Grote vraag naar verzinkte stalen
koelers zonder schadelijke cfk's
Veerhaven bij Polder
prima voor recreatie
Onvoldoende geld voor goede zorg
Ik had een
droom
Gemeente wil geen specie
in natuurgebied Rammegors
3^
Kantoren
PZEM/WMZ
gaan dicht
Sint Maartenshof
wint sportinstuif
van de Schutse
Cultuur-historische route Sint-Philipsland
Donderdag 22 juni 1989
DE EENDRACHTBODE
11
In plaats van koperen koelers met de milieuschadelijke
cfk's is er bij Goedhart koeltechnische apparaten in
St. Maartensdijk een tendens merkbaar naar verzink
te, stalen koelers met ammoniak.
Sint-Philipsland
tegen financiering
plan zoet water
Koelschepen
133 mensen
Dagrecreatie rondom de veerhaven bij Anna Jacobapolder, oude Zeeuwse spelen,
een tentoonstelling over de Zeeuwse veren op de voormalige veerboot, een zwem
bad in de haven en een cultuur-historische route zijn mogelijkheden om het
toeristisch-recreatieve produkt op Sint-Philipsland uit te breiden. F.G. Borggreve
van de Nationale Hogeschool van Toerisme en Verkeer schrijft dat in de nota
'Cultuur-historische routes Schouwen-Duiveland en Sint-Philipsland'.
Ringsteekdag
Nieuwbouw
Epilepsie en Sport?
Natuurmonumenten
in Zoommeer en
Krammer-Volkerak
Aanbiedingsbrief Verpleeg- en Rusthuizen:
Het beschikbare budget van de Stichting Verpleeg- en
Rusthuizen Zeeland is ontoereikend voor het gewenste
niveau van zorg en dienstverlening. De directie schrijft
dat in de aanbiedingsbrief bij de jaarrekening 1988.
Overigens had de SVRZ het afgelopen jaar een mee
valler van 1.223.000 gulden. Daaruit is een reserve
voor bijscholing en opleiding gevormd.
Werkdruk
Raad van State buigt zich nog over geschil met rijkswaterstaat
Geen compromis
Racebaan
CFK's tasten de ozonlaag aan en
daarom worden de eisen aan pro-
dukten waarin die milieuschade
lijke stoffen verwerkt zijn, steeds
strenger. De cfk-koelers zijn ech
ter goedkoper dan de ammoniak-
koelers, waarvan het produktie-
proces omvangrijker is. "Voor de
stalen koelers is St. Maartensdijk
De wethouders van Sint-
Philipsland staan afwijzend te
genover de manier, waarop het
waterschap Tholen het basisplan
voor een zoetwatervoorziening wil
financieren. De beide wethouders
zijn van mening, dat de burgerij
in zijn algemeenheid niet belast
mag worden met uitgaven ten be
hoeve van de landbouw. Als eige
naresse van gronden en gebouwen
binnen het waterschap zou de ge
meente die bezwaren bij het schap
moeten indienen. Burgemeester
T.A. Vogel (bestuurslid van het
waterschap voor het gebouwd),
die in het college twee stemmen
heeft, is het hiermee niet eens.
Woensdagavond bespreekt de ge
meenteraad het voorstel.
Ook de sloop van het Groene
Kruisgebouw in Anna Jacobapol-
der en van de Prinses Marijke
kleuterschool in de Wilhelmi-
nastraat komen aan de orde. Op
de plaats van laatstgenoemd ge
bouw ziet het college mogelijkhe
den voor woningbouw.
Verder spreekt de gemeenteraad
over de wijziging van enkele ge
meenschappelijke regelingen en
verordeningen, alsmede verschil
lende begrotingswijzigingen. Ver
koop en ruiling van grond komen
eveneens aan de orde. Ook moe
ten vertegenwoordigers worden
aangewezen voor de ADZ en de
Betho.
eigenlijk een slechte vesti
gingsplaats", zegt Goedhart
directeur J. Matthijssen. "Het
verzinken van de stalen koelers
moet namelijk in het Limburgse
Mook gebeuren en dat betekent
vervoerskosten voor 2 miljoen ki
lo per jaar. Dat verslechtert onze
concurrentiepositie.'
Over 1988 is de directeur van
Goedhart echter heel tevreden.
"Onze verkopen waren toen 60%
meer dan in 1987, maar dat tempo
is niet vol te houden. Alleen aan
export verkochten we voor 20 mil
joen gulden naar 20 landen. Nu is
er echter internationaal van een
terugval sprake. Zo is door EEG-
maatregelen de export naar Ier
land afgenomen."
Zijn er in Europa te land dan be
perkingen, ter zee heeft Goedhart
grote opdrachten: 400 koelers
voor 3 containerschepen uit Zwe
den met een optie op een vierde
boot en de gekoelde opslag van 2
Italiaanse schepen met een optie
op nog 2. Voor 10 Russische tonij
nenjagers die in Spanje gebouwd
worden, moet Goedhart per schip
twee condensors leveren.
Er is verder uit Tlirkije een op
dracht voor een groot koelhuis,
waar aardbeien ingevroren wor
den voor export naar jam- en con-
servenfabrieken in West Europa.
Momenteel gaat 15% van de om
zet naar Spaans sprekende lan
den, waarvoor een aantal
personeelsleden dan ook Spaanse
les krijgt.
De vele opdrachten uit het buiten
land hebben het personeels
bestand bij Goedhart inmiddels
doen stijgen tot 133 mensen, on
der wie slechts 3 medewerkers in
deeltijd. Er zijn 4 schoolverlaters
van de l.t.s. in St. Maartensdijk
aangetrokken. Overigens wordt
het volgens directeur Matthijssen
steeds moeilijker om vacatures te
vervullen, met name lassers zijn
moeilijk te vinden.
De grotere produktie vergde ook
meer ruimte. Inmiddels is een fors
bouwprogramma uitgevoerd,
waarbij er 700 m2 nieuwe produk-
tieruimte is ontstaan. "In 1964
zijn we in St. Maartensdijk geko
men en na de overname van
Goedhart door Vanandel in 1968
is er toen 1 nieuwe hal gebouwd",
Sint Maartenshof heeft donder
dag een sportinstuif voor het per
soneel van Thoolse
bejaardentehuizen in de Wellevae-
te te St. Annaland gewonnen. Het
waren de enige twee deelnemers,
want Ten Anker uit Tholen had
bij gebrek aan deelnemers afge
beld. De organisatie was in han
den van de Schutters, de
personeelsvereniging van het St.
Annalandse bejaardentehuis.
Met groot enthousiasme werd be
gonnen met badminton. Er werd
alleen een finale dubbelspel
gespeeld, die gewonnen werd door
Jo Franke en Joke Beukelaar van
Sint Maartenshof. Zij bleven Jan
Wesdorp en Jacqueline Heijboer
van de Schutse de baas.
Onder luide toejuichingen van de
supporters werd na de pauze zaal
voetbal gespeeld. Na een heel
spannende strijd bleek opnieuw
Sint Maartenshof de sterkste met
4-3.
Na het sportieve gedeelte volgde
de prijsuitreiking: een wisselbeker
voor het zaalvoetbal en bloemen
voor de winnaars van het badmin-
tonspel.
Aanvoerder Rudi Nijssen van Sint
Maartenshof bedankte voor de
gezellige, sportieve ontmoeting.
Hij nodigde de Schutse uit om dit
jaar nog te proberen de mooie be
ker terug te pakken. Onder het ge
not van een drankje en een hapje
werd de sportinstuif besloten.
De regionale projectgroep voor
toerisme en recreatie Schouwen-
Duiveland en Sint-Philipsland gaf
de student opdracht tot het sa
menstellen van dit rapport. Doel
van het samenstellen van de rou
tes is om verscholen cultuur
historische objecten naar voren te
brengen en met elkaar te verbin
den. Omdat de ontwikkelde rou
tes geschikt zijn voor zowel
fietser, wandelaar als automobi
list, zou in Sint-Philipsland een
bedrijf de verhuur van fietsen
moeten opnemen.
De route kent een aantal uitzicht
punten: de Slikken van De Heen,
molen De Hoop, de kerk, de Mos
selkreek, veerhaven Anna-
Jacobapolder, de Stelberg, de een
denkooi en de gedenksteen van
Del Campo. Bij deze punten zou
den voorzieningen moeten komen
als prullebakken, zitbanken, fiet-
senklemmen, info-panelen, even
tueel parkeerstroken en een
verrekijker. Wandelpaden zouden
moeten worden aangelegd op de
kruin van de dijk vanaf de molen,
langs een gedeelte van de Luister
kreek, over de pier van de veerha
ven en door de slikken van De
Heen. Verder een fietspad in de
Abraham Wissepolder langs de
Bruintjeskreek.
Het gebied bij de veerhaven leent
zich volgens het rapport voor dag
recreatie. Wel zou het opnieuw in
gericht moeten worden. Plaatsing
van een windwijzer en een richtin-
gaanduider van wereldsteden op
de kop van de pier is te overwe
gen. Verder leent het gebied zich
als wandelpromenade en voor
openluchtspelen. Gedacht wordt
aan oude Zeeuwse spelen, of een
jaarlijks terugkerende ringsteek
dag. Opmerkelijk is de suggestie
van de samensteller van het rap
port om in de haven een bedrijvig
heid met een toeristisch karakter
aan te trekken, zoals commerciële
viskweek of viscultures. Een stei
ger voor het aanmeren van sport-
visboten is eveneens een
mogeijkheid.
Een volgend idee is een blijvende
overzichtstentoonstelling over de
Zeeuwse veren. Die zou kunnen
worden opgezet in de veerhaven
van Anna-Jacobapolder of Zijpe,
óf op de voormalige veerboot die
er nog steeds ligt. Bij de eenden
kooi aan de Noordweg ziet de sa
mensteller van het rapport
eveneens mogelijkheden voor een
blijvende tentoonstelling. Met de
aanleg van een plateau in de ha
ven bij Sint-Philipsland zou daar
een soort zwembad gemaakt kun
nen worden.
Het rapport geeft verder een aan
tal handvaten betreffende publici
teit. "Om het
toeristisch-recreatieve produkt
meer naar voren te laten komen
zullen alle belanghebbenden een
goede samenwerkingsvorm moe
ten vinden. Het kan alleen slagen
als er volledige overeenstemming
is over het beleid," aldus het rap
port.
vertelt directeur Matthijssen.
"Daarna is er 20 jaar niets ge
beurd, maar de laatste 4 jaar is er
flink in gebouwen geïnvesteerd."
Parallel aan het oorspronkelijke
gebouw is er in fasen een nieuwe
produktiehal bijgebouwd. Drie
nissenhutten zijn verdwenen.
Voor de opslag is er nog gebrek
aan ruimte. Goedhart vangt dat
op door huur bij constructiebe
drijf Weggemans aan de Sport-
laan en transportbedrijf Geuze
aan de Nijverheidsweg.
Er staat nog een hele nieuwe expe-
ditieloods op het vervanglijstje,
evenals een kantine, waarvoor nu
als aanbouwsel van de nieuwe
produktieruimte nog een nood
voorziening is getroffen. De kan
tine komt als bovenverdieping op
de waslokalen met aparte perso
neelsingang die op het binnenter
rein aan de Schakelweg gepland
is.
In de verdere toekomst zullen de
oude kantoren opgeknapt worden
in dezelfde stijl als de nieuwe kan
toorruimte op de hoek Nijver-
heidsweg/Schakelweg.
Inmiddels is een nieuwe spuit- en
etscabine gereed gekomen, waarin
de modernste technieken toepas
baar zijn. Dat vergde wel een in
vestering van 400.000 gulden,
maar Goedhart is daarmee klaar
voor de toekomst.
Zet jezelf niet buitenspel
Help de epilepsiebestrijding Dit jaar is
ons thema sport Laat vooroordelen niet
meespelen Ruim 90 000 Nederlanders
hebben epilepsie Nog
veel meer hebben er Steun de
dagelijks direct mee rollprfp
te maken Uw steun ^viicruic
is onmisbaar 26 'un'tot 2 'u,i
NATIONAAL EPILEPSIE FONDS
DE MACHT VAN HET KLEINE
Postbus 9587 3506 GN Utrecht
Schatten uit het water. In verband
met het 40-jarig bestaan van het
streekmuseum Goeree-
Overflakkee zijn daar van 20 juni
tot 1 oktober twee speciale ten
toonstellingen te zien: over de
beugvisserij van Middelharnis en
over de visserij op de kop van
Goeree-Overflakkee. In samen
werking met de gemeenten op het
eiland worden exposities rond
'Schatten uit het water' ingericht.
Het museum is gevestigd in enkele
oude panden in de Kerkstraat in
Sommelsdijjc en geopend dinsdag
t/m zaterdag van twee tot vijf uur,
alsmede woensdagmorgen van
tien tot twaalf uur.
Vorig jaar heeft de minister van
landbouw en visserij de droogge
vallen gronden en ondiepe wate
ren in het Krammer-Volkerak en
het Zoommeer aangewezen als
staatsnatuurmonument. Het be
heer ervan berust bij de directie
Flevoland van rijkswaterstaat.
Deze dienst heeft langs de dijkzij-
de van de betreffende natuurmo
numenten borden geplaatst, met
verboden toegang krachtens de
natuurbeschermingswet. Ze zijn
namelijk niet voor het publiek
toegankelijk.
Om voor de watersporters duide
lijkheid te scheppen waar ze wel
en niet mogen komen, worden de
ondiepe wateren voorzien van gele
boeien met een stopteken: verbo
den in te varen. Langs de hoofd
scheepvaartroute zijn die boeien
inmiddels geplaatst, maar op het
noordelijke gedeelte Krammer-
Volkerak en langs de Prinsesse-
plaat bij Bergen op Zoom worden
ze op een later tijdstip aange
bracht.
Volop ruimte voor dijkrecreatie bij Stavenisse. Ook na de aanwijzing van de Oosterscheide tot staatsnatuurmo
nument kan men hier zonnen of een duik nemen in het schone water.
Overleg bij de inspectie van koelers voor een kippeslachterij in Peking, v.l.n.r. tolk Han Lei, verkoper
Maarten van Bodegom, Wu Kai Chun, Zhao Yu Zhen en verkoopleider F. P. Roeterink van Goedhart.
oorden was door de SVRZ direc
teur A.A.M. van Loon van Ten
Anker en Sint Maartenshof kan
didaat gesteld voor het bestuur.
Hij werd echter tijdens de oprich
tingsvergadering niet gekozen.
«"Zowel op het terrein van de ou
derenzorg als dat van de geestelij-
De rayonkantoren van de PZEM
en de WMZ in Tholen zullen op
termijn worden gesloten. Dat is
één van de voorstellen in het ka
der van de fusie van de Zeeuwse
energiemaatschappij en de water
maatschappij Zuid-West Ne
derland.
De PZEM heeft een kantoor aan
de Ten Ankerweg tegenover het
bejaardencomplex Ten Anker, de
WMZ zit in de stadskern op de
hoek Dalemsestraat/Botermarkt.
De fusievoorstellen worden nog
behandeld door de Raad van
Bestuur van de PZEM en de Raad
van Commissarissen van de
WMZ. In beide organen zitten
Thoolse vertegenwoordigers.
De fusie leidt volgens de voorstel
len tot een verlaging van de ex
ploitatiekosten met circa 10
miljoen gulden per jaar. Dat voor
deel kan worden bereikt zonder
gedwongen ontslagen. "Ook in de
overgangsfase kan voor verreweg
het merendeel van het personeel
zinvol werk worden behouden."
De stuurgroep zegt de fusie tussen
PZEM en WMZ op korte termijn
na te streven.
Het nieuwe nutsbedrijf ANZ
krijgt voor het district
Noord(waaronder Tholen en St.
Philipsland vallen) een nieuw dis
trictskantoor op een geschikte,
centraal gelegen plaats.
De gemeenten Tholen en St. Phi
lipsland zijn allebei aandeelhou
der van de PZEM en alleen
Tholen ook nog aandeelhouder
van de WMZ. Naar evenredigheid
van het inwonertal zal men aande
len in de nieuwe vennootschap
ANZ krijgen, maar de provincie
Zeeland krijgt daarin 50% van de
aandelen.
ke gehandicaptenzorg werd enige
verruiming van het rijksbudget
bewerkstelligd. Die enige tiental
len miljoenen guldens zijn echter
volstrekt onvoldoende om alleen
al de bestaande wachtlijsten voor
de diverse voorzieningen weg te
werken," aldus de directie.
Tussen enerzijds de zorg
vraag/zorgbehoefte en anderzijds
de (geld)middelen bestaat een
spanningsveld. De SVRZ-directie
onderschrijft het voornemen van
de commissie Dekker om de in
stellingen hierin een zwaardere rol
te laten spelen dan de overhe
den/financiers. "Het valt niet in
te zien, waarom de zorgbehoeven-
den daarvan de dupe zouden
moeten worden. Juist het prikke
len van de verantwoordelijkheid
van de instellingen tot de beste
kwaliteit van zorg tegen een rede
lijke prijs, is in het belang van de
zorgvragenden," aldus de SVRZ.
De directie zou graag zien dat de
provincie een alert instellingsbe
leid steunt.
Men wil er voor waken dat de
werkdruk voor het personeel nog
verder toeneemt, om te voorko
men dat de belangstelling voor
een baan in de gezondheidszorg
afneemt. Hoewel de directie het in
principe eens is met de tot nu toe
gevoerde acties, staat men niet
achter de 5%-eis. "Wij denken
meer aan de door de werkgevers
genoemde 2.85%, een verlaging
van de werkdruk en waardering
voor de functie die men vervult."
In 1990 hoopt men een sociaal be
leidsplan voor het personeel ge
reed te hebben.
Voor de eerder dit jaar opgerichte
afdeling Zeeland van de Vereni
ging van Nederlandse Bejaarden-
Ik droomde van een prachtig bos,
daar zag ik hazen en konijnen,
wat eekhoorns en ook wilde zwijnen,
veel vogels, reeën en een vos.
Kabouters huppelden wat rond
en egels speelden haasje over,
de bomen wiegden met hun lover,
waarbij de maan te lachen stond.
Een reebok pronkte als een vorst,
hij hield de wacht bij één der vennen
en op zijn wenk ging 't roedel rennen.
Z'n reeën hadden blijkbaar dorst.
Ook zag ik een fazant en haan,
hij liep door 't bos te paraderen
en toonde trots zijn staart en veren,
fazantenhennen bleven staan.
Ik hoorde kikkers in een sloot
en ook veel soorten vogels zingen,
ik zag wat mussen tjilpend springen,
terwijl een merel trillers floot.
Ik zag patrijzen in hun vlucht
met felle, klapperende slagen,
er bleken jagers daar te jagen
en ik werd wakker met een zucht.
Toen hoorde ik een uurwerk slaan,
een carillon liet zich ook horen,
er was een nieuwe dag geboren.
Het werd hoog tijd om op te staan.
(1989) P.M. van Eekelen
De Ambitie. De Ambitie is de eer
ste Zeeuwse amateurtheaterschool
en zal zijn deuren in augustus
openen. Zeeland volgt hiermee de
amateurtheaterscholen in o.a.
Amsterdam, Rotterdam en Nij
megen. De Ambitie is een initia
tief van het Zeeuws Centrum voor
Amateurtoneel en het Zeeuws
Steunpunt voor Kunstzinnige Vor
ming.
"Aan dit uniek stukje natuurge
bied moeten we niet gaan knoei
en", zei raadslid P. van Belzen
woensdagavond in de commissie
ruimtelijke ordening. "Voor
Rammegors is er geen compromis
mogelijk."
De commissie was het eens met de
visie van b en w, die ook bij de
Raad van State naar voren ge
bracht was. Rammegors volledig
natuurgebied en niet op basis van
een vergunningenstelsel alsnog ge
legenheid om baggerspecie te stor
ten. Daarbij wil rijkswaterstaat
zodanig storten, dat van een
enigszins geaccidenteerd terrein
sprake blijft.
Bij de Raad van State liet de ge
meente op een vraag van voorzit
ter mr. C. van Veen(oud-minister
en oud-voorzitter VNO) weten,
dat zo'n compromis niet aan
vaardbaar lijkt. "Zoals een beetje
zwanger niet bestaat, zo bestaat
ook een beetje natuurgebied niet.
Of je kiest voor natuurgebied of
voor speciedepot, maar iets ertus
sen bestaat helaas niet, hoe graag
we ook naar een compromis zou
den willen werken. Met het stor
ten van specie zou het
aantrekkelijke reliëf verdwijnen,
de kreekresten worden wegge
vaagd, de bodemvegetatie ver
dwijnt, evenals de spontaan
ontstane flora en fauna. Het tota
le karakter en het interessante ver
dwijnt", aldus b en w.
Van Belzen was het daarmee vol
komen eens. "We moeten het pla
nologisch onmogelijk maken dat
er, specie gestort kan worden."
K.A. Heijboer was ook tegen spe
cieberging in Rammegors. "We
moeten trachten dit natuurgebied
te behouden, temeer daar rijkswa
terstaat zelf aangeeft nog vooruit
te kunnen met specieberging."
M.A. van Beek constateerde, dat
Rammegors een belangrijke func
tie vervult. "Geen specie en geen
compromis", was zijn korte, maar
krachtige conclusie.
J.L. van Gorsel ging er ook mee
accoord, maar hij was wel be
nieuwd, waar de gemeente het
vandaan haalt om aan te geven
dat er nog specie in het Zoom
meer gestort kan worden. "Uit de"
mond van rijkswaterstaat zelf",
antwoordde de burgemeester. "Er
zijn nog voldoende alternatieven
voor jaren, waarbij geen natuur
waarden geschaad worden."
Van Gorsel was nog benieuwd
naar de plannen voor een racecir
cuit bij Rammegors op het grond
gebied van de gemeente
Nieuw-Vossemeer. "Het is altijd
leuk om die discussies in de krant
te volgen", zei de burgemeester.
"Het racecircuit komt uit de hoge
hoed en wij staan niet te trappe
len. Zo dicht bij Oud-Vossemeer
vrezen wij lawaaioverlast, maar
we wachten de plannen eerst af.
Er is een voorbereidingsbesluit ge
nomen en de gemeente Nieuw-
Vossemeer stuurt nog stukken toe
voor overleg. Nieuw-Vossemeer
doet dit allemaal volledig cor
rect", zei de burgemeester,
Goede resultaten
Eendrachtruiters
Enkele leden van de Eendrachtruiters
hebben op concoursen in Zevenbergen
en Willemstad goede resultaten
geboekt.
Mariska Vermaas reed in Zevenbergen
op Twister in de Ll-dressuur 132 pun
ten bij elkaar. Dit betekende twee
winstpunten en een tweede prijs." In
het L-springen reed zij een foutloos
parcours. Helma v.d. Slikke behaalde
op Patty in de Ml-dressuur 94 punten.
Elise Visser scoorde op Crenpeahy in
de B-dressuur 111 punten. Bij de po-
nyspelen behaalde zij 126 1/2 punten.
Zaterdag kwamen er enkele Een
drachtruiters in actie op het kringcon
cours in Willemstad. Elise Visser reed
op Crenpeahy in de B-dressuur twee
goede proeven, 's Morgens reed ze 121
punten bij elkaar, wat een tweede prijs
en een winstpunt opleverde, 's Mid
dags deed deze combinatie het nog be
ter: 124 punten, een eerste prijs en een
winstpunt. Colinda Mulders reed met
Ariba in dezelfde klasse 's morgens
106 punten bijeen. Dit resultaat was
goed voor een eerste prijs, 's Middags
reed zij nog beter: 121 punten, een
derde prijs en een winstpunt. Lenno
Vermaas scoorde op Sheila in de
Ll-dressuur 104 punten. Mariska Ver
maas behaalde op hetzelfde paard in
de B-dressuur 107 punten. Met Twister
behaalde zij in de Ll-dressuur 117
punten. In het M-springen werd Mari-
ka met Twister eerste.
Bij de paarden reed alleen Arian
Stoutjesdijk op Velieneke mee. Zij
kreeg in de L2-dressuur 's morgens 98
punten, 's Middags behaalde zij nog
vijf punten meer. Dit leverde weer een
winstpunt op.
Zaterdag 12 augustus organiseren de
Eendrachtruiters een concours hippi-
que voor paarden aan de Langeweg te
Oud-Vossemeer.