Vogelobservatiehut op 'Strammehos'
Verbied
jacht op
patrijs
Nieuw bestuur en studio aan
Botermarkt voor radio Sloth
Eerste deel van reeks Tholen
kadastrale atlas van Zeeland
SLIPGEVAAR
Gunstige perspectieven
in Krammer-Volkerak
St. MaartensdijkScherpenisse en Stavenisse
RIETENCAMPAG
Emoties liepen hoog op bij Thoolse lokale omroep
Geschenk van Het Zeeuwse Landschap voor natuurliefhebbers
oniy&riqt er de tent
dI tfreu'ken?
Donderdag 23 november 1989
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
15
Paaltjes met rode koppen markeren, vanaf de dijk van
de Van Haaftenpolder bij Oud-Vossemeer, over het
schor de route (door de vroegere kreken) naar de voge
lobservatiehut, die daar onlangs door Het Zeeuwse
Landschap is gebouwd. Gisterenmorgen droeg voor
zitter T.A. Vogel van die stichting de hut over aan bur
gemeester H.A. van der Munnik van Tholen, die de
voorziening op het Rammegors vervolgens officieel
opende.
Natuur reageert
Vogelbescherming:
Moerasjes
Kanaalschap
Natuurbeschermingsraad over natuurontwikkeling
Bezorgd
Een nieuw bestuur, een andere studio op de bovenver
dieping van het pand Botermarkt 3 en veel zelfwerk
zaamheid moeten de al vele maanden sukkelende
lokale omroep Tholen(Sloth) weer op het paard
zetten.
"De Thoolse bevolking is nieuwsgierig en wil alles we
ten", zei burgemeester H.A. van der Munnik donder
dagmiddag bij de presentatie van deel 1 van de reeks
Tholen van de stichting kadastrale atlas Zeeland 1832.
Veldboekje
Kijk- en bladerboek
Nieuwelingen
Copieermachine
Zendmast
Doorbroken
KJ II» I I* IV vrllVI I JTKJ
Neem nu een abonnement. Voor slechts 73
cent per week wordt volop informatie over
Tholen en St. Philipsland verstrekt.
Bel nu 01665-2752 of vul de bon in en u krijgt
de Eendrachtbode een maand gratis.
om Rammegors onder de werking
te brengen van de aanwijzing tot
beschermd natuurmonument," zei
Van der Munnik. Hij wees erop
dat de jongste tellingen uitwezen
dat er meer dan honderd soorten
vogels verblijven.
Van der Munnik roerde verder de
Krabbenkreekweg aan. Het tracé
van de nieuw aan te leggen weg
zou volgens hem niet ten koste
van delen van het Rammegors
mogen gaan. Verder bepleitte hij
beplanting langs de oostzijde van
de Krabbenkreegweg. Ook zou de
natuur in het Sint-Philipslandse
deel (waar wél specie is gestort)
een handje moeten worden gehol
pen en het gebied - binnen bepaal
de grenzen - voor het publiek
toegankelijk moeten zijn. Tot slot
sprak hij van een feestje in dubbel
opzicht: om de observatiehut en
om Rammegors.
De observatiehut is bedoeld voor
elke natuurliefhebber en het hele
jaar toegankelijk. De Natuur
vrienden uit Sint-Philipsland en
de Natuurvereniging Tholen gaan
de hut beheren. M. Jacobusse van
Het Zeeuwse Landschap kondig
de aan dat door het nemen van
verschillende maatregelen zal
worden geprobeerd de hut zo opti
maal mogelijk te laten functione
ren.
De heer Vogel gaf de gemeente
Tholen een pluim, omdat ze tot
aan de Kroon had geprocedeerd
om van het voormalige speciede
pot van rijkswaterstaat een na
tuurgebied te maken.
Sint-Philipsland probeerde eerder
al tevergeefs die bestemming ge
wijzigd te krijgen. Inmiddels
heeft rijkswaterstaat laten weten,
het totale gebied van 600 hectare
niet langer voor specieberging te
willen gebruiken. Ook die instan
tie kreeg daarom een compliment
van Vogel. Hij toonde zich verder
dankbaar naar de provincie toe,
omdat die door een gift bij het
vijftigjarig bestaan van Het
Zeeuwse Landschap de bouw van
zeven vogelobservatiehutten in
Zeeland mogelijk maakte. De hut
op het Rammegors (in de
volksmond: Strammehos) is de
derde die gereed is.
"Het Rammegors is het bewijs
dat de natuur snel reageert op
gunstige ontwikkelingsvoorwaar-
den, ook als deze echt niet zo be
doeld zijn," zei adjunct
hoofdingenieur-directeur H.L.F.
Saeijs van rijkswaterstaat. Zo'n
twintig jaar geleden aangelegd als
bergingsplaats voor schone specie,
ontwikkelde het gebied zich tot
een natuurgebied. "Creëer de ge
schikte levensvoorwaarden en de
natuur is niet meer tegen te hou
den. Een bemoedigende bood
schap!" aldus Saeijs. Hij gaf toe
dat waterstaat de afgelopen tien
jaar fundamenteel anders is gaan
denken en handelen en nu structu
reel probeert mee te werken aan
het verbeteren van de kwaliteit
van het leefmilieu.
Wat het Rammegors betreft, over-
i weegt rijkswaterstaat hoe het ge-
Sbied in eigendom en beheer kan
worden overgedragen aan een na-
tuurbeheersinstantie zoals Het
Zeeuwse Landschap of Staatsbos
beheer. Daarover beslist echter
ook de Dienst der Domeinen.
"Draag het maar over aan een
particuliere natuurbescherming
sorganisatie zoals Het Zeeuwse
Landschap, zodat Staatsbosbe
heer de financiële handen vrij
houdt voor de landschapsbouw
elders od Tholen en Sint-
Tholen is 1 van de 98 gemeenten
die afwijzend hebben gereageerd
op een verzoek van de Vogelbe
scherming de jacht op elf onscha
delijke vogelsoorten te staken:
patrijs, houtsnip, goudplevier,
wintertaling, slobeend, watersnip,
krakeend, pijlstaart, tafelteend,
kuifeend en toppereend.
Totaal 265 gemeenten hebben wel
hun instemming betuigd met het
verzoek en in 216 daarvan wordt
daadwerkelijk niet meer op die
vogels gejaagd.
Daarnaast hebben 105 gemeenten
de actie van de Vogelbescherming
voor kennisgeving aangenomen.
Ze vinden met de 98 gemeenten
die afwijzend hebben gereageerd,
dat een eventuele jachtstop lande
lijk dient te worden opgelegd in
de Jachtwet.
De Vogelbescherming wil de 300
gemeenten die niets van zich lieten
horen, beïnvloeden via de consu
lenten en vogelwerkgroepen van
natuurverenigingen. Natuurmo
numenten, recreatieschappen en
rijkswaterstaat in Noord-Holland
staan wel achter de actie.
De Vogelbescherming spreekt van
een 'nutteloze jacht' die ook uit
milieu-oogpunt gestopt dient te
worden wegens het lood. Er zijn
inmiddels kerkgenootschappen
aangeschreven omdat die vaak
gronden verhuren met jachtrecht.
Schaapskudden. De provincie wil
aan de stichting Zeeuwse
Schaapskudde een jaarlijkse sub
sidie verlenen. Het bedrag wordt
jaarlijks aangepast op basis van
het indexcijfer regeling lonen vol
wassen werknemers bij de
overheid.
Philipsland," reageerde Van der
Munnik later.
Saeijs gaf met voorbeelden aan,
welke milieuvriendelijke technie
ken rijkswaterstaat toepast bij het
uitvoeren van werken. Zo wordt
volgende maand bij de Kram
mersluizen begonnen met de aan
leg van zes moerasjes, met onder
andere steile wanden voor oever-
zwaluwen en een eiland voor
broedende kustvogels als sterns en
plevieren. Het gaat om een opper
vlakte van ongeveer vier hectare.
Een voordeel van deze natuur-
bouw noemde Saeijs het, dat werk
met werk gemaakt kan worden,
zodat de kosten redelijk blijven.
Overigens vond de hoofdinge
nieur dat er compenserende maat
regelen getroffen zouden moeten
worden bij het uitvoeren van be
langrijke projecten die natuurver
lies tot gevolg hebben. "De
opdrachtgever zou geld op tafel
moeten leggen om deze compen
satie te kunnen bieden in de vorm
van nieuwe natuur," aldus Saeijs.
Volgens hem wordt dat in Frank
rijk al normaal gevonden. Hij
pleitte er tenslotte voor, de mens
van de natuur te laten genieten.
"Drijf de mens het veld niet uit."
Burgemeester Van der Munnik
ging terug naar de zestiger jaren,
toen het Kanaalschap De Een
dracht grootse plannen had voor
de ontwikkeling van recreatiepro
jecten op speciedepots langs het
Schelde-Rijnkanaal. "Een terug
blik nu naar deze plannen doet je
beseffen, dat situaties meestal niet
vanzelfsprekend tot stand ko
men," aldus de burgemeester. Het
nauwelijks gebruiken van het spe
ciedepot door rijkswaterstaat
heeft ertoe geleid, dat de natuur
op het Rammegors spontaan tot
ontwikkeling kwam, zodat er een
bijzonder natuurgebied ontstond.
"Naar ik heb begrepen heeft de
provinciale planologische com
missie in haar advies aan gedepu
teerde staten het advies van de
gemeente Tholen overgenomen
Als sluitstuk van de Deltawerken
is het Krammer-Volkerak in 1987
door de aanleg van de Philipsdam
afgesloten van de zee. Nu wordt
het een zoetwatermeer met grote,
drooggevallen gebieden (schorren)
langs de randen. De scheepvaart
route van Rotterdam naar Ant
werpen loopt door het Krammer-
Volkerak. Na de afsluiting is het
Krammer-Volkerak door minister
Braks van Landbouw en Visserij
aangewezen als beschermd- en
staatsnatuurmonument.
Sindsdien wordt er gewerkt aan
een plan voor het beheer van het
gebied, de zogenaamde beheersvi
sie. Over het concept van deze be-
heersvisie heeft de
Natuurbeschermingsraad op ver
zoek van minister Braks een ad
vies uitgebracht. In dit advies
doet de Natuurbeschermingsraad
uitspraken over de gewenste ont
wikkeling van het gebied. Zo is de
raad van mening dat de perspec
tieven voor de natuur op de
drooggevallen gronden zeer
gunstig zijn. Hier dient "sponta
ne ontwikkeling" zoveel mogelijk
te worden nagestreefd, met als
doel de ontwikkeling van een
groot samenhangend rivierbege
leidend ecosysteem.
De raad spreekt echter zijn be
zorgdheid uit over de kwaliteit
van het oppervlaktewater, zowel
nu als in de nabije toekomst. De.
doorvoer van verontreinigd water
uit het Hollands Diep, de drukke
scheepvaart en de lozing van pol
derwater in West-Brabant staan
volgens de raad een gunstige ont
wikkeling van de natte gebiedsde
len in de weg. Door actief
biologisch beheer kan weliswaar
een aanzienlijke verbetering van
de waterkwaliteit (in het bijzonder
het nutriëntengehalte) worden be
reikt, maar de overige verontreini
gingsbronnen blijven een
bedreiging vormen voor het eco
systeem. Daarom is de raad voor
stander van verdergaande
maatregelen voor oeverbescher
ming voor de drooggevallen gron
den dan in de
concept-beheersvisie worden
voorgesteld. Oeverbescherming is
in eerste instantie noodzakelijk
voor bescherming van de droog
gevallen gronden tegen erosie. De
natuurbeschermingsraad bepleit
in aanvulling op de beheersvisie
een zodanige uitvoering van de
oeverbeschermende constructies,
dat deze tegelijkertijd ook een wa-
terkerende funktie hebben. Hier
door kan een hydrobiologische
afscherming van de drooggevallen
gronden worden verkregen ten op
zichte van het open water. In de
afgeschermde gebieden, met na
me in de voormalige kreken, kan
hierdoor het regenwater langer
worden vastgehouden en zullen
spontane overstromingen optre
den. Naar het oordeel van de raad
kunnen er onder deze omstandig
heden zeer waardevolle levensge
meenschappen, zoals rietoevers,
wildvloedstruweel en moerasbos
tot ontwikkeling komen op de
drooggevallen gronden. De Na
tuurbeschermingsraad vindt dat
uit oogpunt van natuurontwikke
ling voor alle droogegvallen gron
den zoveel mogelijk een zelfde
type beheer zou moeten worden
gevoerd. Daardoor wordt de een
heid binnen het gebied als geheel
versterkt. In de beheersvisie wordt
echter gekozen voor verschillende
typên beheer voor enkele deelge
bieden, zoals voor de Slikken van
de Heen-west en voor de Dintelse
Gorzen. De raad is van mening
dat op deze punten de beheersvi
sie aangepast zou moeten worden.
De vogelobservatiehut van het Zeeuws Landschap kijkt uit op een flink wateroppervlak in het natuurgebied Rammegors tussen Tho
len en St. Philipsland.
R. Ravensteijn uit Oud-
Vossemeer(lid Rederijkerskamer
Eendracht en bestuurslid van de
VVD) is dinsdagavond tijdens een
emotionele bijeenkomst in Meul-
vliet als nieuwe voorzitter
gekozen.
W.L. Bijl uit Tholen(bestuurslid
muziekvereniging Concordia en
de overkoepelende organisatie
KNF Zeeland, oud-CDA-raadslid)
werd de nieuwe secretaris.
Voorzitter drs. O.W. Hoogerhuis van de stichting Kadastrale Atlas Zeeland overhandigt burgemeester H.A. van der Munnik het eerste
exemplaar van deel 1 van de reeks Tholen over St. Maartensdijk, Scherpenisse en Stavenisse.
"In de kadastrale atlas kun je zien
wat de mensen vroeger deden en
wat hun invloed was. Mijn waar
dering voor het werk van de stich
ting is zeer groot. Er is veel liefde
en inzicht nodig om zo'n ka
dastrale atlas te kunnen sa
menstellen. De professional en de
amateur kunnen er beiden ge
bruik van maken en ook voor we
tenschappelijke doeleinden wordt
de kadastrale atlas geraadpleegd."
De burgemeester noemde het fijn
om te kijken hoe St. Maartens
dijk, Scherpenisse en Stavenisse er
vroeger uit zagen. "De andere der
len van Tholen wachten we met
belangstelling af", aldus Van der
Munnik.
Drs. O.W. Hoogerhuis, voorzitter
van de stichting, overhandigde de
burgemeester het eerste exemplaar
en wethouder J. Versluijs een ge
restaureerd oud veldboekje van
zijn hofstede Wulpdal. Bij de se
lectie van het illustratiemateriaal
wordt zoveel mogelijk gebruik ge
maakt van afbeeldingen die niet
eerder zijn gepubliceerd. De sa
menstellers van deel 1 van de
reeks Tholen waren op zoek naar
een afbeelding van een boerderij
in Scherpenisse en via gemeente
archivaris J.P.B. Zuurdeeg kwam
men op het spoor van een oud
veldboekje van 't Wulpdal aan de
Gorishoeksedijk. Het zwaar be
schadigde boekje werd gerestau
reerd en het atelier verzekerde
daarbij, dat het na een conserve
rende behandeling weer 150 jaar
meekan. "De hoveelheid zwavel-
dioxyde en stikstofoxyde moet
dan wel niet hoger worden",
merkte Hoogerhuis op.
Wethouder Versluijs was er erg
verguld mee. "Ik had niet kunnen
bevroeden, dat het veldboekje zo
zou terugkomen", zei hij.
De voorzitter schetste bij de offi
ciële presentatie uitvoerig de ge
schiedenis van het kadaster en de
situatie in St. Maartensdijk rond
1830. Belastingheffing en rechts
zekerheid waren belangrijke zaken
voor het opzetten van het ka
daster.
De kadastrale atlas bezit uitste
kende mogelijkheden voor verge
lijkend wetenschappelijk
onderzoek, maar ook amateur-
historici en genealogen kunnen er
wat van hun gading vinden. Daar
naast is de atlas ook een gewoon
kijk- en bladerboek, bestemd voor
degenen die op een rustig ogen
blik hun kennis over de eerste
helft van de 19de eeuw willen ver
groten.
Hoogerhuis bedankte dhr. Zuur
deeg en mevr. Vermaas van het
Thoolse gemeentearchief voor de
medewerking. "De archiefkennis
en de controle op de computerin-
voer was voor ons van grote bete
kenis. Van niet minder belang ws
voor ons de sponsoring door de
gemeente Tholen en de Rabobank
St. Maartensdijk, Scherpenisse en
Stavenisse. De in een vroeg sta
dium toegezegde geldelijke on-
dersteunning hebben wij als
bijzonder positief ervaren.
Tenslotte zijn we ook zeer erkente
lijk voor de steun die we mochten
ontvangen van de vereniging tot
behoud van de historische kernen
en het landschap op Tholen, Huis
en Heem", aldus voorzitter Hoo
gerhuis.
De kadastrale atlas is bij de drie
Rabobanken verkrijgbaar.
F. Janmaat uit Tholen(voorzitter
ANIB Tholen/St. Philipsland) is
de nieuwe penningmeester.
Dat zijn alle drie nieuwelingen in
de Sloth. Het bestuur wordt ge
completeerd door L. Hage uit
Scherpenisse en L. Ottevanger uit
Tholen, die beiden als presenta
tor, programmaleider en coördi
nator al eerder nauw bij de lokale
omroep betrokken waren.
Ravensteijn, Bijl en Janmaat wa
ren aangezocht door het interim-
bestuur, bestaande uit J. v.d.
Heuvel, P. Jeroense en M. de
Waal. Ottevanger, Hage en A. Na
gels waren voorgedragen door de
vereniging Vrienden van de Sloth.
Nagels trok zich later terug omdat
door de kandidatuur van Ottevan
ger een dubbelfunctie vanuit de
Vrienden zou ontstaan.
Dhr. F. Keur uit Stavenisse, amb
tenaar financiën bij de gemeente
Tholen, treedt op als admi
nistrateur.
Bijna 25 van de 33 leden van de
stichtingsraad waren aanwezig,
onder wie nieuwelingen als dhr.
Le Due uit Tholen namens scou
ting Heenetrecht, dhr. A.A.
Nieuwkerk uit Tholen namens de
Evangelische gemeenschap, dhr.
L. Mayer uit Poortvliet namens de
Anbo, dhr. P. van Zijst uit St.
Maartensdijk namens het
Smalstads mannenkoor en mevr.
D. v.d. Linden uit St. Maartens
dijk namens sportvereniging
NAKS. Ook Ravensteijn, Bijl en
Janmaat waren nieuw en kwamen
direct in het bestuur.
De Vrienden van de Sloth, verte
genwoordigd door de heren A.
Nagels en L. Ottevanger, hadden
scherpe kritiek en de emoties lie
pen nogal hoog op. Ze maakten er
bezwaar tegen dat oud-secretaris
J. van Elsacker als notulist optrad
en dat er nieuwe leden van de
stichtingsraad waren.
Waarnemend voorzitter Van de
Heuvel legde uit, dat om een zo
groot mogelijke representativiteit
van de Sloth te waarborgen, diver
se nieuwe groeperingen waren uit
genodigd om een afgevaardigde in
de stichtingsraad te leveren. Na
veel gehakketak kreeg hij van de
leden toestemming om met de
nieuwelingen verder te gaan.
Een aantal leden hadden er verder
moeite mee, dat het interim-
bestuur te laat met informatie
naar buiten was gekomen, maar
Van de Heuvel schreef dat toe aan
het wachten op beslissingen van b
en w.
Dhr. Eversen uit Oud-
Vossemeer(afgevaardigde namens
de peuterspeelzaal) had een brief
geschreven aan het interimbestuur
over de gang van zaken. Daarbij
kwam ook de aankoop van een
copieermachine voor 1200 gulden
van oud-voorzitter C.A. Burgers
aan de orde. Voorzitter Van de
Heuvel erkende dat het een mis
koop was, want na de aankoop
voor 1200 gulden was er voor 1000
gulden aan hersteld en nog werkt
de copieermachine niet.
Om geen verwevenheid meer te
krijgen zoals met de studio van
oud-voorzitter Burgers aan de Re-
gentessestraat, heeft de Sloth op
tie op de bovenverdieping van het
pand Botermarkt 3 tussen het
WMZ-kantoor en de winkel van
Cor van Raay. Dit pandje is eigen
dom van Steengoed uit Bergen op
Zoom. De Vrienden stelden voor
om bij Burgers in de Regentes-
sestraat - hij heeft overigens zelf
de huur van de studio per 31 de
cember a.s. opgezegd - te blijven.
Het merendeel van de aanwezigen
voelde daar niets voor.
De zendmast zal van het terrein
van aannemer Burgers - hij was
zelf dinsdagavond niet aanwezig
omdat hij voor alle bestuursfunc
ties bedankt heeft - verplaatst
worden naar de toren van de N.H.
Kerk. Dat kost geld, evenals de in
richting van de nieuwe studio.
Voorzitter Van de Heuvel meldde,
dat het gemeentebestuur een geld
lening hiervoor wil garanderen.
Het preciese overzicht van baten
en lasten kon nog niet worden ge
geven, maar de Sloth hoopt ook
weer op gemeentesubsidie, veel
zelfwerkzaamheid van de leden en
steun van de Vrienden. Pas dan
kan de vierjarige Thoolse lokale
omroep na de impasse weer
doorgaan.
Het nieuwe bestuur gaat dat ver
der uitwerken om weer een volle
dig programma te kunnen
brengen, waarbij gehoopt wordt
op een brede steun van de bevoL
king. De nieuwe statuten van de
landelijke organisatie van lokale
omroepen, Olon, zullen steeds
model staan. Van de Heuvel vond
het jammer, dat mevr. Bastiaanse
van de Olon dinsdagavond geen
gelegenheid had om de vergade
ring bij te wonen.
Met de nieuwe opzet wilde het in
terimbestuur in elk geval de te
grote macht van de Vrienden
doorbreken en de stichtingsraad
de haar toekomende bevoegdhe
den geven. Wanneer er minder fi
nanciële steun van de Vrienden
zou komen, zou de Sloth bij be
drijven en particulieren kunnen
aankloppen.
De stichtingsraad zal medewer
kers zoeken om binnenkort de
zenduren te kunnen vullen.
Mevr. M. Boogaard-Bolier uit St.
Annaland bedankte tenslotte het
interimbestuur en alle Sloth-
medewerkers van het eerste uur
hartelijk voor hun inzet, waarmee
de aanwezigen hun instemming
betuigden.
Naam
Adres
Woonplaats
