Amac
aardappelkistenrooiers
Kwart van Stavenisse
was van burgemeester
BALANS-OPRUIMING
Brillen Contactlenzen
"THOLENS VERLICHTINGSSPECIAALZAAK"
Spaar handen vol geld in onze sensationele opruimingsaktie.
De keuze is enorm ook in merkmonturen. Zie onze étalage.
E.F. DE BRUIJN
TE KOOP:
Minder verkeer
op Zeelandbrug
DAMESMONTUREN
HERENMONTUREN
KINDERMONTUREN
LEESMONTUREN
U kunt Uw
brilmontuur ook
reserveren!
Donderdag 11 januari 1990
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
17
geheel compleet, voor de vroege
teelt
Tel. 01667 - 2549
Wij hebben beslist de lamp die voor sfeer en gezelligheid zorgt!
Groot assortiment tijdloze merkverlichting voor binnen en buiten.
Stapt U gerust onze zaak eens binnen.
Voor betere verlichting FA. VERJAAL dan is het goed!
Ruim 23% van de oppervlakte van Stavenisse was in
1832 eigendom van burgemeester (en tevens ambachts
heer) Johannis de Clercq. Hij was daarmee de grootste
grondbezitter in die gemeente, met 281.18.24 hectare
grond (waaronder 43.42.20 ha schor), 63 huizen en de
meestoof Het Hart.
Advocaat
Grenzen
Kadastrale atlas 1832: Johannis de Clercq belangrijkste grondbezitter
STOFFERING
MEUBELSTOFFEN MATERIALEN
COMPLETE KUSSENS.
01640
37760
FTachtige modellen van
bekende merken.
Enkele prijsvoorbeelden:
van f 98 - nu voor. 49-
van f 118,- nu voor. 59-
van f 140,- nu voor. 70-
van f 160 - nu voor. 80-
van f 240 - nu voor. 120-
Mooie kwaliteitsmonturen
met prima pasvorm.
Enkele prijsvoorbeelden:
van f 98 - nu voor. 49-
van f 124,- nu voor. 62-
van f 150- nu voor. 75-
van f 180,- nu voor. 90-
van f 220,- nu voor. ..110-
Leuke, vlotte modellen.
Ook in metaal.
Enkele prijsvoorbeelden:
van f 98- nu voor. 49-
van f118,- nu voor. 59-
van f 134,- nu voor. 67-
van f 168,- nu voor. 84-
van f 198 - nu voor. 99-
Zowel voor dames als
heren. Ook leuke halve
monturen. Enkele prijzen:
van f 68,- nu voor. 34,-
van f 98- nu voor. 49,-
van f 140 - nu voor. 70-
van f 168-nu voor. 84-
van f 180,- nu voor. 90,-
Bent U nog niet in het bezit van
een nieuw brilvoorschrift, dan kunt
U toch profiteren. U koopt dan nu
het gekozen model voorde halve
prijs en als U straks het nieuwe
brilrecept hebt, maken wij Uw bril
gereed. Ook dan kunt U rekenen
op eersteklas opticienswerk en
I prima service.
Blauwstraat 70 - Tel. 63491 - STEENBERGEN
OPTICIENS
i
Promotie ir. Tacken. Ir. W.L.A.G.
Tacken maakt opnieuw promotie.
Per 1 februari wordt hij directeur
van de Dienst Landbouwvoorlich
ting in De Meern. Momenteel is
hij al directeur ad interim van die
dienst en sinds 1987 directeur Vis
serijen van het ministerie van
Landbouw, natuurbeheer en Vis
serij. Ir. Tacke'n(41), die sinds 1974
bij het ministerie werkt, is ook op
Tholen een bekende. Hij was van
1982 tot 1984 directeur Landbouw
en Voedselvoorziening in Zeeland.
Molendijk 3-4 - tel. 01666-2315 - St. Maartensdijk
Deze gegevens zijn te vinden in
deel I van de serie Tholen van de
Kadastrale atlas van Zeeland, dat
eind vorig jaar verscheen. De
Clercq bezat zowat alle huizen in
de Voorstraat (waaronder het
voormalige gemeentehuis, nu De
Stove), die merendeels in erfpacht
waren bij anderen. Ook in de
Westelijke Achterweg (nu Wilhel-
minastraat) waren heel wat huizen
zijn eigendom, evenals een boer
derij in de Oostelijke Achterweg
(nu Julianastraat) waarvan afge
lopen zomer de schuur is afgebro
ken.
Het kadaster werd in 1832 inge
voerd om een landelijk uniforme
heffing van de grondbelasting
mogelijk te maken. Voor huizen
werd een tariefschaal met 12 klas
sen ingevoerd. Klasse 1 was in Sta
venisse de hoogste. De twee
huizen die daarin vielen (in de
Voorstraat) waren van De Clercq.
Hij betaalde voor elk 120,- be
lasting. De burgemeester/am
bachtsheer (die overigens al in
1828 was overleden, maar het ka
daster was gebaseerd op metingen
uit 1825) bezat ook het recht van
overvaart van het veer Stavenisse-
Viane, waaraan een waardering
van de belastbare opbrengst was
toegekend van 60,-. In het dorp
stonden 19 schuren, waarvoor
geen grondbelasting verschuldigd
was. Dat geeft aan, dat de land
bouw als een economisch belang
rijke bedrijfstak werd gezien.
Stavenisse telde in 1832 totaal 140
huizen, waarvan er vijf in de aller
laagste klasse (f. 6,-) vielen. Bijna
86% van het grondgebied bestond
uit bouwland en weidegebied.
Na Johannes de Clercq had Jo
hannes Schuurbeke Boeije de
meeste eigendommen. Deze Zie-
rikzeese advocaat bezat een grote
boerderij in de Nieuwenpolder
(klasse 4: 63,-). Zijn totale bezit
in Stavenisse omvatte 61.81.90
hectare (5% van het totale grond
gebied). Twee grote landbouwers
waren Jacobus ten Haaf (een
boerderij aan het begin van de
Buurtweg met ruim 47 hectare
grond) en Leendert Cornelis Adri-
aan Dorst, die de Villa de Vreden-
burg aan de Stavenisseweg
bewoonde (bijna 47 hectare). Ook
Anthonij van 't Hof (Hoge Hoe
ve, Buurtweg), Boudewijn v.d.
Het verkeersaanbod op de Zee
landbrug is in 1989 licht gedaald
(0,05%) ten opzichte van 1988 (en
in 1988 daalde het aanbod zo'n
25% vergeleken met 1987). In
1989 passeerden 2.051.616 voertui
gen (inclusief motorrijwielen) de
brug, tegen 2.052.617 een jaar eer
der. De daling werd veroorzaakt
door de categorieën lichte en zwa
re vrachtauto's. Het aantal lichte
vrachtauto's dat de brug passeer
de daalde met 2.83% en het aan
tal zware vrachtauto's met 2% tot
respectievelijk 125.428 en 118.135.
In 1989 reden 1.765.895 personen
auto's over de brug, een stijging
met 0.11%. Bij de motoren en
scooters 20.08%) en de lijn
dienst-bussen 0.62%) waren de
aantallen respectievelijk 17.576 en
24.582.
De weektop voor personenauto's
lag vorig jaar in de derde week
van augustus, toen 46.855 perso
nenauto's de brug passeerden. In
1988 viel die top een week eerder
met 48.863 auto's. De tolop-
brengsten kwamen in 1989, even
als in 1988, uit op zes miljoen
gulden.
Slikke (Summoer, Zuidmoerse-
weg), Jan Rocus Bierens (Schelde-
hoeve, Dijkweg) en Adriana v.d.
Doelen-Suurland (Dijkweg) wa
ren landbouwers met meer dan 35
hectare grond in eigendom. Na-
both van Luijk uit Sint-Annaland
en Cornelis Jobse v.d. Have uit
Ouwerkerk horen ook in dat rijtje
thuis, zij bezaten respectievelijk
de boerderijen Eben Haëzer (Sta
venisseweg) en Oud Kempen
(Oud-Kempenshofstedeweg). On
der de personen met eigendom
men in de gemeente Stavenisse
waren ook ambachtsheer Cornelis
v.d. Lek de Clercq (bijna 32 hecta
re), burgemeester M.J. Gaaswijk
van Poortvliet en het lid der
staten-generaal Francois Ermerins
uit Middelburg.
Behalve personen waren er ook
instanties die bezittingen hadden.
De grootste daarvan was de Mar-
garethapolder met bijna 19 hecta
re. De Dorps en Diaconie Armen
bezat 9.5 ha en de Algemeene Ne-
derlandsche Maatschappij (het la
tere Kroondomein) ruim 3 ha. De
gemeente Stavenisse bezat slechts
het schoolhuis en het kerkhof. De
kerk bezat het kerkgebouw met
kerkhof en de pastorie met tuin.
Zowel gemeente als kerk waren
geen grondbelasting verschuldigd.
Om Stavenisse kadastraal in kaart
te brengen, werd op 14 juli 1825
de grens afgebakend door land
meter A. Knaap Azn. Samen met
schout J. de Clercq en de aanwij
zers C. Douw Czn. en L. Rooze-
mond Dzn. liep hij die dag de
gemeente rond, een afstand van
18 kilometer. Eerst werd de grens
met Sint-Annaland bepaald, ver
volgens die met Sint-
Maartensdijk en tenslotte die met
de Oosterschelde en het Keeten.
"Beginnende aan den oever van
Keeten, en de verlengde van den
barmsloot gelegen tusschen het
bouwland van S. Dijkman en C.
van der Haven, en den Zeedijk
van de Moggershil Polder, noord
waarts van de gemeente van Stave
nisse gelegen," zo begint het
proces-verbaal van de landmeter.
Hij kon voor het vaststellen van
de grenzen gebruik maken van
twee stenen palen, één op de dijk
van de Nieuwe Polder en de Zuid-
moerpolder en één op de zeedijk
van de Nieuwe Polder.
Op 4 september van dat jaar werd
Stavenisse vervolgens verdeeld in
vier secties, genummerd A t/m D
en genaamd Dorp, Oud Kempens
Hofstede, Zuidmoer en Nieuwen
Polder. Voor het opmeten volgens
de driehoeksmeting gebruikte
Knaap 19 driehoekspunten.
Hoekpunt A was de kerktoren,
die als nulpunt van het coördina
tenstelsel fungeerde. Een tweede
vast baken was de lantaarnpaal op
het havenhoofd. Verder werd ge
werkt met een verrijdbaar, onge
veer 5 meter hoog baken. De
meetresultaten werden vervolgens
op schaal ingetekend, wat de zo
genaamde minuutplans opleverde.
Een nadere omschrijving van de
eigendommen gebeurde in de
Oorspronkelijk Aanwijzende Ta
fels. Deze beide bronnen vormen
de grondslag voor het onderzoek
van de stichting Kadastrale Atlas
Zeeland. De gegevens worden met
een computer verwerkt.
Wie de geschiedenis van zijn ei
gendom wil nagaan, kan op het
gemeentearchief in Sint-
Maartensdijk terecht. Daar wor
den kadastrale leggers van heel
Tholen bewaard. De gegevens
daarin zijn gerangschikt op naam
van de eigenaar.
De grote schuur in de Julianastraat, waar in 1832 de boerderij van Johannis de Clercq stond, is op deze luchtfoto uit 1939 rechtsboven
op de foto goed te zien links van en iets boven de kerk). Op de voorgrond wordt aan het Molenpad gebouwd.
BOUTERSHEMSTR. 1 4611 KA BERGEN OP ZOOM
k Vraag vrijblijvend prijs, ook alles voor de doe het zeil
stoffeerder
TEVENS VERKOOP
LEDER
0NDERH0UDS-
MID0ELEN
l
