In mei of juni gaat kogel door de kerk
over openstelling van Speelmansplaten
Ree Goes breidt uit
Gerenoveerde woning in AJP opgeleverd
SBH
Reis mijmeringen
'U heeft zaken voor elkaar'
ïïe tyuidet "Kop
HID volkshuisvesting prijst verbeteringsbeleid Sint-Philipsland
Donderdag 10 mei 1990
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
19
Accoord gemeente Tholen met Domeinen en rijkswaterstaat in zicht
Zodra b. en w. van Tholen een positieve beslissing heb
ben genomen over de contracten met rijkswaterstaat
en Domeinen, zal het dagrecreatieve terrein op de
Speelmansplaten binnen niet al te lange tijd voor het
publiek kunnen worden opengesteld. "Maar wij lopen
niet vooruit op de besluitvorming door de gemeente
Tholen" aldus mr. A. de Jong van rijkswaterstaat. Hij
waagt zich niet aan het noemen van een datum waarop
de recreanten er terecht kunnen.
Bodemvervuiling
TAALPRAATJE
BRIEF
Amerikaanse dag
in Scherpenisse
Het bouwrijp maken van de vierde en laatste fase van
het industrieterrein Slabbecoornpolder is met enig of
ficieel vertoon gepaard gegaan.
Wethouder J. van der Jagt legde met een kraan de eer
ste rioolbuis, het begin van de 700 m riolering en 2055
m verharding.
Interpak
OPA DEN OUDEN
ZUCHTTE GELATEN....
De gemeente Sint-Philipsland koopt stelselmatig
slechte woningen aan, renoveert die en verhuurt ze dan
voor een redelijke prijs. De hoofdingenieur-directeur
van de volkshuisvesting in Zeeland, ing. H.J. van Hun-
nik, noemde dat vrijdagmiddag 'uniek'. In Anna Ja
cobapolder woonde hij de oplevering bij van een
gerenoveerde woning aan de Langeweg.
Loyaal
"Als iemand verre reizen doet,
dan kan hij veel verhalen.
Daarom nam ik mijn stok en hoed
en ging terstond aan 't dwalen."
Dit is 't begin van een oud lied
uit lang vervlogen jaren.
En hoeveel praatstof reizen biedt,
dat heb ik ook ervaren.
Want ik ging graag en vaak op reis,
en meestal voor wat weken.
Na elke reis kwam het bewijs,
dat ik goed had gekeken.
En dan vertelde ik spontaan
van dorpen, stad en landen.
Wat ik gezien had en gedaan
in 't bos, aan zee en stranden.
Soms was ik heel ver weggeweest
met vliegtuig, bus of boten.
En elke keer was het een feest,
ik heb er van genoten.
Ik was in Hamburg, in Berlijn,
in Keulen, Bonn en Aken,
in Schin op Geul, in IJsselstein,
in Sittard en Slenaken,
'k was in Marokko met mooi weer,
in Mook met grauwe luchten,
'k was in Venetië een keer
en zag de brug der zuchten.
Zo was ik ook in Volendam,
in Hillegom en Lisse,
in Ossendrecht en Strijendam,
in Hulst en Stavenisse.
Ik heb de afsluitdijk gezien,
en 't Ponypark Slagharen,
ik was in Bergen bij ons Mien,
en zag 't stadhuis in Laren.
Ik was in Rome, Weesp en Praag,
in Pisa en Stavoren,
in Tholen kwam ik veel en graag,
want daar ben ik geboren.
Ik heb gevaren op de Rijn,
de Moezel, Maas en Schelde.
En alles zit nog in m'n brein,
vandaar dat ik 't vertelde.
Nu word ik oitd, het gaat niet meer,
ik krijg al veel gebreken.
Geloof me, 't doet mij toch wat zeer,
nu ik ben uitgekeken.
P.M. van Eekelen
üiü
Het recreatiegebied de Speelmansplaten langs de Oesterdam staat al lang op de ANWB-borden aangegeven, maar oude meerpalen
en een container versperren nog steeds de toegang.
De aangepaste contracten worden
op z'n vroegst dinsdag door b. en
w. besproken. Dan moeten er nog
zaken geregeld worden met de
dienst openlucht recreatie (toilet
gebouwen) en met particulieren.
Ook moet nog een laatste opleve
ring plaatsvinden van dingen die
Tholen graag op de Speel
mansplaten wil zien. Van de snel
heid waarmee dat alles geregeld
kan worden hangt het af, of de ge
meenteraad nog in mei of pas in
juni een uitspraak kan doen over
het beheer van de Speelmanspla
ten, aldus burgemeester H.A. van
der Munnik. Rijkswaterstaat wil
de het gebied aanvankelijk vroe
ger openstellen, maar na overleg
met Domeinen en Tholen is beslo
ten om te wachten tot de contrac
ten getekend zijn.
De gemeente heeft Domeinen
voorgesteld om het terrein voor
tien jaar te huren tegen een onge
wijzigde jaarlijkse huurprijs.
Aanvankelijk wilde Tholen een
symbolisch bedrag (f. 7.500,-) be
talen, maar Domeinen bleek ge
bonden te zijn aan door de
minister vastgestelde landelijke
tarieven (een cent per m2 grond en
een halve cent per m2 water), wat
neerkwam op zo'n 3.000 gulden.
De burgemeester zei dit vorige
week in de commissie ruimtelijke
ordening, waar M.A.J. v.d. Linde
het voor zowel natuur als recreatie
onaanvaardbaar noemde dat de
Speelmansplaten nog steeds niet
toegankelijk zijn. Het getouwtrek
tussen de drie instanties leidde er
vorig jaar toe, dat het gebied voor
de recreanten gesloten bleef.
Daardoor waaieren die, aldus v.d.
Linde, uit langs de Oosterschelde.
Behalve met Domeinen, moet
over het beheer een contract wor
den afgesloten met rijkswa
terstaat. "Niemand wil het gebied
als enige in beheer. Wij willen dat
wel, maar willen geen open einde
aan de kosten voor onderhoud,"
zei de burgemeester. Bodemver
vuiling en aanslibbing buiten de
schuld van Tholen en de recreatie,
verzakkingen van de bodem, ont
wikkeling van zeealgen in het wa
ter, olievervuiling en een
afrastering zijn zaken waarvoor
de gemeente financieel niet wil
opdraaien. Een lijstje is bij rijks
waterstaat ingediend. "Men pro
beert er uit te komen." Ingaande
op de lange duur van de onder
handelingen zei de burgemeester
aanwijzingen te hebben, dat men
de gemeente Tholen de zwarte
piet wil toespelen over het misluk
ken. "Maar wij hebben al heel
wat toegegeven. Wij hebben 'n
goede oplossing voorhanden en
de instanties moeten accoord
gaan. Onze kaarten zijn verdraaid
duidelijk," aldus v.d. Munnik.
De burgemeester zei dat het on
derhoud de gemeente minimaal
30.000 gulden gaat kosten. Uit één
of meer standplaatsen wil Tholen
wat van dat geld terughalen, ter
wijl verder wordt gedacht aan een
parkeergeld van een rijksdaalder
per auto per dag. Aanvankelijk
claimde Domeinen een percentage
van die inkomsten. "Uiteindelijk
zegt Domeinen overtuigd te zijn
dat Tholen de kosten wat wil te
rugdringen," zei de burgemeester
in de commissie.
Oorspronkelijk werd met brief
een met de hand geschreven be
wijsstuk aangeduid (ook een akte,
een oorkonde enz.).. Meestal op
perkament geschreven en vaak
voorzien van een zegel. Vandaar
de zeer oude uitdrukking "zegel
en brief" voor een door een zegel
gewaarmerkte notariële akte. Te
vens kwam het woord brief toen
voor in de betekenis van minder
officiële geschreven correspon
dentie tussen personen onderling.
Na de uitvinding van de schrijf
machine ook getypte (getikte,
zonder de bijgedachte aan "gek")
epistels. Men onderscheidde naar
de inhoud brieven van adeldom,
gezondheid, vrijgeleide, pardon
en geloove. Die laatste zijn nog
bekend in ruimere betekenis in de
geloofsbrieven, nodig o.a. bij be
noeming in een gemeenteraad.
Verder in bijzondere toepassingen
als bewijs van eigendom van on
roerend goed, de koopbrief en hy-
potheekbrief en als bewijs van een
schuldbekentenis, de schuldbrief
en de pandbrief. Bekend van
vroeger tijd was ook de lastbrief
of machtbrief, houdende een
voorrecht of opdracht. Daarvan
is de zegswijze afkomstig "de
oudste brieven hebben". Dat be
tekende de oudste rechten heb
ben; ook nu nog van toepassing.
Verder "brieven van iets heb
ben". Dat hield in dat men ergens
recht op had. Het kon tevens be
tekenen: vergunning tot iets heb
ben. Zo betekende de uitroep
"vaste brieven" wis en zeker.
Daar kun je staat op maken. Het
was een soort van verzekerings
formule, als antwoord op een
vraag, waaruit twijfel sprak.
"Een brief hebben" werd gezegd
van iemand die zich laatdunkend
gedroeg en ten onrechte de grote
meneer uithing. Het is afkomstig
van een brief (recht) op iets heb
ben. Hier dus zich inbeelden of
doen alsof men recht op iets kan
laten gelden. Vergelijk: lef heb
ben. In overeenstemming met het
bovenvermelde verbeelding heb
ben, noemde men in sommige
streken een pochhans, een wind
maker wel "een brief", Vergelijk:
Zaanse kak hebben. Dat werd ge
zegd van een bluffer.
Vroeger bestond de spreekwoor
delijke zegswijze "zijn brieven
scheuren". De betekenis daarvan
was: zijn plannen definitief opge
ven. Een andere uitdrukking was
"iemand zijn brief leren". Dat
betekende iemand onderrichten
of les geven. Bij uitbreiding, ie
mand de les lezen, berispen.
Bijzondere benamingen waren
Latijnse brief en Uriasbrief. Een
Latijnse brief was een schrijven
opgesteld door de secretaris van
de paus en voorzien van een zegel
van rood lak, waarop het pause
lijk wapen. Een Uriasbrief hield
de opdracht in de brenger ervan te
doden. De naam is afkomstig uit
het bijbelverhaal, waarin koning
David Uria op de gevaarlijkste
plaats in het gevecht liet zetten,
Het gevolg was dat Uria sneuvel
de. David had het oog laten vallen
op Bathseba, de vrouw van Uria.
Om aan te duiden dat iemand ge
heimen kon bewaren, zei men
"hij is zo dicht als een brief'".
Tegenover zo dicht zijn als een
brief stond de uitdrukking "hij
kan toch mooie brieven schrij
ven". Dat werd gezegd van ie
mand die mooie beloften deed
maar ze nooit nakwam. Grappig
is de zegswijze "Engelse brieven
schrijven". Schertsens gezegd
voor een middagdutje doen. Als
het ware zich zogenaamd afzon
deren om een gewichtig, moeilijk
werk (het schrijven van een brief
in een vreemde taal) te doen.
Ook: een brief aan de koning
schrijven.
Lastige bedelbrieven werden aan
geduid door "zijn brieven houden
altijd een gebrek". Aparte bena
mingen waren ook een pa(m)pie-
ren brief en omzendbrief. Een pa
pieren brief stond in tegenstelling
tot een perkamenten brief. Oor
spronkelijk werd een brief op per
kament geschreven, speciaal bij
de notaris. In de volksmond was
een pampieren brief minder ge
wichtig en ook goedkoper.
De omzendbrief of rondgaande
brief was een epistel dat na het le
zen aan anderen werd doorgege
ven. Deze gewoonte is afkomstig
uit het Nieuwe Testament. De in
houd van de brieven van de
apostelen, inzonderheid van Pau-
lus, werd op die manier verbreid.
Een aardige zegswijze was: "Brie
ven van lieven (minnaars) zijn
met boter bezegeld". De inhoud
moet men niet al te nauwgezet ne
men, omdat een minnaar als hij
zijn beminde schrijft met zijn ge
dachten in de wolken is.
Het verkleinwoord briefje kwam
voor in "een briefje op de deur
spijkeren". Dat werd gedaan om
aan te geven dat in het huis een
besmettelijke ziekte heerste.
Thans nog bekend in de zegswijze
"dat geef ik je op een briefje" in
de betekenis van: daar kun je vast
op rekenen, verder in "iemand
een briefje op de mouw spelden"
voor iemand wat wijs maken,
voor de gek houden.
We besluiten met een uitspraak
van Voltaire: "Korte brieven en
lange vriendschappen is mijn
leus".
De stichting Thoolse Dagen wil
op 8 september een Amerikaanse
dag organiseren. In samenwerking
met organisatiebureau Scarpenes-
se wordt het Pluimpotterrein in
Scherpenisse omgetoverd tot een
country and western gebied, met
een westernshow, een kindershow,
een racebaan uit Amerika en 's
avonds een country and western
band.
Om er een grootse happening van
te maken, en tevens een goede
promotie van zowel Tholen als het
Thoolse winkelbestand, vraagt de
stichting de medewerking van alle
middenstanders en verenigingen
van het eiland. Zij kunnen zich
aanmelden voor een standplaats.
Wie dat voor 2 juni doet krijgt de
voorkeur. Reacties en inlichtingen
bij L. Hage, Weststraat 1 in Scher
penisse (tel. 01666-3593) of bij A.
Hage, Randweg 8, Poortvliet (tel.
01666-3874).
In Goes is zaterdag het uitgebreide gebouw van het Regionaal Educatief
Centrum De Bevelanden-Tholen officieel geopend door burgemeester
mr. T.R. Seinstra en de Borselse wethouder drs. PJ. Vollaard. Aan die
uitbreiding is door het Ree een feestelijk programma verbonden, dat de
hele week duurt.
Zaterdag werd in stands het com
plete cursusaanbod van het Ree
getoond en maandag werd de ten
toonstelling 'Zien en beleven', in
gericht door de afdeling
kunstzinnige vorming, geopend.
Dinsdag was de actrice Carry Tef-
sen (bekend als Mien Dob
belsteen) spreekster op de
themadag 'Vrouwen in een baan'
en 's avonds werden verhalen uit
verschillende landen en culturen
verteld, o.a. door Gerda Haver
tong (Sesamstraat). Gisteren was
Hans van Willigenburg de gast
heer tijdens een show waarin be
kende en minder bekende mensen
hun verhaal kwamen doen.
Woensdag brengt minister Ritzen
van onderwijs een bezoek aan het
educatief centrum in de
Zusterstraat.
Op de al genoemde tentoonstel
ling, die de hele maand mei duurt,
zijn ook werkstukken van Thool
se cursisten te zien. Een Thoolse
delegatie was maandag bij de ope
ning en genoot zowel van de crea
tieve resultaten
(beeldhouwwerken, tekeningen,
schilderijen, keramiek) als van een
demonstratie door de cursisten
van 'Spel en theater'. Zij hadden
onder leiding van docente Gudrun
Beckmann een door haar geregis
seerde versie van 'De Beer' van A.
Tsjechov ingestudeerd.
Rec-directeur J. Roovers vertelde
dat het centrum jaarlijks zo'n
1800 cursisten heeft, waarvan de
afdeling kunstzinnige vorming
bijna 75% voor zijn rekening
neemt. Naast de Rec-cursussen
kent men sinds enkele jaren ook
Linea Recta. Over de samenwer
king met de gemeente Tholen is
Roovers content, de cursussen lo
pen uitstekend. Zo was er, na een
open dag in Oud-Vossemeer, daar
meteen een voedingsbodem voor
diverse cursussen. Op Tholen
heeft men momenteel 27 leerlin
gen bij de PBVE, 75-bij kunstzin
nige vorming, 62 bij vormings- en
ontwikkelingswerk, 50 bij de
basiseducatie en bijna 200 mensen
die via Linea Recta een cursus vol
gen. "Onze intentie is nog steeds
om alle cursussen overal te geven,
zowel op Tholen als in de Beve-
landen en Schouwen. Het deelne
mersaantal telt daarbij natuurlijk
wel mee, maar de naamsbekend
heid van het Ree wordt steeds be
ter," aldus Roovers.
Directeur Jaartsveld bij uitbreiding Slabbecoornpolder:
De aanleg is gegund aan Jaarts
veld Wegenbouwbedrijf bv te
Steenbergen.
In de Gasthuiskapel, hield wet
houder Van der Jagt vervolgens
zijn 'maidenspeech', gevolgd door
ing. J. Huiszoon, directeur van
Jaartsveld. Naast vertegenwoordi
gers van het college en de afdeling
technische zaken van de gemeente,
had men ook de ondernemers uit
de Slabbecoornpolder uitgeno
digd. Daarbij was ambtenaar C.
Nuijten gastheer.
De heer Van der Jagt sprak zijn
vertrouwen uit in de fa.
Jaartsveld.
"Het werk ligt er goed verzorgd
bij, het machinepark waarvan u
gebruik maakt is de moeite
waard, ik weet dat dit een visite
kaartje is".
Omdat de nieuwe ambtsperiode
van de aanwezige wethouders (J.
Versluijs en J. van der Jagt) nau
welijks gestart was, begon de heer
Huiszoon met deze heren te felici
teren en wijsheid toe te wensen.
De gemeente Tholen werd alle lof
toegezwaaid voor de manier waar
op zij zich in de landelijke pers
manifesteert wat bedrijfsontwik
kelingen aangaat. "Op langere
termijn profiteert de Thoolse ge
meenschap daar zeker van".
"Verder complimenteer ik de
technische dienst van de gemeen
te. Als wegenbouwers komen we
veel bestekken tegen, er is nogal
wat kwaliteitsverschil, maar u
heeft de zaken voor elkaar, er is
geen vinger tussen te krijgen".
De keuze voor Jaartsveld, het
oudste wegenbouwbedrijf van Ne
derland, vond Huiszoon uiteraard
logisch.
Hij overhandigde zowel de wet
houder als ir. H.Th.W. van Veen
(hoofd gemeentelijke ontwikke
ling) een reproductie.
Inmiddels heeft het in de Slabbe
coornpolder gevestigde bedrijf In
terpak besloten om de fabriek uit
te breiden met 2000 m2. Het con
tractverpakkingsbedrijf biedt op
dit moment werk aan 24 mensen.
De uitbreiding - een verdubbeling
van het huidige vloeroppervlak -
is het gevolg van een aanzienlijke
omzetstijging door toepassing van
nieuwe technieken. Volgens het
gemeentebestuur verwacht de di
rectie van Interpak een groei van
het personeelsbestand met 20
mensen als gevolg van de uit
breiding.
Ook machinefabriek Jansen heeft
onlangs uitgebreid, met ruim 600
m2. Dat kan naar verwachting zes
arbeidsplaatsen opleveren.
"Ik leg mij erbij neer. 't Zien gaat
achteruit. Als je ouder wordt,
moet je daarmee leren leven."
"Soms is het waar, maar vaak
nog niet," zegt 0PTICIËN VAN MIL.
"Wij hebben al veel ouderen aan
en nog weer betere bril gehol
pen. En vele bejaarden hebben
bij ons ervaren dat er meer kén
dan ze soms denken. Misschien
maken wij van opa den Ouden
ook nog wel een opa 'den Jon
gen'..."
"Als dat zou kunnen." Opa leef
de weer helemaal op.
ARN. van MIL
Bergen op Zoom
WOUWSESTRAAT 8
Advertentie I.M.
Van Hunnik vond dat er in Sint-
Philipsland relatief veel gebeurt.
Hij wees op de meer dan honderd
woningen die de afgelopen tien
jaar gebouwd zijn (terwijl de be
volking maar met 64 inwoners
toenam) en de activiteiten op het
gebied van de dorpsvernieuwing
en leefbaarheid. "U doet het leuk
en goed, met kleine projectjes.
Een nadeel is om dat financieel
rond te breien, maar het lukt u
steeds weer."
Sint-Philipsland maakt gebruik
van de Rijksregeling aangekocht
vooroorlogs eigen bezit om ver
vallen panden te renoveren. Tot
nog toe alleen in de Voorstraat,
maar nu komen vier woningen in
Anna Jacobapolder aan de beurt.
Het opknappen van Langeweg 29,
het oudste pand in de Polder,
kostte 125.000 gulden. De ge
meente wist behalve de maximale
40.000 gulden subsidie nog eens
20.000 gulden los te krijgen via
een extra regeling. Van Unnik, die
zei zich bijzonder te interesseren
voor de verschillen tussen stad en
platteland, opende de voordeur
van de woning en verrichtte zo
symbolisch de oplevering.
De renovatie werd uitgevoerd
door het plaatselijke bedrijf
Kleinbouw Techniek. "Aannemer
J.P. Quist stelt zich steeds bijzon
der loyaal op," aldus burgemees
ter T.A. Vogel. Daardoor kan de
huurprijs van het gerenoveerde
pand beneden de 500 gulden per
maand blijven. Dat is ook het uit
gangspunt bij drie woningen in de
Noordweg (nummers 13, 25 en
27), die nu aan de beurt komen.
Overigens zijn er voor de wonin
gen nog geen huurders, wat Vogel
enigszins teleurstelde. "Daarvan
hangt het ook een beetje af in
welk tempo we doorgaan." De
burgemeester hoopte dat het ge
meentelijk beleid van woningver
betering een uitstralingseffect zou
hebben op particulieren.
Vogel riep in herinnering, wat er
op het gebied van de dorpsver
nieuwing de laatste jaren in Anna
Jacobapolder is gebeurd. Zeven
jaar geleden werd - samen met
Schouwen-Duiveland - een inter
gemeentelijke projectgroep dorps
vernieuwing ingesteld, waaruit
plaatselijke groepen voortkwa
men. In juni 1983 werd het
dorpsplan Anna Jacobapolder ge
presenteerd, wat knelpunten in
ventariseerde en mogelijke
oplossingen aandroeg. Het resul
teerde in een nieuwe basisschool,
verbouw van de oude school tot
woningen, renovatie van Ons
Dorpshuis (met 142.000 gulden
subsidie), verbetering van trottoirs
en riolering en de aanleg van
groenvoorzieningen. Als dank
voor Van Hunnik's bereidheid om
naar Sint-Philipsland te komen,
overhandigde de burgemeester
hem een kruik Sint-Philipslands
kruidenbitter.
Ing. H.J. van Hunnik (links), hoofdingenieur-directeur van de
volkshuisvesting in Zeeland, opent de deur van de gerenoveerde
woning aan de Langeweg in Anna Jacobapolder.
-
iSSKSSSS SSSS&StSfcS..:
Aan de Noordweg in Anna Jacobapolder wordt gewerkt aan de renovatie van drie woningen. Voor het uitgebroken raam van Noord-
weg 25 (ooit een winkelpand) staan ing. H.J. van Hunnik (links) en burgemeester T.A. Vogel. In het midden aannemer J.P. Quist
van Kleinbouw Techniek.
