Gertrudisprijs
Geen batterij veilig voor scholieren
Nieuwe bakkerij St. Philipsland
SGP neemt afscheid
van Th. Aarnoudse
Jtl ^1"**
bewoners
Predikant voor Geref.
Kerken Thoïen/Poortvliet
Gemeentelijke
erepenning
Snepvangers
Achttien boetes
snelheidscontrole
Model boerderij
voor kinderen
Donderdag 12 juli 1990
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
5
Nieuwe wereld
Met respect
Zoomvliet College
Groot cursusaanbod
open universiteit
"Het milieu wordt dood
ziek van al die batterijen,
dus jullie hebben met de
inzameling van 503 kilo
goed gewerkt." Burge
meester T.A. Vogel bracht
donderdag 'namens de
hele gemeenschap van St.
Philipsland' de leerlingen
van de Koningin Juliana-
school zijn hartelijke
dank over en overhandig
de ze voor de tweede keer
de wisselbeker.
Proces van jaren
Op het industrieterrein in St. Philipsland, vlak langs
de Rijksweg, verrijst een nieuwe brood- en banketbak
kerij voor dhr. A.P. van der Est. De capaciteit wordt
het dubbele van de huidige bakkerij aan de Achter
straat. De gemeenteraad besloot gisteravond tot ver
koop van 1700 m2 grond, waarvan 600 m2 bebouwd
wordt.
Th. Aarnoudse
De gemeentelijke kiesvereniging van de S.G.P. Tholen
heeft donderdag in de Chr. Geref. Kerk te Oud-
Vossemeer afscheid genomen van Th. Aarnoudse, die
17 jaar de Staatkundig Gereformeerden in de Thoolse
gemeenteraad heeft vertegenwoordigd.
Inzet en ambitie
Een wonder
door j. van der slikke
Hoofdstuk 15
VERVOLG VAN PAG. 1
Na jarenlang bejaardenhelpster te
zijn geweest, kreeg ze zes jaar ge
leden M.S., waardoor mevr. Bolier
binnen twee jaar in een rolstoel te
recht kwam. De hulp die ze 40 uur
in de week via de AAW heeft, is
voor haar onmisbaar, net als de
wijkverpleegster die haar dage
lijks komt verzorgen. In de wo
ning, aangepast met allerlei
voorzieningen voor de lichamelij
ke handicap van mevr. Bolier, ont
breekt zelfs de stalen verpleegster
niet.
Toch vergen de vaak zeer moeilij
ke omstandigheden veel van de
kracht van mevr. Bolier. Des te
meer wordt het gewaardeerd, dat
ze leergezin wil zijn. "Het is heel
moeilijk om voor de leerlingen
een gezin te zoeken op dit ge
bied", zegt. mevr. Suijkerbuijk,
leidster gezinsverzorging bij het
Welzijnsorgaan Tholen. "Daar
om zijn we erg blij met de mede
werking van mevr. Bolier. De
leerlingen zien en leren er ontzet
tend veel. Ze worden o.a. meege
nomen naar het ziekenhuis voor
de wekelijkse therapie. Er gaat
voor de leerling een nieuwe wereld
open, het leven van de lichamelijk
gehandicapte mens in onze sa
menleving", aldus mevr. Suijker
buijk, die donderdagavond bij de
uitreiking van de Gertrudisprijs
ook aanwezig was en mevr. Bolier
had voorgedragen.
Voor de uitreiking van de diplo
ma's stelde directeur Nolet, dat
het om een mijlpaal voor de jon
gelui en de school ging. "Uit een
groot scala van mogelijkheden
hebben jullie gekozen voor het be
roep van verzorgde, waarvoor je
je in drie jaar een heleboel kennis
en vaardigheden hebt eigen ge
maakt. Leer in de praktijk toe te
passen, wat je op school leerde. In
Management Game. Manage
mentteams uit grotere en kleinere
bedrijven kunnen meedoen aan
een landelijke competitie 'Mana
gement Game'. In provinciale
voorronden wordt men gecon
fronteerd met beslissingen op het
gebied van marketing, produktie,
financiering, research en develop
ment, onder het thema 'concurre
ren of samenwerken'. Met behulp
van computers en simulatie-
software worden de teams steeds
geconfronteerd met de gevolgen
van hun beslissingen. De spelron-
den worden gespeeld in het ge
bouw van de Hogeschool Zeeland
te Vlissingen.
de praktijk is het allemaal één ge
heel, geen losse onderdelen Zoals
op school."
De directeur hield de geslaagden
een Romeins gezegde voor: 'we le
ren niet voor de school, we leren
voor het leven.' "Je kunt mensen
technisch verzorgen, maar hoe
treedt je ze tegemoet? Je moet het
met hart en ziel, met aandacht
doen. De ander met respect tege
moet treden en ze in hun waarde
laten. Dat hebben we geprobeerd
mee te geven als opleiding van
werkveld en school. Dit is een hele
goede basis voor een hopelijk
stralende toekomst", aldus direc
teur Nolet.
Naast het diploma spelde de sta
gedocent bij elke geslaagde de be-
roepsspeld verzorgende op.
Iedere eindexamen-kandidaat had
tien onderdelen, waarbij Jolanda
van Akkeren de hoogste score be
haalde met 1x9, 5x8 en 4x7. Ria
van Hemert en Den Engelsman
uit St. Maartensdijk behoorden
volgens adjunct-directeur Van
Loon ook tot de gediplomeerden
met een hoog puntenaantal.
Toch was het niet voor iedereen
even gemakkelijk gegaan, zo ver
telde leraar W. Dominicus. Team
leider Franke lichtte dat verder toe
bij de uitreiking van een cadeau
bon aan Ingrid Schouten uit
Steenbergen. "Daarmee bena
drukken we iets anders dan de
prestatie van deze gediplomeerde
vz'er. Ze heeft er vreselijk hard
voor moeten werken en ons de
oren van het hoofd gevraagd. We
hebben van haar kunnen leren en
tijdens de stage straalde ze ook
heel veel uit. De bejaardenzorg
kan daarvan profiteren", aldus
teamleider Franke.
Op één na hebben alle gediplo
meerden werk gevonden: de
meesten in de bejaardenzorging
zoals ook Marleen de Vos uit
Poortvliet, die al voor de
diploma-uitreiking in St. Cathari-
na in Bergen op Zoom aan de slag
is gegaan. Ook de kraamzorg was
bij de geslaagden in trek. Een
kleiner aantal vond werk in de
gehandicapten- en gezinszorg.
Sommige gediplomeerden stude
ren verder voor verpleegkundige
A en B.
Per 1 augustus gaat St. Gertrudis
een fusie aan met het Johannes
College(meao) in Roosendaal als
mede de Schakel(mdgo
apothekers- en tandartsassisten
te), eveneens in Roosendaal. De
nieuwe naam van de school wordt
Zoomvliet College. In de statuten
is bepaald, dat er zowel in Bergen
op Zoom als in Roosendaal les ge
geven moet worden.
De 75ste erepenning die de ge
meente Nieuw-Vossemeer uit
reikte, ging vrijdagmiddag
naar dhr. C. Snepvangers, op
Tholen en St. Philipsland ook
bekend als projectvoorberei
der van bouwbedrijf Uytde-
willigen. Burgemeester
Luk kassen reikte de onder
scheiding uit in het Wagen
huis.
Snepvangers kreeg de gemeen
telijke erepenning in zilver we
gens zijn verdiensten op
velerlei terrein. Hij is niet al
leen 25 jaar in dienst van Uyt-
dewilligen alsmede secretaris
van de personeelsvereniging
van het bouwbedrijf, maar
ook actief in de muziek en de
politiek. Tien jaar bestuurslid
van de Nieuw-yossemeerse
muziekvereniging Semper
Crescendo, waarvan momen
teel secretaris. Verder lid van
de harmonie Amicitia uit
Steenbergen en de carnavals
band de Vosseblazers. Voorts
is Snepvangers lid van de
steunfractie van Algemeen
Belang, waarvan raadslid H.
Buys de exponent is.
Sinds de instelling van de ge
meentelijke onderscheidingen
in Nieuw-Vossemeer in 1963
was de erepenning voor Snep
vangers de 75ste decoratie.
Bij het Zeeuwse studiecentrum
van de open universiteit zijn mo
menteel 1.040 studenten inge
schreven (2.4% van het landelijke
aantal), die samen 1.600 cursussen
volgen. De belangstelling gaat uit
naar rechtswetenschappen (22%),
bedrijfs- en bestuurswetenschap
pen (18%), technische weten
schappen (16%),
cultuurwetenschappen (13%), so
ciale wetenschappen (13%), eco
nomische wetenschappen (12%)
en natuurwetenschappen (6%).
Elk van de ruim 120 cursussen van
de open universiteit bevat een af
geronde hoeveelheid lesstof, die
kan fungeren als op zichzelf
staande studie of als bouwsteen
voor meer omvangrijke studiepro
gramma's. Naar eigen behoefte
kunnen cursussen worden gecom
bineerd tot een op maat gesneden
opleiding, bij voorbeeld een kort
hoger onderwijsopleiding (KHO)
of een opleiding voor het behalen
van een doctoraaltitel of een eind
diploma HBO.
Het studiecentrum van de opên
universiteit is gevestigd in de
Zeeuwse Bibliotheek te Middel
burg. Onlangs is de ruimte uitge
breid van 90 naar 189 m2, wat
nodig was door de groei van het
aantal ingeschreven studenten (en
daardoor van de medewerkers) en
door de automatisering. In het
studiecentrum kan men terecht
voor informatie over de cursus
sen. Het is geopend dinsdag t/m
zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur,
dinsdag en woensdag van 14.00
tot 17.00 uur, maandag, dinsdag
en donderdag van 18.00 tot 21.00
uur.
Vorig schooljaar begon het ge
meentebestuur voor het eerst met
de milieu-actie. De Koningin Juli-
anaschool haalde toen 216 kilo
batterijen op, wat met 132 leerlin
gen neerkwam op 1.64 kg per
kind. Dit jaar was dat 503 kg of
bij 123 leerlingen 4.09 kg.
De openbare basisschool de
Luyster zamelde vorig jaar 93 kg
in of bij 111 leerlingen 0.84 kg en
dit jaar 296 kg of bij 110 kinderen
2.69 kg.
De School met de Bijbel in Anna
Jacobapolder zorgde vorig jaar
voor 25 kg of 0.54 kg bij 46 leer
lingen. Het afgelopen schooljaar
werden daar geen batterijen inge
zameld en dat vond de burge
meester 'erg jammer'. "Helaas is
er niets aan de actie gedaan en dat
is geen compliment voor de
school. Hopelijk gaat men vol
gend schooljaar extra zijn best
doen, want deze actie blijft hard
nodig. Waarom het zo belangrijk
is: in heel Nederland komen 4000
De leraren C. van 't Hof en H. Geluk hebben hun handen vol aan de kist met batterijen die door leerlingen van de Koningin Juliana-
school in St. Philipsland werd gevuld. Rechts voor enkele kinderen met een hele grote batterij/accu. Burgemeester Vogel kon voor
de tweede keer de wisselbeker uitreiken voor deze milieu-actie.
ton, dat is 100 miljoen afgedankte Dat betekent kwik, cadmium, ver- daarom dat de leerlingen in St. batterijen hebben ingezameld."
batterijen in het milieu terecht, gif in het milieu. Hartelijk dank Philipsland zo ontzaggelijk veel Kampioen-inzamelaar was Ro
nald Verwijs, die van zijn oom ac
cu's van een baggerschip had
gekregen en nog een hele grote
batterij van een vuurtoren.
Directeur C. van 't Hof van de
Koningin Julianaschool kwam
zelf aan 507 in plaats van 503 kg,
zodat er volgens hem ergens 4 kg
batterijen zoek moesten zijn. Hoe
dan ook, hij zei het heel fijn te
vinden, dat na het enkele maan
den geleden begonnen milieupro
ject, met de inzameling van
batterijen de daad bij het woord
was gevoegd. "Het is echter een
proces van jaren, een heel bewust
wordingsproces. We gooien echter
niet alles meer zo maar weg en
zijn ons meer bewust geworden
van de gevaren voor het milieu.
Papier, vuil, plastic, enz. mogen
niet op straat of elders in het mi
lieu terecht komen", zei directeur
Van 't Hof.
Burgemeester Vogel stipte ook het
spuiten van gif door boeren en
(volks)tuinders nog aan. "Daar
moeten we ook mee oppassen en
gelukkig wordt er al minder vergif
gespoten. Voor slakken e.d. die
nen we ook niet zo maar te spui
ten. We moeten liefde voor de
natuur opbrengen en met zijn al
len ons best doen voor een schoon
milieu", aldus de burgemeester.
Wanneer de Koningin Juliana
school volgend jaar opnieuw de
wisselbeker wint, mag die defini
tief op school blijven. Alle leerlin
gen waren bij de prijsuitreiking
aanwezig, behalve de kleuters,
want die kwamen later op de dag
om pannekoeken te eten als afslui
ting van het schooljaar 1989/90.
Donderdag heeft de politie op di
verse plaatsen op het eiland de
snelheid van automobilisten ge
controleerd. In totaal bleken 18
chauffeurs in overtreding.
Tussen 8.00 en 9.00 uur werden er
op de Ten Ankerweg in Tholen
149 voertuigen gecontroleerd en 6
reden er te snel. De snelheden la
gen tussen de 65 en 76 kilometer.
Een uur later werd er gecontro
leerd op de Provincialeweg tussen
Sint-Maartensdijk en Stavenisse.
Van de 58 automobilisten reed er
één te hard: 102 kilometer, terwijl
de toegestane snelheid 80 kilome
ter is.
Aan de Paasdijkweg in Poortvliet
werden 11 van de 89 bestuurders
bekeurd. Zij hadden een snelheid
van 65 tot en met 91 kilometer.
Het afgelopen weekeinde werd er
op diverse plaatsen een alcohol
controle gehouden. Ongeveer 60
bestuurders moesten blazen, maar
niemand bleek in overtreding.
De Thoolse politie nam diverse
brommers uit het verkeer omdat
ze technische mankementen ver
toonden.
De Gereformeerde Kerken van
Tholen en Poortvliet krijgen vol
gend jaar mei een nieuwe predi
kant. De uit Zeeland afkomstige
kandidaat P.J. de Buck(26) wilde
de toezegging van beroep graag
aannemen. Hij heeft al een keer in
Tholen gepreekt en maakte 2 juli
kennis met de twee kerkeraden en
de gezamenlijke beroepingscom
missie. De beide gemeenten zijn
vacant sinds het vertrek van ds. J.
Droogendijk in november 1988.
In de Gereformeerde Kerken is het
moeilijk om een predikant te krij
gen. Er zijn veel vacante gemeen
ten en weinig kandidaten. "Met
twee gemeenten is het nog moeilij
ker, want dat is extra zwaar. Daar
om zijn we allemaal erg blij met
de komende nieuwe predikant",
zegt mevr. Boxhoorn-Urbanus uit
Tholen.
Kandidaat De Buck ging op Wal
cheren naar school. Zijn ouders
wonen nu in de Flevopolder, ter
wijl hij zelf in Kampen studeert.
De aanstaande predikant is
gehuwd.
Het industrieterrein in St. Philipsland met rechts op de voorgrond het perceel waar de nieuwe brood- en banketbakkerij komt.
"In onze bestaande bakkerij is
het een onhoudbare situatie", ver
telt Adrie van der Est. "We zijn
eruit gegroeid. Met zeven mensen
werken we daar nu en de vraag
naar onze produkten groeit
steeds. Niet alleen in onze eigen
vestigingen van Albert Heijn in
St. Philipsland en Tholen, maar
ook in de verkooppunten te St.
Annaland, Oud-Vossemeer en
Steenbergen. We proberen nog
groter te worden en mede daar
voor is een grotere bakkerij nodig.
Op het industrieterrein krijgen we
twee nieuwe ovens en een volledig
nieuwe deegverwerking met een
rijs- en bollenkast."
B en W van St. Philipsland schrij
ven aan de gemeenteraad, deze
nieuwe activiteit op het industrie
terrein 'van harte toe te juichen'.
"Het bouwplan zal een aanwinst
voor het industrieterrein beteke
nen", aldus b en w.
Volgens Van der Est werkt een ge
heel zelfstandige vestiging voor de
bakkerij ook beter naar de klan
ten toe. "We hopen er dit jaar nog
in te kunnen, want architect Fier-
loos uit Goes heeft de plannen al
rond en de aanbesteding vindt
binnenkort plaats."
De oude bakkerij wordt bij de
winkel van Albert Heijn aan de
Achterstraat getrokken. "Daar
voor zijn we ook met plannen be
zig, maar eerst moet de nieuwe
bakkerij klaar zijn", zegt Van der
Est. Hij wil ook de Thoolse vesti
ging van Albert Heijn aan de Kot-
terstraat nog'uitbreiden.
Door de gezondheidstoestand van
dhr. Aarnoudse kon het afscheid
nu pas plaatsvinden. De bijeen
komst werd geleid door de voor
zitter van de gemeentelijke
kiesvereniging, dhr. J.W. Duvekot.
Alle raadsleden van de SGP-
fractie en diverse oud-raadsleden
waren aanwezig. Na Schriftlezing
en gebed werd dhr. Aarnoudse
toegesproken door dhr. Duvekot,
die in lovende woorden de lange
staat van dienst en de diverse
functies van Aarnoudse memo
reerde. Als blijk van waardering
overhandigde dhr. Duvekot hem
een boek.
Na de pauze sprak dhr. M. Dijke
namens de raadsfractie en de oud-
De Koperen Tuin uit Goes en de
Boerderijenstichting Zeeland zijn
bezig met een bouwmodel van een
Zeeuwse boerderij en een begelei
dend boekje. Daarin wordt infor
matie gegeven over de
geschiedenis en ontwikkeling van
de Zeeuwse boerderij, de moge
lijkheden van moderne bedrijfs
voering in een historisch gebouw
en de manier waarop men het mo
del kan maken.
Er wordt ook een tentoonstelling
voorbereid over de Zeeuwse boer
derij. Aan de orde komen de be
drijfsgebouwen van vroeger, de
schuren, bakkeet, het wagenhuis,
de stallen, het erf met mestput,
moestuin, boomgaard, windsin-
gels, alsook de hedendaagse ma
nier van bouwen met golfplaten in
plaats van rietdakbedekking, het
gebruik van kunststof, e.d. Aan
dacht wordt geschonken aan de
bescherming van de boerderij als
belangrijk element van ons
cultuur-historisch erfgoed. Voor
beelden worden gegeven van oude
boerderijen waarin toch een mo
derne bedrijfsvoering plaatsvindt.
Het gehele project is vooral
bestemd voor de jeugd. Gemikt
wordt op presentatie tijdens de
kinderboekenweek die op 10 okto
ber begint.
raadsleden. Ook in deze
toespraak kwam duidelijk de veel
zijdige belangstelling van Aar
noudse naar voren. "U heeft niet
alleen uw raadswerk met veel in
zet en ambitie gedaan, ook de
jeugd had een warm plekje in uw
hart. Denk hierbij aan de lange
staat van dienst in diverse school
besturen, noem daarnaast de
bestuursactiviteiten in bejaarden
centrum De Schutse in Sint-
Annaland, uw werk voor de socia
le werkplaats De Betho, uw amb
telijke werkzaamheden voor de
kerk in uw woonplaats Oud-
Vossemeer, dan kunnen we stellen
dat een groot gedeelte van de
Thoolse samenleving u veel dank
is verschuldigd", aldus dhr. Dijke,
die Aarnoudse een enveloppe met
inhoud overhandigde.
Dhr. G.D. Roeland uit Sint-
Annaland sprak dhr. Aarnoudse
nog toe namens de fractiebelei-
dingscommissie.
In zijn dankwoord benadrukte
dhr. Aarnoudse dat de dank voor
alles wat hij voor de gemeenschap
heeft mogen doen, toekomt aan
God de Heere, die dit alles heeft
geschonken. Ook de gezondheid
waarvan hij nu weer mag genie
ten. "Het is voor mij een wonder
dat ik dit afscheid nog mee mag
maken. Daarom waardeer ik dit
afscheid in bijzonder", aldus dhr.
Aarnoudse.
Het officiële gedeelte werd af
gesloten door dhr. A. Kersbergen
uit Oud-Vossemeer, die nog enkele
woorden sprak namens de kiesve
reniging Oud-Vossemeer. Hierna
was er onder het genot van een
hapje en een drankje nog ruime
gelegenheid om herinneringen op
te halen.
Open tuin. Op 13, 14 en 15 juli is
er voor de derde keer bij de fam.
Smits aan de Pr. Julianastr. 1 te
Wemeldinge een open tuin te be
zichtigen van 13.00 tot 17.00 u.
Behalve vele soorten fuchsia's be
wonderen, kan men ook adviezen
krijgen voor het kweken en over
winteren, evenals ideëen voor de
eigen tuin.
probleem met de Duitsers had, niet dat hij nu in dat geval dacht, dat
die hem een oplossing aan de hand kon doen. Trouwens een gesprek
met iemand die je volkomen vertrouwen kon gaf op zo'n moment al
enige verlichting. Toen hij Koos het probleem voorlegde zei deze zoals
gewoonlijk niets. Hij ging gewoon door met het karwei waar hij mee
bezig was, maar na een poosje zei hij: kreupele paarden moeten die
Duitsers toch zeker ook niet hebben. Nee, dat denk ik ook niet zei Kees,
maar hij is toch ook niet kreupel. Nee nog niet, maar dat kan 'ie mor
gen wel wezen, zei Koos. Hoe dan, zei Kees. Nou dat is makkelijk ge
noeg, vernagelen. Durf je dat wel, zei Kees? Nou als dat mijn
gevaarlijkste karweitje was, dan liep het wel af zei Koos. Zij spraken af
dat Koos de volgende morgen een uur voordat de knechts kwamen op
de boerderij zou zijn om het karwei te klaren. Ik kan het vanavond ook
wel doen zei Koos, maar het is beter morgenochtend, want na een paar
uur heeft ie de meestê pijn en dan zul je eens zien hoe lekker kreupel
dat ie is als 't ie voor de Duitsers verschijnt. De volgende morgen vroeg,
het moest natuurlijk allemaal in het donker gebeuren, was Koos op de
boerderij bij van der Linde. Kees was in de schuur en had de klepper
apart in het veulenstalletje gezet. Zet hem eerst maar een prang op zijn
neus zei Koos, want het doet wel pijn. Koos tilde de rechtervoorpoot
van het paard op en trok er een hoefnagel uit. Toen mocht het paard
weer even de poot op de grond zetten. Inmiddels haalde Koos een nieu
we hoefnagel uit zijn zak en tilde het voorbeen weer op. Hij sloeg ver
volgens de nieuwe nagel er weer in, maar wel zo verkeerd of hij nog
nooit een paard beslagen had. De klepper stampte de poot op de grond,
maar Koos was op tijd weg. Het dier trok de poot meteen weer op en
steunde er nauwelijks meer op. Even wachten zei Koos, ik trek hem er
zo weer uit, de pijn blijft ie vandaag wel houden.
Om half acht gingen ze met de paarden naar 't dorp, Willem, Gilles en
Bram ieder met twee paarden. Kees kwam zelf met de kreupele klepper
achteraan, maar die had moeite om het dorp te bereiken. Het duurde
uren voor ze aan de beurt waren, want het hele dorpsplein stond vol met
paarden en de andere helft was aangeschreven om na de middag te ver
schijnen. De paarden moesten allemaal één voor één voor de Duitste
keurmeesters verschijnen en ze bekeken ze goed, eerst in stap en dan
nog eens in draf. Dan werden de dekbewijzen bekeken en als dat klopte
met de leeftijd en het signalement dan mochten die meestal door. Maar
het gebeurde toch ook wel dat een merrie met een dekbewijs die er nog
al slank uitzag toch gevorderd werd. Het bleef dus afwachten. Tegen elf
uur waren de paarden van Kees aan de beurt. Eerst die met de dekbewij
zen, dat viel mee, ze mochten allemaal mee terug naar huis. Toen kwam
Kees met de klepper. De Duitsers keken met welgevallen naar de slanke
merrie met de lange staart. Dat leek hun beter dan die logge zware Bel
gen, maar dat die nou net weer kreupel was. Ze probeerden het eerst
nog eens in stap, dat ging al moeilijk en in draf was helemaal niet te
doen. Mit nach haus, snauwde één van de Duitsters, en Kees wist niet
hoe snel hij van de plaats des onheils weg moest komen. En zo kwamen
X
ze met alle zeven paarden weer thuis. Jaantje schonk de mannen gauw
een borrel in dat kon er nu wel af. Maar nu moet je me toch eens vertel
len, zei Willem, hoe komt die klepper nou zo kreupel want ik heb hem
gisteren nog laten drinken en toen was er niets aan te zien. Ja, dat is
vannacht gekomen, zei Kees met een geheimzinnig lachje en ik denk dat
ie wel weer gauw beter is. Ik hoop het, zei Willem en hij begreep dat
het maar beter was om verder geen vragen te stellen. Maar het liep na
tuurlijk niet bij iedereen zo goed af. De Duitsers hadden een zeker aan
tal paarden nodig en die haalden ze er wel uit. Er waren boeren bij die
raakten er wel twee of drie kwijt, en dat moest naderhand weer een
beetje recht getrokken worden en daar moest de bureauhouder dan
maar weer voor zorgen. Die wist precies hoeveel paarden ieder had en
hoeveel er gevorderd waren. Aan de hand van die gegevens moest er een
herverdeling plaats hebben. Wie geen enkel paard kwijtgeraakt was
moest er één afstaan aan iemand die er meerdere kwijtgeraakt was en
die zodoende met zijn werkzaamheden in moeilijkheden zou komen.
Kees raakte op die manier ook nog wel een paard kwijt, maar dat vond
hij niet helemaal erg, hij was graag bereid om een collega die er moeilij
ker voor stond te helpen en dan werd het in elk geval geen kanon-
nevlees.
Zonder veel schokkende gebeurtenissen naderde de jaarwisseling van
1943/44. In tegenstelling tot de andere oorlogswinters was het een zach
te winter. Dat kwam wel goed uit met het oog op de kolenschaarste.
Kees hield zijn personeel wat aan het werk met hout hakken. Hij had
nog een wal met eikenhakhout staan daar was in jaren niets aangedaan,
maar nu er overal gebrek aan was loonde het wel de moeite om dat hout
eens te kappen. Als het dan klein gehakt werd kon het naar de garage
houder, want die verkocht nu i.p.v. benzine, hout voor de gasgenerato
ren waarmee de weinige auto's die nog reden uitgerust waren. Daar het
een open winter was konden ze ook nog wat greppels opschonen. Kees
had ook nog wel graag wat willen draineren, maar draineerbuizen wa
ren ook niet meer te krijgen en zo werd je steeds meer in je bedrijfsvoe
ring beknot. Inmiddels kwamen er steeds meer geruchten over een op
handen zijnde invasie op de kust van Frankrijk, België of Nederland.
De Duitsers hielden daar ook terdege rekening mee. Het gehele kustge
bied langs de Atlantische Oceaan werd enorm versterkt, de z.g. Atlan-
tikwal. Er werden veel bunkers in de duinen gebouwd langs de Neder
landse kust. Er moesten ook heel wat mensen evacueren o.a. gedeelten
van Scheveningen en Katwijk. Veel mensen werden bij deze werkzaam
heden gedwongen tewerkgesteld, o.a. bij het plaatsen van de z.g.
Rommel-asperges, zware ijzeren staven die gedeeltelijk in zee geplaatst
werden, zwaar en moeilijk werk. Veel burgemeesters kregen bericht dat
ze een zeker aantal mensen moesten leveren. Velen weigerden daaraan
mee te werken en gaven er de voorkeur aan om dan maar onder te dui
ken. Er zijn ook burgemeesters opgepakt omdat ze weigerden en er is
natuurlijk ook een aantal geweest dat zijn medewerking verleend heeft.
Op deze manier werd de hoofdverdedigingslinie van Duitsland verlegd
naar de West-Europese kust.
Vlak na nieuwjaar 1944 werd het gezin van der Linde opgeschrikt door
het bericht dat Jan opgepakt was in de Wieringermeer bij een wapen
dropping voor de ondergrondse. De vrouw van Kees Drijfhout had via
ondergrondse kanalen het bericht door weten te geven aan de familie
van der Linde. Haar man was er ook bij betrokken geweest en hij was
één van de weinigen die niet gearresteerd was, maar hij was nu natuur
lijk wel ondergedoken. Ze hadden ook huiszoeking gehad, en mevr.
Drijfhout werd ook meegenomen. Men had haar zware verhoren afge-
WORDT VERVOLGD
if