'Ontwikkel westelijk van eiland Tholen,
daar profiteert dan elke woonkern van'
'Je moet iets meer durven
geven dan nemen in het leven'
De Rabobank Rendement Rekening
geeft 5,2% rente
met een grote opnamevrijheid
Rabobank O
Piet Scherpenisse stopt als PV'er bij FNV Sint-Annaland
Donderdag 29 december 1988
DE EENDRACHTBODE
9
Gemeentesecretaris T.C Benou: een centrum aanwijzen is onmogelijk
Tholen doorsluishuis
Administratief
gepeuter
Scherpenisse extreem
gegroeid
"In 1987 is er zoveel veranderd bij het Sociaal Fonds
Bouwnijverheid (SFB), dat deed me de das om", zegt
penningmeester P.W. Scherpenisse van de Bouw- en
Houtbond FNV Sint-Annaland. Na 28 jaar plaatselijk
vertegenwoordiger (PV) te zijn geweest, draagt hij die
taak per 1 januari over aan de veel jongere M.A.H.
den Haan. Dhr. Scherpenisse blijft wel voorzitter.
Voor het reserveren van grote spaarbedragen
verlangt u een behoorlijke rente. Maar u wilt
uw geld ook gemakkelijk kunnen opnemen.Dat
kan met de Rabobank Rendement Rekening.
De eerste inleg bedraagt minimaal f 10.000,-.
En zolang uw saldo hier boven blijft ontvangt u
Per kwartaal kunt u f 25.000,- vrij opnemen.
Ook contant. Meer opnemen kan na de opzeg
termijn van 3 maanden. Of tegen een geringe
retourrente.
Informeer bij uw Rabobank naar deze aantrek
kelijke spaarvorm.
5.2%* rente.
geld en goede raad
Moordenaarswerk
Monumentenzorg
Accelerando
Belasting
Ideaal
Dan/en Lr plezier
voor tuuee
U hebt vorige week bekend ge
maakt dat u per 1 juli 1989 stopt
als gemeentesecretaris van Tho
len. Voor velen kwam deze beslis
sing als een donderslag bij heldere
hemel. Er bestond -zeker bij
bestuurders- de indruk dat u nog
wel tot uw 65ste door zou gaan. U
bent nu 60, wat is de reden om er
nu mee op te houden?
"Ik heb die onweersbui wel zien
hangen, al is het niet juist om in
dit verband van een bui te spre
ken. Als je je 40-jarig dienstjubi-
leum hebt gevierd, in september
1987, dan wordt het een kwestie
van een datum kiezen. Je mag tot
je 65ste doorgaan maar ik heb
ook de kans om vervroegd uit te
treden. Er is geen duidelijke re
den. Wel had ik al besloten om
ruim voor of ruim na de verkie
zingen van 1990 te stoppen. De
verkiezingen betekenen een druk
ke periode voor het bestuur, dan
ga je juist niet weg totdat er een
nieuw college is gevormd. We
hebben thuis zitten dubben of ik
voor 1 januari van het volgend
jaar zou stoppen, maar dan zit je
midden in de winter. Eén juli valt
net voor de vakantie. Dan heb ik
er ook precies 18 jaar opzitten
voor de gemeente Tholen. Zo
simpel ligt het. In totaal heb ik
dan 45 jaar gewerkt. Je moet er
een keer uitstappen. Ik heb nog
steeds plezier in mijn werk omdat
de sfeer prettig is. Dan is het ook
fijn om er met plezier uit te stap
pen."
U bent door burgemeester Van
der Munnik tijdens uw 40-jarig
jubileum gekenschetst als een
Zeeuw, een Smurdiekenaar en als
een groot Tholenaar. Bent u het
eens met die volgorde?
"Vierkant mee oneens. Het is
jammer dat er zo gedacht wordt.
Waarschijnlijk omdat ik in Sint-
Maartensdijk woon. Ik geloof
niet in aparte belangen voor Tho
len en voor St. Maartensdijk bij
voorbeeld. In principe gaat het
om 7 kernen, bloeiende kernen
die je wilt behouden. Waar we
aan werken, is een werkgelegen
heidsbeleid dat erop gericht is om
het vertrekoverschot tegen te hou
den. Een plaats als het stadje
Tholen kan niet zonder een bloei
end achterland. Als je de bloei
van het hele eiland wil bevorde
ren, dan zou je bij wijze van spre
ken alleen Stavenisse groot moe
ten maken. Daar kan dan het hele
eiland van mee profiteren. Richt
je het beleid alleen op Tholen-
stad, dan profiteert de rest van
het eiland er niet van mee. Wat je
kan doen, is de grotere kernen in
het westelijk deel, Sint Annaland
en Sint-Maartensdijk extra stimu
lansen geven.
Wel geldt, dat er voor alle kernen
goede woonvoorzieningen voor
handen moeten zijn maar je kan
niet in elke kern een Meulvliet of
een bibliotheek plaatsen, die moet
je in de grootste kernen neer
zetten.
Op het ogenblik is onze grootste
zorg dat er uit alle kernen inwo
ners afvloeien naar Tholen. Die
cijfers zijn keihard. Het vertrek
overschot uit het stadje Tholen
wordt maar gedeeltelijk opgevan
gen door de toevloed uit de ande
re kernen. Tholen lijkt op een
soort doorsluishuis. Het zijn in de
regel jongeren die zich daar vesti
gen. Dat zie je terug in het
geboorte-overschot. Dat is rela
tief groot, terwijl het aantal be
jaarden klein is. Als je werkgele
genheid schept verder op het ei
land, dan kan dat meer betekenen
voor Tholen dan wanneer je dat
in Tholen zelf zou doen. Als je in
dit verband Tholen als hoofdstad
zou zien, dan kan die alleen maar
bloeien wegens een bloeiend ach
terland. Maar Tholen richt zich
op Bergen op Zoom. Dat is het
centrum en dat ligt buiten onze
gemeentegrenzen. De gemeente
Kapelle en Reimerswaal zitten
met precies hetzelfde. Net als bij
ons, ligt hun centrum -Goes- bui
ten de gemeentegrenzen. Zij en
wij ook niet kunnen één centrum
maken waar de rest zich op richt.
Natuurlijk ben ik een Zeeuw. Ik
ben er geboren en getogen, maar
ik had ook best ergens anders te
recht kunnen komen. Provincie
grenzen zijn in feite enge dingen
die niks betekenen. De mensen
storen zich er niet aan. Die zeggen
niet: ik ga in Goes winkelen om
dat het in Zeeland ligt. Nu er zo
veel over Europa gepraat wordt
en je ziet hoe een provincie
bestuur zijn grenzen afbakent,
dan vind ik dat gewoon admi
nistratief gepeuter. Het zal wel
niet anders kunnen, maar als dat
bedoeld wordt met 'Zeeland voor
de Zeeuwen' dan ben ik in dat op
zicht geen Zeeuw.
Ik werk voor de belangen van de
gemeente Tholen. Daar ben ik
voor ingehuurd. Bovengemeente-
lijk moet je het ruimer stellen.
Tholen wil niet -zoals wel eens be
weerd» wordt- van twee walletjes
eten. Dat is onzin. We plukken
datgene van één wal wat het be
lang van Tholen dient. Ik zou er
niet aan moeten denken dat we
voor de brandweer afhankelijk
zouden worden van Vlissingen.
Dat geldt ook voor de ambulance
diensten. Over dergelijke zaken
worden hele ingewikkelde instru
menten bedacht. Dat snappen de
mensen toch niet? Waarom kan
een brand in Oud-Vossemeer niet
geblust worden door de brand
weer uit Nieuw-Vossemeer? Om
over De Vossemeren maar niet te
spreken. Dergelijke voorzienin
gen moet je niet binden aan pro
vinciegrenzen. Zoiets loopt van
zelf en dat is veel logischer."
U heeft veel bestuurlijke ervaring.
Omdat u dicht bij de bron zit en
beleidsadviezen geeft wordt u wel
eens verweten als een soort onder
burgemeester veel zaken naar
Smurdiek te halen?
Het verpleegtehuis komt in Tho
len. Het maatschappelijk werk
zat eerst in St. Maartensdijk en is
verhuisd naar Tholen. De stich
ting Beter Wonen heeft altijd h§^
gezeten. Wij hebben er taal noch
teken van gezegd dat ze hier het
nieuwe kantoor moesten bouwen.
Het bestuur van de woningstich
ting heeft volkomen zelfstandig
beslist. Laten we de logica van de
zaken bekijken. Als er over de
leegstand in St. Maartensdijk
wordt geschreven zonder het per
centage te noemen dan lijkt het
veel. Maar St. Maartensdijk heeft
het grootste bestand woningwet
woningen op Tholen. In percenta
ges uitgedrukt, is de leegstand
aanvaardbaar. Elke kern heeft
zijn eigen geschiedenis. In St.
Maartensdijk had je grote land
bouwbedrijven, in St. Annaland
veel kleine lieden die een eigen
woning bezaten. Deze twee ker
nen kun je verder tot ontwikke
ling brengen, maar de raad zal
zich daar over uit moeten spre
ken. St. Annaland heeft een ha
ven en St. Maartensdijk is in 1959
al aangewezen als industriekern.
Daardoor zijn er toen al bedrijven
gekomen. Dat kun je nu een
zwaardere impuls geven, waar
door andere kernen kunnen profi
teren. Zo zie ik bijvoorbeeld niks
in het verlagen van bouwgrond in
Stavenisse, zoals door sommigen
wordt voorgesteld. Iemand wil
daar graag wonen of niet en niet
omdat de bouwgrond er goedko
per is. Als de raad zou beslissen
om Tholen als centrum aan te wij
zen, dan zou ik er wel mee kun
nen werken, maar ik zou het er
niet mee eens zijn.
Als je op langere termijn kijkt
naar het verloop van de bevolking
dan is Scherpenisse, na Tholen,
relatief extreem gegroeid. Om de
simpele reden dat er veel inwoners
uit St. Maartensdijk er zijn gaan
bouwen omdat er in Smurdiek
geen bungalowgrond te koop
was. Dat was gepland aan de an
dere kant van de Provincialeweg
maar daar is door de provincie
geen toestemming voor verleend.
Als je ziet wat er na de herinde
ling tot stand is gekomen, dan zie
je dat Tholen bijvoorbeeld tennis
banen heeft gekregen. De BLO is
van St. Maartensdijk naar Tholen
gegaan omdat de Christelijke Na
tionale Basisschool wilde uitbrei
den. In St. Maartensdijk stond
Haestinge er al. - Het is later wat
uitgebreid. Het zwembad was er
al. De bibliotheek ook en het be
jaardentehuis was al gebouwd. -
Nu komt dan het arbeidsbureau-
tje naar St. Maartensdijk. Daar
hebben we geen invloed op gehad.
En wat het kantoor van het zie
kenfonds op de Markt betreft.
Die zijn zelf naar ons toegekomen
om te vragen of ze het pandje
mochten kopen. Dat wordt met
argwaan bekeken. Dat kan ik niet
thuis brengen."
U bent ook een allround werker,
een adviseur en een manager ge
noemd. Bent u dat allemaal?
"Als secretaris vervul je een brug
functie tussen het bestuur en het
ambtelijk apparaat. Een gemeen
tesecretaris in Amsterdan of in
Tholen heeft niets met elkaar te
maken. Voor een groot deel is het
hier wat je er zelf van maakt. Een
eindadviseur... jawel maar ge
bruik makend van goed opgeleide
vakmensen op de verschillende
afdelingen. Je moet een klein
beetje van alles wat af weten. Wij
hebben hier ambtenaren die pre
cies weten van welke subsidierege
lingen we als gemeente gebruik
kunnen maken. Voor een kleinere
gemeente met 2000 inwoners is
dat onmogelijk. Het kleine aantal
ambtenaren kan dat nooit alle
maal weten. Zulke gemeentes ko
men daar vaak aan tekort. Wij
kunnen hier jaarlijks over 1.3 mil
joen gulden beschikken voor de
stads- en dorpsvernieuwing. Dat
geld komt rechtstreeks uit het na
tionale fonds en dat krijgen we al
leen en uitsluitend wegens herin
deling! Dat is niet niks, maar veel
mensen weten dat niet. Dat geld
wordt besteed aan woningverbe
tering, aan saneren, om rotte
plekken eruit te halen. Dat is
grootscheeps in alle kernen aan
gepakt. Tholen heeft 7 oude ker
nen. Tweeëntwintig procent van
het woningbestand is aan verbete
ring toe. In Tholen zijn we met
saneren begonnen, in St. Anna
land is ook al veel gebeurd, nu
zijn we in Stavenisse bezig. Dat
zijn zaken die een klein dorp al
leen moeilijk kan hijsen. Voor
een heringedeelde gemeente zijn
daar meer mogelijkheden voor."
Hoe ziet u de toekomst van
Tholen?
"Een rustig bloeiend totaal ge
bied. Dat is het doel van het ge
meentebestuur. Of het haalbaar is
weet ik niet, maar ik voorzie geen
spectaculaire ontwikkelingen.
Het moet een mooi gebied blijven
om van te genieten."
En uw eigen toekomst?
"Ik zal meer tijd besteden aan
mijn hobby's, vooral de muziek.
Wandelen en fietsen doe ik al wel
maar ook de tuin zal meer aan
dacht krijgen. Als amateurmuzi
kant speel ik orgel in Rehoboth in
St. Maartensdijk en in Krabben-
dijke. Daar wil ik meer tijd in ste
ken. Verder zit ik sinds kort op
persoonlijke titel als penning
meester in het bestuur van het
REC. Dat is een heel interessant
gebeuren voor Tholen. Vele ande
re plaatsen in Zeeland kennen het
niet. Verder zit ik in het bestuur
van de Stichting Gemeenschap
Sint-Maartensdijk. Bestuurlijk is
er nog heel wat te doen maar er
vallen ook veel functies weg. Dat
hoort er een beetje bij. Je gaat in
de VUT omdat je een verrekte
drukke job hebt met veel verant
woordelijkheden. Het zou onmo
gelijk zijn om dit in deeltijd te
doen. Je kunt het niet in drie da
gen per week afbouwen. Het is
beter te stoppen als je goed draait
en onder, prettige omstandighe
den."
P.W. Scherpenise uit St. Annaland voor een van zijn
zelf gemaakte klokken.
"Je kunt toch merken dat je 65
jaar moet worden", zegt Piet
Scherpenisse. "Het wordt veel
meer inspanning dan ontspanning
en daarom draag ik mijn taak
over. Martin den Haan - werk
zaam bij timmerfabriek de
Pluumpot in St. Maartensdijk en
reservist bij de rijkspoitie - is al
drie jaar met cursussen voorbe
reid op het PV-schap"
Vakantiebonnen (RBS-rechten
heet dat tegenwoordig), werkloos
heid, VUT, problemen met het
loon of moeilijkheden met ont
slag, de PV'er is de plaatselijke
vertrouwensman voor de mensen
die in de bouw werken, of ze nu
wel of geen lid van een vakbond
zijn.
Begin 1961 waren er 15 bouwvak
kers in St. Annaland lid van de
FNV. "Voor vakantiebonnen e.d.
konden we plaatselijk terecht bij
het CNV, maar als je een andere
mening toegedaan bent, dan ga je
toch apart. Dan moesten we naar
St. Maartensdijk, waar Joh. Ge
luk de PV was. Op de fiets naar
Smurdiek was toch steeds een hele
opgave en daarom stimuleerde
Geluk ons om een eigen afdeling
in St. Annaland op te richten. Op
27 maart 1961 werd ik als mede
oprichter gelijk penningmeester
en PV'er.
In die zestiger jaren ging alles van
Rente per 16-11-1988
zelf gezien de groei in de bouw.
Als PV'er had je het niet zo druk,
want er was nauwelijks werkloos
heid. Er ging twee tot drie ton om
per jaar en dat is nu heel wat an
ders: in 1987 betaalde ik 663.013
gulden RBS-vakantiegeld uit,
48.202 gulden WW-geld en 75.337
gulden VUT-geld.
Toen dat nog contant ging, was je
suf geteld. De rekenmachine was
eerst een uitkomst, maar nu gaat
alles per bank en giro."
De vader van Piet Scherpenisse
was één van de voormannen van
de Landarbeidersbond. Zoon Piet
begon zijn werkkring ook in de
landbouw, bij het Centraal Bu
reau, de huidige Cebeco. "Kali-
zout, kunstmest lossen en laden
en bij de boeren brengen. Het was
moordenaarswerk met 400 balen
van 100 kilo op één middag op je
rug. Tussen het graan en de kunst
mest werkte ik met vele anderen
van het eiland Tholen op Walche
ren, met de schop en de kruiwa
gen. Maandagmorgen vertrok de
bus en die kwam de ene week vrij
dagavond en de andere week za
terdagmiddag terug. Je was de
gehele week van huis en sliep in
barakken, maar we hebben daar
veel plezier gehad. Je was ook nog
jong."
Na zes jaar Centraal Bureau stap
te Scherpenisse in 1947 over naar
de bouw. Hij ging opperen en la
ter metselen bij bouwbedrijf Fr.
Burgers in St. Annaland. Zijn eer
ste werk was aan het Havenplein
tanks ingraven voor A. Rijnberg.
Na acht jaar Burgers volgden er
vijf jaar bij bouwbedrijf P. de
Raat in St. Philipsland en tenslot
te twee jaar bij Joh. Burgers in St.
Annaland.
Toen brak er voor Scherpenisse
een mooie periode aan bij Huur
man uit Delft, het aannemingsbe
drijf dat gespecialiseerd is in
restauratie van monumenten.
"Machtig mooi werk was dat: aan
kerken in Hellevoetsluis, Oude en
Nieuwe Tonge en St. Maartens
dijk en het Markiezenhof in Ber
gen op Zoom. In het begin reden
we twee uur heen en twee uur te
rug naar Hellevoetsluis. Tien van
de veertien jaar bij Huurman heb
ik zelf met een busje gereden. Ik
heb er vier versleten in die perio
de, maar het werd goed betaald.
Monumentenzorg is machtig
mooi en precies werk. Je moest je
tempo regelen, want de tijd van
snel stenen leggen was voorbij. In
het Markiezenhof maakte ik eens
een doorgang in een kelder, wat
vier maanden vergde, maar bij na
der inzien wilde Monumentenzorg
het toch weer in de oorspronkelij
ke staat terug hebben.
Je hoort wel eens mopperen op
restauraties omdat het miljoenen
guldens kost, maar vergeten
wordt, dat vele gezinnen hun
brood verdienen in de monumen
tenzorg.'
De zware balen met kunstmest
van zijn eerste werkkring braken
Scherpenisse op den duur toch
op. In 1976 kwam hij in de WAO
terecht.
Piet Scherpenisse was echter geen
man om stil te zitten. Actief ook
in het verenigingsleven. Vroeger
als linksbuiten en middenvoor bij
voetbalvereniging WHS en al
weer bijna vijftig jaar bij de ko
ninklijke fanfare Accelerando.
Eerst als blazer en tegenwoordig
als concerttamboer op de grote
trom.
In de politiek was hij penning
meester van de plaatselijke PvdA-
afdeling, maar bij de herindeling
kwamen er zoveel 'nieuwlichters'
dat Scherpenisse zijn politieke ac
tiviteiten op een laag pitje zette.
"Ik ben nog steeds lid van de
PvdA, maar niet alles gaat naar
m'n zin. Je moet echter iets meer
durven geven dan nemen in het le
ven."
Dat deed hij op vele terreinen,
ook bij de uitoefening van zijn
PV-schap. Leden die volgens de
regels te laat waren, probeerde
Piet Scherpenisse toch nog te hel
pen. Ook met het invullen van
formulieren die in feite niets met
het vakbondswerk hadden te ma
ken.
In 1971 had hij voor de FNV al
een belasfingcursus gevolgd en die
dienstverlening aan de leden bleek
in een steeds grotere behoefte te
voorzien. "Secretaris Ko Snoep
neemt de ene helft en ik de andere
helft van de leden. Als PV'er zit je
geen enkele avond zonder werk,
want het is een hele administratie
geworden. Met het inschrijven van
een werkloze ben je een poos zoet.
Door de vele aannemers in St.
Annaland hebben we hier in het
voorjaar minder werklozen dan
elders, maar ze zijn er nog steeds.
Pas nog een meisje dat bij aanne
mingsbedrijf Ligtendag in St.
Philipsland - door een faillisse
ment gesloten - op kantoor zat.
Zeer toevallig schreef ik onlangs
ook een meisje in die als opper
man bij straatmakersbedrijf A.
Goedegebuure werkt.
Van 15 leden bij de oprichting zijn
we inmiddels gegroeid naar 97.
Even hebben we een teruggang ge
had, maar nu zijn we weer stijgen
de. Pas schreef ik nog twee jonge
leden in. Ons bestuur bestaat uit
zeven mensen, zodat dit ook com
pleet is."
Scherpenisse heeft totaal 103
mensen ingeschreven voor de
RBS-rechten, terwijl de FNV-
afdeling 97 leden telt. Onder de
leden zijn ook niet meer actieve
bouwvakkers zoals 65 ers en
WAO'ers. Dat duidt er ook op,
dat men niet per se lid hoeft te
zijn om van de diensten van de
PV'er gebruik te kunnen maken.
"Dit systeem is goed voor de le
denbinding, zodat verdere centra
lisatie door toenemende
automatisering bij het SFB on
gunstig zou uitpakken voor de af
delingen. Bij mij doet het zeer als
een lid weggaat."
In verhouding tot andere be
drijfstakken zijn er in de bouw
veel problemen met lonen, vakan
tierechten, e.d. Scherpenisse
schrijft dat toe aan de vele onder
aannemers en het grote aantal
kleine bedrijven. Hij probeert het
altijd zo soepel mogelijk op te los
sen. De FNV-voorzitter is er niet
voor, dat één van de partijen -
werkgevers en werknemers - de
overhand krijgt. Naast rechten,
heb je ook plichten. Je moet er
ook wat voor willen doen en dan
past het niet je om half vier te
gaan verkleden als je om vier uur
weg moet. Ik vind 't ideaal zoals
nu iedereen een bestaan heeft,
maar sommigen kunnen nooit
rond komen, ook al krijgen ze 200
gulden meer."
Nadat Scherpenisse in 1976 in de
WAO was geraakt, ontwikkelde
hij een nieuwe hobby: het herstel
len of namaken van de kasten van
oude klokken. "Ik was zo groots
als een bezem toen ik mijn eerste
klok gereed had." Piet Scherpe
nisse heeft er inmiddels al zeven
tien gemaakt en nu hij in 1989
meer vrije tijd krijgt, staan er
weer drie op stapel.
Hij deed mee aan hobbyten-
toonstellingen in St. Annaland en
Oud-Vossemeer en uit de reacties
bleek dan dikwijls bewondering,
hoe een metselaar zo'n fijne hout
bewerking voor elkaar krijgt.
"Als je ergens niet aan begint,
weet je niet of je 't wel of niet
kan, maar iets wat je graag doet,
kun je meestal goed", zegt de
klokken-hobbyist.
Hij verkocht pas twee klokken,
maar daar heeft hij eigenlijk nog
een slechte zin over, want Scher
penisse ziet zijn collectie niet
graag verminderen. "Ik had er zes
verschillende hangen, zelfs met
een uurwerk van 80 jaar oud. In
middels heb ik er veel gereedschap
voor, maar er gaan nog 160 uur in
een klok zitten. Met het materiaal
e.d. is 800 gulden dan niet veel. Ik
kom niet aan 1 gulden per uur,
maar er zijn mensen die je dat nog
niet gunnen. In april hoop ik 65
jaar te worden en bij het stijgen
der jaren komt de horizon dich
terbij, zodat ik al heel wat ver
schillende mensen heb
meegemaakt. Er zijn er soms bij."
De FNV-voorzitter is ook nogal
eens aangewreven dat hij te gema
tigd zou zijn en eigenlijk bij de
verkeerde vakbond en partij zou
zitten. "Ik zeg altijd: je moet iets
meer durven geven dan nemen in
't leven", aldus Piet Scherpenisse.
Advertentie I.M.
Secretaris T.C. Benou uit St. Maartensdijk stopt 1 juli 1989 bij de gemeente Tholen.
