Onthulling permanent monument
Pieter de Heer(29)
sneuvelde in Indië
NYBO
'De vijand mag je
niet binnen laten'
Kunstvoorwerpen gemeente Tholen
Het veer van Maas: een contact
tussen de bewoners van eilanden
Brandweer
Philipsland
uitbundig
Woensdag 11 mei 1988
DE EENDRACHTBODE
11
Stilte
BALLET- EN
DANSKLEDING
Bloemen
St. Philipsland
01640-33676
onder-uw- auto
Stoorvliegtuig
Goede maaltijd
Uitgeput
Sluiswachters ving Engelse vliegers op
Werkgelegenheid Rijksdiensten baart zorgen
De gemeente Tholen heeft 29 kunstvoorwerpen in
eigendom, die staan opgesteld in de buitenlucht in de
verschillende kernen. Welke zijn het en waar staan ze?
Voor 1940
Eeuwenlang waren de
bewoners van de Zeeuwse en Zuidhollandse eilanden
voor hun onderlinge contacten aangewezen op de ponten
en hun schippers. In het tijdperk voor de dammen en
bruggen waren die contacten tussen de eilanden onder
ling en naar de vaste wal onverbrekelijk in goede handen
van de stoere veerman, weer en ontij trotserend om z'n
klanten veilig over de machtige zee-armen te brengen.
Postvervoer, familiebezoek, marskramers, zakenrela
ties, bestuurders en verliefden (Amor schoot z'n pijlen
ook over water), de veerman stond gereed. Als het moest
dag en nacht. Een eeuwenlange traditie wordt deze zo
mer verbroken als de laatste pont uit de regio, tussen Zij-
pe en Anna Jacobapolder, wordt opgelegd als de wegver
binding over de Philipsdam gereed is.
Tijdperk
Familie Zoeter
Na 1940
t
v***-
X
Weerzien in Poortvliet
Het zangkoor Canticum op de voorgrond en rechts het monument dat 4 mei in het Thoolse Bosje werd ont
huld. Ook vanaf de Vossemeersepoort werd de dodenherdenking gevolgd.
VERVOLG VAN PAG. 1
Nadat Concordia het koraal 'Alle
menschen mussen sterben' uit de
cantate 162 van Bach hadden
gespeeld, liepen burgemeester Van
der Munnik en comité-voorzitter
Renes het gravelpad op. Door de
Nederlandse driekleur te verwij
deren, werd de gedenksteen ont
huld met de tekst 'Gedenk allen
die voor onze vrijheid vielen'.
"Bewust is voor deze tekst geko
zen", aldus voorzitter Renes.
"Wanneer we namen genoemd
zouden hebben van gevallenen uit
deze regio, zouden er wellicht fou
ten gemaakt worden."
Als tweede koraal vertolkte Con
cordia o.l.v. dirigent P. Steyns
'Herzlich tut mich verlangen' uit
de Mattheus Passion. Men sloot
af met 'Herr hebster Jesu, was
hast Du verbrochen' uit de Johan
nes Passion. Johan Geuze blies
daarna 'The last post', altijd weer
een indringend onderdeel van de
plechtigheid.
De klokken van de N.H. Kerk, die
tot dertig seconden voor acht uur
hadden geluid, verstomden en alle
aanwezigen, jong en oud, her-
Speciaalzaak in kousen,
sokken, panty's, maillots
Wouwsestraat 1 5, B.o.Z
Telefoon 33666
Advertentie I.M.
dachten in de twee minuten stilte
de gevallenen voor de vrijheid.
Onder de belangstellenden waren
veel leden van het gemeente
bestuur, terwijl ook inwoners van
andere kernen dan Tholen aanwe
zig waren.
Aansluitend werd het eerste cou
plet van het Wilhelmus gezongen
met begeleiding van Concordia.
Daarna werden bloemen gelegd
door twee leden van het comité
dodenherdenking, de heren Renes
en Withagenfde derde, W. Deur-
loo, hield als lid van de Natres de
erewacht), burgemeester en me
vrouw Van der Munnik namens
de bevolking van Tholen, de da
mes Aalbrechtse en Meerman na
mens Tholen Stad Actief, dhr.
A.L. Hage en zijn echtgenote uit
St. Maartensdijkfnabestaanden
van de omgekomen verzetsman
Nap Hage), mevr. De Heer, twee
leden van het r.k. jeugdkoor en
nog anderen.
Canticum o.l.v. Iz. Riedijk zong
,a!s afsluiting van de plechtige her
denking drie prachtige liederen:
Ecce quomode moritur, Beate
mortui en Boven de sterren.
Velen maakten na afloop en de
daarop volgende dagen van de ge
legenheid gebruik om de ge
denksteen te bekijken. De
Thoolse 4 mei herdenking kreeg
met de onthulling van het perma
nente monument dit jaar een ex
tra dimensie.
In St. Philipsland is woensdaga
vond ook aandacht geschonken
aan de nationale dodenherden
king. Bij de muziektent naast het
gemeentehuis verzorgde de mu
ziekvereniging Concordia een hal
fuur durend programma met
verschillende geestelijke liederen.
De ongeveer zeventig belangstel
lenden bleven allemaal toen de
klokken om kwart voor acht be
gonnen te luiden. Na het slaan
van de klok om acht uur werd er
twee minuten stilte in acht geno
men, waarna een trompetist The
last post blies. Tot besluit werd
een couplet van het Wilhelmus ge
zongen. Concordia-voorzitter W.
Quak dankte iedereen voor zijn
aanwezigheid.
Mevr. M. de Heer uit Eindhoven
was 4 mei aanwezig bij de onthul
ling van het monument voor de
gevallenen. Na het lezen van de
aankondiging had ze destijds di
rect contact opgenomen met
comité-voorzitter J. Renes. Mevr.
De Heer uitte daarbij haar bijzon
dere waardering, dat ook Tholen
zo'n toepasselijk gedenkteken
kreeg.
Ze beschouwde dit met name als
herinnering aan haar broer Pieter
de Heer, die op 29-jarige leeftijd
in december 1941 in het toenmalig
Nederlands Indië**'sneuvelde. Na
de aanval op Pearl Harbour door
de Japanners moesten de Neder
landse marineschepen in actie ko
men. Daarbij was de
onderzeeboot K 16. De schepen
hadden, volgens latere berichten,
geen of niet voldoende dekking
van vliegtuigen.
Een citaat uit 'Periscoop op', ge
schreven door luitenant ter zee 3e
klasse a.c. van Beers m.m.v. de lui
tenants ter zee le klasse J.F. van
Dulus en J.H. Geus:
'Daags na het succes van de K 14
slaagde de K !6(luitenant ter zee
L.J. Jarman) erin een grote Ja
panse destroyer tot zinken te bren
gen. Zij rapporteerden dit succes
per radio en dit bericht heeft haar
waarschijnlijk het leven gekost,
aangezien zij hierdoor aan een
peilstation der Japanse marine ge
legenheid heeft gegeven haar te lo-
caliseren en te rapporteren aan de
vijandelijke duikbootjagers.'
Dit alles gebeurde bij Noord-
Borneo(Serawak) op 24 december
1941. Waarschijnlijk is de installa
tie voor de navigatie onklaar ge
raakt. Er zijn geen olievlekken op
het water gesignaleerd.
Na de oorlog heeft koningin Wil-
helmina de bemanning van de K
16 en andere onderzeeboten die
betrokken waren bij deze actie
posthuum onderscheiden met de
militaire Willemsorde 4e klasse.
POORTWEG 2 - BERGEN OP ZOOM
Advertentie I.M.
VERVOLG VAN PAG 1
In juli 1943 was Glenn navigator
geworden. In augustus begon hij
aan de eerste militaire operaties te
gen de Duitsers. Dat was onder
meer boven Helgoland bij de
Deense kust: "Daar kwamen we
maar met moeite weg", herinnert
Glenn zich. De vlucht met de B-17
die boven de Oosterschelde werd
neergehaald, was volgens de oud
militair de tweede of derde missie
met dit toestel. De bemanning had
opdracht om het radio-contact
tussen de Duitsers op het land en
Een uitbundig St. Philipslands
brandweerkorps keerde zaterdaga
vond terug van de regionale
wedstrijden op het bedrijfsterrein
van General Electric Plastics te
Bergen op Zoom. "We hadden
ook een uitstekend resultaat als je
bedenkt, dat we met een gloed
nieuwe ploeg voor de allereerste
keer in de tweede klas meededen",
vertelt bevelvoerder Leen Kosten.
"Andere, al jaren bestaande ploe
gen komen al zolang uit op dit ni
veau, zodat wij met onze jonge,
goed geschoolde ploeg dik tevre
den waren met een vierde prijs."
Gerard Noorthoek, Wim Kempe-
neers, Rien van Duuren, Arco
Kunst en pompbediende Rien
Kempeneers kregen bij de Bergse
brandweerkazerne een zware op
dracht, waarna ze naar het
wedstrijdterrein van GEP reden.
Er waren totaal twintig ploegen,
die een kelderbrand moesten
bestrijden. Het was er aardedon
ker en in de stookruimte, waar een
kachel ontploft was, lag nog een
gewonde man. Onder dekking van
een straal water gingen de brand
weerlieden met perslucht naar
binnen. In 25 minuten had St.
Philipsland het karwei geklaard.
Sommige ploegen deden er drie
kwartier over en vergaten de dek
king van een straal bij het betre
den van de kelder. Er werd op
twee banen tegelijk gewerkt. Eer
ste werden de korpsen van Ouden
bosch en de Suiker Unie.
Van de Thoolse korpsen deed al
leen St. Maartensdijk mee.
St. Philipsland was onlangs ook
in de eerste klas al succesvol met
een tweede prijs in Huijbergen.
Dat resultaat maakt deelname aan
de herhalingswedstrijden op 11
juni in Brouwershaven mogelijk.
in de lucht - en tussen de jagers
onderling - te verstoren. Deze
Duitse toestellen probeerden Brit
se bommenwerpers te beletten
koers te zetten naar doelen in
Duitsland en België of via Zuid
west Nederland naar hun basis te
rug te keren. De Boeing-17 vloog
op 2700 meter hoogte tussen Ant
werpen en Amsterdam op en neer.
Terugkerend van Antwerpen ging
het tussen Yerseke en Gorishoek
mis. Glenn: "We wer4en door een
Duitse jager beschoten. Ons
toestel werd geraakt en we kregen
de opdracht te springen. Toen ik
naar beneden kwam, kon ik de
Duitse jager zien. Ik draaide met
de riemen van mijn parachute en
zag dat ons toestel in brand stond.
Beneden mij niets dan een zwarte
massa. Ik dacht dat het wolken
waren, maar het bleek water".
Glenn zegt geluk te hebben gehad
niet in de Oosterschelde te zijn te
rechtgekomen en door Van 't Hof
en Poot tijdig te zijn opgemerkt
omdat hij met Davies nog een wa
tergang hadden moeten nemen die
niet te zien was omdat de hele pol
der blank stond. De twee overle
den bemanningsleden, de Austra
liër Alan Hockly en de Brit Ray
Simpson liggen begraven in Yerse
ke. Glenn, die samen met zijn
echtgenote naar Nederland was
gekomen, bezocht vorige week
maandag de plaats waar de RAF-
militairen begraven liggen. Het
echtpaar werd daarbij begeleid
door A.G.A. Verswijveren en
diens vrouw uit Halsteren. Vers
wijveren schreef in de E.B. van 30
december jongstleden een artikel
over het lot van de bemanning van
het 'stoor-vliegtuig'. Hij legde de
contacten tussen Glenn en de be
trokkenen hier. Bovendien stelde
Verswijveren een programma sa
men, waarin onder meer een be
zoek was opgenomen aan de vlieg
basis Woensdrecht, een ontvangst
door de burgemeester A. Verbree
van Reimerswaal in Kruiningen en
door H.A. van der Munnik, bur
gemeester van Tholen, in St.
Maartensdijk. Naast een kort be
zoek aan de boerderij van Mees
Burgers werd Glenn ook ontvan
gen door de heer en mevrouw Po-
lavsky, die nu de boerderij bewo
nen waar Glenn en Davies 44 jaar
werden opgevangen door de fami
lie Poot. Glenn genoot er weder
om, maar nu na 44 jaar, een goede
maaltijd. Op 4 mei was het Engel
se paar getuige van het onthullen
van het oorlogsmonument in
Tholen.
geland. Hij heeft nog steeds con
tact met Bob Lloyd. Het artikel
van Verswijveren in de Eendracht-
bode liet Glenn vertalen door een
Nederlandse tandarts uit Newcast
le. "Er zat één foutje in", vertelde
hij vorige week, "er staat in dat
we niet konden zwemmen maar
dat was wel zo. We konden zwem
men, maar we waren er toen niel
toe in staat. We waren uitgeput,
zei een zeer geëmotioneerde
Glenn: "Het is ongelooflijk dat ik
hier nog eens terug kon komen.
Het is geweldig om jullie terug te
zien".
Tom Glenn woont in Newcastle
upon Tyne in het noorden van En-
Karei Poot, die als 13-jarige jongen samen met Dies van 't Hof de Engel
se militairen uit de polder oppikte, vertelt dat hij en zijn moeder nog
maar net terug waren uit Halsteren voordat het vliegtuig in de Ooster
schelde neerstortte: "Mijn moeder en ik waren een p'aar weken in
Halsteren geëvacueerd geweest, maar we hadden toestemming gekregeij
om terug te gaan naar De Schelphoek. De speciale vergunning die de fa
milie van de bezetters had gekregen om op het geïnundeerde Tholen te
blijven, gold eigenlijk alleen vader, moeder en de 19-jarige zoon Johan
nes. Karei: "Ik telde in feite niet mee omdat ik nog te jong was. Voor
het huis stond een bordje waarop stond dat er drie personen in het huis
woonden. Vanaf het huis naar de dijk lag er een houten bruggetje van
een meter of vijftig lang." Poot kwam vaak bij Dies van 't Hof, de sluis
wachter: "Als jonge jongen mocht ik graag met een bootje varen. Ik
kwam er dag en uur en bleef er soms ook slapen. En als je dan iemand
zag, dan viel dat meteen op natuurlijk". Zo zagen ze dan Glenn en
Lloyd door het water naar de Polderdijk waden.
Volgens de 86-jarige mevrouw J.P. van 't Hof-de Viet uit Tholen, de
weduwe van Dies van 't Hof, wist haar man dat er die dag (25 mei) mo
gelijk meer overlevenden in de omgeving konden opduiken. Kort nadat
het vliegtuig was neergestort is er 's nachts bij Van 't Hof aan de deur
geklopt en heeft de sluiswachter één van de RAF-militairen binnengela
ten en van droge .kleren en eten voorzien. Hij zou er ook de nacht heb
ben doorgebracht. "De Duitsers hebben flink tegen hem op zitten spelen
dat hij deze man heeft opgevangen. Het is de vijand hebben ze gezegd.
Die mag je niet binnenlaten", vertelt mevrouw Van 't Hof, die toender-
tijd met haar twee dochters in Halsteren was geëvacueerd.
Gedeputeerde Staten van Zeeland
en de Vereniging Zeeuwse Ge
meenten hebben in een brief aan
de Vaste Commissie voor ambte
narenzaken van de TWeede Kamer
hun bezorgdheid uitgesproken
over het verlies aan arbeidsplaat
sen bij de rijksdiensten in
Zeeland.
Een werkgroep heeft daarover een
rapport samengesteld, waaruit
wordt geconcludeerd dat het ver
lies voor Zeeland in deze sector
onevenredig groot is. Tussen 1982
en 1987 nam de werkgelegenheid
bij rijksdiensten in Zeeland met
4% af (225 arbeidsplaatsen), ter
wijl landelijk een toename met
bijna 4% plaatsvond. Voor de pe
riode 1988-1990 wordt in Zeeland
een verdere daling met 6% (300
arbeidsplaatsen) verwacht. Lan
delijk is een daling met 7% ge
pland, maar die
afslankingsoperatie verloopt tra
ger dan voorzien. "Zeer waar
schijnlijk zal dus ook de komende
jaren het verlies aan werkgelegen
heid bij rijksdiensten in Zeeland
groter zijn dan landelijk," aldus
de brief. Men constateert ook, dat
juist de uitvoerende functies in de
regio door de afslanking worden
getroffen, terwijl 'Den Haag'
wordt gespaard.
In de brief wordt verder gesteld,
dat er bijkomende negatieve effec
ten zijn als verlies aan indirecte
werkgelegenheid, meer gedwon
gen pendel en/of vertrek ,uit de
provincie, wegvallen van de 'am
bassadeursfunctie' van de rijks
diensten en een groter wordende -
afstand tot 'Den Haag'. "Het mo
ge duidelijk zijn dat deze ontwik
kelingen reden geven tot
bezorgdheid," aldus de brief.
De kunstnota 'Tholen in beeld'
bevat een lijst van deze kunst
voorwerpen. Een onderscheid
wordt gemaakt tussen werkstuk
ken van vóór en van na 1940.
Ook noemt de nota enkele kunst
voorwerpen bjj bijzondere scho
len, die géén eigendom van de
gemeente zijn: regenboog van
hout en beton bij de C.N.S. in
Tholen, plastiek met naam in ge
bakken tegels bij de Eben Haëzer-
school in Tholen, plastiek met
kinderen bij de kleuterschool
Benjamin in Sint-Maartensdijk.
Tholen: l.Stadspomp, Markt.
Ontwerp Nic. Muts 1758; 2.
Stoeppaal 17e eeuw, Oudeland-
sestraat/Regentessestraat; 3.
Stoeppaal met wapenschild 17e
eeuw; 4. Stoeppaal met fragment-
schild 17e eeuw (beiden nog niet
geplaatst); 5. Kanon op de haven-
dijk, gegoten door Joh. Burger-
TUssen Oud- en Nieuw-Vossemeer, Sint-Annaland en Anna Jacobapolder/Zijpe
huis in Bruinisse waar hij cafébaas
was.
Het tijdperk Maas brak aan want
de gebroeders Nelis en Jacob Maas
zetten hun schouders onder de veer
diensten op Philipsland en Flakkee.
Daarover spreekt Jan Maas, de laat
ste van een enerverend veer-tijdperk.
Maas is 70 jaar oud en als zoon van
Nelis opgegroeid in het familiebe
drijf van de veerbazen. De vader van
Nelis en Jacob was dijkbaas op Zijpe
en naast het werk dat de jongens aan
de dijken verrichtten hielpen ze West
broek waar ze konden met de voetve
ren. De combinatie Westbroek-Maas
werd een ijzersterke en legendari
sche. Wind, mist, ontij of nacht, de
mannen stonden voor hun veer en
hebben de reputatie dat ze nog nooit
iemand hebben laten staan.
Al in 1923 lieten de gebroeders
Maas twee motorpontjes bouwen. De
Jannis en de Maria. Verder exploi
teerden ze de ponten tussen Oud en
Nieuw Vossemeer en tussen Zijpe en
Sint Annaland. Naast de roeiboot
waar onder andere Hoek nog mee
voer was daar een grote vooruitgang
die de betrouwbaarheid van varen
natuurlijk sterk bevorderde. Maar
het was in hoofdzaak de inzet en
vastberadenheid van de schippers
daarvan, Westbroek, de gebroeders
Maas en later zoon Jan die het ver
trouwen van de passagiers won en
vaak verkozen boven de reguliere
dienstregeling van de RTM-boten.
Immers, als de grote ponten van de
RTM door mist of storm voor de kant
lagen of 's nachts als ze geen dienst
hadden voer het veer van Maas wél.
Ook nam Maas de post voor het ei
land mee als de RTM uitgeschakeld
was door weersomstandigheden. Bo
vendien was het veer van Zijpe naar
de Hoek van St. Jacob de korste ver
binding van Schouwen-Duiveland
naar Goeree-Overflakkee, want met
de Minister Leley mee naar Numans-
dorp en dan weer terug naar Flakkee
was een grote omweg, vooral toen de
steiger bij het hoofd van Ooltgens-
plaat door verzanding niet meer te
gebruiken was. Gerrit Huizer uit Den
Bommel, weet zich nog goed te herin
neren dat ze in de beginjaren '20 met
twee voetbalelftallen van Den Bom-
A1 honderden jaren voordat in 1900
de RTM met geregelde diensten ver
bindingen naar de eilanden onder
hield waren de particuliere pontjes
aanwezig. Het vrachtvervoer was in
handen van de beurtschippers en het
personenvervoer stelde nog niet zo
veel voor, maar ze waren er wel, de
pontjes. Al in 1685 pachtte Adriaan
Zoeter uit Bru het veer van Bruinisse
naar de Hoek van St. Jacob bij Oude
Tonge beschrijft geschiedschrijver S.
A. Jumelet in z'n boek Bruinisse in
de loop der eeuwen". Het pontrecht
moest aan de Ambachtsheer betaald
worden.
Vele generaties lang zou de familie
Zoeter de veren runnen op Flakkee,
St. Philipsland, Steenbergen, Vosse
meer cn Sint Annaland. Met roei- en
zeilbootjes onderhielden zij de ver
bindingen met de eilanden. Bekende
namens zoals De Koning, Mosselman,
Cappeteijn en Van Rees waren even
eens in latere jaren veerman. Vanaf
1849 pachtte Willem de Waal het veer
van Zijpe naar Anna Jacobapolder
van de legerofficier Del Campo, bij
genaamd De Majoor, die de Anna Ja
cobapolder had bedijkt.
Eind vorige eeuw waren dat Johan
nes de Waal, Jacob Mannus Pland-
soen en A. H. Muller die als veerman
fungeerden. Tot de Rotterdamsche
Tramweg Maatschappij in 1900 met
„modern materiaal" de eilanden min
of meer open legde en zowel Muller
als De Waal bij de RTM in dienst tra
den. Tegen de verdrukking van de ge
regelde diensten van de RTM in, be
gon Adriaan Hoek in 1900 toch nog
met een voetveer, al was niet iedereen
tevreden over de diensten die Hoek
verleende. Na een concurrentiestrijd
met A. Westbroek die de pacht van
het veer in handen kreeg legde Hoek
zich toen alleen toe op het café 't Veer-
De pont van Maas voor de haven van Zijpe.
mei, toen nog Vios geheten, op de
fiets naar de Hoek van St. Jacob re
den en met de pont van Maas naar
Bru voeren om daar vriendschappe
lijk te voetballen tegen Volharding,
de voorloper van Bruse Boys.
„Het was vaak een bont gezelschap
aan boord", vertelt Maas in z'n gerie
felijke woning in Bru die echter door
allerlei attributen nog een maritiem
sfeertje uitstraalt. „Werklui die 's
ochtends en 's avonds werden overge
zet, familiebezoek en jongelui die
verkering hadden op het andere ei
land, zakenrelaties die hun klanten
bezochten zoals de vertegenwoordi
gers van Van Rumpt landbouwge-
reedschappenbedrijf die de boeren
bezochten maar ook wel boeren of
handelaren met kleine partijtjes
plantuien en soms wel biggen".
Was er op het andere eiland een
trouwpartij of ander feestje of evene
ment, één telefoontje naar Maas en
midden in de nacht lag het pontje ge
reed om z'n gasten over te zetten.
Ook assisteerden de motorpontjes
wel eens met een verkeerde wind bij
de vrachtzeilschepen die Dreischor
of Sirjansland bezochten door het
Dijkwater en vanwege die verkeerde
wind niet wegkwamen.
„Vroeger was
Zijpe een echte levendige gemeen
schap met een eigen café en een par
levinker" vertelt Maas, die z'n leven
lang op Zijpe woonde. Op 1 april 1965
kwam aan het familiebedrijf van
Maas een einde. Het verkeer raase
vanaf die dag over de Grevelingen-
dam.
Bijna 50 jaar maritieme Maas
geschiedenis hield op te bestaan. Bij
na een halve eeuw bevoeren ze het
nukkige Zijpe met z'n steeds drukker
wordende scheepvaart en de machti
ge en nog niet getemde zee-arm de
Grevelingen naar de Hoek van St. Ja
cob. Schippers van het zuiverste wa
ter die hun vak verstonden maar
daarnaast met een grap en een grol
het verblijf aan boord tot een plezier
maakten. En een vertrouwensrelatie
opbouwen want ze hebben in die hal
ve eeuw nooit iemand aan de wal la
ten staan. De „Mazen" laten een veer,
stond er in april 1965 in de krant.
Maar eigenlijk heel de geschiedenis
van de wakkere mannen die met hun
kleine bootjes over de machtige zee
armen de contacten tussen de eilan
den onderhielden, een veer.
huys, 1614. De affuit is in 1983
door Huis en Heem gemaakt; 6.
Bordes stadhuis, ontwerp Nic.
Muts 1758; 7. Twee stenen leeuwe
koppen uit 1883, in 1986 geplaatst
bij de bibliotheek in de Dalem-
sestraat.
Sint-Maartensdijk: 8. Stadspomp
op de Markt, ontwerp Dionysius
Ribbe; 9. Maskerons, hoofd van
man en vrouw 1628, gevelsteen
1628, engelhoofdje (geplaatst cir
ca 1964), gevelsteen voormalig
weeshuis 18e eeuw (geplaatst in
1964), gemeentehuis; 10. Gebeeld
houwde deur uit 18e eeuw, biblio
theek Markt; 11. Hek
begraafplaats Onder de Linden,
18e eeuw.
Stavenisse: 12. Gevelsteen met wa
pen in toren N.H. kerk, 1672
(zwaar verminkt); 13. Gevelstenen
aan weerszijden deur voormalig
gemeentehuis Voorstraat, 1860.
Oud-Vossemeer: 14. Paal met
merk stormvloed 1906, Hofstraat;
15. Gevelsteen voormalige pasto
rie 1896, Vossenkuil; 16. Ge
velsteen voormalige
gemeenteschool 1836, Die Heene-
trechtschool.
Tholen: 17. Haas met fluit en
haas met trommel van staafijzer
op palen toegangshek 1961, Kleu-
terlust Oudelandsepoort; 18.
Plastiek aan Ten Ankerweg (vaar-
tonnen met turende man, De Kog
ge), ontwerp J. Boelhouwers 1981;
19. Viskeperk aan de Visstraat,
Huis en Heem 1981; 20. Windro-
zet in sierplaveisel Gasthuiskapel
1975; 21. Muurschildering (span
paarden) De Oesterschelp, S.
Lindhoutstraat. Ontwerp W.
Vaarzon-Morel 1961; 22. Stenen
leeuwen op kantelen (vervanging
oudere exemplaren) en baldakij
nen, circa 1957.
Sint-Maartensdijk: 23. Gemeente
wapen in sierplaveisel Markt, cir
ca 1980; 24. Wapenschilden
Zeeland, Prins Frederik Hendrik
en Sint-Maartensdijk circa 1964,
zonnewijzer met gedenksteen
1979, gedenksteen met gedicht Ad
den Besten 1978, gemeentehuis;
25. Bronzen schaatsenrijder op
sokkel bij De Rieburch, ontwerp
De Vree 1976; 26. Bronzen kubus
op sokkel bij De Kubus, ontwerp
Hans van Eerd 1976; 27. Waters
noodmonument 'Het Zee
monster' aan de Derde Dijk,
ontwerp Gerrit Bulthuis 1955.
Stavenisse: 28. Fontein op Van der
Lek de Clercqplein.
Sint-Annaland: 29. Gemeentewa
pen Sint-Annaland, 1940, voor
malige gemeentehuis
Bierensstraat.
I