Hevel 15 miljoen zoet watergeld
over van Schouwen naar Tholen
Internationale zaadhandel Sahin
investeert fors in Sint-Annaland
PvdA fietst over Tholen naar 6 september
DUIVELANDS MEUBELHUIS B.V.
4000 m2 meubelexpositie
Opheffen kantoren van
WMZ en PZEM in Tholen
spaart ruim 3 ton uit
Tweede Kamerlid Te Veldhuis voor VVD in Sint-Annaland
Duizenden bloemen fleuren op proefveld Veerweg Stavenisse
Donderdag 31 augustus 1989
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
13
Zoet water wel of niet op Tholen. Die kwestie be
heerste dinsdag niet alleen de agenda van het water
schap Tholen maar ook de verkiezingsbijeenkomst
van de VVD in restaurant De Lagune te Sint-
Annaland. Het was ook te merken aan de opkomst
van de leden. Door de vergadering van het waterschap
over het zoet waterplan werd een aantal leden veront
schuldigd.
Hardnekkige lobby
Schippers
Boeren
Foto's bestellen
CDA aan zijlijn
Monumentenzorg
Handhaven van de rayonkantoren van PZEM en
WMZ belemmert de nieuwe organisatie doordat een
strakke beheersbaarheid niet mogelijk is. De rayon
kantoren vervullen nu een zeer beperkte functie naar
een beperkt deel van de klanten. Dat zijn twee conclu
sies uit de notitie 'Onderbouwing vervallen rayonkan
toren ANZ', die donderdag door de aandeelhouders
van de WMZ besproken wordt.
Werkplanning
Terwijl de bloemzaadteelt op Tholen het laatste jaar
flink is teruggelopen, investeert K. Sahin Zaden b.v. in
St.Annaland juist fors voor de toekomst. Donderdag
werd de 'eerste' steen gelegd voor het nieuwe be
drijfspand aan de Stoofweg.
De verkiezingskaravaan van de PvdA bracht tijdens
haar zesde fietstour door Zeeland op Tholen een be
drijfsbezoek aan één van de grotere bedrijven binnen
de gemeente: Goedhart bv. De PvdA-delegatie werd
verwelkomd door hoofd personeelszaken M. Smits en
directeur J. Matthijssen. In zijn welkomstwoord zei
Matthijssen dat het niet vaak voorkomt dat politieke
partijen opbellen met de vraag of ze op bezoek mogen
komen. "Meestal zijn het zakelijke bezoeken. Dat de
PvdA komt, is niet erg gebruikelijk maar het is interes
sant om iets over ons bedrijf te kunnen vertellen".
Vrouwen
Zuidelijk halfrond
Interne lucht
Opslag
Inruil - Garantie - Financiering
Erkend A.P.K. Keuringsstation
Autobedrijf
BOVAG
J. Niemantsverdriet
Wilgenstraal 1, OOSTERLAND
Telefoon 01114-1213 1506
Poststraat 8, BRUINISSE
Telefoon 01113-1513
Het Zeeuwse Tweede Kamerlid
A.J. te Veldhuis liet weten, een
voorstander te zijn van het inlaten
van zoet water uit het Zoommeer
voor de landbouw. Wel vond hij
het van belang, dat het water van
een 'goede kwaliteit' moet zijn,
iets wat rijkswaterstaat moet kun
nen garanderen." Het inlaten van
vuil water dat de bodem vervuilt,
is het paard achter de wagen span
nen". Te Veldhuis adviseerde om
het geld dat voor het zoet water
plan op Schouwen-Duiveland was
gereserveerd (een rijksbijdrage
van 15 miljoen) over te hevelen
naar Tholen. Dit geld zou 'de ont
slagkosten voor de boeren gunstig
kunnen beïnvloeden'.
Zoet water kan volgens het ka
merlid ook gebruikt worden om
de nadelige gevolgen van de op
waartse druk van het brakke water
bij een verhoging van de zeespie-
gel(als gevolg van het broeikasef
fect) te beperken. Verder ziet de
VVD-er voordelen van het zoet
watergebruik voor produktiever-
hoging, produktvernieuwing en
werkgelegenheid. "Of de zoet wa-
terinlaat ook financieel te behap
pen is voor de Thoolse agrariërs,
is natuurlijk primair een zaak
voor hun zelf". Te Veldhuis be
treurde het dat de inlaat van zoet
water op Schouwen-Duiveland
niet is doorgegaan. Hij herinnerde
aan de hardnekkige lobby die er
vanuit het Zeeuwse (met name
door L.A.M. Elenbaas) was on
dernomen om een rijksbijdrage
van 15 miljoen bij minister Smit-
Kroes (verkeer en en waterstaat en
Braks(landbouw) los te peuteren.
Provinciaal statenlid H. Vene
kamp (PvdA) uit Tholen merkte
tijdens de discussie op dat de
kwaliteit van het water uit het
Zoommeer 'discutabel' is. Verder
wees hij op het voorkomen van
olievlekken in het Zoommeer en
Krammer/Volkerak. Door een
maatregel van het ministerie van
VROM (volkshuisvesfing, ruimte
lijke ordening en milieu) is er voor
schippers maar één verzamelpunt
voor vuile olie. Omdat schippers
vaak moeten wachten om deze af
te kunnen geven, wordt er met na
me 's nachts geloosd. Dit zou vol
gens Venekamp ook op de
Oosterschelde plaatsvinden.
"Met de vervuiling van het Zoom
meer door de Mark en Dintel zul
len de boeren niet lang plezier van
het zoet water hebben", hield Ve
nekamp Te Veldhuis voor.
Het kamerlid was het eens met Ve
nekamp: "Eén verzamelpunt is
niet voldoende. Schippers gaan
niet omvaren om het spul af te le
veren." Via opcenten op de haven
gelden ziet de VVD een oplossing
voor dit probleem. Op die manier
kan in elke haven een voorziening
voor afgifte van olie worden ge
plaatst.
Te Veldhuis ging ook in op het
landbouwbeleid, 'voor Zeeland
een belangrijke bron van bestaan'.
Landbouwers kunnen van de
PvdA niet veel verwachten, stelde
de politicus. "De PvdA kiest, een
beetje gemakkelijk voor het mi
lieu boven de landbouw, hoe dan
ook". Ook de inzet van het CDA
voor de akkerbouw noemde Te
Veldhuis teleurstellend. Hij ver
weet minister Braks dat deze
VVD-voorstellen ter bescherming
van de boeren 'onder eigen vlag'
presenteerde zoals verhoging van
de braakleggingsregeling en het
verruimen van de overbruggings
kredieten. Over het stemgedrag
van de boeren toonde Te Veldhuis
zich enigszins ongerust: "Niet alle
boeren hebben in de gaten dat de
VVD veel voor hun betekent.
Zelfs in de akkerbouw blijven ze
voor het CDA stemmen".
Het Tweede Kamerlid ging ook in
op de val van het kabinet. Hij
noemde het reiskostenforfait de
aanleiding van het breken met het
CDA als regeringscoalitie. Hij
Wilt u een in de E.B. gepubli
ceerde foto graag zelf hebben?
Dat kan. als het om foto's van
onze eigen redactie gaat. Bel of
schrijf naar Eendrachtbode,
Postbus 5, 4697 7.G Sint Anna-
land, tel. 01665-2752 en u
krijgt uw foto-herinnering
thuis.
vond die maatregel een 'ordinaire
belastingverhoging' die verkocht
werd als een milieumaatregel. Te
Veldhuis rekende de zaal voor dat
iemand uit Sint-Maartensdijk,
werkend in Bergen op Zoom(16
kilometer) met een bruto inkomen
van 30.000 gulden er 340 gulden
per jaar op achteruit zou gaan.
Voor iemand uit Stavenisse met
een inkomen van 60.000 gulden
zou dat 728 gulden schelen(22 ki
lometer naar Bergen op Zoom).
Te Veldhuis verweet het CDA het
kleine kernenbeleid uit te hollen
wanneer van de mensen verlangd
wordt om dichter bij hun werk te
gaan wonen.
Door de aanwezigheid van PvdA-
er Venekamp haalde Te Veldhuis
niet erg fel uit naar de socialisten.
Noemde hij een kwestie waarover
de beide partijen van mening ver
schillen, dan verontschuldigde het
Tweede Kamerlid zich zelfs ten
opzichte van de onverwachte gast.
J. Schout van de VVD PR-
commissie noemde het zelfs een
'unieke afsluiting' van de verkie
zingsavond toen hij Venekamp het
woord gaf. Deze hield een plei
dooi voor verdere toenadering
tussen de PvdA en de VVD. "De
verschillen zijn niet zo groot meer.
Ook de sociaal-economische pa
ragraaf niet. Onder Kok heeft de
PvdA zich aangepast aan de om
standigheden". Venekamp be
greep niet waarom de VVD zo
'aan het handje van het CDA'
blijft lopen. Volgens de PvdA-er
wordt het tijd dat het CDA aan de
zijlijn wordt gezet: "Het CDA
maakt sinds mensenheugenis de
dienst uit". Te Veldhuis zei dat de
VVD een coalitie met de PvdA
niet uitsluit, maar hij vindt dat de
programmapunten van CDA en
VVD dichter bij elkaar liggen dan
VVD en PvdA. "We zijn als de
dood dat we weer geld gaan uitge
ven nu het even wat beter gaat met
de economie, zoals de PvdA voor
stelt. Op langere termijn zou dat
een structurele achteruitgang ge
ven. Bij het uitvoeren van het
PvdA programma gaan de men
sen met een loon van 35.000 gul
den er tussen de 9 en 1800 gulden
op achteruit".
Tweede Kamerlid mevrouw Sari
van Heemskerck (20ste op de lijst)
zei in haar inleiding dat de VVD
wil doorregeren omdat de meer
derheid van de Nederlandse be
volking daar voor zou zijn."We
hebben een welvaart bereikt wat
zich ook in welzijn uit". Zij som
de de verdiensten van de laatste
twee kabinetten op.
Ook ging ze in op haar beleidster
reinen, defensie, buitenlandse za
ken en cultuur. Wat het laatste
betreft, zei mevrouw Van Heems
kerck getroffen te zijn getroffen
door het spandoek met de aan
kondiging van de Open Monu-
mentendag(bij Oud-Vossemeer).
"Monumentenzorg is in Europa
nergens zo goed geregeld als in
Nederland. In Italië geven wij er
zelfs lezingen over".
Het opheffen van de rayonkanto
ren van de PZEM als gevolg van
de fusie tussen beide nutsbedrij
ven is veelbesproken. De notitie
beoogt die conclusie van een uit
gevoerd onderzoek nader toe te
lichten. Overigens kent de WMZ
alleen districtskantoren.
Conclusie is dat handhaven van
de rayonkantoren alleen kan als
de water-organisatie gedecentrali
seerd wordt, maar dat werkt juist
weer kostenverhogend. Uit een
vergelijking van directe kosten
blijkt, dat opheffing van de ray
onkantoren een jaarlijkse bespa
ring oplevert van 1.93 miljoen
gulden. Opheffing van de kanto
ren van PZEM en WMZ in Tho
len levert jaarlijks een besparing
op van f. 344.000,-, aldus de noti
tie. De exploitatielasten van de
Thoolse kantoren waren vorig
jaar f. 25.000,- (PZEM) en f.
47.000,- (WMZ).
Het zogenaamde onderzoek
HANZ pleit voor enkel districts
kantoren, met een hoofd E (elec-
triciteit) en een hoofd G/W
(gas/water). Zij moeten de dage
lijkse districtsleiding vormen en
de coördinatie verzorgen. Rayon
kantoren zouden een apart lei
dinggevend niveau doen ontstaan,
wat strijdig is met de uit
gangspunten van de fusie: strakke
beheersing, efficiency, lage
kosten. De betere beheersbaarheid
en een goede werkplanning moe
ten een hogër aantal te rijden kilo
meters door de bedrijfswagens
(als gevolg van het wegvallen van
rayonkantoren) tegengaan.
De notitie wijst verder op de loka
le functie van de huidige kanto
ren. Zo heeft het WMZ-kantoor
Tholen - aldus de notitie - nauwe
lijks een functie voor de abonnees
op de Brabantse Wal. De plaats
van de kantoren zou meer te ma
ken hebben met de bedrijfsactivi
teiten dan met de
klantgerichtheid. Een goede be
reikbaarheid van de toekomstige
ANZ betekent - wederom volgens
de notitie - telefonisch, waarbij
een snelle professionele centrale
afhandeling van vragen het uit
gangspunt moet zijn. Het in stand
houden van een beperkte klant
functie via bijvoorbeeld de loket
ten in de gemeentehuizen sluit de
notitie niet uit.
Franjo en Lucia Sahin leggen, onder het toeziend oog van de metselaar, de 'eerste steen' voor het nieuwe bedrijfspand van zaadhandel
Sahin aan de Stoofweg in Sint-Annaland.
Dit gebouw staat naast de kassen
met schuur die Sahin dit voorjaar
overnam van zaadteelthandel
gebr. Van den Berg uit Naaldwijk.
Dat betekende een grote uitbrei
ding nadat voorheen in de Suzan-
naweg alleen een kleinere kas van
de fa. A.J. Boogaard en Zn. werd
gehuurd.
De nieuwbouw aan de Stoofweg
betreft een drogerij en schonerij
voor de in de streek geteelde bloe
men. Tot nu toe werden die op
geslagen in schuren van de boeren
zelf. "Dat betekende veel heen en
weer gerij", vertelt bedrijfsleider
Jos van Popering Wzn., die ook
de contracten met de telers afsluit.
"Toen waren we nog een stuk klei
ner dan nu zodat we wel toe waren
aan deze uitbreiding".
De bloemzaadteelt is Van Pope-
ring niet vreemd, want zijn vader
(die nog in het bedrijf werkt) en
grootvader hielden zich daarmee
al bezig. De bloemenkas in de su-
zannaweg wordt voor het laatste
jaar gebruikt, want het werk voor
Sahin neemt toe. "Het is onbe
grijpelijk dat alle grote zaadbe-
drijven hier alsmaar minder
doen", meent directeur K. Sahin.
Hij begon 15 jaar geleden in Sta
venisse en richt zich met name op
nieuwe teelten. Van over heel de
wereld komen er zaden, die in
bakken worden gezaaid. Later
De PvdA-fietskaravaan begon de Thoolse verkiezingstoernooi op het Havenplein in St. Annaland. Geheel rechts Tweede Kamerlid
Lilipaly met links van hem o.a. Eerste Kamerlid Boersma, statenlid Venekamp en raadslid mevr. Snoep, die toegesproken worden door
afdelingsvoorzitter Van Akkeren.
Aan de hand van lichtbeelden gaf
de directeur een overzicht van de
activiteiten van Goedhart waar
zo'n 120 mensen op de loonlijst
staan. Matthijssen schetste in vo
gelvlucht de geschiedenis van het
bedrijf dat zich in 1964 in Smur-
diek vestigde. De koeltechnische
apparaten die in het bedrijf wor
den geproduceerd zijn hoofdzake
lijk bestemd voor export. Op een
vraag van één van de PvdA-ers
hoeveel werknemers van Tholen
afkomstig zijn, antwoordde Mat
thijssen dat op de productie
afdeling de meesten hier vandaan
komen. Tweede Kamerlid J. Lili
paly informeerde naar het oplei
dingsniveau van het personeel en
wilde weten of Goedhart mensen
uit het Zeeuwse betrekt en welke
opleidingsmogelijkheden er op
Tholen zijn. In de productie heeft
het bedrijf het liefst LTS-ers voor
plaatwerk, metaalbewerking en
lassen. Voor de tekenkamer heeft
Goedhart MTS-ers nodig die ge
deeltelijk op Tholen beschikbaar
zijn maar ook uit West-Brabant
komen. Op de verkoopafdeling
werken mensen die een MTS-
diploma bezitten of een HTS-
diploma.
Ook het al dan niet vervullen van
arbeidsplaatsen door vrouwen
werd ter sprake gebracht. Lilipaly
vroeg zich af of het werven van
vrouwen tot het beleid van de or
ganisatie behoort. J. van Akkeren
van de afdeling Tholen wees op
het werkgelegenheidsbeleid dat de
gemeente Tholen wil voeren om
meer kansen voor vrouwen op
werk te scheppen. Matthijssen zei
dat er geen actief beleid op dit
punt in de organisatie bestaat.
"Maar een vrouwelijke MTS-er
zou op de afdeling Verkoop de
voorkeur hebben", aldus de direc
teur. Ook zou hij het geen be
zwaar vinden wanneer meer vrou
wen op de werkvloer soldeerwerk-
zaamheden uitvoeren of autogeen
lassen. PvdA gemeenteraadslid
mevrouw J.A. Snoep-Overbeeke
vond dat Goedhart de voorkeur
voor vrouwen voor bepaalde
functies in het bedrijf kenbaar
zou moeten maken bij de Thoolse
Scholengemeenschap. "Zo'n sti
mulans vanuit Goedhart zou goed
zijn", merkte ze op. "In West-
Brabant leiden dergelijke initiatie
ven tot gunstige resultaten".
Wat de toekomst van Goedhart
betreft: na 1992 voorziet Matthijs
sen enig gevaar voor het bedrijf
als het gaat om de levering van ap
paratuur via installatiebureau's.
"Dat zou bijvoorbeeld in Italië
wel eens rechtstreeks gedaan gaan
worden naar de eindverbruikers.
Verder blijft het moeilijk om in
Duitsland en Frankrijk te penetre
ren. Wij zijn altijd duurder". De
PvdA delegatie kreeg na de toe
lichting een rondleiding door het
bedrijf. Daarna fietste de kara
vaan naar het stadje Tholen. Op
de hoek van de Markt/Kerkstraat
werden folders uitgedeeld aan
braderiebezoekers.
wordt bekeken of er iets tussen zit,
wat geschikt is voor de handel en
waarmee verder kan worden
gegaan.
Sahin produceert, behalve in Ne
derland, nog in Frankrijk, Malta,
Cyprus, India, China, Korea en
Taiwan. "Het hangt van het kli
maat af, waar een produkt het
best geteeld kan worden", licht
Sahin toe. Hij steekt momenteel
zijn licht op op het zuidelijk hal
frond. "Daar kun je namelijk een
seizoen inhalen". Waarschijnlijk
wordt het Zuid-Amerika, maar
Sahin sluit niet uit dat het nog wel
tien jaar kan duren voor het zover
is.
In Nederland wordt zowel in de
volle grond als onder glas geteeld.
Dit laatste voornamelijk in het
Westland.
In Alphen a.d. Rijn heeft Sahin
Zaden een research-afdeling.
Daar werken 35 mensen. In Sint-
Annland werken zes mensen (in
de zomer aangevuld met vakantie
hulpen). Overigens valt het niet
mee om personeel te vinden. De
bloemzaden worden afgezet in Ja
pan, de Verenigde Staten, Enge
land, Scandinavië, Australië,
Zwitserland en Korea.
Aan de Veerweg in Stavenisse ligt
een proefveld van 4'/2 hectare, met
daarop maar liefst 18.500 verschil
lende zomerbloemen. Het is een
kleurig gezicht: rode, witte, gele,
roze en paarse leeuwebekken
naast en door elkaar op rijtjes van
een meter lengte. Er staan soorten
bij die al tachtig jaar oud zijn,
maar die niemand meer heeft.
Ook nieuwe soorten, afkomstig
uit Tsjecho-Slowakije.
Vertegenwoordigers van buiten
landse zaadbedrijven komen er
kijken naar het aanbod en of er
soorten bij zijn die ze in hun as
sortiment kunnen opnemen.
De drogerij/schonerij in Sint-
Annaland is naar eigen ideëen in
gericht. De temperatuur kan per
vloer worden geregeld en er is een
systeém om de bloemen met inter
ne lucht te drogen, (daardoor kan
de vochtige lucht geweerd wor
den). Alle ventilaroen - die door
een verticale opstellin maar 4%
van de totale vloeroppervlakte in
nemen - zijn apart afgezekerd in
waterdichte kasten. Het risico dat
alle ventilatoren uitvallen is daar
door gering. De vloer waarop de
bloemen worden gedroogd liep
voorheen schuin op in verband
met de druk. Nu is dat ondervan
gen door de spleten in de houden
vlonder van breed naar smal te la
ten verlopen.
Om te zorgen dat het werk steeds
door kan gaan, is naast de hal een
afdak aangebracht. Wagens met
aangevoerde bloemen staan dan
altijd droog, waardoor het dorsen
niet hoeft te stagneren. Schuifdeu
ren maken het simpel om de bloe
men van de wagens naar binnen te
krijgen. Ook is een speciale
dorsmachine ontworpen. De aan
nemers A. Burgers en Zn. en J.
Mollenbroek zijn over vier weken
met de bouw gereed.
gHet bloemzaad wordt na scho
ning in zakken gedaan en opgesla
gen in een speciaal te bouwen
ruimte (inhoud 120m') waar tem
peratuur en vochtigheid gecondi
tioneerd zijn. In de computer van
Sahin wordt opgenomen welke za
den in Sint-Annaland voorradig
zijn en de hoeveelheid. Bestellin
gen kunnen op die manier effi
ciënt worden verwerkt.
De bloemzaadteelt spreekt niet al
leen zaadbedrijven aan, maar ook
liefhebbers van tuinieren. Een
Zuid-Bevelandse club wil met 150
mensen binnenkort een kijkje ko
men nemen bij Van Popering aan
de Stoofweg.
Donderdag werd de 'eerste' steen
gelegd voor het bedrijfspand. Dat
gebeurde door Franjo en Lucia,
de kinderen van de heer Sahin.
BMW 520i'88
BMW 320 i'86
BMW 320'8
Opel Kadett GT'85
Opel Omega
1.8 GL'87
Opel Kadett 5 drs.. '82
Ford Escort 1.6
5 drs'86-'88
Ford Taunus'80
Ford Sierra Sport... '83
Fiat Ritmo Sport.... '84
Fiat Uno 60 S'86
Fiat Panda'81-'86
Volvo 340 5-drs'84
Volvo 240 Station.. '86
Volvo 66 Autom'79
Lada 1500
Station'84
Mazda 626 H.back '83
Nissan Sunny
Florida'85
Toyota Corolla'85
LPG
Ford Sierra'83
Mazda 626'83-'84
Opel Ascona.... '80-'85
Mitsubishi Galant... '79
Saab 900 GL'84
Talbot Solara GL... '81
DIESELS
Mercedes
300 D'78-'80-'82
Peugeot 305 Gl'83
Renault 20 GTD.... '81
Opel Ascona 5-drs. '86
VW Passat
Station'83-'85
Renault Traffic
verl., verh'83
Toyota Landcruiser '75
VW bus Transporter
benz'82
Toyota Hi-Ace dubb.
cabine,
open laadbak'83
i1-* I KI i r\w\
Molenstraat 17-19 - Poortvliet - Tel. 01662-2680
l
