VN-waarnemer De Korte ziet
zwarte sneeuw in Joegoslavië
B. en w. huiverig voor
netwerk van 10 vrouwen
Koks koken
met zeewier
STIJL HERKEN JE
Luchtmachtofficier uit Sint-Maartensdijk in Krajina
Pachtsommen
jachthavens
Federatie van
scholen geleid
door 1 persoon
de Burley-specialist
Donderdag 20 april 1995
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
3
Nederlandse soldaten ma
ken nog steeds deel uit van
de vredesmacht in het
voormalig Joegoslavië.
Ook dienstplichtige mili
tairen uit Tholen en Sint-
Philipsland zijn betrokken
bij de taken van Unprofor.
Minder bekend zijn de mis
sies van de waarnemers
van de Verenigde Naties
die uit beroepsmilitairen
bestaan. Jan de Korte uit
Sint-Maartensdijk was zes
maanden lang zo'n militair
waarnemer.
Gemobiliseerd
Aangewezen
Multiculureel
Kreten
Schietpartij
Trieste toestand
Jordanië
Paraatheid
Thuisfront
Overplaatsing
Voetbal
Luchtruim
(BWlEfi
(BURIEY)
De waarnemers worden naar de
brandhaarden gestuurd, meestal
naar die plaatsen waar de strijdende
partijen oog in oog staan. Om te
'observeren en te rapporteren over
wat er gaande is. Om te bemiddelen
tussen oorlogvoerende legers en tus
sen lokale militiecommandanten en
burgerlijke autoriteiten. Om na te
gaan of men zich houdt aan een
staakt-het-vuren of andere overeen
komsten die in VN-verband zijn
afgesproken. En om te bekijken of
die geschonden worden.
De waarnemers verlenen hulp bij
het opvangen van vluchtelingen. En
In Gracac is geen electriciteit
noch stromend water. De win
kels zijn er leeg. Alle openbare
gebouwen gesloten. Ook de
scholen voor de kinderen.
"Bijna in elk gezin is wel een
slachtoffer te betreuren en de
mannen zijn gemobiliseerd."
t 'A,.
houden die gebieden in de gaten
waar een verbod op militair vlieg
verkeer van kracht is. De waarne
mers zijn ongewapend, dragen niet
meer dan een scherfvest en een helm
als het nodig is. En opereren bewust
met verschillende nationaliteiten in
een klein team om zo hun neutrali
teit te benadrukken. En moeten zelf
voor onderdak en voedsel zorgen.
De Korte is zo'n 'UNmo', een United
Nation military observer. De vorige
week 50 jaar geworden kapitein is
net terug uit het voormalig Joegosla
vië. Na enige aarzeling wil hij zijn
verhaal wel voor de krant doen. "De
aandacht in de media gaat vooral
naar de dienstplichtige soldaten van
Unprofor. Die doen goed werk.
Daar zeg ik niks van. Maar wij wor
den voor onze specifieke VN-taken,
altijd naar die gebieden gestuurd
waar stront aan de knikker is. Daar
hoor je niet veel over. We zijn gauw
een vergeten groep."
De Korte heeft een half jaar aan den
lijve ondervonden wat het betekent
om in oorlogsgebied te werken. De
squadronscommandant van de
vliegbasis Woensdrecht hielp als
VN-waarnemer vluchtelingen maar
is ook uitgescholden. Meestal
onderhandelde hij met Servische
commandanten in een goede sfeer,
maar De Korte werd ook met de
dood bedreigd. En de barre winterse
omstandigheden in het bergachtige
gebied deed hem meer dan eens naar
de warme huiskamer in Sint-Maar
tensdijk verlangen. Ook ervoer hij
wat het is om met niet westerse col
lega's samen te moeten werken.
"Een enerverende periode,"zegt hij
met gevoel voor understatement. "Je
leert je grenzen verleggen. Maar je
moet zeer flexibel en stressbesten
dig zijn en een groot incasserings
vermogen hebben."
Voor zijn inzet kreeg hij een medail
le: 'In the service of peace' staat er
op, 'In dienst van de vrede'. "Deze
medaille heeft meer waarde dan de
anderen, die ik heb gekregen in de
ruim dertig jaar dat ik beroeps ben."
De Korte werd vorig jaar september
aangewezen om als militair waarne
mer naar ex-Joegoslavië te gaan. Hij
zat er niet bepaald op te wachten,
evenmin als zijn collega lucht
machtofficieren. Het waren steeds
landmachtofficieren geweest die
naar het door oorlog geteisterde land
werden gestuurd. "Ze vonden dat er
bij de luchtmacht ook capabele
mensen waren, maar nagenoeg nie
mand meldde zich vrijwillig aan."
Na vijftien jaar gewerkt te hebben
aan 'vredestaken in Navo-verband'
(negen jaar België en zes jaar Duits
land) mocht De Korte zijn opwach
ting maken om in de kleuren van de
VN aan te treden in oorlogsgebied.
Tijdens de voorbereiding kregen de
26 uit te zenden waarnemers (ver
zorgd door het instituut voor vredes
vraagstukken Clingendaal) les in
onderhandelingstechniek, omgaan
met andere culturen en tolken, les
over de organisatie van de Verenig
de Naties, de doelstellingen van het
hoge commissariaat voor vluchtelin
gen (UNCHR), de achtergronden
van het nationalisme en de geschie
denis van Joegoslavië. Ook een
opfriscursus Engels -in woord en
geschrift- hoorde bij de voorberei
ding omdat die taal de voertaal is
van de VN.
"Het is heel belangrijk dat je het
Engels goed beheerst. Dat is een
stukje lijfsbehoud, "stelt De Korte
die er op wijst dat gebrekkig Engels
gemakkelijk tot communicatiestoor
nissen kan leiden. Er zijn immers 31
landen die waarnemers leveren; van
Noren tot Bengladeshi, van Nepale-
zen tot Argentijnen, van Russen tot
Indonesiërs.
Op 4 oktober vertrok De Korte met
6 collega's naar Zagreb, de hoofd
stad van Kroatië waar hij kennis
maakte met een Finse trainingsoffi
cier op het hoofdkantoor van Unpro
for. Daar kreeg hij een identiteits
kaart en werd de ploeg klaarge
stoomd voor hun missie. "We moes
Op circa 800 meter hoogte in het niemandsland van Krajina tussen de strijdende partijen.
ten daar ook een rijtest afleggen. Er
gebeuren nogal wat verkeersonge
vallen met waarnemers in VN-voer-
tuigen. Je moet rekenen dat je ook
met officieren uit landen te maken
hebt, waar de rijvaardigheid niet op
zo'n hoog peil staat."
De Kortes bestemming werd Gracac
in de sector Krajina zuid, het door
Serviërs bezette deel van Kroatië.
Ten zuiden van Zagreb werden de
sporen van de oorlog al zichtbaar,
vertelt hij. "Bruggen, huizen, kerken
en scholen zijn compleet vernietigd.
Er zaten ook 23.000 moslims uit
Bihac in onderkomens die op kippe-
hokken leken." Halverwege, in
Korenica, zat een UNmo-ploeg
bestaande uit een Pool, een Frans
man, een Braziliaan en een Rus. De
Korte zou vanaf de volgende dag
bijna vijf maanden met een Jorda-
niër, een Ghanees en een Keniaan
op moeten trekken. De VN schrijft
immers een 'multicultureel' team
voor.
Op een nacht werd De Korte
wakker door opgewonden kre
ten die van buiten kwamen.
"Nu werd er altijd wel in de
buurt geschoten omdat er in
elke huis van het dorp wel een
wapen was. Maar buiten trof ik
de Ghanees aan die in zijn pya-
ma op zijn sandalen in de
sneeuw stond te dansen. Het
was de eerste keer dat hij
sneeuw zag."
"Dat was na de voorbereiding een
grote verandering. Die mannen
waren allemaal moslim, totaal niet
westers georiënteerd. Ik heb weken
achtereen niets anders dan lams
vlees gegeten. Ze zouden bij de
samenstelling toch eens beter moe
ten kijken naar de achtergrond van
de waarnemers."
De ploeg van De Korte werd belast
met het controleren van een zone die
was aangewezen als scheidslijn tus
sen de strijdende partijen: Kroaten
in het westen en Krajina-Serviërs in
het oosten. Krajina wordt door de
Serviërs bezet, maar de Kroaten wil
len het grondgebied terug. De
scheidslijn is volgens De Korte een
stukje niemandsland, in een moei
lijk toegankelijk gebied boven in de
bergen. 'Twee of drie keer per week
moest je naar boven om te kijken of
men zich aan de afspraken hield.
Wij moesten de Krajina-Serviërs
controleren. Dan zoek je de strategi
sche punten op. Zie je dat er afspra
ken geschonden worden dan moet je
dat rapporten. Dat gebeurde regel
matig. Dan waren de Kroaten en
Serviërs elkaar zo dicht genaderd
dat er vuurgevechten ontstonden.
Als we dat hoorden moesten we er
direct naar toe, met scherfvest en
helm."
De bergwegen waren moeilijk
begaanbaar: putten, stenen, ravijnen
en mijnen maakten de tochten niet
ongevaarlijk. Het team reed nooit
harder dan 10 tot 15 kilometer per
uur.
Het eerste incident deed zich voor
toen de Kroaten in stelling waren
gekomentegen de Serviërs en bij de
schietpartij een dode en zeven
gewonden vielen. "Alles was in rep
en roer. Je moet dan met beide par
tijen gaan praten. Ze beschuldigen
elkaar ervan de zone binnengedron
gen te zijn. Van de Serviërs krijgen
we te horen dat wij er voor moeten
zorgen dat de Kroaten er weg blij
ven en de Kroaten zeggen dat wij de
Serviërs uit het gebied moeten zien
te houden."
De UNmo's, die altijd over een tolk
beschikken, moesten helpen het lijk
te identificeren, de oorzaak van het
incident zien te achterhalen, het aan
tal gewonden registreren en dat alles
doorgeven aan het hoofdkwartier.
Tot de wekelijkse routine behoorde
de vergadering met de Jordaniërs en
de internationale politiemacht, maar
ook met een verbindingsofficier van
de Serviërs. Het ging daarbij om het
uitwisselen van gegevens over
onder meer wapens, stellingen en
troepenbewegingen. "Dat gebeurde
in een vriendelijke sfeer. Er kwam
altijd wel een glaasje rakia (een
soort genever -red.) op tafel."
Het viertal had een gestoffeerde en
gemeubileerde bovenwoning
gehuurd in Gracac. Het eten werd
klaargemaakt door een vrouw uit het
dorp die ook kleren waste en de boel
schoonhield. Het viel voor Jan niet
mee om dertig dagen achtereen
steeds met zijn vieren op een kluitje
te zitten. "Dat geeft wel eens wrij
ving."
De tolk, een vrouw van 25 jaar die in
het dorp woonde, was 24 uur
beschikbaar. "Elk team heeft een
tolk. Zonder tolk ben je nergens. Die
gaat ook mee naar de brandhaarden.
Ze vervult een sleutelrol en was zeer
betrouwbaar. Ze wist van alles af en
sprak zeer goed Engels."
Toen uit Bihac een stroom vluchte
lingen op weg was naar Krajina
moesten de VN-waarnemers assis
tentie verlenen. "Het was een trieste
toestand. Je zag de boerderijen in
vlammen opgaan. Het gebied werd
overstroomd door vluchtelingen."
Bij de wegversperringen van de
Jordaanse troepen die de zone con
troleren spraken ze met mensen die
have en goed achter hadden gelaten.
"Dan kwam er een boertje met zijn
vrouw en wat schamele bezittingen
die vertelde dat hun familie was ver
moord. Dan schiet je zelf ook wel
eens vol."
Samen met de UNCHR en de bur-
De Korte had na de eerste maand
ook het gevoel 'nuttig' werk te heb
ben verricht. "Door je aanwezigheid
zorg je er voor dat de strijdende par
tijen elkaar niet massaal in de haren
vliegen. Door Unprofor wordt de
oorlog beperkt."
De tweede maand behoorde tot de
moeilijkste periode die De Korte in
Krajina doorbracht. Het enige vlieg
veld in Krajina voor de Serviërs was
dat van Udbina, ten noorden van
31 landen leveren militaire
waarnemers aan de Verenigde
Naties in voormalig Joegosla
vië. In september waren dat er
637 in totaal. Nederland stelt
50 man beschikbaar, dat is het
hoogste aantal. Jordanië stuurt
48 man, Kenia 47, Venezuela
heeft het kleinste aantal: 3.
Gracac. "De Tsjechen hadden
gezien dat er vliegtuigen vertrokken
naar Bihac terwijl er volgens een
VN-resolutie niet gevlogen mocht
worden. Wij moesten er naar toe om
te zien of we dat konden bevestigen.
UNmo's zijn de oren en ogen van de
wereld. Met de gegevens die wij
rapporteren gaan de Verenigde
Naties aan de slag."
Udbina ligt volgens De Korte in een
prachtig gebied tussen de bergen.
Boven op een heuvel bemanden de
waarnemers een observatiepost van
de Tsjechen. Uitgerust met een VN-
verrekijker observeerden ze onge
veer 10 dagen lang de bewegingen
op het vliegveld. En constateerden
dat er inderdaad vliegtuigen met
wapens opstegen en na 20 minuten
zonder wapens terugkeerden. Of dat
er twee helicopters vertrokken en er
maar een terugkwam. Elke avond
brachten ze rapport uit aan het
hoofdkwartier.
Nadat ze teruggekeerd waren op hun
alarm geslagen. De Navo begon met
de aanval. "Het was een donderend
lawaai maar ook een fascinerend
gezicht. De vliegtuigen kwamen
behoorlijk hoog over. De Serviërs
vuurden met hun afweergeschut. We
waren op dat moment in Korenica,
ongeveer 15 kilometer van Udbina.
Toen kregen we de opdracht om zo
snel mogelijk te evacueren. De
Navo gooide bommen op Servische
luchtbasis en wij zaten midden tus
sen de Serviërs. De Navo wordt
geassocieerd met de VN en er waren
F16's bij van de Nederlandse lucht
macht. We hebben toen hulp
gevraagd van de Tsjechen.
Hals over kop braken de mannen de
Unmopost op. De bevolking van
Korenica kwam op hen af. "Ze rie
pen allerlei verwensingen, begon
nen met stenen te gooien en maakten
een gebaar dat ze ons de keel af zou
den snijden. We hebben alles snel
ingeladen. Op dat moment voel je
geen angst; het werken houdt je op
de been. Dan vorm je echt een team
met capabele mensen."
Onder begeleiding van bewapende
Tsjechen in een gepantserde
gevechtswagen reden de waarne
mers dwars door het stadje: "Dat
was levensbedreigend. We hebben
geluk gehad dat we ondersteuning
van de Tsjechen hebben gekregen."
Tijdens de aftocht in het convooi
werd via de radio gevraagd of De
Korte er bij was. "Ik dacht dat het
iemand uit Den Haag moest zijn,
want ik was de enige Nederlander in
de hele sector. Dan zullen ze het
thuisfront wel informeren, dacht ik."
Dat is echter niet gebeurd en dat
steekt de officier. Zijn vrouw Diene-
ke volgde die dagen het nieuws op
de voet. Op haar werk had ze voort
durend de radio aan maar uit Den
Haag vernam ze niets.
De Korte wilde telefoneren maar dat
kon alleen vanuit Kroatië. En dat lag
gerpolitie brachten de waarnemers
de vluchtelingen onder in een school
van Dinjo Lapac en zorgden ervoor
dat ze voedsel kregen. De Korte en
zijn maten bleven er een week. "De
mensen waren ten einde raad. Het
merendeel was moslim. Ze waren
door de Serviërs uit hun huizen ver
dreven."
Na dertig dagen achtereen gewerkt
te hebben (overdag veelal op pad, 's
avonds rapporten schrijven) wilde
De Korte wel even bijkomen. Het
liefst thuis. Dat kon, maar de reis
kosten waren voor eigen rekening.
"Het was een verademing weer thuis
te zijn. Ik had al veel zwarte sneeuw
gezien."
post in Gracac, kregen de waarne
mers bericht dat ze binnen moesten
blijven en dat alles in de zone in de
hoogste staat van paraatheid was
gebracht. "We hebben de hele dag
binnen gezeten, 's Avonds hoorden
we één kreet op de radio: avoid
Udbina, vermijdt Udbina! Toen
ging er een lichtje branden. Wat wij
niet wisten was dat de Navo van
plan was het vliegveld te bombarde
ren."
Later kregen De Korte en zijn man
nen de opdracht om weer naar het
vliegveld te gaan omdat de Serviërs
vrachtwagens op de landingsbaan
zouden hebben geplaatst. Maar in de
buurt van Korenica werd er weer
op veertig kilometer gaans. Samen
met de Ghanees gingen ze op weg
maar bij elke wegversperring van de
Serviërs werd De Korte naar zijn
nationaliteit gevraagd. "Elke keer
moest ik uit de auto. Dan namen ze
mijn pas af, terwijl ik die nooit
mocht afgeven. En na tien minuten
mochten we weer verder. Meestal
kon ik wel een pakje sigaretten uit
delen. Het was echt heel spannend
omdat ik van mening was dat ze me
zouden gijzelen." Uiteindelijk lukte
het in Otocac om naar huis te bellen.
"Je zit in een crisisgebied en ze doen
vanuit Den Haag geen navraag. Dat
zit me hoog. Ik voelde me in de
steek gelaten."
De weerstanden onder de Serviërs
tegenover de Nederlander namen
toe. De Korte moest met een Jorda-
niër en de tolk naar een depot van
zware wapens nadat ze vernomen
hadden dat alle tanks verdwenen
waren. Bij de ingang van de kazerne
kwamen ongeveer dertig Servische
soldaten in opgewonden toestand op
de VN-auto afgevlogen. "Dat heb ik
geweten. Die jongens hadden flink
gedronken. Ze kenden me en riepen:
arresteer hem, vermoord hem. De
kalasjnikovs in de aanslag. Ik zei
alleen maar: hier ben ik. De tolk
schreeuwde om de kapitein. Toen
die kwam heb ik hem gevraagd of
hij zijn mannen in de hand kon hou
den. Hij zei dat hij dat niet kon
garanderen."
"De commandant zei dat ze de tanks
in het bos hadden verspreid omdat
ze ervan uitgingen dat de Navo na
Udbina ook hun tanks zouden bom
barderen. Ik kon hem verzekeren dat
dit niet het geval was. Dat was mijn
redding." Tijdens de terugtocht
bleek dat de scherfvesten gestolen
waren. Toen ze dezelfde dag pro
beerden die terug te halen werden de
waarnemers bij de kazerne weer
door de soldaten belaagd. "Er kwam
er eentje die met zijn geweer dwars
door de ruit stak. We zijn omge
draaid en teruggereden, hebben er
een rapport over geschreven dat we
ons werk niet fatsoenlijk konden uit
voeren en een onderhoud gehad met
de Servische commandant van de
negende brigade. Die heeft de mili
tie erop gezet. De vesten zijn boven
water gekomen en er zijn discipli
naire acties genomen door middel
van strafoverplaatsing."
De Korte genoot met volle teugen
van zijn kerstverlof in de schoot van
zijn familie.
Na zijn terugkeer in de Krajina
kwam De Korte weer in een penibe
le situatie terecht. "Uit Bihac kwam
een convooi met frontsoldaten naar
het zuiden gereden. De Kroaten
bedreigden de Serviërs in Bosnië en
daar wilden deze jongens een stokje
voor steken. Ze kwamen dwars door
de Krajina." Het VN-team volgde
heel voorzichtig en op een grote
afstand de troepen. Om het kwartier
meldden ze zich bij het hoofdkwar
tier. Wat de waarnemers niet gezien
hadden was dat een van de Servi
sche wagens zich verscholen had op
een zijweg. "Opeens draait de laatste
wagen om. Wij keren maar zien de
andere wagen komen en konden
geen kant op. We werden ingeslo
ten, de deur werd opengerukt, de
radio aan diggelen geslagen, de
handmicrofoon smeten ze het ravijn
in en ik werd in mijn nek gepakt en
uit de wagen op de grond gegooid.
Ze fouilleerden ons en met de loop
in mijn nek heb ik een half uur in de
vrieskou gelegen."
De waarnemers hadden geen tolk bij
zich. "Maar we hebben veel gede
batteerd. Het mandaat van de VN
geeft onder meer aan vrije bewe
gingsvrijheid in heel Joegoslavië.
Het waren zeer ruige kerels die al
maanden aan het front zaten en ner
gens voor terugdeinsden." Uiteinde
lijk werden ze los gelaten. Via
Unprofor is protest aangetekend
tegen de handelwijze van de Ser-
Bij de zone tussen de strijden
de partijen boven in de bergen
ontmoette De Korte een groep
je van tien Serviërs die het
complete Nederlandse voet
balelftal kende. Ook zijn huis
baas wist alle namen van de
Nederlandse spelers die in
1974 deelnamen aan het
wereldkampioenschap. "Dat
vond ik iets geweldigs. Dat
voetbal zoveel betekent, ook
voor mensen die in een land in
oorlog leven."
viërs maar De Korte weet niet of dit
tot maatregelen heeft geleid.
"Door al die incidenten blijf je wel
op scherp staan. Maar je moet
oppassen voor routine. Dat brengt
sleur mee."
In februari kwam er verandering in
de taak van De Korte. "Na 4'/2
maand tour of duty in Krajina ging
ik naar Zagreb als waarnemer op het
vliegveld Pleso. "We moesten 24
uur per dag met de radar het lucht
ruim boven Bosnië in de gaten hou
den en het vliegveld zelf. Er was een
squadron Mig 21 gestationeerd, plus
helicopters. De baan was niet hele
maal te overzien. Maar de Migs
draaiden de vleugeltjes naar ons toe
om ons te laten zien dat ze gewa
pend terug waren gekomen."
Die tijd in Zagreb ervoer De Korte
als een goede tijd. Er was verwar
ming, stromend water, electriciteit
en gas. Hoewel hij met het Neder
landse contingent weinig te maken
had kon hij wel gebruik maken van
de diensten van bijvoorbeeld het
reisbureau. Toen De Korte begin
april vertrok was hij blij weer naar
Tholen te kunnen. "Maar er ging
toch aardig wat door me heen toen
de wielen van het vliegtuig loskwa
men."
De Korte ziet aan de toestand in het
land nog geen eind komen. "De
bevolking lijdt verschrikkelijk. Als
Unprofor weg gaat wordt het een
complete oorlog. Blijft Unprofor er,
dan blijft de situatie naar mijn
mening geruime tijd onveranderd."
Op 1 mei hervat De Korte zijn werk
zaamheden op de vliegbasis
Woensdrecht.
Danny Moerland uit Sint-Anna-
land vervult voor de tweede keer
een vredesmissie bij de Verenigde
Naties. De marinier is voor een
half jaar naar het Midden-Ameri-
B. en w. zijn niet direct enthousiast
over de plannen van tien dames om
een vrouwennetwerk Tholen te
beginnen. "Wij wensen eerst kennis
te nemen van een uitgewerkt voor
stel alvorens te bepalen welke inter
ne procedure ten aanzien van de
behandeling van uw verzoek wense
lijk is en welke commissie advies
zal worden gevraagd", zo meldt het
college plechtstatig. De vrouwen
kunnen het nog steeds niet verwer
ken, dat het Thoolse college vorig
jaar april de werkgroep emancipatie
aan de kant heeft gezet. "Onze taak
was nog niet afgerond. Het emanci
patiebeleid op de gemeentelijke
beleidsterreinen was nog niet vol
doende geïntegreerd", aldus de
vrouwen, verwijzend naar de in juli
1987 aangenomen emancipatienota.
De tien willen de deelname van
vrouwen bij de gemeentelijke
besluitvorming vergroten. Als eerste
taak zien ze de bevordering van de
leefbaarheid van het platteland en
dan met name het wonen en de
woonomgeving. Ten tweede arbeid
en scholing en in de derde plaats
zorg en kwaliteit van voorzieningen.
Op die gebieden wil het netwerk
'een meerwaarde voor vrouwen
bereiken.' In overleg met de
gemeente, maatschappelijke instel
lingen en organisaties wil het vrou
wennetwerk een plan van aanpak
ontwikkelen.
De groep bestaat uit Emiliënne van
Maanen en VVD-raadslid Els Frig-
ge uit Oud-Vossemeer, Anja Ver-
strate en Annelies Westerveld (bei
den D66) uit St. Philipsland, AOV-
raadslid Mieke Schot, Adri van de
Sande (RPF), CDA-kandidaat Joke
Louwerse en oud-CDA-raadslid Jo
Deurloo uit Tholen, PvdA-raadslid
Ellen van der Wal uit St. Annaland
en Conny v.d. Sanden. Zij verzoch
ten b. en w. om het voorstel 4 mei op
de agenda van de besloten commis
sie bestuurlijke aangelegenheden te
plaatsen, maar daarmee lopen de
dames te hard van stapel. "Ons col
lege is niet voornemens het initiatief
en het nog te ontvangen uitgewerkte
voorstel te agenderen voor 4 mei
Terzijde. Gedurende het aanstaande
museumweekeinde is in het zijde
museum Ter Zijde in Wouw de ten
toonstelling 'Sarong van sutra,
kebaya van kant' te zien. Bovendien
zijn er demonstraties quilten, kant
klossen, weven en op zondag ook
nog batikken en zijdeschilderen. Op
6 mei, van tien tot vier uur, is er een
introductiedag zijdeschilderen voor
gevorderden.
In het buitenland worden ze wél op
grote schaal gegeten, maar in Neder
land prijken zeewieren sporadisch
op de menukaart. Als het aan het
recreatieschap Veerse Meer ligt,
komt daar verandering in. Samen
met de provincie Zeeland heeft het
schap opdracht gegeven de haal
baarheid te onderzoeken van de
commerciële haalbaarheid van zee
wier als consumptiegroente. In het
Veerse Meer is 's zomers een over
vloed aan zeesla en groenwier te
vinden.
Vorig najaar is 3000 kilo verse zee
sla geoogst en komende zomer
denkt men aan 100.000 kilo nat
materiaal. Het overgrote deel hier
van is nodig voor de produktie van
wintervoer voor runderen in het ver
dronken land van Saeftinge. Maar
het produkt is ook al toegepast in
combinatie met kaas, wafel, snacks,
snoep en borrel.
In het kader van het project is een
receptenboekje vervaardigd, getiteld
'Zeeuwse koks koken met zeewier'.
Daarin gerechten als sandwich van
gerookte zalm, zeesla en hartig
kwarktaartje gevuld met geitekaas,
zeewier en nootjes en zeewierpasta.
Zeewier behoort tot de algen en is
rijk aan ijzer, vitamine D en E, mag
nesium, jodium en kalk. De Chine
zen maken al eeuwen gebruik van de
heilzame werking van eetbaar zee
wier. Ook nu nog is de consumptie
het grootst in het Verre Oosten.
omdat dit onderwerp niet behoort tot
het directe taakveld van deze com
missie", schrijft het college aan de
tien vrouwen. B. en w. zeggen wel
bereid te zijn, na bestudering van het
plan van aanpak een gesprek te voe
ren. Daarvoor heeft het college wet
houder J. Versluys aangewezen.
Het gemeentebestuur heeft de
exploitatiesommen vastgesteld die
de watersportverenigingen De Kog
ge en Sint-Annaland dit jaar moeten
betalen voor de jachthavens in Tho
len en Sint-Annaland.
Voor Tholen is het bedrag verlaagd
van 111.000 naar 108.400 gulden. In
dat bedrag zit 11.000 gulden voor
energieverbruik, 850 gulden voor
onderhoud van de havenontvangst
installatie en nog eens 1350 gulden
als bijdrage in de extra uren die de
havenmeester voor deze installatie
moet maken. Het vervangen van
twee drijvers vergt 7500 gulden.
Kapitaallasten en het vergoeden van
door de gemeente uitgevoerde werk
zaamheden maken samen het groot
ste deel uit van de pachtsom, name
lijk ruim 62.000 gulden.
Voor Sint-Annaland is de pacht
bepaald op 213.400 gulden en ook
dat is minder (850 gulden) dan vorig
jaar. Kapitaallasten en door de
gemeente uitgevoerde werkzaamhe
den vergen ook hier een aanzienlijk
deel, namelijk ruim 145.000 gulden.
Voor verbreding van de toegangs
weg moet 4000 gulden worden bij
gedragen, in de kosten van het pei
len van de haven 1800 gulden en
voor onderhoud aan de glooiing van
de havendam 5000 gulden.
De federatie van de acht openbare
basisscholen in de gemeente Tholen
krijgt een algemeen directeur aan
het hoofd. Van de acht huidige
schooldirecteuren wordt er één
plaatsvervanger. Die constructie,
voorgesteld door de projectgroep, is
zowel door het college van burge
meester en wethouders als door de
commissie welzijn en onderwijs
goedgekeurd. De werkwijze zou
volgend schooljaar in moeten gaan.
Op de jongste bijeenkomst van het
federatieve beraad is door de
schooldirecteuren een andere moge
lijkheid naar voren gebracht: in
plaats van een algemeen directeur
zouden drie van de schooldirecteu
ren een dagelijks bestuur moeten
vormen om de managementtaken uit
te voeren. "Uit het onderwijsveld is
daarop gereageerd dat men een dui
delijke verantwoordelijkheid wil
zien, een standpunt dat ook de taak
groep huldigt", reageert wethouder
J. Versluys. "Ook bij de oudergele
dingen in de medezeggenschapsra
den had zo'n driemanschap niet de
voorkeur." Hij benadrukt dat de lei
ding in het samenwerkingsmodel bij
de staf - de gezamenlijke directeu
ren - blijft liggen.
De samenwerking is door de scho
len zelf gezocht, omdat de directeu
ren hun onderwijs- en manage-
mentstaken steeds moeilijker kun
nen combineren. Een algemeen
directeur krijgt dan ook een week
taak, is Versluys' overtuiging. "Hij
moet bovendien niet aan één school
gebonden zijn." Het benoemen van
een plaatsvervangend directeur
noemt de wethouder een compromis
naar aanleiding van het voorstel
voor een driehoofdige leiding. Maar
aan de algemeen directeur houdt de
projectgroep vast: "Ook de beide
schooldirecteuren in de projectgroep
hebben daarover geen afwijkend
standpunt ingenomen." Versluys
vindt het jammer dat niet iedereen
hierover op één lijn zit. "Maar dat
kom je zelden tegen. En aan de
voordelen van een federatie twijfelt
in ieder geval niemand."
Quist
Advertentie I.M.
