krijgen het verhaal te
Men
hartelijk
uitgenodigd
voor de
P.M. van Eekelen
De herdertjes waren al dagen en nachten,
hun kudde aan 't hoeden in Bethlehems veld.
Ze hadden alweer, maar dat kwam door het wachten,
en deels door verveling, hun schaapjes geteld.
Toen hoorden zij plols'ling de stem van een vreemde,
van wie was die stem en waar kwam zij vandaan?
De stem kwam van boven en 't leek een ontheemde,
ze hadden de boodschap totaal niet verstaan.
Zij hielden zich stil, om het nog eens te horen,
en daar was de stem weer, maar nu uit het dal:
"Er is deze nacht een klein kindje geboren,
het ligt in een kribbe daarginds in een stal."
"Hosanna" en "Glorie aan God in den hoge",
dat hoorden zij toen van een engelenkoor.
Zij luisterden stil met hun hoofden gebogen,
de hemelse stemmen, die zongen maar door.
De herdertjes wilden zo dolgraag gaan kijken,
maar één moest daar blijven als enige wacht.
De rest ging op zoek en pas dan zou wel blijken,
of't kindje daar echt was geboren die nacht.
Ze hadden de weg naar de stal snel gevonden,
en knielden daar samen bij 't kindeke neer.
Men zag dal een os en een ezel daar stonden,
die zorgden voor warmte, 't Was killig koud weer.
Er werden die nacht ook twee lamm'ren geboren,
een tweeling was dat, maar dat kwam wel meer voor.
Het moederschaap liet zich heel duidelijk horen,
de tweeling, die had dat geluid al snel door.
De herdertjes wilden het kindje wat gevens
"Wat dacht U" vroeg d'oudste, "zou 't dat mogen zijn?
De moeder met de tweeling is ook een nieuw leven,
die geven wij samen aan 't kindeke klein."
De jongste der herders, die mocht ze gaan halen,
de lammekes droeg hij. De moeder liep mee.
Ontvangers en gevers, ze stonden te stralen,
zo was bij de kribbe een ieder levree.
Als wij nu eens samen naar 't kindeke gingen.
Met samen bedoel ik dan iedere mens
Zoals de soldaten, de rampvluchtelingen,
die 't land binnenkomen bij iedere grens.
Maar ook grote leiders van strijdende landen,
dictators, verkrachters, de sluipmoordenaars.
Dan vouwen wij samen de schuldige handen,
voor vrede op aarde, want die is zo schaars.
De herdertjes zijn weer terug bij hun schapen,
die graasden nog steeds op dat groot, open veld.
Het kind in de kribbe zal nu ook wel slapen,
en toen werden nog eens de schaapjes geteld.
i
Mevr. Vermuë groeide op in Sint-
Philipsland. Ze bezocht er openbare
basisschool De Luyster. Daarna
leerde ze verder aan het Thomas
More-college in Oudenbosch. Ver
volgens studeerde ze aan de hbo-
opleiding voor analisten Stova en
bezocht aansluitend de landbouwu
niversiteit Wageningen waar ze cum
laude afstudeerde in de moleculaire
wetenschappen. Onlangs promo
veerde ze tot dr. in de landbouw- en
milieuwetenschappen.
Haar promotie-onderzoek gaat over
het proces van biocatalyse. Dat wil
zeggen het produceren van bepaalde
stoffen voor de organisch/chemi
sche industrie door gebruik te
maken van enzymen. "In deze
industrie worden stoffen gemaakt
voor bijvoorbeeld medicijnen en
De gemeente Tholen loopt in 1996
een bedrag van 18.320 gulden aan
inkomsten mis door het vertrek van
het Planciuscollege uit de Vijfhoek
op de hoek Jan van Bloisstraat/Mo-
lenvlietsestraat. Het in 1987 afge
sloten huurcontract loopt eigenlijk
nog tot 31 juli 1997, maar het minis
terie verstrekt al sinds 1 augustus
1994 geen vergoeding meer gezien
het geringe aantal leerlingen voor
reformatorisch vormingsonderwijs
in Tholen.
Mevr. E. Frigge-Hogesteeger infor
meerde of er met de afdeling kunst
zinnige vorming van het Ooster-
scheldecollege nog overleg gevoerd
wordt over verhuizing van Meul-
vliet naar de Vijfhoek. Volgens wet
houder J. Versluys houdt dat ver
band met het akoestiek onderzoek in
Meulvliet voor huisvesting van de
jongerensoos Thjos. Verhuizing zou
echter van korte duur kunnen zijn
als de subsidie afgeschaft wordt.
Raadslid M.A.J. van der Linde vond
de druiven zuur, want naast een
exploitatieverlies voor de Vijfhoek
verspeelt de gemeente Tholen ook
activiteiten. Wethouder Versluys
noemde dat twee heel verschillende
zaken.
geur- en smaakstoffen. Nu worden
die op een chemische wijze gepro
duceerd. Het vervelende daarbij is
dat er vaak meerdere stoffen onstaan
waarvan een aantal een bijwerking
veroorzaakt. Dat is vaak het geval
bij medcijnen", legt mevr. Vermuë
uit. "Het kalmeringsmiddel Softe-
non is daar een pijnlijk voorbeeld
van. De werking was op zich wel
goed, maar bij zwangerschap ont
stonden er negatieve effecten voor
het kind. Bij de biocatalyse produ
ceert men slechts één zuivere stof.
Het is bekend dat enzymen oplossen
in water, zoals we bijvoorbeeld bij
waspoeder zien. Maar ze lossen niet
op in olie- of benzineprodukten. Ik
was geïnteresseerd in die toepassin
gen. Dus we hebben in het onder
zoek enzymen in een twee-fasensys-
teem van water en bijvoorbeeld ben
zine gebracht. Deze stoffen mengen
niet met elkaar. De enzymen reage
ren met het water en produceren de
stof die wij nodig hebben. Die stof
mengt wél met de benzine. Als je het
water en de benzine vervolgens
scheidt en de benzine afstookt, houd
je de pure stof over. Dat is, simpel
gezegd, wat er gebeurt."
De methode is volgens mevr. Ver
muë niet splinternieuw, want al eer
der is er iemand met het idee bezig
geweest. Maar het onderzoek ernaar
is wel geleid door de oud-St.Philips-
landse. "Het was voor Wageningen
een vrij nieuw stuk onderzoek. Alles
is in laboratoria getest", zegt mevr.
Vermuë die bewust voor een prak
tisch promotie-onderwerp koos. "Ik
ben niet iemand die zich jarenlang
met een stukje theorie bezig houdt.
Desondanks komt er natuurlijk wel
veel theorie bij kijken, maar het is
een praktische toepassing."
Momenteel woont mevr. Vermuë in
Langbroek (net onder Doorn) en
werkt als post-doctoraal docent aan
de landbouwuniversiteit in Wage
ningen. Zij ontwikkelt daar de colle
ges en bereidt ze voor.
Filmcatalogus. Onlangs is de her
ziene en aangevulde catalogus 'Zee
land in film en video' gepresenteerd.
Het is een inventarisatie van film en
video (tot 1970) over Zeeland en de
Zeeuwen. De catalogus is niet te
koop. maar wel te zien bij het Rijks
archief in Zeeland, het streekarchi-
vaat Schouwen-Duiveland, de
gemeentearchieven en het Zeeuws
Documentatiecentrum.
De gemeenteraad van Tholen houdt
haar hart vast, wanneer Delta Nuts
bedrijven nog meer op de commer
ciële toer gaat en de kleinverbrui
kers de dupe worden van de finan
ciële risico's. Dat bleek maandag
middag bij een discussie over het
ondernemingsplan 1996 van Deltan.
P. van Belzen vreesde, dat het nuts
bedrijf een concurrent wordt voor de
gemeentelijke rioleringsplannen. "Je
zit zo op een hellend vlak", vond
ook M.A.J. van der Linde. Hij pleit
te ervoor om de commerciële activi
teiten van Deltan principieel af te
grendelen in een apart bedrijf om de
risico's voor de kleinverbruikers te
beperken. "De eerste eis voor Deltan
is om de inwoners van energie te
voorzien tegen een nutsprijs", aldus
het PvdA-raadslid. Wethouder J.
Versluys zei op één lijn te zitten met
de raadsleden, zoals dat ook het
geval bleek tijdens uitgebreid voor
overleg met de Bevelandse gemeen
ten. "Wij verschillen niet van zorg.
Deltan moet heel voorzichtig zijn
met nieuwe activiteiten, want wij
willen niet, dat de kleinverbruikers
het gelag betalen. Uitbreiding van
taken zoals de Deltan dat wil, gaat
veel te ver. De provincie bezit echter
50% van de aandelen in Deltan", zei
de Thoolse wethouder.
De VVD-fractie heeft maandagmid
dag tegen de vervanging van de
opslagplaats voor gemeentewerken
aan de Molenvlietsedijk in Tholen
gestemd. Mevr. E. Frigge-Hogestee
ger verweet b. en w. 'meten met
twee maten.' "Deze grond heeft een
agrarische bestemming en de
gemeente moet daarom het goede
voorbeeld geven door de loods op
het industrieterrein te bouwen. We
zijn immers tegen verstening van
het buitengebied", merkte het VVD-
raadslid met veel sarcasme op. Het
college reageerde niet, maar wel P.
van Belzen. "Wie meet er met twee
maten?", wilde het RPF/GPV-raads-
lid van de liberalen weten. "U wilde
toch de nieuwbouw (van de familie
Rinses-red) in het buitengebied van
Scherpenisse wel toestaan?" Vol
gens mevr. Frigge speelde daar een
menselijk aspect mee en verder deed
ze er het zwijgen toe.
De opslagplaats van gemeentewer
ken in Tholen valt duurder uit dan
gepland. Op grond van de milieure
gels moet er een vloeistofdichte
vloer komen. Verder dient de loods
op de riolering in de Hoogaarsstraat
te worden aangesloten. De aanwe
zigheid van asbestgolfplaten lever
den bovendien hogere sloopkosten
op.
zaterdag
23 decemÉer
1995
Zaal open 19.00 uur
Aanvang voor
programma
19.15 uur
Aanvang 1930 uur
Hfcreatie gebouw
Maestinge Sint-
Maartensdijk
Vrij entree
fMet medewerking van:
SmaCstads
OVfannentcgoTj
^Niuziefcuercniging
TLuterpe
Fast. A.J. v.d. 'Brule
drs. FjenfLanooy
1Burgemeester
MA., van der Munnif
Jamila Allali met haar bijdrage aan het mapje kaarten met gedichten en tekeningen over tolerantie van
het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Jamila Allali uit Sint-Maartensdijk
is er heel blij mee. De 13-jarige leer
linge van het Schelde College kreeg
het nieuws dat haar pennevrucht
was uitgekozen te horen op De Rie
burch, de openbare basisschool waar
ze op zat toen ze het gedicht schreef.
Uit handen van juffrouw C. Moeli-
ker kreeg ze de brief van het Natio
naal Comité met het mapje dat van
af februari in de boekhandel te koop
is.
De middelbare scholiere was zonder
verdere uitleg gevraagd naar haar
vorige school te komen. Maar Jami-
la's,vermoeden bleèk juist: "Het kon
alleen maar voor dat gedicht zijn.
Voor de rest wist ik het niet."
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei
vroeg tijdens het lustrumjaar 1994-
1995 de scholen tekeningen en
gedichten te maken die pasten in het
thema over vrijheid. Om het verle
den en het heden te verbinden koos
het Comité artikel 1 uit de Neder
landse Grondwet, dat gaat over het
gelijkheidsbeginsel en het discrimi
natieverbod.
Een mond vol voor de kinderen van
de basisschool, maar de leerkrachten
konden dit aan de hand van een les
brief op verschillende manieren met
de kinderen uitwerken. De Rieburch
koos voor het maken van gedichten.
De leerlingen konden een zoge
noemd elfje maken, een korte tekst
van elf woorden in vijf regels en een
rondeel van acht regels.
Jamila koos voor een rondeel waar
van regel 14 en 7 hetzelfde moeten
zijn. Dat geldt ook voor de regels 2
en 8. Daarbij moesten de kinderen
opschrijven wat ze anders hebben
dan anderen, een kenmerk van zich
zelf. Wat daar zo bijzonder aan is en
wat daarmee gebeurt.
Jamila dichtte het volgende:
'Ik ben bruin
het is een mooie kleur
op straat schelden ze me uit
ik ben bruin
en ik zeg niks terug
ik ben bruin
het is een mooie kleur'
Is voor de een rood haar een ken
merk, voor een ander sproeten of
een lange neus, voor Jamila is dat
haar huidskleur, zegt ze. "Dat is dan
het eerste waar ik aan denk." Jamila,
kind van Marokkaanse ouders,
wordt op straat wel eens uitgeschol
den, zoals ze in het gedicht schrijft.
Dan roepen ze: hé bruine of Turk,
maar ze roepen nooit Marokkaanse.
Ik loop dan gewoon door. Soms ben
ik wel eens kwaad maar meestal kan
het me niks schelen."
Het valt wel op, zegt ze, dat ze nooit
door kinderen uitgescholden wordt
die haar kennen of met wie ze in de
klas of op school zit. "Het zijn altijd
andere kinderen die je niet kennen.
Op je eigen school gebeurt dat niet.
Iedereen kent je."
Afgelopen zomer bezocht Jamila
Nador, een stad in het noordoosten
van Marokko. Daar werd ze niet uit
gescholden, vertelt ze.
De kinderen in groep 8 maakten
allemaal een gedicht en samen
kozen ze er de beste uit. Ook het elf
je van Judie Riedijk was volgens de
kinderen zo goed dat ze dat ook
maar hebben ingezonden, hoewel de
school maar één tekening of één
gedicht mocht insturen.
Het maken van het rondeel was geen
grote opgave. Moeliker: "Door het
schema van steeds terugkerende zin
nen was het makkelijk om te doen.
Het wordt ook goed uitgelegd." De
lesbrief 'Vijftig jaar vrij' van het
Nationaal Comité paste in de lessen
die de school aan de bevrijding
besteedde.
"Vanaf februari zijn we daar mee
bezig geweest. In klassegesprekken
over discriminatie en vooroordelen
en de rechten van het kind. We heb
ben ook het mensenrechtenlied van
Boerstoel gezongen en een video
band bekeken.
Dat sloot er allemaal op aan. Je bent
wel met de bevrijding bezig, maar
om het alleen maar te vieren voMen
we niet voldoende. Het is niet alleen
feest met spelletjes en versierde
wagens. Op deze manier was het
logischer omdat het over nu en de
toekomst gaat."
De deelname aan de lesbrief van het
Nationaal Comité viel overigens
tegen. Alle basischolen in Neder
land waren benaderd, slechts vijftig
reageerden. Er werden ongeveer
evenveel tekeningen als gedichten
ingestuurd. Oorlog, vrijheid en dis
criminatie waren de drie thema's die
naar voren kwamen. Het Comité
koos voor de laatste twee catego
rieën om ze te verwerken tot kaarten
omdat die het meeste over het heden
zeggen, zo zegt de voorlichter van
het Nationaal Comité in Amster
dam.
Of er nog een feestelijke presentatie
komt, is nog niet duidelijk. Mocht
dat zo zijn dan wordt Jamila uitge
nodigd daarbij aanwezig te zijn. Het
mapje kaartjes bewaart ze.
Inde Gasthuiskapel in Tholen heerste zaterdagmiddag al een kerstsfeer. De uitvoering van de Zeeuwse muziekschool stond helemaal in het
teken van het naderende kerstfeest. Het kinderkoor onder leiding van Janny Dieleman zong acht bekende en minder bekende kerstliedjes.
Van 'Hoe leit dit kindeke' tot' David en Daniël'. Ook Engelse, Duitse en Franse nummers passeerden de revue, maar dan bij de instrumen
tale optredens. Een saxofoonensemble, een groepje gitaristen, strijkers en blokfluiten samen en een solo van Matthijs Keij op accordeon.
Ook een blokfluitgroep kwam in actie, bestaande uit Marjolein Akkermans, Bonny Raadsen, Irene Smit, Liesbeth Snoep en Jolanda van 't
Veer. Met 'Eer zij God in onze dagen' sloot het kinderkoor de uitvoering af. De belangstelling was, met een vijftigtal luisteraars, de helft
minder dan vorig jaar.
rh de Rooms-Katfiofieke kerk vindt
zaterdagavond een kerstgezinsvie
ring plaats nfiet als thema 'Op weg
naar de stal'. Kinderen verzorgen de
gebeden, en de samenzang wordt
begeleid door accordeonclub de
King Corns. De dienst begint om
half acht.
Zaterdagavond wordt er in de
Nederlandse Hervormde kerk een
kerstzangavond gehouden met als
thema 'Sint-Annaland zingt'. Behal
ve veel samenzang kan men ook
luisteren naar het christelijk
gemengd zangkoor VZOS en het
jongerenkoor The Young Voices
onder leiding van Rinus van Gorsel
en het kinderkoor Soli Deo Gloria
Christelijk gemengde zangvereni
ging Comt nu met Sangh zal zater
dag om half acht voor het eerst een
kerstzangavond organiseren in de
Nederlandse Hervormde kerk.
Behalve Comt nu met Sangh onder
leiding van Johan Nijsse, werken
aan deze dienst verder mee: organist
Leo Nijsse en panfluitist Leon Bee-
ke. De opening, meditatie en slui
ting zijn in handen van ds. D.J. van
Eckeveld.
Dinsdag, tweede kerstdag, wordt er
in de Rehobothkerk aan de Hoog
aarsstraat een kerstzangmiddag
gehouden. Hieraan verlenen drie
koren hun medewerking: mannen
koor Rehoboth onder leiding van
Rijk Rijkse, jeugdkoor Sjaloom
onder leiding van Corné Egas en
gemengd koor Crescendo onder lei
ding van Paul Heijboer. Ook tenor
Johan Baaij is te beluisteren. De bij
eenkomst begint om half drie.
De jongerensoos THJOS houdt
zaterdagavond haar kerstfuif in het
jeugdhonk van gemeenschapscen
trum Meulvliet. Deze keer is voor
het thema 'Christmas Rave' geko
zen. In de loop van de avond worden
er prijzen verloot. Iedereen tussen
de twaalf en zestien jaar is welkom
van half acht tot elf uur.
Het Oosterscheldecollege organi
seert vanmiddag een interculturele
eindejaarsviering met zijn cursisten.
Door mensen uit verschillende lan
den iets te laten bakken of koken en
door spelletjes te doen wil het Oos
terscheldecollege het goede voor
beeld geven. De eindejaarsviering
duurt van één uur tot half vier.
De Hervormde Gemeente Immanuël
en de Gereformeerde Kerk vieren
zondagavond traditiegetrouw samen
de kerstnachtdienst in de Ichthus-
kerk aan de Doelweg. Voorganger is
Hervormd predikant ds. C. Balk.
Aan deze dienst verleent het gere
formeerd gemengd zangkoor Canti-
cum onder leiding van I. Riedijk zijn
medewerking. Verder zal deze fees
telijke dienst opgeluisterd worden
door een muziekgroep onder leiding
van mevr. J.C. Zwaan-van Duiven-
dijk. De dienst begint om tien uur.
De kinderen van zondagsschool
Kleine Kracht vieren zaterdagavond
het kerstfeest. Ze doen dat samen
met ouders en belangstellenden van
af zeven uur in dorpshuis 't Ouwe
Raed'uus.
In de Gereformeerde Ontmoetings-
kerk aan het Zuidplantsoen wordt
zondag de jaarlijkse kerstavond-
dienst gehouden. Medewerking
wordt verleent door vocalgroup
Rejoice uit Anna Jacobapolder.
Voorganger is ds. P.J. de Buck en
het orgel wordt bespeeld door Dick
Uijl. De dienst begint om negen uur.
zien van een eigenwijze kerstster die
graag aan de hemel zou willen staan.
Om dat te bereiken geeft de nodige
problemen. Maar tenslotte neemt
een vogel hem mee naar boven. Ver
der worden er liedjes gezongen en
gedichten voorgedragen. De mid
den- en bovenbouw heeft ook een
gevarieerd programma dat groten
deels door de kinderen wordt uitge
voerd: Toneelstukjes, poppenkast,
zelfgeschreven kerstgedichten, een
hoorspel, blokfluit- en keyboardspe
lers, een zangkoortje en een kerst
verhaal. Halverwege het programma
is er een eenvoudige kerstmaaltijd
met krentebollen en chocolademelk.
Morgenmiddag om twaalf uur
begint dan de vakantie.
Het Smalstads Mannenkoor en
muziekvereniging Euterpe tekenden
ook dit jaar weer voor de organisatie
van de traditionele volkskerstzang
in gemeenschapscentrum Haestinge.
Zaterdag wordt die voor de veertien
de keer gehouden. Naast het optre
den van de organiserende verenigin
gen zal er ook een flink deel van de
tijd worden besteed aan samenzang,
begeleid door Euterpe. Burgemees
ter H.A. van der Munnik opent de
avond, emeritus-pastoor A.J. v.d.
BrQle en drs. Rienk Lanooij houden
een overdenking en mevr. Goozina
Steketee verzorgt een declamatie.
De volkskerstzang begint om half
acht, maar vanaf kwart over zeven
speelt Euterpe al een voorprogram
ma.
