De Boe opnieuw naar de rechter Oppervlaktewater in Tholen lang niet altijd schoon genoeg Veel pcb's in paling op Tholen Informatiebord Bruintjeskreek Zoet-waterplan is van de baan Zeeuwind tevreden over windturbines zeeuwind Slib uit de zuivering is te vervuild Problemen met illegale lozingen nog niet opgelost Windmolens van miljoen bij Kreekrak Windmolenpark Stavenisse Open huis in natuur van Krammer Acht bezwaren toedeling grond St. Philipsland Donderdag 14 september 1995 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 11 Installatie hoofdingelanden niet voorkomen Oud-statenlid mr. J.A. de Boe heeft niet kunnen voorko men dat vrijdagmiddag de voorlopige algemene vergade ring van het waterschap Zeeuwse Eilanden is geïnstal leerd. De Middelburgse rechtbank wees 's morgens zijn verzoek af om het besluit van g.s. - waardoor hij geen bezwaar kon maken tegen de procedure - te schorsen. Ook provinciale staten stelden de Poortvlietenaar vrijdag in het ongelijk. Te licht Vervolg Minister De kwaliteit van het oppervlaktewater in de gemeente Tholen laat nog wel wat te wensen over. Dat blijkt uit het jaarverslag waterbeheer van het waterschap. Op verschil lende plaatsen bleek verontreiniging met ondermeer kwik, lood en zink een probleem te zijn. Verder zit er weinig zuurstof en teveel stikstof, fosfaat en ammoniak in het water. Voedselrijk Rammegors schoon Bedrijfsafval Tweederde belanghebbenden tegen Kundig genoeg Informatiebord bij molens Stavenisse Niet genoeg Vrijdag 22 september 1995: Officiële opening met drie windturbines van 225 kW Zeeuwind gaat door... doet u mee? Zeeuwind De Boe vindt het niet juist dat de voorlopige algemene vergadering bestaat uit maar een deel (62) van de vorig jaar gekozen hoofdingelanden (110) van de vier bij de fusie betrok ken waterschappen. Hoewel het een overgangssituatie betreft, vindt hij dat er nieuwe verkiezingen gehou den hadden moeten worden. Nu zijn de hoofdingelanden door de provin cie aangewezen. Als statenlid stem de hij daarom (mét Tholenaar H. Venekamp die zelf hoofdingeland is) in maart tegen het reglement dat provinciale staten voor Zeeuwse Eilanden moesten vaststellen. "Het negeren van algemene verkiezingen vind ik ondemocratisch", zegt de Poortvlietenaar. Hij tekende bij de provincie bezwaar aan, maar een commissie oordeelde dat dit ongegrond ver klaard moest worden. De water schapswet zou geen mogelijkheid bieden om tegen een vastgesteld reglement in beroep te gaan. Een nadere toelichting werd hem niet toegestaan. De staten gingen vrij dagmorgen unaniem akkoord met het oordeel van de commissie, hoe wel De Boe's partijgenoot J. Ramondt (CDA) nog opmerkte dat er zorgvuldiger met de procedure omgegaan had moeten worden. de wet bestuursrecht, was zijn con clusie. Verder stelde de rechter vast dat het niet-ontvankelijk verklaren van De Boe's bezwaar door de pro vincie eigenlijk ook een ongegrond- verklaring was. In dat geval had de Poortvlietenaar gehoord moeten worden. Provinciaal ambtenaar drs. C.L.J. van Vlaanderen zei dat de afweging was geweest, dat dit dan ook voor andere belanghebbenden zou moeten gelden. Bovendien was niet duidelijk op grond waarvan De Boe bezwaar maakt. "Daar is nou juist een hoorzitting voor, om dat te kunnen toelichten", reageerde de rechter. Hij had 'grote moeite' met De Boe's stelling dat het door de staten in maart vastgestelde reglement voor de Zeeuwse Eilanden niet algemeen bindend zou zijn. "Provinciale ver ordeningen zijn in principe alge meen verbindende voorschriften en op grond van de waterschapswet ligt de bevoegdheid inzake waterschap pen bij de provincie", zei de rechter. De Boe haalde er een boek bij van professor Konijnebelt, een lid van de Raad van State, waarin deze het instellen van waterschappen als voorbeeld noemt voor een besluit dat juist niet algemeen verbindend is. Tegen een algemeen verbindend voorschrift is geen beroep mogelijk, maar tegen een besluit van algeme ne strekking wél en dat laatste is het J.A. de Boe uit Poortvliet. De Middelburgse rechter beperkte zich diezelfde morgen tot de vraag of De Boe's verzoek tot opschorting van het statenbesluit al dan niet ont vankelijk was. Een toelichting op zijn beslissing om het verzoek af te wijzen, is nog niet bekend. "Ik heb het idee dat de rechter mijn argu menten te licht bevond, maar ik ken de overwegingen niet", aldus De Boe, die tegen de uitspraak niet in beroep kan gaan. Tóch komt er een vervolg, want er ligt al een tweede beroepschrift van de Poortvlietenaar bij de rechtbank. "De provincie heeft namelijk niet binnen de vastgestelde termijn van tien weken beslist op mijn op 10 mei ingediende bezwaarschrift", zegt De Boe, die verwacht tijdens deze twee de rechtszaak uitvoeriger op de inhoudelijke kant te kunnen ingaan. De rechter uitte tijdens de zitting kritiek op de lange tijd die de pro vincie nodig had om tot een besluit te komen. Door het zomerreces van de staten komt men in de knel met besluit inzake Zeeuwse Eilanden volgens De Boe dan ook. "De pro vincie zegt zelf dat de regeling voor de bestuurssamenstelling zoals die in het reglement is vastgelegd, niet conform de wet is. En ik vind dat een provincie zich aan de wet dient te houden." De zitting in Middelburg, die slechts 20 minuten duurde, trok belangstel ling van verschillende kanten. Op de tribune zaten vertegenwoordigers van waterschappen, rijkswaterstaat en de provincie, alsmede het voor malige PvdA-statenlid Roodenburg die 's middags zelf als hoofdinge land van Zeeuwse Eilanden werd beëdigd. Het besluit van de minister van ver keer en waterstaat om de vier water schappen - waaronder Tholen - op te heffen en een nieuw waterschap Zeeuwse Eilanden in te stellen, werd vrijdag gepubliceerd. De Boe bekijkt nog of hij ook daartegen in beroep zal gaan bij de Raad van Sta te. Het ontwaterde slib dat uit de rioolzuiveringsinstallaties van het waterschap komt, is eigenlijk niet schoon genoeg meer. Dat blijkt uit het jaarverslag waterbe heer van het waterschap. Sinds dit jaar geldt het nieuwe besluit overige organische meststoffen (BOOM). Hierin worden maxi- mumhoeveelheden aangegeven waarin bepaalde stoffen in het slib mogen voorkomen. In 1994 voldeden alle zuiveringsinstalla ties nog op vrijwel alle punten aan de normen. Maar in het nieu we besluit zijn deze fors aange scherpt en nu voldoet het slib uit de zuiveringsinstallaties alleen nog maar aan de normen voor chroom en nikkel. Vooral voor koper, lood en zink zitten de Thoolse zuiveringen ver boven de toegestane waarden. Het gevolg is dat het slib niet in de landbouw mag worden afgezet, maar moet worden afgevoerd naar een stortplaats. Overigens gebeurde dat de afgelopen jaren ook al. De zuiveringsinstallaties van Tholen kregen vorig jaar 12.388 kubieke meter slib te ver werken. Na ontwatering bleef er 1.770.000 kilo vaste stof van over. Van het fosfaat dat in het aangeleverde water zat, is 64 pro cent verwijderd en de stikstof werd er voor 63 procent uit gehaald. Dat is een lichte daling ten opzichte van vorig jaar. Het waterschap concludeert verder dat sinds de invoering van fos faatvrije wasmiddelen (rond 1986) het fosfaatgehalte in het water aanzienlijk is afgenomen. De stichting Zeeuws Landschap en de vereniging Natuurmonumenten organiseren zaterdag en zondag een 'open huis' op de slikken van de Heen en de Dintelse Gorzen langs het Krammer-Volkerak. Vanuit het Schippershuis bij Benedensas aan de Steenbergse Vliet worden er diverse wandelingen uitgezet. Er is informatie te krijgen en men kan er iets eten en drinken. Kinderen kun nen er tekenen en bij slecht weer wordt er een diaserie vertoond. Van af het Schippershuis kan men uit vijf wandelingen kiezen: een kabouter pad voor kinderen onder de tien jaar, een natuurpad voor kinderen boven de tien, een excursie door de Dintel se Gorzfen en rondleidingen door zowel het Brabantse als het Zeeuw se deel van de Slikken van de Heen. Het laatste deel is alleen per boot bereikbaar. De excursies worden twee keer per dag gehouden. Men kan zaterdag vanaf één uur en zon dag vanaf tien uur in het Schippers huis terecht. Laarzen zijn voor de excursies noodzakelijk. Acht grondeigenaren op Sint-Phi lipsland hebben bezwaren tegen de toedeling van gronden in het kader van de ruilverkaveling. Eén van hen is de stichting Het Zeeuws Land schap, die meer grond wil bij de Bruintjeskreek. Vandaag treffen alle partijè'n1 elkaar bij de rechtbank in Middelburg. Bij gemaal De Luyster te Sint-Philipsland is geconstateerd dat er teveel arseen en lood in het water zit. De verklaring hiervoor is nog niet gevonden. Op de foto technisch ambtenaar C. van Dijke van het waterschap in het gemaal. Het waterschap onderzocht de waterlopen bij de gemalen De Noord, De Eendracht, De Luyster en bij de Plaatweg te Sint-Annaland en de Krabbenkreekweg te Oud-Vosse- meer. Daarnaast werden ook Bruin tjeskreek, De Winkelzeesche water gang, de eendenkooi te Anna Jaco- bapolder, De Pluimpot te Sint- Maartensdijk, Het Visgat te Scher- penisse en De Weel bij Sint-Maar tensdijk onderzocht. Ook het proef gebied zoetwater bij Tholen werd onder de loep genomen. Wat het zuurstofgehalte betreft, blijken de meeste wateren matig tot goed te voldoen. In de zomerperiode ver slechtert de situatie. Dat was ook in de voorgaande jaren al het geval, maar ten opzichte van 1993 is er slechter gescoord. Vooral de warme en droge zomermaanden hebben een negatief effect op de hoeveelheid zuurstof in het water. In het proefge bied zoet water bij Tholen is de daling van het zuurstofgehalte nog veel duidelijker te merken. Het waterschap wijt dit naast het warme weer aan het feit dat er in de zomer maanden veel water uit het Zoom meer is binnengelaten. De eenden kooi, De Pluimpot, de Weel en een doodlopende tak in het proefgebied zoetwater halen zelfs de grenswaar de voor zuurstof niet. De oorzaak is volgens het waterschap dat in deze wateren weinig of geen doorstro ming plaatsvindt. Onderzoek wees uit dat er in Bruintjeskreek bij Anna Jacobapolder geen waterplanten groeien. Is het zuurstofgehalte in een aantal Thoolse wateren te laag, het fosfaat gehalte is daarentegen overal te hoog. Nergens wordt aan de grens waarde voldaan. Ook het gehalte stikstof en organisch gebonden stik stof is overal te hoog. Het gevolg hiervan is dat het water erg voedsel rijk is. De fosfaatverwijdering heeft in 1994 niet zo goed gewerkt als in de jaren daarvoor. Daarnaast komen er veel fosfaten en nitraten in het water door (mest)stoffen die in de landbouw worden gebruikt en via uitspoeling in de sloten belanden. De hoge voedselrijkdom kan de kwaliteit van het water aantasten. Met name de eendenkooi te Anna Jacobapolder blijkt erg veel fosfaten en stikstof te bevatten. De algen tie ren er welig. De doorzichtigheid van het water is eveneens beneden peil. Alleen in de maanden mei en juni werd de norm gehaald. Maar toen was het ammo nium- en ammoniakgehalte weer te hoog. Dat bleek overigens op alle meetpunten het geval te zijn. Dat is iets dat de voorgaande jaren nog niet op deze schaal is voorgekomen. Met name voor wateren in natuurgebie den is dat schadelijk. Ook hier zoekt het waterschap de verklaring in het warme weer en de geringe door spoeling. Wat betreft de zware metalen zoals chroom, nikkel, lood, zink, koper en kwik, blijft er ook nog wel wat te wensen over. Chroom en nikkel geven weinig problemen, net als koper en cadmium. Voor lood en zink wordt een enkele keer de toege stane grens overschreden, maar de streefwaarde vrijwel niet bereikt. Kwik vormt een probleem en wordt tot ver boven de toelaatbare grens aangetroffen. Ook arseen komt in te hoge concentraties voor, maar omdat het van natuurlijke herkomst is, maakt het waterschap zich er geen zorgen over. Opmerkelijk is de hoeveelheid lood die er in het water bij gemaal De Luyster te Sint-Phi lipsland zit: 25 microgram lood per liter water. Dat is drie keer zoveel als het hoog ste van de overige meetpunten. Ook het zuiveringsslib van Sint-Philips land blijkt te veel lood en arseen te bevatten. Een oorzaak hiervoor is nog niet gevonden. Behalve het water, onderzocht het waterschap ook de waterbodem op enkele plaatsen. Daarbij valt op dat de bodem van de waterloop aan de F.M. Boogaardweg in de klasse 4 valt (sterk verontreinigd). Dat komt door de hoge concentratie arseen. Maar omdat dit van natuurlijke oor sprong is, net als in het water, is dat niet verontrustend. Wel blijkt de waterbodem in de boezem in de Klaas van Steenlandpolder, vlakbij Strijenham, verontreinigd te zijn met het bestrijdingsmiddel DDT en afgeleide stoffen. Oorzaak hiervan is dat het polderwater van Poortvliet hier jarenlang in geloosd is. Het huishoudelijk afvalwater en nadien het water van de zuiveringsinstalla tie van Poortvliet werden ook op het polderwater geloosd. Het water schap denkt dat er tegenwoordig geen nieuwe verontreinigingen meer bijkomen. Bij een eventueel herstelproject moet de baggerspecie echter wel naar een apart depot gebracht wor den. Zo verontreinigd als deze boe zem is, zo schoon is de waterbodem van de kreek van het Rammegors bij Sint-Philipsland. Deze is niet of nauwelijks verontreinigd. Alleen de waarden voor enkele pak's (polycy clische aromatische koolwaterstof fen) worden overschreden. Staats bosbeheer heeft plannen om in het gebied te gaan baggeren om zo het brakke karakter ervan te versterken. Pak's blijken overigens de grootste vervuilers van de waterbodems te zijn. Eén van de oorzaken hiervoor is dat er doorgespoeld wordt met water uit het Zoommeer dat veel van dergelijke stoffen bevat. Aangezien het waterschap nog maar drie jaar gedetailleerd onderzoek doet naar de vervuiling van het water, kan het nog niet zeggen of er sprake is van een ontwikkeling ten goede of ten kwade. Over het algemeen blijkt de situatie ongeveer hetzelfde als vorig jaar. Illegale lozingen van bedrijven (en particulieren) zijn ook een oorzaak van de vervuiling van het water en de waterbodems. Het waterschap had er in 1994 wat minder mee te maken dan in voorgaande jaren. Dat komt door controle en betere afspra ken met bedrijven. Desondanks zijn er nog steeds bedrijven die zonder vergunning afvalwater of andere stoffen op het oppervlaktewater lozen. Zo ligt het waterschap al een paar jaar in strijd met bedrijven op indus trieterreinen (met name in Sint- Maartensdijk) over illegale lozingen en zwerfvuil. Vorig jaar bleef dat beperkt tot een visverwerkend en een pindaverwerkend bedrijf. Het laatste wilde niet overgaan tot het aanleggen van een olie/vetafschei- der. Er vonden nog een aantal lozingen van bedrijfsafval plaats. Het ging met name om olie en mest en een enkele keer om chemisch afval. In één geval, een veeboer uit Tholen, werd een onderzoek ingesteld en hij bleek mestvocht te lozen op het oppervlaktewater. De zaak werd overgedragen aan de politie. In het persgemaal te Oud-Vossemeer trof het waterschap olie aan. Een onder zoek wees wel uit in welk gebied de lozing was gebeurd, maar nog niet wie de dader was. Het onderzoek wordt voortgezet. Bij een onderzoek naar vervuiling van waterbodems met polychloor- bifenylen (pcb's) zijn hoge concen traties van deze kankerverwekkende stof aangetroffen in palingen in het poldergebied ten zuiden van Tholen. De pcb's hopen zich op in het vet van de dieren, maar voor de gezond heid van mensen is er pas gevaar als er minstens zo'n vier kilo paling per week wordt gegeten. Vermoedelijk zijn de hoge concen traties te wijten aan de ouderdom van de gevangen palingen (die waren volwassen en hadden dus veel vet), of aan de herkomst uit het Zoommeer. Want de onderzochte waterbodems in de Thoolse polders (bij gemaal de Eendracht, Zwarte- weg en Mosselhoekseweg) bevatten niet veel pcb's; in het Zoommeer lig- gen de gehaltes aanmerkelijk hoger. De Thoolse waterbodem was van aanmerkelijk betere kwaliteit dan de eveneens in het onderzoek betrok ken bodems in Zuid-Beveland en Zeeuws-Vlaanderen (daar werden tussen vier en negen keer hogere waarden gemeten). Een mogelijke vervuilingsbron kan afvalwater zijn dat van een voormalige stortplaats komt. De onderzoekers raden in hun eindrapport aan, de concentratie van pcb's in de gaten te houden om te kunnen vaststellen of er een toena me is als gevolg van het inlaten van zoet Zoommeerwater. Overigens vingen de onderzoekers op Tholen maar vier palingen. Het onderzoek werd gedaan om te bepalen of in de Zeeuws-Vlaamse wateren met een natuurfunctie de otter zou kunnen terugkeren. Tege lijkertijd is gekeken naar mogelijke bronnen van pcb's. Sanering van waterbodems heeft namelijk pas zin als de vervuilingsbronnen zijn teruggedrongen. De produktie en toepassing van pcb's zijn inmiddels verboden. Langs de Rijksweg op Sint-Phi lipsland is ter hoogte van de Bruin tjeskreek een informatiebord geplaatst over dit milieubescher- mingsgebied. Waarnemend dijk graaf J.L. van Gorsel van het waterschap Tholen onthulde het bord gisterenmiddag. Bruintjeskreek had in het afwate ringsstelsel van Sint-Philipsland een transportfunctie voor water uit achterliggende landbouwgronden. Ook kwam er een overstort op uit voor de riolering van Anna Jacoba polder. Nu is er een sloot gegraven om het 25 hectare grote gebied heen, zodat verontreinigende stof fen als bestrijdingsmiddelen en polycyclische aromatische kool waterstoffen (pak's) het water van de Bruintjeskreek niet langer belasten. "Wij realiseren ons dat met dit werk het hydrologische beheer van Bruintjeskreek nog lang niet voor elkaar is", aldus Van Gorsel. "Peil beheer en vervuilde bodems zijn zaken die nog moeten worden aan gepakt, maar de gemaakte koppel leiding is een hele grote verbete ring voor dit gebied." Bruintjeskreek is een natuurgebied met open water, moeras, rietland, laaggelegen percelen grasland met een gevarieerde plantengroei. Het gebied is van belang als rust- en broedplaats voor weidevogels, en als hoogwatervluchtplaats voor de steltlopers die in de Oosterschelde voedsel zoeken. Het gebied wordt beheerd door Het Zeeuwse Land schap. Het werk, dat ongeveer twee ton heeft gekost, is voor 75% betaald door de provincie en het rijk. Het is namelijk - via een gezamenlijk bestek met de landinrichtings- dienst - uitgevoerd in het kader van het intentieprogramma milieube- schermingsgebieden van de pro vincie. Onlangs werden de vijf windmolens die bij de Kreekraksluizen stonden weggehaald. Niet omdat ze kapot waren, maar omdat de proef waar voor ze dienden was afgelopen. In de vijf jaar dat deze molens draai den, hebben ze bewezen dat het gebied rond de Kreekraksluizen geschikt is voor de exploitatie van windenergie. Nu komt er een groot schaliger opzet waarin de oude molens niet meer passen. Er komen 26 gloednieuwe exemplaren. Acht daarvan komen aan de oostkant van het Schelde-Rijnkanaal en achttien aan de westzijde. De turbines kosten een miljoen per stuk en hebben wie ken van twintig meter lengte, zijn veertig meter hoog en bevatten ieder twee generatoren van maximaal 250 kilowatt per stuk. Zodoende zouden de 26 molens in principe de hele gemeente Reimerswaal (22.000 inwoners) van energie kunnen voor zien. De molens worden geplaatst door E-Connection bv en moeten nog deze maand draaien. In een pro vinciale nota over windenergie wordt geconcludeerd dat grote waterstaatkundige werken zich het best lenen voor het plaatsen van windmolens. Dat geldt overigens niet voor de Veersedam, de Kram mersluizen, de Philipsdam en het Kanaal door Zuid-Beveland. Dit mede in verband met de natuurwaar den rond deze werken. Een grote meerderheid van de akker- en tuinbouwers op Tholen en Sint-Philipsland heeft geen behoefte aan zoet water voor zijn bedrijf. Dat blijkt uit de meningspeiling die door ZMO en WLTO is gehouden onder zo'n 800 belanghebbenden in de streek. Slechts 32,51% van het aantal uitgebrachte stemmen is vóór het verdichtingenplan en maar 35,64% van het aantal hectares. ZMO-afdelingsvoorzitter E. Hage spreekt van een duidelijke uitspraak. Ruim driekwart van de belangheb benden stuurde het formulier in. Gisterenmorgen maakte de vertrou wenscommissie, gevormd door notaris mr. J. Schot, secretaris J.D. de Korte van het waterschap en ZMO-medewerker drs. T. Elzinga, de balans op. "Als landbouworgani saties geeft de grote opkomst voor deze peiling ons in ieder geval grote bevrediging", aldus Hage. Nu na een jarenlange discussie de beslissing er ligt, verwacht hij niet dat op korte termijn opnieuw over een zoet watervoorziening zal worden gesproken. Hage wil niet kwijt of hij als land- bouwbestuurder de uitslag van de meningspeiling al dan niet betreurt. "Zoet water is een hulpinstrument, een mogelijkheid die geboden wordt zoals andere nutsvoorzieningen", stelt hij. "De Thoolse ondernemers, die kundig genoeg zijn, hebben geoordeeld dat ze dit instrument niet nodig hebben." ZMO en WLTO zul len het waterschap Tholen op grond van de uitslag adviseren, het zoge naamde verdichtingenplan niet uit te voeren. Het dagelijks bestuur van het waterschap zal, zo is toegezegd, hetzelfde voorstellen aan de algeme ne vergadering van hoofdingelan den. Die beslist uiteindelijk. Het aan de streek gepresenteerde verdichtingenplan zou ruim 10 mil joen gulden gaan kosten, waarvan de helft door het rijk zou worden betaald. De belanghebbenden moes ten voor het zoete water zes tientjes per hectare gaan betalen, nog afge zien van investeringen in machines en arbeid. Er wordt in de streek al jaren over gesproken, waarbij de meningen sterk uiteen liepen. Met zoet water zou de teelt van andere gewassen mogelijk worden, wat kon bijdragen aan een verbetering van de positie van de agrarische onder nemer. Maar van meet af aan was er veel weerstand, ook al tegen de uit voering van het basisplan. Dat leid de zes jaar geleden ondermeer tot het aanbieden van meer dan 200 handtekeningen aan het waterschap. Het basisplan, nodig om de verfij ning te kunnen uitvoeren, werd door de provincie aangemerkt als een voorziening voor peilbeheersing. Alle inwoners betalen daarom mee aan de kosten ervan. Van het basisplan zal het laatste onderdeel, deelplan oost, in oktober besteksgereed zijn. Tijdens een excursie van het waterschap deelde hoofd technische dienst J.A. Dees dinsdag mee, dat de beslissing over subsidiëring van dit deelplan door de landinrichtingsdienst door de uit slag van de meningpeiling beïn vloed zou kunnen worden. Hij gaf ook enkele cijfers van de dit jaar ingelaten hoeveelheden zoet water 162.517 m3 op Sint-Philipsland en 322.310 m3 in de Deurloopolder, tegen vorig jaar respectievelijk 151.000 en 146.000 m3. In de algemene vergadering van het waterschap drong hoofdingeland J.L.C. Mol er dinsdagavond op aan, de beslissing over het verdichtin genplan nog vóór het opheffen van het waterschap Tholen te nemen. Waarnemend dijkgraaf J.L. van Gorsel noemde het gewenst, gezien het belang voor Tholen, dat Mol in het dagelijks bestuur van het water schap Zeeuwse Eilanden de porte feuille claimt waarin zoet-wateraan- gelegenheden zitten. Het nieuwste windmolenproject van de vereniging Zeeuwind, drie tur bines op de dijk langs de Oosterschelde te Stavenisse, wordt op vrijdag 22 september officieel in gebruik genomen. Burgemeester H.A. van der Munnik zal dan een informatiepaneel over het project onthullen. Nu al spreekt Zeeuwind van een succes te Stavenisse. De drie turbines bij Stavenisse heb ben allemaal een capaciteit van 225 kilowatt. Daarmee is het project één van de grootste van Zeeuwind. Alleen in Kats staat een groter wind molenpark. De molens op Tholen (die al sinds eind juni draaien) pro duceren volgens de stichting 'boven verwachting goed' en leveren ruim voldoende om alle 500 huishoudens van Stavenisse van elektriciteit te kunnen voorzien. Bij de ingebruikname van de turbi nes maken de genodigden - na de onthulling van het informatiebord - een tochtje met een mosselkotter om het project ook vanaf het water te bekijken. Aan boord zal coördinator J. Springer van Zeeuwind een demonstratie geven van het beheer van de molens op afstand. Per com puter zal vanaf de kotter getoond worden hoe de turbines aan- en uit gezet kunnen worden en hoe kleine storingen worden opgespoord en verholpen. Sinds haar oprichting in 1987 heeft de vereniging Zeeuwind veertien turbines geplaatst in Zeeland, in totaal voor 2725 kilowatt. Zeeuwind is de grootste windturbinecoöperatie in Nederland (er zijn er 20). De ver eniging wordt gesteund door 2300 leden - waaronder de gemeente Tho len - die haar geld lenen. De totale elektriciteitsproduktie is gegroeid van 350.000 kilowattuur in 1988 tot bijna 5 miljoen kilowattuur dit jaar. Dat is voldoende om 2000 Zeeuwse huishoudens van 'schone' elektrici teit te voorzien. Volgend jaar hoopt de vereniging een project bij Drei- schor te realiseren. Naast Zeeuwind is bijvoorbeeld ook Deltanutsbedrij ven actief op het gebied van wind energie. Deltan bouwt momenteel een wind molenpark van 13 megawatt bij de Kreekraksluizen. Toch zal dat alles volgens Zeeuwind niet genoeg zijn om te voldoen aan de in 1991 geslo ten bestuursovereenkomst waarin de provincie zich verplicht om in het jaar 2000 uit windenergie 200 megawatt te winnen. Aan het einde van dit jaar is dat nog maar 40 megawatt. De komende maanden houdt Zeeuwind daarom een voorlichtingscampagne om deze schone vorm van energie te promo ten. I Zeeuwind is in 1987 opgericht en heeft als doelstelling: het gebruik van duurzame, niet vervuilende energiebronnen Zeeuwind is een vereniging van particulieren, gemeenten en bedrijven. Het geld dat deze leden aan de vereniging lenen wordt door Zeeuwind geïnvesteerd in windturbines. Zeeuwind keert over het geleende bedrag rente uit (1% boven het Postbank Plustarief). Via hun aansluiting van Delta Nutsbedrijven ontvangen de leden de elektriciteit van hun windmolens. Als Zeeuwindlid kunt u ervan uitgaan dat gemiddeld 30% van de stroom die wordt gebruikt in uw dagelijks huishouden, wordt opgewekt door uw eigen windmolens! Ravelijn de Groene Jager 5, Goes Postbus 334, 4460 AS Goes 8 01100-50658 (0113-250658) X Ik geef mij op als lid van Zeeuwind en zal aan Zeeuwind een bedrag lenen van: (minimaal 150,-) Ik wil graag eerst meer schriftelijke informatie Naam: Adres:. Opsturen aan: Vereniging Zeeuwind Antwoordnummer 373 4460 VB Goes Advertentie I.M.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1995 | | pagina 11