L. Vroegop 20 jaar bestuurslid Vogelvrienden P. Potappel had pech bij kweken maar toch algemeen kampioen 'Thoolse vissers zijn honkvast ook al liggen schepen elders' A.W. Blaas doet onderzoek naar vissersvloot Vijf pr's bij Dolfijn '92 in Vlissingen Ruime winst voor Emergo Ongeval door vermoeidheid kost leven aan Bergse man Toelage voor beschikbare medewerkers waterschap Tweede manche Moerland beter Donderdag 17 november 1994 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 19 Zwemmen Koersbal ouderen Hij had er helemaal niet op gerekend. Dit jaar had hij ook helemaal geen geluk gehad bij het kweken. Van de vijf zebravinken die hij groot bracht, kon hij er maar twee inzenden. Maar samen met de vier gordel- grasvinken werd de 25- jarige Piet Potappel uit Oud-Vossemeer vrijdag algemeen kampioen bij vogelvereniging de Vogel vrienden uit Oud-Vosse- meer. Kleine kinderen Rammegors Uitslagen DE THOOLSE COURANT Motorsport Wie inlichtingen wil over de Thoolse vissersvloot, wie wil weten hoeveel schepen er nog in de vaart zijn, wan neer de Thoolse weervisserij is gestaakt of wie de laatste eigenaar was van de oestermaatschappij Bona Fides, die kan het beste terecht bij A.W. Blaas uit Ede. Nehelennia Vijf persoonlijke records (pr) waren de oogst van de leden van De Dolfijn '92 die meededen aan de derde speedowedstrijd in Vlissingen. Bij de meisjes van elf jaar haalde Ingrid Bouten twee pr's. De 100 m rugslag legde ze af in 1.37.3 minuut. Dat leverde haar een vierde plek op. Over de 200 m wisselslag deed ze 3.46.6 min; genoeg voor een zesde plaats. Bij de meisjes van tien jaar werd Marijke Smit twintigste op de 100 m rugslag in een tijd van 3.24.1 min. Tonni v.d. Velde werd bij de meisjes van negen jaar tiende op de 100 m rugslag in 2.33.2 min. en elfde op de 100 m school slag in 2.05.7 min. Bij de jongens van elf jaar werd René van Oudenaarde tiende op de 100 m rug slag in 2.03.1 min., een pr. Govert v.d. Rhee deed over dezelfde afstand 1.45.8 min. en ook dat was een pr. net als bij Richard v.d. Velde die finishte in 2.16 min. Dat was goed voor een dertiende plaats. Bij de 200 m wisselslag eindigde Govert v.d. Rhee in 3.53.6 min. en René van Oudenaarde in 4.00.4 min. Na twee teleurstellende oefenwedstrij den, heeft Emergo 1 zich in de eerste wedstrijd van het zaalkorfbalseizoen var een heel andere kant laten Zien. Het spel van de Sint-Maartensdijkse ploeg was snel, strak en trefzeker. Tjoba 7 uit Goes moest dan ook een 12-5 nederlaag incas seren. Jan Duine was topscorer bij Emer go met zes doelpunten. Maddy Muis er Marco van de Hoek scoorden elk twee keer, Genie Anthonisse en Anneke Beth lehem zorgden ieder voor één goal. Emergo C speelde vorige week zijn eer ste zaalwedstrijd in Oud-Gastel. Tegen stander Juliana C2 werd daar verslagen met 1-6. Mike Schokaert nam drie doel punten voor zijn rekekening, Kevin Meijer twee en Linda Heijboer één. Emergo E begon goed aan de wedstrijd tegen Olympia E. Door goals van Kiki Jansen kwam Emergo op een 2-0 voor sprong. De gasten kwamen echter vlak voor het einde nog gelijk: 2-2. Het F-team van Juliana uit Oud-Gastel was een klasse beter dan Emergo F dat met 0-6 verloor. De strafworpen eindig den in 11-12. Uitslag van de wedstrijd in Tholen: F. Leemreijze en J. Vroegop 29 p; mevr. R. Vroegop en P. Schot 18 p; mevr. A. Bal en D. Schellinger 17 p; mevr. Y. Ver kamman en mevr. F. Schellinger 16 p;. mevr. C. Praat en L. Soomers 15 p; mevr. R. Burrows en J. Geuze 10 p; A. Ver kamman en H. Bal 9 p; mevr. S. Hoven en mevr. M. Schot 4 p. Sint-Maartensdijk: C. van Haaften en A. Leemreijze 23 p; mevr. M. Bijl en C. van Gorsel 21 p; mevr. M. Dane en mevr. Free 19 p; L. Kloet en W. Bijl 18 p; mevr. A. Goode en mevr. C. van Splun- ter 17 p; J. Geuze en A. van Splunter 15 p; mevr. S. Wolse en mevr. C. van Mier- lo 14 p. Daarmee onttroonde hij A. den Engelsman uit Sint-Annaland die drie jaar achtereen de eerste prijs in de wacht sleepte. Voor Potappel was het de eerste keer dat hij algemeen kampioen werd. Jan-Willen Gouw uit Oud-Vossemeer werd opnieuw jeugdkampioen. Voorzitter L. Vroegop (62) werd ook in het zonnetje gezet. Hij is twintig jaar actief als bestuurslid van de vereniging. Voor Potappel was het kampioen schap een verrassing want de kwe ker had een uitgesproken slecht jaar achter de rug. "Normaal gesproken kweekje 15 tot 20 zebravinken. Dan heb je een ruime keuze voor de ten toonstelling. Nu had ik er maar vijf." Van die vijf waren er drie niet geschikt voor de tentoonstelling. "Gewoon heel veel pech gehad." Volgens Potappel was zijn kam pioenschap ook een lotje uit de lote rij want er waren in totaal vijf deel nemers met hetzelfde aantal van 91 punten voor de zebravink masker grijs. "Dan moeten de keurmeesters één kampioen aanwijzen. Ik geloof de het eerst niet toen ik het hoorde," zei een zichtbaar blije Potappel. Potappel is sinds 1980 actief als kweker. Hij begon met zebravinken en keek het vak af bij zijn vader I. Potappel die secretaris is van de Vogelvrienden. Sinds twee jaar is Potappel zich ook gaan toeleggen op het kweken van grasvinken. Dit sei zoen is hij tevreden over de resulta ten bij de grasvinken die oorspron kelijk uit Australië komen. "Ze eten miere-eieren en buffelwormen, een soort meelwormen. Daar heb ilcze dit jaar goed mee gevoed." De zebravink krijgt geen speciaal voer, legt de kampioen uit. "Gewoon eivoer, verder niks bijzonders." Wel heeft Potappel geprobeerd een goed resultaat te bereiken bij de selectie van de ouders door een 'intensief gekleurd' mannetje met een 'licht vrouwtje' te koppelen. "Je kweekt altijd met koppels vogels die apart zitten in een broeibak. Als de jongen er goed uitkomen weet je van welke Piet Potappel met de prijswinnende zeebravink masker grijs); goed voor 91 punten. ouders ze zijn. Nu heb ik een lichten tegen een donkeren gezet. Je moet iets nieuws proberen. Ik denk dat het een goede koppeling is geweest." Toch blijft er nog wel wat op te mer ken op de winnende zebravink. De keurmeesters tekenen op de blauwe kaart aan dat de staart van de pop nog 'iets scherper' kan en dat de vogel 'iets in de rui' is. Met de egaal crèmekleurige rug van het vogeltje zit het wel goed. "Er moet een grijzi ge gloed overheen zitten," ligt de kenner -toe, "ook de oogstreep moet duidelijk getekend zijn en de staart moet mooi geblokt zijn." En daar kan een kweker invloed op uitoefenen: bij de selectie van de koppels en via de voeding. En dat is wat Potappel trekt bij het kweken. "Het is ook mooi om ze op te zien groeien; vanaf het begin als ze uit het nest komen. Als ze in de rui gaan, en als je kan zien of ze zich goed of slecht voelen. Of het een mannetje of een vrouwtje is. Of wanneer de mannetjes gaan zingen. In het begin is het een beetje gebrab bel, dan zijn het net kleine kinde ren." Oud-raadslid J.L. van Gorsel open de vrijdagavond de tentoonstelling in de foyer van de Vossenkuil en maakte de winnaars bekend, nadat hij met voorzitter Vroegop het eind klassement nog eens nauwkeurig had doorgenomen want de (tropi sche) vogels hebben vaak bijzonde re namen. De deuren van de grote zaal waren nog gesloten maar de vogeltjes lieten zich duidelijk horen. Van Gorsel was door de overige leden van het bestuur gevraagd ook iemand in het zonnetje te zetten die zich al twintig jaar voor de vereni ging inzet. Dat bleek de voorzitter te zijn die pal naast hem stond: L. Vroegop. Hij is één van de oprich ters van de vereniging in 1972 en werd in 1974 penningmeester in het bestuur. Bleef dat tot 1983, het jaar waarin hij voorzitter werd. Vroegop kreeg een applaus van de aanwezi gen en een bloemstukje namens het bestuur. Vogelvrienden streefde naar een deelname van 400 vogels op deze zogenaamde bijzondere tentoonstel ling (waar mensen van buiten de vereniging aan mee kunnen doen) maar bij de inschrijving bleken uit eindelijk 51 inzenders voor 466 die ren een plekje te zoeken in de Vos senkuil. Volgens secretaris I. Potapel is de grote deelname (104 meer dan in 1993) te danken aan de werving. "We hebben meer inzenders aange schreven. Ik speel zelf ook in Bra bant dus via dat kanaal zijn ook veel kwekers op de hoogte." De Vogelvrienden telt 50 leden. De leden kunnen ook nog van één ande re vereniging lid zijn. Vogelvreugd uit Tholen was met 1 inzender aan wezig. De overige deelnemende ver enigingen kwamen uit Oud-Gastel, Steenbergen, Bergen op Zoom, Oudenbosch, Rilland, Middelharnis, Arnemuiden, Fijnaart, Dinteloord en Krabbendijke. Van de 51 inzenders waren er 18 van de Vogelvrienden. Behalve de echte vogels waren er ook nog kleurplaten met vogels te bezichtigen, gemaakt door de leer lingen uit groepen 7 van de drie basisscholen in het dorp. Ook daar waren prijzen aan verbonden. De kinderen bezochten vrijdagochtend de tentoonstelling. Donderdagmiddag kwamen 41 bejaarden op bezoek die het bestuur via de ANBO had uitgenodigd. Ze bekeken bovendien een diaserie over de Rammegors, van tekst en uitleg voorzien door L. Sauter van de natuurvereniging Tholen. Zaterdagmiddag werden de eerste en de tweede prijzen uitgereikt. De kampioenen ontvingen zaterdag avond na afloop van de tentoonstel ling hun bekers. Voorzitter Vroegop is zeer tevreden over het verloop van de tentoonstelling en de belangstel ling van het publiek, dat vooral zaterdagavond naar de Vossenkuil kwam. Alle inzenders gingen bovendien naar huis met een attentie van de vereniging, de banketletter V van....Vogelvrienden. ONDERLING Kampioenen kanaries: B. Jeroense (Oud-Vossemeer) met goudgroen 91 p., S.C. Buscop (Tholen) met roodbrons schimmel 98 p., C. de Korte (Scherpenis- se) met geel intensief 91 p. en kampioen derby 91 p., J. Neele (Oud-Vossemeer) met mozaiek 91 p., met stam (vier vo gels) mozaiek geel 363 p., I. Potappel (Oud-Vossemeer) met border 90 p., Kampioenen overige: P. Potappel (Oud-Vossemeer) met zebravink masker grijs 91 p. en met gordelgrasvink 90 p., W. Jeroense St. Annaland) met rijstvogel 90 p., J. Walhout (St.Annaland) met valkparkiet 90 p. Eerste prijzen kanaries: B. Jeroense met goudgroen 90 p., J. Bosters (Steen bergen) met goudagaat 90 p., A. Ketting (St.Annaland) met zilverbruin 89 p., J. Neele met geel mozaiek 90 p., H. Zwa- gemaker (Oud-Vossemeer) met gloster gladkop 89 p. Tweede prijzen kanaries: B. Jeroense met goudgroen 90 p.(derby), prijs vier vogels C. de Korte met geel intensief 358 P- Eerste prijzen overige: L. Hartman (Oud-Vossemeer) met zebravink masker grijs 90 p. en met vale woestijnvink 91 p., A. den Engelsman (St. Annaland) met blauwkop fazant 91 p., W. Jeroense met rijstvogel 89 p., J. Walhout met grijsrug dwergpapagaai 89 p. en met bruinoorpar- kiet 91 p., A. Ketting met rosella 90 p. Tweede prijs overige: J. Walhout met bruinoorparkiet 91 p. (derby). Jeugd: J. Gouw met zebravink masker grijs 89 p. Ook eerste prijs met zebravink masker grijs 89 p. De Eendrachtbode bestaat 50 jaar. Ter gelegenheid van dit gou den jubileum kunt u profiteren van een feestelijk aanbod. Voor slechts f 25,00 krijgt u elke week de Eendrachtbode in de bus tot en met 1 juli 1995. Wilt u op de hoogte blijven van wat er gebeurt in uw woon- en/of werkgebied, neem dan een abonnement op de Eendrachtbode, dè Thoolse Courant, met elke donderdag volop informatie over Tholen en St. Philipsland. Neem nu een abonnement, dan krijgt u de Eendrachtbode tot 1 juli 1995 voor 25,00 Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Zend deze bon in een open enveloppe naar Eendrachtbode, Postbus 5, 4697 ZG St. Annaland. U kunt ook bellen: 01665- 2752 b.g.g. 3474. De 20-jarige Bergenaar M. Bernard kwam zondagmorgen om het leven bij een auto-ongeluk op de Halster- seweg bij Steenbergen. Hij zat in de auto die bestuurd werd door de 19- jarige A.H. uit Tholen. Een derde inzittende, de 23-jarige J.B. uit Hoogerheide, brak zijn bovenbeen. Het drietal kwam terug van een boksgala in Amsterdam en reed omstreeks kwart voor acht in de richting van Halsteren. Ter hoogte van de Dassenberg viel de Thoolse bestuurder in slaap en miste daar door een flauwe bocht naar links. De Ford Escort schampte eerst een lan taarnpaal en botste vervolgens met de rechter voorzijde vol tegen een boom. De rechterkant van de auto werd volledig vernield. Bernard zat in de passagiersstoel aan deze kant en was onmiddellijk dood. De brandweer moest er aan te pas komen om het slachtoffer los te knippen uit het wrak. Bestuurder H. hield, behalve een pijnlijke borstkas, geen verwondingen over aan het ongeval. De politie voerde bij hem een blaastest uit, maar de man bleek niet onder invloed te zijn. Wèl was Joey Moerland uit Stavenisse verscheen zondag aan de start in Baarle-Nassau. In zijn klasse had de 18-jarige motorcrosser 23 medestrijders. De eerste manche ver liep niet zo vlot voor de Stavenissenaar; hij werd als twaalfde afgevlagd. Maar zoals de laatste tijd steeds het geval is, ging het in de tweede manche stukken beter. Al vanaf de start zat Moerland goed en uiteindelijk ging hij als zesde over de finish. hij achter het stuur gekropen zonder dat hij een rijbewijs bezat. Daarvoor èn wegens dood door schuld kreeg H. een proces-verbaal. Beide slacht offers zijn afgevoerd naar zieken huis Lievensberg waar de man uit Hoogerheide inmiddels is geope reerd aan zijn been. Het waterschap Tholen en de pro vincie hebben hun overeenkomst voor samenwerking bij de glad- heidsbestrijding met een jaar ver lengd. Er is in 1993 zeventien keer gestrooid om gladheid te voorko men en vijf keer om onstane glad heid te bestrijden. De totale kosten waren 72.707 gulden. Dat was 5314 gulden onder het begroote bedrag. Het waterschap wijst er echter op dat ze deze ontwikkeling niet hele maal in de hand heeft. Als er meer strooiacties nodig zijn, liggen de kosten automatisch hoger. In het kader van die overeenkomst stelde de provincie vorig jaar een beschik baarheidstoelage in voor tien mede werkers van het waterschap die 24 uur per dag oproepbaar moesten zijn voor eventuele calamiteiten. Ze kre gen daarvoor bruto 1760 gulden per jaar. Ook dat zal dit jaar door de pro vincie worden gehandhaafd. Het gaat om zes gladheidbestrijders, de bedieningsman van de keersluis Sta venisse, de hoofdklaarmeester en twee machinisten van de gemalen en zuiveringsinstallaties. Haven Tholen 1958; rechts op de TH 18 staat Nico Schot. Als oud-inwoner van Tholen verza melt hij alles wat met de geschiede nis van de Thoolse vissersvloot te maken heeft. Dat wil zeggen foto's, documenten en beschrijvingen over de vloot vanaf 1900. De mappen met materiaal die hij in de loop der jaren heeft verzameld bevatten ongeveer 500 foto's en gegevens van bijna een eeuw Thool se visserij. Regelmatig torst hij meer dan een meter archief in dozen en koffers mee naar Tholen, zijn onder zoeksgebied. Want daar kan hij eens rustig bij gaan praten met een oude visser die misschien nog wel een foto heeft van een schip dat op sprot viste. "De categorie die er nog veel van weet sterft uit. Er zijn niet veel jongeren die er interesse in hebben," stelt Blaas. De 49-jarige gemeente-opzichter voer zelf als 14-jarige jongen korte tijd als garnalenvisser op de TH6. Zijn opa van moeders kant, Adriaan van Luijk, was botvisser. Zijn oom Kees zat in de weervisserij. Vandaar de interesse. Blaas vertelt dat de Thoolse vissers vloot op dit ogenblik twintig sche pen telt die nog actief zijn. Allen hebben Tholen als domicilie. In de haven van Tholen is daar niet veel van te zien. "De eigenaren wonen op Tholen maar hun schepen waarmee ze op de Noordzee vissen, liggen in Stellendam of Schevenin- gen." Volgens Blaas nemen de 'bui tenvissers' een belangrijke plaats in. Op dit ogenblik vertegenwoordigen tien bedrijven deze tak van de visse rij. Ze vissen op de Noordzee en de Oosterschelde naar garnalen, tong, tarbot, kabeljauw, schol, bot en wij ting. De TH43 van firma A.P. Bijl is het grootste schip van de vloot. De Maria van 2000 pk is bijna veertig meter lang. De andere buitenschepen die op dit ogenblik in het visserijregister staan ingeschreven zijn: TH5 van J.C. Bout, TH7 van A.P. Baaij en zn, TH 10 van P.A. Baaij, TH 16 van J.A. Bout, TH25 van I. Deurloo, TH36 van de fa. S.L. Schot, TH42 van D.C. Kegge en de TH61 van fa. KJ. Bout. Onlangs heeft J. Schot een Belgisch schip aangekocht en is ook de Stel lendam 22 in Thoolse handen geko men. In de mosselsector zijn er maar twee bedrijven in Tholen over: de TH48 van W.J. de Jonge en de TH4 van A.J. Schot v.o.f. Als het om de geschiedenis van de Thoolse mos selvisserij gaat komt Blaas al gauw terecht in Zierikzee. "In 1912 zijn drie zonen van B.W. Schot uit Tho len naar Zierikzee vertrokken en voor zichzelf begonnen. Ze horen bij de grootste schepen van de vloot." De Thoolse palingvisserij vindt plaats op de Oosterschelde en het Zoommeer. Dat gebeurt met de fui ken. De vissers gaan vanuit de haven van Tholen of vanuit de insteekhaven aan de Oesterdam met hun vletten (klein platboomd vaar tuig), uitgerust met een motor, op pad: TH 1 van Schot en Kooistra, TH8 van J.M. Zwagemaker, TH22 van J.C. Schot, TH23 van S.L. Schot en zn TH 13 van J.D. Bogert. De kokkelvisserij neemt op Tholen een minder belangrijke plaats in. "Die concentreert zich in Bergen op Zoom, Hoogerheide en Yerseke. We hebben maar twee of drie handvis- sers." Terugkijkend op de laatste halve eeuw Thoolse visserij vallen een aantal zaken op. In de mosselsector hebbben veel vissers hem in de jaren vijftig geknepen. De vangst in 1948 was slecht. Het was droog en mager. Haven Tholen winter 196211963. En ze hadden last van parasieten. Er mochten toen minder mossels uitge zaaid worden. De oestervisserij verdween. Tot de strenge winter van 1963 bood deze tak met de mosselvisserij voor veel Tholenaren werk. Een grote omslag in de buitenvisse rij vond plaats in 1956. Toen werd een betere vangstmethode geïntro duceerd. De manshoge borden aan de zijkant van het schip waarmee het sleepnet te water werd gelaten en dat openging door de druk van het water bij het varen werd vervangen door bokken. Door middel van twee sta len buizen (roefel) kon het net aan weerskanten opengehouden worden over een afstand van 6 tot 8 meter. "De vangsten namen toen enorm toe. Ook het motorvermogen steeg van 80 pk tot 600 of 1000 pk. Een enorme verhoging van de produktie. Dat bracht wel het probleem van de overbevissing met zich mee. Wat dat betreft is het te vergelijken met de landbouw waar spake is van overproduktie. De buitenvisserij is toen in ieder geval erg toegenomen." De botvisserij is als aparte tak tussen 1960 en 1970 verdwenen. "Thoolse bot was overal bekend maar de vis sers waren afhankelijk van het getij. Met laag water netten zetten rond de zandplaten en dan de vloed erover laten komen en kijken wat er aan bot achter was gebleven." Ook zijn er geen Tholenaren meer die op ansjovis vissen in de kom van de Oosterschelde. De zogenaamde weervisserij is een eeuwenoude tak die nu alleen nog door Bergenaren wordt beoefend. De laatste Thole- naar was Verkamman die in de jaren zestig overstapte op de palingvisse rij. Het vissen op bliek met de kuil bestaat ook niet meer. Dat werd gedaan voor de viszilverfabriek in Tholen die de schubben van deze vis verwerkte tot 'kunstparelmoer.' Bijzondere vangsten werden ver richt door de TH6 (de latere TH61) van Kees Bout. Hij was gevraagd om voor het Rijksmuseum van Oud heden in Leiden Nehetennia-beel- den op te vissen van de bodem van de Oosterschelde voor de kust van Colijnsplaat. Kleine altaartjes van de godin van de handel die nu in ver schillende musea te zien zijn. De Deltawerken betekenden dat het stadje Tholen voorgoed werd afge sneden van het zoute zeewater. De aanleg van het Schelde-Rijnkanaal werd door vele Tholenaren, die van oudsher met de visserij verbonden waren, met lede ogen aanschouwd. De vissersschepen kregen als com pensatie een plek aan de Oesterdam. Thoolse vissers vertrokken naar elders als er betere kansen lagen voor hun bedrijf. Toch is dit volgens Blaas nooit op grote schaal gebeurd. "Thoolse vissers zijn honkvast ook al liggen hun schepen in Stellendam, ze blijven in Tholen wonen. Wel trouwen ze met vrouwen van elders, zoals uit Scheveningen." Ook al is de visserij op Tholen in de loop der jaren minder geworden, van een tel oorgang wil Blaas absoluut niet spreken. "Integendeel. Ze hebben geïnvesteerd in schepen en motor vermogen. Vooral in de jaren zestig was er een sterke onderlinge concur rentie. Toen is de Eurokotter geko men en ligt het vermogen van de schepen om binnen de 12 mijls-zone te varen vast." De verzameling van Blaas dijt steeds verder uit. In de visserswereld raakt hij meer en meer bekend. Regelmatig krijgt hij van jonge Thoolse vissers verzoeken om reproducties van oude foto's waarop familie voorkomt. Blaas geniet daarvan. Zijn onderzoek is niet alleen een hobby. Ook anderen mogen ervan meegenieten. Zoals dat gebeurde op de tentoonstelling die hij in 1991 inrichtte in het gebouw van de Protestantenbond in Tholen en het jaar daarop in de Gasthuiska pel. De belangstelling was overwel digend. I I

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1994 | | pagina 19