Sint-Philipslander voor VN in Haïti Gemeente vreest van 7 ton strop Poortvlietenaar zwaar gewond Ergenissen van burgers in toom zien te houden Er is altijd wel wat, maar ik wil een positief verhaal N. Wesdorp-Vermaastien jaar havenmeester Stavenisse: Donderdag 31 augustus 1995 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 3 "Je hebt er voor gekozen om militair te worden en dan weet je dat dit erbij hoort." Marinier Dion Kik (volgende maand 20 jaar) uit Sint-Philipsland rea geert heel nuchter op zijn uitzending voor de VN naar Haïti. Zijn vriendin Anja Bijl is allang blij dat Dion niet naar Bosnië hoeft. De Sint-Philipslan der stapt zaterdag op het vliegtuig. Kik lost Moerland uit Sint-Annaland af Pionier Montessorischool de Kraal Tholen Aristide Eigenaar van hond verplicht tot lange wandelingen Actiepunten politie: overlast uitgaanscentra en woninginbraken Alleen Ingrijpend Drugs St. Annaland Het is bedrijvig op de 'koaje' van Stavenisse; een vracht wagen levert een bestelling drank af bij een van de twee cafés, het kokkelschip de GO 48 van J. Moerland wordt gereedgemaakt voor de vangst van het komend seizoen, er komen passanten met zeilschepen binnen die afmeren aan de nieuwe steiger bij de molen, kinderen spelen langs het water, toeristen wandelen over de kade naar het cen trum of strijken neer op het terras van café-restaurant 't Packuys. En alles baadt in het zonlicht. Vreemd mastje Passanten Onbevoegden Getijdenboekje Zo'n 150 mariniers - het zogenaam de KM-detachement Haïti 2 - gaan hun maten aflossen die in maart naar het Middenamerikaanse land ver trokken. Bij die eerste groep, die 10 september terugkomt, zit Danny Moerland uit Sint-Annaland. Van Danny's vriendin heeft Kik al het nodige gehoord over het reilen en zeilen bij de UNMIH (United Nations Mission In Haïti). "Het is een van de armste landen ter wereld. We gaan er humanitaire hulp bieden. Er worden ziekenhui zen en scholen gebouwd. Verder is er een programma gestart om poli tiemensen opnieuw op te leiden. Er is namelijk erg veel corruptie", weet de Sint-Philipslander. De Neder landse mariniers opereren vanuit de kustplaats Jacmel aan de Caribische Zee, zo'n 40 kilometer ten zuidwes ten van de hoofdstad Port-au-Prince. Het detachement moet er de norma le orde en rust handhaven, wat bete- De Sint-Philipslandse marinier Dion Kik - hier met zijn vriendin Anja Bijl - gaat voor zes of acht maanden als VN-soldaat naar Haï ti. kent dat er vaak te voet gepatrouil leerd zal moeten worden in bergach tig terrein. Kik is net een jaar marinier. Voor de Ongerust wacht de Thoolse gemeenteraad de beslissing van de Raad van State af over de Montessorischool de Kraal aan de Zoekweg. Als die negatief uitpakt, zit de gemeente met een strop van 700.000 gulden, maakte wethouder J. Versluys maandagmiddag in de Thoolse gemeen teraad duidelijk op vragen van PvdA en RPF/GPV. Door het uitblijven van een gereed- melding voor de nieuwbouw ont stonden er financiële problemen, die tot aan de Kroon toe uitgezocht wor den. Behalve die fout van het schoolbestuur is er nog een verschil tussen de prognoses en het huidige aantal leerlingen, dat een belangrij ke rol speelt. Raadslid P. van Belzen zei geschrokken te zijn nu de werke lijke gegevens boven tafel kwamen. Zijn collega I.C. Moerland zag de toekomst met 'angst en beven' tege moet. "Als de uitspraak van de Raad van State 23 oktober niet positief is, dan hebben we een groot probleem", erkende de wethouder. "Toen de Montessorischool nog aan de Burg. van Berchemstraat was gehuisvest, was het ministerie positief over de financiering van 5 groepen. Bij de nieuwbouw aan de Zoekweg zijn er echter maar 4 groepen meer. Het verschil van 1 groep levert een gat op van 3 ton en voor renteverliezen komt er nog eens 4 ton bij, dus totaal 7 ton. Als de uitspraak positief is, ziet het er allemaal heel anders uit. Verder zijn er nog allerlei tussenuit spraken mogelijk", aldus Versluys. taak in Haïti werd in de Flevopolder en Groningen geoefend. "Heel tegenstrijdig; als marinier leer je om ongezien te opereren, maar voor de VN-taak is het juist zaak om je zoveel mogelijk te vertonen", zegt hij. De Sint-Philipslander is geselec teerd omdat er behoefte is aan mili tairen met een pioniersopleiding (mijnen en explosieven). Onduide lijk is nog, hoelang hij in Haïti zal blijven. "Zes maanden in ieder geval. Maar als wij de laatste een heid zijn omdat de VN-taak beëin digd wordt, kunnen er nog twee maanden bijkomen." Alles hangt af van de presidentsverkiezingen in februari en de reactie daarop van de verschillende partijen in het land. Kik maakt zich niet zo ongerust, maar zijn moeder ziet best op tegen het vertrek van haar zoon. "Persoon lijk zou ik het niet erg vinden als zaterdag het bericht kwam dat het niet doorgaat. Maar ik begrijp dat het voor Dion een belevenis is, een kans die hij waarschijnlijk nooit meer krijgt." Dat de situatie in Haïti nauwelijks vergelijkbaar is met die in het voormalige Joegoslavië - het is er een stuk rustiger en er zijn geen legers die onderling oorlog voeren - is voor Dions vriendin en ouders een behoorlijke geruststelling. Niette min meent Kik senior dat Nederland zich beter niet met al die conflicten in het buitenland zou inlaten. Maar zijn vrouw zegt dat de Nederlanders in 1945 toch ook blij waren met de geallieerde hulp. Vooral de andere cultuur in het land spreekt Dion Kik aan. "Het is heel anders dan bij ons." En hij denkt er nuttig werk te kunnen doen. Voorde twee weken verlof die hij na vier maanden krijgt, heeft hij al een doel. "Die breng ik op Aruba door. En Anja komt dan ook over." Het Antil liaanse eiland ligt zo'n 700 kilome ter zuidelijk van Jacmel. Haïti ligt op het westelijke deel van het eiland Hispaniola en is iets klei ner Nederland. Na twee eeuwen Spaanse en een eeuw Franse over heersing werd het in 1804 een onaf hankelijke republiek. De aanleiding voor de Verenigde Naties om er een vredesmacht te installeren, was de terugkeer eind vorig jaar van de in 1991 verdreven president Aristide, die eind 1990 democratisch was gekozen. Van de ongeveer zeven miljoen inwoners van Haïti is 90% neger. De officiële taal is Frans, maar de volkstaal Creools. Hoewel lager onderwijs verplicht is, is met name op het platteland het aantal analfa beten groot. Onderontwikkeling, ondervoeding en gebrek aan hygië ne veroorzaken veel ziektes. De kin dersterfte is hoog en er zijn weinig artsen in het land. Door dit alles is de gemiddelde leeftijd in Haïti slechts 50 jaar. Een 40-jarige inwoner van Poortvliet is woensdag bij Oosterland zwaar gewond geraakt toen zijn auto werd meegesleept door een vrachtwagen. De man, die door de brandweer uit het wrak bevrijd moest worden, is met inwendige verwondingen en een gebroken been naar het ziekenhuis in Zierikzee gebracht. Het ongeluk gebeurde toen de Poortvlietenaar linksaf wilde slaan, terwijl uit de tegenover gestelde richting de met beton geladen oplegger kwam. De 31-jarige bestuurder uit Numansdorp kon de personenauto niet meer ontwij ken, reed over de voorkant en sleepte de auto een eind mee. Door rondvliegende brokstukken werd ook de auto van een 26-jarige man uit Zevenbergschen Hoek nog zwaar beschadigd. (Foto Zierikzee- sche Nieuwsbode) Iedere honde-eigenaar is verplicht om lange wandelingen te maken, zodat de uitwerpselen van de dieren buiten de bebouwde kom gelegd worden. Burgemeester H.A. van der Munnik, zelf de trotse bezitter van zo'n viervoeter, stelde dat maandag middag in de gemeenteraad op vra gen van VVD-raadslid mevr. E. Frigge-Hogesteeger. Zij wilde ingaan op een aanbod van Rit- schard's im- en export uit Norg om plastic zakjes met een schepje aan te schaffen. Iedere hondebezitter zou volgens het VVD-raadslid verplicht moeten worden om die attributen aan te schaffen. "Op elke hoorzit ting blijkt namelijk, dat de mensen zich dood ergeren aan de honde- poep. Daarom moeten we in de algemene plaatselijke verordening (APV) zo'n verplichting opnemen en de politie op de fiets laten contro leren, of hondebezitters zak en schepje bij zich hebben. In Bergen op Zoom werkt dat prima." De bur gemeester noemde het echter 'een onbegonnen zaak in negen kernen.' Hij was het overigens eens met het VVD-raadslid, dat er aandacht voor het probleem gevraagd wordt. "Het is leuk om te scoren, maar er zijn geen afdoende middelen die goed gehandhaafd kunnen worden. We maken ons er ook geen diepgaande zorgen over, want het aantal honden - 1 op de 10 inwoners heeft er één - neemt niet toe. Laat men de honden uit buiten de bebouwde kom, dan is alles opgelost", aldus de burgemees ter, die zelf geen problemen heeft met lange wandelingen in gezel schap van zijn trouwe viervoeter. Er moeten meer politiemensen komen en ook moet er vaker te voet in de woonkernen gesurveil leerd worden. Dat zijn twee aan dachtspunten die het Thoolse gemeentebestuur kenbaar heeft gemaakt aan de chef van het poli tiedistrict Oosterscheldebekken. Bijzondere aandacht van de politie moet ook uitgaan naar alcoholge bruik in het verkeer, snelheidsover tredingen, woninginbraken en over last in uitgaanscentra. Het 'verlang lijstje' werd eerst in de commissie bestuurlijke aangelegenheden besproken voordat de gemeenteraad er maandagmiddag over beraad slaagde. Het lijstje is grotendeels hetzelfde als voor 1994 en 1995. De toen geformuleerde aandachtspun ten blijven onverkort van kracht, schrijven burgemeester en wethou ders aan de politiechef. Die heeft om de gegevens gevraagd om een meer jarig beleidsplan te kunnen opstel len. Het gemeentebestuur van Tholen vindt dat de politiesterkte in het Oosterscheldebekken onvoldoende is gezien de taken die Hermandad op zijn bordje heeft gekregen. Zelf heeft de Thoolse politiek ook een kantje vol wensen waar politietijd voor nodig is. Van gericht verkeerstoezicht tot extra toedicht in de recreatiegebie den aan de zuidkant van Tholen en van geluidsoverlast door de horeca tot de controle op illegale werkne mers bij bedrijven. In de begrotingsbrief komen b. en w. tot de conclusie, dat de politie Zee land van lieverlee terugkomt op de eerdere centraliseringsgedachte. Uniform en pet worden in ere her steld om de politie voor de burger weer herkenbaarder en dus beter aanspreekbaar te maken. Om meer agenten op straat te krijgen, wordt overwogen hen er vaker alleen op uit te sturen in plaats van met tweeën. Met op de publieke tribune de waar nemende chef van de Thoolse poli tie, inspecteur J. Krombeen, stipte elke raadsfractie maandagmiddag nog wat actiepunten aan. De PvdA de overlast in de Voorstraat te St. Annaland, waarover raadslid I.C. Moerland regelmatig aan zijn jas getrokken wordt. Hij vroeg zich ook af, of de aanrijtijd van een kwartier altijd wel gehaald kan worden. D66 zag te weinig politie op straat en wilde nog meer de nadruk leggen op de bestrijding van woninginbra ken omdat dit voor betrokkenen zo ingrijpend is. Verder pleitte J.v.d. Donker voor snelheidscontroles op de niet-doorgaande wegen. P. van Belzen signaleerde te weinig financiële en organisatorische arm slag om optimaal te kunnen werken. "De politie is kaal geplukt en geplukte kippen zijn geen lang leven beschoren", merkte het RPF/GPV- raadslid op. Hij haakte nog in op het landelijk probleem van de beveili ging van politiebureaus ten aanzien van de Thoolse situatie. De SGP wilde de politie meer op de fiets zien, zoals was beloofd. De gemeente schonk zelfs een tweewie- Ier voor dit doel. M. Dijke pleitte ook voor het terugdringen van de (geluids)overlast van horecabedrij ven. CDA en VVD uitten hun waarde ring, dat de politie met zo weinig mensen en geld nog zoveel doet. Mevr. E. Frigge-Hogesteeger had echter nog een karwei. Ze zei zich ernstige zorgen te maken over het verhandelen van drugs achter een horecabedrijf in St. Annaland. In zijn beantwoording nam burge meester Van der Munnik de compli menten van de raad over. "De inzet van de politie is boven alle lof ver heven. Alle waardering daarvoor!" Over de aanrijtijd van 15 minuten zei de burgemeester, dat dit wel het streven blijft, maar geen absolute eis meer is. "Gedwongen door de praktijk wordt er flexibeler mee omgegaan, maar in 90% van de gevallen is de gevraag de noodhulp van de politie binnen een kwartier aanwezig." Van der Munnik liet weten, dat het fietspro- ject wordt gehandhaafd. De Voor straat in St. Annaland noemde hij een voortdurend aandachtspunt. "Ergenissen van burgers moeten we in toom zien te houden", zei de Thoolse burgemeester. Havenmeester N. Wesdorp-Ver maas (48) kan het allemaal overzien. Vanaf het balkon van haar woning aan de Veerweg heeft ze een riant uitzicht op de haven. Het is een voordeel, vindt ze. Maar ze ziet ook wel eens dingen die ze liever niet zou willen zien. "Zo is er altijd wel wat, maar ik wil een positief verhaal over de haven van Stavenisse, hoor. Er wordt vaak zo negatief over gedaan." Eén voorbeeld wil ze wel noemen. Het vervangen van een deel van de markante 'kinderkopjes' op het havenplateau door gewone straatstenen. "Daar is toen erg veel over te doen geweest, maar de men sen die op de haven moeten zijn om naar hun boot te gaan, vinden het keurig zo. Dat gehobbel is over. Ik vind het ook veel beter." Stavenisse beschikt net als Sint- Annaland en Tholen over een han delshaven en een jachthaven. De handelshaven stelt niet veel meer voor. Toen mevrouw Wesdorp in oktober 1985 als havenmeester begon, werd er nog graan overgesla gen voor de firma Koopman, maar die activiteit is verleden tijd. "Er lagen toen rond kerst en nieuw jaar wel veel meer binnenvaartsche pen dan tegenwoordig. Ik herinner me een winter dat er negen schepen naast elkaar lagen. Toen lag heel de handelshaven vol." Nu zijn er nog maar twee binnen vaartschepen die Stavenisse als domicilie hebben: de Tardus van J. Hout en Justo Tempore van M. Oos- dijk. In januari stopte H. Dane die jarenlang met zijn Tida Kira tot de vaste bezoekers behoorde. En de Zeeland van A. Dane verruilde Sta venisse voor Terneuzen als thuisha ven. Volgens een opgaaf van de gemeente zijn er twee vaste lig plaatshouders: J. van de Berge voor zijn bergingsvaartuig Zephyrus en J. Moerland voor zijn vissersboot. In de handelshaven kunnen schepen tot 500 ton terecht, met een lengte van maximaal 55 meter. "Als er zul ke schepen in liggen dan steken ze ongeveer twintig meter buiten de steile kant uit. Er kunnen geen lan gere schepen in want dan zitten ze boven op de jachtjes." Ook de THO 20 had tot anderhalf jaar geleden Stavenisse als thuisha ven maar het vissersschip (eveneens van J. Moerland) verhuisde naar Tholen. De jachthaven telt 170 ligplaatsen. Opvallend is dat het vooral motor boten betreft. Het aantal zeilboten is beperkt. Slechts twintig van de 170 kunnen alleen op de wind varen. "Stavenisse is voor vissers een gun stige plek. Ze hoeven maar een kilo meter te varen of ze kunnen al volop vissen. Dat-is ideaal," wijst ze rich ting havengeul die eindigt in het Keeten. De havenmeester kent alle eigenaren en hun bootjes. Niet alleen vanwege haar functie maar ook omdat ze met haar echtgenoot Cees Wesdorp al sinds 1973 met een zeilboot vaart. Vanzelfsprekend ligt de boot van het echtpaar in de getij dehaven van Stavenisse. "Soms zie Havenmeester N. Wesdorp-Vermaas rekent af met passant J.C. van Hasselt uit Kortenhoef die met het zeilschip De vrouw Lucia, een Vol- lenhovense bol, voor het eerst de haven van Stavenisse aandoet. ik tussen de bootjes een vreemd mastje. Dan weet ik dat er iemand ligt die geen vaste ligplaats heeft." Ook kan ze zien wanneer een bootje aan het zinken is. "Je moet rekenen dat ik elke ochtend kijk hoe alles er bij ligt. Als er een van die bootjes wat dieper ligt, dan zie ik dat. Dan weet je dat er wat op doet." Voor het spontaan zinken van zo'n boot kun nen verschillende oorzaken zijn, weet ze: "Het water kan door de afsluiter van de wc naar binnen lopen. Er kan een slangetje losge sprongen zijn." Het is dan zaak om de eigenaar te waarschuwen. "We zetten er dan zelf meteen een electrische pomp in, want het kan wel eens lang duren voordat er iemand komt. De eige naar kan op zijn werk zijn. We pom pen om de boot drijvende te houden, want je kan een boot toch niet laten zinken hè,"lacht de havenmeester. De huurders van de ligplaatsen komen overal vandaan. "Er liggen hier veel Belgen, maar ook Duitsers en Brabanders. Die komen in de vakanties en de weekeinden. De meesten zitten in het bungalowpark of op de camping. Hoe vaak ze komen hangt af van het weer." Zo'n zeventig zijn lid van de sportvissers- en watersportvereniging Stavenisse. Van de 170 plaatsen worden er twin tig ingenomen door Stavenisse- naars. Maar ook inwoners uit andere woonkernen van het eiland hebben hier hun bootje liggen. Nieuw is dat de havenmeester sinds kort met pas santen te maken heeft. "Ik ben er blij mee, want de passanten konden hier niet terecht. Het is er iets drukker door geworden." In juli betaalden 190 passanten voor een overnach ting. Voor een boot die niet langer is dan zeven meter, rekent de haven meester zeven gulden en vijf cent per nacht, plus zeventig cent per persoon per nacht aan toeristenbe lasting. Dat was in 1985 vijfenveer tig cent, herinnert ze zich. En vol gend jaar wordt het vijfenzeventig cent. "Ik moet altijd tellen hoeveel mensen er aan boord zijn. Veel pas santen vragen waarom ik dat doe. In andere havens zit die toeristenbelas ting namelijk al in de prijs voor het schip." Vanaf het balkon kan ze zien of er schepen binnenkomen. Een van de passanten komt naar de woning van de havenmeester gelo pen om zich te melden. Hij wil een nachtje blijven en informeert naar de winkels in het dorp. Ook wil hij weten of hij in Stavenisse kan 'pin nen'. Maar een dergelijk geldauto maat ontbreekt in het dorp. Mevrouw Wesdorp verwijst de pas sant daarvoor naar Sint-Maartens dijk, zeven kilometer verder. "Rij den daar bussen naar toe?" De havenmeester is voor twee uur per dag aangesteld door de gemeen te. Ze houdt toezicht op de bootjes en de steigers. "Bij elke steiger staat een bordje verboden voor onbe voegden. Als ik er iemand zie die ik niet ken, dan stap ik op de fiets om te gaan kijken. Ze rekent af met pas santen en schippers en houdt het sanitair schoon in het gebouwtje naast de molen: vier we's, een uri noir, twee douches en een stortplaats voor chemische toiletten. "Per dag ben ik met het schoonmaken een tot anderhalf uur bezig. En de mensen houden er heus geen rekening me dat je maar twee uur per dag beschikbaar bent. Ze verwachten dat je er de hele dag bent. Ze komen gemakkelijk om half acht 's och tends of om half twaalf 's avonds. In feite ben je er dag en nacht bij betrokken. Bovendien werkt een havenmeester zeven dagen in de week. Ik vind dat een havenmeester hier een beetje een ondergeschoven kindje is, want met die twee uren per dag ben je er echt niet mee klaar." In 1994 bedroegen de inkomsten voorde gemeente ƒ1264,80. De uit gaven ƒ17765,31, zodat de netto- kosten op ƒ16500,91 .uitkwamen. Dit jaar zijn de uitgaven begroot op 33955,- en de inkorrïsten op 2300,-. Dat levert een bedrag van ƒ31.655,- op aan netto-kosten. Er doet zich in de haven vanalles voor "Laatst was het water van de douches te warm. Dan komen de mensen klagen en bel ik naar de gemeente zodat er iemand kan komen kijken." Een akkevietje ver geleken bij een ontploffing op een schip of een brand. "Dat hebben we ook wel meegemaakt. En elk jaar rijden er wel een paar auto's het water in. Dan parkeren de mensen hun auto op de koaje en vergeten hem op de handrem te zetten. Voor dat ze zelf op de boot zijn, rijdt de auto al het water in. Gelukkig zijn de mensen er dan zelf vlakbij." Als mevrouw Wesdorp een bonnetje invult, noteert ze de naam van de eigenaar, de naam van het schip en de lengte van het vaartuig. Zo wordt ook De vrouw Lucia ingeschreven van het echtpaar Van Hasselt uit Kortenhoef. Het zeiljacht is een zogeheten Vollenhovense bol uit 1927, met een diepgang van vijfen tachtig centimeter. De thuishaven is Enkhuizen. Het echtpaar Van Has selt is voor het tweede achtereenvol gende jaar in Zeeland. "We hebben veel op het IJsselmeer en op de Wadden gevaren, maar de Zeeuwse stromen zijn ons zo goed bevallen dat we teruggekomen zijn," vertelt de heer Van Hasselt. Het echtpaar had Veere aangedaan, Yerseke en Kortgene. Het was voor het eerst dat ze de haven van Stavenisse binnen voeren. De havenmeester legt met het getijdenboekje in de hand uit hoe laat De vrouw Lucia de volgende dag weer kan vertrekken. "Morgen is het om tien voor half twee laag water. Dan kunt u om half tien, tien uur nog makkelijk uit varen, hoor." Aan de nieuwe steiger kunnen nu boten aanleggen met een diepgang van een meter en tachtig centimeter. Als ze de haveningang tenminste weten te vinden. Want daar schort het volgens de havenmeester nog wel eens aan. "Ik krijg vaak opmer kingen dat ze hem vanaf de Ooster- schelde moeilijk kunnen vinden. Hij staat niet aangegeven met een bord of een paal. Het gebeurt nog wel eens dat er bootjes via het strandje de haven in willen." De havengeul ligt er al sinds 1656 toen de Marga- rethapolder werd bedijkt. Na de ramp van 1953 zou de havengeul afgedamd worden, maar in 1962 kwam het bericht dat de havendij- ken verhoogd zouden worden. De haven kon open blijven. Bron: 0 M.H. Wilderom, Tussen afsluit- damnien en deltadijken, 1964. w ,M.l ui u

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1995 | | pagina 3