Mooielichtefleurige teelt in de zomer
Als elke Chinees nu eens een
bosje droogbloemen zou kopen
'Ik werf niet op Tholen, dat
zou broedermoord zijn voor TSG'
Directeur P.J. Andreé van de O. Elsemanschool (INAS) vertrekt
ATELIER ENTRUP goud en zilver s
te vrovmi met papen een L
loopt ml op een mrrde wet Xmumi
Een tent samen lezen
qeeftoote veel bevrezen
me ontvangt er de tent
araaa vol Kreunen 4
Donderdag 14 december 1989
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
15
Bij het zoeken naar alternatieve teelten zijn droogbloe
men in het vizier gekomen. De oprichting van Bloe-
vantho gafonlangs de belangstelling al aan en
donderdagavond werd dat in de Wellevaete nog eens
onderstreept. Meer dan 100 mensen luisterden geboeid
naar dhr. I. Meijer van Florino uit Dronten, die en
thousiast vertelde over de nieuwe teelt. "Als elke Chi
nees nou eens een bosje droogblemen kocht",
filosofeerde Meijer.
Vakantiehulpen
Welkome aanvulling
Beperkt risico
Riddersporen
Bloevantho
Tijdens de open monu
mentendag in september
werd hij door een aantal
oud-Inasleerlingen in
Sint-Maartensdijk aan
gesproken: directeur P.J.
Andrée (54) van de
LHNO de O. Elseman-
school in Bergen op
Zoom.
Niet zwanger
Frontaal
Christelijke MAVO
Voor onder de KERSTBOOM
14 krt. OORKNOPJES geelgoud
met diamant gezet in wit goud
van 198,— 139,—
Neem nu een abonnement. Voor slechts 73
cent per week wordt volop informatie over
Tholen en St. Philipsland verstrekt.
Bel nu 01665-2752 of vul de bon in en u krijgt
de Eendrachtbode een maand gratis.
Van Dijke Zaden en de veiling
vereniging in St. Annaland streven
samen met Florino naar een begin
van 8 ha droogbloemen in 1990.
Daarvoor worden dan in de vei
ling 2 droogcellen en 1 koelcel ge
bouwd. Voor het doen van deze
extra investering moet de coöpera
tieve veilingvereniging nog een
buitengewone ledenvergadering
houden. Het drogen gebeurt bij
temperaturen van 60 tot 70 graden
Celcius.
Voor de veiling gaat dit niet zoals
bij de kleinverpakking van aard
appelen om het opvullen van on
rendabele uren, zo maakte
voorzitter A.C. Wessels donder
dagavond in de Wellevaete duide
lijk. De oogst is van begin juli tot
eind augustus en dat valt gelijk
met de piek van de vroege aardap
pelen. "We moeten er dus extra
mensen voor aantrekken, maar
het is de bedoeling om de teelt van
droogbloemen van de grond te
krijgen om het inkomen op te
krikken", zei Wessels.
Hij maakte aan de hand van enke
le cijfers de groei duidelijk. Tot en
met 1980 lag de waarde van de
droogbloemenexport uit Neder
land nog onder de 10 miljoen gul
den, maar inmiddels is de 90
miljoen gulden bereikt. De be
langrijkste afnemers waren West-
Duitsland(25 miljoen), Enge-
land(19), Frankrijk(13) en de Ver
enigde Staten(6). Nederland im
porteerde vorig jaar voor 10.5 mil
joen gulden aan droogbloemen
uit o.a. Italië, Polen en Zuid Afri
ka. In 1987 behoorde Hongarije
nog tot de top.
Er gaat dus heel wat om in droog
bloemen en de eerste indruk van
voorzitter Wessels bij zijn bezoek
aan Florino in Dronten was dan
ook, dat het daar prima loopt. Na
veel overleg is besloten, dat Van
Dijke Zaden de droogbloemen
contracteert, de veiling droogt ze
en Florino koopt ze. Er is een sa
menwerkingsverband van vijf jaar
aangegaan. Dhr. Meijer van Flori
no zal zeker het eerste jaar voor
goede begeleiding zorgen, zo be
nadrukte Wessels.
Alleen eerste kwaliteit droogbloe
men zijn voor de export geschikt
en daar dient de teelt op gericht te
zijn. De telers moeten veel tijd
Na uitgebreide informatie werden verschillende soorten droogbloemen bewonderd. De bossen dienen uniform te zijn van lengte en
dikte.
Grote belangstelling in de Wellévaete voor de teelt van droogbloemen.
hebben en alles goed organiseren
met inschakeling van vakantiehul
pen. De lijnen dienen zo kort mo
gelijk gehouden te worden:
vandaag snijden, morgen drogen.
De oogst van 1 ha vergt 1000 man
uren. Er wordt uitgegaan van 200
bossen sikkelen per uur. Tijdens
de pieken zijn 10 mensen nodig.
"De markt is nog lang niet verza
digd", maakte Meijer duidelijk.
Hij heeft een boerenbedrijf van 33
ha en leidt 50 keer per jaar nog
een veiling. Acht jaar geleden be
gon Meijer met droogblemen,
waarbij Star uit Rijnsburg de af
nemer was. Inmiddeis heeft hij
zelf al 25 ha droogblemen, wat
volgend jaar 35 ha wordt. Totaal
zijn er in Nederland 10 exporteurs
en een teeltgebied van 5 tot 600
ha.
Op elke soort grond, van zand tot
klei, kunnen droogbloemen ge
teeld worden. "De bloem bloeit
het moost op armoede, dus op
schrale grond", legde Meijer uit.
Van begin april tot half mei kan er
gezaaid worden op 4, 5 of 6 rij
tjes, waarbij er nog een onder
scheid is tussen snij- en sikkelge
wassen.
De ervaring van de Florino-
directeur was, dat bloemen 'ont
zettend veel' kunnen hebben.
"Maar u moet er heel veel zorg
aan besteden en u moet het leuk
vinden. Het is een mooie teelt:
licht, fleurig en in de zomer."
Om het werk en het risico te sprei
den adviseerde Meijer drie tot vier
soorten te nemen: van de ene 10,
van de andere 15 aren. Ter voorko
ming van stormschade zou men
drie rijen mais als windscherm
kunnen aanbrengen.
Florino organiseert twee keer per
jaar een bijeenkomst met de te
lers. "Een hele goede band is be
langrijk en vertrouwen hebben we
dan ook heel hoog in ons vaandel
staan", zei Meijer.
"Als u zoekt naar alternatieven,
dan is dit een teelt die weinig kost,
tot aan de oogst. Het financiële ri
sico is zeer beperkt. De 4000 gul
den die u er tot en met het zaaien
instopt, haalt u er altijd uit."
Zoon Mark Meijer(23) noemde
een aantal getallen: 500 gulden
per ha voor zaaien, 3000 zaai
zaad, 500 schoffelen, 500 spuit-
middelen, 250 oogstartikelen en
het plukloon(20 cent per bos of
per uur of een basisloon met bo
nus) schommelt tussen de 8 en
12.000 gulden. "Hoeveel bossen
weet je van een hectare te krijgen
tegen welke kosten, daar gaat het
om. Een normale oogst levert
30.000 bossen per ha op. Gemid
deld kun je er 15.000 gulden per
ha. aan overhouden."
Florino verkoopt sinds twee jaar
zelf droogbloemen, waarbij men
zich op de groeimarkten de Ver
enigde Staten, Canada en Enge
land richt.
Het grootste artikel is ridderspo
ren, die 1,40 per bos opbrengen.
Voor een papaver wordt 60 cent
per bos betaald. Er zijn droog-
noch vervoerskosten. De totale
kosten worden geraamd op 7 cent
per bos, de fusthuur op 200 gul
den per ha.
In tijden van schaarste zijn ook
2de en 3de kwaliteit droogbloe
men nog goed aan de prijs, liet
Meijer weten. Aan de hand van
dia's gaf hij een beeld van de teelt
en verwerking van droogbloemen.
Meer dan de helft van de droog
bloemen voor 1990 is al verkocht
en daar wordt naar geteeld.
Jos van Haperen, voorzitter van
de vertrouwenscommissie van
droogbloementelers in de Flevo-
polder, was ook in de Wellevaete
aanwezig om vragen te beant
woorden.
Bestuurslid Lindhout van Bloe
vantho was ingenomen met deze
voorlichtingsavond. Hij meldde,
dat de 13 september opgerichte
studieclub inmiddels 30 leden telt.
In 1990 wil Bloevantho toetreden
tot de Nederlandse tuinbouwstu-
dieclubs om nog beter teelttechni-
sche gegevens te kunnen
uitwisselen.
Veilïngvoorzitter Wessels on
derstreepte dat belang. "We heb
ben goede samenwerking nodig
om dit project van de grond te
krijgen. Misschien kunnen droog
bloemen een aanvulling zijn voor
het wegvallen van de bloemzaad
teelt. Zo'n groot aantal aanwezi
gen duidt er in elk geval op dat er
animo voor is. Het vereist een
goede inzet. Droogbloemen kun
je er niet zomaar bijdoen", aldus
Wessêls.
De belangstellenden kwamen van
heel Tholen en St. Philipsland.
ZLM-kringsecretaris P. Stouten
zei desgevraagd, dat het zoeken
naar alternatieven zeker toe te jui
chen is. Voor de telers van vroege
aardappelen achtte hij droogbloe
men echter niet eenvoudig omdat
de oogst valt in de periode dat
ook de aardappelen gerooid wor
den.
De Bergse directeur bezocht die
dag een aantal kerken en werd
herkend door twee gediplomeerde
ziekenverzorgsters en een ver
pleegkundige. Ook na zijn af
scheid, morgen, zal Andrée
Tholen blijven opzoeken, op zijn
racefiets of als gastspeler bij de
tennisvereniging Eegedima in
Tholen. 'Voor menig meisje van
het eiland Tholen is de heer An
drée geen onbekende', heeft het in
een begeleidend schrijven rond
zijn afscheid na 20 jaar aan het
hoofd van de Elsemanschool te
hebben gestaan. Na de Oester
schelp in Tholen stroomden leer
lingen die een baan zochten in de
verzorgende sector veelal door
naar de INAS (Interim Algemene
Schakelklas) aan de Ravelstraat in
Bergen op Zoom. De twee-jarige
opleiding leidde op voor inrich
tingsassistente. In 1981 telde de
Inas 26 Thoolse leerlingen. Een
jaar later verdween de opleiding
en nu heeft de school voor lager
beroepsonderwijs nog 4 Thoolse
leerlingen op een totaal van 340.
"Ik werf ook niet op Tholen",
legt Andrée uit. "Tholen heeft
zelf een LHNO van dezelfde
kleur. Het zou broedermoord zijn
om in dat gebied leerlingen te wer
ven. Laat Tholen hebben wat ze
heeft".
Andrée heeft overigens niet zelf
les gegeven aan de Inasleerlingen.
Wel kwam hij op een andere ma
nier met de leerlingen van Tholen
in contact. "Na een schoolfeestje
heb ik een stel van die meisjes te
rug naar Tholen gebracht. Op
zich niets bijzonders, maar voor
het feest was ik gebeld door een
vader, een commissionair in Sint-
Maartensdijk die zei dat zijn
dochters niet mochten komen.
Het was toch allemaal maar rot
tigheid, zei hij. Toen heb ik geant
woord: Maar op Tholen zijn ook
veel bochten. Later belde de man
terug om te zeggen dat hij er nog
eens over had nagedacht en dat
zijn dochters mochten komen. Ze
zijn hier toen ook niet zwanger
geworden", lacht Andrée. De di
recteur van de O. Elseman begon
zijn onderwijsloopbaan aan de
Nutsschool in Nijmegen in 1955.
Vanaf 1957 tot 1961 was hij ver
bonden aan de openbare lagere
school in Dalem bij Gorinchem.
Van 1961 tot 1969 onderwees An
drée leerlingen van de technische
school in Sliedrecht en op 1 au
gustus van dat jaar werd hij direc
teur van de O. Elsemanschool, die
in 1961 werd opgericht met 25
leerlingen in het Markiezenhof.
Daarna vond de school enige ja
ren onderdak in de christelijke
mavo aan het Bolwerk en vanaf
1967 huist de school in de gebou
wen aan de Ravelstraat waar in
1986 een nieuw gebouw verrees
met zeven lokalen. Telde de Else
man in het eerste schooljaar
(1969) 32 leerlingen, nu bedraagt
dat aantal 76.
In de periode 1983-1986 beschikte
de school over een dependance
aan de Rijtuigweg. "Daar moest
ik zelf als conciërge optreden. Om
8 uur 's morgens de lichten aan
doen, deuren openen, kachels
aanmaken en om kwart voor vijf
de w.c.'s doorspoelen en de zaak
weer afsluiten. Daar was je hele
maal niet voor ingehuurd, maar
dat hoorde er toen bij", blikt An
drée terug op zijn taken binnen de
school. Volgens de scheidende di
recteur is er in het onderwijs niet
echt veel veranderd. "Het kreeg
steeds een andere naam. We heb
ben al heel wat herstructureringen
gehad maar het lesgeven is nog
steeds frontaal (leerkracht tegen
over leerlingen red.) en klassi
kaal". Die veranderingen in de
manier van lesgeven kunnen vol
gens Andrée ook niet gemakkelijk
plaatsvinden omdat degenen die
de veranderingen zouden moeten
doorvoeren, zelf ook klassikaal
les hebben genoten. "Maar de
laatste jaren veranderd het wel iets
omdat er meer leerkrachten ko
men die zelf anders opgeleid
zijn". Andrée slaagde erin om aan
de Elseman een kapsters
opleiding te verbinden in het ka
der van het leerlingenstelsel (een
2-jarige opleiding, gestoeld op 3
dagen werk, 2 dagen school). "Er
waren kappersscholen in Goes en
Breda. Het was een misser voor
Bergen op Zoom. Ik vond het
toen een leuk meisjesberoep. De
opleiding liep ook meteen vol. De
meisjes konden goed aan de bak
komen maar er is ook een periode
geweest dat er van de 20 in juni af
gestudeerden er in januari pas 11
aan het werk waren". Toen de
kapstersopleiding werd overgehe
veld naar de streekschool West-
Brabant, bleef de Elseman met de
inventarisatie zitten maar omdat
Andrée erin slaagde de opleiding
Uiterlijke Verzorging aan de
Directeur P. Andrée temidden van zijn leerlingen.
school toe te voegen mochten de
droogkappen en ligstoelen aan de
Ravelstraat blijven.
Ook de afdeling Individueel On
derwijs kreeg aan de Elseman
school gestalte. "Een dergelijke
opleiding was er alleen voor
rooms-katholieken. Met deze
opleiding doe ik Tholen ook geen
concurrentie aan", benadrukt An-
dréé die het zou betreuren wan
neer de Thoolse
scholengemeenschap het 'moede
hoofd in de schoot' moet leggen
omdat het leerlingenaantal terug
loopt. "Dat zou zonder meer een
verschraling opleveren voor de ge
meenschap. Een school is meer
dan een onderwijsinstituut, het
heeft ook een sociale betekenis
voor de omgeving. Je moet je eens
voorstellen wat het zou betekenen
wanneer Thoolse leerlingen alleen
maar terecht kunnen op drie scho
lengemeenschappen in Bergen".
De toekomst schat Andrée som
ber in. "Schaalvergroting leidt tot
verschraling. De concurrentie is
groter geworden. Het is jammer
dat er indertijd een christelijke
MAVO op Tholen is bijgekomen.
Deze wordt nu ook weer leeggezo
gen ter rechterzijde richting
Krabbendijke-Goes". Toch denkt
Andrée dat het verder samensmel
ten van beroeps- en algemeen vor
mend onderwijs zijn vruchten zal
afwerpen. "Zo'n ontwikkeling zal
best wat verdriet met zich mee
brengen, maar heeft het zich een
maal gezet dan kan er ook een
goed gebouw voor komen. Voor
ons soort leerlingen voorzie ik dat
het samengaan van beroepsonder
wijs en algemeen onderwijs een
gunstige ontwikkeling is. Beide
vormen van onderwijs kunnen el
kaar bevruchten en je kweekt pas
leerlingen vanaf hun 16de levens
jaar op tot vakmensen. De Duit
sers beginnen daar ook later mee.
En ik heb nog nooit gezien dat zij
slechte vaklui afleveren. Het is een
tendens die al merkbaar is op het
niveau van het kort middelbaar
beroepsonderwijs. Het LBO en de
Mavo zijn zijn nog steeds tweede
lig. Ik ben er voorstander van om
die samen te brengen". Andrée
wordt opgevolgd door de huidige
adjunct-directeur L. Geleijns.
Dorpsstraat 180 Halsteren Telefoon 01641-3845
Advertentie I.M.
Naam
Adres
oonplaals
