Zeeuwse hoofdprijs voor een
niet alledaags woningontwerp
Amerikaanse piloot landde in 1944
op zijn verjaardag in de Hofstraat
V-b')
Braderie in
Scherpenisse
Idee van lts Iers Marco Kleppe en Jan Janssen
Zeeland niet verkopen
als bejaardentehuis
AL 45 JAAR
THOOLSE
COURANT
Belangstelling
glastuinbouw
Ruim drie ton
voor facelift
de Vossenkuil
Plan aansluiting
industrieterrein
bij Scherpenisse
Eric Sherman in Tholen onthaald op koffie en Zeeuwse bolus
Donderdag 7 juni 1990
46e Jaargang no. 30
Toiletwagens op
Speelmansplaten
Op een grondvlak van 45 bij 45 centimeter een ma
quette bouwen van een huis, geheel naar eigen inzicht
en zodanig dat het geen alledaags woninkje wordt. Die
opdracht voerden de 14-jarige tweede-klassers Marco
Kleppe en Jan Janssen uit van de afdeling lager tech
nisch onderwijs van de Thoolse scholengemeenschap
(TSG) te Sint-Maartensdijk, niet wetende dat het de
beste inzending uit Zeeland zou worden voor de wed
strijd die de stichting Vakopleiding Bouwbedrijf uit
Den Haag landelijk had uitgeschreven.
Garage
Samenwerking
Hamer
Flinke Thoolse kritiek op provinciale nota
De commissie voor het bedrijfsleven ondersteunt de
kritiek die de gemeente Tholen heeft op de nota 'Zee
land aan zet'. In deze nota wordt een aantal knelpun
ten op een rijtje gezet zoals de terugloop van de
bevolking in de provincie. Om deze ontwikkeling een
halt toe te roepen worden voorstellen gedaan.
Jeugd Rode Kruis
haar Zierikzee
DEZE WEEK
Zaterdagmorgen was Eric
Sherman even terug op de
plek waar hij als le piloot
op 21 juli 1944 met zijn
parachute terecht was ge
komen. In de Hofstraat in
Tholen, op de stoep voor
het huis van de familie
C.J. Schot, Sherman
overleefde de crash van de
B-24 bommenwerper sa
men met twee anderen.
Het vliegtuig van de 446e
bombardementsgroep van
de Amerikaanse lucht
macht was door Duits
luchtafweergeschut bij
Woensdrecht of Essen in
brand geschoten.
Boontjes plukken
O
Eendrachtbode, de Thoolse Courant
Postbus 5
4697 ZG Sint Annaland
Telefoon 01665-2752
Telefax 01665-3318
Het enige nieuwsblad voor de'streek Tholen
en Sint Philipsland, waarin opgenomen de
Thoolse Courant en het Advertentieblad.
Verschijnt donderdag.
Postrekening 12 44 07
Bankrekening 30 30 05 556
Abonnement f 21,50 per halfjaar.
Per jaar f 39,50, per post f 49,75 per jaar.
Losse nummers f 1,30
Opgave advertenties voor dinsdag 16.00 uur.
Advertentieprijs f 0,39 plus btw per mm.
Spierinkjes t/m 20 woorden f 7,50 contant.
Inclusief btw op rekening f 9,
Aangesloten bij de Zeeland Combinatie.
Hoofdredacteur W. Heijboer.
Zaterdag wordt in Scherpenisse
van 14.00 tot 21.00 uur de jaarlijk
se braderie georganiseerd. Ruim
zestig standhouders presenteren in
de Kerkstraat, Lage Markt, Hoge
Markt, Weststraat en Kaaistraat
hun koopwaar. Als speciale at
tractie heeft de braderie
commissie, bestaande uit de da
mes Kouwenhoven, v.d. Reest en
Larooy, Uncle Sam (de langste
man van de wereld) weten te con
tracteren. De kinderen kunnen
ook Bert en Ernie (bekend van Se
samstraat) bewonderen en verder
kan men genieten op een lucht
kussen. Er zijn ook diverse leuke
oude ambachten. Terwijl ook de
verschillende verenigingen hun ui
terste best zullen doen om een ori*
ginele stand samen te stellen. Als
het weer meewerkt, belooft het in
Scherpenisse een leuke braderie te
worden.
Een provinciale werkgroep gaat
bekijken of de glastuinbouw op
Tholen verder uitgebreid kan wor
den. De gemeente Tholen had zelf
al stappen ondernomen om een en
ander uit te zoeken, maar dat
voornemen werd doorkruist door
een provinciale werkgroep die
zich op deze mogelijkheid richt.
Volgens wethouder Versluijs zijn
er momenteel kandidaten van bui
ten Tholen die belangstelling heb
ben voor glastuinbouw in de
gemeente. Het betreft onderne
mers uit onder meer Monster die
elders uit willen breiden. Dit zou
volgens de wethouder kunnen ge
beuren in het kader van de admi
nistratieve ruilverkaveling.
De gemeente Tholen en Domei
nen hebben overeenstemming be
reikt over het beheer van de
Speelmansplaten, het recreatiege
bied aan de oostzijde van de
Oesterdam. In de vergadering van
juni zal het college de overeen
komst aan de raad presenteren.
De Speelmansplaten kunnen - als
de raad accoord gaat - voor een
deel van het zomerseizoen worden
opengesteld. Dat deelde wethou
der J. Versluijs dinsdagavond mee
tijdens de vergadering van de
commissie voor het bedrijfsleven
in het gemeentehuis te Sint-
Maartensdijk. In de overeenkomst
worden zaken geregeld zoals de
huurprijs van het terrein en het in
nen van parkeergelden. Als de
Speelmansplaten opengaan zal
dat dit jaar nog gebeuren zonder
vast toiletgebouw. In samenwer
king met de dienst openluchtre
creatie wordt gezocht naar een
tijdelijke oplossing in de vorm
van toiletwagens. Op de vraag van
D. Kaashoek hoe groot Versluijs
de kans acht dat het recreatiege
bied in 1990 opengesteld wordt
voor het publiek antwoordde Ver
sluijs: 90 a 100 procent. "Er
wordt aangedrongen op openstel
ling. Gedeputeerde staten hebben
zich er ook reeds mee bemoeid".
Jan Janssen en Marco Kleppe met hun ontwerp.
Een paar dagen nadat bekend is
geworden dat Marco uit Scherpe
nisse en Jan uit Sint-Maartensdijk
tot de prijswinnaars behoren, lij
ken ze zelf nog niet helemaal over
tuigd van het succes van hun
kartonnen woning. Marco: "Dit
hadden we niet verwacht. Er zijn
er zoveel die meegedaan hebben.
Voor Zeeland hebben we zelfs de
eerste prijs".
De maquette is gemaakt van kar
ton, stukjes hout en grint. Het
ontwerp van Jan (die mechani
sche techniek doet) en Marco
(grafische) bestaat niet uit de
geijkte vier wanden, maar telt ze
ven hoeken waarbij de garage dui
delijk deel uitmaakt van het
geheel. Opvallend is de verdieping
waarvan de gevel 'terugspringt'
waardoor er ruimte rondom is
ontstaan voor een balkon. De ga
rage heeft veel aandacht gekregen.
Dat is te zien aan de garagedeuren
aan de voor- en achterzijde. "Dat
is gemakkelijk", legt Jan uit, "ze
ker als je achtervolgd wordt, dan
ga je er hier in en daar uit", grin
nikt de TSG-er. De gevel van het
woonhuis wordt gekenmerkt door
grote ramen en schuifpuien. De
garage heeft ook een deur 'om
fietsen naar binnen te rijden'. De
deur kan schuiven: staat hij open,
dan bedekt hij gedeeltelijk het
halfronde raampje dat duidelijk
verwijst naar vensters in een boe
renschuur. Op de platte daken van
de woning en garage ligt grint.
Ook in de tuin is dat terug te vin
den. In een hoek van de tuin heb
ben de ontwerpers een vijver
geprojecteerd. Diagonale accen
ten in de raamsponningen bewij
zen dat het de makers ernst is
geweest bij het uitvoeren van de
opdracht dat herbouwd af moest
wijken van wat gebruikelijk is.
"Er heeft ook nog een torentje
opgestaan", vertelt Marco, "maar
dat vonden we niet passen in de
vorm". Het is aan andere ontwer
pers in de klas gegeven die het in
hun maquette hebben verwerkt.
Op de TSG deden in totaal 64
leerlingen mee, allemaal 2de klas-
sers. Docent bouwtechniek W. Si
mons: "We hebben er bewust
voor gekozen dat er met twee leer
lingen aan gewerkt werd om de sa
menwerking te stimuleren.
Bovendien zou je anders erg veel
inzendingen krijgen en het zou
wellicht te lang gaan duren voor
dat de maquette klaar is". Aan de
ontwerpen is ongeveer 3 a 4 weken
gewerkt. "We zijn erg verrast
door de eerste prijs voor
Zeeland".
Woensdagmorgen ontvingen de
prijswinnaars van de wedstrijd 'In
Holland staat een huis' in de kan
tine van het schoolgebouw een ha
mer uit handen van de
regiovoorlichter P.G.W. Verbeek
Wolthuys van de stichting Vak
opleiding Bouwbedrijf (SVB).
Het was niet de bedoeling dat ze
daarmee hun maquette zouden
slopen, zo zei Verbeek. Directeur
A.A. Meloen mocht een verzegel
de enveloppe met 500 gulden in
ontvangst nemen als tweede prijs
voor de TSG. Meloen legde de
tweedeklassers die aanwezig wa
ren uit, dat er over de besteding
van het geld zoals gewoonlijk
eerst vergaderd zal moeten wor
den. Eén leerling in de zaal wist er
wel raad mee: "Voor een school
reisje," riep hij.
Burgemeester Van der Munnik
van Tholen onthulde aan de wand
van de kantine een gedenksteen,
geschonken door de SVB aan alle
VERVOLG PAG. 5
Volgens het college is in de notitie vond Boulognee onjuist nu het
te veel nadruk gelegd op de vier
grote steden van Zeeland en de ge
bieden daaromheen. Oost-
Zeeland wordt niet of nauwelijks
genoemd. Ook Tholen komt niet
in 'Zeeland aan zet' voor. Het on-
vernoemd laten van de ontwikke
lingen die zich op Tholen
voorgedaan hebben en voordoen
was één van de voornaamste kri
tiekpunten van de commissie. J.
Elenbaas (namens de industrie)
wees erop dat het werven van be
drijven door de gemeente 'prij
zenswaardig' is maar niet in de
nota voorkomt. "Middelburg
weet slecht wat Tholen doet".
Volgens Elenbaas is Tholen 'be
voorrecht' ten opzichte van ande
re delen van Zeeland. "Door de
ontsluiting met dammen en brug
gen is de infrastructuur enorm
verbeterd. Ga je van Schouwen
naar Beveland dan moet je tol be
talen. Straks met de Westerschel-
de oeververbinding zal dat ook zo
gaan". Verschillende commissiele
den maakten ook bezwaren tegen
het provinciaal uitgangspunt
ouderen aan te trekken om in de
Zeeland van hun oude dag te kun
nen genieten. "Daarmee wordt
vergrijzing in de hand gewerkt",
aldus Elenbaas. H. Zwikker (na
mens de recreatie) wees erop dat
in een dergelijk beleid ouderen
'naar de recreatieve voorzieningen
worden geschoven'. "Zoiets blijft
op het produkt een aparte druk
uitoefenen. Gaan ouderen voor
langere tijd in een zomerwoning
wonen dan worden de op
brengsten minder omdat het er
maar 1 of 2 zijn. Dat kan toch
ook niet het plan zijn geweest van
je bedrijfsvoering". J. Boulogne
(namens de vakbeweging) ziet in
de nota een pleidooi om Walche
ren te versterken en de rest 'zo te
laten'. De opvatting dat in Zee
land het openbaar vervoer niet
overal hoeft te worden uitgebreid
autogebruik wordt ontmoedigd.
Het aantrekken van ouderen zou
volgens Boulogne alleen de grote
re plaatsen ten goede komen die
over de beste voorzieningen be
schikken. Ook P.M. Stouten
(landbouw) zag niets in het 'be
voordelen van ouderen'. Hij ver
dedigde zijn stelling dat de
binnendijkse gebieden langs de
Oosterschelde hun landbouw-
functie dienen te behouden en
niet als 'natuurbuffer' moeten
gaan fungeren zoals in de nota
wordt voorgesteld, M. Dijke
(raadslid) stelde vast dat de nota
geen 'integraal plan is'. "Aan de
huidige plannen zal deze nota
niets veranderen. Een en ander is
al vastgelegd in het economisch
beleidsplan van de provincie".
Versluijs bestreed dat. "Wel dege
lijk krijgt de nota een vervolg. Ik
hoop wel dat er een stuk beleid op
volgt, maar dan voor heel Zee
land. Wij hadden graag gezien dat
Tholen ook genoemd was. Wij
hebben iets gedaan aan het terug
dringen van de werkloosheid. Dat
had vernoemd moeten worden.
We worden allemaal ouder maar
we moeten Zeeland niet gaan ver
kopen als bejaardentehuis. Als zo
danig dienen we deze
bevolkingsgroep in ere te houden
maaar om die als uitgangspunt te
kiezen voor een beleid is een zaak
om erg voorzichtig mee te zijn".
Versluijs meent dat de 'speerpun
ten' in de ontwikkeling van de re
creatie zijn gericht op de
kuststrook en de Neeltje Jans.
"De rest voelt zich achtergesteld.
Vergelijkbare bezwaren zijn reeds
geuit door andere vertegenwoor
digers van Zeeuwse gebieden die
niet in de nota zijn vernoemd.
Gisteravond sprak de commissie
ruimtelijke ordening zich over de
nota uit. Voor 8 juni dient het col
lege te reageren op 'Zeeland aan
zet'.
De provincie Zeeland is momen
teel bezig plannen uit te werken
om de bocht in de Provincialewèg
tussen Scherpenisse en Sint-
Maartensdijk af te snijden. Hier
bij wordt bekeken of er tevens een
aansluiting kan worden verwezen
lijkt met het industrieterrein tus
sen de twee plaatsen, zodat
verkeer voor de fabrieken en be
drijven vanaf Scherpenisse het
terrein kan bereiken. Dit deelde
wethouder J. Versluijs mee tijdens
de vergadering van de commissie
voor het bedrijfsleven dinsdag
avond te St. Maartensdijk.
Op de Provinciale Jeugd Rode
Kruisdag, zaterdag in Zierikzee, is
ook het Thoolse Rode Kruis met
een groep aanwezig, 's Morgens
wordt een EHBO A en B tournooi
afgewerkt in sporthal Onderdak.
Daaraan doen 14 EHBO A en 9
EHBO B groepen mee, in totaal
115 kinderen. Het thema van de
dag is 'Internationaal begrip',
's Middags wordt dit nader uitge
werkt via het spel 'Wereldreis', dat
het bureau in Den Haag speciaal
heeft ontwikkeld. Het spel voert
de jongeren door zes werelddelen,
en bij elk daarvan horen vijf spel-
onderdelen.
Nieuwbouw Montessori
school Tholen is goedkoper
dan verbouw
Carrosserie Elenbaas in
Poortvliet 100 jaar oud en
Thoolse bakkerij Van Oost 60
jaar
Luttele seconden scheelt letter
tijdens sportdag basisscholen
Huurverhoging doorn in oog
gemeenteraad Sint-
Philipsland
Gronings bedrijf tapt Thoolse
koelkasten af
Dertigjarige Bond van Platte
landsvrouwen in Sint-
Maartensdijk: niet alleen brei
en en babbelen
Drie gewonden bij twee onge
vallen op Tholen
Kamerlid Lilipaly spreekt
voor Thoolse PvdA
Scouting Heenetrecht en De
Snotdolf vieren tweede
lustrum
Jubileum
smalstad
wielerronde in de
SPS wint voor de tweede keer
de Eendrachtcup
EEN SLECHTE SCHUT
TER GEEFT DE SCHULD
AAN ZIJN
HEMDSMOUWEN
Dit nummer bestaat uit 24
pagina's
B. en w. willen volgend jaar
325.000 gulden uittrekken om
dorpshuis De Vossenkuil in Oud-
Vossemeer een facelift te geven.
"Voor mijn gevoel heeft dit ge
bouw al veel geld gekost, wanneer
komt er 'n eind aan," wilde M.
Dijke in de commissie financiën
weten. Hij vroeg zich af het ge
bouw wel geschikt was als dorps
huis. Ook P. van Belzen sprak
over 'een smak geld', maar hij
vond dat de aanpassingen nu
maar eens afdoende moesten zijn
en er geen half werk moet worden
geleverd. Wethouder P. van Schet
sen zei dat er met dit bedrag heel
wat gedaan kan worden en zegde
de commissie toe dat ze volledig
worden geïnformeerd over wat het
college voor ogen staat. J.L. van
Gorsel pleitte ervoor om de be
heerscommissie in de plannen te
betrekken. Hij merkte op dat de
Vossenkuil het eerste dorpshuis
van na de herindeling is. "Het
mocht niet meer dan 4 ton kosten
en de eerste begroting was het
dubbele, zodat er flink gesneden
moest worden," zei van Gorsel.
Hij noemde de goedkope tribunes
waarvoor destijds werd gekozen,
maar die sindsdien al een keer
moesten worden vervangen.
De 'Liberator' kwam terug van
een bombardementsvlucht op de
stad München en was op weg naar
de vliegbasis in Oost-Engeland.
Het toestel explodeerde echter in
de lucht en kwam neer aan de
Brabantse kant van de Eendracht.
Sherman zweefde toen al door de
lucht en landde op een kruide
nierskarretje van Izaak Hoek dat
bij de familie Schot voor de deur
stond. Zijn parachute hing over
het dak van de woning er tegen
over bij de familie Steyns. Me
vrouw J.M. Schot-Dijke schoot de
gewonde piloot te hulp, gaf hem
een stoel en een glas water. De
heer L. Kegge, die zich op dat mo
ment op straat bevond, hielp
Sherman de parachute losmaken.
Meer konden de Tholenaren op
dat moment niet doen omdat een
Armeense soldaten met getrokken
pistolen de Amerikaan gevangen
namen. Sherman was op die dag
jarig. Zijn 25ste verjaardag ein
digde niet met een feestje op de
basis waartoe hij de voorbereidin
gen al had getroffen, maar in
Duitse gevangenschap.
"Het is puur een kwestie van ge
luk dat je zoiets overleeft", vertelt
de 70-jarige Sherman 46 jaar na
dato in de woonkamer van familie
Schot. De tweede graads brand
wonden die Sherman aan zijn
hoofd en aan zijn gezicht opliep
tijdens het verlaten van het toestel
hebben geen sporen achtergelaten.
Toen mevrouw Schot en P. Steyns-
van Dijke en de heer Kegge Sher
man in de straat vonden merkten
ze, dat de rechtermouw en rug van
de piloot bebloed waren. "Dat
was niet van mij maar van de 2e
piloot Hand die gewond was ge
raakt en me bij het verlaten van de
cockpit heeft aangeraakt waar
door ik zijn bloed op mijn pak
kreeg". Van het kruidenierskarre
tje kan Sherman zich niets herin
neren. Van de stoel en het glas wa
ter en wat daarna gebeurde wel:
"Ik heb één nacht hier of in
Halsteren in een schuilkelder ge
vangen gezeten. Daarna ben ik
met sergeant-majoor Lutes, die
ook krijgsgevangen was gemaakt,
naar Arnhem vervoerd waar we 4
of 5 dagen eenzaam werden op
gesloten. Toen zijn we met de trein
langs de Rijn naar een kamp bij
Frankfurt aan de Main gegaan en
vandaar naar Barth zo'n 150 kilo
meter ten noorden van Berlijn,
vlak bij de Oostzee". Tijdens de
ondervragingen in Frankfurt
bleek dat de Duitsers veel van
Sherman en zijn mede
bemanningsleden afwisten. "Ver
moedelijk hebben ze over goede
spionnen beschikt want ze wisten
meer over ons dat wij ze vertel
den". De reis door Duitsland
voerde Sherman langs steden die
onder meer door de Amerikaanse
luchtmacht waren gebombar-
deerdd. "Soms stond er alleen
nog een kathedraal overeind ter
wijl de rest van de stad in puin
lag. Toch zag je overal mensen
rondlopen. Je vroeg je af waar die
moesten slapen". Sherman, die
getrouwd was en een kind had,
begreep later dat zijn vrouw een
week na het neerstorten van het
vliegtuig bij Halsteren bericht
ontving dat hij was vermist. Drie
maanden later hoorde ze via het
Rode Kruis dat haar man krijgs
gevangene was (PIW-prisoner in
war). De tijd in het kamp bracht
Sherman door met het spelen van
'softbal'. Rode Kruispakketten
voorzagen de gevangenen van
voedsel. Later verslechterde de
aanvoer doordat de trein en ande
re verbindingen door aanvallen
van de geallieerden werden ver
broken. Russische cavaleristen be
vrijdden het kamp 'Stalag Luft I',
zoals het werd genoemd. Toch
duurde het nog drie weken voor
dat de Amerikaanse luchtmacht
mocht landen om de krijgsgevan
genen te vervoeren. "De Koude
Oorlog was al begonnen, moet je
weten", vertelt Sherman die door
de familie Schot wordt ontvangen
op koffie met Zeeuwse bolussen
die hem doen denken aan Ameri
kaanse kaneelbroodjes ('Cinna
mon rolls').
Tijdens het bezoek aan de Hof
straat haalt ieder zo zijn of haar
herinneringen op aan die dramati
sche 21 juli 1944. Mevrouw
Steyns: "Ik zag hem aankomen
met zijn benen fietsend door de
lucht. Ik dacht die komt boontjes
bij me plukken in de tuin".
Tenslotte kwam de parachute op
het dak van haar woning terecht
die er later door Armeense solda
ten werd afgehaald en in beslag
genomen. De heer Kegge: "Ik was
de enige die op dat moment in de
straat liep. Hij kwam eerst bij
Schot op het dak en viel toen op
het karretje. De parachute werd
door de wind naar de overkant
gestuurd". Mevrouw Schot:
"Toen de Armeniërs kwamen heb
ik nog gezegd: denk erom dat je
hem niet doodschiet!" Sherman
ontving als aandenken aan het be
zoek aan Tholen een lepeltje met
een molentje, een blik Zeeuwse
babbelaars en een door de heer
Schot gemaakte olieverfschilde
rijtje (gezicht op Delft). De Ame
rikaan die in de buurt van San
Diego in California woont maak
te filmopnamen van de Hofstraat
en de mensen die hem op zijn ver
jaardag in 1944 opvingen.
In 1988 schreef Sherman overi
gens een artikel over zijn landing
VERVOLG PAG. 11
Oud Ie piloot Eric Sherman tussen de Tholenaren die hem 46 jaar geleden in
fen, mevrouw J.M. Schot-Bijl (rechts) en de heer L. Kegge, links mevrouw
de Hofstraat aantrof-
P. Steyns-van Dijke.
