Externe veiligheid
September 1990
cultuurmaand
'We hebben elkaar cadeau gekregen'
Revalidatie volwassenen
Globetrotters op platvoeten
Tegenvallende
avond
Predikant van
Vrederust gaat
met pensioen
Echtpaar Bolier uit Scherpenisse 5 december 60 jaar getrouwd
Donderdag 30 november 1989
September-cultuurmaand wordt geprolongeerd. Voor 1990
staat drie ton op de begroting. Manifestaties in de herfst
maand hebben een tweeledig doel: extra cultureel aanbod en
verlenging van het toeristenseizoen.
Voorwaarden
IX BKHOEP
y:%
Kleurwedstrijd
Elly en Kikkert
zingen in Tholen
PAK EVEN UW
ZAKBOEKJE
De heer en mevrouw Bolier-de Zwarte uit Scherpenisse
vieren 5 december hun zestigjarige bruiloft. "We heb
ben elkaar cadeau gekregen," merkt mevrouw G.W.
Bolier-de Zwarte (81) op met een knipoog naar het
Sinterklaasfeest.
Dijkwerker
Grasdrogerij
MIELE
U—I INBOUWAPPARATEN.
VOOR OPTIMAAL
KOMFORT IN UW KEUKEN.
Miele-Keuken-Centrum
"Tholen"
St. Maartensdijk: Markt 55.Tel.: 01666-2335
ABDIJ
Vlissingen-Oost
Voor vijf bedrijven in Zeeland, die werken met gevaarlijke stoffen,
stopt de verantwoordelijkheid voor de veiligheid niet bij de fa-
briekspoort. De vijf -Eurogas, Hoechst en Total in Vlissingen-Oost
en Dow Benelux en Hydro Agri (voorheen NSM) in de Kanaalzone
- zijn verplicht duidelijk te maken hoe zij ongelukken kunnen
voorkomen.
Als er toch een ongeluk gebeurt,
moet bekend zijn hoe de gevol
gen zoveel mogelijk kunnen wor
den beperkt.
Bedrijven, die grote hoeveelhe
den gevaarlijke stoffen in opslag
hebben en verwerken, wordt bo
vendien opgedragen omwonen
den te informeren over de
risico's die de stoffen op de om
geving kunnen hebben. Ook
moet worden aangegeven hoe
omwonenden het best kunnen
handelen bij een ongeluk.
De Raad van de Europese ge
meenschappen heeft dit in een
regeling afgekondigd.
Het Nederlandse ministerie van
volkshuisvesting, ruimtelijke or
dening en milieubeheer heeft be
paald welke Nederlandse bedrij
ven zo'n extern veiligheidsrap
port moeten opstellen, inclusief
de informatieplicht aan de om
wonenden. Voor het hele land
gaat het om rond honderd bedrij
ven.
Aanleiding tot het samenstellen
van de rapporten vormde de
ramp in Seveso, Italië, waar na
het vrijkomen van gevaarlijke
stoffen een gebied lange tijd on
toegankelijk was. De regeling
van de Raad is daarom de Post-
Seveso-richtlijn genoemd.
Op basis van de richtlijn wordt
onderscheid gemaakt inlassen,
vloeistoffen, vaste stoffen, me
talen, metaalverbindingen en hy-
driden, bestrijdingsmiddelen,
explosieve stoffen, organische
peroxyden en een categorie
overige stoffen.
Het externe veiligheidrapport
moet omvatten een beschrijving
van het bedrijf en de (produk-
tielprocessen. Ook moet worden
vermeld met welke stoffen
wordt gewerkt, welke ongeval-
In de polikliniek voor revalidatie in Goes zijn dit jaar al bijna 8.000
dagbehandelingen aan volwassenen gegeven. De eerste maanden
was dat nog in het voormalige Sint Joannaziekenhuis, sinds eind mei
in de nieuwe polikliniek aan de 's-Gravenpolderseweg.
Chronische aandoeningen als rheuma, multiple sclerose en ge
wrichtsaandoeningen, kunnen de aanleiding zijn tot revalidatie, maar
ook een hersenbloeding, een amputatie of een zwaar ongeval kun
nen ertoe nopen.
Alle volwassenen, die meer dan een eenvoudig revalidatieprogram-
ma nodig hebben, volgen dat in Goes. Voor vervoer kan gebruik wor
den gemaakt van een ziekentaxi, of als dat mogelijk is, eigen vervoer.
In het revalidatiecentrum zijn drie revalidatie-artsen, die samenwer
ken met fysiotherapeuten, ergotherapeuten, maatschappelijk wer
kenden, logopedisten en een zweminstructrice. Een psycholoog is
beschikbaar als zich sociale en psychische problemen voordoen bij
de patiënten.
Het centrum beschikt over een sportzaal en oefenruimten voor hart
revalidatie en fysiotherapie. In de ergotherapieruimte zijn keuken en
toilet- en doucheruimte aangepast voor de oefeningen. Ook zijn er
een extra verwarmd zwembad en een werkplaats voor de orthopeda
gogisch schoenmaker en instrumentmaker.
Volwassenen uit Zeeuwsch-Vlaanderen kunnen op termijn terecht
in een dependance bij ziekenhuis De Honte in Terneuzen.
De kinderrevalidatie zit nog in het zeehospitium Zonneveld en een
dependance in IJzendijke. De kinderen verhuizen later naar Goes.
De kinderdependance voor dagbehandeling komt dan naar Terneu-
IEUWS
len zich buiten het bedrijfsterrein
kunnen voordoen voor mens en
milieu met de eventuele gevol
gen en de daarop te nemen
maatregelen. Verder moet wor
den aangeduid in welke onder
delen van het bedrijf het gevaar
op ongelukken het grootst is en
hoe reëel de kans van daaruit is
op een ongeluk met dodelijke af
loop buiten het terrein.
De veiligheid binnen het bedrijf
is geregeld in de arbeidsomstan
dighedenwet (Arbo-wet).
Het rapport is onderdeel van de
hinderwetvergunning - de ver
gunning, waarin milieuvoor
waarden worden gesteld. In de
gemeentelijke rampenplannen
moet rekening worden gehou
den met de rapporten.
De bedrijven moeten hun exter
ne veiligheidsrapport indienen bij
gedeputeerde staten. Gs kunnen
nagaan of de bepalingen van de
hinderwetvergunning in over
eenstemming zijn met het rap
port.
Over de externe veiligheid zijn
twee informatiebladen beschik
baar bij het provinciaal informa
tiecentrum, Abdij 9, postbus
6001, 4330 LA Middelburg,
01180-31400.
Tot 15 januari kunnen bij gede
puteerde staten projecten wor
den ingediend, waarmee de
twee elementen worden na
gestreefd. De beslissing op de
verzoeken wordt rond 1 februari
voorzien.
Voorwaarden om voor een deel
van de drie ton in aanmerking te
komen, zijn, dat de projecten
een cultureel karakter dragen en
van goede kwaliteit zijn, dat zij
een aanvulling zijn op het be
staande aanbod en dus buiten
het standaardprogramma vallen
en dat een goed publiciteits- en
promotieplan de activiteiten
ondersteunt. Een voor de hand
liggende voorwaarde is, dat het
evenement plaastvindt in sep
tember. Een uitloop naar oktober
is eventueel mogelijk. Het evene
ment moet aantrekkingskracht
hebben op toeristen. Een andere
voorwaarde is, dat ook de ge
meente, waar het evenement
zich afspeelt, financiële en orga
nisatorische ondersteuning
geeft. Verder moet aan het pro
ject een deugdelijke organisatie
ten grondslag liggen.
Als het gaat om activiteiten, die
in meer dan een regio van de
provincie gestalte krijgen, kan
een verzoek worden ingediend
voor subsidie in de organisatie,
publiciteits- en uitvoerings
kosten.
Is de uitvoering beperkt tot een
regio of een gemeente, dan
bestaat er alleen een mogelijk
heid voor subsidie in de directe
uitvoeringskosten. De subsidie
is in die sector gebonden aan
een maximum: de helft van de
reële kosten.
Gedeputeerde staten hebben
verschillende organisaties in de
provincie, zoals de musea, Uit in
Zeeland, het Zuidlandtheater en
de stichting Filmtheaters, al
geattendeerd op de subsidiemo
gelijkheden. Instanties die niet
rechtstreeks zijn benaderd, maar
ook activiteiten ontplooien, die
passen in de filosofie van
September-cultuurmaand, kun
nen eveneens een beroep doen
op de regeling.
Verzoeken moeten voor 15 janu
ari binnen zijn bij Gedeputeerde
Staten van Zeeland, postbus
6001, 4330 LA Middelburg.
Nadere informatie over de rege
ling is verkrijgbaar^ het bureau
cultuur van de provincie, tele
foon 01180-31428.
In het Zeeuws biologisch museum in Oostkapelle is tot 28 januari
te zien de tentoonstelling Globetrotters... op platvoeten. De steun-
zoolbehoeftige wereldreizigers zijn ganzen en eenden.
Bloemen voor de 10.000e bezoeker van de fototentoon
stelling in de Abdij, september 1989. Vlnr: cultureel ambte
naar J. van Aspert, gedeputeerde G. de Vries-Hommes van
cultuur, bezoeker C. Janse uit Middelburg, medewerkster M.
de Waard van het Roosevelt studiecentrum en tentoonstel
lingsbeheerder B. Kar pit u.
De reden, waarom aan deze vo-
gelgroepen een aparte expositie
is gewijd in de Oranjerie van
kasteel Westhove is, dat grote
hoeveelheden eenden en ganzen
's winters in het Zeeuwse land
vertoeven. De broedgebieden
zijn in het hoge noorden.
Thema's in de tentoonstelling
zijn van ei tot eend, eende- en
ganzenkuikens, zee-eenden en
zaagbekken, grauwe ganzen en
zwarte ganzen.
De zwarte ganzen horen tot de
Branta-familie. De Rotganzen
worden ertoe gerekend. Hun
broedgebied is een smalle zone
rond vrijwel de hele Noordpool.
Als zij eind augustus, begin sep
tember arriveren in het Deltage
bied hebben zij zo'n zesduizend
kilometer op de wieken afge
legd. De terugreis is in april,
mei.
Het Koninklijk Zeeuwsch Ge
nootschap der Wetenschappen
heeft geprepareerde ganzen in
bruikleen afgestaan. Het gaat
om exemplaren die ruim 120 jaar
oud zijn. Restaurateur/prepara
teur P. van de Brand van het Zoö
logisch museum van de rijksuni
versiteit in Utrecht heeft voor de
restauratie gezorgd. Getoond
wordt hoe de technieken en ma
terialen bij het prepareren in de
loop van de jaren zijn veranderd.
De tweede kamer uit gedepu
teerde staten houdt dinsdag 5
december, 11.00 uur zitting.
Een inwoner van Goes heeft bij
de provincie beroep aangete
kend tegen de beslissing van zijn
gemeentebestuur op een aan
vraag voor algemene bijstand.
Beide partijen worden gehoord.
De Arob-commissie uit gedepu
teerde staten hoort dinsdag 5
december, 11.20 uur, de heer
M.J. Goud uit Baarland en het
gemeentebestuur van Borsele.
De heer Goud is het niet eens
met de weigering van gs een
verklaring af te geven voor de
bouw van een tweede bedrijfs
woning aan de Burg. Voge
laarstraat in Baarland. De ge
meente had het verzoek voor de
bouw ingediend.
De voorzitter van gedeputeerde
staten houdt dinsdag 5 decem
ber, 11.40 uur, zitting om een
Middelburger te horen over diens
beroep tegen besluiten op een
aanvraag voor spoedshalve bij
stand.
Alle zittingen zijn openbaar en
worden gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42,
Middelburg.
Kuifeend, mannetje
(schets W.J. Phaff)
Kinderen kunnen meedoen aan
een kleurwedstrijd. In de herfst
vakantie hebben de kinderen, die
meededen aan de jeugdmu-
seumdagen een kleurplaat ge
kregen. Hun werk is al op de
tentoonstelling te zien. Kinderen
die komen kijken naar Globetrot
ters... op platvoeten kunnen de
kleurplaat kopen in het museum.
De prijs is een kwartje.
Het Zeeuws biologisch museum
is geopend van dinsdag tot en
met vrijdag van tien tot vijf uur
en van zaterdag tot en met
maandag van half twee tot vijf
uur. Eerste Kerstdag en Nieuws-
jaarsdag is het museum
gesloten.
Dinsdag 5 dec. zijn alle kantoren
van de Provincie vanaf 15.30
uur gesloten.
j.:)èbp;Tv
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg
telefoon 01180-31402
De geestelijk verzorger van psy
chiatrisch ziekenhuis Vrederust,
ds. J.H.J. Hoffman, gaat op 1 de
cember met pensioen. De directie
van Vrederust bood de scheidende
predikant daarom maandag een
receptie aan in De Sprenge. Zon
dag was in het kerkgebouw De
Ark de afscheidsdienst van ds.
Hoffman.
Elly en Rikkert treden zaterdag 9
december om acht uur op in
Meulvliet te Tholen. De toegang
is gratis. De initiatiefnemers Piet
en Wilma Jeroense hopen er een
zelfde succesvolle ayond van te
maken als vorig jaar december
met Gert en Hermien. Ook dit
keer zal het Evangelie doorklin
ken in de van radio, televisie, l.p.,
c.d. en m.c. bekende liederen.
THOLEN
t/m 30 nov Tentoonst. zelfge
maakte poppen, openb. biblio
theek
6 dec Voorlichting ZLM over plan
Oort, Meulvliet 13.30 u.
6 dec Bejaardensoos, Sinterklaas
en bingo, Schuttershof 14 u.
7 Dia-avond natuurver., Meulvliet
19.30 u.
9 dec Elly en Rikkert, Meulvliet
16 dec Oriëntatierit Mac, Zoek
weg 19 u.
16 Kerstmiddag Anib, Meulvliet
11.30 u.
17 dec Boutwedstr. h.s.v. De Pie
terman
20 dec Kerstfeest Bejaardensoos,
Schuttershof 14 u.
20 dec Kerstavond NCVB, Visnet
19.30 u.
OUD-VOSSEMEER
2 dec Viswedstr. 't Scharretje,
Van Haaftenpolder 13.45-16.45 u.
4 dec Sinterklaasmiddag Zonne
bloem, Vossenkuil 19 u.
9 dec Viswedstr. 't Scharretje, Van
Haaftenpolder 12-15 u.
16 dec Judotourn. OVJV senio
ren, Vossenkuil 14 u.
28 dec Uitvoering rederijkerska
mer Eendracht, Vossenkuil 19.30
u.
29 dec Kerstavond AVB, Vossen
kuil 19 u. SINT-ANNALAND
t/m 20 dec Tentoonst. merklap
pen, openb. bibliotheek
23 dec Kerstconcert Accelerando,
Sakofahal 20 u.
SINT-MAARTENSDIJK
t/m 30 nov Schilderijenexpos. A.
van Doezelaar-Beeke, openb. bibl.
30 nov Volksdansen de Zeeuwse
Reien, Sint Maartenshof 14 u.
2 dec Tentoonst. p.v. De Zwaluw,
café Smerdiek 14 u.
5 dec St.Nicolaasfeest, Sint Maar
tenshof 14 u.
12 dec Kerstbingo, Sint Maartens
hof 19 u.
19 dec Kerstzangdienst, Sint
Maartenshof 14 u.
19 dec Alg. ledenvergad. ZLM,
café Van Houdt 19.30 u.
20 dec Kerstdiner, Sint Maar
tenshof
22 dec Kerstklaverjastourn. De
Pendelaars, café Smerdiek 20 u.
26 dec Kerstprogramma, Sint
Maartenshof 14.30 u.
SCHERPEN ISSE
1 dec Gevangenispredikant bij
studiever. Calvijn, ver.geb. Ger.
Gem. 19 u.
9 dec Clubkampioensch. VDH
kringgroep Tholen, Langeweg 9 u.
SINT PHILIPSLAND
1 dec Donoravond Rode Kruis
16 dec Kerstviering vrouwenver.
n.h. kerk
19 dec Kerstviering NCVB
22 dec Interkerk, kerstzangavond,
de Wimpel
BERGEN OP ZOOM
t/m 21 jan Expos. Drievlak, Mar
kiezenhof
2 dec Verzamelbeurs, Blauwe-
handstr. 32, 13-16 u.
2 dec Dance Party, Botte Hommel
21 u.
3 dec Jaap van Zweden en Zeeuws
Orkest, Gertrudiskerk 15 u.
9 dec The watchman en De Dijk,
Botte Hommel 21 u.
10 dec Koffieconcert, Hofzaal
Markiezenhof 12 u.
10 dec Orgelconcert, Gertrudis
kerk 16 u.
12 dec Geboren vrienden, Stoele-
mat 20.15 u.
14 dec MBO-voorlichtingsavond,
Rijksscholengem. v.a. 19 u.
16 dec Kerstconcert chr. Orato
riumvereniging, Lourdeskerk
20.30 u.
24 dec Finale Bergse popslag,
Botte Hommel 14.30
zoons 'achter de molen' vrij
kwam, verkaste het gezin nog
maals. Zeven en twintig jaar
woonden ze 'gelijkvloers' tot ze 6
jaar geleden hun intrek namen in
het huisje aan de Weststraat.
Bolier werkte als dijkwerker bij
het waterschap. "Blokken leggen
en krammen, de werktuigen heb
ik nog, maar ze worden niet meer
gebruikt," vertelt Bolier, die in de
winter 'kantonnierde', kleine re
paraties aan de glooiingen uit
voerde en betonblokken maakte.
Als bijverdienste raapte Bolier
'kruukels' wanneer hij in de
'steun' zat en maar 7 gulden in de
week beurde.
In 1944 evacueerde het gezin naar
Bergen op Zoom en vandaar naar
Friesland waar Bolier bij een boer
voor 35 cent per uur op het land
kon werken. In september 1945
keerde het gezin terug naar Scher
penisse nadat Bolier met veel
moeite een vergunning had weten
te bemachtigen. "We waren één
van de laatsten die hier terugkwa
men," zegt Bolier. Na 9 maanden
Het stel huwde in Sint-
Maartensdijk, het dorp waar de
bruid woonde. Het tweetal werd
door de toenmalige burgemeester
Polderman in de echt verbonden.
Voor de trouwacte moest Bolier
(82) dubbel betalen: "Een kwartje
voor Smurdiek en een kwartje
voor Scherpenisse." Na het huwe
lijk woonde het jonge paar - 'we
gens huizengebrek' - 3 maanden
in bij de ouders van de bruid aan
de Oostsingel om daarna naar
Scherpenisse te verhuizen. Ze
kwamen aan de kaai te wonen,
maar moesten na een half jaar de
woning alweer verlaten omdat de
eigenaar erin trok.
"We kwamen in de Kleine Loo te
recht, maar daar moesten we na
een poosje ook weer weg. Het was
steeds dwang bij het verhuizen,"
herinnert mevrouw Bolier zich die
eerste jaren van haar huwelijk. In
de Schoolstraat woonden ze daar
na met de vijf kinderen (twee
dochters en drie zonen) 26 jaar.
Toen het huis van één van de
28 dec Aladdin en de wonder
lamp, Stoelemat 13.30 en 15.30 u.
30 dec Thste of spirit, Botte
Hommel
10 dec t/m 7 jan Expos. Eigentijd
se iconen, Markiezenhof
film+ filmfilm
ROXY 1: See no evil, hear no evil
- a.l., vr 19 en 21.30 u., za 14, 19
en 21.30 u., zo 14, 16.30, 19 en
21.30 u., ma, di en do 20.15 u., wo
14 en 20.15 u.
ROXY 2: Parenthood - a.l., vr en
za 19 en 21.30 u., zo 14, 16.30, 19
en 21.30 u., ma, di en do 20 u„ wo
14 en 20 u. Big - a.l., za 14 u.
CINEMACTUEEL 1: Kickboxer
- 12 j., vr 19 en 21.30 u., za 14, 19
en 21.30 u., zo 14, 16.30, 19 en
21.30 u., ma, di en do 20 u., wo 14
en 20 u.
CINEMACTUEEL 2: De kassiere
- a.l., vr en za 19 en 21.30 u., zo
16.30, 19 en 21.30 u., ma t/m do
20 u. Lady de vagebond - a.l.,
za, zo en wo 14 u.
CINEMACTUEEL 3: Indiana
Jones and the last crusade - a.l.,
vr en za 19 en 21.30 u., zo 16.30,
19 en 21.30 u., do 20 u. Cry free
dom - a.l., ma t/m wo 20 u. Bat
man - 12 j., za, zo en wo 14 u.
werk op Walcheren (drooglegging
na de inundatie) kon Bolier aan
de slag als dijkwerker aan de 'ou
we zeedijk' bij Gorishoek. De
Westnol was met lantaarn en al als
gevolg van een dijk val onder wa
ter verdwenen.
In 1948 trad Bolier in dienst van
de grasdrogerij in Scherpenisse
waar hij 24 Zi jaar bleef, als 'sto
ker en sjouwerman'. Ook 2 zonen
kwamen bij de drogerij te werken.
"Toen de jongens gingen werken,
hielden we eindelijk wat over.
Voor die tijd kon je net het hoofd
boven water houden, want je had
niks en je moest toch de vijf kin-
ders eten en kleren geven," vertelt
mevrouw Bolier.
Bolier begon er voor 38 gulden in
de week en verdiende er op het
laatst 350 per week. "We hebben
er veel brand gehad. Kwam de
brandweer eraan om te spuiten,
dan stond het binnen de kortste
keren in lichterlaaie," legt Bolier
uit (door de druk van het water
werden de papieren zakken waar
in het meel zat verspreid, zo ook
de brandhaard).
Het diamanten echtpaar verkeert
in goede gezondheid. De heer Bo
lier is een actief tuinder die nog
elk jaar 300 vierkante meter
moestuin verzorgt. Als Scherpe-
nissenaar is hij lid van het Clove-
niersgilde, vanaf zijn negentiende
jaar. Hij is nu het oudste lid. Twee
keer per week bezoeken ze de soos
in het Holland Huis om te kaarten
of te handwerken.
Voor mevrouw Bolier is dat een
hobby. In het bestuur van de
ANBO-Scherpenisse bekleedt ze
al 12 jaar een functie. In februari
zal ze daarmee stoppen: "Jonge
ren hebben weer eens andere
ideeën," zegt ze.
Het echtpaar heeft 15 kleinkinde
ren en 17 achterkleinkinderen.
Alle lovende kritieken in de bui
tenlandse pers ten spijt viel de Ne
derlandse produktie van de
musical "Up on the Roof" tegen.
Men zou het kunnen steken op het
feit dat het pas de 2e try-out was,
maar het geheel leefde niet. In elk
geval, het werd niet spontaan ge
bracht.
Het publiek dat slechts in kleine
getale naar Meulvliet was geko
men en ook gingen er nog tijdens
de eerste pauze mensen weg. Von
den het een tamme vertoning, van
middelbare school niveau, terwijl
de zeldzame reacties vanuit de
zaal meestal nog de liedjes betrof
fen, want dat zou het sterkste
punt van deze musical moeten
zijn.
Teksten uit de jaren '70 met een
verhaal over mensen. De dames
Maeve, Van der Steen en Cilly
Dartell hadden prima stemmen.
Rik Luijcx bewees in zijn rol van
Tim dat hij altijd al actief was als
zanger, vooral het bekende 'Reach
out' werd overtuigend gezongen.
De bekende gezichten van Rob
Fruithof (momenteel het meest
gezien als t.v.-presentator van de
quiz Waku Waku) en Marnix Kap
pers konden er niet voor zorgen
dat het een leuke avond werd.
Over enkele maanden komt de
produktie in de Stoelemat. Eigen
lijk zou men alle bezoekers van
Tholen een tweede kans moeten
geven, want wellicht zit er dan
meer spirit in het geheel.
