PROJECTEN?
TMC ZEELAND: VOOR AL UW INTERIEUR-IDEEËN
GaJleria Bologna.
C
9k Lag in m'n tuintje en
Tapijt en gordijnen:
Bewoonster Ten Anker heeft poësie-album uit 1884
vriendensehrift
ellen,
tkast,
si ken broodkast,
armer,
FA. F.C. DE VALK
REYNGOUDT ZONEN
Donderdag 14 december 1989
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
17
Dus u moet zeker een plaatsje inruimen voor onze
opruiming, want u treft in onze toonzaal nog veel meer
aantrekkelijke opruimers.
EEN TIPJE UIT ONZE NIEUWE KOLLEKTIE:
Een kompleet nieuwe kollektie geloogd grenen en ook
vele nieuwe modellen in onze zitmeubelkollektie.
Zeker de moeite waard.
u kiest bij ons uit de bekende merken en dat alles tegen
een gemakkelijke TMC-prijs.
Ook hebben wij uit dit assortiment aantrekkelijke op
ruimers voor u in petto.
TMC ZEELAND verzorgt het graag
voor u. Goed en snel tegen een
messcherpe prijs.
Vraag vrijblijvend een offerte.
Het servies van het jaar 1990
De grootste keus, het beste adres
DRAINAGE BEDRIJF
Voor al uw drainage
werkzaamheden en subsidie
aanvragen en uitvoering.
Vrijblijvende offerte
Tel. 01 677-2637
b.g.g. 2604
t-A/ej iWzr Wf Ar As,/Aesó' y/Xy/t
0}
r"
Vriendschap en geluk
Middeleeuwen
Sz,
m
fA
y z
y
A
AA,,?* ,/yy* yys/yy/ysy iy A's s Af/A/ei?>
7 7 -- -
X
/A,.y
Ax'/
a/
X
'Mien poesie'
-
\L
Dkussens in
2.390.-
er), een
2.490.-
1.490.-
?00, 2 nachtkastjes en een 3-deurs
3.950.-
|p
Lid van het geschenkengilde,
sinds 1694 kookwinkel en de gedekte tafel.
Kortemeestraat 9 in 't Vierkantje
Bergen op Zoom
SINT PHIUPSLANO
Bij een verhuizing - of zomaar tijdens een vlaag van opruimverbijste-
ring - kan men zijn poëzie-album weer eens tegenkomen. Je ziet dan
handschriften van mensen die je dierbaar waren, maar helaas niet meer
leven. Bij oudere albumbezitters zullen dat zeer naaste familieleden
zijn, bij de jongere zijn dat grootouders, soms ouders of onderwijzend
personeel.
Maar je stuit ook op ontboezemingen van vriendinnen die plechtig
neerschreven 'hond, poes, kat, Johanna is een schat'. En dan te weten
dat ze je nu niet eens groeten! En hoevelen zouden er niet 'in hun tuin
tje gelegen hebben, tot er een engeltje kwam om te zeggen dat ze voor
een versje moesten maken?'
t
C etti
-s' 'A s
X) j
-Zp - x yX
•■'f X* *9-5S-W--Z
X - - - - -*6 -
z.
J V Z
&/n-r trssi/ssyary '/yf tier/A/- f/Xf
f - y
f Xs/s/ss sr XX rx/J
Sïsï SS-'*/-f7S /*W* A&éS
y CV
'S'X X X
Poëzie-albums zijn niet plaatsge
bonden. Heel wat lezeressen zul
len er tijdens de schooljaren ook
mee over het plein hebben gewan
deld, om hun vriendinnen te vra
gen hun gedichtje - liefst met een
mooi plaatje - er in te doen belan
den. En natuurlijk waren dat de
bekende rozen en vergeet-mij-
nieten, engeltjes en duifjes.
De 81-jarige mevrouw J. van
Strien in Ten Anker in Tholen
heeft, naast haar eigen album, dat
van een familielid 'in bewaring'.
Het behoorde aan ene mejuf
frouw Van Nieuwenhuijzen en is
door genealogisch onderzoek bij
mevrouw Van Strien beland. In
het album is het eerste vers ge
schreven in 1884. Opvallend zijn
de prachtige handschriften, ter
wijl er naast plaatjes ook meester
werkjes van tekenkunst in staan.
Eén van de schrijfsters brengt het
zelfs tot een gedicht van tien cou
pletten! Meestal gebruikte men
gedichten die vele decennia mee
gingen.
Het eigen album van mevrouw
Van Strien is weliswaar nog niet
zo oud, maar ook bij haar hebben
de familieleden - Uw liefhebbende
vraagd: "Juffrouw, schrief je oak
in mien poesie?"
Ze vertelt: "Dan gebruikte ik dik
wijls het liedje met de volgende
strekking: Al was ook mijn spaar
pot de rijkste van 't land Al was
ik de knapste in kund' en verstand
't Zou me alles niet baten en 't
was me geen schat wanneer ik
losse velletjes waarop men gedich
ten of spreuken schreef.
Mejuffrouw M.A. Blaas uit de
Brugstraat in Tholen blijkt (naast
dat van haarzelf) ook nog een al
bum uit de vorige eeuw in haar
bezit te hebben. Van tante Janna
ook. Want m'n poëzie-album
doorbladerend waarin de vrien
dinnen van de mulo schreven
(waar liet ik trouwens het éérste
naslagwerk over m'n jeugd?) zie
ik ons allemaal nog zitten in de
banken. En al die meisjes die
moeder of zelfs al oma geworden
zijn, zullen naderhand menig keer
in een album hebben geschreven.
Zelf kocht ik ooit een boekje met
moderne versjes, maar nee 't
ligt me niet. De verleden tijd
spreekt me meer aan. Want een
beter voorbeeld als het on
derstaande versje (over verleden
tijd) bestaat er nauwelijks:
Er lag eens een zeehond aan het
strand die wreef zijn neusje
schoon in het zand. O,....mocht
je hartje ooit zo rein als 't neusje
van die zeehond zijn!
De naam poëzie-album is ont
staan tussen 1800 en 1880. Voor
ganger was het wapenboek uit de
middeleeuwen. Ieder adellijk per
soon had ook later zo'n boek,
waarin wapens en spreuken ston
den. Toen men er vrienden in liet
schrijven, veranderde het van ka
rakter en werd het een Stamm-
buch in Duitsland.
z
v' xx// SS y/>.
A? rA/xX ZXy//Z i
A^ss/ssA/Asy/ s *s X/wtss
Z - y Afy y /y/y A
JS y X
'X y As X A/'sz A
A 'A y
t"y- f X A //V- z'-v- /V-
,s/y"/^,y ss yy ;'s -/ .'y;//,
A Z
Ays A Asy/jy X y s- 'y-y y,s y s SZ '.A S" A' /-A
AAx AS. X siAff syy yy
ZfSef' sy XZy s-S" AsyZysk
sAAss
Ayy y s-s-X sfZX s s/ sXy ss
■/AiX'ZZ
A/y A x^y/X- x X f xx/.z y s*yxA<Xy?yxAxvz
yys/ y/ /XX /s/S /x' -j.XXs. //■-..//' /A-
AfxXZ/s: X
V"////X/Xfx -v
/s Ax* yy<'s
A^/y s S y s z yA^y Xy /X Ax/Xs A^(p;A xy X 'x/
-AA,.- Ays/Ay.s Asy-AA -yArX
XjX'Z
y/y ss Wry s
SAs/y-S' A/'z z yy ;/S/
y S/Ay y ^y/./ys
XX XX/ X XZ*S /SXZ/>Xz fjA
s, sys-Xy yy A- Sj AXssA
xyl
/■A-Am xs
AAssiy ss yy-
X^y/s. y y' /A/s
s>
Rond 1850 waren de dichters Tol
lens, Ter Haar en Bilderdijk in
trek, wat spreuken en gedichten
betrof. Toen ontstond ook de
naam poëzie-album. Daarvoor
heette het vriendenboek. Het was
een duidelijke verwijzing naar de
functie van het boek, namelijk de
drager van herinneringen aan fa
milie en vrienden tijdens een pe
riode in je leven. Opvallend van de
oude bekende versjes is, dat het
allemaal erg zoetig en lief was,
ook vooral moraliserend.
x-x
r*.- M* A'y<A
■As-/?/ s sys yfySsA'
yX'
X 'ZV X/s s/ z A/1 s
Ax z S S /x/x j Xy'Xf x
AAy XX/ SXX y s -, A x x /X
:/.r
•y x' xx j.
tAss .S/y/S
S///SZ
mm
a
A'XX/XsXXXXA
Z'
Z xx X X A X xx XX XX/ XX XX XX XXZ x
fA xAa x xx x x
Aa s X- sr.rs ■**-
A'SSsS-J S SSS7 SS'
■7f'
ys - S'- s s Ay 'y X ss/s
vader, Uw broeder enz. - hun bes
te wensen neergepend.
de liefde des Heeren niet had. En Geluk, uit 1894. Het album bevat Het 'Liber amicorum' - vrienden-
ook het bekende lied: Jezus zegt weinig plaatjes, maar veel wensen boek - werd populair onder de
dat Hij hier van ons verwacht...." waarin vriendschap, geluk en lief- studenten. Goethe hechtte er
Gegarandeerd dus dat er lezeres- de de boventoon voeren."M'n ei- waarde aan, maar Sir Walter Scott
sen zijn die een aandenken aan gen
album
was
een was een tegenstander. Hij schreef
Zelf was mevrouw Van Strien ook deze juffrouw in hun album heb- Sinterklaasgeschenk in 1924." Het in 1825: "Het is een allerverve-
nogal eens 'de klos'. Als hand- ben. Zelf weet ze te vertellen dat oplezen van de namen van vrien- lendste dekmantel van bedelarij,
werkonderwijzeres in het lager en haar broer nog een losbladig den en vriendinnen roept bij haar slechte gedichten en onbenullige
voortgezet onderwijs werd baar vriendenschrift in zijn bezit heeft.
natuurlijk door de meisjes ge- Dat was een doosje met daarin
al snel nostalgische gevoelens op. gedachten, die onverteerbaar
Maar die gevoelens ken ik zelf zijn."
Het vriendenschrift is ook bij de tegenwoordige jeugd weer be
kend. De 13-jarige Martijn Meerman uit Tholen, leerling van het
voortgezet onderwijs te Bergen op Zoom, wil op die manier de
herinnering bewaren aan zijn klasgenoten uit de brugklas. Naast
de klassefoto is dat een leuk aandenken. De gebruikte taal is heel
natuurlijk, wel héél iets anders dan de hoogdravende poëzie die
men vroeger - en zelfs tot in de zestiger jaren - in de albums
schreef. "Een schone leest, Een edel bloed Een rijke geest
Een vroom gemoed." En dat tegen een meisje van 12 of 13 jaar
die van de prins (of wat dan ook) geen kwaad wist.
JQ*- tSt-Er - - -
-CjS. J
kxxM. laicnJ
oöe.- '»w.u..U»;Q_sXJU"..od.
xsJJUSJL^,