Religieuze oorzaak voor depressie niet te bewijzen Diamanten echtpaar Den blij dat het op eigen dorp NPVs Tholen zoekt contactpersonen Braber woont Sier Hestratin DBDBEI0IBBI Mini-markt in Stavenisse kan terug naar Van der Lek de Clercqplein Sportvis- en rondvaartboot Frisia 3 officieel in de vaart Capaciteit voor 50 vissers of 120 passagiers Open podium in smalstad PvdA vraagt aandacht voor grondrechten Ledental groeit naar 769 RVJC K E IM imabo Klacht boer Potappel vindt gehoor bij commissieleden GLIAGG-directeur Van der Wal in Stavenisse: Donderdag 31 maart 1994 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 9 Ze zijn geboren, getogen èn getrouwd in Stavenisse: J.M. den Braber (84) en J.C. van der Reest (82). Zestig jaar geleden, op vijf april, werden ze in de echt verbonden. "Het is een hele reis," zegt Den Braber. De Nederlandse Patiëntenvereniging (NPV) afdeling Tholen gaat dit voorjaar een ledenwerfactie houden in Sint-Annaland. Ook zoekt het bestuur naar actieve leden in Scherpenisse, Sint-Annaland, Stavenisse en Sint- Maartensdijk die als contactpersoon willen optreden. Zij zouden onder andere de verspreiding van de nieuwsbrief van de vereniging voor hun rekening moeten nemen. Anti-christelijk Er is geen bewijs voor het feit dat het gereformeerde geloof christenen depressies bezorgt. Wel speelt religie een rol in de beleving van de depressie door de patiënt. Dat stelde dr. J. van der Wal, directeur van de gerefor meerde instelling voor ambulante geestelijke gezond heidszorg (GLIAGG) De Poort in Dordrecht woensdag avond in Stavenisse. Hoogmoed 679.- V00RJAARSPRIJS 499." Daar kun je op bouwen E SCHELDE Het college van b. en w. heeft goed geluisterd naar de wensen van de bewoners van Stavenisse. Dat concludeer den de leden van de commissie openbare werken dins dagavond tijdens hun vergadering. Het gemeentebestuur wil het Van der Lek de Clercqplein en de Kerkstraat reconstrueren, maar de bewoners bedongen voor 42.000 gulden aan extra veranderingen. Bijna de voltallige com missie steunde het plan. Alleen M.J. Klippel van de SGP had zijn bedenkingen over de financiering van het werk. Betalen Riolering 'Ik doop u Frisia 3 en wens u behouden vaart.' Met die woorden en het stuk gooien van een fles champagne op de voorplecht, stelde Coby Hoogstad-van Popering zater dagmiddag in de haven van St. Annaland officieel een nieuwe rondvaart- en sportvisboot in gebruik. Een schip voor 50 vissers of maar liefst 120 passagiers. Het open podium in de bibliotheek te Sint-Maartensdijk kreeg zaterdag eigenlijk pas na afloop respons van twee bezoekers. Astrid en Saskia Schouten durfden namelijk eerst niet erg. Wellicht dat ze bij een vol gende poëzie-uiting wel naar voren durven komen. Want juist op het inspelen door het publiek hadden de bibliotheekmedewerkers gerekend toen ze dit open podium op verschil lende plaatsen organiseerden. De dames M. de Bruin-Sieling en J. Meerman-Ottevanger waren uitge nodigd om in de smalstad uit eigen werk voor te lezen. Ze werden ver welkomd door Martin Bergsma, die heel relativerend begon met een gedicht van Annie M.G. Schmidt over een dichtende moeder. De gedichten van beide Thoolse dames werden afgewisseld met vioolspel door mevr. L. Polderman. De medewerkers van de bibliotheek vulden de 'literaire' bijeenkomst in met gedichten van eigen keuze. Het aantal luisteraars was ook hier beperkt, maar niettemin heerste er een gezellig sfeertje. Als dank kre gen de dames Polderman, Sieling en Meerman bloemen aangeboden. De Thoolse PvdA-fractie vindt het jammer, dat het gemeentebestuur een brochure van het Nationaal Comité 4 en 5 mei slechts voor ken nisgeving aanneemt. Het boekje met als titel 'Wat is vrijheid zonder voed sel of dak boven 't hoofd?' gaat over de sociale grondrechten in Neder land. "Vooral nu het over de grond rechten gaat, had ik er prijs op gesteld dat u iets meer zou doen richting de Thoolse jeugd", zei M.A.J. van der Linde maandag in de gemeenteraad. "Pas las ik in de krant dat 10% van de middelbare scholie ren op de Centrum Democraten wil stemmen, dat is een reden om je ongerust te maken", legde het raads lid uit. Burgemeester H.A. van der Munnik zei dat het gemeentebestuur zich wil beperken tot de traditionele dodenherdenking, op 4 mei bij het monument in het Bosje. Het echtpaar Den Braber-van der Reest woont in de Elenahof. Met een paar onderbrekingen is het echtpaar het dorp trouw gebleven. Na het huwelijk gingen ze in een woning op de Stoofdijk wonen. Ze zouden er 42 jaar blijven. Den Bra ber: "Ik heb aitijd gezegd:hier ga ik niet weg, maar het trappenlopen Die wens maakte voorzitter D.F. Duine woensdagavond kenbaar in dorpshuis De Stove te Stavenisse tij dens de algemene ledenvergadering die door ongeveer 60 mensen werd bezocht. De eerste nieuwsbrief werd in december verspreid. Hoewel de nieuwsbrief niet veel nieuwe leden opleverde groeit de NPV Tholen nog steeds. De vereniging telde op 1 oktober 1993 769 leden, tegen 730 het jaar daarvoor en 650 in 1991 Penningmeester mevrouw A. Egas vertelde dat de kas van de afdeling goed gevuld is geraakt door het toe nemend aantal leden. Voor elk lid van de afdeling keert het landelijk bureau van de NPV een bedrag uit (retributie). Vorig jaar ontving de afdeling ƒ3412,- voor 1991 en 1992. De NPV sloot af met een batig saldo van ƒ2438,75. Mevrouw Egas werd herkozen in het bestuur. Er waren geen tegenkandidaten. Volgens secretaris M.C. Aarnoudse is het zes-koppige bestuur van de afdeling onevenredig verdeeld over het eiland. De leden komen uit Oud- Vossemeer, Tholen en Poortvliet. In zijn openingswoord vroeg Duine zich af waar het lijden van de mens vandaan komt. Volgens de voorzit ter is dat het gevolg van de val van Adam. "Toen is ziekte in deze wereld gekomen. Waren er geen zonden geweest, dan waren er geen wonden geweest." Duine zei voor zichtig te willen zijn met te stellen dat een ziekte altijd een straf zou zijn. "Veel lijden is direct of indirect eigen schuld: door misbruik van alcohol of roekeloos autorijden." Volgens Duine zien veel mensen lij den als noodlot. "Die nemen het zoals het is. Christenen moeten lij den van hogerhand zien. Het is het belijden van de voorzienigheid des Heeren." De voorzitter stelde dat de Heer de mens wil beproeven en het lijden niet ziet als een lust tot pla gen. Hij stelde dat ons land 'van een christelijk tot een welhaast anti christelijk land' is geworden. "Het is een tijd van het ik. Het egoïsme viert hoogtij. Laten we meeleven beto nen, meelijdend zijn met de lijdende mens." De NPV voert regelmatig overleg met het ziekenhuis Lievensberg in Bergen op Zoom. Vorig jaar werden over het ziekenhuis nog vragen gesteld. Ondanks de affaire met de gynaecoloog van Lievensberg was er nu niemand die daarover tijdens de rondvraag het woord vroeg. werd een probleem." Van de Stoof dijk verhuisde het paar naar een bejaardenwoning in de Bernhardi- straat en sinds eind vorig jaar wonen ze in het zorgcentrum Elenahof. Den Braber en zijn vrouw hebben altijd op het land gewerkt. Wieden, aardappelen rooien, het was in het begin allemaal handwerk. In 1940 werd Den Braber zelfstandig. Naast akkerbouw deed hij ook in groente in een kas aan de Buurtseweg. Acht tien jaar lang teelde hij daar toma ten, komkommers, bonen en radijs. In 1980 deed hij de boel aan de kant. "Je had nooit rust in de kas. 's Nachts moest je om half een sla steken. Om half acht ging je naar huis en om acht uur ging je weer terug." Vergeleken met vroeger zegt hij over de landbouw:"Toen was alles even zwaar. In januari ging je al kunstmest strooien uit een doek rond je arm. Nu gaat het met een strooier achter een trekker." Volgens mevrouw Den Braber gaat het in alle sectoren van de landbouw slecht. "Ook de varkens zijn niks." Den Braber: "Alleen de uien en de winterpeen zijn duur. Ik kijk iedere dag in de krant naar de prijzen." Tijdens de inundatie in 1944 ver bleef het echtpaar in Bergen op Zoom. In oktober konden zij terug. "Het was tenslotte een droge woning op de dijk." Na de ramp in 1953 werd het gezin met andere dorpsbewoners op een coaster naar Rotterdam gebracht. Tijdens de watersnood verloor mevrouw Den Braber haar ouders. Op 18 februari mocht haar man al terug naar het dorp om te helpen bij het puin ruimen. Mevrouw Den Bra ber keerde later via Sint-Annaland terug naar Stavenisse. Mevrouw Den Braber werkte mee op het land. "Maar van de ene dag op de andere ben ik er mee gestopt. Daar komt nooit een einde aan." Den Braber wordt op 30 april 85. "Ik ben net zo oud als prinses Juliana. Mijn ouders hebben me verteld dat toen het land onder de sneeuw lag." Beiden fietsen ze graag. Den Braber heeft in de zomer zelfs een clubje van tien man die dagelijks 12 tot 14 kilometer fietst. Ook de boodschap pen haalt Den Braber met zijn twee- wieier. Zijn vrouw houdt van hand werk en breien. Drie uur per week krijgen ze hulp maar het koken doet mevrouw Den Braber nog zelf. "Dan kunnen we koken wat we willen." Ze hebben het naar hun zin in Elena hof: "Je blijft op je eigen dorp. Het is gezellig onder elkaar. En we zijn gelukkig goed gezond. Dat is veel waard." Het echtpaar heeft een zoon en drie kleinkinderen. De christen psycholoog, zoals hij zichzelf introduceerde, sprak over geloof en depressiviteit op de alge mene ledenvergadering van de Nederlandse Patiëntenvereniging (NPV) afdeling Tholen. Volgens Van der Wal 'kleurt' de overtuiging de depressie wel sterk. "De hopeloosheid die patiënten ervaren, dat je toch verworpen bent." Maar een depressie kan ook een signaal zijn:"Hoe leef ik nu eigenlijk? Moet ik niet meer rust nemen en niet alleen aan verdienen denken maar ook mijn psychisch welbevinden werken?" Van der Wal legde uit dat een aantal psychologen en psychiaters een ver band zien tussen beide zaken. "Orthodoxe christenen zouden vat baar zijn voor depressies omdat het geloof hen onmachtig en hulpeloos maakt. Volgens deze critici hebben ze last van schuldgevoel en twijfels. De calvinistische arbeidsmoraal is zwaar. Er is een voortdurende druk om te presteren. Mensen zitten klem omdat ze eeuwig verworpen zijn. Ze mogen geen gevoel uiten of genie ten." Van der Wal bestreed dat. Volgens hem heeft onderzoek uitgewezen dat depressiviteit nooit één oorzaak heeft. "Er kunnen erfelijke en licha melijke factoren in het spel zijn. Er bestaan post-natale depressies. Traumatisch ervaringen in de jeugd, een verlies van een partner of een baan kunnen een depressie veroor zaken. Ook kinderen die sexueel misbruikt zijn, zijn vatbaar." Drie kwart van de vrouwen die dat over komen is, hebben zelfmoordneigin gen. De directeur van het GLIAGG stel de dat 'een verwevenheid van factoren' doorslaggevend is. "Een religieuze oorzaak is niet te bewij zen." Degenen die dat wel beweren gaan volgens Van der Wal uit van het geloof als een 'onpersoonlijk systeem van dwingende regeltjes.' En daar gaat het bij de gereformeer den niet om, aldus de spreker, maar om de 'levende band met de levende God.' "Een leven uit genade die Christus heeft verworven. Een genade die je niet verdient maar die God uitdeelt. Hij is daarin geheel vrij." De depressie (zwaarmoedigheid, verlies van levenslust, verdriet, schuldgevoelens) gaat volgens Van der Wal bijna altijd over. De stem ming kan variëren van drie tot tien maanden. Maar ook tien tot dertig jaar duren. Depressiviteit komt meer onder vrouwen voor dan onder man nen. Tien tot vijftien procent van de vrouwen heeft eens in haar leven last van een depressie. Bij de man nen is dat vijf tot tien procent. "Het is een buitengewoon ernstig ziekte beeld. Er zijn medicijnen voor maar bij 40% helpen ze niet." Volgens de critici vernietigt de orthodoxe geloofsovertuiging de persoonlijkheid omdat God de weg wijst naar Golgotha waar de hoog moed van de mens gekruisigd wordt. Volgens Van der Wal is er geen sprake van persoonsvemieti- ging omdat 'een mens zichzelf mag vinden in Christus.' "Het wordt per soonlijk aanvaard. De overgave aan de Heer is een proces in het leven van Christenen." Van der Wal gaf toe dat het geloof voor sommigen niet meer is dan regels en dat 'niet iedereen de band met de Heere kent.' Van belang noemde hij de harmonie in de opvoeding. "Sommige ouders staan hun kinderen niet toe om een afwijkende mening of gedrag te tonen. Leer kinderen hun eigen mening naar voren te brengen." Van der Wal zei dat er veel geduld en wijsheid nodig is om met depres sieve mensen om te gaan. "Ze kun nen niet veel hebben. Een korte tekst, een kort gebed is belangrijk. Hoop is het sleutelwoord en wach ten en vertrouwen op God, zij het niet passief." Van der Wal waarschuwde mensen die depressieven willen helpen: "Stel geen hoge verwachtingen. Het is moeilijk om contact te houden. Knoop geen ingewikkelde gesprek ken aan. Ga kort op bezoek of zorg voor de opvang van kinderen. En doe het niet alleen maar via het net werk van de patiëntenvereniging." automatisch knoopsgat verstelsteek blindzoomsteek elastische zigzag dubbelnaadswerk vrije arm inbouwmotor lichtgewicht mooie koffer j AA PFAFFspecmust BERGEN OP ZOOM Kortemeestr. 17 BREDA Lange Brugstr. 30 ROOSENDAAL Nieuwe Markt 48 Advertentie I.M. Vriens-de Schelde al jaren de leverancier van de meest uiteenlopende soorten sier bestrating is er weer klaar voor. In haar nieuwe presentatie is alles overzichtelijk gerangschikt. Antoine Hoeven vertelt U er graag meer over. BOUWMATERIALEN Zeelandhaven 7 - Bergen op Zoom. Tel 01640-34750 Geopend 07 30 - 17.30 uur - Zaterdag 08.00-12.00 uur Altijd scherpe prijzen, regelmatig aanbiedingen en veel direkt uit voorraad leverbaar. SHOWROOM Ind terrein Haven-Zuid. Vermuidenweg 3 Bergen op Zoom. Tel 01640-34750/36910 Geopend 09.00 - 18.00 uur - Vrijdag 09.00 - 21 00 uur Zaterdag 09 00 - 17.00 uur - s MAANDAGS GESLOTEN De enige inwoner van Stavenisse die het nodig vond om van het inspreekrecht gebruik te maken, was boer L.C.J. Potappel wiens bedrijf aan de Kerkstraat ligt. Hij tekende bezwaar aan tegen de snelheidsrem mers die aangelegd worden. Dat zijn geen drempels, maar versmallingen van de rijbaan. Die versmallingen hebben een doorrijbreedte van maximaal drie meter. Potappel wees de commissie erop dat de provincie ontheffingen voor landbouwwerk tuigen verleent tot een breedte van 3,5 meter. Die kunnen het obstakel dan niet passeren. "Als u de snelheid van het verkeer wilt afremmen, akkoord, maar doe dat dan door middel van drempels en niet op een wijze waardoor mensen die voor hun beroep gebruik moeten maken van de openbare weg, belemmerd worden in hun bedrijfsvoering. Dat is gewoon boertje pesten." Alleen commissielid M.A.J. van der Linde (PvdA) vroeg zich af of land bouwmachines die zo breed zijn, wel door het hart van een dorp moe ten rijden. "Daar is vast wel een alternatieve route voor te vinden", meende Van der Linde. De overige commissieleden, en in het bijzonder VVD'er G.J. Hoek, drongen er bij wethouder J. van der Jagt op aan om dit probleem op te lossen. De wet houder zegde toe aan beide kanten van de Kerkstraat de nodige aanpas singen te zullen verrichten voor het vracht- en landbouwverkeer. Potap pel was na de vergadering niet onte vreden over de afloop: "Ik heb er vertrouwen in dat ze het goed op zullen lossen en de personen ken nende zal dat wel in orde komen." Hoek wilde eigenlijk liever ver keersdrempels zien in plaats van versmallingen, maar wethouder Van der Jagt zei: "Het college is nooit voor drempels geweest omdat de grondgesteldheid de trillingen zo goed doorgeeft dat er geluidsover last ontstaat en zelfs schade aan gebouwen. Bovendien wordt door het afremmen en gasgeven van auto mobilisten een onrustig straatbeeld gecreëerd." Aan het oorspronkelijke plan voor Stavenisse werd na een hoorzitting toegevoegd dat er wegversmallin gen in de Kerkstraat komen, de bocht voor de Nederlandse Her vormde kerk aan het Van der Lek de Clercqplein wordt iets ruimer gemaakt, het plein zelf wordt ver hard en van een paar banken voor zien. De esdoorns aan het plein wor den vervangen door kleinere sierpe- ren. Daarmee kwamen burgemees ter en wethouders de bevolking van Stavenisse een heel eind tegemoet. "De bewoners en ik zijn erg content met de resultaten van de hoorzitting. Het is het extra geld wel waard", vond P. van Belzen van de RPF/GP V-fract ie Klippel was het daar niet zo mee eens. "Waar haalt u het geld van daan?", wilde hij van Van der Jagt weten. Die antwoordde dat het werk al in de lijst van kapitaalwerken is opgenomen. Het extra geld wordt voor 20.000 gulden uit de pot onvoorzien betaald en de rest wordt verdeeld over de kapitaallasten voor de komende jaren. Klippel bleef echter de hele vergadering bij het standpunt dat geld voor herbestra ting niet voor dergelijke reconstruc ties gebruikt mag worden. "We heb ben dat geld hard genoeg nodig op andere plaatsen", zei hij. In tech nisch opzicht vond hij het overigens een goed plan. "Het plein heeft nu de bestemming 'groenvoorziening'. Kun je dat zo maar ongestraft gaan verharden?", vroeg Klippel zich af. Ambtenaar L.T. Steenpoorte antwoordde hierop dat dit geen bezwaar hoeft te zijn omdat de functie van het plein voor de bewoners niet verandert. Van der Jagt legde de vraag van Klippel, of een verhard plein niet snel een cross-terrein wordt, terzijde met de woorden: "Dat zou kunnen, maar dat is nu niet te voorzien." Het SGP- commissielid had wel succes met een voorstel over de mini-markt in Stavenisse. "Als het plein toch ver hard wordt, kan de markt daar weer naar terug?", was zijn vraag. "Ik kan niet toezeggen dat het ook werkelijk gebeurt, maar praktisch zijn er geen bezwaren tegen. We kunnen dan een opritconstructie maken met een paal die neergelaten kan worden om de markt op te zetten", zei Van der Jagt. Ook de renovatie van de riolering aan de Suzannaweg in Sint-Anna land en het verwijderen van spoelce- ment in de riolering van de Juliana- straat en de Laban Deurloostraat in Scherpenisse werden behandeld. Commissielid Hoek wilde weten wat er met spoelcement bedoeld wordt en waarom het opruimen ervan zo'n 20.000 gulden kost. Ambtenaar Steenpoorte legde uit dat spoelcement ontstaat doordat bouw bedrijven hun betonmolens en cementbakken schoonspoelen boven het riool. Klippel vroeg de wethouder streng te letten op derge lijke praktijken en CDA-commissie- lid M.A. van Beek, die de verhinder de W.C. van Kempen verving, wilde dat er extra gelet wordt op de toe gankelijkheid van de buurt. "We moeten situaties zoals op de krui sing Botermarkt en Hoogstraat in Tholen vermijden", meende Van Beek. Beide heren kregen de toezeg ging dat erop gelet zou worden. Met de Frisia 3 hebben we de groot ste sportvisboot in onze omgeving", zei een trotse Gerard Hoogstad. "We zitten tussen de grote rondvaartbo ten en de sportvisschepen in. Onze mogelijkheden zijn aanzienlijk ver ruimd." Vader Hoogstad exploiteerde acht tien jaar een camping met jachtha ven in de Betuwe bij Beusichem. Negen jaar geleden trokken ze naar Bergen op Zoom, waar Hoogstad met een sportvisbedrijf begon. Wegens de aanleg van de Oester- dam weken ze na twee jaar uit naar St. Annaland en daar zijn de Frisia 1 en 2 gebleven. Zoon Gerard is inmiddels in het bedrijf opgenomen en met jeugdig enthousiasme nam hij het initiatief voor een derde, veel grotere boot. De Frisia 1 biedt plaats aan 35 vissers of maximaal 50 opva renden, de Frisia 2 aan 40 vissers of eveneens 50 passagiers. De Frisia 3 vergroot met 50 sportvissers of maximaal 120 opvarenden de moge lijkheden dus aanzienlijk. "Voor bedrijven en personeelsver enigingen zijn de Frisia 1 en 2 te klein", vertelt Gerard Hoogstad. "De vraag naar meer capaciteit neemt toe, want bedrijven willen ook hun zakenrelaties uitnodigen. Maar de sportvis-klanten heb je met name op vrijdag, zaterdag en zondag. Door de week is het rustiger en daarom hopen we op die dagen op de Frisia 3 familiefeesten binnen te halen." Hij organiseert ook rondvaarten of dagtrips naar Zierikzee, Neeltje Jans, Willemstad, Yerseke, Veerse Meer, e.d. Een kop soep met brood jes is geen enkel probleem, maar de keuken is zodanig groot, dat hij kof fietafels en koude buffetten kan regelen en zelfs diners, maar dat laatste beperkt tot 60 mensen. Het splinternieuwe schip is in Rus land gebouwd. Op de scheepswerf Van Vliet in Hendrik Ido Ambacht is er echter een stuk van 14 meter tussen gezet. Daar werd het ijzer- en glaswerk volledig afgerond. De afbouw deed Gerard Hoogstad hele maal in eigen beheer, met behulp van familie en kennissen, in de haven van St. Annaland. De eerste boekingen voor de Frisia 3 zijn al gedaan. De meeste klanten komen uit Nederland en dan met name Noord-Brabant, Zuid-Holland en Zeeland. Vijf tot tien procent van de klanten komt uit België. Bij de officiële ingebruikname was het zaterdag een hele drukte. Fami lieleden, klanten en andere belang stellenden kwamen van heinde en verre het nieuwe schip bewonderen. Daarbij werd de familie Hoogstad van Popering royaal in de bloeme tjes gezet. Coby en Gerard Hoogstad met hun personeelsleden Dimmie Bos en Christien Baay. Op de achtergrond de nieuwe Frisia 3.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1994 | | pagina 9