Boeren, burgers, dokter en
dominee tegen komst varkens
Tekenen voor eerlijke koffie
Stallen verstenen
platteland Tholen
Quist schoenen
Philipsdam
krijgt geen
praatpalen
Concordia
krijgt geld
uniformen
Jeugd-en
jongerenwerk
wil verder
Aarzelingen
over nieuwe
vloer Wimpel
Spandoeken
van gemeente
meegenomen
D'66 komt in
oktober met
partijbonzen
Hoorzitting op woensdag 21 september voor 491 bezwaarden
Onreine dieren
lijden constant
Donderdag 1 september 1994
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
De komst van zeven var
kensstallen met 35.528 die
ren naar de Poortvlietse
Weihoek heeft 491
bezwaarschriften opgele
verd van boeren, burgers en
buitenlui. Opvallend is het
sterke protest vanuit de
landbouw aangezien het
om agrarische bedrijven
gaat. Maar de afkeer wordt
breed gedragen, want ook
apotheekhoudend huisarts
R.H. Padt, de hervormde
predikant ds. A. Egas,
schooldirecteur J.H. Kers
en politieman D. Coppool-
se hebben een voorgedrukt
bezwaarschrift onderte
kend. Behalve uit Poort
vliet zijn er een klein aantal
protesten uit andere Thool-
se dorpen, maar zelfs in
Bergen op Zoom en Zeven-
bergsche Hoek denkt men
last van de varkensstallen
bij Poortvliet te zullen
ondervinden.
CDA en AOV
Catastrofale gevolgen
Ons Voordeel
Strijdig
Levensvatbaar
EUROPA OPEN
VOOR EERLIJKE
KOFFIE!
ZMO vreest beknotting bestaande landbouwers
Mestklanten
Woensdag 21 september is er een
hoorzitting gepland waar de
bezwaarden hun protest nog monde
ling kunnen toelichten. Op grond
van de wet milieubeheer wiilen bur
gemeester en wethouders van Tho-
len gunstig beschikken op de zeven
bedrijfsaanvragen. De varkensstal
len komen aan de Bram Groenewe-
geweg, Zwarte weg, Bitterhoekse-
weg, Priestermeetweg en Groene- of
Hokseweg. Vijf ondernemingen
komen uit Oost-Brabant, één uit het
Zeeuws-Vlaamse Sint Kruis en één
uit St. Annaland: Schepers Hage
b.v. Het Thoolse dagelijks bestuur
heeft al advies van de milieu-inspec
tie ingewonnen en naar aanleiding
daarvan bouwen de zeven onderne
mers zogenaamde Groen Label-stal-
len om de uitstoot van ammoniak te
beperken.
Uit politieke hoek is er op afstand
bezwaar aangetekend tegen de
zeven varkensstallen. De zoon van
CDA-fractievoorzitter Van Kem
pen, alsmede de vrouw en de oudste
dochter van SGP-raadslid Klippel
uit Scherpenisse behoren tot de
bezwaarden. Twee raadskandidaten
van de ouderenpartij AOV, dhr. van
Doorn uit Scherpenisse en mevr.
Roelvink uit St. Maartensdijk, ver
zetten zich eveneens tegen de var
kensbedrijven. Twee Poortvlietse
CDA-kandidaten, D.L. Koppenhol
uit de Weihoek en D. Coppoolse,
zijn de varkens ook liever kwijt dan
rijk.
Het bedrijfsleven is evenmin
gebrand op de zeven nieuwe onder
nemingen. De bouwbedrijven Krij
ger en Nortier, schilder Oudesluijs,
installateur Visser, de autobedrijven
De Graaf en Niemantsverdriet,
Rabobankdirecteur M.J. Hoek,
architect W.D. van Doom, ze zijn
allemaal tegen.
De grootste onderneming van Poort
situatie, zeker wanneer dat in het
licht wordt gezien van de verscher
ping van fosfaatnormen per 1 janu
ari 1995."
Sauter stipt tenslotte de landschap
pelijke inpassing van de varkens
stallen aan als een uiterst belangrijk
criterium. "Uitgangspunt bij het
geven van een milieuvergunning is,
dat maximaal rekening gehouden
wordt met andere functies: land
schapswaarden van een uniek open
poelgebied. Dit geldt met name voor
de Weihoek. De hoge elementen van
en de bosopslag rond de mesterijen
zullen afbreuk doen aan dit open
poellandschap", schrijft de planolo
giewerkgroep.
Landbouwvereniging Ons Voor
deel, de opvolger van de ZLM-afde-
ling Poortvliet, heeft ook een
bezwaarschrift ingediend, naast tal
van individuele landbouwers. Daar
bij is ook varkenshouder I. Geluk uit
de Bram Groenewegeweg. Naast de
ondertekenaars van de voorgedrukte
C.P. de Rijke en M. Geuze-Joosse met de 427 bezwaarschriften op weg naar het gemeentehuis.
vliet, Budelpack, is ook gekant
tegen de komst van de varkensstal
len naar de Weihoek. Het verpak
kingsbedrijf verpakt o.a. levensmid
delen en pharmaceutische produkten
en is beducht voor varkensgeurtjes.
Er zou een verhoogde bacterie- of
schimmellast van de omgevings
lucht kunnen ontstaan, wat via het
luchtverversingssysteem bij Budel
pack binnen kan dringen. Men
vreest ook geur- of stankoverlast,
enig moment van het jaar, aan de
Paasdijkweg.
Voor Budelpack is het van primair
belang dat de buitenlucht vrij is van
geur of stank, schrijft directeur A.A.
Nieuwkerk in zijn bezwaarschrift.
"De bacteriële belasting van de lucht
mag niet toenemen) gelet op de nor
men die gelden voor lucht in de ver
pakkingsruimtes.
Voor levensmiddelen en phar
maceutische produkten zou de inna
me van geuren in ons bedrijf ten
gevolge van bijvoorbeeld varkens-
mesterijen, catastrofale gevolgen
kunnen hebben. Bepaalde produkten
zouden niet meer verpakt mogen
worden in Poortvliet!"
Directeur Nieuwkerk wijst er voorts
op, dat de aan- en afvoerwegen de
huidige verkeersdrukte van Budel
pack en woninginrichting Bouman-
Potter kunnen verwerken. "Een gro
te verkeersbelasting van dezelfde
wegen ten behoeve van andere
bedrijven, zou echter tot belangrijke
verkeersopstoppingen kunnen lei
den, wat onaanvaardbaar is. Als
door nieuwe vestigingen de ver
keersintensiteit verder zal gaan toe
nemen, zal de gemeente en/of de
provincie voor de aanvullende voor
zieningen moeten zorgen om de ver
keersstroom in goede banen te lei
den."
Budelpack zal de gemeente aanspra
kelijk stellen wanneer de milieuver
gunning aan één of meer varkens-
mesterijen wordt verleend en wan
neer het verpakkingsbedrijf daar
schade van zou ondervinden in de
vorm van luchtvervuiling, bacterio
logische vervuiling en/of verkeers
belasting.
De planologiewerkgroep Tholen, de
Natuurvereniging Tholen en de
Zeeuwse Milieufederatie hebben
verschillende bedenkingen tegen de
varkensbedrijven. "De milieuver
vuiling zal lokaal en regionaal toe
nemen, wat strijdig is met het pas
op-de-plaats beginsel in het natio
naal milieu beleidsplan", schrijft drs.
A.G.M. Sauter van de planologie
werkgroep. "De huidige milieukwa
liteit mag niet verslechteren door
menselijke beïnvloeding. Waarom
hebben b. en w. de aanvragen niet
aan het nationaal milieu beleidsplan
getoetst?
Heeft het college er tevens rekening
mee gehouden, dat bij de aanvragers
niet alleen bedrijfsverplaatsingen
vanuit Noord-Brabant naar Tholen
zijn, maar ook nieuwkomers? Dat
betekent een landelijke toeneming
van milieuvervuiling."
Sauter is uit de stukken niet duide
lijk geworden, of de gemeente de
aanvragen heeft getoetst aan de inte-
rimwet ammoniak en veehouderij,
die 1 september in werking treedt.
"Is er ook rekening gehouden met de
voor ammoniak gevoelige bloemdij-
ken, zeker die met een zanddek?"
De planologiewerkgroep vindt, dat
het gemeentebestuur bij de beoorde
ling van de aanvraag de economi
sche levensvatbaarheid van het toe
komstige bedrijf dient te betrekken.
"Aan de hand van welke gegevens
hebben b. en w. die beoordeling
gemaakt en zijn daarbij de mestpro-
duktierechten betrokken? Een
belangrijke reden voor de vestigin
gen is de verscherping van de fos
faatnorm per 1 januari 1995. Als
nog mestrechten verworven moeten
worden, betekent dit voor de ver
gunningvrager, dat deze de boer op
moet om mestproduktierechten aan
te kopen of in bruikleen te krijgen.
De vraag is of de aanvrager de beno
digde rechten zal bemachtigen
omdat gevestigde akkerbouwers,
gezien de niet al te florissante renta
biliteit in die sector, het beginnen
van een veehouderijneventak in
overweging zullen nemen. In zo'n
geval zullen zij vooralsnog niet
overgaan tot verkoop of in bruikleen
geven van mestrechten. En dat is
van grote invloed op de rendements-
KJ. de Lijster uit Poortvliet
protesteert tegen het 'dieron-
waardig bestaan' van de var
kens.
"In dit soort bedrijven is de
leefsituatie zo tegennatuurlijk,
dat de varkens constant moeten
lijden. De kwaliteit van het
vlees wordt hierdoor slechter
met als gevolg, dat de volksge
zondheid eronder lijdt."
H.M. Christiaanse wijst er in
zijn bezwaarschrift op, dat God
het varken onrein heeft ver
klaard. Hij verwijst voorts nog
naar Leviticus 11 en Jesaja 65.
Volgens J. Vroegop heeft de
komst van de zeven varkensbe
drijven 'veel weg van een over
val.' En L.M. Niemantsverdriet
meent, dat het allemaal ten kos
te gaat van bestaande bedrijven
die meer zullen moeten betalen
voor stankoverlast en hinder
wetvergunningen.
formulieren hebben ook boeren op
individuele basis bezwaar inge
diend, hetzij persoonlijk, hetzij via-
hun DAS-rechtsbijstandverzeke-
ring. Die bezwaren zijn toegespitst
op de stallen die vlakbij de betrok
kenen komen. Dat geldt voor J.D.
Lindhout, M.J. Kooijman, M.A.M.
Veraart en C.P. de Rijke.
Prominente landbouwbestuurders
als J.L. van Gorsel, G.L.D. Gaakeer
en M.A. van Tilbeurgh uit Oud-
Vossemeer en M.J. Stoutjesdijk uit
Tholen hebben een voorbedrukt
bezwaarschrift ondertekend.
Bewoners van de bocht van Rinses
bij Scherpenisse, die eerder verzet
aantekenden tegen de komst van de
vetsmelterij op het industrieterrein
van St. Maartensdijk, ondersteunen
ook het verzet tegen de varkensstal
len. Verder heeft een enkeling uit
Tholen, Oud-Vossemeer en St.
Annaland getekend, veelal familie
leden of kennissen van betrokkenen
uit de Weihoek.
Het project jeugd- en jongerenwerk
Tholen wordt dit najaar door de
gemeenteraad geëvalueerd. Het pro
ject dat nu ruim anderhalf jaar loopt,
heeft een begroting ingediend voor
een vervolg. Of er een definitieve
vorm van het jeugd- en jongeren
werk zal komen, wordt bij de evalu
atie beslist. In de tijd dat het jeugd-
en jongerenwerk draait zijn er vier
grote projecten aangepakt: de onder
steuning van jongerengroepen, gok
verslaving, het technische project
voor meisjes Technika 10 en het
opzetten van het jongeren advies- en
informatiebureau in Tholen. De
organisatie zelf wil wel in een
definitieve vorm doorgaan.
De Sint-Philipslandse gemeenteraad
heeft, met enige aarzeling, besloten
de kosten van een nieuwe vloer in
De Wimpel te dragen. Tien jaar lang
wordt er jaarlijks 10.600 gulden
extra betaald aan de stichting Dorps
belangen.
De houten vloer is gelegd in de gro
te zaal van het dorpshuis, ter vervan
ging van de oude die ongelijk werd
als gevolg van vocht. C. den Braber
(PVAB) en H. Geluk (SGP) wilden
weten of nu een juiste keus was
gemaakt. "Elders zie je veel beton
nen vloeren. Hout is gehoriger",
aldus Geluk. Wethouder J. de Jager
stelde dat de vloer in het bestuur uit
puttend is besproken, sinds de scho
len twee jaar geleden met klachten
kwamen. Er is zelfs een adviesbu
reau ingeschakeld. Fabrikanten ver
zekerden dat steeds meer wordt
teruggegrepen naar houten vloeren.
Bovendien, aldus De Jager, was
beton veel duurder en ook had dan
de verwarming opgehaald moeten
worden. Deze ligt nu onder de vloer.
Het vochtprobleem is aangepakt
door drainage onder de vloer te leg
gen en een 30 centimeter dikke laag
schelpen.
m
- m
a
ttanuiB
Raadslid A. den Haan (rechts) maakt de foto zichtbaar van de Europarlementariër die door de wereldwinkel is geadopteerd in het kader van
de actie Europa open voor eerlijke koffie.
Maatregelen om te komen tot
rechtvaardige koffieprijzen voor
de koffieboeren in ontwikkelings
landen. Daartoe roepen de
wereldwinkels in vijftien Europe
se landen op met hun actie 'Euro
pa open voor eerlijke koffie'. In de
wereldwinkel Tholen zette PvdA-
raadslid A. den Haan vrijdagmid
dag de eerste handtekening en
deponeerde een koffieboon in de
speciale bonenbus. Tijdens beide
braderiedagen volgden behoorlijk
wat mensen zijn voorbeeld. "Er
hebben best veel mensen gete
kend. Maar de koffieprijs is dan
ook actueel", zegt Els Schrauwen
van de wereldwinkel.
De actie loopt door tot oktober. De
bonen en handtekeningen van
ruim 3000 wereldwinkels zullen
half oktober in Brussel worden
aangeboden aan het Europees
parlement. Per regio hebben de
winkels een Europarlementariër
geadopteerd. Voor Tholen is dat
Niall Andrews van de Ierse Ver
enigde Europese Democraten.
Zijn portret werd door Den Haan
onthuld door het wegtrekken van
de Europese vlag. Begin oktober
zal Andrews van de wereldwinkel
een brief - vergezeld van een bus
ruwe koffiebonen - krijgen met
het verzoek het appel voor eerlij
ke koffiehandel te ondersteunen.
De wereldwinkels stellen de vol
gende maatregelen voor: mini
mumprijzen voor de invoer van
koffie op de Europese markt,
afschaffen van de invoertarieven
op koffie, minimumlonen voor
dagloners en koffieplukkers op de
plantages.
Met dit alles willen de wereldwin
kels bereiken dat de koffieboeren
redelijke prijzen krijgen voor hun
produkt en dat bovendien de
arbeidsomstandigheden voor de
plukkers verbeteren.
Als de gemeente ergens spandoeken
ophangt, worden er regelmatig ont
vreemd. Ook dit jaar werden er in
Tholen en Sint-Annaland twee
gestolen. Het eerste, voor de open
monumentendag, werd vrijdag in de
tuin van de Nederlandse Hervormde
kerk in Tholen opgehangen en nog
dezelfde dag weer weggehaald. Het
tweede spandoek, voor de actie 'Wij
gaan weer naar school', werd op de
Oude Zeedijk opgehangen tegen
over garage Dekker. Toen gemeen
tewerkers het spandoek vrijdag weer
weg wilden halen, ontdekten ze de
diefstal. De waarde van de doeken
bedraagt 300 gulden. Getuigen
wordt gevraagd contact op te nemen
met het politiebureau in Tholen.
Gedeputeerde staten hebben geen
geld om praatpalen te plaatsen op de
Philipsdam. Dat schrijft het provin
ciebestuur aan het Sint-Philipsland
se college van burgemeester en wet
houders. Dat had al in augustus
1991 om de palen gevraagd. Vol
gens b. en w. is de Philipsdam een
druk bereden route: 'Onvermijdelijk
hieraan verbonden is het feit dat er
zich dan ook situaties voordoen
waarbij het voorhanden zijn van een
telefoonverbinding noodzakelijk is'.
Gedeputeerde staten beginnen hun
antwoord met het excuus voor het
late antwoord op de brief. Ze wijten
dit aan het uitvoeren van een haal
baarheidsonderzoek naar radiografi
sche praatpalen door de ANWB. Dat
onderzoek heeft er volgens g.s. toe
geleid dat dit systeem helemaal niet
op de markt zal komen. Daarom is
men gedwongen te blijven bij een
systeem met kabels. "Daarvoor kun
nen we helaas op dit moment geen
financiële middelen vrijmaken",
schrijven g.s. Eerder werd om
dezelfde reden het verzoek om
praatpalen op de Oesterdam afgewe-
"Ik heb geen problemen met varkens en evenmin ben ik - gezien de
moderne stallen - ongerust over de stank", zegt ZMO-bestuurslid J.L.
van Gorsel. "Maar met zeven industriële varkensmesterijen krijg je een
stuk verstening van het buitengebied, waardoor bestaande landbouw
bedrijven zich niet kunnen ontplooien. Een aantal grondeigenaren heeft
goede zaken gedaan met de zeven aanvragers, maar voor de totale land
en tuinbouw op Tholen is deze grootschalige ontwikkeling een slechte
zaak."
De Vossemeerse akkerbouwer en
landbouwvoorman heeft zelf ook
één van de voorbedrukte bezwaar
schriften ondertekend, al wegen de
vier punten (1. stankhinder/geluids-
overlast, 2. schade recreatieve func
ties, 3. overlast ongedierte, 4.
bestaande bedrijven de dupe) beslist
niet even zwaar. "De grootschalige
ontwikkeling vind ik ongelukkig
omdat het zijn weerslag geeft op
bestaande bedrijven. Daar hebben
we als ZMO zorgen over. Over de
stankhinder ben ik niet ongerust. Ik
heb pas nog een nieuwe stal in Mid-
delhamis bezocht en met afzuiging
valt er heel wat te doen. Je ruikt bij
na niets. En tegen drijfmest hebben
we evenmin bezwaren. Dat gebrui
ken we als landbouw toch al en dat
blijven we doen als dat qua kosten
interessant is. Verkeershinder speelt
bij de ZMO ook niet, want we praten
over openbare wegen die voor ieder
een toegankelijk zijn. Maar het plat
teland loopt door zo'n ontwikkeling
vol en bestaande ondernemingen
worden erdoor beknot. Wij willen
mogelijkheden openhouden voor
Thoolse landbouwers die als neven
tak varkens gaan mesten. Wanneer
iemand uit Oost-Brabant een
bestaand bedrijf op Tholen koopt en
daar varkens begint, is dat mogelijk.
Tegen grondgebonden bedrijven
zeggen we accoord. Maar niet door
een stuk grond aan te kopen, al zijn
de eigenaren daar ontegenzeggelijk
goed mee geweest. Maar wij moeten
oog hebben voor de gehele land- en
tuinbouw."
Volgens Van Gorsel zou een con
centratie van varkensbedrijven beter
in te passen zijn, dan de nu gesprei
de ligging in de Weihoek.
Ten aanzien van de mestproblema
tiek legt de ZMO-bestuurder uit, dat
ieder van de zeven aanvragers leve
ringscontracten zal moeten kunnen
tonen. Voor Schepers Hage b.v. uit
St. Annaland is dat geen probleem
omdat dhr. Hage voldoende grond
heeft op Tholen, maar de andere zes
hebben dat niet. En wie de mest niet
kwijt kan, moet volgens Van Gorsel
een boete betalen. "Op Schouwen-
Duiveland zijn er al problemen mee,
want je mag maar 125 kilo fosfaat
per hectare toevoegen en in 1995
wordt dat teruggebracht tot 110 kilo.
Een kantoor in Assen voert controle
uit op de mestbonnen. Wie zijn
bedrijf verplaatst uit bijvoorbeeld
Brabant naar Tholen, moet een
kwart van zijn toegestane mesthoe-
veelheid inleveren. Wanneer de
J.L. van Gorsel
nieuwe bedrijven hun mest op Tho
len niet aan boeren kwijt kunnen -
velen hebben al een vaste leveran
cier - dan zou je best eens kunnen
hebben, dat er mest naar Brabant
teruggaat", aldus ZMO-bestuurder
Van Gorsel.
Europarlementariër mevr. J.
Bogerd-Quaak uit Zaamslag en
Tweede Kamerlid mevr. J. Jorritsma
uit Middelburg zullen eind oktober
een verkiezingsbijeenkomst van
D'66 Tholen opluisteren. Voor de
sprekers 's avonds gaan leden van de
statenfractie van D'66 overdag op
werkbezoek op Tholen.
Zangverenigingen moeten hun uni
forme kleding zelf betalen, dus
waarom Concordia niet. Met die
opmerking wees SGP-fractievoor-
zitter H. Geluk in de Sint-Philips
landse gemeenteraad een eenmalige
bijdrage aan de muziekvereniging
van de hand. Omdat de andere frac
ties wél bereid waren om 9250 gul
den op tafel te leggen, kan Concor
dia toch in het nieuw.
"Het is hard nodig, want ik heb zelf
gezien dat de huidige pakken versle
ten zijn", zei mevrouw J.W. Verstra-
te-Stols (PVAB). Ze wees erop dat
de vereniging veel acties houdt om
geld bij elkaar te krijgen èn boven
dien de leden om een eigen bijdrage
van 100 gulden vraagt. Op die
manier zorgt Concordia zelf voor
bijna 77% van de benodigde 40.000
gulden. De vergelijking met de zang
gaat volgens mevrouw Verstrate
niet op. "Zij maken de kleding - die
voor meer doeleinden te gebruiken
is - meestal zelf, dus dat is een stuk
goedkoper." Wat de uniformen voor
Concordia betreft was ze duidelijk:
"Van ons mag u ze bestellen."
CDA'er L.C. Vroegop zei dat uni
formen voor een muziekvereniging
altijd een probleem zijn door het
verloop onder met name de jeugdige
leden. "Ze passen een ander niet
altijd." Hij wees erop dat Concordia
heel wat voor de gemeenschap doet.
Al was het alleen maar het maande
lijks ophalen van oud papier, waar
voor ze overigens ook weer een ver
goeding krijgt.
Concordia maakte maandag een
muzikale rondgang door het dorp.
Ook 21 september is dat de bedoe
ling, dan wordt eveneens een con
cert gegeven. En op 15 oktober
organiseert de muziekvereniging
een bazar.
DEALER
Advertentie I.M.
