Winstgevendheid van
bedrijven is toegenomen
Kokkelbedrijf wil
naar St. Annaland
Thuis bevallen minder populair
Meer geboorten in Philipsland
Superkleding voor Roemenië
TIMPA
Bevolkingsgroei in 1989:
gemeenten gerangschikt
Tweede transport hulpgoederen van Dorkas Tholen
Tweederde van investeringen voor vervanging
Donderdag 11 januari 1990
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
13
Sterk internationaal
Marktleider
Omzet 35-40 miljoen
Schelpdier b.v. vertrekt uit Yerseke
St. Annaland behoort met Wemeldinge tot de mogelij
ke vestigingsplaatsen van het kokkelbedrijf Schelpdier
b.v. uit Yerseke. De 12 personeelsleden(in het hoogsei
zoen 45) omvattende onderneming zoekt naar een ter
rein van 1 hectare bij water.
Export
Verwachtingen 1990
GEBOREN
OVERLEDEN:
INGEKOMEN PERSONEN:
VERTROKKEN PERSONEN
VERHUISD IN DE GEMEENTE:
VERVOLG VAN PAG 1
Een speciaal daarvoor ingestelde
commissie, waarin J. van den Bos
namens het KvK-bestuur zat,
droeg de Timpa-directeur voor als
meest creatieve ondernemer in
Zeeland. Het vraaggesprek in de
Eendrachtbode van afgelopen na
jaar ter gelegenheid van de inge
bruikneming van het nieuwe
pand, diende daarbij mede ter in
formatie.
Voorzitter Hartog schetste, hoe
het van oorsprong Amsterdamse
bedrijf in 1959 met een tiental ar
beidskrachten op Tholen begon.
"Inmiddels is deze onderneming
uitgegroeid tot een sterk interna
tionaal georiënteerd bedrijf met
160 personeelsleden. In Tholen
zijn de directie, inkoop, verkoop,
ontwerp, reclame, administratie
en een gedeelte van de produktie
gehuisvest.
Daarnaast heeft Timpa al ruim 17
jaar in Tunesië een produktievesti-
ging waar bijna 200 mensen werk
vinden. Door deze expansie moest
het bedrijf in Tholen tot vier keer
toe haar huisvesting uitbreiden.
Het bedrijf heeft tijdig de bakens
verzet, waardoor zij de concurren
tie met de zogenaamde lage loon
landen het hoofd kan bieden. Aan
het eind van de jaren zeventig
werd bewust besloten om de mas-
saproduktie van damesonderkle-
ding te beëindigen. Een nieuwe
koers werd uitgezet: Timpa ging
zich richten op de luxere en duur
dere collecties.
Twee keer per jaar wordt een nieu
we collectie, aangepast aan de
nieuwste modetrends, uitge
bracht. Door een grote mate van
flexibiliteit is het bedrijf in staat
tijdig in te spelen op de voortdu
rend veranderende consumenten-
vraag. Timpa hecht groot belang
aan het onderhouden van per
soonlijke contacten met afnemers.
Voor het ontwerpen en produce
ren van nieuwe produkten heeft
Timpa de beschikking over ge
avanceerde hulpmiddelen, die
grotendeels door het bedrijf zelf
ontwikkeld zijn.
Timpa Foundations is marktlei
der in Nederland op het gebied
van brassières. Bovendien is zij de
grootste fabrikant van zijden da-
mesonderkleding.
In een stabiele afzetmarkt weet
Timpa, door het alert volgen van
modetrends, haar marktaandeel
voortdurend te versterken. Niet al
leen in Nederland, maar ook
daarbuiten. Circa tweederde van
de omzet wordt geëxporteerd naar
circa 30 landen, verspreid over de
hele wereld. Voor 1990 wordt een
omzet verwacht van 35 tot 40 mil
joen gulden.
De bedrijfsstrategie is erop ge
richt, de omzet verder te vergro
ten. Hierin past ook het
overnemen vat ondernemingen
die 'aansluiten' bij het door Tim
pa gevoerde assortiment. Onlangs
werd Holland Trend in Lelystad
aangekocht, de verkoopmaat
schappij van o.a. de bekende Bon
Giorno .slips.
De directie hecht veel belang aan
een goed personeelsbeleid. Dit
komt o.a. tot uitdrukking in een
gering personeelsverloop en een
zeer laag ziekteverzuim. Het be
drijf verzorgt zelf de opleiding
van produktiemedewerk(st)ers.
Het gemiddelde salarisniveau is
relatief hoog.
De succes-story van dit dynami
sche en creatieve bedrijf toont
aan, dat Timpa Foundations b.v.
de prijs voor creatief ondernemer
schap 1990 ten volle verdient", zo
besloot voorzitter Hartog, die di
recteur Te Pas de prijs en bijbeho
rende oorkonde overhandigde.
In een kort dankwoord verwees Te
Pas naar de mooie zomer van
1989. "We hebben toen prachtig
weer gehad met veel zon en nu
word ik weer in het zonnetje ge
zet. Dat doet een mens goed", al
dus de Timpa-directeur.
Onder degenen die hem feliciteer
den was burgemeester Van der
Munnik, die namens het gemeen
tebestuur een map met tekeningen
van Ben van Rooy aanbood.
Te Pas glom van genoegen. "Het
streelt wel een beetje, want elk
mens is ijdel, maar aan de andere
kant wil ik deze prijs toch ook re
lativeren", liet de Timpa-directeur
weten.
De mensen van Timpa en Holland Trend die deelden in de eer van de Zeeuwse prijs voor creatief ondernemerschap, v.l.n.r. chef ver
koop Lindhout, transportmanager Bout, directeur Te Pas, directeur Mekkens van Holland Trend, hoofd verkoop buitendienst Holland
Trend De Ruiter en chef inkoop Theunisse.
Voor het bedrijfsleven in Midden- en Noord-Zeeland was 1989 een goed jaar. De behaalde omzetten lagen
zowel bij het midden- en kleinbedrijf als bij de grote ondernemingen hoger dan in de voorgaande jaren. De
grotere bedrijven wisten een aanzienlijke toename van de afzet in het buitenland te realiseren. Na de forse
exportstijging in 1988 zag het midden- en kleinbedrijf haar export vorig jaar weliswaar nog toenemen, maar
wanneer rekening gehouden wordt met de prijsstijging was sprake van een geringe daling.
De bedrijfsresultaten waren in
1989 goed. Bijna alle grote onder
nemingen en 93% van het
midden- en kleinbedrijf maakten
vorig jaar winst. De investerings-
cijfers daalden in 1989. De werk
gelegenheid nam zowel bij de klei
nere als bij de grotere bedrijven
toe.
Dit blijkt uit de resultaten van het
jaarlijks ERBO-onderzoek (en
quête regionale bedrijfsontwikke
ling) van de Kamer van
Koophandel te Middelburg. Ten
behoeve van dit onderzoek is aan
circa 2200 van de in totaal onge
veer 10.000 bedrijven in Midden-
en Noord-Zeeland verzocht gege
vens te verschaffen over de ont
wikkelingen in 1989. Bijna 1500
bedrijven hebben aan het onder
zoek meegewerkt. De uitkomsten
Directeur J. Baas is ontevreden ook andere produkten gaan ver
over de medewerking van het ge
meentebestuur van Reimerswaal,
waarvan hij geen uitbreidingsmo
gelijkheden krijgt voor zijn be
drijf aan de Grintweg. "Ik heb
daar geen vertrouwen meer in de
politiek", zegt Baas. Hij schrijft
de tegenwerking van de gemeente
mede toe aan klachten van de be
woners van vier huizen. Dat zijn
voormalige bedrijfswoningen die
aan derden overgegaan zijn. De
bewoners klagen over rommel op
het terrein en overlast in de
avonduren van te laden koelwa
gens, wat door uitbreiding van
overkapte opslagruimte opgelost
zou kunnen worden.
Het veertien jaar oude bedrijf
Schelpdier begon met een huur-
ruimte in Vlissingen en zit sinds
1984 in Yerseke. Naast het pand
heeft de onderneming 2 viskok-
kelschepen en 2 transportschepen.
De kokkels worden op de schepen
gekookt, gespoeld en gekoeld.
Het vissen gebeurt in de Ooster-
schelde, de Noordzeekust en de
Waddenzee.
Volgens directeur Baas hoeft men
voor milieuhinder niet bang te
zijn omdat het koken op de sche
pen plaatsvindt en in de fabriek
een gesloten circuit aanwezig is bij
het invriezen en inblikken van
kokkels. Overigens wil Schelpdier
werken om meer continuïteit te
krijgen.
Baas, die zelf in Hansweert
woont, heeft in principe geen
voorkeur voor Wemeldinge of St.
Annaland. "Het ligt aan de facili
teiten die men kan bieden."
De verhuizing zal volgens de di
recteur voor het personeel geen
problemen geven. "Ik heb nu ook
al mensen uit Brabant in dienst,
naast medewerkers van Zuid-
Beveland."
van het onderzoek geven een be
trouwbaar beeld van de feitelijke
ontwikkelingen, volgens de KvK,
bij het regionale bedrijfsleven
In 1989 namen de omzetten toe
met 4%, terwijl landelijk een om
zetgroei van 6% werd behaald.
Wanneer rekening wordt gehou
den met de in de loop van vorig
jaar opgetreden prijsstijgingen
bedraagt de omzettoename 1%. In
Midden- en Noord-Zeeland be
haalden de industriële bedrijven
en de dienstverlenende bedrijven
in 1989 de beste omzetresultaten
7%).
Vorig jaar is de export van het
Midden- en Noordzeeuwse be
drijfsleven verder toegenomen.
Bij de grote ondernemingen was
zelfs sprake van een exportgroei
van ongeveer 8%. Bij de kleinere
bedrijven is in 1989 de export met
4% toegenomen, vooral dankzij
een toename van de buitenlandse
afzet van de kleinere industriële
bedrijven met ruim 20%. Het
aantal exporterende bedrijven
bleef nagenoeg gelijk: zestien pro
cent van de kleine bedrijven en 55
procent van de grote bedrijven
heeft in 1989 geëxporteerd.
Bijna alle bedrijven in Midden- en
Noord-Zeeland sloten het kalen
derjaar 1989 met winst af. Bij bij
na éénderde deel van de kleine
bedrijven nam vorig jaar de winst
toe, terwijl bij ongeveer de helft
het resultaat gelijk bleef aan dat
in 1988. 80% Van de grote onder
nemingen behaalden in 1989 de-
Burgemeester Van der Munnik feliciteert Timpa-directeur Te Pas
als de meest creatieve ondernemer in Midden- en Noord-Zeeland
en bood hem namens het gemeentebestuur pentekeningen van
Ben van Rooy aan.
■200 -150-100 -50 0 50 100 150 200 250 300
1Goes
2. Kapelle
3. Borsele
4. Reimerswaal
5. brouwershaven
6. Westerschouwen
7. Tholen
8. Arnemuiden
9. Veere
10. Duiveland
11Mariekerke
12. Bruinisse
13. Sas van Gent
14. Westkapelle
15. St-Philipsland
17. Hontenisse
16. Korlgene
18. Middenschouwen
19. Wissenkerke
20. Sluis
21Domburg
22. Zierikzee
23. Aardenburg
24. Hulst
25. Valkenisse
26. Vlissingen
27. Axel
28. Terneuzen
29. Oostburg
30. Middelburg
TOTAAL ZEELAND
zelfde of een hogere winst dan in
het daaraan voorgaande jaar. De
investeringen bij het Midden- en
Noordzeeuwse bedrijfsleven vie
len tegen en bleven achter bij de
landelijke cijfers. Bij de kleine be
drijven daalde de totale investe
ringssom met 13% (landelijk:
-3%). Ook bij de grote bedrijven
was sprake van een - zij het gerin
gere - daling met 6%, terwijl lan
delijk nog een toename van de
investeringssom van 8% gereali
seerd werd. Tweederde deel van
het totale investeringsbedrag van
het Midden- en Noordzeeuwse be
drijfsleven werd vorig jaar besteed
aan de aanschaf van vervangings
investeringen.
De werkgelegenheid in de markt
sector blijft zich positief ontwik
kelen: er is nog steeds sprake van
een duidelijk opgaande lijn. Bij
de kleine bedrijven nam het aan
tal arbeidsplaatsen vorig jaar met
4% toe. Bij de grote bedrijven was
het groeisaldo 3%. Landelijk
werd dezelfde groei van de werk
gelegenheid behaald.
Het Midden- en Noordzeeuwse
bedrijfsleven ziet met vertrouwen
1990 tegemoet. Een kwart van de
kleine bedrijven en ruim éénderde
van de grote ondernemingen ver
wacht een verbetering van de om
zetresultaten.
Ongeveer 10% van het bedrijfsle
ven houdt rekening met een da
ling. Nagenoeg alle bedrijven
verwachten dat de export dit jaar
op minimaal hetzelfde niveau zal
uitkomen als in 1989: de helft van
de exporterende bedrijven gaat
zelfs uit van een toename van de
afzet in het buitenland.
Het aantal investerende bedrijven
zal ongeveer gelijkblijven. Circa
35% van deze bedrijven hoopt dit
jaar meer te gaan investeren.
De bevolingscijfers over 1989 geven aan, dat er in de gemeente Tholen voor het eerst meer kinderen in het
ziekenhuis dan thuis geboren zijn: in de gemeente 131, elders 141. In Tholen-stad, dat het dichtsbij Bergen
op Zoom, was dit al langer het geval, evenals in Oud-Vossemeer, maar nu is ook St. Maartensdijk 'om'. Daar
entegen vinden moeders in Stavenisse het nog steeds ideaal om thuis hun kind ter wereld te bregen.
Kern
In de gemeente
Elders
Totaal
M
V
T
M
V
T
M
V
T
Tholen
18
13
31
29
27
56
47
40
87
Poortvliet
7
8
15
6
1
7
13
9
22
Scherpenisse
10
1
11
4
6
10
14
7
21
St. Maartensdijk
8
8
16
9
11
20
17
19
36
Stavenisse
9
9
18
3
4
7
12
13
25
St. Annaland
10
14
23
12
8
20
22
22
44
Oud Vossemeer
10
6
16
9
12
21
19
18
37
72
59
131
72
69
141
144
128
272
Tholen
11
8
19
8
8
16
19
16
35
Poortvliet
6
7
13
5
1
6
11
8
19
Scherpenisse
2
2
4
5
6
11
7
8
15
St. Maartensdijk
11
13
24
10
7
17
21
20
41
Stavenisse
5
6
11
4
3
7
9
9
18
St. Annaland
13
9
22
8
11
19
21
20
41
Oud Vossemeer
5
2
7
7
3
10
12
5
17
53
47
100
47
39
86
100
86
186
Uit de Prov.
Buiten de Prov. Buitenland/CPH/VOW
Totaal
M
V
T
M V
T
M
V
T
M
V T
Tholen
14
12
26
71 81
152
6
18
24
91
111 202
Poortvliet
3
5
8
16 16
32
1
1
2
20
22 42
Scherpenisse
5
3
8
23 26
49
3
0
3
31
29 60
St. Maartensdijk
3
5
8
48 53
101
4
7
11
55
65 120
Stavenisse
2
2
4
13 13
26
1
0
1
16
15 31
St. Annaland
7
8
15
13 16
29
3
2
5
23
26 49
Oud Vossemeer
5
8
13
29 36
65
17
2
19
51
46 97
39
43
82
213 241
454
35
30
65
287
314 601
Tholen
19
26
45
74 90
164
7
8
15
100
124
Poortvliet
5
2
7
18 26
44
0
0
0
23
28
Scherpenisse
4
7
11
26 28
54
2
2
4
32
37
St. Maartensdijk
3
5
8
52 38
90
6
5
11
61
48
Stavenisse
2
4
6
11 18
29
1
1
2
14
23
St. Annaland
2
6
8
18 18
36
2
2
4
22
26
Oud Vossemeer
7
3
10
28 37
65
6
2
8
41
42
42 53
95
227 255 482
24 20
44
293 328
Vertrokken naar
Gevestigd uit
Saldo
andere kernen:
andere kernen:
M
V
T
M
V
T
M
V
T
Tholen
21
31
52
24
28
52
3
-3
0
Poortvliet
24
26
50
22
17
39
-2
-9
-11
Scherpenisse
15
14
29
11
12
23
-4
-2
- 6
St. Maartensdijk
45
41
86
44
36
80
-1
-5
- 6
Stavenisse
13
13
26
9
14
23
-4
1
- 3
St. Annaland
15
12
27
20
27
47
5
15
20
Oud Vossemeer
11
15
26
14
18
32
3
3
6
144
152
296
144
152
296
0
0
Aantal in de gemeente voltrokken huwelijken: 121
Aantal in de gemeente ingeschreven echtscheidingen: 23
Van de 296 Tholenaren die in 1989
uit hun woonplaats verhuisden
naar een andere plaats op Tholen,
gingen de meesten naar Sint-
Maartensdijk (80).
Daartegenover
staat, dat uit de smalstad 86 men
sen naar een andere Thoolse kern
vertrokken. Tholen-stad betrok
52 inwoners uit het eiland, maar
er vertrokken er weer net zoveel.
In Sint-Annaland kwamen 47
Tholenaren wonen (vertrokken
27), Poortvliet 39 (vertrokken 50),
Oud-Vossemeer 32 (vertrokken
26), Scherpenisse 23 (vertrokken
29) en Stavenisse 23 (vertrokken
26).
Van de 601 mensen die vorig jaar
op Tholen kwamen wonen, kwa
men er 82 uit Zeeland en 454 uit
de rest van het land.
Er vertrok
ken 95 Tholenaren naar elders in
Zeeland en 482 naar een andere
Nederlandse provincie.
De voorlopige bevolkingscijfers
van Sint-Philipsland, zoals wij die
vorige week meldden, blijken de
finitief te zijn.
Op 31 december
telde de gemeente 2.288 inwoners
(1171 mannen en 1117 vrouwen),
een toename met 7 ten opzichte
van 1 januari 1989 (1167 mannen
en 1114 vrouwen).
Er waren 35 geboorten (15 man
nen, 20 vrouwen) tegenover 26 een
jaar eerder. Het aantal overlijdens
was met 17 (10 mannen, 7 vrou
wen) lager dan in 1988 (24). Op
nieuw vertrokken er meer mensen
(104: 55 mannen en 49 vrouwen)
uit Sint-Philipsland dan er kwa
men wonen (93: 54 mannen en 39
vrouwen). In 1988 waren dat
respectievelijk 110 en 89 mensen.
Er werden 24 (21) huwelijken vol
trokken en 2 (5) echtscheidingen
ingeschreven.
Het echtpaar Wesdorp laden hulpgoederen in. Chauffeur J. de Jong stapelt dozen en zakken op in de
b.v.
De christelijke stichting hulp aan
gewetensvervolgden Dorkas blijft
hulpgoederen voor Roemenië in
zamelen. Zaterdagmorgen ging
het tweede transport met kleding
en voedsel van het centrale depot
Bloemhof bij de familie Wesdorp
in Poortvliet richting Oost-
Europa.
De hulpgoederen werden deze
keer belangeloos vervoerd door
woninginrichting Bouman-Potter
uit Poortvliet. Chauffeur J. de
Jong uit Scherpenisse bracht het
vrachtje dozen en zakken naar het
verzamelpunt voor Zeeland in
Zierikzee. Vandaar worden de
spullen naar Andijk gereden. Op
de dozen met kleren - die gesor
teerd zijn en waar niets aan man
keert - staat 'superkleding'
geschreven om aan te geven dat de
hulpverleners in Andijk de dozen
niet opnieuw behoeven te bekij
ken. Gisterenmorgen, woensdag,
werden de hulppakketten in Zie
rikzee opgehaald. Volgens me
vrouw Wesdorp is de toevoer van
goederen in Andijk vorige week
enorm geweest. "De Thoolse
spullen konden niet meteen gelost
worden, hoewel iedereen er mee
hielp, zo verschrikkelijk veel
kwam er binnen. Ze zijn in An
dijk ook heel blij met het gesor
teerde goed". De reden dat de
actie voor Roemenië zo aanslaat,
ligt volgens mevrouw Wesdorp
aan de vele contacten die al
bestonden tussen de leden van
Dorkas en (individuele) Roeme
nen: "Dat waren ondergrondse
contacten. Als particulier kon je
er naar toe, als vakantieganger. Je
kon dan extra kleding meenemen,
plus 8 kilo koffie voor de 3 gezin
nen die je kon bezoeken. Vantevo-
ren kreeg je de namen van
vervolgde christenen met een bij
beltekst mee als bemoediging.
vrachtwagen van Bouman Potter
Daar werd je in contact gebracht
met een voorganger of predi
kant".
Het echtpaar Wesdorp had
ook plannen om op die manier
naar Roemenië te gaan. Dat ge
beurt alsnog, maar volgens de
heer Wesdorp hoeft dat nu niet
meer stiekum te gebeuren. Van het
verzamelpunt - de garage en
schuur - van de familie Wesdorp
zijn nu zo'n 1000 pakketten ver
zonden naar Roemenië. "Dit keer
waren het er minder dan vorige
week. Het zal nu ook wel wat af
zwakken", voorspelt mevrouw
Wesdorp.
N
