Zaterdag play-in Tholen Crescendo jubileert met zangavond Europese éénwording is zelfoverschatting Boeren zaaien gras voor rotganzen Kunst in gemeentehuis St.-Philipsland Wintergasten Delta Anders wil voorrang milieubeleid Stuurgroep Oosterschelde ondoorzichtig Zestig jaar christelijk gemengde zangvereniging in Tholen Donderdag 14 november 1991 EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT 11 Parochie D66 wil vrouw als commissaris van de koningin De christelijk gemengde zangvereniging Crescendo uit Tholen vierde zaterdag het zestigjarig bestaan met een jubileumzangavond. Ongeveer vierhonderd belangstel lenden woonden de avond in de Nederlands Hervorm de kerk bij. Zangtenue P rijst Zijn Naam RD-redacteur Breeman in St. Philipsland: Buitenlandredacteur drs. B. Beider van het Reforma torisch Dagblad waarschuwde bij een lezing voor de kiesvereniging van de SGP in St.Philipsland voor het nationalisme, dat in Europa weer sterk de kop opsteekt. De historicus, die tien dagen in Joegoslavië verbleef, stond uitgebreid stil bij de problematiek op de Balkan. Agressor Heet hangijzer Het milieubeleid krijgt in Zeeland niet de aandacht die het verdient. Dat stelt de statenfractie Delta Anders in zijn algemene beschou wingen. Voor uitvoering van het milieubeleidsplan Kerend Tij bestaat een tekort van 1,6 miljoen gulden. Dat komt volgens Delta Anders niet omdat het geld er niet is, maar omdat het provincie bestuur andere prioriteiten stelt. Door minder toe te voegen aan de reserve voor de oe ververbinding Westerschelde, de Four Freedoms Awards om de vier in plaats van om de twee jaar uit te reiken, de opbrengst van de ver hoogde legesverordening ervoor te bestemmen, de kilometervergoe ding - ook voor ambtenaren - te verlagen naar 44 cent, het staten- diner af te schaffen en de statenle den alleen te laten declareren voor staten- en commissievergaderin gen en te bezuinigen op het Roo sevelt Studiecentrum, zou jaarlijks vijf ton extra voor Ke rend Tij beschikbaar komen. Volgens Delta Anders wordt er weliswaar druk gedaan over enke le tonnen, maar in vergelijking met andere kostenposten gaat het om een druppel op een gloeiende plaat. En dat terwijl Kerend Tij, aldus de fractie, niet eens het keer punt is dat het zou moeten zijn. De politiek wordt verweten de minder prettige consequenties niet te willen zien. 'Pijnlijke keu zen worden nog steeds vooruit ge schoven. Symptoombestrijding wordt nog steeds met veel drukte als echt beleid gepresenteerd'. Delta Anders vindt dat er nu een ombuiging moet plaatsvinden, omdat alleen dan een duurzame ontwikkeling in de Zeeuwse delta in gang kan worden gezet. Overigens meent ook de RPF/GPV-fractie dat uitgaven op andere gebieden op termijn terug gedrongen moeten worden, zodat extra geld beschikbaar komt voor milieubeheer. De PvdA pleit al voor 1992 voor extra geld voor Ke rend Tij en ook D66 is daar voor stander van. Het CDA daarentegen vindt daarvoor in de begroting 1992 geen enkele ruim te. De fractie heeft de indruk, dat het geraamde tekort het milieube leidsplan niet hoeft aan te tasten. Groen Links bekritiseert het gat van 1,6 miljoen in het milieubeleid eveneens. 'Uitstel van de uitvoe ring legt de problemen bij een vol gende generatie. Zo is al jaren met het milieu omgesprongen', meent de statenfractie. Om aan meer geld te komen zouden de opcen ten op de motorrijtuigenbelasting best nog verder verhoogd kunnen worden, aldus Groen Links. Alle uitgaven die in tegenspraak zijn met het beleid in Kerend Tij (zoals voor het wegenfonds) wil deze partij beperken. Het leerlingenorkest van het eiland Tholen tijdens een repetitie in de Sakofahal. De koninklijke muziekvereniging Concordia is zaterdag aan de beurt om de play in te organise ren, waaraan leden van alle korp sen van Tholen en St. Philipsland meedoen, 's Morgens om half tien wordt begonnen aan het instude ren van zes muziekstukken: Song of freedom van Jan de Haan, Handelian song van Robert van Beringen(gebaseerd op een thema van Handel), Solemn and festive music van Jan van Beekum, The lights of Europe van Harm Evers, Don Pedro van Johan Nijs en Three times a tune van Jan Ha- dermann. Het gezamenlijk optre den van het groot Thools orkest is niet meer 's avonds, maar 's mid dags al rond kwart voor vijf. Voor VERVOLG VAN PAG. 9 De kerk werd gebouwd aan de Dorpsweg, die in de volksmond nog steeds Kerkwegje heet. Op 16 december 1841 zegende aarts priester B.J. Gerving het gebouw in en stelde M.F. Houtman aan als eerste pastoor. In januari be krachtigde de vice-superior van de Hollandse Missie de afscheiding van de statie Oud-Vossemeer en voegde er Sint-Philipsland aan toe. Bij de bouw deden zich de no dige problemen voor. De pastorie bleek nog kleiner dan een arbei dershuisje, werd afgebroken en opnieuw gebouwd. En het kerk dak lekte aan de westkant. Daar om betaalde het kerkbestuur de aannemer niet de laatste termijn uit, zodat die dat in 1843 via de rechter afdwong. Uiteindelijk kreeg men nog duizend gulden rijkssubsidie voor verbetering van het dak. In 1858 werd Oud-Vossemeer ver heven tot een zelfstandige paro chie. Dat leverde een strijd op met Tholen over de begrenzing. Pas in 1920 kwam er een definitieve rege ling die het eiland in tweeën deel de. Oud-Vossemeer kreeg er Sint-Annaland bij, maar raakte enkele boerderijen in de Oud- Vossemeersepolder kwijt. De pa rochie groeide gestaag en telde be gin dit jaar 905 leden. Sinds eind zestiger jaren is er samenwerking met de Hervormde en de Gerefor meerde kerk in de vorm van een jaarlijkse gezamenlijke dienst met Kerstmis. Inmiddels heeft men vanaf 1976 samen met Tholen één pastoor. Verder wordt met Halsteren en Le pelstraat samengewerkt in de werkgroep pastoraat De Een dracht. Deze zomer werd W. Wiertz door de bisschop aan gesteld tot vicaris voor de vier pa rochies. Twee keer stond de kerk in het water, in 1906 en in 1944. Het zoute water blijkt de funda menten en muren te hebben aan getast, zodat een grondige restauratie nodig is. Het kerk bestuur probeert op alle mogelijke manieren de middelen daarvoor bij elkaar te krijgen. Het restaura tieplan vergt zes ton. Als er volgend jaar een nieuwe commissaris van de koningin in Zeeland komt, zou de D66-fractie in provinciale staten de komst van een vrouw 'ten zeerste toejuichen'. Bij het bepalen van de geschikt heid zou de politieke kleur geen rol mogen spelen, maar moeten de kwaliteiten van de persoon voorop staan. De benoeming van een CDA'er op die post vindt D66 geen vanzelfsprekendheid. De partij legt er zich noodgedwongen bij neer, dat een commissaris van de koningin wettelijk niet gekozen kan worden. De fractie verwacht van de nieuwe gouverneur dat die een krachtige bijdrage levert aan de ontwikke ling van Zeeland. D66 ziet voor de provincie een rol in het toekomsti ge Europa weggelegd en vindt daarom, dat de commissaris zo wel nationaal als internationaal contacten en invloed moet heb ben. De discussie over de opvolging van dr. C. Boertien wordt actueel, omdat deze volgend jaar met pen sioen gaat. De VVD-fractie in provinciale sta ten zet vraagtekens bij het voort bestaan van de Stuurgroep Oosterschelde. De stuurgroep is jaren geleden ingesteld met de be doeling dat het tijdelijk zou zijn. Inmiddels is er door allerlei plan nen een beleid tot stand gekomen en is een beleidsplan voor de Oosterschelde opgesteld. Volgens de VVD lijkt de stuurgroep als ne vendoel te hebben het nastreven van het eigen voortbestaan. "Er heeft zich een ondoorzichtige advies- en beslisbureaucratie ont wikkeld, waarop het gekozen bestuur (de staten) weinig zicht, laat staan greep heeft," schrijven de liberalen in hun algemene be schouwingen. Zij pleiten voor meer duidelijkheid over de verant woordelijkheden en bevoegdhe den van de bij de stuurgroep betrokken overheden. De VVD vindt een circuit van merendeels elkaar adviserende ambtelijke diensten niet passen in een 'open bestuurscultuur'. De partij wil daarom een structuur waarin bestuurders de boventoon voeren, de ambtelijke overheersing ver dwijnt en direct belanghebbenden duidelijk kunnen deelnemen. deze andere opzet is gekozen om dat het voorheen voor de muzi kanten een te lange, inspannende dag was met teveel op en neer rijden. De voor elke muziekliefhebber toegankelijke optredens beginnen al om vier uur met een optreden van de twee leerlingenorkesten. Eerst dat van het eiland Tholen o.l.v. John van Ekeren(elke zater dagmorgen wordt in de Sakofahal van Accelerando in St.Annaland geoefend) en vervolgens komt het leerlingenorkest van Concordia Tholen o.l.v. Ad van Bavel aan de beurt. Het groot Thools orkest o.l.v. Marcel Hartendorp voert dan de zes werken uit die zaterdag geza menlijk en per instrumentgroep zijn ingestudeerd. Behalve het ongeveer zestig leden tellende Crescendo werkte het jongerenkoor Laudate Dominum uit Kapelle aan de jubileumuit voering mee. Beide koren stonden onder leiding van Paul Heijboer. Na de opening door ds. A.J. Gunst van de Gereformeerde Ge meente was er samenzang van psalm 48:1. Ook de schriftlezing was pit die psalm genomen, na melijk vers 10 waarin verwoord wordt hoe de weldaden worden herdacht in het midden der tem pels. Na samenzang van psalm 96:1-4 voerde Crescendo zes wer ken uit. Daarna was er samenzang van psalm 105:1-2. Nadat Laudate Dominum vijf liederen ten gehore had gebracht, opnieuw samen zang (psalm 65:6-9). Tenslotte brachten de gezamenlijke koren vier liederen. Na een dankwoord door voorzitter J.M. Heijboer en samenzang van psalm 21:13 sloot ouderling Burger de bijeenkomst met gebed. Crescendo werd deze avond op orgel begeleid door C. Zwaai en Laudate Dominum door T. Nijsse. De aanzet voor Crescendo werd gegeven op 14 november 1931. Die dag besloten enkele mensen een zangvereniging op te richten om de gemeentezang tijdens de ere dienst te ondersteunen. Na een oproep vanaf de kansel gaven zich op de eerste repetitie 37 dames en 25 heren op als lid. Gerepeteerd werd in een lokaal van de school van de Geref. Gemeente aan de Doelweg. De contributie bedroeg zeven cent per avond. Als dirigent werd de heer Manteau uit Sint- Annaland aangesteld. Op 18 de cember werd een definitief bestuur gekozen, bestaande uit I. Lindhout (voorzitter), M. Baay (tweede voorzitter), J.L. Geluk (secretaris), M. Lindhout (pen ningmeester), G. Jansen en T. Baay. In de kerk van de Geref. Gemeen te aan de Kruittoren hield Cre scendo op tweede paasdag 1932 de eerste uitvoering. Daaraan werkten ook koren uit Sint- Annaland en 's-Gravenpolder mee. Een jaar later overleed Man teau en toen werd de heer De Kor te dirigent. In de crisisjaren kwamen er financiële zorgen en leden bleven van de repetitie weg omdat ze de zeven cent niet kon den missen. Door de oorlogsdrei ging functioneerde het koor in 1939 nauwelijks en het jaar daar op werd de school door het leger gevorderd. Pas in maart 1942 kwam Crescendo in de kerk weer bijeen. Dirigent De Korte bedank te en werd opgevolgd door C. Burger. Op 1 februari 1946 vond de eerste naoorlogse uitvoering plaats. Het jaar daarop sloot het koor zich aan bij de Ring Zeeland die een uitvoering in regionaal verband verzorgde. Na de oprichting van het Landelijk Verband werd de daarbij nauw betrokken dirigent Burger in het hoofdbestuur geko- In 1968 maakte Crescendo een busreis naar België en zong bij de evangelisatiepost in Merksem. In december van het daaropvolgende jaar schaften de koorleden voor het eerst een zangtenue aan. In sa- PM po] Gin'. Gem. Zanever. TUföCTNDO" Tholen Deze ajbeelding siert de jubileum-muziekcassette van de zestigjarenige zangvereni ging Crescendo. menwerking met andere koren werd een plaat opgenomen, waar van de opbrengst bestemd was voor het zendingswerk. Bij het vijftigjarig bestaan - in middels was J. Melse dirigent - werd opnieuw een plaatopname gemaakt, nu in de Grote Kerk in Tholen. Ook de opbrengst van 'k Zal gedenken... werd voor de zen ding bestemd. Tijdens de jubile umavond traden naast Crescendo een jubileumkoor van oud-leden, het jeugdkoor Van Knop tot Bloem en het kinderkoor Jubilate Deo op. In 1985 werd P. Bout diri gent. Hij werd in september van dit jaar opgevolgd door P. Heijboer. Het zestigjarig bestaan werd door Crescendo opnieuw aangegrepen om een opname te maken. Dit keer geen plaat, maar een muziek- cassette en een compact-disc. Aan 'Prijst Zijn Naam' werkte ook het jeugdkoor Sjaloom mee. De op brengst is bedoeld voor het druk ken van een psalmenbundel en op muziek gezette bijbelgedeelten in de Izi-taal (Nigeria) voor de zen ding van de Gereformeerde Ge meenten. Er staan werken op van Schubert, Mozart, Handel, Reger, Schütz, Goudimel, Ter Burg, She- mer, Von Gluck, Mendelssohn, Bach, Vermulst, Ravenscroft en van oud-dirigent Melse. Inmid dels zijn zo'n 600 cassettes en 350 cd's verkocht. Ze zijn uitsluitend verkrijgbaar bij voorzitter J.M. Heijboer, Kreeftenstraat 11 in Tholen. Het bestuur van het zang koor bestaat op dit moment ver der uit tweede voorzitter C. de Vos, secretaris mej. S. v.d. Woestijne, tweede secretaris mevr. I. Eerland, penningmeester mej. I. op den Brouw, tweede penning meester mevr. H. de Jonge en al gemeen adjunct C. Zwaai. Mevrouw Boxhoorn vóór een van de door haar geschilderde landschappen. Links gemeentesecreta ris mevrouw de Kok van Sint-Philipsland. "Kunst vind ik zo'n groot woord," zei mevrouw A. Boxhoorn-Urbanus bij de ope ning van haar expositie van pente keningen en aquarellen in het gemeentehuis van Sint- Philipsland. Zij reageerde daar mee op een opmerking van burge meester Vogel, die vond dat de Thoolse kunstzinnig bezig is. "Kunst is iets toevoegen aan de werkelijkheid. U haalt de werke lijkheid naar voren," aldus Vogel, wie de aquarellen het meest aan spraken. Mevrouw Boxhoorn zei dat de twee technieken haar aan spreken, omdat raden overblijft, kening is dat de aquarel minder Haar voorliefde daar eveneens "Daar kun je je ten gaan." bij beide iets te "Bij een pente- kleur, terwijl een gedetailleerd is." voor huizen heeft mee te maken: gedachten bij Ia- In de hal van het gemeentehuis hangen de hele maand dertien aquarellen en pentekeningen. Van de molen, de kerk en de rede van Sint-Philipsland, een huis in de Voorstraat, boerderijen en een weids polderlandschap. Maar ook van het Nonnetjeshuis te Sint- Annaland en het huis Vermuyden te Tholen. Op beide voormalige eilanden doet de in Rotterdam ge boren kunstenares haar inspiratie op. Ook dat sprak de burgemees ter aan, dat de onderwerpen alle maal uit de directe omgeving zijn en dus herkenbaar. Hij overhan digde mevrouw Boxhoorn als dank het boek over 500 jaar Sint- Philipsland. De expositie is te bezichtigen op werkdagen, tijdens de openingsu ren van de gemeentesecretarie. "Onder het bewind van dictator Tito is het Servische volk ver minkt. Hij speelde de volkeren te gen elkaar uit. Nu kampt men met de erfenis hiervan," meende de RD-journalist. "De val van de muur tussen Oost en West-Berlijn vormde een im puls voor het toenemende natio nalisme in Europa. Met de teruggang van het communisme leggen de leiders nu de nadruk op het nationalisme en het chauvi nisme om de macht in hun land te behouden. Ik vrees dat het natio nalisme bij de volkeren in Joe goslavië de basis is voor het vormen van een eigen republiek. Je kunt sympathie opbrengen voor volkeren die graag een zelfstandig bestaan willen hebben, mits een gezonde grondslag hier toe de basis vormt. Je houdt ech ter je hart vast voor de toekomst in Joegoslavië. Met bloeddoorlo pen ogen bestrijden burgers el kaar op het slagveld. Het devies luidt: 'Geboren worden, leven en sterven voor het vaderland'. Een nationalistische gedachte, die uit dreigt te monden in puur racisme. Het staat haaks op Gods Woord, waar de mensen vreemdelingen op de aarde dienen te zijn. De onder linge haat moet wel op een bloed bad uitlopen. Het is een giftbelt, wat dreigt een kruidvat te worden. Het vergiftigt de mensen, een le ven als een normaal burger is hier niet meer mogelijk. Het nationa lisme heeft vrij de kans, geestelijk is men vacuüm", stelde Beider vast. Voigens hem is Servië de agressor. Kosovo is hun geboortegrond, maar 90% van de bevolking is Al banees. In deze streek is er sprake van een Servisch politieregime, waar de burgers door het leger van wapens worden voorzien. Al banezen worden afgetuigd. Zij zijn grotendeels werkloos, terwijl de kinderen niet naar school gaan. Het leerprogramma is im mers een propaganda voor de Ser vische leer. De RD-journalist vertelde zijn ondervindingen met de talrijke Servische geheime agenten. Hij bezocht ook Du- brovnik, wat al lange tijd zwaar onder vuur ligt. "De mensen zit ten dagenlang in hun schuilkel ders," aldus ooggetuige Beider. "Een deel van Europa is een slag veld, maar de éénwording moet doorgaan," plaatst de RD- redacteur een kanttekening bij de plannen van de internationale po litiek. "Ik heb grote moeite met het supernationale. De Europese eenheid is de- zelfoverschatting van de mens. Men droomt van een Europa zonder grenzen, waarbij de mens een wereldburger wordt. De muur viel, het Oosten werd be vrijd van het communistische juk, maar het nationalisme kreeg vrij de kans. En in hoeverre is Roeme nië na het vallen van het schrikba rende bewind werkelijk bevrijd? Europa roept het oordeel over haar af, zover dit zich nu al niet voltrekt. Gods Woord zou de lei draad moeten zijn voor de inter nationale politiek," sloot drs. Beider zijn pleidooi af. Voor zijn lezing opende voorzitter Chr. van 't Hof van de kiesvereni ging de avond met gebed en het zingen van een psalm, waarna hij stil stond bij het verhaal van Da vid en Goliath. Drs. Beider sloot de bijeenkomst met een dankgebed. VERVOLG VAN PAG. 1 problemen waarmee de boeren in Zeeland te maken hebben wan neer de rotganzen in de winter hier verblijven. Volgens Van Weel deren zorgen de dieren vooral in oost-Zeeland voor veel schade, omdat hier minder grasland is te vinden dan in het westen van de provincie. "De schade wordt ach teraf aan de boeren betaald. Maar het komt onplezierig over. Hij heeft niet de opbrengst van zijn vruchten." Bij het experiment is er volgens de directeur voor gekozen de rotgans niet als ongenode gast te zien, maar als gast te aanvaarden. "De overheid betaalt vooraf. Dat is geld in het laadje maar de ganzen mogen wel komen." Buitendijks dienen voor de dieren slikken en schorren als voedselgebied; de Slikken van de Heen, Rammegors en Krammer-Volkerak. Van Weel deren zei ervan overtuigd te zijn dat het experiment zou lukken, bedankte de ondertekenaars en fe liciteerde hen met de overeen komst. Voorzitter A. A. van Nieuwen- huyzen van de wildbeheereen heid (WBE) Tholen/Sint-Philipsland pleitte ervoor om meer natuurgebieden te gebruiken voor de opvang van de rotganzen. Volgens Van Nieu- wenhuyzen zal de gans er niet zo blij mee zijn wanneer hij verjaagd wordt naar de gedoogpercelen. "Het beest heeft rust nodig. Bin nendijks blijft het onrustig. Ook al heb je tien of twaalf hectare voor de rotgans ingezaaid, hij zal toch in de buurt van het perceel naar wintertarwe zoeken. We moeten dan de rust van het beest verstoren door hem weg te jagen." Volgens Van Nieuwenhuyzen zou den de 'gasten op vrij natuurlijke wijze' opgenomen moeten worden. De voorzitter zei blij te zijn met het afsluiten van de overeen komsten. "Het is lang een heet hangijzer geweest. Het heeft moeite gekost om het in Den Haag zover te krijgen. Het geeft een stukje voldoening. De inzet van mensen kan niet kosteloos. Tolerantie zonder vergoeding is niet denkbaar. Er was ook altijd een emotionele schade voor de boer, die tenslotte een plantenteler is. Het experiment is een goed al ternatief." Van Nieuwenhuyzen betreurde het dat het zuiden van Tholen buiten de boot valt. "Dat geeft frustra ties bij de boeren. Die zeggen: waar moet ik met mijn ganzen naar toe? Wellicht komen er in de toekomst mogelijkheden bij Poortvliet." Namens de grondgebruikers be dankte G.L.D. Gaakeer Van Weel deren en de consulent ir. W.H. van der Hoofd van natuur, bos, land schap en fauna van de provincie Zeeland voor het bereikte resul taat. "We zijn ingenomen met het project. Het kan bijdragen aan het verminderen van de ge frustreerdheid van de boeren. We zullen trachten het tot een succes te maken." Ook Gaakeer wil meer gebruik maken van de buitendijk se natuurgebieden voor de opvang van de rotganzen. "Dat is hard nodig. Het is nu een nationale picht de ganzen te voeden. Het gaat er nu naar uitzien dat de na tie er voor gaat zorgen en niet al leen de boeren. Het is een winstpunt dat de hele natie gast heer is geworden." Maar voor Gaakeer is het experiment geen eindpunt. "We hopen op succes en op beter inzicht in de politiek om in de richting van een oplos sing te komen." De rotganzen komen in oktober uit Siberië naar het zuiden. Ze blijven hier tot eind mei. Langer dan andere soorten ganzen. De grauwe gans is dan bijvoorbeeld al vertrokken. Het voedselaanbod op schorren en slikken is door de Deltawerken afgenomen. Daarom zoeken de wintergasten naar voed sel op de akkers. Eiwitrijke win tertarwe is voor de beesten niet te versmaden. Volgens medewerker P. Remijnse van natuur, flora en fauna van de provincie Zeeland is het aantal rotganzen dat Neder land en de Delta aandoet niet elk jaar hetzelfde. Dit jaar was het een goed broedseizoen. Volgens Remijnse zijn 40 tot 45% van de wintergasten jonge dieren. Hij schat dat er deze winter 25 tot 30.000 rotganzen de provincie aandoen, waarvan 40 tot 50% het oosten van Zeeland. De ganzen zijn op het ogenblik ook vaak te zien langs de Oester- en Philips- dam. De totale populatie van de rotganzen schommelt. In de jaren zeventig waren er 50.000 exempla ren. Dat nam toe tot 200.000 in 1983. Naast de Van Haaftenpolder denkt de provincie ook aan perce len in de Hollaerepolder en de Jo anna Mariapolder tussen Sint - Annaland en Rammegqrs 'De rotganzen hebben een uitwisseling met St.Philipsland en in mindere mate met Schouwen-Duiveland. De schade varieert tussen de 10.000,- en 40.000,- per jaar. Het aantal rotganzen dat overwin tert varieert tussen de 500 en 1500.' In Sint-Philipsland komen jaar lijks 1000 tot 3000 rotganzen naar voedsel zoeken. Daar bedraagt de. schade aan de gewassen tussen de 10.000 en 100.000 gulden per jaar. Landbouwer J. de Jager (rechts) ondertekent de gedoogovereenkomst, links ir. W.H. van der Hooft, consulent natuur, bos, landschap en fauna.

Krantenbank Zeeland

Eendrachtbode /Mededeelingenblad voor het eiland Tholen | 1991 | | pagina 11