Nieuwe bedrijven Voorjaarsmode in Sint Maartenshof Collectief vervoer drijft gehandicapte in isolement De beplanting rond Stavenisse Rooseveltprijs dit jaar naar Dalai Lama ZMF brengt gft-compost aan de man Test Van de verbindingen van noodnet Omgebouwde auto's weer over Tholen Opvang van gehandicapten in weekend is succes Verscheidenheid verhoogde aantrekkelijkheid landschap JP* Donderdag 31 maart 1994 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 21 Tholen St. Annaland Stavenisse St. Maartensdijk Scherpenisse St. Philipsland Anib gaat behoefte leden peilen met een enquête: Platteland Zondag Tevreden De ouderen onder u zullen zich ongetwijfeld nog herinneren dat het beeld van de diverse vormen van beplanting zo'n 50 jaar geleden - en nog vroeger - nogal afweek van de hedendaag se beplanting. Ik zal daarom proberen om een zo volledig mogelijk beeld te schetsen van de oorspronkelijke beplanting in de polders rond om het dorp Stavenisse. De veranderingen die zijn opgetreden, zijn veelal een gevolg van de oorlogsjaren, de inundatie in 1944-1945, de watersnood en de herverkaveling. Grienden Boomgaarden Knotwilgen d'Ouwe Kees Charme Inschrijvingen in het Handelsre gister van nieuwe bedrijven op Tholen en St. Philipsland vanaf 26 februari tot en met 25 maart 1994. P.C.I. (Particuliere Computer Instel ling), Van Glymesstraat 3, Tholen, klein- en groothandel in hard- en software, het geven van lessen in computerkunde voor rijkserkende diploma's (basiskennis computerge bruik, w.p. 5.1 en 6.0) en de grafi sche sector, 1 personeelslid. V.o.f. Scovis, Jan van Bloisstraat 36, visbewerkingsbedrijf, 5 t/m 9 personeelsleden. Ben van der Heiden optiek Tholen b.v. in oprichting, de uitoefening van het opticiensbedrijf, de optome- trie en het opmeten en vervaardigen van contactlensen. Hobby Plezier, Ring 82, vervaardi gen van en kleinhandel in hand- werkartikelen, 1 personeelslid. J.C. van de Sanden holding b.v., Scheldseweg 3, beheermaatschap pij, geen personeelsleden. H S Muller holding b.v., Nijver- heidsweg 3, financiële deelneming in andere ondernemingen en/of ven nootschappen en deelneming in de leiding daarvan. Metaaltechniek Tholen b.v. in oprichting, Nijverheidsweg 28, metaalbewerkingsbedrijf, 2 t/m 4 personeelsleden. Alternatief, Kaaistraat 9, relatiebe middelingsbureau, 2 t/m 4 perso neelsleden. Elca b.v., Langeweg 56, financiële deelneming in andere ondernemin gen en/of vennootschappen en deel neming in de leiding daarvan, geen personeelsleden. Ostrea b.v., Langeweg 27, financië le deelneming in andere onderne mingen en/of vennootschappen en deelneming in de leiding daarvan, geen personeelsleden. Bouwbedrijf Mart van Houte b.v., Scaldisstraat 25, uitoefening van een aannemingsbedrijf op het gebied van burgerlijke en utiliteits bouw, alsmede de groothandel in en de verhuur van registergoederen, aannemers- en bouwmaterialen, geen personeelsleden. Desiree Koppenhol, Scaldisstraat 7, ambulant dameskappersbedrijf, geen personeelsleden. Ut Curiosakabinet Theo en Thea, Voorstraat 43, kleinhandel in curio sa en antiek (verzamelartikelen uit de jaren vijftig), 1 personeelslid. De Franklin D. Roosevelt Four Freedoms Medal gaat dit jaar naar de veertiende Dalai Lama van Tibet, dhr. Tenzin Gyatso. Jaarlijks reikt de Roosevelt stich ting de Four Freedoms Awards uit. Het zijn vijf prijzen: één Four Freedoms Medal en daarnaast voor elke vier vrijheden een prijs. De prijs is gebaseerd op een histo rische toespraak van de Ameri kaanse president F.D. Roosevelt waarin hij het heeft over de vier vrijheden waar ieder mens recht op heeft: vrijheid van menings uiting, vrijheid van godsdienst, vrijwaring van gebrek en vrijwa ring van vrees. De overige mensen die de prijs krijgen zijn: Marion Grafin Dönhoff, uitgeefster van het Duitse blad Die Zeit; mevr. Sadako Ogata, hoge commissaris voor de vluchtelingen van de VN; dr. Gerhart M. Riegner, honorair vice-vóorzitter van het Joods We reldcongres; Zdravko Grebo, di recteur van de Soros Foundations in Bosnië-Herzegovina. Op 4 juni is de uitreiking van de prijzen in Middelburg, voorafgegaan door een driedaags congres over 'De bevrijding vap Europa'. De Zeeuwse milieufederatie (ZMF) heeft alle Zeeuwse ge meenten een brief gestuurd met de oproep om het gebruik van com post uit groente-, fruit- en tuinaf val (gft-afval) te bevorderen. Ook in andere provincies hebben mi- lieuferaties zo'n oproep gedaan. In september starten de gemeen ten in Zeeland met het gescheiden ophalen van gft-afval dat zal wor den verwerkt door de in aanbouw zijnde composteringsfabriek in het Sloegebied bij Vlissingen. De ZMF wil dat de gemeenten het ge bruik van de compost als bodem verbeteraar gaan stimuleren. Volgens de milieufederatie is de compost schoon en kan ze overal worden gebruikt. De gemeente kan het zelf ook gebruiken bij on dermeer de aanleg en het onder houd van sportterreinen, plantsoenen en wegen. Onderzoek wijst volgens de ZMF uit dat de gft-compost steeds schoner wordt. Ook de kinderen Jurgen en Lonneke showden de zomermode 1994. De afdeling Tholen/Sint-Philipsland van de Algemene Nederlandse invalidenbond (Anib) is tégen de invoe ring van een collectief vervoerssysteem op grond van de wet voorzieningen gehandicapten. "De gehandicap te wordt hierdoor weer in een isolement gedreven", zei voorzitter FJ. Janmaat zaterdag op de algemene ledenvergadering in Stavenisse. Maandagmorgen ontvingen alle gemeenteraadsleden nog een brief van de Anib, maar ze gingen er 's middags tijdens de vergadering niet op in en keurden de verordening goed waar in staat dat er collectief vervoer moet komen. 'Vindt u ook dat het maatschappe- seren wat de wensen op dit gebied lijk leven van een gehandicapte zoveel mogelijk in stand moet blij ven; dat dit niet verloren mag gaan door collectiviteit, en men de regels individueel vervoer ruimer dient op te stellen?' schrijft de Anib in zijn brief. De invalidenbond brengt ver der een aantal zaken onder de aan dacht. Zoals of de regeling werkt met een geldbedrag of een strippen kaart; hoe men er gebruik van kan maken om boodschappen te doen, vrijwilligerswerk te verrichten, ver gaderingen te bezoeken, na elf uur 's avonds op een feestje te kunnen blijven, of simpelweg een ritje te maken om de zinnen te verzetten. Ook brengt de Anib de problematiek onder de aandacht bij het reizen bui ten de regio. "Het collectief vervoer gaat niet ver der dan Roosendaal. Wie naar St.Willebrord moet, moet daar van uit Roosendaal maar zien te komen", hield Janmaat zaterdag de leden voor. Volgens hem staan taxibedrij ven niet te trappelen om dit vervoer voor een habbekrats te gaan verzor gen. A. Schipper had gelezen dat de ZWN het vervoer in heel Zeeland wil gaan regelen, maar Tholen en Sint-Philipsland werden daarbij niet genoemd. De Anib-voorzitter is van mening dat collectief vervoer in grote steden prima zal kunnen werken, maar voor het platteland gelooft hij er niet in. 'Collectief vervoer wordt in feite veroorzaakt door het in gebreke blij ven van het openbaar vervoer', aldus de brief van de Anib. De bond gaat onder de bijna 300 leden inventari- zijn. Een gehandicapte komt volgens de gemeentelijke verordening alleen voor een individuele vergoeding in aanmerking als gebruik van het col lectief vervoer voor hem niet moge lijk is, of wanneer dat collectief ver voer ontbreekt. De Anib vindt dit in tegenspraak met een ander artikel in de verordening, dat stelt dat een voorziening wordt toegekend als deze in overwegende mate op het individu is gericht. Op dit moment beschikken 200 Tholenaren over een vervoersvergunning. In de raadsvergadering was mevrouw J.M. Deurloo-van Broek hoven (CDA) bang voor het ontbre ken van een vervoersregeling op zondag, maar wethouder J. Versluys stelde haar gerust: het SGP-stand- punt uit Sint-Philipsland doet op Tholen geen opgeld. Door in te stemmen met de verorde ning, heeft de gemeenteraad bepaald dat er collectief vervoer moet komen. Wat dat betreft lijkt de pap dus gestort, ondanks de brief van de Anib. Samen met dertien andere Zeeuwse gemeenten wordt er in een samen werkingsverband een regeling ont worpen. Volgens wethouder Ver sluys kan daardoor goedkoper wor den gewerkt. De gemeenteraad krijgt nog wel de kans om zich over een aantal punten uit te spreken, zoals het verdelen van de kosten. Versluys ziet voordelen in het col lectieve systeem: "Je kunt bijvoor beeld taxiritten combineren, dus meer doen methet geld dat je beschikbaar hebt." Ook vindt hij dat er op deze manier een rechtvaardige verdeling plaatsvindt. Wie het collectief vervoer gaat ver zorgen, wordt via een Europese aan besteding uitgemaakt. De ZWN heeft er belangstelling voor, weet Versluys. Als dat bedrijf het wordt, voorziet hij dat op Tholen en Sint- Philipsland de plaatselijke taxibe drijven ingeschakeld worden. In het samenwerkingsverband is als geza menlijk probleem geaccepteerd, dat voor randgemeenten als Tholen en Sint-Philipsland geen zes, maar acht openbaar-vervoerzones het uit gangspunt voor collectief vervoer moeten zijn. Over de Thoolse regeling voor de woon- en inkomensvoorziening, en die voor rolstoelen, is de Anib tevre den. Met name over de inbreng die de bond mocht hebben. Alle verlan gens, op twee na, zijn gehonoreerd. "Er wordt door de overheid flink gekort, zo wordt ook Tholen voor het blok gezet. Maar er zijn gemeen ten waar het er nog droeviger uit ziet", aldus Janmaat. Ook in de gemeenteraad waren alle fracties ermee ingenomen, dat burgemeester en wethouders aan praktisch alle verlangens tegemoet zijn gekomen. M. Dijke (SGP) stelde wél vast, dat de eigenaar van een woning die aan gepast moet worden, benadeeld wordt ten opzichte van een huurder. Versluys kon dat slechts beamen. Hij kondigde aan dat over een jaar bekeken zal worden hoe de regeling heeft gewerkt en zei te hopen dat de totale uitvoering financieel haalbaar zal zijn. Het voorjaar doet denken aan bloemen, jong vee, eieren en vro lijke jongedames in kleurige, nieuwe kleding. Dat laatste kre gen bewoners, hun familie en per soneel van' Sint Maartenshof woensdag te zien. Modehuis Morelli uit Sint-Maartensdijk was woensdag te gast in het bejaar dentehuis. Voor meer dan hon derd aanwezigen voerden zeven dames en drie kinderen een mode show op die was georganiseerd in het kader van de lenteweek in Sint Maartenshof. Presentatrice van de show was Ada van Zijst. De lente- en zomermode blijkt veel te bieden: lange uitwaaieren de rokken met splitten, of korte rokken, strak en met opdruk of in één kleur. Er zijn blouses met kor te mouwen, katoenen truien en tuniekblouses. Ze kunnen op diverse soorten broeken gedragen worden, zoals de kuitbroek of de klassieke pantalon. Dit alles in veel vrolijke kleuren waarbij indigoblauw, gecombineerd met geel, het altijd goed doet. Maar ook aardekleuren mogen. En degenen die deze winter verliefd werden op het gilet, kunnen deze zomer hun hart ophalen. Iedereen komt bij Morelli aan zijn trekken. Tijdens een modeshow op 6 april in 't Ouwe Raed'uus in Poortvliet, krijgen ook de heren de gelegen heid hun keus voor een zomergar- derobe te bepalen. De enige heer die woensdag meedeed, Jurgen, wekte vertedering op door af en toe naar zijn oma te zwaaien die zich in het publiek bevond. Voor de ouderen waren de drie jonge mannequins en dressman een beetje voorjaar. In het kader van de lenteweek kwamen maandag veertig kinde ren van basisschool de Rieburch bij de bewoners in de grote zaal bloemen plakken, knippen en ver ven. Het was allemaal best ver moeiend, maar er was limonade en een tractatie om de inspannin gen te verlichten. Dinsdag stond er een wandeling op het program ma, maar vanwege het slechte weer werd die afgelast. Wel kon men kijken naar een film over de Keukenhof. Die was een beetje kort, maar de koffie maakte veel goed. Het eieren verven was don derdag aan de beurt. Een week tevoren waren de eieren uitgebla zen en nu werden ze op stokjes of in mandjes tentoongesteld in de recreatiezaal. Ook het bloem schikken op vrijdagochtend trok belangstelling, want de deelne mers mochten hun werkstukjes mee naar huis nemen. De activiteitencommissie maakte vooraf een voorbeeld en na een ochtendje werken, zag alles er vrolijk uit. De lenteweek werd besloten met een druk bezochte barbecue. Om vijf uur heette Ada van Zijst iedereen welkom en kon men gaan eten van diverse vlees soorten, lentesalades en met frisse kleuren versierde boterhammen die gretig aftrek vonden. Op inititiatief van commissaris van de koningin W.T. van Gelder is er een provinciale verbindings oefening gehouden. Het doel was om de bereikbaarheid van onder andere gemeenten en waterschap pen te testen via het zogenaamde nationale noodnet. Van de 71 in stanties die zijn aangesloten, wa ren er 63 direct bereikbaar. Bij vier moest er een tweede of zelfs derde keer geprobeerd worden. De resterende vier waren niet bereik baar door wat de provincie 'de be trekkelijkheid van het menselijk handelen' noemt. Eén toestel was bijvoorbeeld verkeerd aangeslo ten, terwijl een ander apparaat iets te zorgvuldig was opgeborgen: in een kluis. Alle deelnemers wisten overigens van de oefening af. Van Gelder wil in de toekomst ook onaangekondigde oefeningen houden. Hij raadt verder aan de noodnetverbinding op een tele fooncentrale aan te sluiten zodat men niet afhankelijk is van de aanwezigheid van één functiona ris. Ook moeten er meer faxen op het net worden aangesloten. 1 y* door D. Roozemond Vanouds was de boomweide een landschapselement dat te Stavenisse vrij veelvuldig werd aangetroffen. Op bij gaande overzichtskaart zijn de oorspronkelijke boomweiden genummerd. Velen zullen zich de bomen op het zogenaamde 'Blik' en |n de weilanden rond de hoeve Eben-Haëser nog wel herinneren. In totaal waren er 20 plaatsen op het grondge bied van Stavenisse waar ze voorkwamen, en ze besloegen een totale oppervlakte van 31 hectare, 67 are en 70 centiare, of ruim 80 gemeten! Zoals op de tekening te zien is, waren de concentraties in de Zuidmoerpolder en in Oud- Kempenshofstede het grootst (respectievelijk 13.27.20 ha en 10.80.25 ha). Welk een schoon gezicht zal het geweest zijn om de verspreid liggende boom weiden, meestal met iepebo men beplant, zich in de polder te zien aftekenen. Onder 'bos' in de polders rond Stavenisse dienen we meer binnendijkse grienden te ver staan. Knotwilgen en allerlei wilgetenen groeiden daar. Er zullen nog wel mensen zijn die zich het 'Groot Bos' herinne ren, waar we een dergelijke begroeiing aantroffen. De familie Riedijk, mandenma kers, haalde daar haar materi aal voor de manden vandaan. Bos kwam op acht plaatsen voor, met een totale opper vlakte van ruim 14 gemeten (5_ ha). Het is uiteraard niet mogelijk om dit allemaal weer te geven met behulp van tekeningetjes. Daarvoor zou wel een hele krant nodig zijn. Ik zal proberen de plaatsen waar 'bos' voorkwam, wat nader te omschrijven. In de Zilverhoek bij de Tolweg (thans fam. Van 't Hof) woonde in de vorige eeuw de manden maker Clement Goote, die een perceeltje bos van bijna 27 roeden (350 m2) bezat. In Oud- Kempenshofstede lag tussen de met nummers 4 en 5 aange duide boomweiden een per ceeltje bos, terwijl dit ten wes ten van boomweide nummer 11 ook zo was. In de Zuidmoer polder lag nabij 'de Valle' het zogenaamde 'Groot Bos', oor spronkelijk 3.37.70 ha (8 geme ten 181 roeden) groot. Er is mij verteld dat in 1929 bijna de helft gerooid is. Verder lag er langs de Stavenisseweg (aan de noordkant) nabij het kron kelslootje (een zijkreekje van de Caemer) een stukje bos (149 roeden groot) en in de nabijheid van het voormalige slot in Bos een perceel van 217 roeden. In de Scheldse polder lag een stuk (van 2 gemeten 234 roeden) aan de oostkant van de Groeneweg, zo'n 400 m ten zuiden van d'n Drieweg. En een klein stukje van 19 roeden, kadastraal bekend onder sectie A nummer 392b. Bij verschillende hoeven en hoefjes werden boomgaarden aangetroffen. Het massale van de boomgaarden zoals we dat tegenwoordig zien, ontbrak, hoewel er enkele vrij grote boomgaarden voorkwamen. In Oud-Kempenshofstede troffen we op acht plaatsen boom gaarden aan; de grootste lag bij de Hooge Hoeve. In de Zuidmoerpolder waren zeven boomgaarden, in de Scheldse- polder slechts drie. En tenslot te in de Nieuwepolder één, maar wel de grootste van alle maal. De totale oppervlakte boomgaard bedroeg 3.15.40 ha (ruim 8 gemeten). Vanwege hun verspreide ligging en betrekkelijke kleinschaligheid zullen ze aan het polderland schap een zeer gevarieerd gezicht geschonken hebben. Zij die de beplante dijken van vroeger gekend hebben, zullen toch moeten bekennen dat de gedachte daaraan alleen al bij de mens lyrische gevoelens oproept. Welk een schoonheid gaf de met meerdere rijen beplante 'Ouwendiek' te zien! Meestal iepebomen. Evenzo waren de 'Kloetsedijk' en de Oudelandsedijk beplant. Totaal 7090 m beplante dijk. Hout had men nodig. Muster, boonstokken, brandhout. Het polderlandschap werd op een bijzondere wijze opgesierd door de her en der voorko mende beplanting - met knot wilgen - langs sloten. Dit soort beplanting wordt al gauw als gering afgedaan, terwijl bij een inventarisatie blijkt dat het over duizenden strekkende meters gaat. Zo was in Oud- Kempenshofstede een lengte van 3290 m beplant, in de Zuidmoerpolder 3615 m, in de Scheldsepolder 4945 m, in de Nieuwepolder 1300 m en in de Margarethapolder ('t Nieuw- landje) 300 m. Totaal 13.450 m. Stel je eens voor, bijna 13 km beplante slootkant! De wegbeplanting wil ik onderscheiden in beplanting aan één kant en beplanting aan weerskanten van wegen. Eenzijdige wegbeplanting werd aangetroffen in Oud- Kempenshofstede ('t Ouland), de Scheldsepolder en de Zuid moerpolder, respectievelijk over lengten van 1010 m, 1740 m en 1025 m, ofwel totaal 3775 m. Wegen met een dubbelzij dige beplanting werden in dezelfde polders aangetroffen én in de Nieuwepolder. De lengten bedroegen: Oud-Kem penshofstede 2980 m, Scheld sepolder 2010 m, Zuidmoer polder 1835 m, Nieuwepolder 1260 m, dus totaal 8085 m. Na deze vrij dorre opsomming van het oorspronkelijke groen in de polders, nog even een slotbeschouwing over dit alles. Het groen binnen de bebouwde kom heb ik buiten beschouwing gelaten. Als we nu eens proberen om ons in te denken hoe bijzonder mooi dit polderlandschap - esthetisch - is geweest, met een zeer grote variatie aan soorten groen. Mijn ogen en de ogen van de ouderen heb ben er nog het een en ander van mogen zien. En het ware te wensen, dat er nog eens iemand in staat was om al dit schone door middel van een vogelvlucht perspectiefteke ning weer te geven. De ver scheidenheid van de beplan ting - die de mooie doorkijkjes niet belemmerde - in een land schap dat nog grotendeels in natuurlijke staat verkeerde, verhoogde de aantrekkelijk heid. Hoe zal ik het verwoorden? Velen zullen zich nog d'Ouwe Kees (Hoge Kadeweg) herinne ren met de schitterende groen voorziening van bomen en struikgewas. Het jaar 1942 betekende het einde. De beplanting viel ten offer aan de drang - en behoefte - om het kille lichaam te verwarmen. En nimmer werd deze beplanting hersteld.... Behalve door de opgesomde soorten groen werd de charme nog verhoogd door de, bij nagenoeg elke polderbebou wing aanwezige, erfbeplantin- gen waaraan de tand des tijds een bepaalde aantrekkelijkheid had gegeven. Het waren geen in het gelid staande bomen. Maar ongelijk van grootte, speels verspreid staande en, door de invloeden van het kli maat, grillig gevormde. Ook was het nogal eens de gewoonte om in de tuinen een enkele vruchtboom te plaat sen, zodat al met al een zeer levendig polderlandschap ont stond. Vele dingen zijn ten opzichte van vroeger verbeterd, maar wat jammer dat we dit polder landschap in de hier geschet ste vorm kwijt zijn. Jan Vader vond het in 1965 erg dat de Hogelandse ruïne was verdwe nen, benevens vele andere In het weekeinde van 30 april ko men de DSCA Streetcruisers naar Tholen met hun zogenaamde 'custom-cars'. Op de voormalige oesterputten in Tholen zullen, naar schatting van de organisatie, zo'n 250 bijzondere auto's te zien zijn. Het Engelse woord 'custom' betekent zoveel als 'naar eigen ontwerp' en de wagens zijn dan ook op een bijzondere manier (om)gebouwd of versierd. Zater- monumenten. Hij schrijft onder andere: 'Eén ding weten we maar al te goed. Namelijk dat 'droefheid ons hart vervult'. En daaraan wil ik me conformeren. Het doet pijn, dat zoveel landschapsgroen verdwenen is. En dan sprak ik nog niet eens over de 'omtrent Agt Hondert (voor een groot gedeelte) zwaare Ype Boomen' rond het slot te Sta venisse in 1753.... dag 30 april om één uur maken de wagens een rondrit over het eiland via Tholen, Oud-Vossemeer, Sint- Annaland, Sint-Maartensdijk, Scherpenisse en Poortvliet. Daar naast worden er allerlei activitei ten georganiseerd op de voormalige oesterputten. Het pu bliek kan de voertuigen zaterdag van half tien tot zeven uur en zon dag van half tien tot drie uur be kijken. In 1989 en 1990 kwam de DSCA ook al naar Tholen. De or ganisatie koos voor Tholen omdat Kijk in de Pot in Bergen op Zoom te duur werd en omdat het terrein op de voormalige oesterputten volgens veel deelnemers gezelliger is. Het project weekendopvang voor geestelijk en meervoudig gehandi capte kinderen in kinderdagver blijf De Pompon in Bergen op Zoom is een succes. Elke week brengen zes kinderen tussen de nul en twintig jaar een weekend door in De Pompon. 1\vee bege leiders verzorgen hen in die tijd waarbij er gespeeld wordt of ge zwommen. Het is een regioproject waar ook Tholen onder valt. Een aantal Thoolse gasten bezoekt nu al het kinderdagverblijf. Het is bedoeld om ouders wat te ont lasten. 's Zaterdags om half tien kunnen de kinderen worden ge bracht en zondagmiddag om vijf uur weer opgehaald. Het project duurt vooralsnog tot het einde van dit jaar, maar om verder te mogen, moeten er meer aanmel dingen komen. Degenen die inte resse hebben, kunnen op woensdagmorgen contact opne men met Karin Luijks van De Pompon, tel. 01640-35776.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1994 | | pagina 21