Verplaatsen gemaal
verbetert Zoommeer
Onze Top 10
van deze week.
O
0
Grotere speelruimte gemeente
aankoop hinderlijke bedrijven
Infiltratie verouderd
met grote nadelen
Weer een nieuw begin voor
Gouden Leeuw Scherpenisse
6.98
0 12.50
1.99
1.69
99
2.29
89
Albert Heijn
Tholen en St. Philipsland.
's Lands grootste kruidenier
blijft op de kleintjes letten.
Bouman-Potter Poortvliet en Van de Klundert Oud-Vossemeer
Donderdag 20 april 1995
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
9
Eendracht misschien ten westen Oesterdam
Om het fosfaatgehalte van het Zoommeerwater omlaag te
krijgen, zou verplaatsing van het gemaal De Eendracht
bij Tholen een goede zaak zijn. Rijkswaterstaat gaat hier
over praten met het waterschap Tholen. Zeker is er nog
niets, maar mocht tot verplaatsing worden besloten dan
gaat de aanpassing van het bestaande gemaal niet door.
Dat karwei is juist vorige week aanbesteed.
Molenhoek
500 gram 3.75, kilo
100 gram 1.29, kilo
sappige handperen, kilo
kort afgesneden, kilo
verpakt of vers van 't mes
per 100 gram Tr50r
rood, wit, demi-sec, rosé of a —tr
blanc de blancs, fles 1 liter .SrTfT O
naturel paprika of cheese onion «i r-Q
zak 200 gram l&T 1.0*7
hagelmix I2^9f, melk of puur,
doos 400 gram _2£HT
diverse smaken, kuipje 150 gram.i£9'1.19,
kuipje 100 gram
wit, pak 2 rollen L./\j
Voor sloop van de opstallen van Bouman-Potter aan de
Molenstraat/Zuidstraat in Poortvliet krijgt de gemeente
Tholen 277.500 gulden subsidie van de provincie. Voor
sanering van de loods van het voormalig autobusbedrijf
Van de Klundert aan de J.E Kennedy straat in Oud-Vosse
meer is 132.500 gulden beschikbaar. En naar de herin
richting van de Voorstraat in St. Philipsland gaat 159.348
gulden.
WOONBOULEVARD
POORTVLIET
Sl
Stemmen
van lezers
Worteldolheid
Onderzoek
Bodemgesteldheid
Afzien van systeem
"We gaan het bedrijf weer helemaal opbouwen", zegt dhr.
W.M. Klijnstra, de nieuwe eigenaar van hotel-restaurant
de Gouden Leeuw aan de Hoge Markt in Scherpenisse.
Met een receptie voor familie, kennissen en plaatselijke
ondernemers werd donderdagavond de heropening
gevierd.
Terrein heroveren
Voldaan gevoel
Kwaliteitswijnen
i
"Rijkswaterstaat bekijkt momenteel
wat er moet gebeuren", vertelt hoofd
technische dienst J.A. Dees van het
waterschap. De dienst streeft verbe
tering van de waterkwaliteit in het
Zoommeer na en daaraan zou ver
plaatsing van De Eendracht een fik
se bijdrage leveren. Het gemaal zou
verder westelijk moeten komen,
voorbij de Oesterdam, en dan gaan
uitslaan op de Oosterschelde. Zorgt
een teveel aan fosfaten in zoet water
voor een overvloedige algengroei,
het zoute Oosterscheldewater kan
juist meer voedsel gebruiken en daar
kunnen de fosfaten voor zorgen.
Mocht overleg tussen rijkswater
staat en waterschap inderdaad leiden
tot de bouw van een nieuw gemaal,
dan zijn daarmee nog wel enkele
jaren gemoeid. De geplande aanpas
sing van De Eendracht zou echter
vóór de komende regenperiode
moeten plaatsvinden, om te voorko
men dat in de Poortvlietse Weihoek
opnieuw wateroverlast optreedt.
Hoewel het bestaande gemaal,
samen met hulpgemaal Drie Grote
Polders bij Oud-Vossemeer, ook de
gewenste capaciteit kan bereiken.
Verplaatsing van De Eendracht zou
ook voor de gemeente een uitkomst
zijn.
Die wordt door de huidige plaats
van het gemaal namelijk beperkt in
de uitbreidingsplannen - wijk
Molenhoek - voor stad Tholen.
Nieuwbouw is voor rijkswaterstaat
en waterschap ook een kwestie van
kosten afwegen. Na aanpassing kan
De Eendracht weer 30 tot 40 jaar
mee, verwacht Dees.
Verplaatsing betekent lozing op de
Oosterschelde, een natuurmonu
ment. Daarom zal het water dat uit
de polders wordt uitgeslagen geen
zwaar verontreinigende stoffen
mogen bevatten. Voor het aanpas
sen van het Thoolse gemaal is bij
vier aannemers prijs gevraagd.
Laagste inschrijver was W.C. van
Dijk b.v. uit Hardinxveld-Giessen-
dam met 825.000 gulden, gevolgd
door P G Hooghwerff uit Strijen
848.000 gulden, Leenhouts b.v. in
Sluis 863.000 gulden en Midden-
Betuwe b.v. uit Opheusden 870.000
gulden.
0
Gehakt half-om-half,
Slavinken,
Conférence,
Prei,
Gekookte Gelderse worst,
Cd Huiswijn,
Smiths Crispy chips,
CfIChocoladehagel,
C(1 Superieur voor de hond kat,
Cd Keukenrollen, -i -jr\
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 22 april a.s..
Advertentie I.M.
De Thoolse gemeenteraad spreekt
daar maandagavond over bij het ver-
deelbesluit stads- en dorpsvernieu
wing 1995. Voor particuliere
woningverbetering is 380.919 gul
den beschikbaar en voor niet nader
omschreven 'kleine aankopen'
144.144 gulden. Over dit laatste
heeft de raadscommissie onroerende
zaken in maart al een positief advies
uitgebracht. In de commissie ruim
telijke ordening zijn de voorstellen
ook besproken, maar daarna kregen
b. en w. nog informatie, die van
groot belang is. De voor woningver
betering gereserveerde 3 ton mag
namelijk voor sanering van
(milieu)hinderlijke bedrijven wor
den gebruikt als er niet voldoende
plannen voor particuliere woning
verbetering worden ingediend.
"Deze opening biedt de gemeente
grotere speelruimte", stellen b. en w.
tevreden vast. Het moet wel om
bedrijven gaan, die bij de provincie
hoog scoren als het om stads- en
dorpsvernieuwing gaat. "De aanko
pen van Bouman-Potter en Van de
Klundert kunnen hiervoor uitste
kend worden benut. Dat gebeurt
namelijk grotendeels met gemeente
geld en dat trekt een zware wissel op
de financiële ruimte om een ade
quaat beleid te kunnen voeren. Bre
dere bestedingsmogelijkheden van
de gelden achten wij een goede
zaak", aldus b. en w. aan de gemeen
teraad, die er maandagavond over
spreekt.
Het college hoopt, dat er uit de pro-
vinciepot 1996/97 weer projectsub
sidie komt voor Tholen. Het meerja
renprogramma dorps- en stadsver
nieuwing 1995/1999 is vorig geac
tualiseerd. De raadsleden kunnen er
vertrouwelijk kennis van nemen.
'0 wtriM w' tmóétm
De nieuwe woonboulevard Poortvliet opende zaterdag officieus haar poorten en met name Tweede Paasdag bleek de eigen parkeerruimte
veel te klein om de grote toeloop aan mensen te kunnen verwerken.
In de Eendrachtbode van 16 april
staat een verhaal over een infiltra
tiesysteem van ing. MJ. Giljam
uit Scherpenisse, waarop ik graag
wil reageren. Meer dan 25 jaar
geleden werden, ondermeer in
Amerika en Nederland, experi
menten uitgevoerd om de toevoer
van water naar akker- en tuin-
bouwgewassen van onderaf te
laten plaats vinden. Dit kon door
een drainstelsel te gebruiken,
maar alleen wanneer een voldoen
de doorlatende laag en een zeer
homogene bouwvoor aanwezig
waren.
Latere ervaringen met infiltratiesys
temen wezen uit, dat het gevaar voor
een snelle verspreiding van bepaal
de ziekten zeer groot was. En vaak
varieerde ook de vochtvoorziening
binnen een perceel te sterk. Daarom
heeft men in veel gevallen van dit
systeem afgezien en is - waar dit
economisch haalbaar was - overge
gaan op druppelirrigatie. Het lijkt
dus weinig zinvol dat Giljam deze
exercitie op Tholen gaat herhalen,
tenzij door het toepassen van varia
bele drukken verschillen in weer
stand worden gelijkgetrokken. Dan
blijft echter het nadeel van de ver
sterkte ziekteverspreiding.
Een aantal bodemziekten zijn, om
naar hun voedselplanten te worden
verspreid, zowel horizontaal als ver
ticaal afhankelijk van water. Het
betreft hier vooral een groot aantal
cystevormende aaltjes (denk maar
aan aardappel- en bietenmoeheid),
vrij bewegende aaltjes (vooral para-
trichodoruS), maar ook schimmels
zoals rhizoctoniaziekte en bietenrhi-
zomanie.
Laatstgenoemde is een virusziekte
die wordt overgebracht door een
bodemschimmel waarvan de zwem-
sporen in het voorjaar het rhizoma-
nievirus in de haarwortels van de
bietenplant brengen. Het virus ver
meerdert en verspreidt zich door het
wortelstelsel, maar wordt slechts
zelden naar bovengrondse delen van
de plant getransporteerd. De naam
'worteldolheid' slaat op het onge
remd vormen van wortels. De ziekte
geeft een dermate sterke opbrengst
en kwaliteitsvermindering, dat bie
tenteelt niet meer mogelijk is als er
geen resistente rassen worden ver
bouwd. Schimmel en virus kunnen
meer dan vijftien jaar levend in de
grond aanwezig blijven. Bij de over
dracht van het rhizomanievirus spe
len het vochtgehalte en de water
stromen in de bodem een belangrij
ke rol.
Van 1986 tot 1988 is door het insti
tuut voor rationele suikerproduktie
(IRS) te Bergen op Zoom - op ver
zoek van het waterschap Flevoland -
onderzoek gedaan naar de rol van
water bij de verspreiding van het
rhizomanievirus. Daarbij kon heel
duidelijk worden aangetoond dat
schimmel en virus zeer lang in water
kunnen overleven en zich via irriga
tiesystemen snel kunnen versprei
den. In dit onderzoek zijn ook een
paar percelen meegenomen in de
buurt van Ens (in de Noordoostpol
der) - waar infiltratie werd toege
past. In deze infiltratiepercelen heeft
de rhizomanie zich zo snel ver
spreid, dat binnen enkele jaren geen
bietenteelt meer mogelijk was. Door
de horizontale en opstijgende water
stromen werden infecties over hele
percelen meegenomen en dicht bij
de jonge plant gebracht.
Eenzelfde risico geldt voor de vrij
bewegende aaltjes zoals de gevrees
de paratrichodorus die in het voor
jaar vanaf grotere diepte met de
capillaire waterstromen opstijgt. Dit
aaitje richt, vooral op percelen met
infiltratie, zware schade aan bij een
groot aantal akker- en tuinbouwge-
wassen. Ook de verspreiding van
cystevormende aaltjes - waarbij de
larven water nodig hebben om naar
de wortels van het waardgewas te
komen - wordt gestimuleerd door
bevochtiging van onderaf.
Met een delegatie van het water
schap Tholen is door ondergeteken
de destijds bij de keuze voor de
watervoorziening een gesprek
gevoerd waarbij is gewezen op
bovengenoemde risico's. Er werd
toen echter niet gesproken over
infiltratie. In dat geval zou de reactie
van het IRS nog veel meer afwij
zend zijn geweest. Wij hebben onze
medewerking toegezegd aan een
onderzoek op Tholen, maar hier is
nooit enige reactie op vernomen.
Als het regent, staan er plassen op
het land. Deze plassen zeggen vaak
meer over de aanwezigheid van sto
rende lagen in de ondergrond dan
over de hoeveelheid regen die is
gevallen. Overal in het zuidwesten,
en vooral ook op Tholen, komen
binnen percelen grote verschillen in
bodemgesteldheid voor. Deze wor
den veroorzaakt door uiteenlopende
soorten afzetting, aanwezigheid van
kreekresten enzovoort. Bij het toe
passen van infiltratie kunnen ver
schillen in bodemgesteldheid de
watervoorziening van planten sterk
verstoren. Daardoor krijgen gedeel
ten van een perceel te veel vocht en
andere gedeelten blijven droog.
Dit probleem speelt al, wanneer in
kassen onder geconditioneerde
omstandigheden het water van
onderaf wordt toegevoerd. Heel
geringe verschillen in hoogte en
waterbergend vermogen (zuigspan-
ning) kunnen het systeem van infil
tratie om zeep helpen. In de kassen
van het IRS moest zelfs een door de
kasbouwers opgestelde kweektablet
opnieuw afgevlakt wórden om met
een systeem te kunnen werken van
bevochtiging onderlangs. Dat was
dan ook de reden waarom in de
akker- en tuinbouw infiltratie
slechts in enkele gebieden met een
zeer egale bouwvoor en een zandige
ondergrond kan worden toegepast.
Daarmee worden echter nog niet de
problemen van de versterkte ziekte
verspreiding opgeheven.
Tegenover de beperkte voordelen
van watervoorziening, zoals het
opheffen van vochttekorten gedu
rende droge perioden, staat het grote
nadeel dat bodemziekten sneller
worden verspreid en meer schade
veroorzaken. Dat geldt in bijzondere
mate voor het systeem van infiltratie
omdat daarmee de kans dat ziekte
kiemen in de buurt van de jonge
plant komen, sterk wordt vergroot.
Daarnaast is het, als gevolg van ver
schillen in bodemstructuur, vrijwel
onmogelijk water regelmatig over
de individuele planten verdeeld te
krijgen.
Genoemde redenen zijn in Califor-
nië en Colorado aanleiding geweest
om van het infiltratiesysteem af te
zien en over te gaan op druppelirri
gatie. Daarbij wordt via een slan
gensysteem het water direct bij de
plant gebracht. Het systeem is com
putergestuurd en via sensoren wordt
de vochtbehoefte vastgesteld. Dat is
de meest ideale, maar voor ons nog
niet rendabele, oplossing. In het
gebied rond Ens is een groot gedeel
te van de infiltratie in weiland
gelegd. Dat heeft minder last van de
genoemde nadelen dan de akker
bouw.
Drs. W. Heijbroek
Ten Ankerweg 41
Tholen.
Diplomawaardering. De stichting
keuzebegeleiding onderwijs arbeid
(SKOA) verzorgt internationale
diplomawaardering. Daarbij kunnen
mensen met een buitenlands diplo
ma dat laten vergelijken met een
Nederlands diploma. Hiervoor kan
men contact opnemen met de SKOA
tel. 01180-83417.
Het echtpaar Klijnstra, de nieuwe exploitanten van de Gouden Leeuw in Scherpenisse, heeft al 15 jaar ervaring in de horeca.
De inmiddels vertrokken familie De
Voogd zat er slechts een jaar in. Het
horecavak bleek zwaarder dan men
gedacht had.
"Het is geen hobby, maar een kei
hard vak", zegt Klijnstra (30), die al
vijftien jaar ervaring heeft. Hij
kwam destijds in het restaurant van
zijn ouders aan de Vissershaven in
Vlissingen en kreeg later een eigen
zaak in het Brabantse Hoeven: de
Hoefstal.
"Omdat we graag hotelaccommoda
tie bij het restaurant wilden hebben
keken we naar wat anders uit. Via
een hele lange omweg, door een tip
van mijn vader, kwamen we hier in
Scherpenisse terecht."
Het bedrijf was sinds oktober vorig
jaar te koop en na een halfjaar kreeg
Organisatie en Adviesbureau Zee
land de zaak rond met een nieuwe
ondernemer.
Naast de hotelaccommodatie met
zes kamers is er het restaurant en de
grote zaal voor bruiloften, partijen
en vergaderingen. "Het laatste jaar is
de Gouden Leeuw teruggelopen en
dat terrein moeten we zien te her
overen", zegt Klijnstra, die in Hee
renveen werd geboren, vijf jaar in
Canada woonde en daarna in Vlis
singen en Hoeven. Trok de familie
De Voogd een kok uit Poortvliet
aan, Klijnstra is zelf de kok, zoals
eerder Piet Nelisse dat was. Nelisse,
die donderdagavond met zijn fami
lie bij de openingsreceptie aanwezig
was, staat de nieuwe eigenaar met
raad en daad ter zijde. "Wij proberen
de Gouden Leeuw voort te zetten op
het niveau van de familie Nelisse",
zegt Klijnstra. "Eigenaar en kok, dat
is altijd nog de beste combinatie
gezien de flinke kostenpost, want
een goede kok kost je rond een ton
per jaar."
Klijnstra probeert de personeelskos
ten zoveel mogelijk te beperken. Hij
exploiteert het bedrijf samen met
zijn vrouw, een werkster en wat los
se hulpkrachten.
De nieuwe eigenaar wil dat de men
sen die de Gouden Leeuw bezoeken,
met een voldaan gevoel naar huis
gaan. "Geen haute cuisine dus met
een paar erwten op je bord, maar een
royale maaltijd. Je bent immers uit!
Ons uitgangspunt is een fatsoenlijk
produkt voor een redelijke prijs. Ik
bezoek veel andere horecabedrijven,
proef daar en trek er mijn lessen uit.
Ieder heeft zijn eigen ideëen en de
Gouden Leeuw heeft ook een totaal
nieuw begin nodig. We presenteren
70 gerechten, inclusief de voorge
rechten. Veel standaardmenu's,
week- en maandmenu's en in de juis
te periode natuurlijk lamsoor, zee
kraal, asperges en mosselen. Vispro-
dukten zijn onze specialiteit en elke
drie maanden hebben we een volle
dig nieuwe menukaart. Ook aan de
kinderen denken we, want voor de
kleintjes hebben we een aparte
kaart." Klijnstra heeft zelf twee kin
deren: één op de basisschool en één
van V/z jaar.
Als onderdeel van de totale vernieu
wing - alleen het interieur is, op een
scherm bij de keukeningang na,
onveranderd gebleven - heeft Klijn
stra ook een nieuwe wijnkaart geko
zen met de Franse Chardonnay als
huiswijn. "Als wijnkenner ben ik
nogal pietluttig in mijn keuze: ik
houd niet van rommel. Het moet
kwaliteit zijn." De Gouden Leeuw
biedt een grote keus uit Franse, Itali
aanse, Australische, Zuid-Afrikaan
se en Portugese wijnen.
De nieuwe eigenaar heeft zich in
zijn vorige restaurant gespeciali
seerd in buffetten, gezien de vraag
van bedrijven uit Etten-Leur e.o. In
Scherpenisse hoopt hij dat ook te
kunnen doen, naast de diners voor
bruiloften jubilea, e.d. Verder hoopt
Klijnstra de vaste gebruikers als de
Lions Club Tholen en de Thoolse
huisartsenvereniging te kunnen
behouden in de vernieuwde Gouden
Leeuw te Scherpenisse. De pizzeria
naast het restaurant zal ook her
opend worden.
k
Ook de zuidkant van de Molenstraat in Poortvliet wil de gemeente van Bouman-Potter kopen om huizen terug te bouwen in het kader van
de dorpsvernieuwing.
