Rotganzen op Tholen
Eerste paal nieuwbouw garage Hommel
Herbarium met planten
van 55 jaar geleden
Verveling troef bij Ghanezen
Tholen houdt vast aan
restaurant bij sluis
4400 Kilo vis
van TH 18 in
beslag genomen
Slabbecoornweg
wordt verbreed
Donderdag 3 maart 1988
DE EENDRACHTBODE
9
Vogels wijken uit door verzoeting water
De rotganzenproblematiek verplaatst zich.
Bestuurslid A.A. van Nieuwenhuijzen van de afdeling
Tholen/St.-Philipsland van de Kon. Ned. Jagersvere
niging (KNJV) zei op de ledenvergadering, dat het
probleem zich van Sint-Philipsland heeft verlegd naar
Tholen. Voorzitter W.D. van Doorn sprak van een
olievlek-effect. De rotganzen zitten nu ook in de
Hollaere- en Hikkepolder bij Oud-Vossemeer, in de
Poortvlietse Weihoek en langs de zuidkant van Tho
len (Scherpenissepolder, Strijen, Schakerloo).
Nieuw Zeeuws
bejaardenoord
De 97-jarige L.J. Havermans trotseerde dinsdagmid
dag de maartse kou aan de Veilingweg te St. Anna
land om de eerste paal te heien voor het nieuwe
garagebedrijf van zijn schoonzoon J. Hommel. Voor
zien van een geel regenpak en een bouwhelm kweet
hij zich met plezier van zijn eervolle taak, bijgestaan
door de 82-jarige mevr. M. Hommel-Nuts, moeder
van de eigenaar, alsmede zijn jongste kind, de
4-jarige Barbara Hommel.
Duizend m2
Benzinestation
Paasactie Polen
120 pakketten
De commissie ruimtelijke ordening is het met b. en w.
van Tholen eens, dat een horecavooziening bij de
Oesterdam het beste bij de Bergsediepsluis kan ko
men. De Stuurgroep Oosterschelde en het provincie
bestuur zien een restaurant liever op de
Speelmansplaten, omdat anders het Oosterschel-
de'gebeuren' in gevaar komt.
Waterleiding
Windmolenpark
nader onderzocht
Geen strafbare
feiten in het
schreeuwcentrum
Verveling. Dat is het ergste voor de vier Ghanezen die
in de al jaren leegstaande woning aan het Karreveld
in St. Philipsland zijn ondergebracht.
Ondanks bezwaren provincie en stuurgroep
Volgens van Nieuwenhuijzen is de
tolerantiegrens voor de boeren
ruimschoots overschreden. De
rotgans is een beschermde vogel
en mag dus niet gejaagd worden.
Het dagelijks bestuur van de pro
vincie stemt ermee in, dat in Koe
wacht een nieuw bejaardenoord
wordt gebouwd, dat dient ter ver
vanging van "De Lindenhof" in
Axel.
In het nieuwe bejaardenoord kun
nen 52 mensen wonen. Verder
moet rekening worden gehouden
met vijf kamers, bijvoorbeeld te
gebruiken voor de opvang van zie
ken, voor logées of voor tijdelijke
opvang van ouderen. De capaciteit
is voorlopig vastgesteld. Provin
ciale staten bepalen de definitieve
omvang bij de vaststelling van het
spreidingsplan bejaardenoorden.
De Lindenhof heeft nu ook 52
plaatsen.
De gemiddelde verzorgingsprijs
mag niet hoger worden dan drie
duizend gulden per maand. Aan
stichtingskosten mag een plaats
niet duurder worden dan 81 dui
zend gulden.
Het bestuur van "De Lindenhof"
moet voor 1 oktober het plan voor
het nieuwe bejaardenoord indie
nen bij de provincie. Op het mo
ment, dat het tehuis in Koewacht
wordt ingebruik genomen, moet
De Lindenhof in Axel worden
gesloten. Een andere voorwaarde
is nog, dat het bestuur van De Lin
denhof en de stichting Algemeen
bejaardencentrum Axel fuseren.
De surveillancedienst van de Al
gemene Inspectie Dienst (A.I.D.)
van het ministerie van landbouw
en visserij heeft woensdag in de
haven van Sint-Annaland 4.000
kilo kabeljauw en 400 kilo andere
vissoorten in beslag genomen van
schipper L.M. van de Tholen
18.De vis vertegenwoordigde een
waarde van elf mil!e.Tegen de
schipper is ook proces-verbaal op
gemaakt.
De aanvoer van de vis was ille
gaal, omdat Sint-Annaland geen
deel uitmaakt van de veertien
door de overheid aangewezen
aanvoerhavens. Een woordvoer
der van het ministerie verklaarde
dat het schip kon worden aange
houden door een uitstekende sa
menwerking tussen kustwacht,
rijkspolitie te water, de surveillan
cedienst van de AID en de
rijkspolitie van Tholen. Bij een
controle in de legale aanvoerha
vens was de TH 18 'zoek'. Men
kreeg argwaan en na een speur
tocht op de Oosterschelde werd
het schip gelokaliseerd, waarna
het 's avonds in Sint-Annaland
kon worden aangehouden.
"Nu blijft het beperkt tot een
procesverbaal en inbeslagname
van de vis, maar bij meerdere
overtredingen kan het schip aan
de ketting worden gelegd,"zegt
een woordvoerder van het mi
nisterie.
Dek gemeente Tholen onderhan
delt met het waterschap over aan
koop van de Slabbecoornweg
langs het industrieterrein tussen
Oud-Vossemeer en Tholen. Die
weg is nu 3.10 meter breed, maar
dat is te smal voor het verkeers
aanbod. Daarom zal de Slabbe
coornweg, evenals het verlengde
ervan, worden verbreed tot 6.50
meter. Over het daarvoor beno
digde stuk dijktalud is met de
pachter al een regeling voor
pacht-
ontbinding overeengekomen.
Ambtenaar C. Nuijten deed deze
mededelingen donderdag in de
commissie ruimtelijke ordening,
waar de uitbreiding van het in
dustrieterrein Slabbecoornpolder
werd besproken. De commissie
kon instemmen met het voorstel,
het bestaande terrein in noordelij
ke richting met ongeveer zes hec
tare uit te breiden. M.A.J. van der
Linde maakte opmerkingen over
de belasting van de Slabbecoorn
weg door het toenemende verkeer
bij verdere bedrijfsvestigingen.
Ook informeerde hij naar de
grondprijs. Nuijten zei dat was
uitgegaan van 60 tot 70% vesti
ging van kleinschalige bedrijven.
"Als dat percentage hoger ligt,
zijn meer openbare werken no
dig." Burgemeester H.A. van der
Munnik verzekerde, dat in dat ge
val de grondprijs zou worden her
zien. K.A. Heijboer informeerde
of nog stukken van de zes hectare
grond verpacht waren, maar dat
bleek niet het geval.
Van de gelegenheid om over de
uitbreiding van het industrieter
rein gehoord te worden maakte
geen enkele burger gebruik.
Om de schade voor de landbouw
enigszins te beperken, wordt op
Sint-Philipsland al een aantal ja
ren met een verjagingsplan ge
werkt. De vogels worden verjaagd
naar percelen tweedejaars gras
zaad. Nieuwenhuijzen: "Als de
vogels echter naar Tholen gaan,
werkt het verjagingsplan maar ten
dele." Hij roerde ook aan, dat in
het beleidsplan Krammer-
Volkerak geen fourageergebieden
voor rotganzen genoemd worden,
terwijl dat in een eerder stadium
door Natuur-, Milieu- en Fauna
beheer (NMF) wel was toegezegd.
De directeur van LNO heeft zich
in een gesprek bereid verklaard,
zich alsnog voor een fourageerge-
bied (buitendijks) sterk te willen
maken. Maar Van Nieuwenhuij
zen had geen idee hoe lang dat
gaat duren. Als tijdelijke oplos
sing is geopperd, om binnendijks
graspercelen voor de rotganzen in
te richten.
Hoewel er door het milde klimaat
minder ganzen zijn, is er ook dit
jaar schade. P. Remeijnse van het
NMF wees op nieuwe ontwikke
lingen, voortgekomen uit de slui
ting van de
compartimenteringsdammen.
Rotganzen houden namelijk niet
van zoet water, zodat kolonies uit
de Eendracht, het Krammer/Vol
kerak en het Zoommeer naar an
dere gebieden uitwijken.
Op de kruising Langeweg/Weg van Kodde tussen St. Annaland en Poortvliet botsten donderdagmiddag twee
auto's tegen elkaar. Op dit, mede door de beplanting, gevaarlijke kruispunt is vorig jaar ook al een ongeluk
gebeurd.
Bij een aanrijding, donderdag
middag omstreeks 13.00 uur op
de kruising Langeweg/Weg van
Kodde raakte G.J. uit Sint-
Annaland gewond aan z'n nek.
J.J. uit Goes wilde vanuit de Weg
van Kodde de Langeweg oprijden.
Hij verleende hierbij geen voor
rang aan G.J., die op de Langeweg
reed. G.J. remde krachtig en pro
beerde achter het andere voertuig
om te rijden. Hij raakte bij deze
manoeuvre de auto echter aan de
zijkant, waarna die achteruit de
sloot inschoof en waarbij G.J. ge
wond raakte.
De nieuwe start werd bijgewoond
door nog meer familieleden, het
personeel, burgemeester H.A. van
der Munnik, gemeente
ambtenaren, vertegenwoordigers
van bouwbedrijf Uijtdewilligen en
de Amro Bank, alsmede de vaste
gasten die bijna dagelijks een ge
zellig praatje maken in de garage
aan de Voorstraat.
De accommodatie daar - twee
panden in het centrum van het
dorp - bood te weinig armslag
voor een autobedrijf. Aan de Vei
lingweg zijn er ruimere mogelijk
heden. De gemeente verleende
financiële steun door de premiere
geling bedrijven van vijftig gulden
per vierkante meter en Hommel
kon nog profiteren van de maan
dag plotseling opgeheven WIR-
basispremie van twaalf procent.
Het ene pand in de Voorstraat is
verkocht aan groente- en fruithan
del Koos Hage en voor het andere
wordt nog een gegadigde gezocht.
Op het grote achterterrein aan de
Weststraat wordt een plan uitge
werkt voor woningbouw.
Aan de Veilingweg verrijst een
groot complex met een werk
plaats, magazijn en kantoor van
20 x 24 meter en een showroom
van 14 x 35 meter. Dit wordt in
een 1-vorm gebouwd. Daarnaast
komt er een bedrijfswoning.
Door de maartse buien was de
heistelling verlaat, maar deze
week gaan toch 42 betonnen palen
van 14 1/2 en 12 1/2 m de grond
in. Na de bouwvakvakantie moet
het bouwkundige deel klaar zijn.
De staalconstructie van Bakx uit
Oud Gastel wordt voorzien van
een gevelbeplating van damwand-
constructie. Het front is 38 1/2 m,
waarbij de kleuren blauw en geel
door het gehele gebouw spelen ter
onderbreking van de strakke lij
nen. Totaal gaat het om zo'n 1000
m2.
Het ontwerp van architect J. de
Vries uit Lage Zwaluwe wordt uit
gevoerd door bouwbedrijf Uijtde
willigen uit Oud-Vossemeer.
Met twee zoons in het bedrijf wil
Hommel met de drastische ver
nieuwing het oog richten op de
toekomst, waarbij in de show
room een veel betere presentatie
van de nieuwe en gebruikte auto's
kan worden gegeven. Een compu
ter zorgt voor de automatische
verwerking van de administratie.
Naast de autoverkoop en reparatie
komt er ook een benzinestation.
Verder beschikt Hommel over een
taxibedrijf.
In de Wellevaete sprak dhr. Hom
mel een dankwoord. Aannemer
G.P.A. Uijtdewilligen toonde zich
ingenomen voor het vertrouwen.
Hij hoopte dat de eerste paal niet
op los zand was gebouwd. "Dat
de investeringen van vandaag, de
bouwstenen voor de winst van
morgen mogen
aannemer.
zijn", aldus de
Uijtdewilligen meldde verder met
trots de gereedkoming van de uit
breiding bij Budelpack. Binnen
zes weken wordt begonnen aan
nieuwbouw voor Bouman-Potter
en het vierde bedrijfsverzamelge
bouw. Het bouwbedrijf is verder
bezig met de uitbreiding van het
gemeentehuis en een kantoor voor
PTT telecommunicatie van elf
miljoen gulden in Barendrecht.
Tot oktober zit Uijtdewilligen vol.
De Paasactie Tholen voor Polen
heeft niet minder dan 120 pakket
ten opgeleverd: 44 voor Poznan,
35 voor het kindertehuis in Kartu-
zy dat ook voor de Kerst werd be
dacht en 41 pakketten voor
verspreide adressen.
Initiatiefnemer Bert Janse uit St.
Annaland werkt momenteel plan
nen uit voor een groot transport
in september. Rond Pasen wil hij
zelf weer naar Polen om contac
ten te leggen in Kostryzyn,
destijds ook het allereerste doel
van een zending hulpgoederen van
Tholen. "We hebben dan echter
vervoer, opslagruimte, sponsors
en vrijwilligers nodig", zegt
Janse.
Hij is de gevers dankbaar die voor
de succesvolle Paasactie zorgden.
Er kwam kleding binnen, le
vensmiddelen en geld. Wie een
correspondentie-adres in Polen
wil hebben, kan die bij de fam.
Janse(01665-2269) aanvragen.
Wie nog ongebruikte adressen in
Polen heeft, kan die omgekeerd
ook aan de fam. Janse doorgeven,
zodat daar in het vervolg ook
hulpgoederen naar toe kunnen.
Burgemeester Van der Munnik
zei, nog steeds niet te weten wat er
met dat 'gebeuren' bedoeld wordt.
De provincie meent dat door ves
tiging bij de sluis de recreatie naar
de zout-waterkant van de Oester-
dam getrokken wordt. Het Thool-
se college gelooft daar niet in,
omdat het restaurant is bedoeld
voor een totaal andere doelgroep.
Over de notitie die aan de com
missie werd voorgelegd, spraken
b. en w. al met de voorzitter van
de Stuurgroep Oosterschelde en
een lid van G.S.
J.L. van Gorsel vond het restau
rant aan de zuidkant van de sluis
beter tot zijn recht komen, maar
M.A.J. v.d. Linde pleitte voor de
noordkant. Hij wees erop dat de
sluis op gezette tijden opengaat.
Het feit dat bij de sluis steeds
menselijke activiteit zal zijn vond
hij een goede reden om daar het
restaurant te bouwen. Wel vond
hij maatregelen nodig, als zou
blijken dat de recreatie zich daar
meer zou uitbreiden dan op dit
moment werd aangenomen.
De gemeente Tholen gaat verder
met het onderzoek naar de moge
lijkheden van een windmolen
park. Burgemeester Van der
Munnik vroeg én kreeg daarvoor
donderdag het groene licht van de
commissie ruimtelijke ordening.
Hoewel het college in principe po-
sitiéf tegenover de plannen staat,
liet Van der Munnik weten, dat
men nog niet van de haalbaarheid
overtuigd is.
Ook M.A.J. v.d. Linde trok de
rentabiliteit in twijfel, maar K.A.
Heijboer vond dat een zaak van
de ondernemer. Mevr. J.M.
Deurloo-van Broekhoven- vond
het geen kwaad kunnen om wat
meer van windenergie te weten.
"In de toekomst denk ik dat we er
niet onderuit kunnen." Van der
Linde had gehoord dat er lawaai
overlast van de molens zou zijn en
vroeg zich af of dat te rijmen zou
zijn met de recreatie bij Stavenis-
se.
K.A. Heijboer was blij dat er na
drie a vier jaar eindelijk wat met
de notitie 'Daar bij die molen'
werd gedaan. Hij vond Stavenisse
de juiste plek, omdat het daar al
tijd waait. Maar de grotere capa
citeit die De Noord biedt, wilde
hij niet veronachtzamen. Zowel
hij als J.L. van Gorsel waren be
nieuwd naar de reactie van G.S.
Overigens wil laatstgenoemde het
park liever niet in Stavenisse.
"Daar is een mooi uitzicht naar
de Zeelandbrug en bij helder weer
zelfs de stormvloedkering." Zijn
voorkeur ging uit naar Tuttel-
hoek, maar langs het Schelde- C. Königs en twee medewerkers
Rijnkanaal bij Deurloo's kaadje I van het psycho-therapeutisch cen-
leek hem ook een mogelijkheid, i trum waren verschillende klachten
Op de Speelmansplaten wil het
Thoolse college niet verder gaan
dan een friettent. Burgemeester
Van der Munnik kon niet accoord
gaan met rijkswaterstaat, die een
toiletgebouw wil realiseren met
daarin een pomp om grondwater
te kunnen oppompen. "Wij vin
den dat er waterleiding en electri-
citeit moet worden aangelegd."
Alle commissieleden vonden goe
de voorzieningen op de Speel
mansplaten van belang. K.A.
Heijboer: "Een goede aanleg
vóór de gemeente het beheer en
onderhoud overneemt lijkt me
zinvol, om niet met extra kosten
opgezadeld te worden."
Van Gorsel pleitte voor een con
centratie van voorzieningen op de
Speelmansplaten. "Dat is beslist
effectiever dan wanneer je er niets
maakt." Hij doelde op het trekken
van recreanten naar de zoete kant
van de Oesterdam. De burgemees
ter liet weten, te blijven pleiten
voor de locatie ten noorden van
de sluis. "Maar als 't niet lukt, en
die kans zit erin, dan vestigen wij
de volle aandacht op de Speel
mansplaten." Voor die plek zijn
ook al een aantal aanvragen voor
kleinere horecavoorzieningen
binnen.
Na een langdurig onderzoek heeft
de hoofdofficier van justitie bij de
rechtbank in Middelburg, mr. J.
Huygen, besloten om geen straf
vervolging in te stellen tegen het
schreeuwcentrum in Scherpenisse.
Tegen de behandelmethode van ir.
Van Gorsel vond de molens wel
horizonvervuiling. Om die reden
mochten in het verleden geen to
rensilo's worden gebouwd op
Tholen, liet hij weten.
B. en w. stappen nu met de plan
nen naar de Stuurgroep Ooster
schelde en het provinciebestuur.
geuit. Na overleg met de inspec
teur voor de geestelijke volksge
zondheid, dr. H.R. Craus, kwam
de hoofdofficier tot de conclusie,
dat de schreeuwtherapie waarmee
verdrongen gevoelens bij patiën
ten worden losgemaakt, niet scha
delijk is.
De plantenwerkgroep van Natuur-
vereniging Tholen hield donder
dag een bijeenkomst o.l.v. ir.
M.A. Geuze over herbariumplan-
ten. Dhr. Geuze verzamelde tussen
1932 en 1935 op Tholen voorko
mende planten. Tijdens zijn oplei
ding aan de Rijks h.b.s. te Bergen
op Zoom was biologieleraar dhr.
Sloff de stuwende kracht achter de
planteninventarisaties. Hij wist
door zijn eigen enthousiasme op
zijn leerlingen de interesse voor
wilde planten over te brengen. In
het derde jaar van de h.b.s. bracht
dhr. Sloff zijn groene ronde bota
niseertrommel steeds mee met
daarin allerlei in de omgeving van
Bergen op Zoom voorkomende
planten. Die moesten dan op
naam worden gebracht met be
hulp van determineerboeken. De
tijd totdat de juiste naam werd ge
vonden, hield hij zelfs in minuten
bij. Zo leerden de leerlingen van
toen het determineren onder de
knie te krijgen.
Dhr. Sloff kreeg landelijke be
kendheid door zijn pleit om alle in
Nederland voorkomende wilde
planten in kaart te brengen. In
1930 hield hij daartoe een belang
rijke lezing. Nederland werd opge
deeld in 34 vakken. Daarop wer
den 4 vakken in onderzoek geno
men en dhr. Sloff nam het vijfde
vak voor zijn rekening. Zo een
vak was geen kleinigheid. Het vak
Bergen op Zoom omvatte de west
kant van Brabant en een groot
stuk van Zeeland. Door een aantal
van zijn leerlingen werd hij in de
periode van 1932 tot 1935 gehol
pen, waaronder dhr. Geuze uit
Poortvliet. Deze laatste richtte
zich op zijn eigen omgeving, het
eiland Tholen. Al fietsend werden
de wilde planten op het eiland in
kaart gebracht.
Een aantal planten van die tijd
zijn lange tijd geheel van het
eiland verdwenen geweest als ge
volg van de inundatie van 1944 en
de watersnoodramp van 1953.
Voorbeelden daarvan zij de ruige
anjer, de hondstong, de echte
heemst, de aardaker, de echte va
leriaan. Deze planten worden nu
weer waargenomen. Voor de echte
heemst geldt de afspraak met de
waterschappen, dat deze plant
wordt ontzien bij de onkruidver
delging.
Andere planten zijn echter hele
maal niet meer gezien, zoals de vo-
gelmelk, de hop, de harlekijn, de
rondbladige munt, de stinkende
ballote en de doornappel. Een
aantal planten hebben een aardige
streeknaam zoals het rond guichel
heil, wat kooltjevuur werd ge
noemd vanwege de felrode bloe
metjes, en het kroontjeskruid, wat
zilver-onder-water werd genoemd,
omdat wanneer je deze plant on
der water houdt, er een heleboel
zilverachtige luchtbelletjes in het
water ontstaan. De andoorns wer
den en worden stinkerds genoemd
vanwege hun sterke stinkende geur
(nu wordt ook de munt van die ti
tel voorzien). "Wist u overigens,
dat vroeger de zwarte bolletjes van
de aardaker dienden als surrogaat
voor truffels?", zo bracht ir. Geu
ze naar voren. Het was een hele
leuke en interessante bijeenkomst,
niet in het minst wegens de boeien
de vertelstijl van ir. Geuze.
"We houden ons aanbevolen voor
Engelse boekjes", zegt coördina
tor Bram Verwijs. Hij hangt een
schemerlampje op in de sober in
gerichte kamer. "Gezien de
kosten zijn we beperkt in onze
mogelijkheden, maar misschien
hebben inwoners nog wel goed
bruikbare spullen die ze zelf bij
vernieuwing met de vuilnisauto
willen meegeven. Zowel huishou
delijke apparaten, tafels, stoelen,
schilderijen, kleding en schoe
nen."
Uit een oude radio klinkt onzuive
re muziek. "Ja, een andere radio
en een televisie zouden we graag
hebben", zegt één van de Ghane
zen.
Twee maanden geleden kwamen
ze om politieke redenen op Schip
hol aan, waarna ze naar een op
vangcentrum in Goes gingen.
Sinds vorige week dinsdag zijn de
vier mannen van 28, 31(2x) en 40
jaar in St. Philipsland. Om poli
tieke redenen zijn ze hun land
ontvlucht. Twee uit de hoofdstad
Accra, de twee anderen Kumasi.
Van de Ghanezen zijn er twee las
ser, een derde is timmerman en de
vierde bouwkundig tekenaar.
Ze koken zelf, o.a. rijst en aard
appelen. "We lusten alles en we
hebben het goed hier", zegt één
van de vluchtingen.
Coördinator Verwijs is vol lof
over de medewerking van zijn
mede-vrijwilligers. "We hebben
een enthousiaste groep. Er is wel
gezegd: waarom twintig begelei
ders voor vier mensen, maar
iedereen is niet elke dag beschik
baar."
Eén van de vier Ghanese politieke vluchtelingen met drie van de twintig begeleiders in de woning aan het
Karreveld te St. Philipsland. De vier proberen met puzzelen en lezen de tijd door te komen, maar dat valt
niet mee. Daarom willen ze zich bij voetbalvereniging Noad aansluiten.
