Optocht smalstad: 75 lampionnen
Provincie Zeeland
Karolingische burchten
Doek valt
voor Huis
en Heem
COV zingt
Schepping
van Haydn
Veertarieven
Avond over
beschermde
woonvormen
Briefwisseling
met jongeren
uit Litouwen
REC-cursus
calligraferen
Custom en
Bluf samen
in Haestinge
COMMISSIES
Kerkgeschiedenis
IN BEROEP
Donderdag 18 november 1993
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
7
CJË
Abdij Nieuws is de
informatierubriek van
de Provincie Zeeland.
Redactie:
Bureau Voorlichting,
Abdij 6, postbus 6001,
4330 LA Middelburg,
telefoon 01180 31392
De overblijfselen van de Karolingische burchten in Zeeland staan volop
in de belangstelling. Dat past in de pogingen van de provincie de cultuurhistorie
meer voor het voetlicht te tillen. In Vlissingen en Westerschouwen zijn
initiatieven om te komen tot een gedeeltelijke herinrichting van de
burchtterreinen in Oost-Souburg en Burgh.
Pak even uw
zakboekje
Collectes
Nieuws
Afgelopen dinsdag hebben provin
ciale staten besloten tot een ver
hoging van de veertarieven. Het
gaat om een gemiddelde prijsver
hoging van 11,1%. Met de minis
ter van verkeer en waterstaat is
afgesproken dat de tarieven jaar
lijks op dezelfde manier worden
aangepast als de aanpassing van
de rijksbijdrage voor de veren.
Dat betekent een verhoging met
1,1%. Omdat de provincie van
plan is een Westerscheldeoever
verbinding te realiseren is boven
dien met de minister afgesproken
dat de veertarieven met 20% om
hoog zouden gaan: 10% bij het in
dienst stellen van de nieuwe veer
boot "Koningin Beatrix", dat ge
beurt begin 1994, en in de twee
volgende jaren telkens 5%.
Regelmatige gebruikers van de ve
ren hebben als regel een waarde-
kaart en steken dus over voor
minder geld dan de normale prijs
voor een enkele reis. De prijs van
een oversteek met waardekaart
gaat minder omhoog dan de ge
middelde stijging van 11%. Dat
kan omdat de enkele reizen zon
der waardekaart in de zomer
maanden niet alleen de 11,1% krij
gen doorberekend, maar ook een
extra worden verhoogd met vijftig
cent. Een oversteek komt dan op
12,50. De extra verhoging is
een direct gevolg van de meer
kosten van het vervoer van auto's
in de zomerperiode. Om de drukte
te verwerken zijn dan extra men
sen nodig voor bijvoorbeeld kaart
verkoop, begeleiding van mensen
die de weg niet weten en voor
schoonmaak en onderhoud. Het
zomerseizoen duurt van 15 mei
tot 16 september. Buiten deze pe
riode gaat een oversteek 9,=
kosten. De oude tarieven waren
respectievelijk 11,= en 8,25.
Maandag 22 november, aanvang
9.30 uur, vergadert de staten
commissie welzijn over onder
meer de volgende onderwerpen:
plan jeugdhulpverlening '94-'97
met nota van antwoord, fusies
voortgezet onderwijs, subsidie
VMC voor project vrouwenhulpver
lening, convenant financiering po
diumkunsten, beëindiging subsidie
Vereniging van Zeeuwse bibliothe
ken, verbetering rechtspositie ge
lieerde instellingen, bijdrage Eure-
gioproject grensoverschrijdende
stageplaatsen en subsidie Abri
project Neeltje Jans. Voorts snijdt
het college per brief een aantal
onderwerpen aan waarvoor het de
instemming van de commissie
vraagt: deeltijdlerarenopleidingen,
onderwijsonderzoek 1994, midde
len volwasseneneducatie, haal
baarheidsonderzoek samenwer-
kingsnetwerk ziekenhuizen
grensstreek en het beleids- en
werkplan VMC.
De statencommissie verkeer en
waterstaat komt 22 november,
13.30 uur, bijeen'op het adres
Het Groene Woud 1 in Middelburg.
De volgende onderwerpen zijn ge
agendeerd: begrotingswijzigingen
PSD, herinrichting Veerse Dam,
bijdrage voor onderzoek gecombi
neerd kleinschalig vervoer, verbe
teren grensoverschrijdend open-_
baar vervoer.
De agenda voor de Provinciale Mi
lieuraad (PMR), 25 november
14.30 uur, luidt: nota lawaaispor-
ten, landinrichtingsproject kust
West Zeeuwsch-Vlaanderen, start
notitie Mer.
De PMR heeft geen spreekrecht
voor het publiek.
De statencommissie economie,
25 november, 14.30 uur, heeft de
volgende zaken op de agenda
staan: intentieverklaring fusie ha
venschappen Vlissingen en Ter-
neuzen, nota plattelandstoerisme,
herinrichting Veerse Meer, finan
ciering recreatieschap Veerse
Meer, bijdrage natuurgidsenwerk
Neeltje Jans, bijdrage toeristisch
recreatief Zeelandlogo, verblijfsre-
creatie Noordzeeküstgebied, sub
sidie proefstation fruitteelt Wilhel-
minadorp, beëindiging subsidie
Nederlandse Uienfederatie, beëin
diging subsidie onderzoek groen
teteelt, bijdrage Seof voor Europe
se structuurfondsen, financiering
Euregioprojecten: haalbaarheids
onderzoek samenwerkingsnet-
werk ziekenhuizen grensstreek,
verbetering grensoverschrijdend
openbaar vervoer en aangrenzend
informeren.
De agenda voor de statencommis
sie algemeen bestuur, vrijdag 26
november, 9.00 uur, is bij het ter
perse gaan van deze AbdijNieuws
nog niet bekend.
De vergaderingen van alle com
missies zijn openbaar en de ver
gaderingen beginnen met het
spreekrecht voor het publiek. Ten
zij anders vermeld zijn de verga
deringen in het provinciehuis, Ab
dij 6 in Middelburg. De agenda's
en de stukken liggen ter inzage in
het informatiecentrum van de pro
vincie, Abdij 9 in Middelburg.
Oostburg, Souburg, Middelburg,
Domburg, Burgh; het zijn plekken
die al in de tijd van de Noorman
nen geschiedenis schreven. De
overblijfselen van de zogeheten
Karolingische burchten herinneren
aan dat verleden. Allerlei wetens
waardigheden over deze burchten
staan beschreven in de onlangs
verschenen brochure Karolingi
sche burchten in Zeeland.
De levensloop van de burchten is
fascinerend. Elke burcht kent een
eigen geschiedenis. Ze zijn met
dezelfde bedoelingen gebouwd,
namelijk het weerstaan van de
Noormannen die in die tijd de kus
ten onveilig maakten op jacht naar
buit. Het vervolg verschilt nogal. In
Middelburg en Oostburg maakten
de stedebouwers in eerste instan
tie gebruik van de ronde vorm. In
Oostburg werd de stadsplatte
grond echter ernstig verstoord
door de Tachtigjarige Oorlog en
de Tweede Wereldoorlog. In Mid
delburg is de ronde vorm nog
goed te herkennen. Domburg ver
dween onder het zand. Alleen het
kruisvormig wegenpatroon, ken
merkend voor de burchten, is nog
aanwezig. In Oost-Souburg en
Burgh is het terrein van de burcht
nog steeds open en bloot in het
landschap zichtbaar. Wat vrijwel
alle terreinen met elkaar gemeen
hebben, is dat binnen de wallen
een nederzetting ontstond, nadat
de dreiging van de Noormannen
was afgenomen. In Oost-Souburg
is dat aan het licht gekomen bij
opgravingen. Zowel in Middelburg,
Burgh als Domburg zijn sporen
gevonden van die nederzettingen.
Opgravingen zullen moeten uitwij
zen of ook binnen de wallen van
Oostburg mensen hebben ge
woond. De mensen die binnen de
burchten woonden, hebben de ter
reinen ook weer verlaten. Waarom
is niet altijd duidelijk. Burgh en
Oost-Souburg zijn nooit meer be
bouwd; naast de burcht ontstond
wel een nederzetting, maar die
bleef klein. In Middelburg werd de
Abdij in een groot deel van de
burcht gebouwd. Domburg werd
door het zand ondergestoven en
de nederzetting schoof op naar
het huidige centrum. Aan het be
staan van drie burchten alleen al
op Walcheren kan worden afge
leid, dat dit eiland in die tijd erg
belangrijk moet zijn geweest.
Karolingische burchten in Zeeland
is geschreven door R.M. van Hee-
ringen, provinciaal archeoloog van
Zeeland en M.P. de Bruin, histori
cus en voormalig hoofd van het
Zeeuws Documentatiecentrum.
Beiden zijn in hun werk onder
steund door een redactiecommis
sie waarin, behalve de twee schrij
vers, P.W. Sijnke, archivaris van
Middelburg en bureau voorlichting
van de provincie zaten.
Bij de presentatie van het boek
werkje, begin deze maand, maak
te gedeputeerde De Kok gebruik
van de gelegenheid het provinciaal
beleid op het terrein van recreatie
en cultuurhistorie voor het voet
licht te tillen. Voor de toerist heeft
de provincie meer te bieden dan
zon, zee en strand. Ook op het
terrein van de cultuurhistorie heeft
Zeeland veel te bieden en een be
zoek aan cultuurhistorische be
zienswaardigheden is niet gebon
den aan het zomerseizoen. De
provincie is dan ook geïnteres
seerd in initiatieven om cultuurhis
torie toegankelijk te maken. Goe
de initiatieven mogen rekenen op
provinciale ondersteuning.
De provincie zelf zal in ieder geval
over meer onderwerpen publica
ties verzorgen.
In de volgende brochure in de se
rie over cultuurhistorische aspec
ten van Zeeland komt de kerkge
schiedenis in deze provincie aan
bod. Het is niet de bedoeling alles
te vertellen, wat er te vertellen valt
over de Zeeuwse kerken, kloos
ters en andere religieuze gebou
wen, want dat zou een gigantisch
dik boek opleveren. Het uitgangs
punt is handzame informatie voor
de geïnteresseerde inwoner en de
toerist die Zeeland bezoekt. Wie
om zich heen kijkt, ziet overal ker
ken. Daarmee is het Zeeuwse
grondgebied goed bedeeld. Wat
verteld wordt is het verhaal achter
die kerken; wie heeft ze gebouwd
en waarom, tot welke orde be
hoorden die kerken enzovoorts.
Tegen betaling van 5,= is het
boekje Karolingische burchten in
Zeeland te verkrijgen bij het Infor
matiecentrum van de provincie
Zeeland, Abdij 9 in Middelburg, te
lefonisch te bereiken onder num
mer 01180-31400.
Dinsdag 23 november zijn er drie
hoorzittingen Arob (wet adminis
tratieve rechtspraak overheidsbe
schikkingen).
Een inwoner van Hilversum is het
niet eens met de weigering van
gedeputeerde staten een verkla
ring van geen bezwaar af te geven
voor de (ver)bouw van een zomer
woning in Ellemeet. De zitting is
om 14.00 uur. Om 14.20 uur
komt een bezwaarschrift van de
KNVB afd. Zeeland aan de orde.
De bond is het er niet mee eens
dat gedeputeerde staten hen niet
de gevraagde subsidie wil ver
strekken. Een bezwaarschrift over
het weigeren van een subsidie
komt eveneens aan de orde om
14.40 uur. Het gaat dan om de
handbalvereniging HVSV uit Ter-
neuzen.
De tweede kamer uit gedeputeer
de staten behandelt, eveneens 23
november, vier beroepschriften al
gemene bijstandswet. De indie
ners zijn het er niet mee eens dat
hen door hun gemeentebestuur
bijstand is geweigerd.
Om 15.00 uur komt de zaak van
een inwoner uit Middelburg, nu
verblijvend in Den Haag, aan de
orde. Om 15.20 gaat het om een
beroepschrift van een inwoner van
de gemeente Borsele, om 15.40
wederom een inwoner van de ge
meente Middelburg en om 16.00
uur kan een inwoner van de ge
meente Zierikzee zijn zaak uit de
doeken doen.
De Arob-zittingen en de zittingen
van de tweede kamer uit gs zijn
openbaar en worden gehouden in
het provinciehuis, Abdij 9 in Mid
delburg.
De interkerkelijke stichting In
perspectief organiseert op don
derdagavond 25 november om
acht uur een informatie-avond
over beschermde woonvormen.
De bijenkomst wordt gehouden in
het Hervormd kerkcentrum in
Zierikzee 'Achter de Beuze'. Spre
ker is A.J. de Jonge van de Zeeuw
se instelling beschermd wonen en
regiohoofd van de beschermde
woonvormen in Midden- en
Noord-Zeeland. De projecten zijn
bedoeld als een voorziening tus
sen psychiatrische ziekenhuizen
en hulpverlening thuis. Ook in
Tholen is zo'n beschermde woon
vorm in oprichting.
Docent G.H.M. van Damme van
de scholengemeenschap Groot
Stelle in Goes, die ook diverse
Thoolse leerlingen telt, bracht on
langs een werkbezoek aan scholen
in Litouwen aan de Oostzee. Zo'n
140 jongeren vroegen hem daar of
ze konden corresponderen met
jongeren uit Zeeland. Wie dat
graag wil, kan contact opnemen
met dhr. Van Damme, tel.
01100-28130.
Het regionaal educatief centrum
(REC) begint woensdagmorgen
24 november in Tholen met een
curus calligrafie. De cursus is ver
spreid over negen ochtenden van
half tien tot half twaalf. Docent is
Leendert Houtekamer. Calligrafie
is de schoonschrijfkunst en wordt
meestal met een speciale pen ge
daan. Er zijn veel schriftsoorten,
maar deze cursus gaat over het
Humanistische, een cursieve
schrijfwijze.
De Jongtoneel. Het A.M. de
Jongtoneel te Nieuw-Vossemeer
voert vrijdag en zaterdag het stuk
'De martelgang van kromme Lin-
dert op'. Beide uitvoeringen be
ginnen om acht uur in het
Wagenhuis. Daar voert op 28 no
vember om half drie de jeugdaf
deling van de toneelclub het stuk
'Paleis op stelten' op.
Lampionnen in soorten en maten tijdens de jaarlijkse rondgang.
Winderig en regenachtig, maar
met muziek en lichtjes. Zo verliep
zaterdagavond de lampionnenop-
tocht in Sint-Maartensdijk, twee
dagen na 11 november, de dag van
Sint Maarten. Het slechte weer
bracht minder deelnemers op de
been dan vorig jaar maar met zo'n
75 kinderen die met een lampion
achter muziekvereniging F.uterpe
liepen, was het evenementencomi
té Smalstad niet ontevreden. "We
zijn blij dat we het door hebben
laten gaan," zegt voorzitter J. de
Collecte Jantje Beton. De collecte
voor het nationaal jeugdfonds
(Jantje Beton) heeft in stad Tho
len 1250 gulden opgebracht. De
helft daarvan is voor scouting
Heenetrecht, die de collecte ver
zorgde. De club knapt van het
geld de onlangs aangeschafte vlet
ten op. Ook de onderhoudspot
voor het clubhuis kan een finan
ciële injectie gebruiken. De andere
helft komt ten goede aan landelij
ke jeugdactiviteiten. Gevers en
collectanten worden bedankt voor
hun medewerking.
Feyter, "de weersvoorspellingen
waren slecht. Het is niet gaan
stormen of hard gaan regenen."
In de Plevierlaan waaiden wel heel
wat kaarsjes uit toen de zuid
westenwind vanuit de Muyepolder
vrij spel kreeg op de stoet.
Dit jaar waren er maar weinig uit
geholde suikerbieten. Sommige
kinderen hadden wel felgekleurde
papieren lampions gemaakt. Het
aansteken van de kaarsjes leverde
met de wind wel enige problemen
op maar sommige ouders hebben
daar wat op gevonden. In plaats
van een kaars laten ze een
fietslampje branden dat met een
draadje aan een batterij is be
vestigd.
De meeste kinderen en ouders
wachtten even na zeven uur voor
Sint Maartenshof de muzikanten
van Euterpe op, die door de leden
van het evenementencomité met
draagbare lantaarns werden bijge
licht tijdens de tocht van drie
kwartier door de straten van het
dorp. In totaal liepen ongeveer
150 mensen achter de muzikanten
aan.
THOLEN
19 nov. bingo bejaardensoos, Ten
Anker 14 u.
20 nov. intocht Sinterklaas 14 u.,
kindermiddag in Meulvliet 16 u.
23 nov. algemene ledenvergade
ring Huis en Heem, Hof van Hol
land 20 u.
26 nov. najaarsvergadering de
Kogge, Koggedek 20 u.
27 nov. eerst trekking sinterklaa
sactie, stadhuis 17 u.
27 nov. duivententoonstelling,
Meulvliet 16-18 u. en vanaf 20 u.
27 nov. wintermarkt Montessori
school De Kraal, Zoekweg 11-15 u.
OUD-VOSSEMEER
20 nov. duivententoonstelling,
Hof v. Holland 14 u.
SINT-ANNALAND
19 nov. uitvoering gymvereniging
WIK, Wellevaete 19-22 u.
25 nov. bijeenkomst plattelands
vrouwen over nieuwe water
schapswet, De Gouden Leeuw 20
u.
26 en 27 nov. vogeltentoonstelling
en tuinplantenshow, Wellevaete 26
nov. 19 u. en 27 nov. 13-22 u.
SINT-MAARTENSDIJK
18 nov. ledenavond plattelands
vrouwen, Haestinge 19.45 u.
19 nov. optreden Blöf en Custom,
Haestinge 21.30 u.
20 nov. intocht Sinterklaas, Onder
de Linden 14.45 u.
20 en 27 nov. en 4 dec. belasting-
cursus FNV in café Smerdiek 9.30
u.
30 nov. commissie sport, gemeen
tehuis 19.30 u.
SCHERPENISSE
18 nov. t/m 1 dec. winkelweek.
20 nov. markt tweedehands boe
ken t.b.v. Philadelphia, Ons Huis
13.30-16.30 u.
27 nov. bekerwedstrijd de Zee
baars, Van-Haaftenpolder 12 u.
SINT-PHILIPSLAND
24 nov. raadsvergadering, ge
meentehuis 19.30 u.
BERGEN OP ZOOM
t/m 21 nov. aquarellen van Sonja
Dwinger, Galerie Etcetera di t/m
zo 14-17 uur.
19 nov. optreden Hallo Venray in
de Waterput, Korte Bosstraat
16.30 u.
19 t/m 21 nov. Bukumbi antiek
veiling, De Draak
21 nov. Cecilia-mis in Gertrudis-
kerk met Hortus Musicus Religio-
sus, Kerkstraat 10 u.
21 nov. orgelconcert Mark Hee-
rink in Gertrudiskerk, Kerkstraat
16 u.
25 nov. optreden Margriet Eshuijs
en band, De Maagd 20.15 u.
26 nov. uitvoering De Notekraker
door Riga ballet, De Maagd 20.15
u.
t/m 9 jan. tentoonst. Sebestiaan,
martelaar of mythe. Markiezen
hof di t/m vr 11-17 u., za en zo
14-17 u.
film film film
ROXY 1: The Firm - do en ma
t/m wo 20 u.,vr en za 18.30 en
21.30 u., zo 16.30 en 20 u. De on
gelofelijke reis - za, zo en wo 14 u.
ROXY 2: Rising Sun - do en ma
t/m wo 20.15 u., vr en za 18.45 en
21.30 u., zo 16.30 en 20.15 u. De
prinses en de trollen - za, zo en wo
14 u.
CINEMACTUEEL 1: Hard Tar
get - a.l., do, ma en di 20 u., vr
18.45 en 21.30 u., za 14, 18.45 en
21.30 u., zo 14, 16.15, 18.45 en
21.30 u., wo 14 en 20 u.
CINEMACTUEEL 2: Jurassic
Park - a.l., do, ma en di 20 u., vr
18.45 en 21.30 u., za 14, 18.45 en
21.30 u„ zo 13.45, 16.15, 18.45,
21.30 u., wo 14 en 20 u.
CINEMACTUEEL 3: The Fugiti
ve - a.l., vr en za 18.45 en 21.30 u.,
zo 16.15, 18.45 en 21.30 u., wo 20
u. Jungleboek - a.l., za, zo en wo
14 u. Daens - a.l. ma en di 20 u.
Les Nuits Fauves - a.l. do 20.15 u.
Huis en Heem heft zichzelf op.
De vereniging tot behoud van de
historische kernen en het land
schap van Tholen vindt, aldus se
cretaris H.J.J. Elenbaas, te weinig
draagvlak in de streek. "De ani
mo voor geschiedenis is in Tholen
nul komma nul. De meeste inte
resse komt van buitenaf." Verder
speelt mee dat de strijd voor het
behouden van historische waar
den de laatste jaren weinig resul
taat oplevert. De hoeve
Buitenzorg, een woning aan de
Ring in Oud-Vossemeer, de tra-
vailles bij smederijen zijn voor-
beelden. "Je loopt met je kop
tegen de muur", zegt Elenbaas.
De vereniging telt een kleine ze
ventig leden, hoofdzakelijk af
komstig uit Tholen stad. Hoewel
dat wel geprobeerd is, is Huis en
Heem nooit echt uitgegroeid tot
een eilandelijke club. Al met al ge
noeg redenen voor het bestuur
om, na tien jaar, de leden voor te
stellen de vereniging op te heffen.
Dinsdag neemt de ledenvergade
ring een besluit. Voor de heem
kundige activiteiten wordt
aansluiting gezocht bij streekmu
seum De Meestoof, waarvan
voorzitter drs. W. Heijbroek
bestuurslid is. Leden die zich wil
len blijven bezighouden met de
belangenbehartiging van herstel
en behoud van gebouwen, kunnen
zich aansluiten bij de Zeeuwse af
deling van de bond Heemschut,
De COV Bergen op Zoom, die
voor een groot deel uit Thoolse le
den bestaat, zingt morgenavond
om half negen in de Gertrudis
kerk in Bergen op Zoom 'Die
Schöpfung' van Joseph Haydn.
De oratoriumvereniging wordt
hierin bijgestaan door de sopraan
Mariëtte Kaasschieter, tenor Alex
Vermeulen en bas Math Dirks,
Tijn van Eijk op de klavecimbel.
Het geheel wordt begeleid door
het Dordts kamerorkest onder lei
ding van Charles van der Veeke.
Het werk Die Schöpfung (De
Schepping) werd in 1798 voor het
eerst opgevoerd en sindsdien is het
één van de bekendste oratorium-
werken. Het handelt over de
schepping van de wereld.
De Thoolse band Custom en het
eveneens Zeeuwse rock-collectief
Bluf treden vrijdagavond 19 no
vember op in recreatiecentrum
Haestinge in Sint-Maartensdijk.
Deze keer niets Achterhoeks,
maar echte Zeeuwse rock en co-
verrock.
Custom is helemaal Thools. De
groep bestaat uit gitarist Peter Ge
luk, drummer Boudi Hoogedeure,
zanger/gitarist Peter van Poort
vliet en basgitarist Mike de Rijke.
Het repertoire is erg breed; van
Rolling Stones tot The Clash en
van REM tot Neil Young. Ook
met eigen nummers weet Custom
het publiek te boeien. De groep
maakte in februari de demo 'Wae-
ternat' waarop vijf eigen compo
sities staan. De band begon in
1987 en de muzikanten, sinds een
jaar in de huidige bezetting, bren
gen coverrock. "Zeker géén
top-40", stellen ze gerust.
Bluf is een formatie die bestaat uit
de vier Zeeuwen: bassist Peter Sla
ger is de oprichter van de band en
schrijft de teksten. Verder zijn
daar gitarist Pascal Jakobsen, pia
nist Bas Hennis en drummer
Henk Tjoonk. Daarnaast zingen
alle leden van de groep. Ze bieden
het publiek rock aan in het
Zeeuws. Met tekst en muziek pro
beren ze humor en verdriet te
combineren.
