'Politiek is ziende blind voor echte problemen in de landbouw' Van der Weele maakt gedenkboek Verse bestuurders en nieuwe impulsen Duizend gulden voor boeren in Limburg Opheffing ZLM-afdeling St. Annaland doet pijn St.Philipslandse ZLM'ers richten 'Agrarisch belangop Uit kas van ZLM-Scherpenisse Donderdag 27 januari 1994 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 11 De leden van de ZLM in Sint-Philipsland konden niet zonder meer afscheid nemen van hun afdeling. De fu sie van de Zuidelijke Landbouwmaatschappij met ge lijksoortige verenigingen in Utrecht en Gelderland tot ZMO, maakte de opheffing echter noodzakelijk. Don derdag vergaderden ze hierover in een bijzondere alge mene vergadering en besloten naast het lidmaatschap van de ZMO een nieuwe vereniging Agrarisch belang Sint-Philipsland te beginnen. Wateroverlast Per 1 april Vier tegen Géén nieuwe bond Achterban Lekker potje Oud-voorzitter M.Ph. van der Weele maakt een ge denkboek als herinnering aan de inmiddels opgeheven ZLM-afdeling St. Annaland. Dat besluit viel donder dagavond in de Wellevaete, toen met 17 tegen 1 stem voor opheffing werd gekozen. De agrarische onderne mers treden toe tot de ene, het gehele eiland omvatten de, ZMO-afdeling Tholen, waarin J.L. Goedegebuure als St. Annalands bestuurslid zal fungeren. Verarming Onvoldoende draagvlak Quotering Geïsoleerd Gejaagde beestjes Soos Poortvliet Teveel petten op; vastgeroeste structuren 'Als bestuurder overal toegang hebben, dat is positief. Maar overal belangen in hebben, dat kan ook wel eens als een belemmering werken. Bestuurders die lang, soms te lang op de belangrijkste posten blijven zitten, zijn niet goed voor de doorstroming binnen de organi satie. Verse bestuurders kunnen soms nieuwe impulsen geven aan de soms vastgeroeste overlegstructuren." De boeren en tuinders in Limburg die getroffen zijn door de wateroverlast in december, kunnen rekenen op steun uit Scherpenisse. De afdeling ZLM zal het restant uit de kas, ongeveer 1000 gulden, overmaken naar een fonds dat ten goede komt aan collega agra riërs in Limburg. De vergadering in 't Veerhuis te Anna Jacobapolder, die om half acht begon, was snel voorbij. Na dat de aanwezigen waren geteld, meldde voorzitter A.A. van Nieu wenhuijzen dat dit aantal volgens de statuten niet voldoende was om een beslissing over de opheffing te mogen nemen. De afdeling heeft 54 leden en daarvan moesten er minstens veertig aanwezig zijn. Secretaris A.M. Guiijam telde er 19. Het bestuur had hier rekening mee gehouden en sloot de verga dering om vervolgens een half uurtje later een tweede te openen. Volgens de statuten geldt bij die tweede vergadering géén mini mum aantal leden. Van Nieuwenhuijzen begon zijn tweede opening met een korte her denking van C. Kooij die in het afgelopen jaar was overleden. Hij citeerde vervolgens algemeen voorzitter H.C. van der Maas van de voormalige ZLM: "Ik vertik het te accepteren dat de huidige politieke besluiten over de land bouw absoluut zijn. En ik vertik het om, net als sommige boeren, het touwtje maar in de boot te gooien." Vermaas zei dit bij het afscheid van de ZLM in decem ber. Voorzitter Van Nieuwenhuijzen was het roerend met Van der Maas eens en merkte op dat de politiek 'ziende blind en horende doof is voor de werkelijke problemen van land- en tuinbouw.' In zijn terugblik op het afgelopen jaar constateerde Van Nieuwen huijzen dat de oogst, ondanks de slechte weersomstandigheden, toch redelijk binnen gehaald is. Hij merkte op dat dit voor een groot deel te danken is aan de mo derne machines. "De opbrengsten in kilogrammen waren goed, maar toch was het afzien en me nig boer en boerin deed zijn werk met lood in de schoenen. Toch gaan we met goede moed en niet de moed der wanhoop het nieuwe jaar in", hield de voorzitter de le den voor. Hij gaf aan, dat er veel beslissin gen genomen moeten worden zo als het al eerder beginnen met een mineralenbalans, geïntegreerde teelt, het uitvoeren van ook niet verplichte milieumaatregelen en het investeren in nieuwe technie ken. Van Nieuwenhuijzen riep de leden op geen onnodige risico's te nemen. Hij meldde ook de ontevreden heid van de afdeling over de hou ding van het waterschap tijdens de wateroverlast begin januari. "Eind september hebben we door de natte weersomstandigheden al een brief naar het waterschap gestuurd om het waterpeil in de sloten te verlagen. Maar het wa terschap heeft hierop onvoldoen de gereageerd", zei Van Nieuwenhuijzen. Bij het agendapunt over de ophef fing van de afdeling werd weinig opgemerkt. Van Nieuwenhuijzen vertelde dat de afdeling Sint- Philipsland oorspronkelijk niet zo blij was met het idee van één afde ling Tholen/Sint-Philipsland. Bij de besprekingen stelde men dan ook voor om twéé afdelingen te maken waarbij Tholen zou wor den opgesplitst. "Maar vanuit de Thoolse afdelingen was het groot ste bezwaar eigenlijk dat het eiland moeilijk in tweeën te delen valt. De voormalige gemeente grenzen lopen zo grillig door el kaar dat het onpraktisch zou zijn." Daarom is ook ons bestuur van mening dat het noodzakelijk is één afdeling te vormen om de zaken werkbaar te houden", zei Van Nieuwenhuijzen. A. Wisse vroeg zich af of de nieu we afdeling gelijk met de ophef fing van de oude, per 1 februari, in werking treedt. Van Nieuwen huijzen ontkende dat: "Oor spronkelijk was dat wel de bedoeling, maar ja, hoe gaat dat? Data worden vooruit geschoven. De nieuwe afdeling zal per 1 april van start gaan. Maar op 28 fe bruari komen we wel als nieuwe afdeling bij elkaar." P. Timmers wilde weten hoe het met de verschillende commissies zit. De voorzitter antwoordde daarop dat die zullen worden sa mengevoegd met de commissies op Schouwen-Duiveland als de nieuwe kring (Schouwen- Duiveland/Tholen/Sint- Philipsland) een feit is. "Het eni ge dat echt verandert, is het stem recht van de adviseurs uit die commissies in het kringbestuur. "Hoe zit het met de financiën?", vroeg K. van Dijke. "Exacte cij fers zijn er nog niet bekend", zei Van Nieuwenhuijzen. "Maar het is bedoeling dat de contributie hetzelfde blijft. Die wordt zeker niet hoger." De voorzitter vroeg of iedereen in stemde met het voorstel om de af deling op te heffen. Aangezien niemand iets zei, herhaalde Van Nieuwenhuijzen nog eens dat er best gestemd mocht worden. J. Nell stelde voor om eerlijkheids halve toch maar te stemmen. Uit eindelijk bleek dat voorstel terecht, want niet iedereen stemde in met de opheffing. Inmiddels waren er 21 stemgerechtigden in de zaal. Reglementair was er een drievierde meerderheid nodig; dus zestien stemmen. De uitslag was zeventien stemmen voor en vier tegen. Daarmee was de opheffing van de afdeling een feit. Het volgende wat Van Nieuwen huijzen te doen stond was het ont slaan van secretaris/penningmeester Guii jam. Hij maakte geen deel uit van het bestuur, maar was voor die taak aangetrokken vanaf het be gin van de afdeling, 42 jaar gele den. "Het is voor ons vanzelfsprekend geworden dat je erbij was", zei Van Nieuwenhuij zen. "Je hoorde bij de afdeling; als secretaris, maar zeker ook als vriend. Je was een steunpunt voor iedereen en in het bijzonder het bestuur en de voorzitter." Guiijam kreeg een envelop met inhoud. Hij bedankte op zijn beurt het bestuur en de leden voor de jaren lange samenwerking. "Ik raakte steeds meer vergroeid met de ZLM. Soms was dat wel eens lastig. Dan zei mijn vrouw: we zouden eigenlijk hier of daar eens naar toe moeten. Maar dat kon dan niet, want ik had het te druk. Maar ik heb het altijd met plezier gedaan." Er werd vervolgens gestemd over een afgevaardigde in het nieuwe afdelingsbestuur. Voorzitter Van Nieuwenhuijzen verklaarde dat hij zich hiervoor niet beschikbaar stelde: "Niet uit arrogantie, maar in de praktijk blijkt dat voorzit ters vaak worden doorgeschoven naar die functie." De stemming le verde één stem op voor mevr. I. van Nieuwenhuijzen-van Iwaar- den, zes voor L. Visser en veertien voor vice-voorzitter L. den Oude. Deze dankte voor het vertrouwen en nam de benoeming aan. Daarna kwam de oprichting van de nieuwe vereniging Agrarisch belang Sint-Philipsland aan de or de. Voorzitter Van Nieuwenhuij zen verwoordde een voorstel uit het bestuur voor oprichting van de vereniging: "Vanuit de ZLM is al gezegd dat de afdelingen best als plaatselijke 'socio-clubs' kun nen voortbestaan om de sociale contacten te onderhouden. Maar wij vonden het wat schraal om zo iets alleen voor de sociale contac ten te doen", vertelde Van Nieuwenhuijzen. "Het moet meer 'body' hebben. Er zijn veel zaken die hier op het eiland leven en die behartigd moeten worden. Maar ik wil uitdrukkelijk stellen dat het niet de bedoeling is nóg een bond- je op te richten speciaal voor Sint- Philipsland. Maar we willen de belangen van de boeren op Sint- Philipsland behartigd zien zonder daar direct de vlag van de ZMO boven te hangen." Van Nieuwenhuijzen somde een aantal redenen op voor de oprich ting: "Bovenaan staan toch de so ciale contacten, want die zijn erg belangrijk. Daarnaast moeten specifiek Sint-Philipslandse be langen behartigd worden zoals de ruilverkaveling en het zoetwater plan. Ook het onderzoeken, op stellen en bevorderen van samenwerkingsvormen tussen boeren zou vanuit deze vereniging kunnen gebeuren. En daarnaast is het belangrijk dat eventuele wa terschapsbestuurders en de ZMO- afgevaardigden ondersteuning krijgen vanuit de achterban. Dat ze het niet moeten hebben van wat ze op straat te horen krijgen." Van Nieuwenhuijzen merkte op dat het de bedoeling is dat alle boeren zitting kunnen nemen in de vere niging. Niet alleen ZMO-leden, maar ook boeren van de vakorga nisaties CBTB en NCB. A. Wisse vond de oprichting een goed idee: "Alles komt in een gro ter verband te staan en dan is het goed om voeding vanuit de ach terban te hebben." Veel aanwezi gen beantwoordden dat met instemmend geknik. De leden machtigden vervolgens het bestuur om de commissie samen te stellen die de vereniging op po ten moet zetten. Van Nieuwen huijzen meende dat het een goed idee was om zo'n vijf mensen uit te kiezen waarvan één boerin, één jongere, aankomende boer, één niet-lid van de ZMO en twee ZMO-leden. Ook dit voorstel vond algemene bijval. Mevr. Van Nieuwenhuijzen-van Iwaarden vroeg zich af of het niet beter zou zijn om de nieuwe club 'Land bouwbelang Sint-Philipsland' te noemen omdat agrarisch geen Zeeuws woord is. "Ja, belang is ook geen Zeeuws woord", vond Van Nieuwenhuijzen. "Het woord agrarisch wordt tegenwoordig steeds meer in de mond genomen. Laten we het voorlopig toch maar zo houden." Op dit moment heeft de afdeling Sint-Philipsland ruim 10.500,- in kas. Per lid wordt een tientje gestort in de nu nog lege kas van de nieuwe kring Schouwen- Duiveland/Tholen. Het restant wordt na aftrek van kosten en ver rekeningen naar de vereniging Agrarisch belang Sint-Philipsland gesluisd. Verder besloten de leden om 1000 gulden te schenken aan door over stromingen gedupeerde collega's in Limburg. Het bestuursvoorstel kreeg ieders instemming. Kringvoorzitter J.L. van Gorsel, die ook op de vergadering aanwe zig was, vond het een goed idee om de vereniging op te richten. "En ze heeft meteen al een lekker potje", merkte hij op. "Sommige afdelingen zijn arm eri andere erg rijk. Dat is nu eenmaal zo. On danks het droevige van deze avond, wil ik u toch ook felicite ren met een goed besluit. Het boe- renaandeel in de maatschappij wordt steeds kleiner. Dan moet je op een gegeven moment ook rea listisch zijn en kiezen voor schaal vergroting. Ik kan u verzekeren dat de belangen van Sint- Philipsland ook in de besluiten van de nieuwe ZMO mee worden genomen." Van Gorsel bedankte ook Guiijam en Van Nieuwen huijzen en sprak naar Den Oude de hoop uit op een goede samen werking. Gezellig napraten na opheffing van de ZLM-afdeling St. Annaland. Het sociale contact zal gemist worden. De opheffingsvergadering was so ber; de belangstelling gering ge zien de 120 leden die de afdeling had en de opkomst bij vorige ZLM-vergaderingen. Weemoedig werd teruggeblikt. Het sociale contact gaat verloren, maar het handhaven .van een plaatselijke landbouwvereniging zoals in Poortvliet en St. Phililipsland, kreeg geen meerderheid. Het verleden wordt gebundeld in een gedenkboek, dat Van der Weele gaat samenstellen. Hij heeft daarvoor al heel wat voorbe reidend werk verricht bij het 100-jarig bestaan in september 1993. Met een aantal aanvullingen tot aan de opheffing toe, kan de geschiedenis van de ZLM- afdeling St. Annaland in woord en beeld gebracht worden. De 120 leden krijgen het boekje in de loop van het jaar als herinnering uitgereikt. Voor de kosten zal de reservepot van 4744 gulden vol doende zijn, maar daarvan moet de contributie-inbreng aan de nieuwe ZMO-afdeling nog af, evenals de afsluitende vergadering Voorzitter J. Akkermans zei dat donderdagavond tijdens de op heffingsvergadering van de ZLM- afdeling St. Annaland in de Wel levaete. Zelf komt hij in elk geval niet terug in het ZMO-bestuur. "Die nieuwe bestuurders moeten minimaal een vergoeding ontvan gen op het niveau van een be- drijfsverzorger. Daarmee wordt de doorstroming bevorderd van bedrijfsgenoten die het bestuur- derswerk kunnen en willen doen. waarbij het boekje gepresenteerd wordt. Acht leden spraken zich uit voor het gedenkboek; vier waren er voor een gezellige bijeenkomst om de pot leeg te maken, drie voor een nieuwe vereniging, één voor een presentje in de vorm van een pen met inscriptie, één voor het reserven van het batig saldo voor toekomstige contributies en één had er geen mening en stemde blanco. De oudere aanwezigen in de Wel levaete vonden de opheffing van de afdeling een verarming, zoals men ook de wijziging van ZLM- blad in ZMO-blad betreurde. Met name gezien de lagere frequentie van een Thoolse praktijkschrijver, laat staan de inzender van de ru briek tuinbouwklanken, die hele maal zou verdwijnen. A.M. v.d. Reest hield daarvoor nog een plei dooi. Ook de binding met ZLM- verzekeringen wordt minder. Voorzitter Akkermans sprak dan ook over 'gemengde gevoelens' Dat betekent contributieverho ging, maar wat is het alternatief? Dat is een beleid waar geheel zon der onze stem wordt beslist", al dus Akkermans. En volgens de St. Annalandse af delingsvoorzitter is de ontevre denheid door de slechte inkomensontwikkeling bij de le den al toegenomen. "Dat komt tot uiting via kritiek op onze orga nisaties en bestuurders. Deels is die kritiek terecht, want we zijn rond de opheffing van de afde ling. "Een vereniging opheffen die 100 jaar bestaat en veel, ja zeer veel nut heeft gehad voor de gemeenschap, ja dat doet bij velen pijn. De mate waarin, hangt sa men met de betrokkenheid. Be langenbehartiging van de leden was altijd ons doel. De eerste ja ren bij de aankoop van kunst mest, maar ook de veiling, de bank en de diepvriesvereniging zijn er uit voortgekomen. De aardappelteelt onder plastic is me de door de ZLM-afdeling van de grond gekomen." In een periode dat schaalvergro ting aan de orde van de dag is, zag Akkermans echter geen andere weg dan fusie. Dit in tegenstelling tot M.C. Polderman, die tegen de opheffing stemde omdat hij in de grotere verbanden en grotere af standen geen voordelen voor de leden zag. "Het aantal actieve leden loopt echter sterk terug, ook van onze afdeling", aldus Akkermans. "De ontwikkelingen in de land- en tuinbouw geven er aanleiding toe. Daarnaast is de ZLM opgegaan in de ZMO. Die herstructurering leidt tot het opschalen van krin gen en afdelingen. Op 23 maart zal de nieuwe kring Zeeland Noord van de ZMO worden opge richt (Schouwen- Duiveland +Tholen/St. Philips- land). Op 28 februari wordt de dikwijls sterk verdeeld en de bestuurders aan de top hebben meestal teveel petten op, waar door de belangenbehartiging in het nauw komt." Wat 1994 betreft, hoopte Akker mans op een positief keerpunt van de negatieve inkomensspiraal. Quotering van meerdere land- bouwprodukten en verplichte braak is dan een vereiste, want huidige kring Tholen/St. Philips- land omgedoopt in een afdeling van de ZMO." Akkermans zag geen heil in een plaatselijke belangen- of gezellig heidsvereniging. "Als bestuur zien wij daarvoor onvoldoende draag vlak gezien het snel afnemen van het aantal bedrijfsgenoten. Dat is niet levensvatbaar. Dan moeten een aantal mensen de kar gaan trekken en eerder hebben wij al geproefd, dat men dat hier niet ziet zitten." J.C. Kooijman vond dat jammer. "Vroeger had je de wekelijkse beurzen en talrijke vergaderingen, maar al die sociale contacten val len weg. Je raakt steeds geïsoleer der. We zouden een soort Landbouwbelang in het leven moeten roepen om elkaar te blij ven ontmoeten en excursies te or ganiseren naar bedrijven. Anders verdwijnt het contact met colle ga's; de gezelligheid gaat weg." Akkermans zag daarvoor geen basis. "Misschien dat er 30 of hooguit 40 van de 120 leden op die manier verder willen. Maar die moeten dan een flinke contributie betalen, want als je een lezing or ganiseert, ben je tegenwoordig ook al gauw 600 gulden kwijt. Misschien moeten we ons aanslui ten bij de plattelandsvrouwen of ons op wat andere verenigingen richten. Diverse jonge leden wo nen in de kern en hebben een hob- steeds meer produceren beneden 'de kostprijs leidt ook tot afbraak van de sector. In dit verband wees de voorzitter op de melkveehou derij. "Dat is de enige sector in de agrarische sector die er positief uitspringt dankzij de ruim tien jaar geleden ingevoerde, toen ver guisde quotering." Volgens de St. Annalandse ZLM- voorzitter is de beloning die de producenten van landbouwpro- dukten ontvangen, over de gehele wereld ver onder de maat. by die ze in (sport) verenigingen beoefenen. De polders raken leeg met landbouwers en daar raak je de contacten kwijt. Dat is een ver schraling, maar die is al eerder be gonnen. Bij het 100-jarig bestaan was ik ook teleurgesteld over de opkomst van de leden. Velen wa ren lid voor de ZLM-verzekering en andere voordeeltjes. De be- De plaatselijke afdeling gaat op in de nieuw te vormen afdeling Tho len/Sint-Philipsland als onderdeel van de kring Zeeland Noord van de landbouworganisatie ZMO. Over de besteding van het geld was snel overeenstemming nadat donderdagavond alle 15 aanwezi gen in hotel-restaurant De Gou den Leeuw voor de opheffing van de afdeling stemden. De overstroming in Limburg her innerde de meeste leden aan de ramp van 1953 toen Tholen zwaar getroffen werd. Voorzitter E. Ha- ge: "Het bestuur heeft in decem ber over de besteding gesproken juist toen die overstroming in Limburg plaatsvond. We zouden het overschot toch graag aan de trokkenheid bleek niet zo groot." Akkermans stelde verder vast, dat de rust die vroeger op het platte land aanwezig was, ook verdwe nen is. "Als agrarische ondernemers zijn we nu gejaagde beestjes. Maar het historische land-en tuinbouw beschikbaar willen stellen. Toen was er nog nauwelijks sprake van een finan ciële hulpactie. Nu wel, maar we willen het niet op de rekening van het Rampenfonds storten, maar van de ZMO horen waar het naar toe zou moeten." L. Bijnagte maakte nog wel een kanttekening. Hij wees erop dat er op Tholen ook boeren zijn getrof fen door de vele regen in het afge lopen jaar. Vooral degenen die knolselderij en bloemetjes hebben geteeld hebben het volgens Bij nagte zwaar te verduren gekregen. "In hoeverre is het verdedigbaar dat het geld zo ver weggaat?" Bij nagte haastte zich eraan toe te voegen dat hij geen bezwaar had besluit dat we met opheffing van de afdeling vanavond genomen hebben, past kennelijk in deze tijd. De ZMO-fusie is echter ook een stap naar de toekomst. Daar heb ik alle vertrouwen in. Dit is de manier om verder te gaan." Het laatste afdelingsbestuur (J. Akkermans, J. Brooijmans, J.L. Goedegebuure, J. den Engelsman, tegen het steunen van collega's in Limburg. M. Suurland stelde dat de over stroming in Limburg de boeren al veel heeft gekost, maar dat er nog meer kosten zullen volgen vanwe ge de schade die is toegebracht aan de landerijen. Hage lichtte toe dat het bestuur ook gedacht had aan een doel binnen de ge meente Tholen en aan gedupeerde collega's "In het noorden zijn de aardappelboeren ook slecht af. Maar duizend gulden heeft daar geen effect. We willen iemand on dersteunen die zwaar gedupeerd is en op een verantwoorde manier helpen." Het bestuur had ook aan andere zaken gedacht om het overschot te besteden. De voorzitter had het liefst gezien dat alle afdelingen hun geld zouden storten in de kas van de nieuwe afdeling omdat het contributie van de leden betreft. "Ik was daar principieel voor, maar daar is veel bezwaar tegen gekomen. Bijvoorbeeld van de af deling Poortvliet. Die hebben het plan om een nieuwe vereniging op A. Geluk, M. Mosselman en G. Rijnberg) zal de ontbinding van de vereniging verder regelen, waarbij de kascommissie voor controle zorgt. De notulenboeken e.d. gaan op verzoek naar het rijksarchief in Zeeland. Ook het archief van de kring Tholen gaat naar die instel ling. te richten. We hebben het een beetje spottend al de 'soos van Poortvliet' genoemd. Mijn voor stel heeft het niet gehaald." Een aandenken in de vorm van een wandtegel (zoals het water schap Tholen die kent) was vol gens Hage te duur. Ook een wandbordje of een mok was in overweging genomen, maar de collega's in Limburg kregen de voorkeur. "Als een blijk van soli dariteit. Wij zijn tenslotte na de ramp ook door iedereen gehol pen, ook al is Scherpenisse zelf niet getroffen geweest." De afdeling telde 64 leden. In kas zit nu 1460 gulden. Het bestuur verwacht dat er ongeveer 1000 gulden overschiet. Hage werd door de leden gekozen om de afdeling af te vaardigen in de nieuwe kring. Er werden 15 stembriefjes ingevuld: 13 voor Hage en twee blanco. Hage noemde de opheffing een historisch besluit. "Na bijna 72 jaar komt er een einde aan de af deling ZLM. Hopelijk is het voor u nauwelijks merkbaar. Ik blijf aanspreekbaar en beloof uw be langen zo goed mogelijk te zullen behartigen." Drie voorzitters van de ZLM-afdeling St. Annaland, v.l.n.r. J.C. Kooijman, J. Akkermans en M.Ph. van der Weele. Secretaris-penningmeester Guiijam (links) wordt bedankt door voorzitter Van Nieuwenhuijzen van de opgeheven ZLM-afdeling St. Philipsland. Rechts de nieuwe ZMO-bestuurder L. de Oude.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1994 | | pagina 11