Wezen Armbestuur verkoopt
86 huizen aan Beter Wonen
Heipalen tandarts stuiten op historisch fundament Westpoort
Aannemer huldigt zilveren chauffeur
Duur gat in St. Maartensdijk bij nieuwbouw
Einde aan 33 jaar woningverhuur in St. Annaland
E. Goedegebuure vijfentwintig jaar in dienst bij Gebr. Moerland
Donderdag 25 oktober 1990
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
Het Wezen Armbestuur te St. Annaland is van plan de
86 huurwoningen te verkopen aan de Thoolse wo
ningstichting Beter Wonen. Daarmee komt per 1 ja
nuari 1991 een einde aan 33 jaar woningverhuur van
het Wezen Armbestuur in St. Annaland.
Niet zonder slag of stoot
Bejaardenwoningen
Sinds 1968
Huurders kritischer
Nieuw beleid
Een post onvoorzien van enkele tienduizenden gul
dens. Een bouwput van 7 Vi meter diep. Gestremd ver
keer. Veel bekijks en de fundamenten van de
eeuwenoude Westpoort naar de stortplaats.
Sneu
Schoonmaakbeurt Krammersluizen
Risico tandarts
Poorten
Verloren
Aannemingsbedrijf Gebr. J. M. Moerland en Zn. te
Sint-Annaland heeft chauffeur E. Goedegebuure (46)
gehuldigd voor diens 25-jarig dienstverband. In zijn
woning in de Tienhoven kreeg de jubilaris uit handen
van directeur J.P. Moerland een oorkonde, medaille en
draagspeld van de NVWB, een taart en een hangklok.
Kerstboom
"Het is een hele mooie periode
geweest waarin ik veel mensen heb
leren kennen", zegt Van der Wee
le, die per 31 december aftreedt als
voorzitter van het Wezen Arm
bestuur. Hij is wegens het berei
ken van de 65-jarige leeftijd
statutair niet meer herkiesbaar als
bestuurslid. Samen met secretaris
rentmeester J. Leune regelde hij
altijd de verhuur van de huizen,
maar ook die zet er nu definitief
een punt achter. Sinds zijn af
scheid als gemeente-ambtenaar
nam hij de taak als secretaris van
het Wezen Armbestuur vrijwillig
nog waar.
Het vertrek van de voorzitter en
de waarnemend secretaris was
voor het bestuur aanleiding tot
een heroverweging van het huizen-
bezit. "Gemeentebestuur en Beter
Wonen hadden al eens een hint
gegeven om de huurwoningen op
Tholen in één hand te brengen",
vertelt Van der Weele. "Ons
bestuur wilde dat echter niet zon
der slag of stoot doen. Alle moge
lijkheden zijn afgetast en
uiteindelijk zijn we met Beter Wo
nen in zee gegaan."
Beide besturen hebben het princi
pebesluit tot overdracht van de
woningen goedgekeurd. De tech
nische en financiële uitwerking
moet nog nader geregeld worden.
Maandag maakte voorzitter Van
der Weele met dhr. Striekwold
(hoofd bouwtechnische zaken van
Beter Wonen) een rondgang langs
de 86 huizen. De bedoeling is om
per 1 januari de huurbetaling, het
onderhoud, toezicht en de ver
huur al via het kantoor van Beter
Wonen aan de Haven in St. Maar
tensdijk te laten plaatsvinden. De
formele eigendomsoverdracht zal
later gebeuren. De Thoolse wo
ningstichting krijgt namelijk tege
lijk de huurwoningen van de
gemeente St. Philipsland erbij,
zodat het al extra druk is.
De huurders van de Wezen Armen
zijn met een brief ingelicht over
de komende veranderingen. Naar
aanleiding daarvan kreeg voorzit
ter Van der Weele zes verzoeken
van huurders om de woning te
mogen kopen, maar het bestuur
had besloten geen losse huizen
aan huurders te verkopen, maar
alle 86 aan Beter Wonen.
Het Wezen Armbestuur begon in
1957 met de bouw van vijf huizen
in de Van den Bosstraat. Het on
derhoud van wezen werd door
nieuwe sociale wetgeving alsmaar
minder en aan de bouw van huur
woningen voor bejaarden was
meer behoefte. Het volgende
bouwproject was de Kerke-
blokstraat: 5 woningen. In de Van
den Bosstraat kwamen er vervol
gens 2 huizen bij de eerste vijf en
9 woningen aan de andere kant.
Aan de Tienhoven kwamen nog
15 bejaardenwoningen totdat er in
de zeventiger jaren op verzoek van
het toenmalige gemeentebestuur
voor het eerst eengezinswoningen
werden gebouwd: 20 aan de Burg.
Baasstraat. "Door de duurdere
bouw in verband met de oliecrisis
kwam er een hoge huur uit en me
de daardoor is dat altijd een
moeilijk complex woningen ge
weest", aldus voorzitter Van der
Weele. "Met name in die huizen
hebben we leegstand gehad, ter
wijl er voor de bejaardenwonin
gen aan de Van den Bosstraat,
Huygensstraat en Tienhoven al
tijd wachtlijsten waren."
Aan de Burg. Baasstraat volgden
er nog 13 kleine huizen voor be
jaarden en jongeren en aan het
begin van die straat verrezen er 2
volledige aangepaste huizen voor
gehandicapten met 2 bovenwonin-
Voorzitter M.Ph. van der Weele van het Wezen Armbestuur te St. Annaland voor het laatste bouwproject aan de Huygensstraat.
gen. Het laatste bouwcomplex van verrezen. "Dat vind ik altijd nog "Het zijn pracht woningen en de Toen het Wezen Armbestuur hal-
het Wezen Armbestuur was de één van de mooiste projecten", al- bouw met aannemer Uytdewilli- verwege de jaren tachtig op ver-
Huygensstraat, waar 13 huizen dus voorzitter Van der Weele. gen verliep heel voorspoedig." zoek van het gemeentebestuur het
gat op het Havenplein met huizen
wilde vullen - de gemeente liet nog
twee winkels in het bouwcomplex
opnemen - struikelde het plan in
Den Haag. Een wakkere ambte
naar op het ministerie van volks
huisvesting ontdekte bij de
beoordeling van de financiering
dat de statuten van de Wezen Ar
men niet aangepast waren aan het
nieuwe Burgerlijk Wetboek. Dat
was het begin van een jarenlange
procedure en een geschil met de
gemeente over de formulering van
de statuten, die vele duizenden
guldens aan juridische kosten
vergde. Het al ver in voorberei
ding zijnde plan aan het Haven
plein kostte het Wezen
Armbestuur ook enkele tiendui
zenden guldens.
Van der Weele kwam in 1968 als
raadslid in het Wezen Arm
bestuur. Bij de gemeentelijke her
indeling per 1 juli 1971 raakte hij
die functie kwijt, maar wegens
uitbreiding van het bestuur met
twee leden - de woningbouw verg
de meer mensen - kwam Van der
Weele er na drie maanden weer in.
Als landbouwer hield hij zich
eerst voornamelijk bezig met de
verpachting van de landerijen en
de tuintjes. Van lieverlee rolde hij
de woningbouw in en dat werd
zeer intensief. "Het was totaal an
der werk dan je eigen baan en dat
was wel leuk", aldus Van der Wee
le. "In het begin werd elke wo
ningverhuur in het voltallige
bestuur besproken. Toen ik 16
jaar geleden voorzitter werd, nam
het zo toe, dat ik de verhuur sa
men met de secretaris regelde."
Voorzitter Van der Weele verhuur
de niet alleen jarenlang woningen,
hij controleerde ook persoonlijk
elk huis wanneer een huurder ver
trok. Verder nam hij polshoogte
bij klachten en gaf hij aannemers
opdracht die te verhelpen. Groot
onderhoud zoals buitenschilder
werk, vervanging van deuren en
kozijnen, het aanbrengen van
dubbel glas, Van der Weele regelde
het allemaal naast zijn dagelijks
werk in zijn landbouwbedrijf. Al
leen in de oogstperioden kon hij
minder tijd voor zijn huizen uit
trekken.
"Het toezicht op de woningen is
geen eenvoudige zaak", consta
teert de voorzitter. "Hoe ouder de
huizen, des te meer onderhoud
komt er. Bovendien zijn de huur
ders de laatste vijf jaar ook kriti
scher geworden. Voor de
woningverhuur zijn we als Wezen
Armbestuur eigenlijk te groot
voor een servet en te klein voor
een tafellaken. Je kunt geen eigen
kracht voor de huizen aantrekken.
Daar komt dan de automatisering
van de huuradministratie nog bij.
Gezien al die factoren is toch
besloten om de huizen aan Beter
Wonen te verkopen."
Voor Van der Weele moet een
nieuw bestuurslid door de ge
meenteraad benoemd worden.
Voorgedragen worden W.A. Boo
gaard en J.M. den Engelsman
Mzn. Ter opvolging van secretaris
Leune is er eveneens een voor
dracht van twee mensen: D.L. Ha-
ge en J. Kodde.
"Het Wezen Armbestuur blijft
bestaan", stelt Van der Weele met
nadruk. Hij heeft er jarenlang
voor gevochten en had eigenlijk
het liefst de woningtaak ook bij
de Wezen Armen gelaten. "Er
verdwijnt nu immers iets wat niet
terugkomt. Misschien is het ten
gunste van de volkshuisvesting op
Tholen, maar in St. Annaland is
er weer een stuk activiteit minder.
Het Wezen Armbestuur zorgde
voor behoorlijk wat plaatselijke
werkgelegenheid met het onder
houd van de woningen en ik vraag
me af, of dat in de toekomst zo
blijft. Ik hoop dat Beter Wonen
daar rekening mee houdt.
Het Wezen Armbestuur zal nu een
ander beleid moeten gaan voeren
ten nutte van de gemeenschap.
Hoe dat ingevuld moet worden,
dat is een taak van het nieuwe
bestuur", aldus voorzitter Van der
Weele, die eind dit jaar afscheid
neemt van het Wezen Armbestuur
ie St. Annaland.
De tandartsen P.J.H.M. Vos en
C.C.M. Wouters uit Tholen zijn
van plan de gemeente Tholen een
tegemoetkoming te vragen in de
kosten die zijn ontstaan bij de
bouw van een nieuwe tandartsen
praktijk aan de Westpoort te Sint-
Maartensdijk. Vorige week
woensdag zouden daar 17 heipa
len de grond in gaan, maar de
bouwers stootten op de funda
menten van de Westpoort waar
door het werk werd stilgelegd om
de bakstenen fundering weg te
graven. Dat karwei duurde drie
dagen: donderdag, vrijdag en
maandag. De heimachine stond
werkloos terwijl tractoren wagens
puin en grond naar het Tuttel
hoekje vervoerden. Zo'n 600 kuub
historische grond verdween naar
de stortplaats. Slechts één heipaal
werd de grond ingeslagen, maar
die werd steeds een kopje kleiner
gemaakt om de graafmachine in
staat te stellen de funderingsresten
weg te graven.
Tandarts Vos: "Het is een beetje
sneu. We houden rekening met
een flinke financiële aderlating
van enkele tienduizenden guldens.
We zullen de gemeente hierover
benaderen om de zaak in der min
ne te schikken. "Vos zegt er geen
'zaak' van te willen maken. Ruzie
met de gemeente wil hij voorko-
De Krammersluizen ondergaan
op dit moment een schoonmaak
beurt. De sluizen zijn drooggezet,
zodat mosselaangroei en slib kun
nen worden weggehaald. Het
oponthoud voor de scheepvaart
blijft beperkt, doordat de twee
sluiskolken niet tegelijk worden
gestremd en de jachtensluis ook
gebruikt wordt voor de be
roepsvaart.
Zondagavond is de zuidelijke sluis
gestremd, het water eruit gepompt
en een deel van de sluisvloer gede
monteerd. De sluiskelder kan nu
worden schoongemaakt. Als de
zuidelijke sluis weer opengaat
voor de scheepvaart, wordt met de
noordelijke begonnen. Dit werk
moet 7 oktober gereed zijn. Ge
lijktijdig met het schoonmaken
wordt de meetapparatuur in de
sluiskelder aangepast. Het
schoonmaken wordt iedere drie
jaar herhaald en kost ruim een
half miljoen gulden.
Om zout Oosterschelde- en zoet*
Zoommeerwater gescheiden te
houden, hebben de Krammerslui
zen een systeem waarbij in de sluis
zout water kan worden verwisseld
voor zoet en omgekeerd. Door
openingen in de sluisvloer kan
zout water aan- en afstromen.
Wanneer die openingen dicht
groeien, gaat het schutten van
schepen langer duren.
men. "Wel hopen we dat de ge
meente een tegemoetkoming wil
doen". Vos wijst erop dat voor de
plek aan de Westpoort waar in
1984 en 1985 enkele huisjes zijn
afgebroken, weinig animo was. De
gemeente Tholen verkocht de
grond voor een symbolisch- bedrag
aan Vos en Wouters die architect
H.A. Joossen uit Roosendaal in
de hand namen en bouwbedrijf
Hans Weggemans uit Scherpenis-
se de opdracht gaven de praktijk
te bouwen. Vos wijst erop dat bo
demonderzoek (sondering) aan
toonde dat er heipalen nodig
waren van 17 meter lengte. "Ken
nelijk is het sonderen steeds naast
de fundamenten gebeurd, anders
zou men die conclusie niet getrok
ken hebben".
Voor de bouw van de praktijk
staan 70 werkbare dagen geno
teerd. Vos verwacht dat het opont
houd een week zal duren. "Over
ruim vijf maanden moet de prak
tijk er toch staan. We zijn nogal
optimistisch". Volgens de tand
arts wordt het een luxe praktijk
ruimte. "Het wordt gebouwd met
handgevormde stenen en er ko
men keramische pannen op het
dak. Het is precies wat de gemeen
te wil". De gevel van het pand zal
niet gelijk lopen met de gevels van
de huizen die er gestaan hebben,
maar zo'n vijf meter naar achter
wijken.
Volgens L.T. Steenpoort van
bouw- en woningtoezicht van de
gemeente zijn er drie sonderingen
uitgevoerd. "Ze waren niks tegen
gekomen. Er was op die plaatsen
geen enkele weerstand. Daarop is
toen een palenplan ingediend, om
17 meter te heien". Hierover is
overleg geweest tussen de bouwer
Weggemans en de gemeente ge
zien de belendende bebouwing.
Naast de bouwput staat het huis
van L. van Poortvliet. Volgens
Steenpoorte is het risico voor de
bouwers Vos en Wouters: "De
grond is verkocht zoals het daar
lag". Toen bij het verder afgraven
van de grond en de fundering an
dere delen van het bouwwerk
bloot kwamen, is het werk niet
stilgelegd. "In principe is er toe
stemming gegeven om op die ka
vel te bouwen. Om de zaak daar te
beschermen had je er een andere
bestemming aan moeten geven".
Voor de inwoners van Smurdiek
was het gegraaf aan de Westpoort
een trekpleister. Tientallen men
sen volgden dagelijks de werk
zaamheden. Vrijdagmiddag werd
de straat voor het verkeer afgeslo
ten tot maandagmorgen. Achter 't
Bos was al afgesloten; daar lagen
de heipalen die de weg blok
keerden.
In het boekje 'Sint-Maartensdijk',
stad aan de Pluimpot' van ge
meentearchivaris J.P.B. Zuurdeeg
staat dat de Westpoort in de twee
de helft van de vijftiende eeuw tot
stand moet zijn gekomen. De op
gravingen op 25 oktober 1984 en
30 mei 1985 van de restanten van
de poort zouden dit bevestigen.
Uit een document uit 1518 blijkt,
dat Smurdiek in het begin van de
16e eeuw te verdedigen was. Er is
dan sprake van nieuw gedolven
stadsgrachten, de Oostvest, de
Oost- en Westpoort. 'Op de
oudste plattegrond van het stadje
van Jacob van Deventer van ca.
1570 zijn de grachten te zien. Be
houdens de Oostpoort zijn er
geen poorten, muren of wallen te
herkennen', zo schrijft Zuurdeeg.
De opgraving van de restanten van
de poort gaven steun aan de op
vatting dat 'deze forse poort toen
al was gebouwd'. Volgens de ar
chivaris moet er rekening gehou
den worden met de mogelijkheid
dat de poort in de Tachtigjarige
oorlog is herbouwd. De West
poort is in 1799 ingestort en tot
het maaiveld afgebroken. Bij het
blootleggen van de restanten
bleek dat de westelijke toren in de
gracht heeft gestaan. Aan de
stadszijde van deze poort (in gele
stenen opgetrokken) zijn funda
menten (in rode stenen) gevonden
van een bouwwerk uit het midden
van de 15de eeuw.
Bij het uitdiepen van de put werd
vrijdag op ongeveer zeven meter
diepte een boog in het fundament
zichtbaar. Zuurdeeg arriveerde
toen dit gedeelte van het funda
ment reeds was verwijderd: "Bij
de opgravingen in 1984 en 1985 is
het een en ander opgemeten. Er is
toen niet zo diep gegraven als nu.
Van dat boogje wisten we niet.
Het was interressant om te weten
waar de gracht mee in verbinding
stond". Volgens Zuurdeeg is er
geen sprake van een stadswal.
"Hooguit een vleugelmuur die
diep gefundeerd was wegens de
gracht". De archivaris betreurt
het opruimen van de fundamen
ten: "Nu kun je nergens meer op
aansluiten. Er was sprake van dat
de restanten in het plaveisel zicht
baar zouden worden gemaakt,
maar op deze manier gaat dat ver
loren". Maandagmiddag ontdekte
Zuurdeeg een 'tonnetje', een wel
put in de restanten van de poort.
"Je bent de vijfde, die deze eer te
beurt valt en volgend jaar nog
twee, waaruit blijkt dat er toch
een hechte band bestaat tussen
bedrijf en personeel," zei Moer
land in zijn felicitatie.
Ewoud Goedegebuure trad in
1965 in dienst van het aanne
mingsbedrijf. "Ik weet nog goed
dat je vader me kwam vragen om
chauffeur te worden. Ik zei dat ik
nog nooit gereden had, maar dat
was geen bezwaar. Een paar keer
voordoen en dan zou het wel luk
ken," weet Goedegebuure nog. In
die 25 jaar 'versleet' hij vijf
auto's. Moerland: "Je begon op
een Henschel kipauto. Nu ben je
aan je tweede Mercedes kraanau
to bezig, een werktuig van ruim f.
250.000,- en het duurste stuk ma
terieel binnen ons bedrijf."
Moerland stelde in de jubilaris
een uitstekend chauffeur te heb
ben. "Op een paar kleine schades
na heb je de wagens steeds prima
door het verkeer geleid. Ook het
onderhoud was altijd goed ver
zorgd."
Goedegebuure weet, aldus Moer
land, op een bijzonder goede ma
nier alles te regelen en te
organiseren. "Je hoeft Ewoud
maar een briefje te geven en alles
komt dik voor elkaar. Soms wei
eens te dik, zoals enkele jaren ge
leden toen hij puin moest
afvoeren bij de kerk in Halsteren.
Hij verwijderde ook maar tegelijk
een boom die naast het puin lag.
Die grote boom lag toch maar in
de weg tijdens de komende feest
dagen! De koster van de kerk is
nog steeds op zoek naar zijn
kerstboom, die 's middags vanuit
Vrederust was bezorgd." De aan
nemer benadrukte de plichtsge
trouwheid van zijn
vrachtwagenchauffeur. "Altijd
bereid om iets extra's te doen; 's
morgens vroeg weg, 's avonds la
ter thuis, het was nooit teveel.
Ook niet toen je vrouw Marie in
het ziekenhuis in Tilburg lag en je
's avonds daar nog op bezoek
ging. 's Morgens was je toch weer
op tijd weg." Moerland haalde
ook op dat al vele jaren kinderen
meerijden in de vrachtwagen,
waaronder de kleinkinderen van
de jubilaris. "Je hebt eigenlijk al
tijd al aan (rijdende) kinderop
vang gedaan." Behalve de
kleinkinderen rijdt ook Goedege-
buure's vrouw weieens mee. "Ik
doe dat liever dan in een luxe
auto," vertelt ze. Goedegebuure
zelf heeft in die 25 jaar heel wat
zien veranderen. "Ik weet nog dat
er met de schop zand geladen
werd, of tegels met de hand. Dan
is het nu heel anders." Namens de
collega's overhandigde uitvoerder
J.A. den Haan een enveloppe met
inhoud en een bloemstuk. "Je
bent altijd in de weer en er kan erg
veel. Bedankt daarvoor en ik
hoop op een nog lange samenwer
king."
Aannemingsbedrijf Gebr. Moer
land heeft 25 mensen in dienst en
voert bestratings- en riolerings
werken uit, hoofdzakelijk op Tho
len en in het Rijnmondgebied.
Jubilaris E. Goedegebuure met zijn vrouw en rechts werkgever J.P. Moerland van het gelijknamige aannemingsbedrijf.
Het onverwacht grote gat aan de Westpoort in St. Maartensdijk dat gevuld moet worden door de
tandartsen Vos en Wouters.
