THOLENDERWIJS
"Gedenk allen die voor
onze vrijheid vielen"
informatierubriek van de gemeente tholen
RAMADAN. VASTENTIJD VOOR DE MILIEU-MEDEDELINGEN
MOSLIMS
NATIONALE MOLENDAG
WOENSDAG 14 MEI: KOMMISSIE
RUIMTELIJKE
ORDENING
Pinksterketen
Woensdag 7 mei 1986
DE EENDRACHTBODE
5
ZATERDAG 10 MEI:
iepeziekte
levensgevaarlijk
SPREEKUUR B EN W.
IK ZAL U GEEN
WEZEN LATEN.
Gedwongen
'bVoorjaaf
kMintmet-
Meur.'
Uw huis is de schilder waard.
IN EEN
LAGERE
VERSNELLING
Redactie: Voorlichtingsambtenaar Gemeentehuis Tholen Markt 1-5 Sint-Maartensdijk Tel 01666-2955
'IDE HOOP" THOLEN
Aanstaande zaterdag staan de draaibare molens op Tholen weder
om volop in de belangstelling. En eigenlijk niet alleen zaterdag. Er
wordt de laatste jaren nogal wat gedaan aan het behoud van de
molens op Tholen. Zo werd vorig jaar molen "de Nijverheid" in
Sint-Maartensdijk gerestaureerd. Op dit moment wordt er gewerkt
aan de molen in Stavenisse en vrijdag 9 mei a.s. wordt de vang ge
licht van de dit jaar gerestaureerde walkorenmolen "de Hoop" in
Tholen. Maar daarover straks meer.
In elke Thoolse woonkern staat tenminste één molen. Alle molens
op Tholen zijn korenmolens. In Sint-Annaland staat een korenmo
len van het type standerdmolen; alle andere molens zijn zogenaam
de bovenkruiers.
De standerdmolen is een houten molen die in zijn geheel om een
dikke houten as (standerd) naar de wind gericht wordt (kruien).
Van de overige molens wordt alleen de bovenkant, de kap, met
daaraan de wieken, op de wind gericht. Als de vang wordt gelicht,
de rem wordt eraf gehaald, gaan de wieken draaien. Dat is een im
posant gezicht, zeker als men zich op de stelling bevindt (achter
het veiligheidstouw!!!). De wiek, met een lengte van meer dan 10
meter, gaat dan met zijn grote massa enkele meters voor u langs.
Als u geïnteresseerd bent in molens is een bezoek eraan zeker de
moeite waard. Zaterdag 10 mei kan dat, tijdens de Nationale Mo
lendag. Op alle Thoolse molens zal de blauwe wimpel, als teken
van gastvrijheid, qpnieuw wapperen.
Molen "de Hoop" 250 jaar
We staan in het bijzonder even stij bij molen "de Hoop" te Tholen.
Op 26 maart j.l. bestond deze molen 250 jaar. De afgelopen perio
de is de molen grondig gerestaureerd en wel zodanig, dat deze
weer maalvaardig is. Op vrijdag 9 mei a.s. om 1 5.00 uur, wordt de
molen officieel in gebruik gesteld door wethouder L.J. Koopman.
Tijdens de Nationale Molendag van zaterdag 10 mei wordt cle
Thoolse burgerij in de gelegenheid gesteld de gerestaureerde mo
len te bezichtigen. Tegelijkertijd kan een 4-tal kleine exposities
worden bekeken die in de molen zijn ingericht. Voorts zijn er op,
in en rondom de molen diverse aktiviteiten zoals oude ambachten,
wedstrijd voor eigen gebakken brood, het graveren van glazen met
een afbeelding van de molen, een optreden van de harmonie Con
cordia enzovoorts.
Op zaterdag 10 mei zijn de Thoolse molens er voor u!
Op woensdag 14 mei a.s. komt de kommissie ruimtelijke ordening
voor een vergadering bijeen in het gemeentehuis te Sint-
Maartensdijk. De vergadering begint om 19.30 uur en is openbaar.
Elke belangstellende is van harte welkom en kan vooraf gebruik
maken van het spreekrecht. De kommissie vergadert voor het eerst
in zijn nieuwe samenstelling. Voorzitter is wethouder L.J. Koop
man. Leden van de kommissie zijn: de heren P. van Belzen
(R.P.F./G.P.V.), K.A. Heijboer (S.G.P.), J.L. van Gorsel (V.V.D.) en
M.A.J. van der Linde (P.v.d.A.), alsmede mevr. J.M. Deurloo-van
Broekhoven (C.D.A.).
Op de agenda staan onder meer de navolgende punten:
Bespreking rapport projekt Zoommeer;
Na de aanleg van de Philips- en Oesterdam ontstaat er in het ge
bied dat zich uitstrekt van de Volkeraksluizen tot de Kreekkrakslui-
zen een vast waterpeil. Dit gebied wordt officieel aangeduid als het
Zoommeer. Als waterpeil kan ruwweg worden uitgegaan van
N.A.P. Het karakter van het gebied wijzigt nogal. In het oogsprin
gend is dat een aantal platen en slikken in dat gebied permanent
droog komt te liggen. Een niet onbelangrijk deel van het gebied be
hoort tot de gemeente Tholen. Het betreffen allereerst de Speel
mansplaten ten zuiden van de Schakerloopolder, alsmede een aan
tal platen ten noorden van het stadje Tholen, dat pal naast het
Schelde-Rijnkanaal is gelegen.
Vraag is thans welke bestemming aan die droogvallende platen ge
geven moet worden. De minister van Verkeer en Waterstaat heeft
ruim een jaar geleden een projektgroep Zoommeer in het leven ge
roepen met als taak- en doelstelling te rapporteren over de mogelij
ke en wenselijke bestemmingen in het gebied. De eindrapportage
is thans gereed en wordt om advies aan de kommissie voorgelegd.
Zonder in detail te treden heeft de projektgroep Zoommeer in
gestemd met een bestemming tot een dagrecratieve voorziening
van de Speelmansplaten met als concrete voorstellen de aanleg
van een strandje voor oeverrecreatie, met aansluitend daarop een
surfstrand, aangevuld met groen en bescheiden sanitaire voorzie
ningen. Voor wat betreft de droogvallende schorren en slikken
langs de Schelde-Rijnverbinding kiest men voor een spontane na
tuurlijke ontwikkeling, hetgeen zoveel wil zeggen dat dit in eerste
instantie zal leiden tot een verruiging van de vegetatie, later ge
volgd door de ontwikkeling van struwelen en bos. Het gebied kan
een geheel vormen met de Rammegors.
Bespreking concept-streekplan provincie Zeeland;
Voor de eerste keer bereidt de provincie een streekplan voor de ge
hele provincie voor. Tot nu was het grondgebied in stukjes geknipt
en werden voor die gebieden aparte streekplannen vastgesteld.
Tholen en Sint-Philipsland kennen echter nog geen streekplan. Een
van de redenen om nu de gehele provincie in één keer aan te pak
ken is dat er, ondanks bepaalde verschillen, toch op een groot aan
tal puntén eenzelfde beleid kan worden geformuleerd. Voorts voor
komt één streekplan het trekken van kunstmatige grenzen door de
Zeeuwse wateren. Het voorontwerp-streekplan zoals dit is ver
schenen is een lijvig stuk dat om commentaar aan de kommissie
ruimtelijke ordening wordt voorgelegd.
Bespreking notitie m.b.t. de noordelijke wegaansluiting
Oesterdam;
Provinciale Waterstaat heeft een notitie uitgebracht over de noor
delijke wegaansluiting op de Oesterdam. In deze notitie wordt de
gehouden inspraakprocedure geëvalueerd; tevens wordt een ana
lyse gegeven met betrekking tot het tijdens de inspraakprocedure
ingediende alternatief: te weten tracé 4. Uit de notitie blijkt dat de
maatschappelijke aanvaardbaarheid van dit alternatief het
gunstigst ligt, terwijl zich geen andere overwegende bezwaren te
gen dit alternatief openbaren. Konklusie is dan ook dat een sterke
voorkeur voor alternatief 4 bestaat. De kommissie wordt om ad
vies gevraagd.
Vanaf 1980 voert de ge
meente Tholen een aktief
minderhedenbeleid. In sep
tember 1983 werd door de
gemeenteraad de "Nota Min
derhedenbeleid Tholen" vast
gesteld, waarin zijn opgeno
men de uitgangspunten voor
een beleid. Eén van de uit
gangspunten is het onder de
aandacht brengen van de Ne
derlandse samenleving van
achtergronden, cultuur en le
venswijze van de minderhe
den. Ook dit artikel is als zo
danig bedoeld.
De meeste moslims onder de buitenlandse werknemers houden zich,
ook al zijn ze al jaren in Nederland, aan de strenge voorschriften van de
Ramadan.
Wat is Ramadan?
De Ramadan (voor de Marokkanen) of Ramazan (voor de Turken) is de
maand waarin de Koran geopenbaard werd aan Mohammed de pro
feet. Gedurende deze maand wordt gevast Dit betekent dat de Moslims
zich van praktisch alles onthouden. Vanaf de dageraad, dat is 2 uur
voor zonsopgang, tot zonsondergang, eten of drinken zij helemaal
niets. De strenge moslim zal zelfs niet slikken (spuugt zijn speeksel op
straat uit). Ook roken zij in die tijd niet, terwijl ook sexuele relaties of wat
daartoe zou kunnen leiden, tot de verboden zaken horen.
In de islamitische landen wordt door de vastentijd het hele sociale en
ekonomische leven ontwricht Het leven van alle dag neemt een heel
ander ritme aan; de dag wordt a n.w anders ingedeeld.
Zo zijn bijvoorbeeld restaurants en winkels overdag gesloten en 's
nachts geopend Vooral op het platteland houdt men zich streng aan
deze regel.
In Nederland wordt met deze vastentijd vaak geen rekening gehouden.
Dit kan problemen veroorzaken o.a. op bedrijven, ziekenhuizen, scho
len en bij individuele kontakten.
Ondanks het feit dat wij als Nederlander misschien niet achter deze
manier van vasten kunnen staan, is het voor moslims toch een hele
prestatie op deze manier de voorschriften uit de Koran na te leven
We zullen moeten vermijden minachtend of gekscherend over het
vasten te praten.
Ook kunnen we proberen om in de late uurtjes wat meer lawaai te
aksepteren dan normaal, omdat deze mensen pas 's avonds na zond
sondergang eten, wat nogal eens kan uitlopen op een feestje
RAMADAN 1986
Dit jaar vindt de Ramadan plaats van 9 mei tot 8 juni. De moslims
in Nederland vragen de Nederlanders wat begrip te hebben voor
deze voor hen zo belangrijke vastentijd.
De Ramadan wordt afgesloten met het Suikerfeest. Met dit feest
wordt gevierd dat de zware opgave om een maand te vasten door
gelovigen goed is vervuld en hij weer met een schone lei kan begin
nen. Met andere woorden: met het volbrengen van de Ramadan
bewijst men een goed Moslim te zijn.
Openingstijden stortplaats "Tuttelhoek"
De gemeentelijke stortplaats "Tuttelhoek" is de werkdagen maan
dag t/m donderdag geopend van 8.00-12.15 uur en van
13.15-16.00 uur. Op vrijdag zijn de openingstijden van
8.00-11.30 uur. Vrijdagmiddag is de stortplaats altijd gesloten. De
praktijk wijst uit dat veel mensen dit niet weten en teruggestuurd
moeten worden.
Geen huisvuil in gele plastic zak chemisch afval
De gemeente Tholen kent een inzamelingssysteem voor chemisch
afval. Met gebruikmaking van een daartoe speciaal uitgereikte gele
plastic zak kunnen chemische afvalstoffen aan'de medewerkers
van de reinigingsdienst worden afgegeven.
Het komt steeds meer voor dat via deze plastic zak normaal huis
vuil wordt aangeboden. Dit is natuurlijk niet de bedoeling. Zo zijn
ook lege flacons van afwasmiddelen geen chemisch afval. Deze
flacons moeten in de gewone huisvuilzak worden aangeboden.
Oliecontainers
In elke Thoolse woonkern staan oliecontainers waarin de burgers
afgewerkte olie kwijt kunnen. Deze containers bieden geen plaats
aan diverse door smeermiddelen vervuilde onderdelen e.d. (oliefil
ters, blikken en bussen). Het is zeker ook niet de bedoeling om de
ze filters, blikken en bussen bij de containers achter te laten. Olie
filters kunnen in de gele plastic zak voor chemisch afval worden
gestopt, terwijl lege olieblikken en -bussen gewoon met het huis
vuil worden verwerkt.
Ook bij het overhevelen van de olie in de containers dient de nodige
zorgvuldigheid te worden betracht. Gemorste olie veroorzaakt na
melijk bodemverontreiniging.
Tot slot
De door ons hierboven aangehaalde zaken zijn nog maar enkele on
derdelen van het ophalen en verwerken van afvalstoffen waar het
toch nog al eens fout gaat. Er zouden er nog meerdere genoemd
kunnen worden, zoals het niet op de juiste manier aanbieden van
het huisvuil, het te vroeg baiten zetten van huisvuilzakken en het
langs de rand van het trottoir zetten van de zakjes met chemisch
afval (i.p.v. het afgeven aan het personeel). Willen we Tholen
schoon houden, dan is het zaak dat iedereen zich aan de vast
gestelde regels houdt. Dat geldt dus ook voor UI!
MfeubiM itptbMf
voor gezond» komen
De eerstvolgende spreekuren van de leden van het college van bur
gemeester en wethouders vinden plaats op maandag 12 mei 1986
in het gemeentehuis te Sint-Maartensdijk. Loco-burgemeester P.
van Schetsen en de wethouders L.J. Koopman en J. Versluijs hou
den hun spreekuur van 11.00 tot 12.00 uur.
Wilt u op een ander tijdstip met een van de collegeleden spreken,
belt u dan even naar het gemeentehuis, telefoon 01666-2955,
toestel 215.
De iep is een boom die
met name in Zeeland
veel is en wordt gebruikt
voor landschap- en
straatbeplanting. In de
zeventiger jaren stak de
zogenaamde iepeziekte
de kop op. Deze ziekte
heeft sindsdien een flin
ke aanslag gepleegd op
het iepenbestand, ook in
de gemeente Tholen. In
sommige gevallen zijn al
le iepen op dijkgedeelten
gerooid.
Sinds 1978 wordt de iepziekte aktief bestreden door Staatsbosbe
heer, de Plantenziektenkundige Dienst en de gemeentelijke plant
soenendienst. Deze campagne heeft tot nu toe geresulteerd in een
daling van het jaarlijks aantal op te ruimen iepen. De iepeziekte
wordt veroorzaakt door de iepenspinkever, die zich juist onder de
bast van de boom ophoudt. Doordat er toch nogal eens wat iepen
worden gerooid, is er een aardig aanbod van deze houtsoort voor
openhaardhout. En juist daarin schuilt een groot gevaar voor de ge
zonde iepenboom. De iepenspinkever gedijt goed in de houtopslag
plaats bij particulieren. Van daaruit vindt hij zijn weg naar gezonde
bomen, die op hun beurt weer worden aangetast.
Wij doen een ernstig beroep op de Thoolse inwoners om haardhout
afkomstig van de iepenboom te schillen (verwijderen van de bast),
alvorens het hout op te slaan. Indien u niet zeker bent of u met ie
penhout te maken hebt, neem dan even kontakt op met de plant
soenendienst van de gemeente, tel. 01666-2955, tst. 146.
Voor de goede orde volgen onderstaand enkele citaten uit de uit
voeringsvoorschriften van de Plantenziektenwet: Het is verboden
gevelde iepen of delen daarvan voorhanden of in voorraad te heb
ben of te vervoeren. Dit verbod geldt niet ten aanzien van:
a. geheel ontschorst hout;
b. hóut met een doorsnede kleinder dan 4 cm.
overdenking
Johannes 14:18.
De zondag tussen hemelvaartsdag
en Pinksteren wordt weeszondag
genoemd. Dat is de tijd, dat de
Heere niet meer lichamelijk bij
Zijn discipelen is. En zegt de
tekst: Ik zal u geen wezen laten.
Wij worden hier bepaald bij het
afscheidsgesprek van de Heiland
met Zijn jongeren kort voor Zijn
gang naar het kruis. De woorden
des Heeren worden hier als zachte
ontroerende muziek, waardoor
Hij de smart van het scheiden wil
verzachten. Scheiden doet toch
pijn, los moeten laten wat wij vu
rig beminden is onuitsprekelijk
smartelijk. Houden wij er reke
ning mee, dat het éénmaal voor
ons komt? De discipelen moeten
worden voorbereid op een nood
zakelijke scheiding, die echter
grote winst zal brengen. Hadden
ze dat kunnen verstaan. Zij ver
stonden niet, dat deze scheiding
zou leiden tot eeuwige hereniging
hierboven in een land, waar geen
inwoner zal zeggen: Ik ben ziek.
Het is waar, dat Jezus wederkeert
naar Zijn Vaderland, maar in dat
Vaderland met zijn Vaderhuis is
plaats voor degenen, die Hij
kocht met Zijn bloed. Onze schei
ding, zo wil de goede trouwe lief
devolle Herder zeggen, is niet eeu
wig, maar voor een tijd. Ik ga
heen om uw plaats te bereiden.
Jezus reist Zijn gezelschap voor
uit om alles voor de ontvangst ge
reed te maken.Om dit te kunnen
doen, moet Hij over Golgotha, na
Gethsemané te zijn doorgekro
pen, als het ware huiswaarts rei
zen... anders toch werd Hem de
toegang niet ontsloten naar het
huis Zijns Vaders en nog minder
had Hij recht de woningen in ge
reedheid te brengen om Zijn scha
pen te ontvangen, de vreemdelin
gen op aarde. Hoe kon de Heere
niet zo gelaten spreken? Omdat
Hij de Zijnen liefTiad en het Zijn
spijze was te doen de wil des Va
ders.Dit offer kon de Vader al
leen behagen en het is als de sleu
tel, die de hemelpoort Hem
opent. Hij ziet hier over lijden en
dood heen en het is alsof Hij
reeds de open hemeldeur inblikt
en Zijn troon klaar ziet staan. Zo
lang Jezus op aarde wandelde,
was Hij de Trooster van Zijn dis
cipelen, Hij was hen ten Leids
man, Hij onderwees hen, nam het
voor hen op, bestrafte hen en ging
hen voor op het onbekende le
venspad. Nu gaat Hij heen naar
de hemel, maar Hij vergeet hen
niet. Hij zal de Heilige Geest zen
den. In de nieuwe Leidsman, de
Heilige Geest, zullen zij de
Meester terugvinden. Daarom
zullen zij worden verrijkt met
Pinksteren, want Jezus blijft, wat
Hij was, maar nu in de hemel,
hun Voorspraak bij de Vader.
Maar lichamelijk voer Hij ten he
mel en is alleen daar als zodanig
tegenwoordig. Deze waarheid
wordt door de tekst in het bijzon
der belicht, onder een beeld dat
sterk spreekt: Ik zal u geen wezen
laten. Hier is de taal van een ster
vende vader, vol tederheid en
toch mannelijk en sterk de waar
heid uitsprekend. Hun toestand
wordt levendig en teer beschre
ven. Zonder Jezus, door Hem
verlaten, waren zij als onmondi-
gekinderen die hun ouders verlie
zen, terwijl zij hun hulp nog zo
nodig hebben. Kom, bewonder de
stervende Zaligmaker, Die bij
tijds Zijn beschikkingen treft
voor degenen die Hij achterliet.
Zijn we bereid om te sterven? Be
denk toch, dat we dit éénmaal
moeten doen. Bereid uw huis o
mens, want gij gaat sterven!!!
Zoek daarom de Heere terwijl Hij
te vinden is. Of bent u een wees
geworden door genade? Dat zijn
al Gods kinderen in en voor de
wereld. Zij hebben hier geen
thuis, zij zijn vreemdelingen.
Bent u dat ook? Kunt u zeggen:
de wereld kan mij niet verzorgen,
ik heb hier op aarde geen hulp en
steun voor mijn ziel? U kunt niet
God en de wereld dienen. Wie het
met de wereld houdt zal met de
wereld verloren gaan. Waar
houdt u het mee?
Scherpenisse
Ds. P. van Bergen Bravenboer.
Ook nu weer konden de gevalle
nen van de Tweede Wereldoorlog
in vrede worden herdacht. Naast
de nationale bijeenkokmsten op
de Dam en op de Waalsdorper-
vlakte was er weer een herdenking
op de Thoolse Markt.
De publieke belangstelling was
wellicht iets minder dan andere
jaren maar de sobere plechtigheid
was ook nu weer indrukwekkend.
In de week van 12 tot en met 16
mei zal in enkele kernen een korte
gebedsdienst worden gehouden in
het kader van de landelijke
Pinksterketen. Deze diensten van
gen om 19.00 uur aan. De leiding
is in handen van de plaatselijke
voorganger, het rooster is als
volgt:
Maandag 12 mei 19.00 uur R.K.
kerk Tholen; dinsdag 13 mei
19.00 uur Geref. Kerk Oud-
Vossemeer; woensdag 14 mei
19.00 uur de Maartenshof St.
Maartensdijk; vrijdag 16 mei
19.00 uur Ontmoetingskerk
Poortvliet.
Het 'plateau, met daarop de
spreuk "Gedenk allen die voor
onze vrijheid vielen", werd al
voor de officiële herdenking met
bloemen belegd. Loco
burgemeester P. van Schetsen en
zijn echtgenote waren samen met
de heren Renes en Withagen van
het Comité dodenherdenking de
officiële aanwezigen. Zeven leden
van het Korps Nationale Reserve
hielden de wacht bij de half stok
gehesen vlag en het plateau.
Drumband en Harmonie van
Concordia onder leiding van P.
Steijns zorgden voor de instru
mentale omlijsting. Na de aan
komst op de Markt werd door
Concordia "Bede voor het Vader
land" gespeeld, daarna "Alle
Menschen müssen sterben",
"Herzlich tut mich verlangen",
"Herzliebster Jesu" en "Blijf bij
mij Heer", alle 4 koralen van J.S.
Bach. Arnold van Bavel blies na
het klokgelui en voor de 2 minu
ten stilte "The Last Post". Tij
dens die twee minuten, wellicht
symbolisch voor de vrede, werd
slechts het koeren en fladderen
van enkele duiven in de kastanje
bomen op de Markt gehoord. Na
het eerste couplet van het
volkslied, door velen meegezon
gen, legde de loco-burgemeester
en zijn vrouw een bloemengroet
namens de bevolking van Tholen,
terwijl het comité dodenherden
king eveneens voor een bloemstuk
zorgde. Velen uit het publiek be
toonden daarna hun eer in de
vorm van bloemen. "Canticum"
onder leiding van dhr. Riedijk
bracht daarna nog 2 liederen ten
gehore: "Ecce Quomodo rrjori-
tur" van Handel en "Tenebrae
Factae Sunt" van D. Perez. Het
publiek luisterde geboeid - en on
danks het feit dat er tijdens deze
herdenking geen woorden gespro
ken, doch slechts gezongen werd,
is iedereen onder de indruk van
het moment. De bloemen blijven
op de markt tussen de Thoolse be
volking, in tegenstelling tot ande
re jaren.
De Hervormde Gemeente Tholen
had de avonddienst zondag ver
vroegd van half zeven naar vijf
uur, waarbij gastpredikant ds. A.
de Reuver uit Delft - die eerder in
Tholen stond - naar aanleiding
van Lucas 7 inging op de doden
herdenking.
Overigens bleek de eigen predi
kant ds. H. Verheul volgens de
Kerkbode niet te spreken over de
gang van zaken. "We werden hier
toe door onze burgerlijke over
heid min of meer gedwongen.
Zonder enige vorm van overleg
kregen we een brief, waarin het
programma o.a. vermeldt, dat om
19.45 uur de klokken zullen gaan
luiden. Dit maakt het voor ons
onmogelijk op de gebruikelijke
tijd dienst te houden.
De kerkeraad heeft in een brief
aan b en w haar ongenoegen dui
delijk gemaakt. Dit betekent niet,
als zou de kerkeraad tegen de her
denking van de doden uit de
Tweede Wereldoorlog zijn. We
hadden met het oog op het karak
ter van de zondag liever gezien,
dat het op zaterdagavond had
plaatsgevonden", aldus ds. Ver
heul in de Kerkbode.
De Chr. Geref. Kerk en de Geref.
Gemeente in Tholen, die veel ver
der van de Markt staan dan de
N.H. Kerk, handhaafden hun
avonddienst op half zeven.
Naar schatting werd de dodenher
denking zondagavond op de
Markt bijgewoond door 250 a 300
mensen.
In 1980 viel de dodenherdenking
ook op zondag, maar het navol
gen van de landelijke richtlijnen
bleek toen op Tholen niet zo om
streden. SGP-fractievoorzitter Th.
Aarnoudse vroeg er in de maart
vergadering aandacht voor en in
formeerde er in de april-
vergadering globaal naar tijdens
het mondeling vragenuurtje. Wet
houder C.J. Moerland antwoord
de, dat de kerken van het klokge
lui om kwart voor acht medede
ling was gedaan. Bovendien was
het vriendelijke verzoek gedaan,
het aanvangsuur van de avond
dienst eventueel zodanig te willen
regelen, dat men van het klokgelui
geen hinder ondervindt.
De avonddienst in de N.H. Kerk
begon toen om zes uur met ds. L.
Wüllschleger als voorganger.
"N
Geluk schilders en afwerkingsbedrijf
Voorstraat 18
4675 CB St. Philipsland
Tel. 01677-2930 of
01677-2664
Advertentie IM
3^1
Ik heb nooit geweten, dat een mens zoveel in één keer kan incasseren.
Ik trek het me verschrikkelijk aan, maar ik weet, dat ik er niets aan
kan veranderen: het huwelijk van Hillie is een feit; Hans Joachim zit
in de gevangenis zijn vonnis af te wachten en Hannelies hoort straks
van de kinderrechter, wat er met haar gaat gebeuren. Nog geen zestien
jaar en nu al in konflikt met de justitie. Ergens heb ik in mijn opvoe
ding gefaald".
"Onzin", Ben. Wat was er op jouw kinderen aan te merken vóór de
scheiding?" De man dacht enige tijd na. "Wat moet ik daar op ant
woorden? Hillie ging al lang haar eigen weg. In huis groette ze me nau
welijks. Achteraf bekeken zal ze wel een soort verhouding gehad heb
ben met die specialist, want waar was ze anders al die weekeinden, dat
ze niet thuis bleef? Ze zei nooit waarheen ze ging en voor hoe lang ze
wegbleef. "Hij zuchtte. "Ja, en Hans.... Die trok zich van mij ook
ook nauwelijks iets aan; hij hing helemaal aan zijn moeder. Bij al haar
egoïsme was Hans altijd een soort lieveling van haar. Hans kon immers
geen kwaad bij haar doen? Die kreeg meermalen in de maand een
briefje toegestopt of mocht haar wagen gebruiken in de weekeinden.
Ik weet het immers? Blijft tenslotte Hannelies over. Daar weet ik nu
geen raad mee, he? Hoe is dit kind opeens aan die kriminele inslag ge
komen? Door verkeerde vriendinnen? Of door het feit, dat ze geld te
kort kwam? Maar waarom wendde ze zich dan niet tot haar vader? Ik
zou haar immers financieel geholpen hebben, zoveel als in mijn vermo
gen ligt..."
"Verwijt jezelf alsjeblieft niets, Ben. Hij droeg er geen verantwoorde
lijkheid meer voor; de rechter wees immers de beide minderjarige kin
deren aan de moeder toe?"
"Maar ik werd toeziend voogd", weerlegde hij.
Ze glimlachte. "Dat is een formaliteit, die weinig betekent, Ben. Dat
weet jij ook".
Hij knikte enkele malen. "Goed, wettelijk ga ik dan wel geheel vrijuit,
maar moreel? Als ik terugzie op deze achttien maanden... wat heb ik
dan gedaan voor mijn kinderen? Voor Hans? En Hannelies?
"Ze wilden niet door jou geholpen worden. Anders hadden ze na de
scheiding wel kontakt met je opgenomen. Waarschijnlijk hebben ze ge
dacht: vader is zonder werk, dus daar hoeven we ook niet bij aan te
kloppen".
Reina wist, dat ik weer werk had. Ze wist veel meer. Dat jij hier regel
matig komt en dat Yolanda een paar keren bij me is geweest..."
"Bespioneerde ze je?" vroeg Grada geschokt.
Hij haalde zijn schouders op. "Ik weet het niet. Van Alingen vertelde
het me. Ze wilde alimentatie, maar ik wees de advokaat er op, dat ze
geen rente betaalde. Ze wilde tweehonderd in de maand. Dat was ze
mij ook aan rente per maand schuldig, dus in feite bleven we quitte".
"Je zult nu wel verplicht worden tot betaling van alimentatie. Heb je
hierover nog geen mededeling gehad?"
"Nee. Maar ze kan het krijgen. Al zal ze nu, na de verkoop van het
huis, vast geen genoegen nemen met tweehonderd".
"Ik denk het ook niet. Maar over de hoogte der alimentatie beslist de
rechter. Je hoort dat te zijner tijd wel".
Ze dronken koffie en rookten een sigaret. "Ergens zit het me toch
dwars, Grada, dat ik er zelfs geen moeite voor heb gedaan om bijvoor
beeld met mijn jongste dochter in kontakt te komen. Had ik dit wel
gedaan... ik had haar bijvoorbeeld bij de school kunnen opwachten,
nietwaar?... dan zou ze misschien niet ontspoord zijn. Ik kom niet los
van de gedachte, dat ik medeschuldig ben aan haar misstap".
"Je ziet het allemaal te zwaarmoedig. Het is en blijft erg. Weet je...bel
es Utrecht, de Raad voor Kinderbescherming, of je haar mag bezoe
ken. Als je haar ziet en spreekt.... Overigens, wat haar betreft maak
ik me geen zorgen... het zal voor Hannelies nog wel meevallen. Denk
in ieder geval wel aan je gezondheid, Ben". Ze boog zich naar hem toe.
"Ik ga wat beter op je letten, Ben, want je bent me in al die maanden
lief geworden, dat weet je nu wel. Ze kuste hem, even over zijn grijzend
hoofd strijkend.
"Wanneer moet Reina eigenlijk uit haar huis?"
Grada keek verwonderd op. "Ze is er al meer dan een week uit. Van
meneer Bloon hoorde ik, dat ze het na haar vertrek hebben uitgemest.
Het zag er uit! Meer dan weg!" "Ze was vroeger zo precies; ik snap
er niets van. Waar verblijft ze nu?" "Geen idee. Ze is op een morgen
weggereden, haar wagen vol gestouwd. De rest van haar meubels en zo
zijn opgeslagen in een gemeenteschuur. Daar heeft de makelaar voor
gezorgd". De man dacht na. "Best mogelijk, dat ze alsnog naar Spanje
is vertrokken. Daar wilde ze vroeger al in de winter heen. Liefst een
paar maanden, maar dat kon natuurlijk niet". Grada ging naar de keu
ken om nog een kop koffie klaar te maken. Even later kwam ze ermee
terug en ging weer zitten. "De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat ze
voorlopig haar intrek in het Spaans-Franse grensgebied heeft geno
men. Om in de nabijheid van Hans te zijn, als hij wordt oerecht".
Hij knikte enkel, maar antwoordde niet meer. De man zat zo met zijn
eigen gedachten. Na tien minuten kwam ze overeind: "Sorry, dat ik
vanavond niet langer kan blijven; ik moet nog even naar Hannie en
Jan. Pieker niet te veel, lieve jongen., laat alles rustig betijen. Met
Hannelies zal het echt zo'n vaart niet lopen en wat Hans betreft... je
kunt er totaal niets aan veranderen. Ellendig, maar het is zo".
Ze boog zich nog eens over de man en kuste hem. "Ga niet te laat naar
bed. En volgend voorjaar, als alles vergeten is, gaan we trouwen. Jij
en ik...we zullen het goed met elkaar kunnen vinden".
Pas twee dagen later, toen hij van zijn werk op weg was naar huis,
drong het goed tot hem door, dat Grada gesproken had over een huwe
lijk. Hoe maakte ze dat ook weer? O ja: volgend voorjaar, als alles is
vergeten...
Thuis was Grada al bezig met het avondeten. Hij ging in de kamer zit
ten en stak een sigaret op. Grada kwam even later binnen. "Hallo! Ik
heb je niet thuis horen komen". Ze liep naar de bar en schonk een
glaasje in, dat ze bij hem op het tafeltje zette, gelijk hem kussend. "Al
les goed? Niet teveel gepiekerd de laatste dagen?"
Hij haalde de schouders op. "Zulke dingen kun je niet zo maar van
je afzetten, Grada". "Dat is waar, Nou, drink je aperitiefje, he? Met
tien minuten heb ik het eten klaar".
Die avond vertelde ze, dat Hannie aan het eind van de maand weg zou
gaan. "Ze is in verwachting en elke morgen vroeg hardstikke beroerd.
Heb je nog niks gemerkt op kantoor? Nu ja, Jan en Hannie zijn dik
twee jaar getrouwd, dus..."
