Nationaal record
met haai
Ovodan danst ook zonder mannen
Project zorgverbreding
internationaal bekeken
Alfabet II
Kleuter niet ondergeschikt aan leerstof
Vrederust benadrukt
relatie met omgeving
Meerdere deelnemers Vossemeerse
Ringjaarmarkt toch best tevreden
Leden volksdansvereniging krijgen speld bij tweede lustrum
Inspectrice mevrouw Kolste in Tholen over basisonderwijs:
Natuurvereniging
wil inbreng bij
landinrichting
Donderdag 11 mei 1989
DE EENDRACHTBODE
11
Bij de viering van het tachtigjarig bestaan legt het psy
chiatrisch ziekenhuis Vrederust in Halsteren de nadruk
op de relatie met de omgeving. Er wordt een aantal
themabijeenkomsten gehouden en in openbare biblio
theken in de regio worden kunstwerken van patiënten
tentoongesteld.
Reünie
Onder de leden zijn geen mannen meer. Maar de
zestien dames van volksdansvereniging Ovodan in
Oud-Vossemeer doen er geen dansje minder om. We
kelijks zijn ze te vinden in de Vossenkuil. Al tien jaar
lang. "Het valt niet mee om er nieuwe leden bij te krij
gen," zegt oprichter mevrouw M. Hommel-Nuts.
De Slaapmuts
Zeeuwse Kruis
Presentatie op conferentie Rotterdam
Eind oktober vindt er in Rotterdam (dat dit jaar het
feit viert dat het .700 jaar bestaat) een internationale
conferentie plaats over de integratie van leerlingen met
leerproblemen in het basisonderwijs. Tijdens die bij
eenkomst zal het project Zorgverbreding Tholen/Sint-
Philipsland aan het binnen- en buitenlandse publiek
gepresenteerd worden. Het project dat zo'n 8 jaar
bestaat zal als voorbeeld dienen van wat er op dit ter
rein landelijk gebeurt.
Aanslag
Leesproblemen
Schoolwerkplan
Psychiatrisch ziekenhuis bestaat 80 jaar
Spelenderwijs
Spiegel
Super-leerling
De circusvoorstellingen aan de Raadhuisstraat waren
zaterdag ongetwijfeld de grootste publiekstrekker tij
dens de Ringjaarmarkt in Oud-Vossemeer. Dat een
flink aantal standhouders van buitenaf niet kwam op
dagen of voortijdig vertrok kwam weliswaar de sfeer
niet ten goede, maar meerdere plaatselijke mid
denstanders en verenigingen waren toch best tevreden
met het resultaat.
Koude wind
Tijdens de themabijeenkomsten
krijgt een aantal inhoudelijke ont
wikkelingen ""dé aandacht. Dezè
hebben mede geleid tot de groei
van de ambulante en poliklinische
hulpverlening, de deeltijdbehan
deling en de resocialisatie, alsme
de de oprichting van beschermde
woonvormen buiten het psychia
trisch ziekenhuis.
Behalve medewerkers van Vrede
rust spreken op de bijeenkomsten
vertegenwoordigers van andere
gezondheidszorginstellingen, de
inspectie voor de geestelijke
volksgezondheid, de advocatuur,
het arbeidsbureau, de anonieme
alcoholisten e.d. Aansluitend
bestaat steeds gelegenheid tot het
stellen van vragen.
De thema's die aan de orde komen
zijn: Een opname is doelgericht
bezig zijn (22 mei); Een glaasje te
veel (22 mei); Dementie, hoe nu
verder? (23 mei); Crisisinterventie
(23 mei); Psychiatrie en arbeid (24
mei); Beschermd wonen in of bui
ten het APZ (24 mei); Resocialisa
tie en nazorg (25 mei); Psychiatrie
en dwang (25 mei). Alle bijeen
komsten vinden plaats in De Ark.
De feestelijkheden rond het tach
tigjarig bestaan van Vrederust be
ginnen op 20 mei met een reünie
voor (oud)medewerkers. Op 21
mei is er in het kerkgebouw Do
Ark een oecumenische dienst en
ctp 24 mei wordt eên terreinfeest
gehouden. In De Ark worden van
20 t/m 25 mei kunstwerken van
patiënten geëxposeerd.
Ter gelegenheid van het jubileum
is een boekje verschenen getiteld
'Open huis'. Daarin staat te lezen,
dat Vrederust eigenlijk in Zeeland
had moeten staan. Maar omdat
daar destijds geen plaats kon wor
den gevonden met voldoende bos,
water en ruimte, werden in de
buurt van Bergen op Zoom de
landgoederen 'Buitenlust' en
'Klein Loo' gekocht (samen 109
hectare). Dat was in 1906. In ok
tober 1908 werd de eerste steen ge
legd en in 1909 vond de opening
plaats. De Vereniging tot Christe
lijke Verzorging van Geestes- en
Zenuwzieken in Zeeland, die dit
tot stand bracht, was op 20 mei
1904 in Middelburg opgericht.
Waren er begin jaren vijftig nog
900 patiënten, nu zijn er zo'n 490
opgenomen. Er werken ongeveer
550 mensen. Sinds enkele jaren is
het ziekenhuis aangewezen op een
nieuw verzorgings- en verant
woordelij kheidsgebied: westelijk
Noord-Brabant, Tholen en Sint-
Philipsland. In 1986 werd de
Stichting Christelijk Psychiatrisch
Ziekenhuis Vrederust in het leven
geroepen.
Dhr. C. v.d. Repe uit St. Annaland met de 68 cm
lange hondshaai die hij in de Oosterschelde ving,
een nationaal record.
De leden van de drie Thoolse volksdansverenigingen vermaken zich prima tijdens de viering van het tienjarig
bestaan van Ovodan in Oud-Vossemeer.
Zij begon in 1979 met zo'n zes da
mes. Daarvan zijn er twee nu nog
steeds lid en die werden bij de vie
ring van het tweede lustrum, vori
ge week dinsdag, dan ook in de
bloemen gezet: de dames A.
Havermans-van Loenhout en L.
v.d. Poel-Haerens. Een boeket was
er ook voor mevrouw Hommel
zelf, tot haar vertrek naar De Vos-
semeren in januari voorzitter van
Ovodan.
De jubileumviering begon met een
gezellig samenzijn van leden en
oud-leden, gevolgd door een kof
fietafel. Het bestuur verraste alle
leden met een attentie, een speld.
Voor het middagprogramma wa
ren de zusterverenigingen Lenig
heid Maakt Jong (Tholen) en De
Zeeuwse Reie (St.-Maartensdijk)
uitgenodigd. Voorzitter mevrouw
C. Mees-Reijchler kon tevens me
vrouw Van der Munnik en - na
mens Welzijn voor Ouderen - Els
van Tilburg verwelkomen.
De dames van Ovodan openden
de middag met een Nederlandse
dans, de Vleuter. Vervolgens
k,wam iedereen op de vloer voor
dansen uit Roemenië, Israël en
Amerika. Omdat het aan heren
ontbreekt, moesten regelmatig da
mes die rol op zich nemen. In de
kleding is het verschil tussen heer
en dame daarom tot uitdrukking
gebracht. De 'heren' van Ovodan
dragen een stropdas, de 'dames'
een strik. Na de pauze, met koffie
en gebak, werd het programma
vervolgd met de Boanopsteker en
de Slaapmuts en enkele Ameri
kaanse dansen. Na de pauze met
verloting volgden enkele walsen
en werd nog op verzoek gedanst.
Ovodan staat de laatste vijf jaar
onder leiding van mevrouw N.
van Gorsel-Wolse, die mevrouw J.
de Baat opvolgde. Het bestuur
van de volksdansvereniging
bestaat uit de dames C. Mees-
Reijchler (voorzitter), M.G. Bout-
Vos (secretaresse) en E. Heijting-
Fliesenberg (penningmeesteresse).
Het volksdansen werd destijds ge
propageerd vanuit Meer Bewegen
Voor Ouderen. Mevrouw Hom
mel ondervond in de oprich
tingsperiode veel steun van Jan
Eversdijk van het Zeeuwse Kruis.
"Langzaam groeide het ledental
van zes naar ongeveer vijftien.
Dat was ook het benodigde aantal
om voor subsidie in aanmerking
te komen. Er zijn wel enkele man
nen lid geweest, maar altijd te wei
nig," vertelt mevr. Hommel. De
contributie was in het begin vijf
gulden. Daarvan moest de zaal-
huur worden betaald. Koffie zette
men toen nog zelf, maar nu koopt
men ze. Ovodan trad ook buiten
Oud-Vossemeer op, onder andere
in Nieuw-Vossemeer, Kruisland en
Steenbergen. En zelfs een keer in
Waalwijk, waar een dochter van
mevrouw Hommel woont.
Op haar 84e verjaardag werd de
oprichter door Ovodan verrast: de
dames kwamen in het bejaarden
tehuis voor haar dansen.
Om deze presentatie onder andere
voor te bereiden vond er maandag
en dinsdag in Meulvliet in Tholen
een werkbijeenkomst plaats met
vertegenwoordigers van de 6 regi
onale samenwerkingsverbanden
zorgverbreding die ons land kent:
3 basisonderwijsprojecten uit
Leeuwarden, Winterswijk en Tho
len en 3 voortgezet speciaal on
derwijsprojecten uit IJmuiden,
Almere en Haaksbergen.
Doel van deze bijeenkomst was
om de verschillende activiteiten
die gericht zijn op het handhaven
van kinderen met leerproblemen
in het basisonderwijs beter op el
kaar af te stemmen.
Directeur W. Peeks van de christe
lijke school voor speciaal onder
wijs 'De Veste' in Tholen: "We
willen onze ervaringen zodanig op
schrift stellen dat andere regio's er
gebruik van kunnen maken. Dat
niet elke keer het wiel opnieuw
hoeft te worden uitgevonden".
Deze publicaties moeten niet al
leen het nationale 'netwerk' van
projecten dienen maar ook de in
ternationale gemeenschap. Deze
aanpak past weer in het actiepro
gramma van de Raad van Europa
waarbij speciale aandacht wordt
besteed aan groepen die onder
normale omstandigheden deel
kunnen uitmaken van een
(school)gemeenschap maar nu
nog van extra voorzieningen ge
bruik maken.
Peeks coördineert de zaken van de
regionale projecten en vertegen
woordigt het landelijk netwerk in
Brussel op Europees niveau.
a - is de aandacht dat 't alfabet kreeg
b - is mijn blijdschap die daar door weer steeg,
c - is compleet, maar dat is het nog niet.
d - is de draad die een ieder wel ziet.
e - Eendrachtbode waar alles begon,
f - is 't fervente zo elk van u kon.
g - is 't genoegen dat ik nu beleef,
h - is de humor waar ik wel om geef.
i - is de inhoud van ieder gedicht,
j - is de jury die daar soms voor zwicht,
k - is het kaf dat in 't koren wel zit.
I - is de lof voor de dichter met pit.
m - is meneer of mevrouw die het schrijft,
n - is de napret die daarna nog blijft,
o - is van open, zo moet het altijd.
p - is 't plezier en dat wil ik niet kwijt,
q - is de letter waar 'k niets mee kan doen.
r - is de roddel, is zonder fatsoen,
s - is satire, wat ook we! gebeurt,
t - is het trieste als men daar om treurt.
u - is het uur van de waarheid dat slaat
v - is de vrede, komt altijd te laat.
w - is de waarheid, de wil en de wens.
x - is xantippe, dat gun ik geen mens.
ij - is de ijver die u toch liet zien.
z - zijn de zinnen die komen, misschien?
Pak dus uw pen en geef antwoord op dit.
Misschien dat alsnog daar een weerwoord in zit.
P.M. van Eekelen.
Volgens Peeks zijn alle 18 deelne
mers aan de bijeenkomst in Tho
len ervan overtuigd dat de
zorgverbreding vruchten heeft af
geworpen: "Het collegiaal overleg
tussen de leraar op de basisschool
en de orthodidact van het project
die de leerkracht helpt om de leer
ling beter te begeleiden is een suc
cesvolle manier van
samenwerking gebleken". De
keerzijde is dat de extra tijd die de
leerkracht moet besteden aan de-
zorg voor de leerling volgens
Peeks een 'aanslag op de tijd van
de leerkrachten' betekent. "Deze
manier van werken betekent vaak
een belasting voor de scholen die
al door bezuinigingen worden ge
troffen maar het geeft ons niet het
excuus om de zorg niet uit te voe
ren". Door de samenwerking tus
sen de begeleiders en de
leerkrachten is 'een basis van we
derzijds vertrouwen' ontstaan.
Een voordeel in de Thoolse situa
tie is dat er geen scholen afhaken
zoals in andere regio's wel ge
beurt. De 12 basisscholen waar
mee 'De Veste' is gestart met het
zorgverbredingsproject doen nog
steeds mee. "Dat betekent dat de
onderwijsgevenden in die jaren
iets wezenlijks tot stand hebben
gebracht dat het kind ten goede is
gekomen.
De regionale samenwerking (scho
len - 'De Veste' - Regionaal Peda
gogisch Centrum -) is volgens
Peeks zodanig dat de druk op het
speciaal onderwijs vermindert.
"De meeste kinderen kunnen in
het reguliere onderwijs blijven.
Speciaal onderwijs blijft bestaan
maar zal zich deskundiger moeten
maken. Vroeger kreeg je een kind
met 'leesproblemen'. Als er nu een
kind wordt gebracht dan zit er al
een heel pak met informatie van
de school bij waarmee wij verder
kunnen werken". Waar het alle
maal om gaat is dat het kind op
zijn eigen school in zijn eigen
dorp kan blijven. En dat kost
maar één derde van wat in het spe
ciaal onderwijs kost.
Een en ander zal via een dia
voorstelling uit de doeken gedaan
worden op de conferentie in Rot
terdam. Peeks: "Het is natuurlijk
leuk om internationaal te presen
teren."
Tijdens de ledenvergadering van
c.n.s. De Regenboog in Tholen
sprak mevr. drs. A.A. Kolste - in
spectrice voor het basisonderwijs
- over de Wet op het basisonder
wijs. Ze vond ondermeer dat de
kleuter in het basisonderwijs niet
ondergeschikt moet worden ge
maakt aan de leerstof.
De natuurvereniging op Tholen
wil een behoorlijke inbreng krij
gen in de landinrichtingsprojec
ten, die voor de komende jaren op
het programma staan. In het
jongste nummer van het vereni
gingsblad wordt de oprichting
aangekondigd van een planologie
werkgroep.
Die werkgroep dient om de in
breng van de natuurvereniging bij
de verschillende projecten te coör
dineren. Verschillende leden heb
ben belangstelling om adviserend
lid te worden van de komende
landinrichtingscommissies. Overi
gens is dat al met twee bestuursle
den het geval. Penningmeester A.
Boonman adviseert de commissie
Sint-Philipsland en bestuurslid P.
v.d. Reest de commissie Sint-
Annaland. Als alles volgens plan
verloopt volgen nog drie verkave-
lingsblokken: Stavenisse/St.-
Maartensdijk, Poortvliet en Tho
len.
Om iets meer over deze materie
aan de weet te komen, kan worden
deelgenomen aan een cursus
Landinrichting die de Zeeuwse
Milieu Federatie binnenkort orga
niseert.
In artikel 8 van de wet staat sa
mengevat dat de kinderen de kans
krijgen naar eigen tempo te leren,
dat het onderwijs zonder onder
breking doorloopt, het leren aan
sluit bij de thuissituatie en de
omgeving van het kind. Het on
derwijs is gericht op de ontwikke
ling van creativiteit, dus niet
alleen met het verstand maar ook
met de handen'leren werken. Ver
der moet het basisonderwijs het
verwerven van de noodzakelijke
kennis van sociale, lichamelijke en
culturele vaardigheden voorstaan.
Vroeger was dat ook wel zo, maar
de tegenwoordige multi-culturele
samenleving eist aanpassingen.
Een ander punt: het schoolwerk
plan. Vroeger was er een leerplan
dat misschien uit de kast kwam
als er iemand stage liep én er was
een speelplan. Het huidige
schoolwerkplan heeft niets idea
listisch voor te stellen, maar men
moet er in kunnen vinden hoe het
onderwijs plaatsvindt. Dat is be
langrijk voor de ouders, er moet
een bepaalde lijn in zitten. De
overheid dacht dat alle scholen
binnen de kortste keren klaar zou
den zijn met hun schoolwerkplan.
Maar nu is men zo ver dat er een
veranderingsparagraaf aan kan
worden toegevoegd. De inspectie
is blij met deze paragraaf, die
naar eigen inzicht door het
Wissels omzetten. Op 17 mei
spreekt prof. dr. B. Goudzwaard,
hoogleraar aan de Vrije Universi
teit in Amsterdam, over 'Wissels
omzetten in de economie'. Hij
doet dat in de Zeeuwse Biblio
theek in Middelburg, op een bij
eenkomst van de vereniging voor
christelijk wetenschappelijk on
derwijs.
bestuur van de school kan worden
ingevuld. Het ontwikkelingsele
ment is namelijk zeer belangrijk.
Een schoolteam moet stelselmatig
terugblikken op het onderwijs en
vooral een visie op het eigen werk
geven.
Vervolgens kwam het begrip 'for
matiesysteem' ter sprake. Het is
voor het bestuur elk jaar weer een
puzzel om de formatie samen te
stellen. Er zijn zoveel overgangs
bepalingen dat er aan de wettelij
ke of basisformatie weer een
overgangsformatie is toegevoegd.
Mevrouw Kolste gaf resoluut haar
mening over de 4-jarigen regeling:
"Dit is de slechtste van alle kor
tingen. Er is immers voor gevoch
ten om de vierjarigen bij het
basisonderwijs te krijgen en nu
dit."
Verder ging zij in op de mensen
die vanaf het begin van de wet op
het basisonderwijs hebben gezegd
dat het principe niet goed is; kleu
ters moeten spelen, kleuters hoe
ven niet te leren. Het gevaar zou
aanwezig zijn dat ouders kunnen
vragen of hun kind mag leren le
zen! "Maar ik ben van mening,"
aldus mevrouw Kolste, "dat we de
kleuter niet ondergeschikt moeten
maken aan de leerstof. In het
kleuteronderwijs stond namelijk
altijd het kind centraal en in het
basisonderwijs de leerstof. We
moeten een goede tussenoplossing
vinden en het kind niet onderha
vig maken aan het plan. Daarover
kunnen in het schoolteam afspra
ken worden gemaakt. Een kind
dat leren wil, doet dat spelender
wijs maar niet systematisch."
Verder werd,gesproken over diffe
rentiatie. Heb je boekjes en mate
riaal genoeg om alle leerlingen op
hun eigen niveau te onderwijzen?
Hoe registreer je dit allemaal? Er
kunnen geen zittenblijvers meer
zijn, maar een kind kan wel op
een vak blijven hangen. Probeer
dan het kind eens in een andere
groep te plaatsen.
Een nieuw begrip doet zich voor
in het basisonderwijs: eindter
men. Eindtermen maken deel uit
van de kwaliteitseisen die aan het
basisonderwijs en aan de, basis
vorming voor de verschillende
vormen van voortgezet onderwijs
worden gesteld. Mevrouw Kolste
meende dat deze eindtermen er re
delijk uit moeten zien. Ze zijn niet
bedoeld als exameneisen. Maar de
school moet zichzelf een spiegel
voorhouden. Het kan echter nooit
zo zijn, dat een kind aan alle eind
termen voldoet. Voor het basison
derwijs streeft men ernaar dat
zoveel mogelijk leerlingen in zo
veel mogelijk leergebieden boven
die drempel uitkomen. De inspec
trice voegde er wel aan toe, dat
sommige mensen bang zijn van
het begrip.
Uit de rondvraag bleek de interes
se van de toehoorders in het
schoolgebeuren. Een vraag van
een groepsleerkracht van de basis
groepen - de kleuters dus - leerde
dat door het gebrek aan ruimte in
de scholen de kleuters minder
speelgelegenheid hebben en er
eerder klassikaal onderwijs ont
staat. "U moet dan zelf naar een
oplossing zoeken," aldus me
vrouw Kolste, "bij voorbeeld va
ker naar buiten of vaker naar het
speellokaal."
Een oud-bestuurslid vroeg zich af
of het bestuur niet moet worden
uitgebreid met deskundigen. Het
bestuur van De Regenboog be
schikt over mensen die zelf in het
onderwijs werkzaam zijn, zodat
het vakgebied met alle papieren
niet al te vreemd is. "Worden de
kinderen door al deze ontwikke
lingen tot super-leerlingen omge
vormd? Weten ze zoveel meer dan
wij vroeger," wilde een ouder we
ten. "Ze weten niet méér, maar
heel andere dingen," zei mevrouw
Kolste. "Onderwijs heeft te ma
ken met de maatschappij. Er is
fundamentele kennis aanwezig."
De inspectrice vond aan het slot
van de avond dat zoveel onder
werpen nog niet ter sprake waren
gekomen, dat ze nog wel uren kon
vertellen.
De boeienkoning trok veel belangstelling tijdens de tweede Ringjaarmarkt in Oud-Vossemeer. In deze ring wer
den ook de shows met verschillende dieren gehouden.
Ondanks de koude wind was het
zaterdag eigenlijk ideaal braderie-
weer: droog en zonnig. Met mo
menten was er ook behoorlijk
publiek, maar die momenten wa
ren te kort. Als de boeienkoning
zijn kunsten vertoonde, of de fa
kir, stonden de mensen rijendik
achter de hekken. Diezelfde be
langstelling was er voor de show
met lama's, kameel, dromedaris
en zebra.
Dat onderdeel van de jaarmarkt
was dus zeker geslaagd. Maar de
organiserende middenstandsver
eniging slaagde er jammer genoeg
niet in om de gehele dorpsring ge
vuld te krijgen. Met name in de
Ring en een stukje Raadhuisstraat
was de lege straat een wat akelig
gezicht. De meningen van de deel
nemers liepen sterk uiteen. Ver
scheidene middenstanders deden
leuk zaken en ook bij de vereni
gingen waren er tevreden gezich
ten. Anderen daarentegen hadden
minder succes. Tot ongeveer acht
uur was er nog redelijk publiek,
maar door de koude wind was er
daarna geen sprake van gezellig
langs de stands slenteren. Meerde
re deelnemers pakten dan ook
voortijdig hun spullen in.
Behalve een circus was er voor de
jeugd een groot springkussen. Bij
de Rabobank kon geraden worden
naar de inhoud van een geldcy-
cloon. Het juiste bedrag was f.
1.535,-. Prijswinnaars waren mevr.
C. Vaders-Verwijs, J. Oosdijk
(Tholen), J. Hendrikse en me
vrouw Witkam. Voor de activitei
ten van de zendings- en
evangelisatiecommissie van de
hervormde kerk was er een leuke
belangstelling. Regelmatig be
zochten groepjes mensen het
kerkgebouw, zodat ook dit evene
ment geslaagd genoemd mag wor
den.
Het Oranjecomité zag zich ge
noodzaakt om de touwtrekwed
strijden af te gelasten, omdat
slechts vier ploegen zich hiervoor
hadden aangemeld.
